LUNGZUAN DAIBANG A THENGTA... (Part 1 of 2)

 By - Paumuanlal Guite BaBs

KHEN KHATNA

“Umuan, hong pai ou kuanta ding” chi’n ka neu tung apan ka lawmhoih Mawite in hon sap za ka hihman in ka bag lazok in innkong lam ah ka diangkhe ngal hi. Gate ah a lawmnu Chingbawi toh ana om ua, huchi’n ka thum un school lam zuan in ka kizuikhia uhi. Ka lawm tegel lai siam mahmah tuak ua, himahleh kei bel pass hamham khong in ka pangsek a, lawmte lak ah a zum huai thei mahmah. Ka kuhkal luatziak a lohching nimnem khong ka na hisek hi.

Mawite ahihleh kum 14 khong hipan a, ngou kilkelh in a fel mel mahmah a, a sam khong tang zitzet in a etlawm mahmah hi. Huaiziak mah inleng a luck mahmah a, tangval lehkhathon a mu tam mahmah. Himahleh tangval neih a sawmkei a, a lehkhathon teng le hon simsak gige hi. Khosung adia innkuan khosa zou lawi ahi ua, a nu leh pa’n sepna neituak uhi. Sanggam pasal nih nei a, amah a neupan ahihbanah tanu neihsun ahihna toh a sungkuante’n a duat mahmah uhi.

Kei ka hihleh innkuan haksatak a khangkhia ka hi a, ka pa zu dawn mi ahihbanah ka nu toh kinasek ua, ka pi toh leng ka nu kituak hetlou a omden ahihman un haksa ka sa mahmah. Hiai ten ka laisimna hon bahsak zou un ka thei a, inn aom leng ka utlouh ni a tam mahmah. Sanggam numei khat ka nei a, khosak haksat ziak in school ka a khawl a, kei bel pasal zaw deuh chi in hon kaisak hamham uhi. Ka pa’n a loh teng zu a gaisek ahihman in ka u nu mi inn a nasem a kiloh in a lohkhiat sunsunte in kei hong chawm hi.

Pawl sawm zillel ka hi a, haksa ka sa mahmah. Ka theihsiam louh a tam mahmah a huaite Mawite kiang ah ka dong zel hi. A diak in Maths bang chu theihsiam hak salua ka hihman in ka pum byheart a tam mahmah hi, abik in trigonometry chih khong bang chu ka thei vetkei hi. Tuition lah kilazou dek ding dan hilou ahihman in Mawite ka kinepna pen ahimai.Laisiam lawmhoih neih khak hampha ka kisa mahmah hi.

Hunte hong paizel a, pawl sawm exam hun hong tung petmah ta hi. Kei leng lai siamlou ka hihlam kitheilua ka hihman in nikhat in dakkal 4 khong lel ihmutna hun in ka zang hi. Huchilou siah lai simna hun in ka zang tou ngitnget hi. Lawmte khong kei pantuk in pang le uh siamna maizen un chia ka chigusim hi. Huchi’n awl in ka exam uh ka zoukhe khong theita ua, kei bel lohching ding in ka kinem lawmlawm kei hi.

Exam zouta ka hihna ua result suahma kal kilohna ding ka zong a, vangphat huaitak in jugali a kilohna ding ka va mu zenzen hi. Nasem in niteng in ka dam nakleh ka kuan gige a, kiginni chiang a kalkhat nitha hon pe gige ahihman un hon piak zahzah uh ka nu kiang ah ka pesawn zel a, phatuam a sa mahmah uhi. Ken leng nasep nuam ka sa a, chidam huai leng ka sa mahmah hi.

Kha 3 zoh in ka result uh hong suak petmah a, ka kineplouh bang in ka lohching zou kei hi. Ka lawmhoih Mawite ahihleh first division in a pass velvual hi. Laisimna adia ka thapiak toh ka lohsapna ka ngaihtuah khawm chiang in kingaihsiat huai bang ka sa vungvung a, lupna tung ah kei kia in mittui nul in ka om hi. Kei puaknat bangbang mah in ka sanggamnu leh ka nute’n leng a pawna mahmah uh chih ka thei, himahleh loh ding dan aom tuankei. Kholai bang a pawtkhiat ngam ding vual hilou ahihna ah inn ah result suah sawng ka kikhum hi.

Kingaise tak leh lametna himhim leng nei nawnlou phial a ka omlai in nikhat Mawite hong hoh zenzen hi.

“Umuan, tutung chu poi lawtel maw.”

“Poi chih di himai, hilele kei zaw a chik a le laisiam ngeilou mah kahi a ahidi mah in ka koih.”

“Umuan, na lungke kha zenzen de aw. Lungkiatna ding bangmah omlou ahi. Mi pawl sawm tamveipi a fail nung a leng lungke tuanlou nang a a khatveina hipan sam. Banah, leitung a mi lohching a tamzawte ana en lechin laisiam law velvulte hilou a, kuhkalna toh ana pang toutoute ahi uh.”

“Mawi, huai le zaw himah e. Hilele kei zaw a siamlou himhim kahi. School le kai nawnlouh a, kiloh a niteng a kuan mai sawmta ka hi.”

“Zenzen Umuan, huai khong chipah lou e pasal nei vele.”

“Ka pasal zou nawnkei. School kai thak ding le ut nawnlou kahi.”

“Umuan, thilkhat kon dong dia ka dotna hon dawng in aw.”

“Hon dong ve.”

“Na lawmhoih in non sim hia? Non sim leh ka thugen na man ding. Non sim keileh tuni i kithuah tawpni himai.”

“Chiklaipeuh in ka lawmhoih na hi gige a, na hitou den lai ding.”

“Kipahhuai e, ahihleh school kai thak inla theihtawp in hon pang in.”

“Ahimai kei dia leh.”

“Ka kipaklua umuan.”

Ka houlim zoh un hong paisan a, kei leng ka room ah ka lut nawn hi. Ka room ah ka kingaihtuah dedu a, lohsap a haksatdan ka thei semsem hi. A langkhat ah lohsap a haksatdan ka theihna ding leh lohchingte a enhuai leh a nop ding dan khong ka mu semsem a, lohchin nopdan ka theihna dia hiai teng tuak ka hi, maban ah lohching teitei dia tha thak lak ding himai chi’n tha ka kipethak hi. School kai thak a exam ding kuan kia a hahpan hilou a kai kipatchiil apan hahpan ding in ka kisa hi.

Nitaklam in ka pa zukham simsa in hong tung a, hon sam hi.

“Muanpu, hong pai di, nang pa na lawmte pass ua nang fail kon zep di.”

“Pa kei leng lohchin utlaw sam kahi. Hilele i theihna in zou zoulou a.”

“Hon dawng ngamlai maw. Niteng a kiloh a na kuan ding.”

“Pa hehpihtak in kum khat hon enkha lai maive ua, naksem in kong pangthak ding.”

“Kum sawm exam lechin leng fail niteh.”

Zep toh housiat hong thuah zialzial a, ka pa hilhial in hon hichibawl na ka sa mahmah. Ka sanggamnu’n leng hon en ngamlou in a ommun ah a kap mai hi. Kei leng ka khasiat a suak mahmah a, kapkhe kei mahleng ka mittui a luang zungzung hi. Nikhat a dakkal 10 val tham laisim ing a lohsam, kei zaw ka hih theih tawpkhawk a ana pang hisam ing a maw chi’n ka kingaihtuah vungvung hi.

Nitak in ka u nu room ah hong lut a, “bawi, lungke hetken aw. Naksem in hong pang in i nu toh ka kinepna uh omsun na hi. Hiai sum la inla zingchiang in admission va bawlthak in” hon chi a, khasiat bang a suak deuhdeuh hi. Ka u pawtkhiat zoh in a sum ka en a, ka u in haksatak a ava lohkhiat sunsun hia maw, maban ah ka u kipahna ding aom teitei ka sawm ding chi’n ka ngaihtuah hi. Ka mittui hah luan sim ahingei ding a ka sum leh ka lupna bang a kawt zou hial hi.

Zingkhua hong vak tak in kei leng kihahsiang in ka u lah nasem a kuan ahihman in inn na hih theih bangbang hih in ka om hi. Ka mansiang un ann ka ne ua, ann nekzoh in school lam hoh ding in ka kuan nawn hi. Lampi khong, school khong ah hon mu peuh in hon nuihsan uh bang hial in ka thei a, ka zum mahmah. Ka school ua teacher khenkhat bang in “school percentage su hoihlou phet dia hong kaikai ngaikei” khong hon chihsan ua, hon enghou zialzial uhi. Himahleh kingaihsiatna in ka la tuankei, hiai bang a mi simmoh leh kounate thuak zou ding in Pathian kiang ah ka thum zaw zel hi.

Admission ka bawlthak zoh in nasem a kikuan tuanlou chi’n Mawite-te innlam ka manoh hi. Mawite a nu toh kia ana om a kei leng ka va lutsuakpah hi.

“UMuan, hong lut ou non pawt zenzen a, koilam pha e.”

“Kei maw school va pha hon baang ka hi.”

“Aw a hoih e, admission na va bawlthei na maw.”

“Hi bawlthei mah ing e.”

“Chikchia kai di?”

“Zingchia pat kai ngal ding tua zillelte zom ding.”

“Aw a hoihlaw vele maw.”

“Hoih chih di hiphot.”

Ka kihoulai un Mawite nu’n honna pautuh a,

“Muan, nang hon lohsam sese chin a nak poilua eive maw. Mawite a lawm ding om nawnlou dia chimlaw di ahi.”

“Eivoi poi lawtel, nikhat a dakkal 4 khong lel ihmu a hun dang teng laisimna a zang bei zaw hi inga, ka siamkei law deuh a le hi.”

“Kare lawmlawm nak kuhkalna mahmah chia maw. Na kuhkalna gah lou teitei ding nahi. Lungke hetlou in hon pangtou in aw Muan.”

“Hitham e, kei leng hahpan semsem ka sawm ahi.”

“I khua ua lah pawl sawm le khat zilna omlou a Mawite leng Lamka lam a kaisak ka sawm uh ahi.”

“Ei mahve maw. Koi lak a na kaisak dek uale?”

“Kigenthei nailou zingchia a pa toh Lamka lam zinsuk le uh huaichia kitheipan inteh.”

Mawite in leng ka kihouna uh honna dawng a,

“Ash, Umuan, pass lechin college khat a kikaikhawm leh hoih di hia, tua meltheihlouh hon lak a va kai ding ka linlua.”

“Mawi hilou e, na lawm ding hon ompah ding ahi. Va kai hial lechin nop na va salaw dia innlam pai ding le non ut nawnkei phing di e.”

“Haha, hon kitaikhe maimah diam maw.”

Nuamtak in ka houlim ua, denlam a mi hon enghouna teng khong bang ka phawkpha nawnkei zawzen hi. Bangtan hiam ka tut zoh in innlam ah ka paisuk hi. Inn ka tun in ka pi toh ka nu kia ana om ua, ken leng hih ding omlaw lou ahihna toh ka laibu luite lemfel in ka uniform khong ka sawpsiang thak hi. Huai teng ka hihzoh in ka room ah ka lut a, khukdin kawm in Pathian kiang ah ka maban siamsinna ding ah ka lamzan theihna ding in thumna ka nei hi.

Sun hunte zang zou in nitak hong hi nawnta hi. Ngeina bang in ka nu leh pa hong kina nawn ua, ka lupna apan ka na ngaingai a, ka lung a kham mahmah. Hih theih lah omlou ahihna ah a kituah theihna ding un a guk in ka na thumthum mai a, ka hun awl tamzaw in innkuan kituah theihna ding ka ngaihtuah den hi. Mi innkuan kituaktak a omte enhuai ka sa mahmah a, kou leng nikhat tei huchibang a ka om theih ngei uh ka lamen hi.

Lupna tung a ka kingaihtuah nilouh a, a khenchiang in Mawite bang ka ngaihtha a suak thepthup hi. Lamka lam a hong omsan ding bang ka ngaihtuah chiang in haksa ka sa gu mahmah, lah a lou theilou hizel. Hong bawldan khong ka ngaihtuah zel a, hon ngai hiding bang in ka kinem a, himahleh itna thu va gen mawk leng denchia lawm ngaih maimai a hon ngai bang ana hileh zum huai lawtel ding chih khong ka ngaihtuah khemkhem hi. Himahleh Lamka lam a a paima ngei a khatvei gen himhim ding chih chu ka sawm hi.

Theihlouh kal in ka na ihmu kha a, zing baihtak in ka thou hi. Damtheihna di’n walking ka va pai a, inn ka tun in tui khong tawi in inn ka zut hi. Ka u zingkuan gige ahihna ah ama sep ding tang teng ken ka sem gige hi. Ka man un ann ka ne ua, ann nekzoh phet in school kai ding in ka kisa hi. School kai ding a ka kisak ka pa’n hong mu a, hong en gualgual hi. Kei leng a theilou bang aom in school lam manoh in ka kuan khia hi.

School ka tun in mi ana tam naikei a, ka tutna ding leng ka va theikei hi. Ana kaisate’n lah repeaters khong chi in hon nuihsan zomah ua, kai pat ni ahihtoh a nop hetkei hi. A tawp in pasal khat in hong sam a akiang ah hon tusak hi. Huai pasalpa ahihleh ka khopamte uh kou khua a school kai a hong om, amah leng innkuan haksatak apan khangkhia ahi a, mi hehpihna hau mahmah ahi. Kei leng ka kai patni apan amah ngen toh ka kithuah ua Lianbawi chi ngen in ka sam a, aman bel Umuan hong chi hi.

School ah mite simmoh leh nuihsanna tampi ka tuah nung in tawpna dak hong ging a, huchi’n innlam zuan in ka pai nainai uhi. Inn tungphet kisilkhia in ka homework khong ka hihpah a, ka hihzoh in tui nawn in innsung ka hahkhia hi. Dam nakleh sianthouna poimoh ngaih ding chi’n ka hih theih bangbang in inn khong hoihtak in ka hahsiang gige a, ka van neihte uh hoihlua hikei mah leh siangthoutak in ka kem gige hi. Innsung hah khong eilawi in numei nna kia dan in i koih nak ua huai ding hi hetlou, hun awl i neih nakleh i innsung kepsiang luat ding ahi midang a hilou a ei a mah ahihchiang in.

Nitaklam ann nezou in ka room ah ka lut ngal a, bible sim a thumna nei masa in laisim ka pan hi. Ka laisim a pai mahmah a, nidang toh teh ding in ka thei baih mahmah hi. Ka thei in paper ka neihsun teng lakhia in maths ka kizil a, ka siam matan ka hih nilouh hi. Paper leng kileizou gige lou ahihna ah pencil in ka kizil a, a pek a dim chiang in ka nulmang in ka zang zel a, pek khat leng sawtpi ka daihsak zou zel hi.

Ka lai tengteng ka etzoh in ka lum nawn a, lupna tung ah bangbang hiam ka ngaihtuah nilouh hi. Mawite in Lamka lam ah hong paisan leh ka lunglen ding dan khong ka ngaihtuah khop a, omna kibanglou ding dinmun a hong om hial leh ana ngai law mahmah man ka hihdan ka muchian semsem hi. Thildang ka ngaihtuahna ah a om thei nawnkei, zankhua in Mawite kia ka ngaihtuah khop kha a, ka lungmuan deuh na ding in a paima a itna thu va gen ding ka tum tinten hi.

Hunte hong paizel a, Mawite zin ding hun hong tung dek petmah hi. Thohtanni a zin ding ahihna ah Pathianni kikhop tawp a kimuhpih teitei sawm in ka va hoh hi. Ka va hoh leh ana om vanglak a, hon muh phet in “Umuan, nong hoh zenzen a ka nak kipah e, ka zinma a k’on muh khaklouh ding laulua kahi” honna chipah somsom a, ken leng “nangsa ken lauzaw hilou di ka maw hong hoh hiveng” nuikawm in ka chitei hi.

“Umuan, zingchia zin ding kihita va vak halh ni” chi’n hon zawn a, ka ut lamtak ahihtoh ka na kipakgu sim hi. Ka kho khung ua mawngpi om hiven huai lam ka manoh ua, mawngpi nuai vot hiauhiau mun ah ka va tu uhi. Ka lungsim hon kam kiukiau pen genkhiak teitei ding chih ka tup ahihbanah a hun leh mun leng lemlua ahihman in gen ding in ka kisa hi.

KHEN NIHNA

Ka aw bang ka la thakthak zawzen a, gen dia ka kisak chiang in a pat ding dan bang ka buai lehlam hi. Damsung adia nungak kia itna thu gen masakna ding pen ahihmawk chiang in ka dip bang a kisai lilit mai hi. Mawite ngaihdan a hikei kha de aw chih peuh lungsim ah hon kilang a, lakloh tak in ka omkha leiluai nilouh hi. Ka omdan tuamlua ahingei dia Mawite in hong en a,

“UMuan, bangchi na hi?”

“Bangchi khollou e Mawi” aw bang a liing pepep zawzen hi.

“Nervous lua khong na bang, haha.”

“Na kiang a i omleh kinervous eivoi.”

“Haha, peuhset mahmah, nidang a ka kiang a omkha ngeilou na bang.”

“Hichidan in eigel kia i omkha mawkkei aw.”

“Kilepna di zongzong kei di, a ziak hon hilh aw.”

“Hmmm, ka ngaihtuahna a paisau lua a hi.”

“Huai a paisau pen hon gen gaih di.”

“Haha, selsol eive.”

“Taktak in na gen ut om hia Umuan.”

“Om mah e, i gen ngamkei a hi.”

“Bang e ka kiang a na im di om maw, kenlah bangmah kon im ngeikei a tangval lehkhathon natan hon kisimsak a.”

“Himah e, kon im di omlou. Hilele na zak utlouh genkha ka hih ding ka lau thak a hi.”

“Hon gen aw, ka heh hetkei na di.”

“I maw Mawi, ken na zin ding khong ka ngaihtuah chia pawna lawtel mawk kahi. Zankhua a nang kia hon ngaihtuah den.”

“Kipahhuai na e non phawk a, ken nangsa le hon ngaihtuah zaw tham di kei ngalve.”

“Mawi, k’on ngailua hon chi leng ka chi khial kha diam?”

“Umuan, na taktak ahihleh na chi khial kei ding.”

“Taktak maw, kon ngailua Mawi.”

“Umuan, hon gen hak le honsa lawlam keive. Sawtpi apan ka na kinep, non gen theihna ding lampi khong i honhon chia le hon gen ngeilou chin a ana lungke gawp dek man ivoi.”

“Mawi, kon gen utna zaw sawtta mah e, himahleh ei bangmah i hihlouh dan kitheilua hanga hon gen ngamlou lam kihi ahi. Tuni chu hon gen sawm himhim a hong kuan mah kahi, tuni’n hon genlou hileng i kimuh hun ding theihphak hi nawnlou ding ahihchia maw.”

“Eivoi maw, a huntak a genkha chizaw ni maw.”

“Mawi, Lamka lam khong a tangval melhoih taktak, neizou taktak khong tam di hia ka lung nuam hetlou eive. Huai nang hon deih gige Mangboi toh kaikhawm ding na hih zawkmah utoh.”

“Umuan, lungkham zenzen koh. Kei mi hi zelzulte hilou ka hi. Nang na ginom lai sung teng ginom ding in ka hon chiam.”

“Ka kipak e leh.”

Mawngpi kung nuai ah hun nuam leh kipahhuaitak ka zatkhawm zoh un ni leng niamta ahihna toh innlam ka zuan phot uhi. Mawite-te inn ah leng bang nawn tuanlou in ka innlam uh ka zuan suak hi. Inn ka tung a, bench ah ka u ana tu in ana kap hi. Lamdang ka sa mahmah a, va kan pah ding lah nop ka sa kei hi. Ka pa ahihleh heh meltak in tutna khat a tu a, honna en gemgam hi. Ka pa’n ka u vua hi ding in ka koih a, ka u ka hehpih mahmah hi.

Bangtan hiam bangmah theilou a ka om nung in ka pa pawtkhia a, huai hunlem a la in ka u kiang ah thil omdan ka dong hi. Ka u in “bawi, i pa’n i nu vua a i pute kiang a pai dia sawl” hon chi a, ka kiguih hial hi. Kipaktak a inn pai zaw hi inga lungkhamna in hon tuam ngal hi. Loh ding dan ka thei tuankei. Ka pute innlam ah a pai leng ka lung a nuamkei, ka pu (ka nu sanggampa) zi in ka nu simmoh theilua ahihdan haihlou ka hihman in ka nu ka hehpihna a lian deuhdeuh. Loh ngaihna thei tuanlou ka hihman in ka room ah ka lut a Pathian kiang ah ka thum hi.

Ka mittui hahluan sim ahiding a, ka mit bang a bawksim zou hi. Huchia ka utoh khasetak a ka omlai un ka pa khamsa in hong tung a, “Nou unau misi nei umaw ba kap uh e, hon zep beh ding kahi aw” chih toh chiangpum khat a la a, ka unau un hon zep ekek hi. “Na unau un na nu va zuive ua uttak na hih ua leh” chi’n hon hankhum nilouh hi. Ka u hehpih ka hihman in a zep khak di chiang in ka kidoh zel a, ka thuaknak sim mahmah hi.

Ka u toh ka room tuak ua ka pai ua, ka kap nilouh uhi. Pathian kiang ah ka thum a, ka pa adi’n ngaihdam ka ngetsak a, a kibawl theihna ding in mittui luang zungzung in ka thum nilouh hi. Nitaklam khomui kuan in ka kihahsiang ua, ann khong ne in ann nezou phet ka room ua ka ki-om vek nawn uhi. Ken ahihleh laisiam ut ka hihman in ka kizepna na sim mahleh lai ka sim nilouh a, ka simzoh in ka lum ngal hi.

Lum mah leng ka ihmu theikei. Langkhat ka ngaihtuah chiang in kipahna in ka nuizel a, langkhat lam ka ngaihtuah chiang in khasiatna mittui ka nul zel hi. A chang in vangsia ka kisa mahmah a, leitung ah ana pianglou himaileng ka chih ton hun a tam mahmah. Ka zawn ua leh leng ka nu leh pa bek kituak hile uh uthuai ka sa vungvung mai hi. Langkhat a hichitel a innkuan hoihlou a khangkhia penpen Mawite in honna deih lamdang bang ka sa a, kipahna in ka dim zel hi.

Zingkal ka thohphet in ka pa kiang ah ka va pai a, “Pa aw, i innsung uh siampha thak ni. Nang ka pa in ma hon kai lechin kou hon zui ding sa vek kahi uh. Innsung ah Pathian tengsakta ni. A hoih bukim omkei hang, i vek un i hinkhua uh siamthak ni” chi’n mittui luangzen in ka va ngen ngutngut a, ka pa’n kam khat leng hon dawngkei mahleh kingaihtuah dedu ahi chih ka muh theih man in kipahhuai ka sa mahmah veve hi.

Ka pa ka houpih zoh in innsung na teng ka sempah a, ka nu omlou ahihzawk mah toh ann huan toh innzut, puansawp ka thuah vek mai a ngai a, ka buai mahmah hi. Buaitak a ka om khawng ka pa’n honna enen hi’n ka thei a, ka thugen tungtawn a kingaihtuahna thak khat hon neih ka lamen mahmah hi. Ka hih ding bangkim ka hihzoh in ann ka thuk a, ann ka ne uhi. Ann ka nekzoh un kuang hem mengmeng in school kai ding in ka kisapah hi. Ka man tak in nidang a ka hih ngei hetlouh ka pa kiang ah ka va pai a, “Pa school ka va kai dia, lungnuamtak in ana om in aw” ka va chih leh ka pa leng kipaksim ahidia hon nuihsan a, huchi’n ken leng ka kuansan hi.

School kai leng nop ka sa nawn panpan hi. Hon engbawl leh simmoh taka hong hou ding leng a tawm mahmah ta. Banah lai hahsim mahmah ka hihna ah nidang toh teh ding in lai leng ka siam thei mahmah ta a, huai in ka heutute uh a kipaksak mahmah a, ka heutute kipahna in kei ah lunglut semna tha hon guan mahmah hi. School kai ka tawp un inn ah ka paisuak a, nasep ngeina teng mah sem in ka buai mahmah nawn hi.

Nitaklam deuh in ka pa khamsa in hong pai nawn hi. Ka thugen in na semzou nailou chu ahiphot. Himahleh lungke lou in pangle lohchin hun omna ve chi’n thathak ka kiguan hi. Ka pa hong tun phet in “Pa, na kihahkhiatna ding tui ka na bawl ahi, va kihahkhia inla huaizoh chia tawldam in” chi’n kamdam tak in ka gen hi. Ka gen bang ngei in a va kihahkhia a, huaikawm in hon houpih a “bawi, ka khamlaw kha” hon chi a, ken leng “pa thil hithei mah hi, bangchituk a kham in asia hial in om lechin leng ken ka pa hong it gige ding kahi” ka chih leh a kipak mahmah a, ka gen beh a “Pa, milak khong a zukham a na va om sang in na duhluat chiang in hon gen inla ken kon va laksak dia inn ah hoihtak in na hih zaw diam?” ka chih leh aman leng “bawi, ken zu dawn na inga innsung a zu kei tel a kuaman a dawn hial ding uh deihlou kahi” hon chi hi. Ken leng “pa innsung hoih na deihdan ka mu a kipak lawtel, innkuan hoih leng i neih theihna ding un i pata in pangkhawm ni aw” ka chihkhum hi. Hon kingaihtuah dedu a huaizoh hichi’n hon chi hi,

“bawi, tulai na omdan hon kikhek kasa.”

“Pa, mihing a kikhek theite mi lohching ahi.”

“Himah e, na omdan hong tuam salua ka hi.”

“Pa, nidang a na thu ka man khaklouhnate tengteng ngaihdam kon ngen a, tuapan na thu hon mangta ding ka hihdan kon hilh. Nidang in ka kam in pa kon ngailua hon chikha ngeikei mahleng tuni in kon chi, Pa kon ngailua.”

“Bawi, ken leng kon ngailua.”

“Pa, niteng a hon thumpih gige kahi aw.”

“Ka kipak e bawi, kei na pa ahi a khial zaw.”

Nidang banglou tak in ka pa toh hoihtak a houlim thei ka hihna ua kipahhuai ka sa mahmah hi. Ka u hon tungtak in ka u kiang a leng thil omdan hilh in ka pa nemtak leh damtak a etkol ding dan ka kikum ua, kipaktak in ka unau un ka om tuak uhi. Nitaklam ann ka nek zoh un ka pi leh ka pa ka sam a, kikhopna ka neihpih hi. Bible a Kristian innkuan hoihte omdan khong ka hih theih bangbang in ka gen a, thumna hun khong ka zang uhi. Ka gintak hetlouhpi in ka pa’n honna nial hetlou a ka thugen khong ana ngaikhe dide a aom man in kipahhuai ka sa lua hi. Pa te bangchituk a hoihlou himahleh zum pih mailou a, tate’n bawl theihna kinei mahmah ahihdan ka mu chian semsem hi.

Kikhopna ka neihzoh un laisim ka kipan ngal hi. Lungnuamtak a laisim chu theih leng a nop tuan mahmah hi’n ka thei. Ka laisim zoh in ka lumpah a, lupna tung ah innkuan bawlhoih ding dan leh Mawite thu khong ngaihtuah in ka hak nilouh hi. Mawite bang dinmun in aom de aw, hon phawkkha mah diam aw chih khong ngaihtuah in ka buai mahmah hi. Ama kiang ale ka gensa bang in Mangboi toh kaikhawm, vengkhat a va khosa khawm ding uh ahihzawk mah toh ka lung chu a nuam khol hetkei, himahleh ama hon gen dan in hi zelzul mi hilou ahihna ah lungmuanna khat bel ka nei veve hi.

Zan ihmu thei mahmah lou nilouh ka hihna ah ka thoukhe thak a, Mawite laithon ding gelh di’n ka hon kisata hi. Gelh ding dan bang ka buaisim mahmah a, thumvei ka gelh khit tan inleng ka sim thak chiang a fuh sa zoulou in ka botkek zel a, a tawptawp inchu hiai dan in ka gelhkhe thei khong hi.

Itpen leh ngaihpen Mawite,

Dam a na om ngei lamen in hiai laithon ka hon khak hi. Hehpih in honna simsuaksak teitei in aw.

Na paini apan in kei kia in ka lungleng thei mahmah a, kon ngaihna a nini a puang hial in ka thei hi. Ka kingaihtuah zel a, a kallak bang in a sia kipia in kingaihsiat vungvung hun khong a om zel hi.

Mawi, na heina mun ah singdang palzaw za in a tam zong in kei lelliang adi’n na ginomna ana suahzel in aw.

Siamsin laituak i hihna ah ki-it in kingai mahle hang i ki-itna in i siamsinna hih buaisak lou in hahpan semna in zang zel ni aw. Hon ngailua kahi Mawi. A kallak bek in thaikawi tongdam kikhak tuah zel ni aw. Non thukkik ngei ka lamen.

Laipia,

Nang a,

Muanpu

Dakbawm ah hoihtak in ka thun a, zingkal chia Lamka lam pai dingte va khak ding ka sawm a, huchi’n ka ihmuta hi. Zing ka thohphet in tui tawi a ka kuan kawm in ka laithon ka va khak a, amah mah in honna piaksak ding in ka ngen hi. Ka piak zoh in tuitawi in inn ka pai a, ka zing nasep ngei teng mah ka sem nawn hi.

Hunte pai zungzung mahleh ka laithon khak apan kal nihna tan inleng dawnna bangmah ka mu kei a, lungbuaitak in ka omden hi. Midang hon ngaihsan houh eide aw chih khong ngaihtuah in kei leh kei bang a sia ka kipenak hi. Huchibang a lungnuam hetlou a ka omnung a kal thumna in ka khote khat un ka laithon ding honpia a, Mawite apan ahih thei ka hihman in ka kipak mahmah a, sim leng sim ngam pah zawzen lou in nitak chiang a sim ding in ka kem hoih hi.

KHEN THUMNA

Mawite laithon ka sakhau a ka kuah ahi a, kipahpih ten chu ka hi ding ka va khoihden mai hi. A sim ding kal ngaklahna ngen in ka dim, himahleh sim ding bang ka ngamkei zel sim hi. Sunkhua hun ka zat bei nung in nitaklam ann ka ne ua, ka nekzoh un ka room ah lut in ka laithon ka lakhia a, a dakbawm bang ka zut hauhau masa phot zawzen hi. A tawp in ka hong a, ka sim hi.

Itpen Umuan,

Na laithon ka na mu a kipahthu ka hon gen masa ahi.

Kei leng ka omna lam ah ka lungleng thei mahmah a, nang ngaihtuah a ka ihmut louh ni leng a tam mahmah hi. Nang adia ana ginom gige ka hihdan a thak in k’on hilh nawn hi umuan. Nang leng na omna mun peuh ah kei di’n khuambang na kipden in aw.

Na hon gen bang in i kal thu ziak in i laisimna bahsak zenzen kei ni maw. Nang leng lai hoihtak in hong sim inla nikhat tei officer hi ding in hon kisa teitei in aw. Non it taktak leh lai na hah sim semsem ding ahi aw Umuan. Kon ngailua.

Laikhak,

Nang hon it,

Mawite

Ka simzoh in nui heuhau kawm in lupna tung ah ka lumsuk a, ka sim thakthak zawzen hi. Mawite hon laikhak in ka laisim utna hon behlap tuan mahmah a, officer khat a pan ngeingei ding chih ka tum tinten a, huai na dia kei lam apan tha piak a ngai zahzah pe ding in ka kiman hi. Mawite in ahihleh hong it kia hilou in hon deihsak mahmah a, school ka kaikhawm lai unleng lai theilou a ka din chiang bang inleng hon en ngam ngeikei a, ka lohsap chiang inleng ana pawna thei mahmah hi.

Laithon bangzah vei hiam ka sim zoh nung in laisim ka kipan ngal a, lunglut tak in ka sim charchar hi. Ka sim dia ka gel teng ka theihkhit vek nung in bangtan hiam maths ka khuat nawn a, huaizoh in ka lum hi. Ka lupkawm in Mawite ka ngaihtuah nilouh a, hon laithon piak bang ka vel thakthak lai hi. Ka lung a nuam in ka kipak mahmah a, Mawite ka itna leh ngaihna a lian in a khang semsem hi. Hichibang a mi ngaihtheih hial ding inleng ka na koihkha ngeikei hi.

Zingkal baihtak in ka thou nawn a, kihahsiang in ka kihihhalh hi. Huaizoh in tui khawng nawn in inn na ka sem nawn a, ka hih ding teng ka hih zoh in ann leng nek hun manta ahihman in ann ka thuk ngal hi. Ann ka ne ua, ka nek zoh un school kai ding in ka kisa nawn pah hi. Kum kim exam ding naih mahmah ta ahihna toh nikhat kai louh lel ding leng ka utkei a, ka damlouh khak ding bang ka lau mahmah hi.

School kai ka tawp un inn ka paisuak nawn ngal a, ka niteng nasep ngei teng ka sem nawn hi. Ka nasep kawmkawm in ka pa toh ka houlim thei ua, nuam ka sa mahmah hi. Hih ding tengteng ka hih zoh vek in ann ka thuk nawn a, ka nekzoh un common room ah tawldam kawm in ka tu ua, ka pa toh bangbang hiam khong kikum in kipaktak in ka om uhi.

Ka u toh pangkhawm a ka panlakna uh kha khat val bang a hita a, a tung in lungkiat huai sim in kilang mahleh awl in ka lohching mahmah ua, ka pa’n leng a zu dawn hon tawpsan theita ahihman in ka kipak mahmah uhi. Banah ka pi ngei leng a phunphun zak ding a om nawnkei a, nidang a zumtak leh noploutak a innsung a ki-omden himahleh tu chiang inbel inn aom nuam kisa mahmah ta hi.

Nitak tung in ka pa’n hong sam a, “Muan, bangteng hileh kei khelhna vek ahi chih ka haihkei a, hon kisa unla na u toh na pi toh i vek un na nu sam ding in va kuan ni” hon chi a, ka zak ut gige zakha ka hihman in ka kipak petmah. Ka u toh kintak in ka kisa ua, ka manphet un ka vek un ka pute innlam zuan in ka kuankhia uhi.

Ka pute inn ka tung ua, ka nu’n honna muhphet in kapkawm in ka unau un honna kawi hi. Ka pute leng ana omvek ua, ka pa a tutna apan dingtou in hiai bang in hon gen hi.

“Tuni in hiai ka sungte innsung a ding tak nawnlou pa himahleng tate hoihna leh noute siamna ziak a ding thei a ka om man in kipahhuai ka sa mahmah hi. Hun paisate ah Muanpu nu ka na hih lungkham den a, ka theihlouh a khitui tampi ana nul nung in inn apan kon nohkhe zomah hi. Zu leh sa lah niteng a ka poimohpen bang tuk a ngai in hinkhua setak ka na zang den hi.

Himahleh Pathian lemgel a hidia ka tapa leh tanute thumna gah leh felnate ziak un ka hinkhua nakpitak in ka khek thei a, tu in zu leh sa bangmah leng buaipih nawnlou in innkuan kikhopna khong nei thei gige in ka omta ua, kipahhuai ka sa mahmah hi.

Huai ahihna toh tunitak kon hohna san tak uh ahihleh a pu leh pite leh Muanpu nu’n na hon ngaihdamna uh ngen dia hong pai kahi ua, na hon ngaihdam zoh ua leh a nu’n hon zuikik ngal mai leh chih ngen kawm ka hi uh” chi’n a thugen hong zou hi.

Ka pu inleng thugenna hong nei a, ka pa ngaidam ahihdan leh maban ah innkuan kituak leh nuamsatak a ka om uh hon deihsak thu hon khak a, huaizoh in bangbang hiam khong gen in ka houlim ua, singpi khawng ka dawnkhawm uhi. Hun nuam leh kipahhuai tak ka zatzoh nung un ka nu leng a vante hong kisa in huchi’n a man tak in ka pute toh mangpha kikhak in innlam zuan in ka pai uhi.

Inn ka tun phet un ka pa’n kikhopna hon neihpih a, ka nu toh hun zat kikhel in kipahna mittui toh nitak hun nuamtak in ka zang uhi. Nidang a ka nu leh pa a vualzou ding kituh gige ahi ua, himahleh tu nitak chiah inchu a moh zaw ding hon kituh thei uh ahihna ua kipahhuai ka sa diak a, ka pi bang inleng a hun paisa a ka nu ana bawldan khong a kisik thu gen in ngaihdam ngen a, ka nu’n leng amah fel zohlouh man ahihdan gen in nitak hun mittui toh kipaktak in ka zang uhi.

Hun ka zat zoh un laisim ut ka hihman in ka room ah ka lut a, laisim ka patma in Pathian kiang ah kipahthu genna hun hoihtak in ka zang masa hi. Thumna ka neihzoh phet in laisim ka kipanpah a, kipat hak leh lup hak ahimai. Ka laisim dia ka gelsa teng ka simzoh in dak 12:00 bang ana pelta a, kei leng ka lum in ka ihmu ngal hi.

Hun tuibang a luang zungzung ahihna ah ka exam uh leng ka zou theita ua, suty nei ka hi nawn uhi. Nidang bang in kiloh in ka kuan gige a, ka muh teng ka nu leh pa ka pe zel hi. Ka pa’n leng a khaloh zu man a zang nawnlou ahihna ah ka khosak uh leng a changkang zaw deuhta a, inn leh lou leng ka puah zou deuhta uhi. Ka nu leh ka pi chihlouh nasem a kuan gige ka hihna ua nekding leh silhding in ka buai nawnkei phot uhi.

Ka exam result uh hong suak a, kuamah lamet hetlouhpi in khatna in ka pang velvual a, ka innkuan un ka kipak mahmah uhi. A diak in hong chawmtu ka u kipak diak hi’n ka thei. Ka pa’n kipah etsakna in ka aktal khoi lak ua a lian penpen in hong lopsak a, ka kipak mahmah hi. Ka itpen Mawite in thei hileh hon nak kipahpih mah ding chih khong ngaihtuah in a theih kal bang ka ngaklah mahmah hi.

Kipak leh lungnuamtak a ka omlai in nikhat Mawite apan laithon ka mu nawn a, ka result bang ana thei a hon kipahpih lua hingei ding chi’n ken leng nitak chia sim ding in ka kem hoih phot hi. Sim ding kal ngaklah in ka koihna mun bang ka va vel thithe sek hi. Nitaklam hunte zang zou in khua hong mial nawnta a, vanlai a khapi hoihtak a tang singseng en in ka lung bang a leng mahmah hi. Khapi en a bangbang hiam ka ngaihtuah zoh in ka laithon lakhia in ka sim hi.

Umuan,

Dam a na om gingta in hiai lai ka hon khak hi.

Ka omna lam uh anuam a lawm leng ka hau mahmah ta hi. Ka lawmte uh khat in hon ngai mahmah ahihman in hehpihhuai ka sa a, ka itna ka na pe mai hi. Ngaihsiat in a na ngai kenla, kei ziak inleng ana lungleng ken aw. Nang leng kei sang a hoihzaw na hon muh ngei ka lamen.

Damni, mangpha.

Mawite

Ka laithon sim ka gintak ana bang kei lua a, ka lungtang a na mahmah. Zan khong a kipaktak a ka omlai khong ka ngaihtuah vungvung. Lupna tung ah ka lumsuk a, lah ka om thei tuankei. A tawp in lohngaihna theilou in Mawite toh ginomna thuchiam ka bawlna mun uh mawngpi nuai ah kei kia in khavak en kawm in ka tu a, singnah teng inleng ka lunggim hon theihpih bang in vul ningniang geuh un ka mu hial hi. A gal apan in tape record a laa kiplay ka ngai a, ka lungzuan hon puangsak semsem.

Sumbang hon nial mah lechin ngaih,

Itna mittui luang kawm in kong ngen;

Bangmah dang masuan ding ka neilou na siang ah,

Aw kon it, kon itna kia loungal......

Hiai laa ka zak mialmial a kikhah ngaikawm in ka mittui a luang zungzung hi. “Mawi, umuan nang na ginom laisung ka ginom gige ding” chia tong na hon chiam lai ngaihhuai hina maizen e maw, tua lah bangmah lou kal a loupa bang a vul mai. Ka omdan hon mu thei hilechin zaw na hehpihna mit bek a hong en ding hichin a maw. “Mawi, nidang a mizawngpa, innkuan hoihloute himahle ung tua zaw hoihta keive ua, nidang a mi simmoh huaipa hilengle tua zaw lohching toutouta keive” chi’n kei leh kei ka kihou khop hi. Etna lam teng lah mialvek a bang, ngaihtuahna teng lah si khin a bang. Mawite ngaihkhak gimhuai hina maizen e maw.

Mawngpi nuai ah sawtkhop mittui toh hun ka va zat nung in ka dingtou a, ka mittui khong hahsiang in innlam zuan in ka pai hi. Inn ka tun in ka room ah ka lutsuakpah a, a laithon bang ka vel thakthak zawzen hi. Hon khak masak toh ka entuah zel a, thilkhat ka muhsuah khat hong om hi. Huai ahihleh a khutgelh kibang chetlou in ka thei a, huai in hon lungmuan deuh hi’n ka thei. Mawite toh kam kisangtuah a thil omdan tengteng kan khiat a, hong khen taktak ahihleh leng aziak-asan diktak theih utna ka nei hi.

Kum bei ding kuan hong hita a, Mawite apan laithon khat leng ka mu nawnkei. Ken leng khak ka sawm tuankei. Kumtawp examte hoihtak in ka nei thei ua, khosung thawmging leng a ngaih panpanta hi. Mite Krismas lawm ding in a kisanak mahmah ua, van thak lei ding in Lamka lam a kizot huan uhi. Kei leng ka pa’n Lamka hong hoh pih dek ahihna ah ka kithalawp mahmah a, ka hoh ding ni bang uh ka ngaklah mahmah hi.

Ka pa’n hong chiam bang ngei in Lamka zuan ding in ka kisa ua, gamla lou ahihna ah ka tung hak kei uhi. Bazar ah van tuamtuam khong leizou in innlam zuan ding in ka kisa nawn uhi. Bus a ka tuan dek un Mawite ka mu a, himahleh hon laithon khak in ka lungsim luahzaw ahidia et leng ka sawm kei, himahleh kidek zoulou kahi dia ka guk melhkha zel hi. Lamdang sak chitak in kei lam hong en nilouh ahi chih leng ka haihkei himahleh kipasal sak in ka om gemgam hi.

Inn lam tung nawn nung ni bangzah hiam zoh in laidal neukhat naupang khat in hong pia a, ka etleh “Umuan, dak 11:00 in mawngpi nuai ah kimu ni, honna ngakden ding ka hi non pai ma” chih teng kigelh a, Mawite apan ahih thei ngal ka hihman in hoh ding ka diam? Hohlou mai ding ka diam hiai tan a hong bawl nung in chih ngaihtuah in ka buai mahmah. Hoh louh ding lah non pai ma honna ngakden ding chih ahihchia chih omzel, ka lung abuai mahmah. Ngailaw zawzen in kingailou lem neihneih chu ka hi. Lungbuai tak in laithem en kawm in ka table ah ka tu nilouh hi.

KHEN LINA

Sawtkhop kingaihtuah dedu a ka tut nung in bangteng hileh ka va khodak himhim ding chi’n sana ka etleh dak 11:00 ana pelta ahihman in awl in ka kuantou hi. A mun ka tung ma in a gal apan Mawite in kun dide a honna ngak khin ahi chih ka mu a, keileng kinoh zaw deuh in ka paitou hi. A kiang ka tun in ana nuipah a, kei ahihleh ka nui ut vetkei.

“Umuan, bangchi e? Ka tung a lungkim louhna nei maw? Khatvei a Lamka nong hoh ua non et ut hetlouh apan ka lung nuamlou a zan a hong paitou inga tuni a kon sap ngal ahi.”

“Bang lungnop luatna ding aom mah dia, i itpen in midang hon ngaihsan chu.”

“Chimawk eive, Umuan na thugen ka theisiam kei.”

“Hiai sim mah di.”

Ka laithon muh nanung pen ka ensak a, aman leng hoihtak in sim hi. A simzoh in lamdangsak chitak in hon en a,

“Umuan, hiai koi apan lah, bangchidan oi ken hiai bang ka gelhkhak louh.”

“Nang apan lou kei kiang hong tung mawk di maw.”

“UMuan, khatvei le kon khemkha naikei chih na thei. Hiai le kei gelh ahikei, ka handwriting leng a hikei, nangle ka khutgelh na theih hingallou maw.”

Bangmah gen zom thei nawnlou in hon kawi in ka ang ah a kap nilouh hi. Ken leng thukhat ah ama khutgelh bang sa lou simmah ka hihman in ka kihehsakna apan ka kinemsak thak a,

“Mawi, hong en dih.”

“Umuan, bang a?”

“Kenle zaw nang gelh hilou dia ka muanmoh sim mah zaw hi, hileleng midang hichia gelh di om dia koihlou ka hihna ah nang gelh dan a ana pom a khasetak a hinkhua ana zang den kahi.”

“Umuan, tuban ka kam mahmah lou a thil kon gen keh ana gingta nawnken aw.”

“Awle Mawi, k’on itluat ziak a hon hehsan kha dek hizaw kahi, hon ngaidam in aw.”

“Umuan, ngaidam zenzen e.”

Ka ang ah hoihtak in ka pombelh a, a tal ka tawpsak cheuh hi. A sam zutsak hiauhiau in ka itna thu khong ka kuppih a, ka innkuan dinmun uh kikhekdan bang, siamsinna a ka lohchinnate bang ka hilh a a kipak petmah hi. Aman leng hon ngai petmah a, ahitak a Lamka hong pai hun hinaikei mahleh kei ziak a hong pai liauliau ana hi a, kisuanlah huai bang ka sa zawzen hi. Hichibang a kineplouh pi a hun nuamtak a ka zat nawn zoh un ni leng niamta ahihna toh innlam ka zuan ua, nitak hong hoh aw chi ahihna toh ka va bang nawn tuan sese kei a, kou innlam ka zuan suak ngal hi.

Inn ka tung a, sep theih bangbang sem nawn in ka nasep ding teng ka sep zoh in ka kisilkhia a, huchi’n common room ah ka tu tawldam nawn hi. Ka pi, ka nu leh ka pa leng kituak mahmah ta ahihna ua inn om a nuam ka sa mahmah a, a poimoh tenten lou a kholai pawt ding leng ka ut nawnkei. Innkuan a Pathian a masapen a koihchiat a, kituaktak a i hong om chiang azaw i sep leh bawl peuh ah leng lamzang in nuam tuan ka sa mahmah. Pathian theih a theih thoh mailou a a thupiakte i zuih thoh chiang in innsung chidam in innsung chidamna in i ngaihtuahna leh taksa leng chidamsak zou mahmah hi’n ka thei hi.

Nitaklam ann nekzoh phet in Mawite-te innlam a hoh ding in ka kisa hi. Ka man in ka pawttou pah a, innsung ah mi hunkhop om ahihna ua ka lut ngamkei dek hial hi. Ka lut leh Mawite ngai gige laithon bawltawm a hon khak hi dia ka muanmoh uh Mangboi ngei leng ana om a, kichaphou sak tak in bench khat ah a lum zenzan hi. A ki-innteksak zoh khop leh kei adi’n et haksa semsem hi. Mangboi hong tutou in kei hong en a, “nang lawmte leng delhpha zoulou hilou maw, pawtpawt lou in na lai khong na sim kei dia, mi i phakzoh utleh hahtak a pan a pawtpawt louh ding eive, kum bangzah pawl sawm exam sawm e” chi’n simmoh tak in hong na hou heihai a, a lawmte bang a nui zaizai uhi. Mawite leng hehsim ahidia “Umang, nang laisiam na kisa mahmah maithei, laisiamte hilou a kuhkalte eive mi lohching, nang sang a leng hon lohching zaw ding ahi ana en aw” chih khum a, Mangboi inleng “en mah ni, pawl sawm sawt exam pen in chiamteh in hong om inteh” chi’n hon nuihsan ekek nawn uhi. Ka zum toh ka hehtha a suak a, himahleh hiaite ziak a lungke ding hileng tukum inleng pawl sawm ka va zilthak kei ding. Hiai hon hounate uh khatveitei a lehlam a vualzohna a zat teitei ding ka tum hi.

Nuam hetloupi in ka tukha leiluai a, chihleh Mangboi leh a lawmte’n hon paisan pah vanglak ua, ka na kiguk pah mahmah hi. A paikhit phet un Mawite ka kiang ah hong tu a,

“Umuan, Mangboi hon chihna pawna hetken aw. Ka hehtha suak law mahmah. Ka huatna pung deuhdeuh.”

“Mawi, pawna lou e. Kuamah huat louh ding, tangval khong maw na ngaihke le hih gaihgaih lou a nemtak a na khakkhiat ding ahi.”

“Huai le zaw himah e maw, i naupan laitoh huaite le kisiamlou zel aka.”

“Awl a hong siam mai ding nahi.”

Huchia ka houlim lai un Mawite nu leh pa kholai pawt hong tung geih ua, a nu’n hong houpihpah hi.

“Muan, Mawite a omkei leh vang na chia. Lai simsim mai maw. Na school ua khatna a pang hon chi ua hon kipahpih lua kahi.”

“Nu, simsim mai. Kuhkalna lohchinna bulpi chi uh hiven chia ka hun awl tengteng laisimna a zang kahi.”

“Fel mahmah neive. Ahihleh na pa bang leng hoih lawta chi ua bangchidan a hong hichi hoih theih a?”

“Nu, ka unau ua theihtawp a pang ung a, ka pa zukham inn hong tun chia nuihmai leh kampha toh ana vaidawn gige, a kisilna ding bang bawlsak, ka unau ua nitak teng a kikhopna neihpih gige unga ka pa hoihna dia kou mimal a leng thumden, huchia ka hihhih ua leh amah leng hon kingaihtuah thak a awl a hon kibawl thei ahi.”

“Aw, huaidan maw. Nak thupi mahmah uchia. Nang bang ta fel hon neikha na nu leh pa hampha mahmah uh e.”

“Pathian ziak vek hi.”

“Himah e maw, Pathian loungal kinepna ding bangmah omkei.”

Khovel thu toh laisimna vai khong a tuamtuam ka genkhawm nung un zan sawt dekta ahihna toh innlam zuan in ka paisuk san phot hi. Lampi ah pasal bangzah hiam ana ding ua, ka paisuk leh khat in hong hetkha phei a, huaitak in a lawmte’n “eh! nang kiphasak maw?” chih toh hon kivuak huan mawk uhi. Mi 5 vel ahihman un pan ngaihna om tuanlou ahihna ah hon vuak dandan un ka kidoh mai a, a lak ua Mangboi leng a aw in ka thei a, “tuban Mawite toh na kithuah nawnlouh ding uh, kei a ding sa ahi, a nu leh pate’n leng hon deihsak uh ahi, na kithuah uh ka theih nawn ngeingei leh si ta ding na hi” chih toh hon paisan uhi.

Hon khoihna uh a nat sim banah ka naksi khong pawt ahihna ah kintak in innlam ngap dandan in ka zuan a, inn ka tun in ka u leh ka nu’n hoihtak in honna kempah ua, bangmah bel ka chi hialkei. Himahleh ka mai khong bel bawk gawp ahihman in pawtkhiat ngam huai ding a bang kei. Ka kisukkhakna teng tuilum khong a hon dapsak zoh un lupna ah ka lum hi.

Lupna tung ah ka kingaihtuah khop a, a chang in hehtha bang suaksim mahleh kihehsak louh teitei ka tum hi. Aziak bel heh in banghiam ding chileng le Mangboite khong khosung adia a neizoupen ahihna ua miteng in amau thugen la ding ahihlam uh theihsa ahihziak in. A pa bangle a sum nekguk dan miteng in theina a saptuam Upa dia kitelching veve ahihchia ei gentheite adia chu dou ngam vual ding a hikei uhi. Huai theikawm in hih theihsun Mangboi leh a lawmte ading in ka thumsak zaw hi.

Ka ngaihtuahna a paisau mahmah a, Mawite toh ka kimuhtheih nawn ding bang uh leng gen a haksa. Hon that taktak le uleng i luangman honpe lah hetlou di himawk ahihna ua. Ahi a lah Mawite mulou a om ding haksa ka sa mahmah hi. Ka ngaihtuah nilouh a bangteng hileh Mawite-te inn a va hoh nawnlouh phot ding lem ka sa a, pawl sawm sangtak a ka zoh theihna dia inn aom a laisim nilouh phot hoih ka sa zawta hi.

Hunte hong paizel a, Mawite toh ka kimuhlouhna uh a sawt mahmah ta. Nitak chiang khong in ka lungleng theilua ahihman in a innkong tan khong uh ka va phazel a, Mangboi lawi chiak nuanua ka zasek a, a lau hikei mahleng awl in ka kiksan zel hi. Kha bang a hoihvak chiang in lunglen luat man in mawngpi kung nuai ka kimuhsekna mun khong ua kei kia in ka va vakzel a, Mawite omdan bang a ngaihtuah in lungzuan ka va khikhe zel hi.

Sun khat kei kia inn ka omlaitak in ka inn kongkhak uh hong kikiu a, kua eide aw chia ka va hon leh Mangboi leh Mawite hong lut gaih uhi. Lamdang ka sa sim mahmah a, Mawite inlah a huat dan khong gengen i sak leh tua hong pawtpih zel ka theisiam zoukei a, ka om heihuai kha zawzen hi. A tutna ding uh ka pia a, ken ka puansawp lakloh lai ka sawpsan hi. Mawite kia hilezaw hoihtak a ngaihsak a ana kithuahpih ding hi’ng a ka chigu sim hi.

Ka puansawp kawm in ka kingaihtuah kha khop a, Mangboi hon thugen “Mawite kei a hisa ahi, a nu leh pa’n leng hon deihsak uh” a chih khong lungsim ah hong suak vungvung maisam hi. Ka puansawp leng ka phawkpha nawnkei. Huchihlaitak in Mawite in hong sam a ka kiguih zawzen hi.

“Umuan, na nak buai mi le ngaihsak manlou.”

“Mawi, i buailai a eivoi. Na umang toh ana houlim ve ua manpah ding hita ka hi.”

“K’on sawppih diam?”

“Zenzen teh, nang le inn a sawpden na sam vele. A himhim a bangchi zenzen ulah nougel nong kizuilut zenzen ua. Kiten sawm simta a hon chialdek houh na hi uh hiale, haha” chi’n ka chiamnuih a, Mangboi bel kipak kisa in ana nui heuhau mahleh Mawite bel a mel puak a kikhek ngal hi.

“Umuan, hai law kei di.”

“Chimawk a bang haina ding lah.”

“Mi engchih sese ngailou.”

“Engchih himawk di en ana zakha hive hang.”

“Bang e, kua’n bang hon gen lah?”

“A bang zawzen teh i hon chiamnuih hisam e.”

“Na chiamnuih a hikei a riau khat aom.”

Ka puansawp leng zouta ka hihman in a kiang ua ka va tu hi. Mangboi in Mawite ngawng tung khong ah a khut nga phei leulau a, kineisaktak a aom ka muh chiang in kei adi’n et a haksa mahmah. A mai ua haksa satak a om ding lah utlou ka hihman in a paikal bang uh ka ngaklah mahmah. Mawite ka muanmohna a lian semsem a, honna khemden hidi’n ka koih tinten a, a guk in ka pawna mahmah mai hi. Kei leng kitawldam sak in Mangboi lam ka en a,

“Mang, kituak mahmah neive ua.”

“Hia, kipahhuaina e, sawt nawnlou ding ahi, chialsa himai nahi nangle Mawite lawmhoih na hihna toh.”

“Hi thamtham e.”

“Eh, Muan, khatvei nitak a theikhial a kon vuak khak uh hon ngaidam in aw, ken nang Mawite toh ana kingai di honsa inga hehsuak a hon khoihkha ka hi uh, midang nang dan a khoihkha hile ung tampi liau di keive uale.”

“Ngaidam zenzen e, thum le honna thumsak gige kahi.”

Mawite in ka thugen uh lamdang a sa mahmah, Mangboite hon vuak lam tua theipan ahihna toh a mel omdan et in a kipak hetkei chih a kilang chiang mahmah. Mangboi toh ka nih un hon entuah a, thakhat a ding in inn konglam ah a pawtkhia hi.

KHEN NGANA

Mawite a pawtkhiat phet in ka nih un ka delhpawt tuak ua, gate bul ah ka khawlsak uhi. Awl a kamdam a khemkhia in innsung ah ka lutpih uhi.

“Mawi, bangchi phut e?”

“Heh.”

“Bang a na hehna?”

“Umuan, nong houdan na ka sak banah kei ziak leltak a umang in hon vuak mawk ka lung a kim kei.”

“Mawi, a kikhelsa thute ziak in heh in thangpai nawnkei ni.”

“Umuan, umang bangteng hileh ka tawldam ut kuaman hon hih buai se dah unla ka na pai mai ding” chih toh pawtkhiat a thuah nawn a, ken leng bangmah ka gen tuankei, khouh leng ka sawm nawn tuankei. Mangboi in kintak in delhkhia a, kitontou uhi. A nunglam uapan a kitontouh uh ka muh chiang in keilam ah hazatna hong lian mahmah zel. Itna zaw a thikthu sia eive maw ka chilel mai hi.

Ka omdan a lem thei nawnkei, innsung ah ka kivialleh den a, lah ka hihtheih a om tuan kei. Kamdam tak a Mawite khenkhiak zawk mai kei adi’n damna a hipen mai diam chih khong ka ngaihtuah a, lah khen ngam ding vual ka hikei. Kei khen malak ah aman hon khen leng hilou tangval dang toh a kizuih ka muh lel leng pawna lua ka hi zomah. Lupna tung peuh ah ka va lum a lah ka lungsim a tawldam thei tuankei. Bangchih a hoih ding hiam chih leng ka thei zou kei hi.

Nitaklam ann leng ka ne zoukei, ka sungte’n damlou ding sa in hon awlmoh mahmah uh, himahleh kei damdawi a dam ding ka hi zenzen kei. Khua hong mui a lungzuan hon puang semsem, ka lunglen luat chiang a ka tawldamna mawngpi nuai lam a hoh ding in ka kuan khia hi. Lampi a ka pai touh lai in Mawite nu toh ka kituak kha ua, “Muan, pai kiton ni inn ah hong hoh aw, kon dot ut le om ahi” hon chi phut a, dip bang a kisai zou hial. Ken leng thumanna toh a nung ka va zui teisam hi.

A inn ua ka lut a, kuamah ana omkei. Ka lungsim in Mawite a umang toh pawt hi ngeingei ding in koihna khat ka neipah hi. Huchia ngaihtuah dedu a ka om laitak in Mawite nu’n hong houpih a,

“Muan, tusun na lawmnu Mawite toh bang kilohkha uh e, inn hong tung phet lum tutan lumden lai ahi, ann leng ne utlou.”

“Nu, Mangboi toh hong hoh ua ka kichiamnuih ua leh ana thutak lak lawkha ahi.”

“Huchi om thei amahve naupang lai na hih utoh, tu’n leng a room ah va lut inla ann ne dia nang bek in na phot zoh khak leh va phawng in.”

Kei leng phalna mu ka hih toh Mawite room ah ka va lut a, honna mupah hi.

“Umuan, bang hon hih dek zenzen e.”

“Mawi, nang mulou a ki-om zoulou a hong hoh i vele.”

“Umuan, tuni non suk khasiatdan uh.”

“Kei le ka khasiatdan Mawi.”

“Nang bangla na khasiatna.”

“Mawi, kei nungak khat toh demkai aom di, huai nu toh na inn ua hong hoh mawk leng na kipak diam?”

“Umuan, ka theisiam. Kon hohna santak le hon gensak manlou na hih chiang a, UMang muh a hon ngai taktak ka hihdan sulang dia hong hoh kahi, hilele nang amah toh honna gawm bawlpah mawk chin a pawna lua kahi. Banah, kei ziak a ana thuakgawp na hihlam ka theih a haizou phial leng kilawm ahi.”

“Mawi, kon theisiam. Itpen min a thuak ken kipahna a simzaw kahi.”

“Umuan, khatvei hong kawi dih.”

A lupna tung ah ka phongtou a, hoihtak in ka kawibelh hi. Ka kawibelh kawm in ka houpih a,

“Mawi, non ngaih taktak laileh hon thou inla kihihhalh inla, ann khong hoihtak in ne in. Huai na utkei leh kei leng inn ah ka pai ding.”

“Awle umuan, na chih bangbang in ka om ding.”

Kipah etsakna in a muk ka tawpsak cheuh a, huchi’n a lupna apan a khut a lenkawm in awl in ka pawtkhiak pih hi. Amah leng ka gen bang in va kihahsiang a, a kihahsiang zoh in ann hong ne hi. A ann nek lai in Mangboi lawi hong lut nawn ua, nop ka sa hetkei hi. Amau leng hong en gualgual ua, etna ding bang a vang zawzen hi. Mawite inleng a ann nek hon man phet in hong tukhia a, kei kiang awng ahihman in ka kiang ah hong tu hi.

Bangtan hiam a pau zaw sam omlou a ka tut nung un Mawite in “Umuan ka gimlua” chikawm in ka liang ah hong kingaiphei a, a gim a hikei Mangboi engbawl a kinei ahi chih ka haihkei, huaiziak tak in kei adi’n a nuam hetkei. Mangboi inleng et hak honsa mahmah sam hi’n ka thei. Huchia kihou mel omlou a ka om zek nung un Mangboi leh a lawmte’n hon paisan ua, Mawite in khak leng va kha sese lou in a omna apan mangpha a khak hi. A pawtzoh phet un Mawite hon tutang a kei lam hong en in,

“Umuan, k’on ngai taktak, Umang ka ngaikei chih na chiangta hia.”

“Chiang mah ing e, hilele maw Mawi i ngaihkei lele kuamah engbawl hetlouh ding ahi, denchia ei vangsiatna ding hithei ahi.”

“Umuan, huat huailua hiven. Kineizou sak si, kilaisiam sak si, a lawmte’n leng a ngaih uh hikei, a sum hauh man a nitaklam teng a zu a khilai zoh ziak a ngai maimai uh ahi.”

“Mawi huai chih louh di, na umang le ei bangbang a mi hisam ahihna ah a omdan hoihloute a kibawl theihna dia i thumpih ding hizaw ahi.”

“Nang lah mi thuhilh gige mai, ka nu leh pa toh na kibang.”

“Mawi, hon thuhilh ding i neih bang manpha lua hilou maw.”

“Manpha mah e umuan, hilele omkhawm teng a i kithuhilh detchia ninhuai thei ahi.”

“Ka theisiamlua, nu leh pa bang in hon thuhilh dettel uale zaw a kiang ua om bangle uthuai lou zou mai ei mahve.”

“Huai chet ahi ka gen.”

Nuamtak a kithuah a houlim thei nawn banah ka muanmoh gige bangle muanmoh huailou ahihdan theichianta ka hihman in ka lungsim a nop in a zaang tuan mahmah hi. Himahleh a langkhat ah Mangboi dinmun ding a ka kingaihtuah chiang in hehpihhuai ka sa mahmah zel hi. Aman leng kei ngaih bang a Mawite ana ngaisam hi ding hia maw ka chi vungvung hi.

Zan bangle sawt dekta ahihman in ken leng pai ka sawm a, Mawite in hon khou nilouh lai mahleh innkuan kikhopna ka lap louh khak ding lau ka hihman in ka paisan teitei hi. Inn ka tun in ka sungkuante ana omkim ua, kou leng kikhopna ka nei pah uhi. Kikhopna ka neih khit un ka room chiat uh ka zuan ua, kei ahihleh lum pah nailou in lai ka sim phot hi. Kipan hak ka hihman in dak 12:00 tan mahmah ka sim a, ka sim zoh in ka lumsuk ngal hi.

Hun leh nite khawllou a ana paipai ahihna ah pawl sawm exam bang zou in result ngak in ka omta hi. Result ngakkawm in kiloh in niteng in ka kuan zom nawn hi. Mawite lah Lamka lam a om nawn ahihman in pawtna ding leng om tuanlou in nitak chia chimzen in inn ah ka om hi. Kha khat val ka kilohna tengteng ka khol a, a lom a ka pa ka piak leh Lamka lam a deihdeih lei di’n phalna honpe zenzen a, huchi’n kei leng kipaktak in Lamka lam hoh ding in ka kuankhia hi.

Chikmah a kinep phaklouh leh neih khaklouh sum hunkhop toh kei kia a Lamka lam hoh chu a nuam mahmah. Ka van ding bangmah ka leima in neulai a Mawite in sana a deihthu a gen kimangngilh lou ahihchiang in huai ding ka leisak pah a, ka leisak zoh in kei van ding leng en nailou in ka sungkuan teng kim ding van ka lei a, huai val teng in kei a ding ka lei nawn hi. Ka mansiang in Mawite innluahna ah ka va pai hi.

A innluahna ana kikalh zomah a, hehhuai ka sa mahmah. Giah lah hitheilou ding ahihna ah ngak ngaihna ka theikei. A tawp in a sana bawm tung ah “Ka itpen Mawite a ding” chih gelh in a kong vang kal ah ka henlut a, ka paisan hi. Gari pai laplouh khak ding lau ka hihman in station lam zuan in kindeuh in ka paikhe ngal hi. Station ka tun in gari ana kistart ta ahihman in kindeuh in gari sung ah ka lutsuak hi. Awl in gari hong taikhia a, ka tutna apan ka dakkhiat leh Mawite station hoh ahidia ka galmuh a, aman leng hon galmuh in a khut hong vaikhum leplep hi. Kam khat bek ka kihou khaklouh uh poi ka sa mahmah, himahleh a mel muman hamham ka hihman in ka lung a kim veve hi.

Inn tun nung kal khat zoh in ka result uh hong suak a, first division in sangtak in ka zou a, ka kipak petmah uhi. Kou school pumpi a ding in khatna in ka pang zomah a, kei sang inleng ka heutute uh kipak zaw diak hi’n ka thei hi. Ka innkuan un Pathian kiang ah kipahthu genna ka nei ua, neih zoh dandan in ka pa’n sa in hong loppih nawn hi. Khosung a laisiamlou pen a hon gen uh a siampen ka suah hi khosung pumpi inleng hon kipahpih diak ua, kipahpihna a hon sum piakkhawm teng un pawl sawm le khat admission fee ding daihval zoulai hi.

Nikhat maban ding khong ngaihtuah vel a ka omlai in, ka khote uh khat hong pai a, box liansim khat hong pia hi. Ken leng a sung ka hongpah a, ka etleh puannak leh khekol hoihtak khat ana om a, kipahhuai ka sa mahmah. A puante kawm ka vel leh laithon khat ana om ahihman in ka hongpah hi.

Itpen leh ngaihpen Umuan,

Amasa in dam a na om ka gingta hi. Kei leng Pathian venna toh damlel ing.

Kal masa lam a non zin in i kimukha theikei a poi ka sa mahmah hi. Himahleh non itna thilpiak sana ka deihpenpen ka na mu a, kipahthu lungsim teng toh k’on gen hi. Huai banah, na result ka na thei a, ka theih tung in kipaklua in ka kikoukhe kha zawzen hi. Na lohchin ka theihphet in nang adia ka hih theih omsun kipah etsakna in kikhop chiang a nana silh leh teen ding chi’n puan kon khak a, itna toh nonna sansak ngei leng ka lamen hi.

Umuan, nang leng Lamka a nong kai ngaita ding ahihna ah tua chu kimumu theita ding i hihman in kipahhuai ka sa sawnsawn hi. Dam a admission bawl dia non zin theih hunhun in kimu teitei ni aw.

Kon ngailua Umuan.

Nang hon it,

Mawite

Ka simzoh in kipaklua zaw ka hi ding ka omna peuh ah ka nuikha den hi. Mawite laithon leh hon van piakte hoihtak in ka kem a, ka kep zoh in innsung ah sep theihtheih sem in hun ka zang nawn hi. Sun hunte ka zoh un nitaklam ann ka ne uhi. Nitaklam ann nekzoh in chimhuai toh chi’n Mawite nute kiang ah ka va hoh hi. Mi khenkhat dan a anungak kia chih tentun ka utkei a, ka nungaknu sang a leng a nu leh pate hoihbawl zou zaw peuh leng deihsakna kitang ding himai chih ka lungsim ahihman in Mawite omkei mahleh ka va hoh hi. Mawite nu’n honna muh phet in hong samlut pah a,

“Muan, nong hoh zenzen a kipahhuaina e, na lohchinna hon kipahpih lua unga na inn bek ua hon dak ding i chih leh kimankhe thei ngeilou a.”

“Nu, hon dak sese keile uchin leng non kipahpih ding ua ka koihsa ahi, Mawite toh lah hon khentuam hetlou unau bangtuk a hon ngai na hih chiang ua.”

“Eimah ve na neutung uapan kipawlden na hih chiang ua khat bang a hon kingaisuk maidan ahi.”

Houlim nuamtak a ka houlim kimlai un ka u kinohtak in hong tailut a, “Muan hong pai ou” chi’n hon samphut a, bangthu a mahmah de aw chi’n lung nuamlou simpi kawm in innlam kintak in ka zuan ngal hi.

KHEN GUKNA

Dip hawm zen in inn ka tungsuk a, chihleh a thupilua ana hikei a, ka skul headmaster pa uh makaih a teacherte’n kipahpihna hun hon zatpih dek uh ana hi maimah hi. Ka u bang ka guk hehsan sim maimah hi hon hih dipkaw lua ahihman in. Ka heutute un hun saulou hon zatpih ua, kipahpihna thilpiak tuamtuam bang hon nei ua, ka innkuan un ka kipak petmah uhi. Ka heutu tengteng uh paizoh in kou leng innkuan kikhopna hoihtak in ka zang ua, ka zatzoh un singpi khawng dawnkhawm kawm in ka pa’n hong houlimpih hi.

“Bawi, maban koi mun ah kai na ut a, na ut nana ah hon kaisak ding kahi, theihtawp a hon pang ding kahi uh.”

“Pa, ka thei tuankei, va kizin henla huai apan in ki-envel leh maw.”

“Huai na chih lele poilou, kon hohpih a ngai ding hia, ahihke’h nang kia a va kisai thei ding na hia?”

“Pa, bahara sensen sang in kei kia in ka va kuansuk dia ka hihfel ma kong omden ding, lawm leh vual leng hunkhop omsa om hisam ven.”

“Aw huai na chih theih leh zingchiang mahmah in va kuanpah in aw, seat full bang om thei ahihna ah.”

“Poilou pa, na chih dandan.”

Houlimna ka zoh un ka lupna chiat uh ka zuan nawn ua, kei leng lupna tung ah ka kingaihtuah nilouh hi. Genkhe ngamkei mah leng Mawite kaina mun a kai chu ka tuppen ahi a, Mawite mah inleng hon makaih thei ding ahihna ah ka lung a muang hi. Zin ding kithalawp deuh leng ka hi dia ka ihmu theikei zawzen a, Mawite ka ngaihtuah kha khop hi. Mawite kiang a va tun ding khong ka ngaihtuah a, lah nungak leh tangval innkhat a giahkhawm mawk thilsia hihkei lengle mi’n hon koihse diam chih khong peuh ngaihtuah in buai in ka buai khempeuh hi.

Zingkhua hong vak a, kei leng ka bag ah ka kikhekna ding van bangzah hiam guang in kisasa in ka om hi. Ann nek zoh phet in gari khawlna lam ka zuan ngal a, huchi’n gari a tuang in Lamka ka zuan hi. Station ah ka kum a, Mawite in ka hoh ding lam theikhol bangzen in station ah ana om a, himahleh hon mu lou ahihman in bang hih dek hiam chi’n ka guk et hi. Mi ngak nei hi awmtak in omom a, a tawp in miteng kumsiang nung in innlam zuan ding dan in a kisa hi.

Mawite nung ah ka guk zuih a, thakhat in a nung ka bet leh a kiguih zawzen a,

“Oii, hiai mipa ka hawlua.”

“Kimupan a i kihuatpah mawk in a hoih dia maw.”

“Keukou non zin ding lam le hon hilhlou, bangmah le hon thuzak ngeilou chin a mi admission bawl a hong pai souhsouhta nanglah melmuh a om ngeilou chi’n a nong pai kha zenzen hiam chia gari tun hun teng a station a honna en gige keive Umuan.”

“Maw, na nak fel ka sa. Eile zan nitak a sawm tawm i hihna ah bangmah hon kitheisak khalou ei mahve.”

“Poilou, i kimu theita a lungnuam e. Umuan, inn ah i pai dia, na kihahsiang zoh chiang in admission va bawlpah ni aw.”

“Hitham e, innteknu chih dandan, haha.”

“Na zei gawp ka omlouh kal a kuahiam kia ana kizilzil khat houh na hi di e.”

“Kizilna ding omleh ut mah hang ei.”

Kichiamnuih kawm a ka paipai nung un Mawite innluahna ka tung ua, ka tunphet un ka van hon sang in hon koihhoih sak a, azoh in ka kisilna ding tui hon bawlsak hi. Ka kisilsiang zoh in hon puannak leh khekol piak silh leh teng in school lam pha ding in ka kuankhe ngal uhi. A school ka tung ua, building inn sangpipi leh a huangsung a pak leh sing etlawm taktakte’n ka mit hiplua ahidia Mawite in hon noh khopkha sek hi.

Vangphat huaitak in admission hoihtak in ka bawlzou ua, hih ding teng ka hihzoh un laibu zuakna ah ka lut ua, lehkhabu tuamtuam a poimohte ka lei uhi. Ka leizoh un puan than khong lei in puankhuite kiang ah ka uniform ding ka va khuisak ngal uhi. Ka hih ding tengteng ka hih zoh un ni bang niam simta ahihman in Mawite innluahna lam ka zuan suak ua, khatveipi tak ann nekhawm ding chi’n Mawite sa duhpen bawngsa minsa nou thum lei in inn ah ka pai uhi.

Inn tungphet Mawite in ann khong hong huan pah somsom a, ken leng ka huh theih bangbang in ka na huh teisam hi. Nupa hikei mahle ung nupa bang mai in ka sep ka bawlpeuh uh ka kihuh ua, nop ka sa mahmah uh. Laa in ngaih nang toh omleng mun khempeuh nuam hi a chih bang in ka omdan peuh uh nuam ka sa ua, ka lungkim tuak mahmah uhi. Ann a min tak in ka sa lei uh suanglum in huchi’n ann ka ne ua, ann nekkhawm patna ahihtoh ka kizahtak tuah sim geugau ua, zum sim tuak bang ka ki-entuah kha gaihgaih uhi.

Ann nekzoh hih ding dang om tuanlou ahihna ah Mawite in Park khat nitak a hoh theih a chihna ah hoh ding in hong zawn a, ken leng nial sese lou in ka va zui hi. Gintak sang in a gamla kei vanglak a amun ka va tungpah uhi. A huangsung pak chi tuamtuam, swimming pool bang, buk neu kihoulim theihna ding bang, restaurent bang om in mei lah vak phiphia in a nuam mahmah hi. Kou leng bukte sung khat ah ka va tu ua, nek theih tuamtuam ne in taitak in hun nuam ka va zang thei uhi.

Sawtkhop ka omzoh nung un ka pai ua, inn ah lupna ding khong ka bawl ngal uhi. Mawite lupna tung ah ka tu ua, ka tung ah kingaisak in deihthohtak in ka pom hi.

“Umuan, hiai bang in omkhawm gige thei leng ka ut lawta.”

“Uthuai mah e maw hilele i kivakna ding khong i ngaihtuah phot ngai ahi.”

“Himah e maw, hilele umuan kon ngai gawpta voi.”

“Enle hon ngailua zum leh zah khuallou a nang hon kibeltop mai dan ahi.”

“Hon bel kei lechin kei nuak di.”

“Nungak pipi nuak chih omlou e, hehe”

“Umuan, zingchiang nituang lai in aw.”

“Mawi, hitheilou di hive aw, denchia hoihlou zaw thei ahi.”

“Bang eita a hoihlouhna di.”

Nuamtak in ka houlim ua, Mawite ka liang ah kingaisak in a sam khong ka zut sak hiauhiau a, ka pawtna uh gimsim ahidia paupau lai ka sak leh hong ihmu ahihman in a lupna ah hoihtak in ka sial a, puan ka silhsak zoh in kei lupna dia ka bawlna uh tuanglai ah ka lumsuk hi. Ka lupkawm in bangbang hiam ka ngaihtuah a, Mawite lungmuang tak a ihmu hithit bang ka muh chiang in ka itna a lian semsem, va pumkawi mai bang uthuai ka sa hial hi.

Zingkhua hong vak nawn a, kou adi’n a et hak mahmah. Kikhenna ni ding hi nawn phot ding ahihman in. Mawite hon thohma in a tuizat ding khong a bel teng ah ka na dimsak vek a, ann leng ka na huan hi. Inn a leng i sep sek mah ahihman in poi ka sa hetkei. Ka ann huan min a cooker hong kiphit leh Mawite hong khanglou guih a, hong en heihoi zawzen hi.

“Oi, umuan na nak fel tel e, ka kisuanglah lua kei a numei penpen thouhak.”

“Mawi, zan a i pawtna na gimlua a ahi, hon theisiam lawna kahi aw.”

“Umuan, tui ana khaidim, ann ana min man, kei tua hon thoupan, zumhuai thou.”

“Khemkhem huai khong gengen ngailou. Kei hih chu nang hih bang in pomsuk inla va kihahsiang zaw aw.”

Mawite leng bathroom lam ah kihahsiang ding in a kuanpah hi. Hon kihahsiang zoh un ka nih un meh lei ding in mehzuakna dawrte ah ka kizuikhia uhi. Ka lei ding bangkim ka leikhit un inn ah ka kik ua, meh ding khong bawl in ka sep peuh uh kihuhtuah in lungkim tak in ka om tuak uhi. Ka manfel zoh un Mawite in ann hong thuk a, ann ne in ann nekzoh in pai ding ka hihman in kei leng ka kisapah hi. Ka kisakzoh in Mawite toh station lam zuan in ka kizuikhia ua, station ka tun un mi leng ana tamsimta ahihna toh gari ah ka kaltou pah hi. Ka taikhiat ding kuan un sawtpi kikhen ding mah ka bang hial uh, Mawite leng a romol in a kinul tiautiau a, etnop ka sa kei hial hi.

Nguaitak in gari ah ka tuangtou a, inn bang tunghak ka kisa hial hi. Inn ka tuntak in ka kihahsiang mengmeng a, huaizoh in ka room ah tawldam kawm in ka laibu leithakte lakhia in ka sim hi. Nitaklam ann nek hun in ka thoukhia a, ann ka ne hi. Ann ka neklai in ka nu’n “bawi, na lawmhoih mahmah Mawite nu leng damlou a gimsim, na lawmnu leng theisak ngam nailou uh ahi” hon chi phut a, ka kiguih hial hi. Ann nekzoh phet a va hohtouh pah sawm ka hihman in ann ka kham phet in ka kisapah a, ka va hohtou ngal hi. A innsung ua ka va lut a mi ana tam mahmah uh. Mawite nu lupna lam ah ka va paisuak a, Mawite nu’n a khut honna van ahihman in a kiang ah ka va tupah hi. Hoihtak in hong en a, a tanu mu mah bang in a mit apan khitui hong luangkhe keuhkeuh hi. Sawtlou nung in hong pau a ka za chiang theikei hi. Mawite pa’n na bilbul ah va ngai in hon gen ut om hi ding ahi hon chi a, ken leng ka va naihzaw deuh a, huchi’n ka bilbul ah “Muan, sawt hon ompih nawnlou ding ka hihman in na lawmhoih Mawite hoihtak in ana kithuahpih inla, duattak leh ittak in ana kem in aw” chih teng hon gen zou a, ken leng “Nu, hi thamtham e lunghimoh ken kei ka om nak leh” ka chihkhum a, nui zoulou sasa in a nuihmai hon suah hi.

Mawite pa ka en a, “Pa, nunu hiaizah taka gim ahihna a Mawite va pi mai hoihlou di hia, ngailaw sam dia mu utlaw sam ding ahi, denchia khonung bang ah leng kisik theih ahi” ka chih leh aman leng dik sa mahmah ahidia “Muan, bangteng hileh nang toh a paneu a pi di’n na va zan kuan mai ding uam?” hon chi a, ken leng nial sese lou in aw ka chipah a, innlam a ka sungte kia thil omdan va hilh in Mawite pi a kuan ding in ka kisakhia uhi.

Lamkal ah Mawite in a nu lap dia ka gin louh dan khong ka ngaihtuah a, ka hehpih tha a suak mahmah. Amah lah damlou omlam leng theilou a lungnuamtak a ana ihmu hithit dia huai va phawng ding khong haksa ka sa mahmah hi. Sawtlou ka tai nung un Mawite innluahna ka tung ua, a phawng masa ngam leng omlou phial in ka ki-entuah nilouh masa zawzen uhi.

KHEN SAGIHNA

A tawp in a paneu in kong kiu in “Mawi” chi’n sam a, ihmu hoih lel ahihman in ka phawng zou pah kei uhi. A tawp in hong thoukhia in kong hong hon a, lamdangsak chitak in hong en nilouh hi, a lamdang sak huai ding mah leng zaw ahi. Kou leng pauthei zawsam omlou in ka ding nilouh ua, a tawp in a paneu in “Bawi, na nu damlou a honpi dek ka hi uh” chi’n hon gen a, Mawite inleng lamdang sak chi meltak in “Bang e, ka nu bangchi maw?” chih toh a mittui luang zui ngal a, kou leng pautam lou in a van ka kisasak ua, huchi’n awl in ka pawtkhiat pih uhi.

Gari ah ka tuang ua, amai ah a hekpa leh a paneu tu in kou a nung ah ka tu uhi. Lampi ah ka pautam hetkei uh, Mawite ahihleh a kiguk nulden a, ken leng ka khut langkhat a liangtung a nga kawm in a lungnop deuhna di’n ka houpih hi.

“Mawi, huchi zenzen ken, nunu hong hoih ding ahi.”

“Umuan, hoih ding hileh nonpi kei ding uh, bachia nang bek in hong hilhlou e hong zin zawzen a.”

“Mawi, huai dan hilou a damlou khol leng hilou ahi. Ken leng nitaklam ann ka nek ua nunu’n hong hilh a huai a theipan, ann nek zoh phet a va veh tou ngal kahi.”

Bangbang hiam khong gen in a kallak in ka houlim ua, huailou kal in bel ka dai dide uhi. Ka lungsim a nuam hetkei aziakbel Mawite in a nu lap zou dia gingta lou ka hihman in, lap hamham leh chih ka deihsak lua a, huaina di’n ka guk thumthum hi. Bangtan hiam ka tai nung un Mawite-te inn ka tungtou ua, innsung-innpua ah mi ana tam mahmah uhi. Mawite inleng a si khin hingei dia gingta in kong apan kaplut ngal a, ken a khut langkhat ah len in a nu room ah ka lutsuakpih hi.

Vangphat huaitak in ana bei hial kei a, Mawite aw a zak in a mit hong hak kiau a, a mel amuh kipak hi awmtak in hong nuihmai a, himahleh sawt a huchizou tuan sam kei. Houpih theih leng a hi nawnkei. Zan hong sawt deuhdeuh leh ke hiaihiai in ka thei a, tuadan a bat leh khovak ma ngei in a bei ding chih ka thei hi. Ken ahihleh Mawite ka ompih den a, a paina peuh ah ka veng in ka zuiden hi. Aman leng mundang a ka paikhiat ding hong phal samkei hi.

Zinglam dak 3:00 vel hong gin in Mawite nu’n hon beisan petmah hi. Mawite khamzoh vuallou in kapden a, ken leng a kallak in ka kahpih mai hi. A ta bang a hong bawl a Mawite toh hon deihsak penpen ka taan mai hi na kasa mahmah veve hi. Khua hong vak tak in Mawite ka sam a, ka inn lam ua kihahkhe ding in ka zawn hi. Aman leng ka ngetna hong nial utlou ahingei dia hon zui in ka inn ua ka nih un ka va kihahkhia tuak uhi. Ka kihahkhiat zoh un singpi khawng ka dawn ua, ka dawn zoh phet un ka paitou nawn uhi.

Mawite a luang bul ah tu in a kapkap mai a, khem leng ka sawmkei a nu adia a kah tawpna leng hi ding ahihna ah ka chi a, a utzah dong in ka kapsak hi. Zing ann ne ding in hong sam ua, Mawite ka etleh ka duhkei chih bawl ahihman in ken leng nek ka sawm kei hi. Ken leng ne lou ding chih hon theih chiang in a lung nuamlou thak ahidia hong paikhia a, “Umuan, tamlou bek va ne ni i zanhahna toh i bah law kha ding” hong chi a, huchi’n ken leng lemsakpih in innkong lam ah ann ne ding in ka kizuikhia uhi.

Ann ka nek zoh un innsung ah lut nawn in ka tutna mun mah ua ka va tukhawm uhi. Mawite ka liang ah hong kingaiphei in “Umuan, kei bangsuak ding, leitung a hong itpen nunu’n lah hon beisanta, kei leng sih ka ut” hon chi a, ken leng “Mawi, zenzen nunu a tawldam baih hizaw ahi, nat leh sat thuaksawt manlou, ei leng nikhat tei nunu kiang zuan ding i hi, amah kiang i tun theihna ding a ei leng i hinkhua hoihtak a i bawl ngai ahi” ka chi hi. Awl in ka kihou kawmkawm uhi.

Sun hun hong hita a, saptuam in programme a bawl bangbang un hon zang uhi. Programme a hi ding bangtak a hon zat zoh un luang khakkhiakna thumna hon neita uhi. Huai hun chiah in zaw kei leng ka kidek zoukei, ka mittui a luang zungzung hi. Hon deihsak dante hon thu vaikhakte leh hun paisate mitkha ah hon lang dundun ahihman in puak hak ka sa mahmah.

Thumna hon neih zoh in tangvalte hong lut ua, a luang hon zawngkhia uhi. Innkong ah lim kilakna tuamtuam neih ahihzoh in hanmual lam manoh in ka pai uhi. Ken ahihleh Mawite ka khahsuah ngeikei, a kiang ah ka ding gige a, aman leng nopsa in lungmuang tuan mahmah hi’n ka thei hi. Haan mun ka tun un Pastor in a vuina programme hong zang a, a zat zoh in leikawm ah phummang in aom maimah ta hi.

Lim kilakna leh bangbang hiam neihzoh in omdet hithei mawklou ahihna ah innlam zuan in ka paisuk nawn uhi. Inn ka tun un Mawite in “Umuan, neukha bek ihmut i sawm diam?” hon chi a, ken leng lemsakpih in innlam ah ihmu zek ding in ka paisuk hi. Inn tungphet ka kisilkhe masa a, huaizoh in lupna tung ka zuan ngal hi. Gim sim mah ka hi ding a, ka ihmu sukpah hi.

Mang ka nei a, ka mang in Mawite nu’n nuikawm in hong sam a, Mawite toh ka nih un ka va pai uhi. A kiang ka tun un ka khut taklam tuak uh hon len in ka nih un ka khut uh hon kilentuah sak hi. Huaizoh in hon gamlat hiaihiai a, kou leng ka zuih sawm ua leh thakhat in hong mang guih hi. Lamdang sa in ka kimvel khong uh zong in ka zong ua, himahleh ka mu kei uh. Bangtan hiam nung in vanlam ah vak a vak aom in ka mu nawn ua, byebye hon khak in a tunglam ah a lengtou vengveng nawn hi. Thakhat in ka khanglou a, ka mit bang ka nuai zawzen hi. Lamdang ka sa sim a, lah ka mang leltak hi ka chihsan mai hi.

Ka thou a sana ka etleh dak 5:00 bang ana ging dek a, kintak a ann ne in ka nek zohzoh in Mawite-te inn lam ah ka paitou nawn ngal hi. Ka tuntouh phet in Mawite in ka kiang lam hon zuan ngal a,

“Umuan, non pai hak ngei kei ihmu theilou inga non pai di ngak a innkong lam kia ana enden keive.”

“Poina e, nang ihmulou di honsa leng kei le va ihmu hetlou di hi inga, ihmu den kha ka thohphet a ann ne a hon paingal kahi.”

“Bachia ann na va nek e, hiai a kei toh nekhawm ding chia ann a neklai ua nelou a honna ngak keive.”

“Hia, huai di sa leng ne hetlou ding hi inga. Bangteng hileh nang hon ne inla ken na kiang ah konna ompih den di aw Mawi.”

“Umuan, nang le tamlou bek na nek thak kei di leh ka ne ut tuankei.”

“Na nek na ding ahihnak leh chu hon nek pih thamtham e.”

“Kipaklua umuan.”

Mawite in a nek zoh khak leh chi’n gilvah sim mah leh ka va ne teitei sam hi. Ann ka nek zoh un nitak nungak-tangval lengkhawm ding ahihna toh tutna khong ka lem ua, ka lepzoh un ann huan buk lam ah Mawite toh ka tu uhi. Huchi’n nungak-tangvalte hong kuan zungzung ua, nitak lenkhawmna ka pan uhi. Lasak a nuam a, la thute’n lung a khoih thei mahmah. A kallak in thugen siam pipi in hon genzel ua, ngaihkhiat nuam thei mahmah hi. Tomchik lengkhawm pan i sakkal in dakchiam ana ging man a, huchi’n lenkhawmna khak in om hi.

Lenkhawm zoh in mipi hunkhop omlai ahihman in kei leng ka tulai hi. Ka paisan ding leng Mawite in hon phalkei hi. Mi teng a paizoh un zan leng a sawt mahmah ta a, huchi’n ken leng Mawite ka houpih hi.

“Mawi, bangteng hileh ka na paisuk phot dia zingkal baihtak in kong hoh tou nawn di aw.”

“Umuan, ngaikei. Kon phalkei, giaksuk maive.”

“Mawi, hithei nailou phot ahi. Nupa hi nai samlou i hih chiang in kilawm khinlou hi.”

“Hikei lengle miteng in nupa koih a hon koih uh le a hilel vele.”

“Huai chu hon etdan maimai uh hiphot eivoi. Bangteng hileh lungmuangtak in ana ihmu inla, kei leng ka na paiphot ding.”

Ka paisan teitei mai a, gate tan hong zui pawt hi. Gate bul a mialna tak ah ka ding ua, Mawite in hong kawi in ka ang ah kidik nilouh hi. Bangtan hiam a kidik zoh in a khut ka lakhia a, ka mai ah dingsak in a mittui teng ka nulsiangsak vek hi. Huaizoh in innsung ah lut di’n ka sawl a, kei leng inn lam ah ka paisuk hi. Inn ka tun in ka sungte ana lumkhin vekta ahihman un kei leng awl a lut khialkhial in ka lupna ka zuan suak hi.

Ka nitaklam ihmut ziak ahingei dia ka ihmu thei zok kei hi. Mawite leh anu ka mitkha in ka mumu mai a, ka ngaihtha a suak petmah. Mawite ka ngaihtuah khak chian hehpihhuai ka sa petmah, a nu ngaidiak ahihna toh, a lungnat ding dan khong ka ngaihtuah a hih theih lah omlou ahihna ah a puaksiam theihna din ka thumsak zel hi. Zinglam hong hih in ka ihmu thei khongkhong hi.

Zing ka khangma a, ka thoh in dak 6:00 bang ana pel man hi. Kihahsiang mengmeng in Mawite kiang ah ka chiamsa ahihna toh ka va hoh tou hi. Innkong ah amah kia in thawmhau meltak in ana tu a, ka hehpihtha a suak mahmah. Awl in a kiang ah ka va tu a, hon muh phet in “Umuan, non paihak ngei, hon kingak sawt petmah ta eive” hon chi hi. Ken leng nitak ihmu theilou a khangma kha ka hihdan khong ka hilh a, huchi’n thu tuamtuam houlim in ka om uhi. Innsung lam ah kikhopna khat zang ua, ka va tel tuan sese kei uhi.

Zing ann khawng ka ne ua, ka nek zoh un innkong mah ah ka khawl tawldam uhi. Sun hong hita a, saptuamte siatvilna hun zang ding in hong kuan khawm nainai uhi. Huchihlai in Mawite in “Umuan, ka omdan a nop keilua, milak leng ka uttha suaklou, mawngpi nuai lam ah kihihhalh di’n hong pawtpih ve” hong chi a, ken leng “Mawi, na halhna ding ahihnakleh bangpeuh a a kimansa gige kahi” ka chi a, huchi’n ka nih un mawngpi nuai lam manoh in ka kizuikhia uhi.

Awl a pai ka hihziak un nidang sang in a mun ka tung hakzaw uhi. Amun ka tun un ka tung ah Mawite kingaisak in ka tukhawm uhi.

“Umuan, nang omlou hilechin ka si zou di.”

“Bachia maw Mawi.”

“Nang hon duat zoulua chi’n a ka puakgik leng zaang tuam eivoi. Nunu taan mah leng nang na omlai ziak in ka lung neukha a nuamtuan.”

“Mawi, dam di hang a nidangchia nuamtak a khosa khawm ding i hi. A paikhinsate ziak a mittui luang saksak louh a i itna suklatna dia a damlai a hon thuhilhnate uh zuih touh det ding ahi.”

“Ei mahve maw. Umuan, a himhim in nunu na va veh in a houpih theihlai hia?”

“Mawi, houpih taktak theih nawnlouh hilele hon sam a ka bilbul a chu thu vaikhah hon nei zou hamham.”

“Umuan, bang a hon vaikhak, hon hilh ou.”

“Muan, sawt hon ompih nawnlou ding ka hihman in na lawmhoih Mawite hoihtak in ana kithuahpih inla, duattak leh ittak in ana kem in aw.”

“Huai teng nunu’n hon gen maw.”

“Hi, huai himai a pau tawpna le.”

“Ahihleh non taihsat louh di himai aw umuan.”

“Taisan zenzen lou e, lungmuang tak in om in. Ka damsung na kiang a om gige ding kahi.”

“Kipaklua Umuan.”

Sawt om simta ka hih utoh inn lam ten leng honna lunghimoh khak uh lau kawm in Mawite ut naikei sim mahleh ka paipih hi. Inn ka tungsuk pah ua, innsung ah lut tuanlou in innkong ah ka tu nawn uhi. Bangbang hiam khong gen in nitaklam ann nek ding ka ngak uhi. Tanute hong man phet un ann thuk ua, kou leng Mawite toh ka va nepah uhi. Ka nek zoh un ka innlam ua ka nih un ka va vak halh nawn ua, khomial dek in ka paitou nawn uhi.

Hunte hong beizel a, Mawite nu sih nung kal khat leng ching naikei mahleh Mawite-te exam hun ding hita ahihman in ut leh utlouh genlouh a a paisuk nawn mai hong ngai hi. A paima ding ni in apa’n hong sam a, a paneu toh mah Mawite va khasuk a, zan khat zan nih giah pih ding in hong ngen a, ken leng lem ka sa pah hi i itpen kiang a om ding hilel i hih chiang a.

A chih bang ngei in ka paisuk ua, Mawite innluahna ah zan bangzah hiam giak ding in ka kuan uhi. Mawite paneu in hong theisiamlua hileh kilawm in hon pawtsan den a, amah pawtkal sung in ka sepsep uh semkhawm in ka om khawm den uhi. Ka paikik nawn ding uh ka ngaihtuah chiang in Mawite in hong phallouh thutuam, ken leng haksa ka sa mahmah hi. Himahleh om det theih vual hilou hi.

Nitak khat Mawite paneu in zingchiang a pai phot ding chih hong hilh a, Mawite toh ka ki-entuah ua, a pau zawsam ka omkei uhi. Haksa ka sa tuak ua, lah ka hih theih uh aom tuan kei hi. Huai nitak chu Mawite inle hon khelah lua ahiding a, zankhovak hilhial in tukhawm in ka houlim suak den uhi. Zingkhua hong vak tak in ka kihahkhia ua, ann khong huan in ka mit tak un ka ne ua, ann nezou station lam ka zuan uhi.

Bus a ka kal uapan Mawite a kapzui ngal a, gari lah paikhe dia kisata ahihman in va kum na dan aom nawnkei. Ken leng ka tutmun ah ka mittui ka nul mai hi. Mawite omdan ka muh chiang in ka lung a nuamkei semsem aziak ahihleh zanzek a anu sun khin phet tua amah kia kinusia ahihna toh a kingaihtuah sual khak ding bang lauhuai ka sa mahmah hi. Lungsim nuamloupi in inn ka tungtou nawn ua, ka tunphet un ka room ah lutsuak in lupna tung ah Mawite ka ngaihtuah nilouh hi.

Kal khat khong hong kivei nung in Mawite pa’n hong sam a, bang ding ei mahmah de aw chi’n lung nuamlou sim sa in ka va pai hi. A inn uh ka tun in ana omkei zomah a, bang buaina nei eide aw ka chigu sim a, hong tun ding ka ngak hi. Bangtan hiam ka ngak zoh in hong tung a, “Muan, na man ding leh Lamka va hoh leng chisim kahi, Mawite innluahna neite’n laithon hon khak ua na nau uh hong enkhia un” hong chi ua hon chiphut hi. Ka dip bang a kisai zawzen a, ama a ka ngaihtuahnate khong ka mitkha ah hong lang zungzung hi.

KHEN GIATNA

Mawite pa thugen nial ngaihna ka theikei, nial ding in leng ka koih samkei hi. Ka kihou zoh phet un innlam ah kisa ding in ka kuansuk a, sungkuante kiang a thil omdan teng gen in ka man phet in Mawite te innlam ka manoh tou ngal hi. Ka tuntouh in Mawite pa leng ana manta ahihman in ka kuankhe ngal uhi. Lamkal ah ka kihou mel kei ua, ken ahihleh Mawite kia ka ngaihtuah khop hi. Thawmhau kisalua a mawk kahkah a bahse gawp hi ngeingei ding in ka koih a, ka hehpihna a lian semsem hi. Huchia thil tuamtuam ngaihtuah kawm a ka tai nung un Mawite inn luahna ka tung khong uhi.

Ka tun phet un gari apan kumkhia in Mawite inn luahna ah ka lut ngal ua, a inn neite tanunu leh Mawite kia ana om uhi. Mawite lupna tung ah thazoi meltak in lum dildel a, drip ana kikhai hi. Ka tun ua ihmu hoih lel ahihman in ka phawng utkei ua, a kiang ah a pa toh ka tu uhi. Ka mel ka en a daang ka sa mahmah, ana buaise gawp man dek hingei ding in ka koih hi etmai a leng theihtheih ahihman in.

Bangtan hiam ka ngak nung un hong khanglou a, thakhat a kei toh a pa hong mu ahihman in lamdang a sa zawzen a, a mit bang nuai thakthak zen in hoihtak in hong en hi. Hong muh leh a khasiat lamlam suak ahidia, kam khat leng a pau ma in a mittui hong pawt man hi. Kei leng awl in a lupna ah ka va tutou a, phong tou in ka ang ah kingai kawm in ka tusak hi. A pa mai ah leng ka zum zou nawnkei, ngailua i hih chiang in. Mawite ngei inleng nopsa ahi chih haihlou ka hihman in duattak in ka kol hi.

Nitaklam hong hita a, a drip kikhai leng beita hi. Ama tha a hat nailou ahihman in ka liangkawi kawm in bathroom lam ah ka va hahsiang a, ka hahsiang zoh in a pa toh Doctor kiang ah ensak ding in ka kuanpih uhi. Doctor in hoihtak in honna etsak a, a vitamin ding tuamtuam khong hon gelhsak hi. Apa’n nou gel ana pai masa unla ken damdawi khong kong en malam ding achih man un Mawite toh kou inn lam ka zuan ngal uhi.

Inn ka tun un lupna tung ah ka tusak nawn a, ka ang ah kingaisak in lungmuantak in ka omsak a, aman leng nop a sa mahmah hi. Pau zou deuhta ahihman in ka houlim thei ta uhi.

“Umuan, a nuamlua tua dan in ka kiang ah omden maive maw.”

“Mawi, hithei leh hoih di hia maw. I dam nak leh Lamka a hong ki-ompah ding hisam ven lungmuang tak in ana om in. A himhim a nang bang ana chi nat mawk e?”

“Non paisan zoh ua pan ann leng ne zou nawnlou, nunu kia ngaihtuah kha den, kap den kahi. Thawmhau kisalua bangmah leng hih zoulou.”

“Ann bek hoihtak a na nek louh mah a chu pum chauh ding nei mah voi. Mawngpi nuai a a paisate ziak a kihih lungkham nawnlou a, malam en kawm a kal naksem a suan zawk ding i chih khong mangngilhta na mawle.”

“Mangngilh lou hilele ei kia i omchia a hiloulou kingaihtuah kha nak a huaiziak eivoi. Umuan, ka exam zoh matan uh hong ompih maive, papa kia le ka ngen dia.”

“Theilou maw, a kilawm hial dia hia Mawi.”

“Utut in bangteng gen lele eikal a siat kei nakleh bangmah poi mahmah kei.”

“Huai le hikim vek theilou hive aw.”

Hichia ka houlim lai un Mawite pa hong tung a, kou leng ka kihouna uh ka khawlphot uhi. Mawite lupna ah ka sial suk a, ken tui khong va tawi in ann ka huan hi. Mawite a kisuanglah mahmah a, ngaplou sasa in hong sep sawm mahleh ka phalkei a, a lupna ah ka kha kik hi. Ann leh meh hoihtak a ka huan min zoh in ka thuk a, Mawite pa ka nesak a, ken ahihleh keu in Mawite ann ka tulh in ka nesak hi. Kuang khat bang hong gai zou ahihman in ka kipak petmah a, a ann nekkhit phet in a damdawi ann nekzoh a nek dingte ka nesak pah a, huchi’n lupna ah ka sial nawn a, ken leng ann ka va ne tei hi.

Nitak in ka thum un ka tukhawm ua, Mawite pa’n kisuanglah tak mai in “Muan, hiai tan non kithuahpihna tung ah ka kipak petmah. Lem na sak a ahihleh kei innlam bang a leng mi hong hohhoh lai ahihna ua ka na paitou mai dia, nang bangtan hiam Mawite hon ompih maive, na pate kiang ah leng thil omdan hoihtak in konna gensak na ding” hong chi a, ken leng “poilou eive Pa, nang chih dandan, numei khat vuak hichia taihsat det leng hoih sa lou kahi” ka chih khum hi. Mawite in ka kihouna uh hoihtak a ana ngai ahihman in kipak mahmah a, nui heuhau den hi. Ahitak in hong gen kei leh leng ka na guk sawm sim himhim sa leng ahi.

Zan sawt dekta ahihman in inn ah leng kihihden hiven chi’n kikhopna ka neihpih a, Mawite a ding bang in thumna hoihtak in ka nei uhi. Ka omdan leh gamtatdan Mawite pa kipahlamtak ahihman in ken leng nop ka sa tuan mahmah hi. Kikhopna ka neihzoh un lupna ka bawl a, Mawite hoihtak a lumsak masa in a zoh kou a pa toh ka lumkhawm uhi. Gintak louhpi in lumpan in ka ihmu theipah vanglak hi.

Zing a thohma un baihtak in ka thou nawn a, innvengte inn ah tui va tawi in ka tawizoh in ann ka huan hi. Ann ka huan lai in Mawite hon khanglou a, ken leng a khut a len kawm in ka va pikhia a, bathroom ah ka kihahsiang sak hi. A kihahzoh in ka lutnawn ua, a lupna ah ka tawldam sak nawn hi. Bangtan hiam nung in ann leh meh nek theih ngal ding in omta a, Mawite pa pai ding ahihna toh ann ka thukpah ua, ka ne nawn uhi. Ka ann nek khit un Mawite pa’n sum tamkhop hong pia a, huchi’n hon paisan hi.

Sunkhua in Mawite toh ka omkhawm den ua, ka chim mankei uhi. Mawite inleng hon ngai mahmah a, a kallak in hong kawi tonton zel hi. Ken duattak in ka ang ah ka kingaisak den a, aman leng nop a sa mahmah hi. Huchi’n sun leh zan in nuamtak in hun ka zangkhawm den ua, kuamah ka eng kei hial uhi. Nitak chiang in Mawite in a kiang a lum ding in hong zawn zel a, himahleh ka nial den hi. Kitenma himhim numei toh kisukkhak tamlouh ka tuppen ahihman in.

Hunte hong paizel a, Mawite leng ngeina hon bang nawnta a, exam leng panta uhi. A exam sung uh omsuak a a zoh chiang ua kholam a paiton ding ka tup dan uh ahi. A exam sung uh bangmah semsak lou in innzut, puansawp, annhuan leh bangkim ken ka hihvek zel a, amah lai hoihtak in ka simsak hi. A kisuanglah thei mahmah chih ka haihkei, himahleh deihsak i hih chiang a bangmah semsak lou kihizaw hi.

A kha a sim bang hong kivei nung in Mawite inleng a exam hong zou khe khong a, innlam a ka nih ua pai ding in ka kisa uhi. Awl in station lam zuan in ka kizuikhia ua, gari ah ka tuangkhawm lenlan nawn uhi. Nidang innlam pai ding toh teh in tutung chu ka nih un ka kipak tuak mahmah uhi. Inn ka tun un Mawite ka va kha masa a, a pa leng ana om geih ahihman in hong sumpiak a tamzaw phial valsak ka hihman in ka pekik a, a vek in hong sang ut hetlou ahihman in bangzah hiam ka la mai hi.

Kei leng inn ah ka paisuk a, inn ah kihahsiang in ka man in lupna tung ah ka lum tawldam hi. Nitaklam ann nek hun in ka thoukhia a, ann ne in ka nek zoh in pawtkhe tuanse lou in inn ah ka omden hi. Nitak hun ka innkuante toh ka zangkhawm ua, kikhopna ka neihzoh un kei leng ka room ah lut in ka laibute khong ka envel a, ka et zoh in ka lum hi. Lupna tung ah Mawite ka ngaihtuah kha den nawn a, nitak ka hohlouh hong hehsan de aw chih khawng ka ngaihtuah nilouh hi.

Zingkhua hong vak in ka thoukhe nawn a, innsung na sep theihtheih ka sem hi. Ka nu’n “Bawi, nang a pasal penpen ana om maimai in” hong chi a, ken leng “Nu, hilou e, nutha-patha khekzou ding ta neita chin ua nou na om hiuhiau hun uh hita, na tha uh kon dawn ding uh hita ahi nang ana om maimai zaw in” ka chihsan a, ka nu’n hon dawng kei mahleh a lungsim tawng ah kipak ahihdan ka haihkei hi. Eilawi i nu leh pate a tatzoh lai sung uh amau a kinga mawk hang a, a tha uh kidawn kha ngeilou, i nu leh pate tha a hatlai mah un dawn in amau omsak hiuhiau leng a kipah ding dan uh chih khong ka ngaihtuah maimai hi.

Sun hun in hih ding om tuanlou ahihna toh Mawite-te innlam ka va hohtou nawn hi. Ka va lut leh Mangboi leh a lawmte leng ana om zeizai ua, Mawite ahihleh amah kia om in a sungte’n pawtsan vek uhi. Mangboi in hong muh tak in “eh, inntekpa hong tungta, ding ni uh” chi’n honna engchih pah a, kei leng ka pau tuankei. Mangboi mah hong paukhe nawn a “Muanpu, nau zaw va pai man hial kei niuteh maw” hon chi ekh nawn a, Mawite leng kidek zoulou ahingei dia “huai nang ngaihtuah dandan a kua om ding sa e, na lungsim leh na lunglutna a kilang” chihkhum gamgam hi. Mawite in leng hoihtak in a houpih utkei a, a tawp in nopsalou ahingei ding ua a paikhe pah uhi. A paizoh un Mawite ka kiang ah hong tuphei a,

“Umuan, zan nitak honna kingak den a non hohlouh himhim.”

“Hong hoh khalou ka mahve, a sun azan a kithuahden i hina ka chi a hi.”

“Hilele i hon ngai voi.”

“Enle hon ngai mah hang ei, kong hoh louh hang in ka lungsim nang kiang ah teng den.”

“Gendan le na siamsek ka sa.”

“A himah eivele.”

“Umuan, bangchi om leng hoih na sa.”

“Ken maw na omdan dia ka deihpen chu kei sang in leng Pathian phawk zaw gige lechin ka chi.”

“Huiha, mi thuhilh kipan nawn dekta.”

“A thuhilh le i hi pahpah di hia, thutak gen i ka.”

“Umuan, thilkhat kon gen diam?”

“Genve bang e?”

“Ompih ka deih, ann sep khong i siamlouh toh, inn na teng sepsep gimhuai gawp.”

“Zenzen, papa’n ompih lak sawm lele ka phalkei ding. Numei na teng na sepsiam teitei ding ahi, huaima pasal na neih leh zahlak law ding nahi. Numei hingal a numei na hih theihlouh chih khong thil zumhuai tawp ahi. Hih theihlouhte maw i kisin ding ahi. Kei lah pasal ka hina a ann ka sep thei a.”

“Oi, khelthou. Pasalte na en huai dan uh bangmah hih ngailou a om hiuhiau, ann nek kia himai.”

“Hihna khong khek theih hilou ahihna ah na numei hihna na zoh teitei poimoh ahi.”

Houlim lakloh lai in a pate hong pai ua, ka houlimna uh ka khawlsan phot uhi. Ni bang leng niam thouta ahihna toh Mawite ka paisan phot hi. Lampi a Mangboite ana om nawn ua, hong vaw dek get ahi ding uam chi’n lungsim bang a nuamkei zawzen hi. Himahleh bangmah hong loh hetkei ua Mangboi in “Muanpu ana khawl dih” hon chih ziak in kei leng ka khawlpah hi. Ka kiang hong naihphei a, “Muan, hehpihtak in Mawite kei hong pe maive, ngailua kahi” chi’n hong ngen ngutngut mawk a, nop ka sa hetkei. Ken leng “Mang, nungak i chih maw vasa lenglai toh kibang a kapkhiakhia a himai uh ahi, na deih taktak leh a lungsim na zoh ngai ahi” ka chihsan hi. Hong enphei thak a, “tunitak mahmah a Mawite khenna lai na piak kei leh ka hih bangbang ua moh na paw ding chih ana thei in” chi’n hong paikhiaksan uhi.

Awl in thazoitak in inn ka tungsuk hi. Ka room ah ka lutsuak a, Mangboi thugen khong ka ngaihtuah chiang in ka lungbuai mahmah. Nitaklam hong kham ding ua, a kham chiang ua lah hih ngamlouh nei khollou ahihna ua kei hia ahihkeileh Mawite tung bang a thil hoihlou khong hong hih kha mawk ding uam chih khong ka ngaihtuah a, Mawite damna ding ahihnakleh khenna lai piak mai ding adiam? Khenna lai pe leng ka om zou tuan diam? Ahihkeileh bangmah hih sese lou a thuak a ngaih leh thuak zawk mai ding adiam? chih khong ka ngaihtuah a, ka ngaihtuahna a kisualkhop hi.

KHEN KUANA

Nitak hong hi a, koimah a pawtse lou in inn ah ka om hi. Ka ngaihtuahna a buai mahmah a, bangchi leh a hoih dia chih kia in ka lungbuai khop hi. A tawptawp in bangteng hileh a tung bangbang tung heh khenna lai ka pe kei ding, Mawite nu hon sihkuan vaikhak khawng ka tangtung sak ding chi in ka pang hi. Itna khong thagum a zoh chi hilou, nemtak a lungsim kizoh ngai ahi chih ka phawk semsem hi.

Hunte hong pai zel a, Mawite toh ka kal uh a kip semsem hi. Mangboi leh a lawmte’n leng bangmah hon loh ngam hial sam kei uhi. Mawite toh ka kipolh ngeina bang un ka kipawltou zel ua, kou khom in nop ka sa mahmah uhi. Himahleh nidang toh teh ding inbel ka vak tawmzaw deuhta hi. Mawite inleng hong it semsem a, ken leng ka ngaihna a lian semsem hi.

Kumte hong thak zel a, kou leng Mawite toh ka graduate tuak ta ua, Mawite inleng nu thak a nei nawnta hi. Himahleh a nu thak a khel mahmah a, kei leng nidang dan in inntek tak in ka om ngamkei a, mawk inleng ka va hoh utkei hi. A nu thakpen Mangboi a lamte ahihman in Mangboi toh deihsak mahmah a, kei huat in hong hua hi. Mawite ngei leng bawl genthei mahmah a, nidang toh teh ding in a gawng zou hial hi.

Nikhat Mawite in mawngpi nuai lam ah pawt ding in hong zawn a, ken leng kimuh theihna lemtang hiven chi’n ka na aw pah hi. Huchi’n ka nih un a nu theihlouh kal in huai lam hoh ding in ka kuankhia uhi. A mun ka tun un ka tut ngeina dan un ka ang ah kingaisak in nuamtak in ka omsak hi.

“Umuan, khovel ninhuai e maw.”

“Ning zenzen lou e. I tung a hong tung bangpeuh thuak ngap ding a pan i lak ngai ahi.”

“Kei zaw genthei ka kisa lawta, ka nu’n lah Mangboi adia hong gen den. Ka pa’n lah bangmah a dawng ngamlou zomah, haksa ka sa lua.”

“Mawi, itna khong utut kiang a piak zokzok theih himawklou hia maw.”

“Huai eivoi, kei chu nang toh ka kiten khak kei di le si utzaw.”

“Si zenzen lou e Mawi, dam ding naksem a pangtou ding i hi.”

Thu tuamtuam khong houlim in ki-am tak in hun ka zang nilouh uhi. Nitaklam hong hih in innlam zuan in ka pai nawn uhi. Mawite nu’n lampi a hon tuak kha zomah a, nuam ka sa kei lawtel uhi. Mawite a gate tan uh ka kha a, ken kou innlam ah ka paisuak san hi. Mawite nu a tun tak in kitai ekh uh hihtuak hi.

“Mawite, huai mihingpa toh kizuizui ngamlai maw?”

“Nu ken amah ngailua ka hih chiang a, taisan zou mahmah lou ding kahi.”

“Huai sepna leng neilou in bang a hon vak ding sa e, na umang kitenpih lechin aman skulpu eivele.”

“Nu, sum leh pai ziak a ka itna taisan thei ding mi ka hikei.”

“Eh hong dawngdawng ngamlai maw” chih toh Mawite sam a lai in tuanglai ah kaipuk suk hi. Mawite khasetak in kap keuhkeuh a, himahleh khemtu ding kuamah a om kei, a mittui nulsaktu ding leng aom kei. Hichibang a niteng a hinkhua a zat gige a ning a kitel mahmah ta, lah loh theih bangmah a nei tuankei.

Kei leng inn ka tun in bench ah ka lum nilouh a, Mawite hinkhua khong leh a haksatnate khong ngaihtuah in ka hehpih petmah a, ka itna a khang hulhul mai hi. Mawite toh noptak a ka khosak khawm theihna ding un ka theihtawp in lai ka simtou zel a, exam bang leng piak theihtheih pia in naktak in pan ka la tou hi. Tu a Mawite lungkham a kahnate maban a a kipahna suah sak teitei ding chih ka tup ahi gige hi.

Mawite toh ka kimu vang hiaihiai ua himahleh ka kingai semsem uhi. Ka kihou theihna uh omsun laithon ahimai ta a, laithon ka kikhak tuah sek uhi. Himahleh a laithon ka muh chiang in nidang a a laithon ka muh a bangkei, khasiatna ngen in ka dimzaw hi. A dinmun haksatdan ka theihpih a, haksa leh genthei tak a a khosak gige sang in Mangboi houh kitenpih mai leh chih bang ka ngaihtuah khazel himahleh a tak in bel ka phal thei mahmah kei.

Sunkhua in na tuamtuam sepsak in aom den a, gim thei mahmah mahleh a gim lam leng gen ngam ding a hikei. Nunawn gilou vanglak chu thuakhak mahmah achih uh dik ahimai ding. A kinepna omsun apa lah a nu’n thuzoh zou gawp in bangmah a gen ngamkei. Mawite a ding in zaw kipak a nuihna ding hun a omkei, a hun tamzaw mittui nulna a suak. A nutak pen a ngaih vungvung ni a tam mahmah ding, lah sulkik hong lel thei ding a hinawn kei. Poi in khongaihhuai mahmah hi.

Nikhat Mawite thuhilhna kawm ding in laithon ka gelh hi.

Itpen leh ngaihpen Mawite,

Dam a na om ka gingta hi. Kei leng Pathian venna toh na dam lel ing.

Mawi, na dinmun haksa mahmah ding ahi chih kon theihsiam pih mahmah hi. Himahleh ka loh theih bangmah a omlouh ziak in poi ka sa mahmah. Lungke hetlou in naksem in hong pangtou zel in aw. Mawi, na nu’n bangteng in hong bawl leleng thuk sawm hetken la, na nu taktak bang in bawlzaw inla, na hih ding peuhmah na nu kiang ah kan masa inla hih in. Thil hong gente hoihtak in ngaihkhiatsak inla, sel hetken. Na nu lunglutna zongkhia inla huai bang in gamta in omzel in. Na theihtawp in mai-et inla, a deihlouh thil na hihkhak chiang inleng ngaihdam ngen khial ken. Na nu it na hihdan na gamtat apan sulang gige in. Banah na nu a ding in niteng in thumna neihsak gige in, Pathian in mi lungtang leng khek thei mai ahi. Na nu kipaksak gige inla, ahithei tan in amah awlsak inla nang theihtawp in na hong sem in haksa leleng.

Mawi, kong ngai thei petmah a, na mel ka muh utna a lian thei mahmah. Himahleh tu leh tu a hithei nailou phot ahihman in poi ka sa mahmah. Nikhat tei thovengtak a i kimuh theihna ding in thumna ah thei gige ni aw. A tung a i gensa bang in lungkia, lungngai in om nawn hetken, lungkham khong ei leh ei gimna kiguan hilel ihi.

I dam dia, i hihna peuh ah ginom, kuhkal leh chihtakna toh pang gige ni aw Mawi, kon ngai petmah. Gelh ding tampi omlai mahleh hiai zah in hunsak phot ni.

Nang hong it,

Muanpu

Hoihtak in dakbawm ah ka thun a, naupang neukhat a pe ding in ka sawl hi. Naupang inleng thumangtak in hon va piaksak pah ahihman in ka kipak mahmah hi. Ka piaksak zoh in inn ah ka tawldam nawn a, kalnawn Pathianni chiang a exam piak ding nei ka hihman in huai a ding in kisakkholhna ka pan nawn hi. Tutung bek achu lohching teitei dia pan ding chih ka tup ahi.

Hun hong paizel a, exam ni ding hong tungta ahihman in kei leng exam a kuan di’n zing baihtak in ka kipankhia hi. Station ka tung a, gintak hetlouh in Mawite leng ana om a, kipahhuai ka sa mahmah. Aman leng hong muh phet in hong naih phei ngal a,

“Umuan, nang le exam di maw.”

“Hi, ka sawm eive. I kihilhtuah kha hetkei a maw.”

“Eivoi, hilele surprise tak a kimuh nuam ka sa, tukhawm ni aw.”

“Hitham e.”

Bus sung a ka lut ua, ka tukhawm letlat uhi. Mi tampi kituang ahihna ah zawlthu va gen ding lah nuam khollou ahihman in thu tuamtuam leh ka exam ding vai uh khong kikum in ka houlimsuk nilouh uhi. Ka exam centre ding uh leng kibang kha zomah ahihman in ka kipak petmah uhi. Kou gel adi’n chu exam aom hamphat huai petmah hi. Kimuh ut a ka omna tuak ua lungzuang tak mai a omden lai kimu a kithuahtheihna hun hoihtak ka neih uh hamphat huai ka sa mahmah.

Ka exam centre ding ka tun tak un Mawite tutna ding ka zong masa ua, huaizoh in kei a ding ka zong nawn uhi. Room khat sung ah ka tukhawm kha zomah ua, kipahhuai diak hi. Hunchiam hon gingtak in exam paper hong hawm ua, lapah in ka gelhpah zungzung hi. Ka kisakkholh dan bangtak a hong pai kha ahihman in nuam ka sa mahmah a, hun bang ka deihkhop kei dek phial hi. Zohna dak hong gin tak in ka answer sheet pia in kong ah ka pawtkhia a, Mawite toh ka tonkhawm nawn uhi.

Gari sung ah ka lutnawn ngal ua, Mawite in haksa a sak dan khong hong gen nilouh a, ken bel nop ka sa mahmah a, ka guk kipah mahmah hi. Lam tawntung in Mawite toh ka kilen den ua, houlim in ka nuikhawm zel ua, a kallak bang in ka kihih khase dek simsim zel uhi. Mawite kiang ah ka laithon a ka gente a zui hiam chih khong hoihtak in ka kan a, aman leng ka chih bangbang a hoihtak a hih a hihdan leh a nu leng nidang bang nawnlou ahihdan khong hong hilh a, ka thuzak in ka lungsim a nuamsak mahmah hi.

Sawtkhop gari ka tai nung un ka khua uh ka tung thei nawn khongkhong uhi. Nidang in inn tun ding ka kithalawp thei mahmah ua, himahleh tutung inzaw ka lin mahmah uhi, kimuh chih om thei nawnlou ahihna ah. Mawite toh mangpha hoihtak a kikhak in ginom gige ni aw chikawm in ka kikhen uhi. Ka kikhen zoh un ka innlam tuak uh ka zuan pah ua, inn ka tun in ka innkuante’n ka exam haksat leh haksatlouh khong honna dong ua, lohching dia kimuang mahmah ka hihman in hon kipahpih mahmah uhi.

Sun hunte zangbei in nitak in sun a lah kikhawm kha lou ka hihna toh ka va kikhawm hi. Kikhopna ah Mawite toh kigalmuh kha thei chet in ka tukha ua, nop tuan mahmah. Thugen bang leng ka ngaihsak man ngel kei uh kimelh khop ka hihman un. Amah a nu toh tukhawm ahihna ua va etet ding leng hon muh khak ding utlou ka hihman in duhthusam bang inleng ka en ngam zawzen kei hi. Kikhawm ka tawp un inn ah ka paisuak a, sun gari tuanna gimsim ka hih toh ka lumpah hi.

Ka lupkawm in Mawite ka ngaihtuah khop a, ka ngaihtha a suak mahmah. Phone in laa

Simthu lelleng na vangngaihna simthu,

Maimit si’ng leng maimit laukha’n lang e;

Sambang zal le’ng zalmang in mel mu’ng e,

Zaila awi leng na vangngaihna zaila...

chih khawng ka ngaikawm a, mittui bang a pawt zou dek hial hi. Mawite ka ngaihdan a nu’n hon theisiam hileh hon hehpih zawzen di hia maw chih khong ka ngaihtuah a, khasiat lamlam bang a suak hial hi.

Kha bangzah hiam painung zingkal baihtak in ka thou a, kihahsiang in inn kong ah tutna a tukawm in newspaper ka sim hi. Lametna khenlam ah ka min ka mu guih a, bang pen eide aw chia ka etleh khalui a Mawite toh ka va examna pen ua lohching ka na hi a, ka kipak petmah. Mawite min ka zong a ka mu zoukei, poi ka sak pih mahmah. News leng simsuak khin manlou in innsung a ka kikoulut a, ka sungte’n lamdang sa ahiding ua hong thou nainai ua, bang thu a chi’n hon kan sauhsauh uhi. Ken leng ka lohchinna thu ka gen leh a kipak thei petmah ua, bangmah ka hihma un ka pa’n Pathian kiang a kipahthugenna hon neihsak pah hi.

Nitak chia Mawite-te inn a zum-le-hiam kal a va hoh thouthou ding, hon kipahpih lawsam ding ahihna ah chi’n thupukna ka bawl hi. Sunkhua in ka om ding dan leng ka thei zoukei, innsung ah ka kivialleh khop kha zawzen hi. Nitak ding ngaklah kisa in sana bang ka enen a, sun sawt ka sa diak hi. Nitaklam ann ka nekzoh un ka kisapah a, khomial hunhun hoh touh ding chih ka thupuk hi.

Khua hong mial a, kei leng a hoih thei tawp a kichei in Mawite hon puan piakte ka silh hi. Ka kipahni pen a ka itpen puan silh ka himai hi. Lungsim nuam chih mah ka kalsuan bang a zaang tuan mahmah hi’n ka thei. Awl in Mawite-te inn ka manoh tou hi. A inn uh ka tuntak in a innsung ua mi ana tam mahmah a, lamdang ka sa sim hi. Damlou om uh eide aw chisim kawm in a kong ua mikhat kiang ah bang vai nei uh a chia ka dot leh “Mangboi inndongtate’n Mawite hel dek uh ahi” hon chi a, ka lungsim a kidang zot hial. Mawite hel ding tan a kuan thei hial chu Mawite apan leng lametna aom a eidiam chih khong ka ngaihtuah a, lungsim giktak kawm in innlam ka zuan kik suk niangniang hi.

KHEN SAWMNA

Inn ka tung a, pautamlou in ka room ah ka lutsuak ngal hi. Lupna tung ah ka lumsuk a, ngaihtuahna a tam khopmai. Mawite in pasal hon neihsan leh kei bangchi omta ding? Ka lungsim na in ka lung a gim mahmah. Lum himahleng ka ngaihtuahna a tawldam theikei. Ka mittui hong takkhe keuhkeuh a, nul leng ka sawm kei. Itna zaw thil thupitak aka maw, a hilou lam a apai chiang in a thuak ahaksa khopmai. Ka om ding dan ka thei zoukei, zoi tak in ka lupna ah ka lum dildel hi.

Zan khua Mawite ngaihtuahna in ka subei hithet, ka tha a tawl mahmah a, ka lung a gim mahmah. Sihna gu koi aom ahia chih a uthuai mai. Bangziak a hichi lel ding ka itna, ka lungsim tengteng ana pekha ka hia, haksa hina lawmlawm e. Tembang na deih toh tangbang hong dam un aw ka itpen Mawite chih louh gen ding a om nawnkei. Nang ngai a ka kahna luankhite nang di’n pahna hong suak henla, nang ngai a ka duangvulnate nopna hong suak hen.

Zingkal inn a mi hong hoh kheukhou ahihman un va tutkhiatlouh theihlouh ahihna toh lenglate ka va pawl a, hong chibai uttoh khote’n hong kipahpih mahmah uhi. Amaute lak ah Mawite pa leng tel ahihman in ka muh leh ka khasiat hong suak law guih hi. Mawite haksat hun a a sik leh tang ua ka panseknate khawng mitkha ah hong lang dundun a, Mawite damlouh lai a ka ompih dan, a exam lai a ka va ompih lai khong ka phawk zungzung hi. Aman leng nop a sa hetkei chih ka haihkei, himahleh a zi thilsawm nial ngamlou chu ahiphot.

Huchia ka omlai in lenglate lak a khat in Mawite pa kiang ah, “eh! nguttak zannitak bang na chi thupuk uale” chi’n hon dong zomah hi. Mawite pa’n genkhiak ding haksa a sa mahmah himahleh gen louh theihlouh dinmun ahihna a, kalnawn kiginni a kiteng dia thupuk uh ahihdan hilh hi. Kei a ding in a zak a haksa mahmah, himahleh mi lak a pilvan ngai ahihman in a zalou lem ka kineih mai. Ka room ah ka va lutzual a ka mittui ka va nulkhia a, kihalhsak thak in lenglate ka pawl nawn hi.

Lenglate a paikhit vek un ka room ah ka lut nawn a, lupna tung mah a ka om nawn hi. Calendar bang ka en thakthak a, kalnawn kiginni hon tung ding ka ngaingam mahmah kei hi. Ka etna peuh mial dundun hi’n ka thei a, haksa ka sa mahmah. Ahihhang in ka loh theih a omkei. Mawite pa omdan apan et in chu amah leh Mawite thupukna tellou a anu thilsawm vek ahi chih ka chian mahmah a, langkhat lam ah Mawite-te pata ka hehpih mahmah thepthup zel hi.

Huchia ka lup lai in ka u in hong sam a, ka va pawt leh innkong ah naupang khat in laineu khat honna pia hi. Ka et leh “Umuan, hehpihtak in tusun dak 11:00 in mawngpi nuai ah konna ngak dia nong pai kei leh na mel ka muhma huai ah ka omden ding” chih teng kigelh hi. Mawite apan ahi chih ka theichiang pah a, ka sim thakthak zawzen hi.

Ka ngaihtuah a hiai tan a tun nung ua kei ka va kilatlat hoih ding hia ka chi lungsim a, himahleh langkhat ah a gen bang a hon muh ma paikik lou ding ahi chih thei ka hihman in hehpihhuai ka sa mahmah zel a, va pai mai a kamsiam leh nemtak a va khakkhiat mai hoih ka sa hi. Lungtang tawng inbel heh in lung a sou mahmah a, himahleh huai hehnate sel teitei a hoihtak a a lungnop theihtheih na dia bawl zawk ding ka sawm hi.

Dak 11:00 ging din hong kisa a, ken leng Mawite ka theihgigena hon van leisakte a kichei in a genna mun lam ka zuantou hi. Bangtan hiam zoh in a mun ka tung a, kun ngeungau in ana tu hi. A maitak ah ka va tu a,

“Mawi, bangchi e?”

“Umuan, et leng kon en ngam nawnkei. Ka tan a haksalua, ka gen theilua. Ka mel na muh tawpna leng ahimai ding.”

“Mawi, bangziak a na mel ka muh tawpna hi ding e? Ken maw kiteng kha keile hang leng hon mumu ut keive.”

“Umuan, kikhailup sawm ka hih thu hon hilh ut a hong sam ka hi.”

“Mawi, nang hon itlou maw?”

“Kong itlua a, nang toh kiteng kha lou thouthou ding sih telzaw ka hi.”

“Hilou ahi Mawi, en dih Pathian in honpi dan khat ana om chiat ahi. I utlouh lampi i zuihkhak bang leng maban a i lohchinna ding hon suak thei ahi.”

“Umuan, ka hin man om nawnlou ahi. Ka kikhin dimdemta.”

“Mawi, no’n it taktak lai leh na dam ding himai. Eigel simlei ah tuibang i kigawmlou zong in thangvan ah kigawm veve ni. I tate bang leng kigawmsak theih ahi.”

“Umuan, ka om ding dan ka thei zoukei.”

“Mawi, na nute hong chihdan hoihtak in mang phot inla, sel het kenla kipaksak in. Pathian in eigel lem hon sak leh a hun ding kuan a leng thilteng hon kikhek thei ahi. Huai na di’n Pathian kiang ah naksem a i thum poimoh ahi.”

“Haksa ka sa law mahmah umuan” chikawm in hon pum kawi a, ka ang ah kidik hithit hi. A sam ka zutsak hiauhiau a, kou gel adia hiai ka hun tawpna uh himaimah hia maw chih khong ka ngaihtuah chiang in ken leng ka mittui ka khaam zou tuankei. Ka mittui in Mawite ngawng takkha suk ahihman in ka mittui a pawt chih a theih chiang in a khase semsem hi.

Hun sawtkhop ka kikahhuan uhi. Kougel adia ka hun zatkhawm tawpna ding uh ahihman in ka om khak dandan uh poi ka sa kei. Nidang ka ka kithuahdan khongte uh mitkha ah hon lang zungzung a, Mawite ann ding bawlsak a, a kam a ka tulh lai nite khong ka ngaikik thak mahmah, himahleh sul hong hei kik thei ding vual ahi nawnkei. A nu hon sihkuan vaikhak tangtungsak zoulou ding suak ka hihman in huai na ka sa mahmah, a nu toh houlim lai hunte khong bilkha ah hon ging thakthak mai hi.

Sawtkhop huchia ka om nung un Mawite lu awl in ka phong tou a, a mittui khong ka nulsiangsak hi.

“Mawi, si a kikhen ding hisamlou hive hang i kihalhsak dia, i tung a tung bangbang thuakzou ding in theihtawp suah in panla zaw ni aw.”

“Umuan, na anglum ah ka si ut.”

“Mawi, lungkham ken. Pathian in a lampi ding hon gelsak toutou na ding ahi.”

“Tu’n kon zuisuak mai aw Umuan. Lamka lam ah i taimang di.”

“Mawi, huai thil kilawm hilou ahihbanah vangsiatna tampi tuah theihna ahi. I tan bangbang ah lungkim kisin zaw ni.”

Awl in ka kihehnem toutou ua, sana ka etleh dak 4:00 bang ana gingdek man a, Mawite hoihtak a theisiamsak leh hehnem kawm in innlam ka zotpih hi. Lampi a ka paisuk uleh Mawite-te inn phakma deuh ah Mangboi leh a lawmte toh ka kituakkha chitchiat ua, hehmel tak in hong en gemgam uhi. Kou leng pautam sese lou in ka paisuak san uhi. Mawite a inn ua lutsuak a, kei leng kou innlam ah ka paisuak hi.

Nitaklam ann ka ne ua, ann nezou khual hong mial tak in kha a vak hoih zomah toh lunglen huai ka sa mahmah a, walking kawm di’n kholai ah awl in ka pawtkhia hi. Bangtan hiam ka paizoh in thakhat in singkhuah in ka lu hong kisat a, leilak ah ka puksuk hi. Mangboi lawi mah ahi ua, Mangboi in hehchitak in “hiaitan ka tun nung ua bangziak a nang Mawite pawtpih ngamlai e” chih toh a khe in pek in hon pek hi. A lawmta teng ua hon kivuak huan zoh un hon taisan uhi.

Ka lu ka khoih leh sisan ana dim a, kei leng kintak in inn ah ka pai hi. Inn ka tun in kin-le-buang in damdawi inn hong delhpih ua, damdawi inn ah ka lu mun bangzah hiam hong khuisak uhi. Hon hah khoihsim ahihna ua ka lung khawng am in ka hi beibuai zawzen hi. Damdawi inn a ka mansiang zoh un inn ah ka pai ua, ka lupna ah hon sialpah uhi. Ka pa a heh mahmah a, himahleh ke’n kuamah tung a bangmah thu bawllouh ding, ngaidamtu a pan a amau adia thumsak zawk ding ahihdan ka pa ka genpih zaw hi.

Zingkhua hong vak in khosung teng ah ka tanchin thang vevu ahihman in vehtu ding ka hau mahmah. Miteng in Mangboi a mudah thei mahmah ua, kei lou leng mi mawk vuakvuak ahihna ua haw thei mahmah uhi. A tamzaw in case bawlkhum ding in hon hasuan ua, himahleh kei huaite ka utkei hi. Ka chi teng a pum golh a, ka mai khawng le bawk gawp ahihman in ka hah nasan leng a nop hetkei, himahleh a sia hial tunglou ka hihman in kipahhuai ka sa veve.

Hunte hong paizel a, kei leng ka kikhuinate khong phel in ngeina ka bang nawnta hi. Mawite leh Mangboi kiten ding zingchiang hi mawkta ahihna ah ka lungsim a na mahmah. Khosung a om ding leng ka uttha a suak kei. Ka nu leh pate’n leng thil omdan teng a theihsa vek uh ahihman in Pathianni tan Lamka lam a va zinkhiat mai ka sawm thu ka theisak a, amau leng hon theisiam mahmah in hong phal pah uhi.

Station lam ka zuansuk a, gari a na kidohta ahihman in pautamlou in ka lutpah a, tutna awng khat ah ka va tugaih hi. Koimah leng en sese lou in ka bag a laibu khat ka lakhia a, huai sim kawm in ka tu hi. Bangtan hiam ka tun nung un ka kim leh kiang ka dak leh Mangboi leh a thian ding pa banah Mawite leh a thian ding nu ngei leng ana tu ua, ken leng en hoih nawn tuanlou in ka laibu sim mah ka simsan nawn hi.

Bangtan hiam ka tai nung un Lamka ka tung ua, kei leng kintak a kum in ka pute innlam ka zuan vengveng hi. Ka pute a innkuan un ana omkim ua, ka pu’n “eh, Muan nang nong hoh zenzen a, kou Pathian ni chiang a kel khat hong puaktouh a na lohchin lopna neih ding ka na sawm uh, a kel leng la khinta keive ua” honna chipah a, ken leng “eh pu, nak kipahhuai chi na e, i vek un i paitou khawm kei ding ua maw” ka chi pah a, amau leng lem a sa chiat uhi.

Ka vante ngakhia in ka kisilkhia a, ka kisil zoh in common room ah ka tawldam hi. Nitaklam ann khong ka nek zoh un hih ding om tuanlou ahihna ah ka room dia hon piakna lam ua ka lut a, lupna tung ah hun ka zang nawn hi. Zingchiang ding vai kia mah ka ngaihtuah khop kha a, zingchiang tung nawnkei mai leh chih khong ka ut vungvung hi. Mawite in pasal a neih dek hial leh nidang a ka it sang mah a leng itzaw ka bang a, ka ngai vungvung mai hi.

Nitak ka ihmu a, mang lamdang tak mai ka nei hi. Ka mang in Mawite nu’n hong sam a, “Muan, Mawite nang toh kitengkha veve ding na hi, lungkham ke’n. Ken nanglou kol dia phallou kahi chi’n Mawite a khut in hong kai a, ka kiang ah hong pia hi. Mawite in ka khut hong len a zungbuh hon bunsak hi.” Huchi’n thakhat in ka khanglou guih a, ka mang lamdang ka sa mahmah. Mawite bangchidan a kei a hithei mawk di, a pasal nei ding hita chih khong ka ngaihtuah khop a, khua in hong vak san hi.

Zingkhua hong vak a, nisuak ka en a, et hak ka sa mahmah. Tuni nisuak hi nisuak tengteng lak ah kei adi’n a et haksa mahmah hi. Suak dah mai leh chih ka ut a, himahleh kei bawl theih a omkei. Innsung ah ka kivialleh khop a, sana bang ka en thithe hi. Mawite pasal neih ding dak hong ging petmah a, ka dip bang a hawm zawzen. Ka ngaihtuahna a paisau mahmah a, ka mittui hong luang zungzung hi. Mi kipahni kei adia mittui luanna ni a suak maimah hi.

KHEN SAWM-LE-KHATNA

Ka room ah ka kikhum nilouh a, Mawite moupuan silh ding dan khong peuh ngaihtuah in ka mitkha in ka mumu hi. A etlawm ding dan khong ka ngaihtuah chiang in ka hehtha bang a suak hial hi. Zing ann leng ka ne zoukei a, nguaitak in sunkhua ka zang nilouh hi. Nitaklam hong hih in kisuhalh kawm ding in bazaar lam ka va vak a, Mawite innluahna lui khong peuh ka va en thepthup a, ngaihtuahna bang paisau mahmah hi.

Nitak inleng ka lumpah nawn a, ngaihtuah ngei teng mah ngaihtuah in ka buai mahmah hi. Ka sepna muh lamlam leng ka phawkpha ban nawnkei, etna lam peuh ah Mawite mel ngen kilang dundun hi. Huchia thil tuamtuam ngaihtuah kawm a ka omlai in ka ihmu kha hi. Ka mang in Mawite nu ka muzel a, puanngou silh in hong pai a, na nau Mawite hoihtak in ana kem in aw Muan chi’n hon nuihsan a, huaizoh in a mang nawn vengveng hi. Ka ihmut lim mahmah ahi ding a ka khangmat loh hial hi.

Zingkhua hong vak in innlam pai ding in ka kisa pah ua, ka van ding teng uh guang in ka man tak un ka pu’n thumna hon nei a, huchi’n ka kholam uh zuan in ka taikhe vengveng uhi. Sawtlou ka tai nung un ka khua uh ka tung uhi. Ka van puakte uh khong suahkhia in ka nu bang ana kipak mahmah a, huchi’n innsung ah ka tukhawm zaizai uhi. Himahleh ka u ka mukei a, ka nu kiang ah ka kan ngal hi. Ka nu’n “Bawi, zan zingkal Mangboi kitenna adia kisakhin a phaitam ua a va pawt leh siktal kha a a phaitam ua kia a, suang a alu a poimohna tak tatkha, damdawi inn a apuak uh damsuah zoulou a tuzing a si a, tua na ute haan lam a hoh uh ahi” hon chih leh ka kiguih hial a, ka mang a Mawite nu thilgen khong ka phawkthak zawzen hi.

Mawite ka hehpih tha hong suak deuhdeuh a, vangsia a kisa law diakde aw chih khong ka na laugu mahmah hi. Kei toh kal a vangsia a kisak lai a tua a pasal neih ding ni tak a apasal ding hichi maimah. Kingaisia khong a aom nilouh khak ding lauhhuai ka sa a, a huchih louh teitei na ding a theihtawp a pan ding ka sawm hi. Mawite ahihleh ahitak a mi kingainiam, kingaise pahpah theite ahihman in.

Ka pute lamlam bang leng ka phawkkha nawnkei. Ka ngaihtuahna teng a buaigawp hi. Thil omdan khong ka theih ut tampi a omlai a himahleh hiai bang hun a va dot ding kilawm ka sa kei zel hi. Bangteng hileh huaite awl a ngaihtuah a ka pute buaipih phot ding chi’n ka kisuhalh a, ka mai bang ka va phiat khe zawzen phot hi. Ka pu leh pi toh ka houlim ua, hon kipahpih petmah ahihdan bang uh hon gen tuantuan zawzen uhi. Kei leng amau tung ah ka kipak diak aziak bel ka siamsin lai a amau inn pansan ka hih banah ka poimoh hun in sum leh pai leng amau hon pawsuah vek gige ua, kei adi’n a hoih mahmah uhi.

Sun hunte zangzou in nitak hun hong hi nawn a, kei leng si inn ah lengkhawm ding in ka kisa hi. Lawm ding lah kinei tuanlou ahihna toh kei kia in awl in a innlam uh ka zuan tou hi. A mun ka tun in mi ana tamsimta ua, ka tutna ding bang theizok lou in milakpi ah ka va dingkha heihoi den a, ka zum zawzen hi. Ka tutna ding ka muhtak in ka tusuk a, milak ah leng dakkhe ngam pahlou in ka kunsim deda hi. A tawp in ka dakkhia a Mawite ka guk zon bawlpah hi, himahleh ka mu hetkei a lamdang ka sa sim hi.

Ka dakdak leh a ann huanbuk lam uh mun kawmsim khat ah a lawmnu toh ana tu a, ka ki-entuah kha gaih uhi. Nop ka sa hetkei tuak ua, kintak in ka kiheisan nawn pah hi. Lenkhawm nuamtak in ka zou a, tawp in innkong lam ah ka pawtkhe pah hi. Mawite in hon nungdelh kha de aw chi’n ka guk ngakbawl nilouh a, himahleh ka lamet a bangkei. Innkong lam ah leng hon pawtkhe vetkei hi. Lungsim bang a hi heihuai zouhial.

Pawtna ding lah kithei tuanlou ahihna ah inn ah ka paisuak hi. Inn ka tun in ka sungkuante leh ka pute ana omkim vek ahihman un common room ah ka omsuak ua, thu tuamtuam houlim in ka om uhi. Singpi khong ka dawnkhawm ua, ka houlim uh a nuam mahmah. Ka nuikhawm zaizai zel uhi. Himahleh kei zaw ka lungsim a nui thei nai mahmah kei. Huchia bangbang hiam gen a ka omzoh nung un kou lupna ding chiat zuan in lum ding in ka kisa uhi.

Lupna tung ah lupkawm in Mawite nu hong thugente khong ka ngaihtuah a, Mawite toh kitengkha taktak ding ka hi ding uam chih khong peuh ka ngaihtuah a, a kallak bang in kei kia in ka nuikha heuhau a, a kallak inlah ka lunggimna ding khop ka ngaihtuah khe zel hi. Khovel i chih khong lungkhamna leh kipahna kihelh toutou hilel ve aw ka chimai hi. Hichia thil tuamtuam ngaihtuah a ka om nung in ka ihmusuk hi.

Zing thouphet ka pu hon kel puak ka gou ua, a sa khong at in nuamtak in hun ka zang zaizai uhi. Ka hih ding teng ka hihzoh un innkuan kikhopna nei in ann ka ne uhi. Ann nezou phet kikhawm ding in ka kisa ua, ka va kikhawm uhi. Mawite toh zawn khat a ka tukhawm kha ua, ka kiguk ettuahtuah ua, a en zawsam omlou dan in ka om gaihgaih zel uhi. Mawite inleng hon ngai petmah mah ahi chih ka chian semsem hi. Ken leng ka ngai deuhdeuh a, ka mumu ut hi.

Kikhop tawp in Mawite in “Umuan, hon baang ve” chi’n hong zawn zenzen a, kei leng ka ut lamtak ahihtoh ka va zuisuak hi. A nu muh ding ka lausim a, himahleh ka gintak ana bang hetkei, siam in ana siam mawk hi. Lamdang ka sa sim a, Mangboi aom nawnlouh ziak a kei hon deihsak bawl eita diam maw ka chigu sim hi. Mawite in a vante hong khek a, huai kal in laibu khong ka na ban et in ka na ngak hi. Hong man tak in hong pawtkhia a, ka kiang ah hong tu hi.

“Umuan, Pathian lemgeldan zaw theihhak eive maw.”

“Theihhak lua ahi, himahleh Amah bel zou peuh leng lohchinna honpe veve ding hi.”

“Umuan, nang khual va zin maw tunai a.”

“Hi, moupuan toh kilawmtak a na kichei ding ki-en ngamlou ahihchia zinkhiat mai ngai” ka chih leh hong en a, a mittui hong luang zungzung mawk hi.

“Bangchi e Mawi, genkhiallua ka hia?”

“Umuan, genkhial kei teh. Na lungsim, na ngaihtuahna ding leh na thuak ding dan khong ka ngaihtuah leh kon hehpihlua a ka mittui hong pawtkha hizaw ahi.”

“Kei kia lou nang leng deih a na tel hisamlou a, i hehpihhuai dan kibang ahi Mawi.”

“Himah e maw.”

Thu tuamtuam khong ka genkhawm nung un vai nei ka hih utoh ka paisan hi. Inn ka tun un innkuante meh huan khong in ana buai mahmah ua, kei leng ka van kikhek in a huh ding in ka kisa hi. Himahleh ka pu’n tuni nang ni ahi, nang ana om maimai aw hon chihsan in ka gamtat ding hon phalkei hi. Huchi ahihleh chi’n kei leng innsung ah ka lut a, bench khat ah ka lum hi. Ka lup hiam ka om awl nak leh Mawite kia ka lungsim ah hong suakden tel hi.

Nitaklam hong hih tak in kikhopna leh kipahthu genna hun ka zang ua, ken leng a guk a ka na kisakkholhna bang in hun khat ka ngen a, hichi’n ka gen hi.

“Tuni a hiai tan ka tunna amasapen in Pathian ziak liauliau ahi. Huai banah ka nu leh pa banah adiak in ka high school kailai a hong chawmtu ka u, college ka kai apan hon enkol den ka pu leh pite zahna lianpen kong pia ahi. Noute pankhawmna ziak a tuni a kei hiaitan tung thei ka hihman in noute tung ah kipahthu genna neilou theilou a ka kingaihziak in ka kipahna thu a thak in kon gen a, ka hih theih omsun na vek un pakkhi ka hon oksak dia, huai ka zohna a hi ding” chi’n pakkhi khat chiat ka okhsak a, a kipak mahmah uhi.

Programme ka zat zoh un kelsa limtak ka nekhawm ua, kei a ding diak bang a ka nek patna ahihziak in lim ka sa khol hi. Gilvahtak a ka nekzoh un common room ah ka tukhawm nawn ua, huchi’n khua hong mial tak in lenkhawm tawpni ahihtoh lengkhawm ding in ka kisanawn hi. Ka man in ka kuankhia a, chihleh ka innsakte uh naunu leng lengkhawm dia hong kuan toh kisutuah kha geih ka hihman un ka kitontou uhi.

Lenkhawmna inn ah ka lutsuak ngal ua, munkhat ah ka va tukhawm tettat uhi. Mawite ahihleh zan a a tutna mun mah a ana tu a, ka etleh aman leng hong en a, a melsuah apan lungkim tuak hetlou ahi chih ka muchiang mahmah. Ka tonpih nu ziak a ana lungkim hetlou ahihngei ka lamen hi. Itna zaw hazatna in zui baih mahmah dan eive. Amah le tangval khat toh hon kizui mu leng kei le ana lungkim tuan hetlou ding mah ka hihman in ka theisiam mahmah veve hi.

Lenkhawm tawp in innlam ah ka kitonsuk nawn ua, inn kizom ka hihman un khak leng ngailou in inn tuak ah ka kikhen uhi. Inn tun in sungkuante ana chiak zaizai lai ahihman un kei leng amau lak ah ka va telsam hi. Zan hong sawt hiaihiai ahihna ah ken leng ka lupna ka zotsan phot hi. Ka lupna hoihtak in ka bawl a, ka bawlzoh in ihmut leng suak nailou ahihna toh Mawite hon laithon khakte a vek a kemlai ka hihman in ka ban simthak a, lunglen bang a supuang mahmah hi.

Zingkhua hong vak nawn a, ka pute leng innlam pai ding in a kisa kheukhou uhi. Ken leng a van khong uh gari ah ka va guanpih a, a mansiang tak un mangphak kikhak in ka kikhen uhi. Ka pute paizoh in inn khong ka hahsiang ua, ka man un ann ka ne uhi. Ann nekzoh in common room ah ka om tawldam a, sun hun hong hih in chimhuai ahihtoh chi’n Mawite-te innlam ah hoh ding in ka kuankhe tou hi.

Mawite leng amah kia in ana om a, nidang toh teh ding in ana nuihmai lawkei hi. Ka hohchia ka tutna sek ah ka va tu a, amah bangbang hiam hih in a buai hi. Aman tak in ka kiang ah hong tu tei hi.

“Umuan, zan nitak a nu kiang a va hohlou maw?”

“Chimawk i innsakte eisam vele. Lawm di neiloutuak kisutuah kha i ka.”

“Innsakte hi’n innkhangte hileleng thil om theilou om na sak maw.”

“Mawi, a muanmoh huaina ding bangmah omkei hial ei.”

“Theithou ka hi aw sepna bang nong neih leh hon deih nak tam lawtel. Eikhong chu genphak leng kihi nawnkei.”

“Mawi, hai paupau kei di, kei i thuchiam a neukha leng tolh nailou keive.”

“Kam inzaw utteng gen thei mah e.”

“Utteng gen ka hikei. Nanglou kuamah toh le ka kipolh lam ka theikei, lawm leng ka neikei. Kua muanmoh pih ding le ka neikei.”

“Ahi, ahi na utteng gen aw. Ka na ngai di.”

Mawite hong heh law mawk a, a gen ding dan bang ka theikei zawzen hi. Bangchileh theisiam sak thei ding kei de aw chih khong ka ngaihtuah a, a tawp in

“Mawi, nang hon ngai nawnlou maw.”

“Hon ngaikei leng ka heh dia hia.”

“Ahihleh kingaite dan in i kingai dia i kihehsan nawndah aw.”

“Nungak dang khong hon zuise keile chin chu hehna di omlou di hia.”

“Mawi, hichidan ahi. Lengkhawm dia kei kia hong kuantou chihleh a gate ua ana ding, lengkhawm di maw hon chi a hi ka chihleh hon zui mawk ahi. Mi’n hon zui a ana kik aw va chihkhum na dan om tuanlou ahi.”

“Ahi, umuan ka theisiam. Tulai zaw lungsim natna ngen in ka omkha a, theihsiam di zenpi le a hilou lamlam a lakha pahpah kahi.”

“Kipak e le na theihsiam leh.”

Lungkim deuhta ahidia hon naihphei a, nidang a ka omdan sek bang un ka liang ah hon kingaiphei nawn a, ken leng a liang ah hoihtak in ka na kawi hi.

“Eh, umuan thilkhat na ngaihdamna kon nget di om.”

“Bang e, genve.”

“Na lohchinna tung ah hon kipahpih masa ding pen in tunitan ka kipahna le hon genkha nailou.”

“Theisiamlua kahi, thil haksa ngen na phut khak laitak toh a kituak a hi.”

“Ka kipak e non theisiam a, kei umuan mahmah” chi’n a kipah etsakna in ka biang hon tawpsak cheuh hi.

Hichia ka houlimlim lai un a nu toh Mangboi lawmte hong lut ua, Mawite kiang ah anu’n “Mawite na umangte innlam ah tu mahmah in va hoh aw a poimoh om, hiai a na lawmte zui ngal inla” hong chihsan gaih a, ka ki-entuah ua gen ding zawsam thei omlou in ka om uhi. A tawp in Mawite kiang ah va zui inla kei leng innlam ka pai ding ka chi a, huchi’n amah leng a zui di’n a kisa a, kei leng thazoi tak in innlam ah ka paisuk hi.

KHEN SAWM-LE-NIHNA

Inn ka tungsuk a, tha zoi zou hial ahihna ah bangmah hih peih tuanlou in lupna ah ka lum hi. Lupna tung ah ka kingaihtuah khop a, vangsia ka kisa mahmah hi. Kipahna omdek pan chia i kipahsim chiang a khasiatna ding khat in hong zui suk zel. Khovel zaw a nuamlua chihna ding himhim ka theikei, kipakte kipak denlou, kapte leng kap denlou chih zaw a na dik hina maizen e. Chikleh lungzuan daibang theng ding hiam aw.

Nitaklam in kisuhalh kawm ding in ka thoukhia a, innkim khong ah ka va vakhalh hi. Ni sang thoulai ahihtoh chi in mawngpi nuailam ah ka va hohtou nawn a, huai ah ka va tu tawldam hi. Bangbang hiam ngaihtuah kawm a ka tutlai in thakhat in ka mit hong kihumsak a, ka kiguih hial hi. A kua a mahmah de aw chia a khut lakhia a ka etleh Mawite ana himawk a, lamdang ka sa hial hi.

“Nang a bang chidan a hiai a hongpai mawk e?”

“Ken lampi a na pailai hon galmuh inga kon guk zuih ahi. Umuan, nang hiai i tutkhawmna mun a hoh zel maw.”

“Mawi, ken maw kon ngaihluat chiang a hiai mun a nang om bangbang a ngaihtuah ing a ana hoh pahpah kahi.”

“Hia umuan, kon hehpih e. Tusun na hehsim hia?”

“heh a kanna di omlou pi, nang a bang dia hon sap ulah?”

“I maw umuan, puan honpe ut ua huaiziak a hon sap maimai uh ahi.”

“Mawi, kon itna thu ka kam in ka gen na zatam kei ding, tu’n kon gen di aw hon ngailaw mahmah, hon haipih gawpta kahi.”

“Umuan, ken leng kon ngai gige. Nanglou a hin ding haksa ka sa petmah. Umangboi dam a kiteng hile ung leng ka damsung in kipahna hun ka nei ngeikei ding.”

Theihlouh kal in nitak ann bang ana nek hun man ahihman in kou leng kikhelah mahle ung ka paiphot uh ngai ahihman in innlam zuan in ka pai uhi. Inn tungphet ann khong ne in innkong ah ka tu tawldam hi. Khua mial dia hon kisata ahihman in Mawite kiang a hoh ding in ka kisak bawl nawn a, ka man phet in Mawite inn lam zuan in ka kuankhe nawn hi.

Mawite-te leng ann nekhin ana man pan ua, ken leng a kuang hep khong ngak kawm in a table ua laibu khat ka na sim maimai hi. A nu leh pa ka kiang ua hong tu ua, Mawite nu’n “Muanpu, Mangboi sihna a kha leng kivei nailou a Mawite hon kineih bawl konsa ngei” hon chi ekh mawk a, ka zum toh etna ding lam leng ka theikei. Huchihlai in apa’n “Muanpu a kineihsak utleh kineisak thei mah ahi, amah kan a Mawite buaipih omlou ahi. A damlouh haksatni a buaipih a, ompih den amah kia ahi. Ei natan inleng i sik a i pansak ahi” ana chihkhum a, ki-angtansak huai mahmah ka sa a, ka lung a muang tuam mahmah hi. A nu’n leng huai a zak nung gen ding bangmah a thei nawnkei a a dai mai hi.

Mawite hong man in a nu leh pa’n hong pawtsan ua, kougel vuak ka omkha uhi. Mawite pa ana pautam kholkei mahleh hon deihsak mahmah ahi chih a omdan apan ka haihkei a, kipahhuai ka sa mahmah hi.

“Umuan, den a ka nu hon thugen na heh hia?”

“Heh mawk di, hon kineitu sak mah hive hang.”

“Nang amah hilel veng maw Umuan, na chi hia?”

“Hehe, hikhalou dekdek.”

“Na banga mi engchih sese.”

“Ahimah eivoi neukha hileh hon kitang kha lou di hi zomah. Eh! Mawi zingsun na man diam?”

“Bang di e umuan, man in na chih leh man ding himai eivoi.”

“Zinghal chia training a kuanta di inga zingchiang lou kimuhna ding hun kinei nawnlou, a kum a sim bang kikhen ding kihita.”

“Ash umuan, pai dah maive chih ding lah ahikei a kei bang ana chi om di la.”

“Mawi, lungkham ken a lampi hong omzelna ding ahi.”

“Umuan, na melhoih toh na mihoih toh officer hinalai, huailam kho nungakte’n honna deihlaw di ua kon tangzou nawnkei ding e.”

“Huailam buai ngai mahmah lou, ken hon taisan lou hial ding kahi. Hon kikhol zek ding ing a huaizoh a pi a honng kuan ding ka hi.”

“Umuan, tun le kon zuisuk utmai.”

“Hi pahpah samlou e Mawi.”

Ka houlim lakloh lai un Mangboi lawmte hong hoh guih ua, ka sunzom thei nawnkei uhi. Mangboi lawmpa’n leng Mawite ana deih mahmah a, tan zoh teitei tum in pan la hi. Mawite nu thuzoh a, huai tungtawn a Mawite zolkhiat ding atup ahi. Huaiziak mah in Mawite nu a mai-et mahmah a, huai in ka mit a dongsak mahmah. Banah zinkhiat san ding ka hih zawkmah toh ka lung a nuam hetkei hi. Denchiang a bangbang hiam loh a ana gukkhiat khak ding bang uh ka lau gu mahmah.

Mawite nute leng hon tungta ua, ka gen bang ngei in Mangboi lawmpa’n ana hih tottot pah a, hoihtak in a houlim uhi. A nuikhawm latlat ua, kei a ding in a mitdon huai mahmah. A nu bang in a deihsak chi mahmah a, thil hihsak ding khong in a kisawl uhi. Hiaite omdan ziak in ka lungsim a nuamkei zou mahmah. Kei ahihleh kamsiam a hichia mi mai-et toutou theiloute ka hihziak in a nu kipahlam ah leng ka lutkha kei chih ka thei hi.

Bangtan hiam hichia ka houlim zoh nung un Mawite nu’n Mangboi lawmpa kiang ah “nang mahmah fel leh hoih chin a sawtpi na lawmte pai nung tan leng tulai in aw” hong chi chitchiat a, kei hon engkap ahi chih haihlou ka hihman in nuam ka sakei mahmah hi. Kei leng ka heh lungsim toh Mawite ka en a, “Mawi ka na pai phot ding, nuamtak in hong kipawl un” chih toh din ka thuah a, Mawite leng hon dingzui ngal hi. Pautam lou in innkong ah ka pawt a, mangpha chi in nunghei vetlou in ka paisuak vengveng hi.

Inn ka tung a, ka room ah lutsuak in ka lum ngal hi. Ka thiltuah nuam hetloute khong ngaihtuah in ka buai mahmah. A chang in hehtha suak mahmah a, a chang inlah khasiat lamlam a suak hi. Mawite nu kampau ka bilkha ah a ging den a, thildang bangmah ka ngaihtuah theikei hi. A langkhat a lah hichia ka pai phut Mawite in pawna law ding hia chih khong ka ngaihtuah zel a, ka hehpih tha a suak mahmah zel hi.

Mawite toh leng kimuh nawnlouh a training na lam a paisuak mai bang ka ut a, lah ka pai ma ngei a amel khatvei bek muh teitei utzel ka hihman in ka lungbuai mahmah hi. Bangteng hileh zing sun chia a inn ua ka va hoh thak himhim dia, thil omdan ka va kanchian sem lai ding chi’n thupukna ka la a, huchi’n ka lupna khong bawl hoih thak in ihmu ding in ka kisa hi.

Zing baihtak in ka thoukhia a, kihahsiang in ka mantak in walking kawm in innkim khong ah ka vakkhia hi. Inn ka tun nawn in ka pa’n dai a siatna omte ana bawl a, ken leng huai ka va bawlpih nilouh hi. Ka bawlzoh un ann nek ding ngakna kawm in ka bench tung ua ka lum hi. Bangtan hiam zoh in ka u in ann hong thuk a, kou leng ann ka ne uhi. Ann ka nekzoh un hih ding om tuanlou ahihna toh innkong khong ah ka chim om hi.

Sun hong hih in Mawite toh kimu ding in awl in ka pawtkhe tou hi. A inn uh ka tun leh Mangboi lawmpa toh a nu toh a thum un ana om ua, kei leng tutna khat ah awl in ka va tu hi. Zan a ka thugen Mawite in theilai ahingei ding a, “Umuan, mun khat hong va phakpih ve” chi’n hong hem gen a, himahleh a nu’n Mawite en gemgam kawm in “hiai a na usuan om ngal a bang e na gen, koimah na pawtkhe kei hial ding” chihsan gaga hi. Nop ka na sa kei lua a, lah ka gen theih bangmah aom tuan samkei hi.

Nuam hetlou in ka tukha leiluai den a, va paiphut ding lah hi ka sakei a, lah houlim chih leng aom thei samkei hi. Suanpu toh a nu ahihleh a houlim tui mahmah ua, nop a sa mahmah uhi. Kei leh Mawite ahihleh a kallak in ka ki-entuah liakliak ua, gen ding thei zawsam ka omkei uhi. Ka omdan a lem thei nawn mahmah kei, hehthak khong a suak velvul. Ka tup ulah kilohsam hiphot ahihchiang in chi’n innlam ah ka paisan mai hi.

Inn ka tun in ka sungte ana omkei ua, kei kia in nguaitak in bench ah ka lum hi. Mawite inleng hon ngailaw sam hia amah lemgel bang a pai theilou ahihna ah ka hehpihtha a suak mahmah a, amah mohsakna ding neukha leng ka neikei. Inn lam adia ka nikhat hun neih sunsun ka itpen toh zatkhawm ding ka lunggulh tuntun a, lah hitheilou chih khong ka ngaihtuah chiang in puaknat huai ka sa mahmah hi. Nungak ngaih haksatdan ka chiam panpan a, thuakhak ka sa mahmah hi.

Sun hun hong bei a, nitak khomial ngak ka hi nawnta hi. Neukha bek Mawite va muh ka ut mahmah ziak in a hoh ding in ka kisa nawn hi. Ka man in ka vakkhetou a, a innkuan un ana om uhi. Tukhawm vek ka hihman un Mawite kia va houpih tuam ding nop ka sa kei a, a pa toh ka kihouzaw uhi. Bangtan hiam ka tutzoh in Suanpu hong vaklut zel a, Mawite nu’n kamsiamtak in ana vaidawn a, ka hazattha bang a suak tuntun hi.

Sawtkhop houlim theilou a ka tut nilouh nung un innlam ah ka paisan mai hi. Inn ka tun phet in ka van puak ding khong ka kisapah a, ka bag a guan ding teng ka guan zoh in ka pa’n kikhopna hoihtak in hong neih pih a, thuhilhna leh thumsakna hoihtak in hon neihsak a, lungmuan huai ka sa mahmah hi. Huchia ka hih ding teng uh ka hihzoh un kou lupna chiat ka zuan nawn ua, kei leng ka room ah lut in lum ding in ka kisa nawn ngal hi.

Lupkawm in ka kingaihtuah nilouh nawn a, ka thiltuahte haksa ka sa mahmah. Hun lem ka muh ut hun laitak a ka muh theihlouh khong poi kasa a, Mawite inleng kampha a hong khakhe utlaw sam ding hia chih khong ka ngaihtuah chiang in ka khasiat a suak mahmah. Ken leng Mawite bangbang hiam thu vaikhah hoihtak nei ut lawsam hi inga lah hun ka muh theihlouh puaknat huai ka sa sawnsawn hi. Sian lemgel louh kahi uhia chih khong ka ngaihtuahna ah hong piang hi.

Zing baihtak in ka thounawn a, ka zing hih ngeina teng hih in ka man in varandah ah ka tu tawldam hi. Zing ann kinekhin leh pai ding hita chih khong ka ngaihtuah chiang in haksa ka sa mahmah. A tawp in Mawite ka muh khak leh a innkong bek ua ka va pai ding chi’n lampi ah ka pai tou hi. Himahleh ka kinepna a thawn, Mawite melmuh ding in a omkei. Ka pai toutou a, a tawp in mawngpi nuai ka va tung hi. Huai ah Mawite om bang a ngaihtuah in thu vaikhah khong gen in kei kia in ka va kihou nilouh hi.

Bangtan hiam mawngpi nuai a ka om zoh in ka paisuk nawn a, Mawite-te inn kong zawn ka tun in a inn uh ka en a, Mawite mu kei mah leng a inn uh ka muh lel inleng ka lung a nuam tuan mahmah hi. Huchi’n awl in ka paisuak suk a, inn ka tung nawn hi. Inn ka tun in ka van puak dingte khong ka enfel thak a, ka man tak in ann ka ne uhi. Ann nek zoh in paikhe taktak dia kisa hita ka hihna toh ka pa’n thumna a hon khakhia in huchi’n station lam zuan in ka kuankhia hi.

Lampi khong ah Mawite muh kinem simsim kawm in a langlang bang ka envel a, himahleh muhphak ding in a om ta kei. Lungzuangtak a gamdang zuan ding bel ka hi phot hi. Station ka tun in gari ah ka tuangsuk pah a, tutna ah kingaihtuah dedu in kei kia in ka tusuk hi. Bangtan hiam ka tut nung in gari hong ging ta a, paikhe taktak ding in ka kisa hi. Gari awl in hong tai a, kei leng window a ka va dakkhiat leh gintak louhpi in Mawite ka galmuh a, mittui kai niuniu sa in a romol toh byebye hon khak hi. Kei leng Mawite ka ngaihna toh khua ka ngaihna toh ka kidek zoukei, gari sung ah mittui toh ka om nilouh hi.

KHEN SAWM-LE-THUMNA

Lam tawntung in Mawite ka ngaihtuah suk den a, gari tuanna a gimhuai toh zankhua ihmulou a kipai ahihman in ka gim mahmah hi. Ka hohna ding mun ka tung a, pau bang leng siamlouh zomah toh ka buai mahmah a, mun leh mual bang leng muh ngeilouh zak ngeilouh ngen ahihziak in a nuam hetkei. Ken leng taxi ka la a, ka omna ding quarter tan ka kikhasak hi.

Ka omna ding room ka tunphet in ka kihahsiang a, ka van khong hoihtak in ka lemfel pah hi. Nitaklam nitum kuan hong hi a, ka lunglen a puang hulhul hi. Inn lam ka ngai a, Mawite leng ka ngailua lah muhphak ding a hi nawnkei. Pawtna ding lah kithei nailou banah meltheih leng omlou ahihman in ka room ah ka kikhum den hi. Inn lam paizia toh a kikhai mahmah a, en nitaklam dak 4:00 khong a ann ne gige tu’n bel dak 9:00 lam lou in ka ne kei a, gilbang a kial man sek hi.

Zan hong sawt deuhdeuh a, kha bang vakpha semsem hileh kilawm in a lunglen huai mahmah. Lupna tung a lupkawm in laa khong ka ngai a, innlam kia ka ngaihtuah khop hi. Ka omlouh kal in Sangpu in Mawite honna tuh zou mai de aw chih khong ka ngaihtuah khop a, kei kia peuh in ka na kipese thei mahmah hi. A na ngaikha lou hileng ka ut vungvung ni a tam mahmah.

Hunte khawllou a pai ahihna ah ka training na ua kei leng ka inntek sim mahmah ta. Lawm leh vual ding leng hunkhop ka nei hi. Huaite lak ah Manipur apan Nagate nungak khat omkha a, omna state kibang chi’n ka kingaina tuam mahmah uhi. A mel a hoih banah kamsiam mahmah a, a nuihmai etlawmtakte’n mit a hip mahmah. Mawite bang ana ngai khalou hileng ngaih theih mai leh kilawm hi, kei muhna tan ah aman leng chance honpe mahmah hi’n ka thei a, gen leng zou ngeingei ding in ka kikoih hi. Himahleh huai hial zaw ka sawmkei, ka ginomna suah semsem ka sawm hi.

Nitak khat ka lungleng mahmah ahihman in Mawite laithon ding gelh ka sawm hi. Ka gelh ut a tam mahmah a, himahleh ka gelh chiang in fuh ka sa theikei a, ka botse zel hi. A tawp in fuh in fuh kei leh poikei chi’n hichin ka gelhsuk hi.

Itpen leh ngaihpen

Mawite

Dam a na om gingta in hiai laithon ko’n khak a, kei leng Pathian venna toh tangbang ka dam lel hi.

Ka zin ni apan tunitan ka hon ngaihtuah den a, kong itna lian in a khang semsem hi. Na kiang aom a tong kisangtuah thei hileng ka ut mahmah a, himahleh hitheilou ahihna ah poi ka sa mahmah hi. Mawngpi nuai khenlou dia tong i chiamna mun ka phawk thei mahmah a, nop i saklai nite ka ngai thei mahmah hi. Singdang tangpal za in tam zong leh tongdam naubang ana sang kenla, i chiam simthute paibang kuah den ni aw.

Anbang kon itna simthu a leel thoh ding hileh leel seng ahikei ding a, sut ding chileng le sut seng zoh ding ahikei. Mawi, nang leng nonna phawksam ding maw? Hon ngailua kahi. I dam dia thaikawi tongdam bek kikhak tuah zel ni maw.

Lai khak,

Muanpu

Dakbawm ah hoihtak in ka guang a, zingkal thoh phet chia post a khak ding in ka koih hoih hi. Huchi’n ken leng ka lupna ka bawl a, awl in ka lumsuk hi. Ka mitkha a Mawite leh a nu peuh ka mumu a, ka om bang a nuamkei zou hial hi. Mangngilh mai theih hileh ka ut a, lah hithei bangmah a omkei. Mangngilh ka sawm tam deuhdeuh leh ka itna a lian semsem hi. Huchia ngaihtuah kawm a bangbang hiam ka lunggel lai in theihlouh kal in ka ihmu suak kha hi.

Zing baihtak in ka thou a, kihahsiang in ka man phet in ka laithon ka lakhia a, post office lam ka va zuan hi. Post a ka khak khit phet in inn ah ka paikik a, ann huan kawm in ka room khong ka hahsiang hi. Ka lawm Naga nungak Jennifer in ann hon huankhawmsak sawm sek mahleh kei ka utkei hi, neu apan hih gige ahihman in lit ding in ka koih kha sese kei hi. Ei mah a i kisep fitfit leh nop ka sa zaw hi.

Sun hun in training ka sunzom nawn ua, lawmdangte sang a leng ka kuhkal zawk gige man in heutute deihsakna ka dong mahmah a, ken leng nuam ka sa mahmah hi. Ka training uh kha thum ding ahi a, huai zoh chiang a kha khat suty pai theih, suty zoh chiang a ka posting na ding mun chiat ua pai ding chihdan ahihman in suty ding kal ka ngaklah thei mahmah a, calendar bang ka en mun viau hi. Himahleh kha nih lam bang in sam lai ahihman in hon tungzok ding a bang kei hi.

Nikhat suty ka nei ua, Jennifer in vak ding in hon zawn hi. Ken leng chimhuai thou ahihna toh ka na lemsakpih hi. Restaurent khong ah hon lutpih in nektheih chi tuamtuam bang hon nekpih a, bazar ah van khong lei in ka leizoh un park nuamtak khat ah hong hoh pih a, huai a tukawm in ka houlim uhi.

“Muan, i pawtna mun bangchi na sa a?”

“Nuam ka sa, ka muhkhak patna ahihtoh thupi leng ka sa mahmah.”

“Aw, kipahhuai e leh. Thil khat kon dong thei diam?”

“Dong thei thamtham e.”

“Nang ngaihzawng nei maw?”

“Hi, ka kholam ua om ahi. Nangla na nei hia?”

“Ken nei nailou. Melhoih leh mihoih tak khat hon kichan eive, poina e.”

“Ken hon chan ka hizaw diam maw nang bang a nungak melhoih lah kimukha nailou a.”

“Hehe, na kamsiam lua. Na nungaknu toh na kikhen uh ka na ngak di.”

“Ahithei tan a chu kikhen ka sawmlouh uh ahi.”

Thu tuamtuam, innkuan tanchin khong ka houlim zoh nung un innlam zuan ding in ka kisakhe nawn uhi. Ka omna ua pan gamla lawlou ahihna toh awl in khe in ka pai uhi. Kholum toh nisat toh a gimhuai zawzen a, kho ul bang a kai neunuau zou hial hi. Ka quarter uh ka tung nawn ua, Jennifer in a room a baang dia hon hah zot luat man in ka va baang a, theitui vot kelkel khong hon dawnpih in a nuam mahmah hi.

Hiai ni apan Jennifer toh ka kimaingal deuhdeuh ua, ka kingaina tuak mahmah uhi. Himahleh Mawite zuausan ding ka utlouh ziak in ka kiveng mahmah a, hoh dia hong zot teng inleng ka hoh sawmkei hi. Ken fridge chih khong bangmah nei sese lou ka hihman in niteng in tuivot ka dawn ding honpe gige a, ka tung ah a siam theihtawp a suah den hi. Hiaite khong ziak in ka ngaina semsem a, himahleh a ngaih sawm bel ka hi samkei. Mawite khen mai a amah toh kingai ding bang in hong zawn a, himahleh ka utkei bikbek hi.

Nitak khat a inn ua hoh ding in hon zawn a, kei leng ka va hoh leh puan silhlou phial in bench ah ana lum a, a nung na zutsak ding in hon chial hi. A thilsawm guk thei ka hihman in ka nial a, mi zut theilou ka hihdan ka hilh hi. Sawt leng om ngam nawnlou in ka paisan hi. Hichibang ka tuah patna ahihziak in nuam ka sa hetkei, hichia om ding saleng hoh leng ka va hoh hetkei ding hi.

Hun hong paizel a, zingkal khat ka room kong hon kikiu kauhkauh a, kua eide aw chia ka va etleh Postman pa ana hi a, dakbawm khat hon pezauh in a paikik hi. A kawm ka en a, a khutgelh apan Mawite ahi chih theipah ka hihman in awl a sim ding in ka koih hoih hi. Zing ann khawng ne in ka nek zoh in training a kuan ding in ka kisapah a, Jennifer ka tawnphei malam a, huchi’n ka kuan khawm uhi.

Ka tawpphet un tawldam kawm in lupna tung ah ka lum a, Mawite hon laithon khak ka koihna apan lakhia in ka hong hi.

Itpen Umuan,

Na laithon deihthoh huai takmai ka na mu a, ka kipak petmah hi. Kou leng ka damlel uh.

Na gen bang in na paizoh apan ken leng tunitan kong ngaihtuah den a, ka lungzuan luat chiang in i tongchiamna mun mawngpi nuai khong ah ka va tawldam zel hi. Ka hinkhua a haksa petmah. Nang ka hon ngai a, hon taihsat ngeilouh ka sawm gige. Himahleh Sangpu leh ka nu pangkhawm in hong zol den ua, ka nu housiatna bang ka za den hi. Hon gen tam zoh peuh ua leh nang ka hon it semsem zaw a, nang adi’n ka ginomna ka suah semsem hi.

Umuan, nang leng nungak hoihpipi toh va omkhawm ding na hihna ua, na ginomna hon khahsuah hetken aw. Hon ngailua kahi.

Dam ni, na man kal in lai hon khak zel in, na laithon sim di kal ngaklah theilua ka hi.

Nang hon it,

Mawite

Ka thu zak ut bangtak za kha ka hihman in kipaklua in ka nui heuhau den a, a laithon bang ka sim tuantuan hi. Lungsim nop chu chidam huai mahmah ahihdan ka thei semsem. Ka thilhih peuh leng pai mahmah hi’n ka thei a, a nop mahmah hi. Ka sumbawm a Mawite limlak ka koih bang lakhia in ka enen mai a, ka ngaihna a lian semsem hi. Mawite kitenpih a omkhawmpih suk mai bang ka ut tha a suak hial hi.

Huchibang a kipaktak a hun ka zat nung in ka kihahkhia a, ka omna sawngtung sangpen ua khatang enkawm in ka tu hi. Inn lam ka ngaihtuah khop a, khavak nuai a Mawite toh ka pawtkhawm lainite uh ka mitkha ah hong lang vungvung hi. Huchia kingaihtuah dedu a ka tut lai in thakhat in ka nung hon kibeng khauh a, ka kiguih hial hi. A kua a mahmah de aw chia ka kinunghei leh samsau nepnuap khat lei sukha lou in ana kikhai geigoi mawk a, mu phut ka hihman in ka lau lua a, ka chimul bang thou in kikou khiat ka sawm chia ka aw a suak zoukei hi.

Bangtan hiam ka etnung in hong mang nawn a, huai in kei leng ka halh deuhta a, kintak in ka room lam ka zuan hi. Ka room ka lutdek leh mei hong mit guih zomah a, lauhna ngen in ka dim a, ka chi bang liing in liing zou hial hi. Bangmah kallou in mei hong pai nawn a, kei leng ka room a lut in kong ka kikalh khum hi. Hiai nitak chu Mawite lamlam leng ka phawk pha nawnkei, lauhna toh ka zanhak dimdem hi.

Zingkhua hong vak tak in ka room gei a pa kiang a ka thiltuah ka gen leh aman hong hou ngaihsak mahmah a, nang na tuakpan a ahi, hiai mun a mi ana kithat kha ngei in huai kha a kallak a laang zel maimai ahihdan leh lauhhuailou ahihdan hong hilh a, huai in hong lungmuangsak tuan mahmah hi. Kei leng ka room ah pai nawn in ka zing nasep ding tuamtuamte ka sem a, ka sep zoh in ann ne in training a kuan ding in ka kisa hi.

Hungte hong paizel a, ka training uh leng zoukuan lam ka hita uhi. Huchihlai in nikhat postman pan laithon khat hong pe nawn a, ken leng nitak lupkawm a sim ding in ka kemhoih hi. Sunkhua a ka training na a omkhin, ka tawp un Jennifer in a nute van khak lakpih dia hon zot man in ka va zui a, a nute’n sahou tampi khak ahihman un kei leng hong hawm teltul hi. Singtang sahou nekkhak louhna a sawttak toh kipahhuai ka sa mahmah hi.

Nitak hun hong hi nawn a, ka hih ding tuamtuamte ka hih khit vek zoh in ka lupna ka bawlhoih a, huchi’n ka lum hi. Ka lupkawm in Mawite hon laithon khak ka koihna apan lakhia in ka khoih leh a sung a limlak om ahihman in a limlak hon khak hi di eive chi’n ka kipak mahmah hi. Hong ngam pah zawzen lou in a bawm bang ka zut hanhan phot a, a tawp in ka hong khong hi. A laithon ka lakkhiat ma in a lim ka lakhe masa a, ka etleh Mawite lim hih malak a Jennifer toh Park a ka tutkhawmna limlak uh ana hi maimah a, lamdang ka sa mahmah a, ka dip bang a kiphu litlit mai hi.

KHEN SAWM-LE-LINA

Awl in lupna ah ka lumsuk a, Mawite heh lawtel ding ahi chih thei ka hihman in a laithon leng ka sim ngam pahkei hi. Ka limlak uh koi a kipan? Kua hong lak ahide aw? chih khong ka ngaihtuah khop hi. A tawp in ka muangmoh khat om a, huai ahihleh Sangpu lawmpa Guwahati a College kai aom pa hi ngeingei ding in ka koih hi. Bangteng hileh laithon sim himhim ding chi’n ka simsuk hi.

Umuan,

Nang apan laithon kipahhuai tak mai mu dia kinemtak a ka na omdet lai in nungak toh park a na hohkhawmna limlak uh ka muh mai zaw ka dip hawm in ka lungtang na hih na petmah. Kei nang adia haksatna, kouna, taina chiteng thuak a ana pang sam inga nang hichilel a maw non hichih san, hiai tan himai maw ka tantawk ding.

Bangteng hileh nang apan thuchian zak ka kilamen lailai. A selam hilou a ahoihlam hong hih ngei leng ka lamen.

Laikhak,

Mawite

Mawite in ka limlak uh a muh a aom ding dan khong ka ngaihtuah a, kei tuah hileleng haksa ka sa mahmah ding chih ka haihkei. Ka hehpihna a lian deuhdeuh a, ka itna a khang semsem hi. Bangziak a ka kal ua hichia thu hoihlou hong om nak eide aw, Sian lemgel louh houh ka hi uhia chih khawng ngaihtuahna ah hong dawk hi. Ka tha teng a zoi gai a, ngaihtuahna mumal leng ka nei theikei, Mawite lungsim natna a om khak ding ka utlouh pen lah ahi gige a, tua ka deihlouh dan tak a omkha ka hihman in poi chihlouh gen ding a vang mahmah.

Ihmut mai a zingchiang mahmah a laithon hoihtak a gelh ding chih ka sawm hi. Himahleh ka ihmu theikei, ka mit ka si’n zek nak leh Mawite mel hong kilang zel a, loh ngaihna ka theikei. Innlam va pai chih mawk dan lah omlou ahihman in poi ka sa mahmah hi. Mawite in thil omdan theisiam leh heh lou ding ahi chih bang ka ngaihtuah a, a laithon bang khasiat huai ka sa mahmah. Himahleh a laithon vual tawpna et in hong kilamen mahmah lai ahi chih ka thei a, ka lung bel a muang tuan mahmah zel hi.

Theihlouh kal a ana ihmu kha ka hi ding a, zing ka khangma gawp hi. Ann leng ka duh tha suak zou nailou ahihman in ann nelou in training ding in ka kuansuak hi. Nidang in Jennifer tawn malam gige himahleng tuni ka tot ut tha leng a suak kei, ka muhdan leng a lem thei nawnkei hi. Training zou pailam in gate bul a honna ngak ahihman in kiton louh theihlouh suak a, kei leng kiveng kawm tak in kim-le-kiang hoihtak a en kawm in ka pai hi.

Inn tungphet kisilkhia in bangmah dang ka hihma in laithon gelh ding in ka kisapah a, ngaihtuah dedu masa in a tawp in hichi’n ka gelh hi.

Itpen Mawite,

Dam a na om ka gingta a, kei leng ka dam lel hi.

Khatvei a nong laithon khak ka na mu a, limlak leng ka mu hi. Huaipen hichidan ahi. Tua minu toh kei kia Manipur apan ka hihman un ka ki-innkuan bawl uhi. Amah ahihleh Guwahati a ana omom sa ahihman in mun leh mual theih a hau mahmah a, ken bangmah theih neilou ka hihman in mun poimoh leh luun deuhte hong phakpih maimai ahi a, ka kal uh a siang hi. Nungak ka neih leh neihlouh leng hon dong a nang toh kingai ka hihdan leng hoihtak a ka hilh ahi. Banah ei kal hong subuai ding mi hilou, tua i kal thu thei leleng kisuanglah law mahmah ding ahi.

Huai ahihman in lungmuangtak in ana om in, nang na ginom laisung ginom gige ding ka hi, ka tongchiamsa pellou ding ka hi. Hon ngailua kahi Mawi.

Nang hon it,

Muanpu

Hiai teng ka gelh zoh in dakbawm hoihtak a thun in post office lam ah a khak ding in ka va kuan ngal hi. Ka khak zoh in inn ka pai a, inn hah kawm in ann khong ka huan ngal hi. Ka huan zoh in ka ne a, nek zoh in chimthawina kawm in inntung lam ah ka va kaltou nawn hi. Sawt om manlou in hun paisa a ka thiltuah ka phawkkhe guih a, kindeuh in ka paisuk kik nawn hi.

Lup hun nawn hita ahihman in lupna bawl in ka lum hi. Lupkawm in Mawite tukhong in bang achi om de aw, bang dinmun in aom de aw chih khawng ka ngaihtuah nilouh a, a kallak bang in mittui khong a luang thei hi. Hichia thil tuamtuam ngaihtuah kawm a ka omom nung in theihlouh kal in ka na ihmu kha khong a, zingkal bang ka thoubaih zawzen hi.

Ka thohphet in walking kawm in meh lei ding in ka kuan a, ka tun in ann khong ka huan hi. Ann ka nekzoh in Jennifer tawn phei nawn in training na ding mun lam ka zuan nawn hi. Training sawt kinei thouta ahihna ah ka nasep ding uh pai dingdan ka thei huntawk mahmah ta a, muang leng ka kimuang mahmah ta hi. Himahleh i siam zawk sem ding heutute’n deih ahihman un hong hilh chimtak hetkei uhi.

Ka laithon khak nung a kal a sim bang hong kiveita a, a thukkikna muh kinem mah leng muh ding bangmah a omkei. Mawite in hon muangmoh gawp taktak hia, ahihkeileh thuzuau ana za zel hia chih khong ngaihtuah in ka lung a buai mahmah. Ken lah ngai deuhdeuh ka hihman in haksa ka salua hi. Ka hinkhua aw gentheihna hinkhua, sanggah kei di’n sulkik lelta in chih laa lamlam khong ngaihtuahna ah hong kilang hi.

Ken lah Mawite ngai deuhdeuh, Jennifer inlah hon ngaih bawl deuhdeuh mawk. Ka lung a buai mahmah. A chang bang in Sangpu hong kigolh den thou, Mawite nu’n lah deih a deihsak zomah ahihtoh buaiphut khak leh chia Jennifer toh kop suk lel ding hia chih peuh ka ngaihtuah a, himahleh Mawite huchihsan hial ding in ka sisan in a ngamkei hi.

Nikhat Jennifer in a inn ua ann ne dia hong hah zot luat man in ann ne ding in ka va hoh hi. Chihleh a nu leh pa hong zin ua huaite mai a hon introduce ut dan ana hi a, kisuanlah huai bang ka sa hial hi. A nu leh pa mai ah ka kithuahdan khong uh, mihoih hon sak dan leh a hoihlam ngen in hon gen nilouh a, a guk in ka na zum mahmah hi. Lah va sel na dan omlou ahihchiang in a gengen ka gensak suk lel hi.

Ann ka nek zoh un sawt omlou in inn ah ka pai kik hi. Jennifer hihdan bang in ka nu leh pa a damlai ua khatvei bek Guwahati khopi muhsak ka utsam a, ken leng laithon gelh in ka sungte kiang a avek ua hong hoh ding un ka sam a, a bahara ding uh leng ka thon ngal hi. Kimuhlouhna leng sawtta ahihtoh ngaih leng ka ngai mahmah hi.

Kalkhat nung in ka sungkuante hong zin petmah ua, station lam ah ka va pi hi. Mawite apan laithon hon puak ngei uh gingta ka hihman in hon piak ding kal bang uh ka na ngaklah gu mahmah hi. Ka kinep bang in inn ka tun un ka u in a bag apan laithon hon dokkhia in honpe gaih a, lupdek chiang a sim ding in ka koih hoih pah hi. Ka sungte kia om ding dan bangkim ka hilh zoh in a kisil in a kihahsiang uhi.

Nitak hong hi nawnta a, lupkawm in ka laithon sim ding in ka kisa hi. Lukham nuai a ka koih ahihman in awl in ka dokkhia a, phel in ka sim hi.

To,

Mr. Muanpu

Guwahati ah namdang nungak toh kingai a hun va zangkhawm den, ut leh leng giakkhawm thei aom na hihna ua Mawite hon subuai nawn ken. Kei toh ka kal uh a hoih mahmah ta a, ka kiteng hak nawnkei ding uhi.

Hiai laithon leng hon thuk sese a ngaikei a, na lungsim apan Mawite ana hemkhia inla, hong subuai nawn hetken. Nang a hikha nawnlou ding ahi.

Laikhak,

Sangpu

Ka gintak ana bang kei mahmah a, ka sim zoh in ka mittui bang a luang hial hi. Mawite a usang toh kingai taktak ta ua huaiziak a laithon leng hon khak ut nawnlou hita ding bang in ka ngaihtuah a, ka lung a gim petmah. Mawite ngaihna mittui a luang tam mahmah ta. Ka om ding dan leng ka theikei, Jennifer lamlam bang lungsim ah hon kilang. Himahleh Mawite kam apan thu ka zakma gingta lou dia ana chiam khin ka hihman in inn lam pai chiang a thuchiang theih ding ka kinem mai hi.

Zingkhua hong vak nawn a, thoh khiat ding leng ka lin tuntun. Ka itpen Mawite lah hichi hita, Sangpu tung a ka lungkim louhna a lian semsem himahleh ka loh theih ding bangmah aom tuankei. Bangteng hileh hichia mawk om hoihkei kisuhalh ding chi’n ka kihahsiang a, ka u in ann huan in a man tak in ann ka ne uhi. Zan a hong tungpan hi uh ahihna toh tuni tawldam sak a zingchiang suty ni ahihtoh bazar khong leh mun tuamtuam a va vak halh pih ding ka sawm hi.

Sun training na ah ka kuan nawn a, ka zoh un inn ka paisuak pah hi. Inn ka tunphet in ka u in postmante hon piak ahi chi’n laithon khat honna pe gaih hi. A kawm a ka min kigelhdan ka etleh Mawite apan ahi chih ka theipah a, ken leng ka laikhak hon dawnna hi ding eive chi’n nitak chiang a sim ding in ka koih nawn hi. Ka u ann huan min ding ngak kawm in laibu bangbang hiam ka na sim a, hong man tak in ann ka ne uhi.

Nitak hong hi nawn a, lupna bawl in ka lum hi. Ka laithon ka koihna apan lakhia in ka hong pah a, ka sim ngal hi.

Umuan,

Na limlak uh leh k’on laithon khak a dawnna muhkik ngei lamen taka ka na om gige lai in tunitan nang apan dawnna bangmah ka muh louh poi ka sa mahmah. Hon ngai nawnlou taktak mah na hihdan a kilang a, hichimai a n’on bawl tel thuaksiam hak ka salua. Nang ziak in leng mittui tam ka seng lawta a, kei leng ka hih theih bangbang in kihepkhiat ka na sawm mai ding.

Na deih lianu toh nunnuam laitual hong lengta unla, na chimkal bek in hon phawk zelsam in aw. Kei lah mawngpi nuai a mittui toh khosak khong ka niteng hun zatna a suakta.

Mangpha umuan.

Nang adia chinglou,

Mawite

Ka sim zoh in lamdang ka sa mahmah. Ka laithon khak mulou ahi chih a chiang mahmah, kua’n ana kem mang ahia? Bangchidan a hiai teng hon gen khum thei ahidia? Ka lung a dong mahmah a, ka pawna mahmah. Loh ding dan leng ka thei tuankei. Lupna tung ah mittui ka nul khop hi. Ka itpen Mawite aw, hon ngailua keive. Hon ngailaw petmah kahi chih vungvung louh ngal ka hihtheih bangmah aom nawnkei.

KHEN SAWM-LE-NGANA

Lupna tung ah ka kilek den a, Mawite lungsim ding bang ka gel a, ka pawna petmah hi. Himahleh lungmuanna khat bel ka nei kalnawn a suty zang a innlam pai ding hita ka hihman in. Huai hun chiang a kam mahmah a hoihtak a hilh a, theihsiam sak teitei ding ka tum tinten hi. Ka laithon leng Sangpu in ana hentang hi ngeingei ding in ka koih a, huaiziak tak a aman lai hong leh khak hingei ding in ka muangmoh hi.

Zingkhua hong vak phet in ka thoukhia a, kihihhalh kawm di’n ka va walking hi. Himahleh ka halh zou taktak tuankei, zankhua a ka ihmut louh ziak hia? Mawite ziak hizaw hia bah in ka bah a, inn ka tun in ka lupna mah ka zuan kik nawn hi. Ka sungte’n damlou ding peuh honna sa un buai in a buai uhi. Kenleng lah a ziak bangmah ka gen ut tuankei hi.

Sun hun leng peihlou sasa in training ding in ka va kuan a, ka training na ua sinsaktute thugen leng bangmah ka va theikei hi. Ka lungsim ah Mawite kia a lang a, a inn khong uh leh mawngpi nuai khong ka mitkha a mu dundun ka hihman in bangmah dang ah ka lunglut theikei hi. Ka mel leng nuihmai zoulou ahihman in Jennifer in lamdang honsa lua ua, ka pai un hong kan nilouh hi.

“Muan, tuni na omdan a tuamlua bangchi e?”

“Tuam hia, bangchilou keive.”

“Hon gen di na lungsim gimluatna om ahi, na melpuak a kithei.”

“Jenni, bang dang hikei. Ka relationship kal uh a buaiden a huai pawna lua ka hi.”

“Hia, poina e. Kon panpih theihna aom diam?”

“Kipanpih theih zat leng hikei ve aw.”

“Nitak hong pawt inla thil omdan hoihtak in hon hilhve maw.”

“Awle kon sawm ding.”

Hichia ka kihou sung un Jenniferte inn ka tung ua, kei leng innlam ka paisuak hi. Inn ka tun phet in ka kisilkhe pah a, ka sungte kiang ah lai et ding nei ka hihdan gen in ka room ah ka omsuak hi. Lai zaw ka enkha kei hial, Mawite ngai a ngaihtuah ut maimai a paulam lemtang bawl ka hilel hi. Numei khat ziak a hichi lawmlawm tel a thuak chih khong ka ngaihtuah chiang in haihuai bang ka sa sim a, lah haipih ding khop mah a ngai ka hizel hi.

Nitum Mawite ngaihtuahna in ka zangbei a, thildang bangmah ka ngaihsak theikei hi. Nitak hun inleng ka lumpah nawn a, lupkawm in Mawite toh ka hun zat khawmsa teng uh ngaihtuahna ah hong lang dundun ahihman in khasiat tha a suaklua hi. Mawite damlouh lai a ka koldan bang, a nu hon thu vaikhak bang ka lungsim ah hon suak in ka mittui a luang zungzung hi. Kah louh chu ka sawmpen ahina a ka sawl hi hetlou a ka mittui hong luang zungzung ahihmawk chiang in kham zoh vual ding a hikei.

Zankhua zangbei in zing ni hong suak nawn hi. Suty nei ka hih utoh ka sungkuante mun tuamtuam phakpih ding ka sawm hi. Kei kia a pawtpih thei hial dia kingam nailou ka hihman in Jennifer mah ka zawn nawn a, aman leng sel sese lou in honna thuman pah hi. Kou leng ann khong ne in ann nekzoh in pawt ding in ka kisa nainai ua, ka man ma un Jennifer bang hong tung phei man hi. Huchi’n ka mantak un taxi hire in ka pawtkhe nainai uhi.

Zoo bang, Musuem leh park khong mun tuamtuam ka pha ua, nuam a sa thei mahmah uhi. Himahleh ken bel nopsak luatna ding ka theikei, lungsim a hong kam omden ahihman in nuam thei taktak lou hi. Ka sungte park sung a avak kal un Jennifer in ama a ka tutna mun ua tukhawm ding in hong chial a, ka thiltuah khong toh ka ngaihtuah khawm chiang in ka uttha a suak hetkei, himahleh ama makaih a kipawtthei hizel ahihman in ka nial ngamkei a, ka tutpih kawm in ka houlim uhi.

“Muan, khatvei a na thugen nitak chia hong hoh a hon hilh ding sa a i hon ngakngak leh nang lah melmuh a om ngeilou, tu’n hon genta aw.”

“Jen, gen di le nop ka sa kei a ahi banah huai nitak ka nguai lua a pawt ngaplou ka hi.”

“Ahihleh tun neukha bek hong hilh aw.”

“Ka nungaknu tangval khat in ngai, a nu’n leng deihsak zomah. Huai a ngaipa’n ka kal uh siatna dia thu ana bawlden, ka lehkhathon khak khong ana hentang a ka nungaknu ana pelou, huchih chia ka nungaknu’n lah thil omdan theisiamlou a kei hong hehsan, hon khen bawl mawk, huai dan ahi.”

“Ash, na hehpihhuai ngei. Hon khen ngam taktak leh kei toh kingai mai ni aw.”

“Theizou talou maw.”

“Na dictionary uh khat honpe ve na pau uh ka na kizil di.”

“Na deih inchu honpe tham e.”

“Ka kipak lawkhol.”

Ka sungte leng hong paita ahihman un kou leng ka tutna ua pan ka dingkhia ua, mun poimoh dang et ding lua om nawnlou ahihman in innlam zuan in ka paikik nawn uhi. Inn ka tun un Jennifer ka va khasuak a, huchi’n ken leng ka inn uh ka zuan nawn hi. Inn ka tun un ka sungte’n ka hohnate uh nop a sak dan bang uleh thupi a sak dan khong uh gen in a gen ua, ken ahihleh ka na kum tam law kholkei hi.

Ka pai na ding uh nai deuhdeuh ta ahihna toh bus a gimtak a paisang in ka sungte leng a gen mangmoh ding un chi’n lenna a paipih ka sawm a, ticket leng ka la ngal hi. Ka paima un ka van puak ding tuamtuam khong uh lei in ka buai thei mahmah hi. Mawite a ding leng van hoihtak khat puak ka sawm a, puannak leh niik hoihtak khat leisak in van bawm ah hoihtak a tunsa in ka koih a, ka piak kal bang ka ngaklah tuntun hial hi.

Nite theihlouh kal a ana pai zungzung ahihman in ka pai ding hun uh a nai mahmah ta. Nikhat kia hun ka neita uhi. Ka pai ding lam uh Jennifer inleng ana thei mahmah ahihman in mun khat ah hoh khawm ding in hong zawn nilouh a, ken leng lem ka sa hi. A diktak in ka ginomna suah sawm teitei lou hileh Jennifer ka ngai khin ding hi. Mi hausa tanu chihmah mam hinhen zawzen a, nisa bang in a hoih salhkhak chiang in a biang khong san chiichiai zawzen a, a maisuah leh a samte, a mithah nem in kamsiam mahmah a, ka training pihte bang uh leng a deih a tam mahmah chih ka haih kei, huaite lak ah kei bangleng a ngai mahmah, himahleh a ngai dan a om ut hetlou ka hi thepthup hi.

Jennifer toh park lam mah a ka va hoh khawm nawn ua, ka tutna ngei mun mah a tu in ka houlim uhi. Ka dictionary piak ana sim hoih mahmah ahingei dia, eipau bang le neukhakha siamlou sasa in a zang thei nimnem a, a zat diklouh chiang in leng nuihsan hetlou in a dik ka hilh zel hi.

“Muan, nang hon paisan di, kon miss mah di.”

“Enle hon kimiss lawtel di, branch khat a i sepkhawm theihna di’n ana thumzel in aw.”

“Eivoi, mun tuam tuak a posting kha bang hilehang tu i hun zat tawpna leng himaithei maw.”

“Huai eivoi. Ken zaw na kiang a bat hong haulua inga kisuanglah mai ka hi.”

“Bang na hon ba ngei a eita Muan.”

“Ka tung a na siamna tamlua a hon din zoulou lam kahi.”

“Zenzen huaite gen ngailou, nang a dia hinna phal a ngaih leh leng phal ding ka hi.”

“Na kiang a i om chiang a zaw kamsiam lua chin a i ngaihzawng neihlam le phawklouh dekdek aom hive aw.”

“Sesh! nang hizaw lou maw a kamsiam, mangngilh kia hilou in hong nei nawnkei lechin i kipak zaw khamoh di hia, hehe.”

“Non deih taktak kei hial di ei khawng, mihau lah kihilou bangmah kihi mahmah lou.”

“Itna maw itna himai inchin neih leh lam, hau leh zawn thu toh kisai khalou ahi.”

“Huai zaw hilaw tham mah e, hilele chih a om zel a hiven.”

“Nang kingainiam lua chin a achang a kisuanlah huai eive.”

“A niam mah i hih chiang a maw. Nang bang nuamtak a khangkhia le kingainiam zomah na hihchia.”

“Kingainiam zou khang ei. Kingainiam zou a hoih hileng nang le i hon tangkha kei dia.”

“Ngaihzawng neilou hileng nang a di sa i hikhamoh di hia. En aw, tua ka nungaknu toh mun tuamtuak aom ken nang bang hon ngaihsan mawk leng thildik hilou. Nang toh kingai in mun tuam a ka om khak chia huai lamte va ngai zel leng na kipak diam?”

“Muan, huai na tak ahi kon ngaihna. Chitak leh ginom honsa lawtel ka hi.”

“Huai chu ka tup banah ka neu apan ka nu leh pa hon sinsakna khat ahi.”

Nuamtak a ka houlim sung un hun ana pai zungzung ahihman in khelah tak in park ka pawtsan ua, Jennifer in bazar ah bangbang hiam lei ut lai a chih man in ka va zuisuak hi. A lei ding teng a lei zoh in innlam zuan in ka pai nawn uhi. Inn ka tun in sungkuante bang a gil uh ana kial gawp man a, honna ngaklah sim man uhi. Tungphet khawl manlou phial in ann hong thukpah ua, huchi’n ann khong ne in ann nek zoh in ka kihahsiang hi.

Nitak hun hong hita a, ka van puak ding khawng uh bag ah hoihtak in ka guangfel uhi. Ka guanfel zoh in ka pa’n kikhopna hon neihpih a, ka neih zoh un ka lupna ding chiat uh ka zuan uhi. Lupkawm in Mawite leh Jennifer ka ngaihtuah khawmkhawm a, a nih un hehpihhuai ka sa tuak mahmah. Jennifer dinmun a dingh ding bang a ka kingaihtuah chiang in khasiat huai ka sa mahmah a, a lehlam tak a Mawite dinmun ding ka gel chiang bang inleng haksat tuak ka sa a, ka hehpih petmah hi.

Zingkhua hong vak nawn a, pai ding hita ka hihman un ka man pah uhi. Ka paima deuh un Jennifer hong hoh a ka nu leh pa banah ka u van ding hoihtak khat chiat pia in chibai hong ban buk hi. Ka ngaihtuah thak leh zan a bazar a a thil leite ka sungte a puaksak ding ana hi maimah hi. Ka manfel un taxi ka sam a, ka vante uh a sung a guang mengmeng in ka guanfel zoh phet un Airport lam ka manoh ngal uhi.

Airport ah check tuamtuam ka neih nung un lenna sung ah hong lutsak ua, huchi’n awl in ka lengkhia uhi. Ka nu bang chikmah a lenna tuang genlouh atak a leng mukha nailou ahihtoh a lau maimah a, hong kikou kha nak a, Air hostesste bang a nuih uh a za hial hi. Minute bangzah hiam ka lenzoh nung in phai khopi ka boh uhi.

Phai apan Lamka ka zuantou ngal ua, saulou ka tai nung un ka tungtou pah uhi. Lamka ah hotel a singpi khawng dawntou in a zoh ka khua uh ka zuansuak ngal uhi. Gamla lou ahihna toh ka tungtou pah uhi. Inn tung chu ka lung a muang mahmah a, kihah in ka kisilkhe pah hi. Ka puansilhte khong silhlou a sawt omsim ahihna toh ka u in hon phoukhiat sak vek a, kei bel ka bench tung ua ka na lum hiuhiau hi.

Ka tun lam hong theihphet un innkimte khong hong hoh nainai ua, ka nu’n zinpak dan in muamkhum ana ban hawm a, naupangte bang a kipak thei mahmah uhi. Mi hong theng in ka u in ann khong huan in a hih theih bangbang uh hong hih ua, kei toh ka pa bel lungmuangtak in ka tawldam hiuhiau uhi. Ka lupkawm in Jennifer bang ka ngaihtuah kha nilouh a, huailou kal in nitak Mawite kiang a va hoh a thil omdan va theihsiamsak ding chih khong ka lunggel nilouh hi.

Zankhua hong mial nawnta a, kei leng awl in Mawite-te innlam zuan in ka pawttou hi. A inn uh ka tun tak in a kong uh ka kiu a, “hong lut in” chih aw za ka hihman in ka lutpah hi. Lamdang bang honna sa hial ua, hichia tungphut dia honna koihlou lawtel ahihman un. Sangpu leh Mawite bench khat a tu a, bench khat ah a nu leh pa ana tu hi. Mawite in honna houpih pah a,

“UMuan, na lawinu hong tonpih lou maw.”

“Chimawk, lawinu ka nei mawksam a?”

Hon dawng nawnkei, a mel ka etchiang in pau lai leh a mittui luang ding ahi chih ka haih kei. A pau zawsam omlou in sawtkhop ka om dedu ua, ken leng nuamsa nawnlou ka hihman in pai ding in ka kisa hi. Mawite in gate tan hon kha a, ken leng “Mawi, zingsun dak 11:00 chiang in mawngpi nuai ah kimu teitei di, honna ngakden ding kahi” ka chih leh “Umuan, huai a kimuhmuh inle omzia nei nawnkei, mangpha manni” chih teng gen in innsung ah hon lutsan maimah hi.

KHEN SAWM-LE-GUKNA

Lungnuam hetlou kawm in innlam ka zuan suk nawn a, Mawite hong houdan kampaute ka ngaihtuah chiang in ka khasiat bang a suak lehlam hi. Inn tung ding leng ka tha a dah zou hial hi. Inn tung leng ka sungte’n lamdang bang honsa zawzen ding uh chih thei ka hihman in ka kileh hei thak a, mawngpi nuailam ka va zuantou hi.

Mawngpi nuai ah khavak enkawm in lungzuang tak in ka tu ngiungeu a, ka walkman lakhia in laa ka khah hi.

Solkha tang aw, solkha tang lenmual khumta in,

Vangngaih ka sial lenpuan bang thak e;

Ngaih in ka siang tong a chiam simthute,

Solkha hong tang chiang in a lang...

chih laa khong ka ngai a, ka ngaihtuahna ah ka hunlui zat teng khong uh hong kilang zungzung a, naubang nui a kholhkhawm lai hunte ka ngai mahmah a, ka mittui a luang hial hi. Ka mittui tak keuhkeuhte ka ngaihtuah chiang in kei leh kei leng hehpihhuai ka kisa zou hial hi.

Awl in ka mittui teng ka nulsiang a, zan bangle sawt dekta ahihna toh innlam zuan ding in awl in ka paikhe suk nawn hi. Mawite-te kong zawn ka tunsuk in gate bul ah Sangpu toh a kihou uh ka tuakkha suk sawn zomah a, ka lungsim nat hon behlap semsem hi. Huai tuakkha ding lam ana theikhol hileng zaw tuzek lai ding hi inga ka lungsim in ka chi hi. Ken leng en sese lou in ka pel a, ka paisuak san lel hi. Mawite inzaw hong en ahi chih ka thei hileleng kenbel ka en ut kei, en lengle ka hehna ding phet lah ahingal a.

Bangmah kallou in inn ka tunsuk nawn a, kikhopna nei dia honna ngak uh ahihman in common room ah ka tusuk pah hi. Kikhopna ka neih un ka pa’n ka dinmun theilua hileh kilawm in hichi’n hong gen hi. “Mihing bukim a piang peuhmah i tangval/nungak hun om a, huai hun ah ngaih kinei chiat hi. Ngaih i neihpen i ngaihlai in i zi ding bangmai in i koih a, himahleh hivek lou hi. Bangchituk a kingai in kum 10 dong kizui den leng le Pathian in ei adia a siam ahihkeileh kiteng chih omkha tuanlou ahi. Huai banah nungak/tangvalte khen ziak khong a i hinkhua hihsia, thazoi, kap leh kingaisia chih khong mi ginaloute omdan ahi. Hong khen ua leh a hoihzaw dang in hon ngak ahi chih a lungmuang taka om hiuhiau lel ding ahi” chih khong hong gen hi. A thugen dik ka sa a, himahleh a zuih lampen haksa mahmah hi’n ka thei.

Kikhopna ka neihzoh un ka lumsuk pah a, ka pa thugen thei mah leng ka hizou nai mahmah kei. Lupkawm in Mawite kia ka ngaihtuah khop a, a nu damlai a nopdan khong ka ngaihtuah kikkik chiang in ka kidek zoukei zel a, ka mittui in hong tumsuk zel hi. Hichituk a ana kithuah unga tua hichia om mai ding ka ngaihtuah chiang in ka ngaingam mahmah kei hi. Mawite ka ngai law lai a, mangngilh thei ding vual ka hikei.

Zankhovak in a paisa hunte ngaihtuah in ka ihmu theikei hi. Theihlouh kal in khua in hong vaksan maimah a, kei leng zoitak in ka thoukhia a, ka va kihahsiang hi. Ka kihahsiang zoh in ka u leh ka nu huhkawm ding in tuikhuk lam ka zuan a, tui ka va tawi hi. Tui tawina ah Mawite toh ka kituakkha nawn ua, hong houpih ka na kilamet luat leh kam khat mah inleng hong houpih kei a, et leng hoihtak in hong enkei zomah hi.

Mawite omdan in ka lungsim a hihna semsem a, Sangpu toh a kal uh hoih lawta hingei dia ka gintakna a lian semsem hi. Sangpu hon lehkhathon khak khong ka ngaihtuah khe thakzel a, khasiat toh heh thuah in ka om velvul hi. Ka khua bang uh leng ka ning mai a, zinkhiat theihna ding ka ngaihtuah hi. Zinkhiat vengveng kei adi’n hoih ka sa zaw hi aziak ahihleh Mawite ka muh chiang a ka itna lian deuhdeuh ahihman in thuak haksa ka salua hi.

Sun hun hong hita a, kei leng zan nitak a Mawite kiang a nong pai ma pailou ding ka hi ka chih phawklai ka hihman in hon lehkhathon khaksa teng leh Sangpu hon khakpen tawi kawm in mawngpi nuailam zuan ding in ka kuan khia hi. Mawngpi omna mun ka tun in ka dakchiam dak 11:00 ging geih a, Mawite hong pai ding ka ngak hi. Thilging om teng bang in Mawite hong pai ding sa in ka dak gopgop sek hi.

Dak 12:00 tan inleng Mawite melmuh ding in aom naikei. Hong pai sawmlou eide aw, hong pai ding hileh hong tung khinta ding hia chih khong ka ngaihtuah zel a, himahleh kinepna toh ka ngak denlai hi. Ka ngak kawm in ka neulai hunte khong uh ka ngaihtuah kik a, ka mitkha in ka omdan teng uh ka mumu mai hi. Liamsa hun ngaih zaw na mahmah eive chihlouh gen ding ka theikei. Damlou a lupna tung a ka ang a kingaisak a “Umuan, hichia omdet ka ut, hong taisan mahmah ken aw” hong chih ngutngut lai khong ka ngai vungvung hi.

Ka zan hahna leng gimsim ka hihtoh Mawite ngakna kawm in mawngnuai ah sawl phah in ka na lum hi. Ka hunluite khong uh hah ngaihtuah lawkha zel ka hi dia ka mittui hong luang zungzung zel hi. Mawite gu na hina maizen e. Mawi, hichilel ding bang itna simthu ana lelkhawm khalou himai leng hoih ding hia maw chih khong ngaihtuah kawm a ka omom leh ka ihmu kha hi.

Ihmu lai “thou ou, thou ou” chih aw zaphut ka hihman in kei leng kintak in ka thou a, lamdang bang ka sa zawzen. Mawite in hong phong hinteh ka chihsim leh ka u ana hi maimah. Bangchidan a hiai a ka omlam thei eide aw chih khong ka ngaihtuahna ah hon lang hi. Ka sana ka etleh dak 4:00 bang ana pelman a, ken leng ka u in hon ngak ahihman in ka zuisuk hi. Kinemtak a Mawite sunnitum a ngaksuak ka himai, himahleh kei melmuh ding in Mawite a hong kilang kei a, na sa in ka thuaksiam theikei hi.

Ka u toh ka tonsuk lai un Mawite a innkong ua tutna ah ana tu ka mu a, ken leng kintak in ka lu ka heisan hi. Ka buai masak ua Mawite in hong chih lai azaw heh thou na inga va pai hi inga tua amah kei hun tak a hong pailouh theihsiam a haksa mahmah. Gen ding dan leng ka thei zoukei, Sangpu toh a ut leh kiteng mai heh chihlouh ngal gen ding a om nawnkei. Lametna leng Mawite ah bangmah ka nei nawnkei hi.

Inn ka tun in ka u in a room ah hong sam a, thil omdan hoihtak in hon dong hi. Ken leng imlou in thilteng ka gen a, ka u inleng hoihtak in hong hehnem a, ka puak a zaang tuan mahmah hi. Ka nu leh pate’n leng bangtan hiam theihna chiang hong nei uh ahingei dia Guite kual lam ah ka pute louna va seppih ding in hong sawl uh a, ken leng hiai a lungzuan sial a omom sang in huailam ah ka va kihihhalh ding chi’n lem ka sa pah hi.

Ka halh deuh khak leh chi’n ka kisil siang a, ka kisil zoh in ann ka ne uhi. Ann nezou kihihhalh kawm ding in ka inn pam lam ua walking ka va pai hi. Inn ka tunkik in khua mialta a, kei leng koimah a pawtkhe sese lou in inn ah ka om a, ka zinna a ka van puak ding khong guang in kei khom in ka buai hi. Ka man tak in ka pa’n kikhop hong neihpih nawn a, hasotna tampi hon genkhum a, kikhopna ka zoh un kei leng lum ding in ka kisa ngal hi.

Lupna i tung nakleh Mawite mel hong lang zel hi. Ngaihtuah louh ka sawm deuhdeuh leh ka ngaihtuahna ah hong dawktam semsem a bang hi. A dang zaw thutuam Mawite pianna nu hong sihkuan vaikhak ka sep buchin zohlouh ding mahmah inleng ka puaknat hong behlap diak in ka thei hi. Sun ihmukha zomah ka hih toh ka ihmut lam himhim a suakkei. Ka ngaihtuahtuah leh ka paikhiat ma a Mawite laithon khatvei kikhak lai himhim leh chih ka ut a, ka thouthak a hichi’n ka va gelh hi.

Ngilh theihlouh Mawite,

Na itna tangzou nawnlou pa himahleng hiai ka laithon a tawpna ding bek a honna simsuak sak hamham ding in ka hon ngen masa hi.

Mawi, i kal thu ziak in sun leh zan kingaihtuahna hun in ka zangbei den a, ann leng ginatak a nek ni ka nei nawnkei hi. Guwahati a ka limlak toh laithon na hon khak leng ka mu a, ka muh ni zingchiang in kon thukna leh kingai ka hihlouhdan uh, ka training na ua ei singtangmi omsun kia hilou Manipur adia kougel kia ka hihna ua ki-innkuan bawl hilel ka hihdan thute uh hoihtak a gelh in ka hon khak a, huai laithon na kiang hong tung lou ahi chih non khak nawn apan in ka na thei hi. Nang non thuk ding ngaklah tak a ka omlai in Sangpu in hong khak daih a, thu kipahhuai himhim zak ka nei ngeikei hi. A laithon leng ka hon thuntel hi.

Nang dinmun ding leng ka hon theihsiampih a, heh theihluat mah ahi chih ka thei. Himahleh kam a kihou masak a genveng theih ding hinapi kei toh kihouna ding in hun na nei nawnkei a, thudik leng ka hon gen thei nawnta kei hi.

Nidang a nang toh hunnuam i zatkhawmte khong ka gel zel a, lungleng in mittui toh ka omden hi. Na nu hon sihkuan vaikhak leng tangtun zoulou ding i bat mahmah in ka lungsim hon sukha kholdiak a, na ka sa mahmah hi. Nang zaw na phawkpha nawnkei maithei, ka ang a kon kingaihsak a i kihounate khong ka bilkha ah thamden lai eive Mawi.

Hon thukkik nawndah in aw, hiai lai na muh chiang in kei singtanglam tungkhinta ding kahi.

Nong dam dia, nunnuam laitual hong lengta in aw.

Laikhak,

Na itna tangzou nawnlou,

Muanpu

Ka gelhzoh in Mawite hong laithon khak lui teng leh Sangpu hon laithon khak toh dakbawm ah ka thunkhawm a, Mawite van ding ka puakpen kawm a thun in ka koih hoih hi. Zingkhua hong vak tak in ka u kiang ah ka van leh laithon a guk in ka pia a, Mawite honna piaksak teitei in ka chi a, aman leng a lu hon sungau a, huchi’n ken leng ka bag pua in station lam ka manoh hi.

Station ka tun in gari tampi ana kidoh zengzung a, ka tuanna ding pen bang ka va theikei dek hial hi. Huchi’n ka tuanna ding gari pen ah tuang in khua nuse ding in ka kisa uhi. Khua ka nutsiat dek hial leh ka ngaihtha bang hon khonung suah hial hi. Dakkal bangzah hiam ka tai nung un ka pute khua ka tung khong a, kei leng gari a kum in ka pute inn lam zuan in ka paipah vengveng hi.

Ka pute’n honna muh un a kipak mahmah ua, ka tun nini in ka kam muh lopsakna kawm toh chi’n a aktal uh honna goh ngal hi. Ka pu tate bang inleng hon ngai mahmah ua, nop ka sa mahmah hi. Ka pute ahihleh a khosung ua dia leng a neizou pawl ahihbanah khosung a heutu a kizang mahmah ahihman in mite’n leng a zahtak mahmah ua, ken leng ka mi zahtak mahmah khat ahi.

A kal a sim bang kong om chiang in ka tha a ke hiaihiai hi. Ann lah ne gina zoulou innlam sang inleng Mawite ka ngaihna lianzaw ahihman in ka va buaigawp hi. Huchia tha lah neilou chau mahmah a ka om chiang in ka pu buai in innlam ah hong paipih suk a, inn ka tunphet un ka pate’n damdawi innlam ah hong pawsuak ua, damdawi inn ah honna admit zomah uhi.

Doctor in hong en a, test tuamtuam hong neihsak zoh in a natna bangmah omlou a lungngaih luatna aom ziak leh ann a nek tawmluat ziak ahi chi in drip ni nih khai ding hon gelhsak a, huchi’n drip ka kikhai charchar hi. Nitak khua hong mial a, damdawi inn a hun zat mai chu haksa ka sa mahmah. Himahleh inn a om hilengle pawtna ding kithei tuanlou ahihna ah kibang bel hiveve hi.

Huchia bangbang hiam ka ngaihtuah lai in gintak hetlouh in Mawite leh a pa hong vaklut phut uhi. Lamdang bang ka sa hial hi. Mawite ka lupna tung ah hong tu a, ka tal khong hon zutsak hiauhiau a, nuam ka sa mahmah. Hiai bang tuakkha nawn himhim di’n kinepna ka nei nawnkei hi. Hong houpih a, “Umuan kong giahpih aw” hon chi a, himahleh ka phal hialkei hi. Sawtkhop aom nung un hong paisan nawn uhi.

Mawite-te paikhit nung in ka ngaihtuahna ah hong lut a tam mahmah. Amah ka etkol lai bang ka phawk zawzen hi. Ka laithon khak ziak a kisuanglah thak a hong delh pah ahidiam? Ahihkeileh amah leng ka na etkol hoih khak ziak a hong hoh himhim adiam? chih khong ngaihtuah in zankhua Mawite ngaihtuahna toh hun ka zangbei hi.

KHEN SAWM-LE-SAGIHNA

Zingkhua hong vak nawn a, kei leng ka halh mahmah ta. Mawite ka muh apan ka lung leng muang deuhta ahiding a, singpi leh sang bang leng ka ne zouta hi. Zing ann hong puak ua, huai bang leng ama a ann ne ngeilou himahleng tampi ka gaizou a, ka sungkuante leng a kipak mahmah uhi. Phetlou in kei leng ka lung a nuam tuan mahmah a, tudan ka bat leh sun ahihkeh nitaklam a ka pawtkhiat zoh uh ka lamen uhi.

Sun in Doctor in hong ban et a, kei leng kisot leh halh hong sa mahmah ahihman in ka nek ding vitamin bangzah hiam hon gelhsak in pawt theita ding in phalna hong pia hi. Phalna hon pia ahihtoh kiton in kou leng ka van khong uh ka kisa pah ua, ka pa’n ka damdawi poimoh ding teng a va lei kawm in ka paina ding uh gari va ngaihtuah hi. Bangkim a felvek zoh nung in kou leng damdawi inn pawtsan in innlam zuan ding in ka kisa hi.

Inn damtak in ka tung thei ua, ka tun phet un ka pa’n Pathian kiang ah kipahthu genna hun hong neihpih hi. Kipahthu genna ka neihzoh un ka u in tui hong bawlsak a, ka kihahsiang a, ka zaang huai zawzen zou hi’n ka thei hi. Himahleh huchipi a halh lawtel hinailou ka hihna toh ka lupna ah hong lumsak ua, huai ah ka tawldam hi. Damdawi inn apan kong pawtlam uh a thei masasa hong kidelhkhawm ua, lengla bang ka hau zawzen uhi. Damlouh hun khong a hichia mi hong pawtkhawm siausiau chiang un i lung muang tuam mahmah in ka thei a, huaiziak in mi veh thei dia i damlai na nana achu a vehtu a pan gige ding ahi chih ka zilkhia thak hi.

Sun hun lupna ah ka zangbei nawn a, ann nek hun in ka u in ka lupna ah hong piak sawm mahleh ka na nawlkhin a, va thoukhia in ka sungkuante toh annkuang ka umkhawm uhi. Ann ka nekzoh phet un common room ah ka lum a, hong veh a hon kuante toh ka kithuah un nuam ka sa mahmah uhi. Ka itpen Mawite ngei leng hong hoh ahihman in ka tawldam huaihuai zawzen a, a mel khong ka etchiang in hoih ka sa deuhdeuh in ka ngaihna a puang semsem hi.

Mawite in bang ngaihdan a neilel de aw chih khong theihnopna in ka dim a, kei lam hong kihei nawn dia lamen mawk ka hihman in thuzak bangmah dang nei kei mah leng lametna in hong lungkim sak zou mahmah ahihman in ka omdan leng a nuam in ka dam deuhdeuh hi’n ka kithei hi. Mihingte lametna toh kihing petmah leng ahihdan ka muchian semsem, lametna toh pang a theihtawp suahte mi lohching ahihdan ka theihbeh hi. Kei mahmah bang leng ka khanvualte lak a laisiamlou pen pa himahleng lametna toh kuhkaltak a ka pan ziak a ka khanvual teng sang a leng sepna sang zaw mu ka hilel hi.

Mawite kihoupih ut ka hihman in lenglate kiang ah ka tawlsim a lupna lam ah ka na lumphot mai ding chi’n ka lupna lam ka zuan a, Mawite ka mitsai gaih hi. Aman leng theisiam mahmah ahingei dia “Umuan, ana khawl aw kong lenlut ding” hong chi a, kei leng a kipaizou law ding hizenpi kihatlou sak sim in ka om kenkan hi. Huchi’n Mawite in ka room ah hong lutpih a, ka u inleng “Mawi, ana ompih phot mai in aw ken singpi ka na bawl ding” chi’n theisiamtak in hong omsak hi.

Kougel kia omta ka hihman un Mawite ka houlimpih suk pah mai hi.

“Mawi, theihsiamna na hon nei dekta hia?”

“Umuan, kon theisiam gige, huailam thute non damchia thovengtak in gen ni.”

“Huai na chih hial lelah na thu ahimai kei dia.”

“A himhim a umuan nang va bangchi damlouh mawk oi.”

“Zawlngaih sunglut a chihte uh himailou di hia.”

“Guwahati lamte maw, hehe.”

“Mawkmawk huai lamte phawk inleng nei khang ei.”

“Taktak hileh ut mah hang.”

Ka u hong lut a ka houlimna uh ka khawl geih uhi. Singpi hon piak kawm in ka u leng ka kiang ua hong tu a, Mawite enkawm in

“Mawi, na umuan nang ngai a hichitel eivoi.”

“U, a seppih lamte khong ahizaw diam maw ka chive.”

“Huai lamzaw theikhang kei kiang a zaw nang kia mah eive hong gengen, huai Guwahati a nu’n leng zaw ngaihtuak thou mahve aw, ka zinlai ua leng ka pai nana ua hong zuih kia genlouh ka van kim ding uh hon pemawk aka.”

Ka u thugen ka zak in ka na ki-ip zoukei dek hi. Mi muanmoh hiaizah lai a huai lamlam khong hon gen ek poi ka na sa gu mahmah hi. A pau zawsam lua leng omlou in hunkhop ka om ua, huaizoh in Mawite inleng zan sawtta ahihna toh honna paisan phot di’n hong kingen a, kikhouh teitei ngaihna omlou ahihman in ken leng lem ka sa pah lel hi. Huchi’n Mawite leng kipahmel khol hetlou in awl in a paikhe nuangnuang hi.

Mawite paizoh in lengla dangte leng paivekta uh ahihman in ka sungkuante’n leng amau lupna lam chiat a zuan uhi. Kei leng hoihtak in ka lumta a, Mawite kilungkim sak dek panpan a ka u thugen in hon gamlatsak semsem khak ding lau in ka om tettet hi. Nuihmai tak a kihouhou lai ka u thugen nung a melpuak a kikhen mawk in ka lungsim a khoih diak hi. A hitak inzaw ka u leng thudik gen mah hi, Jennifer inleng hon ngai mah hileleng Mawite kiang a huai tantan a gen hial pen mahmah poi ka sa tuntun hi.

Ka tun tuung lai toh teh dia Mawite mel leng vak zaw tham a theita ka hihna ah lungmuanna khat bel ka nei veve hi. Banah ka pute kholam ka zin dek a ka laithon khak in bangtan hiam a lungsim khoihkha himhim dia koih ka hihman in ngaihtuahna leng a nop zaw deuh hi. Himahleh kam a hoihtak a kihoukha nailou ka hihlai man un huaima bel kinep taktak theih ahikei, ama a ka ngaihtuah bang in amah damlouh lai a a tangvalpa lah hi, a nu leh pa lah hi bangtuk a ana koltu ka hihman in mihai ahihkei lebel kei damlouh leng hon kitheihmoh bawl ngaihna omlou ahi chih lampang a ka ngaihtuah chiang in a kisuanlah man a hong veh khemkhem eide aw peuh chi in a selam kipiak khak dekdek in aom zel hi.

Zingkhua hong vak nawn a, kei leng ngeina ka bang theita hi. Ka halh mahmah ta a, ka tha leng a om nawnta hi. Thouphet walking kawm ding in ka pawtkhia a, inn ka tun nawn in tui tawi ding in ka kisa hi. Himahleh ka nute’n huai hial ding in hon phal naikei ua, ken leng thumanna toh a thu uh zui in inn ah ka om mai hi. Common room a news khong sim a chimzen a ka om nung in ann nek hong hun a, huchi’n ann khong ka ne uhi.

Ka pate’n tuni koimah hoh khe nailou ding leh zingchiang apan utnana a pawt theita dia thu hon pia ahihman un a thuman uh hoih ka sak ziak in a chih bang un pawtkhe sese lou in inn ah chimzen in ka om a, common room leh ka lupna room ka kawmtuah khop hi. A tawp in bench ah ka chimlup a, ka sungte ahihleh na tuamtuam hih ding in a pawtkhe vek uhi.

Bangtan hiam chimzen a ka lupnung in ka kong uh hong kikiu a, ka va hon leh naupang khat in laikhat hong pezauh a, ka kiang ah hon din ngak hi. Ken leng ka enpah a hiai ana kigelh hi, “Umuan, zingsun chiang in mawngpi nuai ah dak 11:00 in i kal thu genfel ni, na man ding leh hiai lai mah ah hong hilh ngal inla naupang pen mah hon tawikik sak in.” Ka ngaihtuahna ah hiai mahmah eive ka utpen gige thil omdan hoihtak a theihsiam sak ding himai chi’n ka pen lazok in “Mawi, na chih nak leh hithei ding sa ahi” chihteng gelh in ka gelhzoh in naupang lai ka tawikik sak hi.

Mawite toh zingchiang a kimuthei ding ka hih ua leh banglam ka gen de aw chih khong ngaihtuah in ka buai mahmah hi. Bangchi gen leng a lakdan a siam dia? Bang lampang in ka genpih de aw? chih khong ngaihtuah in ka chim lam leng ka phawk nawnkei. Mawite mel bang mitkha ah hong kilang dundun zawzen a, mawng kung nuai lamlam ngaihtuahna ah hon dawkpah mai hi. A kallak in ka kingaihtuah vungvung a, a kallak in ahihleh ka nui heuhau kha zel hi, kipaklua i hihchia.

Ka sungkuante leng inn hong tung vekta ua, ann khong huan in a mintak in ka ne ngal uhi. Nitak hun inleng ka pawtkhe sese kei a, lengla bangzah hiam ka neihte un ka sepna toh kisai leh thu tuamtuam khong hon kan ua, huaite hilh theih dandan in ka na hilh hi. Ka nu leh pa lah Guwahati khopi thupi a sakdan peuh uh, Zoo a a gamsa muhte khong uh leh lenna a tuan a lauhdan thu khong uh gen in nuam a sa mahmah uhi.

Lengla teng paizoh in kou leng kikhopna neipah in ka neihzoh un lupna chiat ka zuan nawn uhi. Kei bel zingchia Mawite mu ding ka hihna toh ihmu leng ka ihmu thei zawzen kei hi. Ka om dingdan, ka kichei ding dan tanpha khong ngaihtuah in nuihzat huai pipi peuh ka lunggel khia hi. A kallak inlah itna thu tong ka chiamna mun uh tua khen ding simthu ka leelna mun uh hong suah maimah khak ding peuh lau in ka om kinken theikei hi.

Zingkhua hong vak nawn a, kei leng baihtak in ka thoukhe pah hi. Ka thoh in ka innkuante leng ana thoukhe vekta uhi. Kihahsiang khin tutna a tu kawm a niteng tanchinbu sim a ka om laitak in dak hawmpa (postman) hong lut in lai khat honpe gaih a, “hiai thukin hiding ahi, zannitak kong tunhak ziak a honpe pah theilou” chi’n hon paisan nawn hi. Ka suty lah beidek law nailou a bang thukin om mahmah eide aw chi’n awl in a dakbawm ka hong hi.

A sung ka etleh hichi’n ana kigelh hi,

To,

Mr. Muanpu

Na sepna utoh kisai a hih ding poimoh kin aom man in hiai lai na muh nini a Guwahati a head office a kin theipen a na hong pai ngai ding ahi.

Ka kiguih hial hi. Ka sungkuante kiang ah kintak a kisak ngai ding ahihdan ka gen a, ken leng ka van teng kintak a guang mengmeng in kuan khe ding in ka kisa ngal hi. Ann leng ne manlou in Guwahati lam a manoh ding in Imphal Airport ka delhsuak suk pah vengveng hi. Ka tunphet in lenna masapen ding ah ticket ka la ngal a, tuni mah a kiknawn ut ka hihman in return ticket ding toh ka lakhawm ngal hi.

Lenna a minute tamlou ka lennung un Guwahati ka tungsuk pah a, taxi la in ka head office lam uh ka zuan ngal hi. Head office mai ka tun in Jennifer in honna mupah a, “Muan, hong thei maw, a hoih e, suai kaihna ding poimoh khat omlel ahi” chih toh ka suaikaihna ding mun ah hon makaih a, ken leng ka va kai ngal hi. Ka kaihzoh a man hi nawnmai ka hihman in ka kikna ding lah dakkal 3:00 lam omlai ahihman in Jennifer ka zawn a, hotel ah ann ka va nekhawm uhi.

Jennifer toh thu tuamtuam houlim kawm a ann ka nekzoh un nekman pedia ka kisak leh Jennifer in ana pekhin man a, ka piakthuk sawm chiang in kipezou lou ahihman in a hampha ka himai. Ann nek zoh in airport lam zotkik ngai ahihman in pai ngal di’n ka kisa a, Jennifer in Airport tan hon khak sawm teitei ahihman in nialse lou in ka kikhasak mai hi.

Lenna ah kong tuangkik nawn a, sawtlou chik nung in phaipi khua ka tungtou nawn hi. Huai apan bus in kong paitou a lampi dung ah Mawite in bang selung ana gelde aw chih khong ngaihtuah a, ka kisuanglah petmah hi. Himahleh a theihsiam leh mailam a nopsakna ding hiven huchih heh hial kenteh chih peuh in ka kihehnem hi. Huchia ngaihtuah kawmkawm a ka pai nung in khomui kuan in ka khua uh k’on tungtou hi.

Station apan innlam zuan in ka paitou a, chihleh lampi ah Mawite toh ka kituakkha phut uhi. Mawite inleng hon en ngamkei a, ken leng ka en ngam tuan bok kei. Paulou phunlou in ka ding dedu ua, himahleh ngaihtuahna bel a pai hat mahmah. Ka houpih sawm chia ka aw a pawt zoukei hi.

KHEN SAWM-LE-GIATNA

A tawp in Mawite hong paukhia a, “Umuan ba hon hichi khemtel e, ken honna ngakngak keive” chih toh kah thuah in ka ang ah hong belhsuk a, ken leng khua mialsimta hinaven chi’n ka kawi belh a, “Mawi, tuzing ka thoh a postman pa’n laithon hong pia a tuni mahmah a Guwahati a kileh a suai va kaih teitei ngai ding hong hih mawk ziak a thouphet innkuante kiang a gen toh taisuk thuah, kuamah leng houpih manlou, naupang sawlzok ding lah omlou, kei leng ka utthu hilou lua ahi” chi’n thil omdan ka hilh hi. Huaizoh in a mittui ka nulsiang sak a, “Mawi, zingchiang a di’n sawm leng a lem thei diam?” ka chih beh leh a lu hon su ngaungau ahihman in lem thei ding chihna in ka ngai a, kipaktak in ka om hi.

Huchia bangtan hiam ka omzoh un Mawite kiang ah “Mawi, bang thu himhim a tu nungnung a hiailam a nang kia hong pai mawk na hia?” chi’n ka dong hi. Aman leng “Umuan, na inn ua hong hoh sawm a hong paisuk kahi” hon chithuk hi. A mel ka en a, a ngui mahmah, ann leng a nekei chih ka theimai a, ka hehpih tha a suak mahmah. “Mawi, ann na ne hia?” chi’n ka dong tei a, “duhlou” chihteng in hon dawng hi. Ken leng a duh dang khong aom kha hiam chi’n ka kan a, bangmah duh a neihlouh dan hong hilh hi. Hiai lak a om nilouh hitheilou ahihchiang in chi’n “Mawi, innlam ah i pai phot diam?” chi’n ka dawp a, aman leng lemsa ahihman in kou innlam tuak ah ka kikhen uhi.

Inn ka tun phet in ka zinna gimsim ka hih toh ka kisilkhe ngal a, kisil zou in ann ka nepah hi. Ka annkam limsim ahiding a ann bang ka khamzou kei dek hi. Ann nekzoh in common room ah ka tu tawldam a, ka pate khong in thil omdan hong kan uh ahihman in ka va zin dan leh bangkim hoihtak in ka hilhchian hi. Banah kha thak ni 1:00 a Mizoram a sepna va join ta ding ka hihdan khong ka hilhvek a, amau leng a lungkim hun tawk mahmah un ka thei hi.

Khua hong mial nawn a, Mawite-te inn a va hoh ding utsim mah leng gim kisathou ka hihna toh banah dam leh zingchia kimu nawn ding ka hihman un va pawt louh phot mai ka sawm hi. Common room ah innkuante toh hun ka zangkhawm liiliai ua, nop ka sa huntawk mahmah. Innkuante toh kituaktak a khosak khawm liiliai kan a nuam omkei. Laa a i sak dan ua Nu in nu dan thei a, pa in pa dan thei a, tate in ta hihna a theih chiang un innsung nuam hi.

Nidang a ka pa’n zu a dawnlai a innkuan kituahlouhna tamzaw kha ka pa’n pa dinmun lenkha lou, inn alah omlou zumun khong a omden, ka nu’n lah ka pasal ka lutang ahi chilou a ut dandan a achih zialzial chiang a kituahna ana om thei hetlou ahihdan khong ka mu semsem hi. Kou unau panlakna apan innkuan kitungding thak ka hihna ua nu leh pa hoihlou tampi ki-om maithei, huaite ziak a zum leh kingaisia aom mailou a nu leh pa leh innkuan siamphatna dia Pathian in tate bang leng hon zang thei ahi chih theihchiat ding bang in hoih ka sa mahmah hi.

Innkuan kikhopna ngeina bang in ka nei nawn ua, ka neih zoh un thuvantang tuamtuam khong ka innkuan un ka kikum laihlaih ua, huaizoh in lupna lam chiat ka zuan uhi. Lupna tung ah Mawite tuni a ka kihouna ua pan lametna omlai ahihdan khong ka ngaihtuah a, huai kawmkal ah Jennifer bang inleng honna lamen denlai mawk a ka theih man in ka lungbuai mahmah. Himahleh ka itna ka piak masa chu ama hon taisan louh in taisan ka sawm hetkei zel hi.

Zingkhua hong vak nawn a, ngeina bang in ka thoukhe nawn hi. Ka nu leng hon thoukhia a, ka u in lum di’n a sawlkik hi. Aziakbel nu leh pa tha khekthei dia tanu tapa hon neita uh ahihman ua a tawldam tak uh a deihziak ahi. Ka u in ann huan toh innzut a thuah a, kei tuitawi in ka pang hi. Luikhuk a tuitawi ding in ka kuan a, gintak louhpi in Mawite toh ka va kisutuah kha nawn uhi. Ki-en ngamlou sim tuak in ka om dendan ua, a tawp in ken leng ka houpih hi.

“Mawi, tuni lemthei taktak ding maw?”

“Lem in na chih leh kilemsak ding himailou di.”

“Kipahhuaina e leh, koi e na bel honpe di na tui di kon dipsak ut himhim.”

“Hei umuan, ken hon dipsak zaw di, upate’n pumbuuk ah numei masa, luikhuk ah pasal masa a chih uh theilou maw.”

“Theih zaw theisam mah hang, hilele i ut himhim a eivoi.”

Ka houlim kawm un Mawite in ka baltin tegel ah tui hon hih dim sak a, a zoh in ka ton theihna tantan uh kiton ding in ka paikhawm uhi. Lampi ah ahihleh gen ding theimel leng ka omkei ua, a kallak in ki-entuah in ka nui heuhau kha uhi. Mawite toh ka kal ua thu hiaizah haksatna aom nung a nuihmai toh ka kihoukhak nawnna uh ahihman in ka lung a kim mahmah a, ka tuikhai giklam leng ka phawkkei hial hi.

Inn ka tung a, hih ding omlou phot ahihman in common room ah kei kia a tu in thil tuamtuam khong ka ngaihtuah a, a kallak in ka nuikha heuhau sek a, ka u in honna hoih muh lua ahidia “Muan, luikhuk lam a muh va nei na hi di e, non kipahdan a tuam ka chi” chi’n hon chiamnuih a, ken leng dawng tuan sese lou in ka nuihsan lel hi. Ka u toh bel unau lah hi, lawmta lah kahimai uhi.

Ka u hong man vek tak in ann hong thuk a, ann ka nekhawm nainai nawn uhi. Ann neklai in ka pa’n “Bawi, Mawite toh kichih bawl den lah na bangsim ua na kuankhiak ma in houh lengla sawl leng eidiam maw” nuikawm in hong chi a, ken leng “Pa, hipahpah sam ngallou e. Loh bang kon la zek dia i kikhual zek photsam kei di ua, nou bangle na tapa neihsun uh i hih toh a thupi deuh a hon lopsak utsam ding na hihna ua huai i lop theihna dia hon pang zek photlai ding kahi” ka chih dik a sa thei mahmah ua, kuamah leng a pau a om nawnkei uhi.

Ann nek zoh in Mawite toh kimu ding kithalawp sim ka diam ka kizingsil zawzen hi. Ka kisil zoh in Mawite hon puan piakte mah ka silh nawn hi, ka deihpen leh ka kipahna pen leng ahihman in. Awl in ka kisa a, dak 10:30 a pelh in awl in ka kuantou hiauhiau hi. Ka kuantouh in Mawite-te inn ka gal et phei leh Sangpu ana tu phenphan a, hong hoh theihlouh khak ding bang ka na laugu sim mahmah mai hi.

Mawngpi nuai ka tungtou a, ka tutna ding uh sawl hoihtak in ka phah a, huchi’n Mawite ka na ngak hi. Ka sana ka en thithe a, Mawite hon tunghak ka sa mahmah hi. Huchia lungke sim a ka om laitak in mi pai thawmging ka za a, Mawite hingei ding ahi chih thei in a theilou dan in a lehlam ka na nga hi. “Umuan” hong kichi a, ka etleh nuisim lai ka mel hong kikhek zou hi. Mawite amah kia in hong pai kei a, Sangpu in hon zuih mawk ka hehtha a suak mahmah mai. Lah va kisual tel na dan omlou ahihchiang in ka tut bangbang in ka tumai hi.

Mawite leng kisuanglah ahingei ding a, “Umuan, ka nu’n kei kia a pawtkhiak ding hon phallou a usang hon zuisak” hon chi a, heh mahmah mah leng kihehlou sak in “Mawi, poi zenzen lou, thuguk lua gen ding lah hilou hanga” ka chihsan a, huai ka chih leh Sangpu leng thumu kisa in hong nui heuhau hi. Kei ahihleh ka nuih hang in ka lungtang tawng a nui dekkei, ka kamsung a Sangpu om hileh ka keizan uthial hi.

Mawite tung ah ka khase mahmah, ahihhang in ka ngaihtuah sau chiang in a nu’n pawt a phallouh hon muh ut tenten teitei ziak a Sangpu toh hong kuan mai hi ding a ka ngaihtuah chiang in ka hehpihtha a lehsuah mahmah zel hi. Himahleh Mawite tung a kihehsak sim kawm in Sangpu ka houpih daih hi.

“Sang, nang la na hoihhoih na maw?”

“Hoih touzel mah ung ei. Nang lah na sepna chikchia join ding e.”

“Kalnawn khathak ni 1 chiang a Aizawl khopi a va join ding chihdan ahi.”

“Huai lam a om ding na hihleh Mizo nungakte’n honna khemhai gawp ding dan uh eive maw.”

“Sepna vai a ki-om ding lel ahi a kua toh va kithuahna ding hun leng omlou ding ahi, kou lawi nasep maimai lou ahi, a loh leng tam a gim leng gimhuai petmah, hun awl mawk neih ding dan kihilou ahi.”

“Huai zaw himah e, hilele numei nasa ngalte’n pasal khong a deihlam uh ahihleh a inn ua va lut ngam top dan uh ahi.”

“Huchi hialte zaw deihhuai kei lawzel.”

“Huai chikei ou pasal numei mai a kitaise zoulou ahi.”

“Sang, huchidan a taise zoulou ding hileng kei ka hi a taise khin ding, Ka training pihte numei khat in chiangtak a gen in hong deihlua, a nu leh pate kiang a leng gen, a taksa hetkha ding dan bang a hong bawlna a kei kihemkhe den. Ken chu i nu leh pate khawng i simmoh vual hilou na ua ana mawl sam unchin a mawl bangbang ua kithuahpih thei ding, banah mahni pau mahmah a a houpih theih ding mah uh ka deih tinten ziak a nawlkhin den ka hi. Adik in gen leng namdang ka deihlouh banah ka virgin na ka zi tunglou a zang utlou kahi.”

“Thupi zou mahmah chia, hichizou eimi kitam het kenteh.”

Hichia Sangpu toh ka houlimlim lai un Mawite in bang ana ngaihtuah ahidiam a kidik huthut mawk a, lamdang ka sa hial uhi. Sangpu in a liang a kawi in “Bangchi e Mawi?” chi’n duat bawltak in a hih tautau a, ka mit ana dong mahmah mai. A tawp in Sangpu omdan muchim gawp ka hihman in lawmte gel a liangtuak ua ka len a, “bangteng hileh awl in i paisuk phot mai ding uh aw, nidang chia le i dam ding ua i kimukhawm zel ding uh” ka chi a, himahleh Mawite ana ut nai dekkei hi. A Usang in a kawina khut a lakhia a, “Usang, huai a pamdeuh khong ah honna ngak maive ka gen ut om ahi” hon chi a, kei a ding bang in ana nuamkei zou hial hi. Sangpu inleng a dawng a, “Mawi, na nu’n na omom na a na omsak ding” hon chih ahihna ah kon taisan theikei ding chihsan hi.

Sangpu thugen ka zadah sim mahmah a, lah ka loh theih omlou ahihna toh Mawite ka en a, “Mawi, hun lem hong omzel na ve, kikhase sak kenla, lungnuam leh tawldam tak in i paisuk phot ding uh” chi’n awl in ka gen a huchi’n amah leng hong ut vanglak ahihman in ka paipih thei khong hi. Mawite in a inn ua baang ding in hong zawn mahleh nopsa nawnlou ka hihman in innlam ah leng hih ding nei dan a kigen in ka paisuak san hi.

Inn ka tungsuk a, ka room ah ka lutsuak hi. Lupna tung ah lupkawm in tusun thil omdan khong ka ngaihtuah a, ka lungsim a na mahmah. Ka hehtha kia a suak velvul a, Sangpu bang kisualpih ekh mai bang ka uthial hi. Himahleh huai hial zaw minsiat huai ka sa law zel hi. Huchia thil ngaihtuah kawm a ka lupna a omom lai ka u in ann ne di’n hong samphut a, sana ka et leh dak 5:00 bang ana gingdek man ahihman in kindeuh in ann ne ding in ka thoukhia hi.

Ann nezou phet ka kihahsiang a, nitak sih-le-sih, dam-le-dam Mawite-te inn a va hoh thouthou ding chi’n ka kisa hi. Ka kisak khit in khua leng mialta ahihman in ka kuantou pah hi. Mawite-te inn ka tungtou a, Sangpu toh kia ana om uhi. Kihou ding dan a lem theikei a, ka heh gu sim mahmah. Huchia bangtan hiam ka tut nung in Mawite nu hong pai a, tutna a leng tu nailou in dingkawm in “Muanpu, nang ka inn ua bang zong a hong kuankuan lai e, Mangboi toh lah subuai, toh Sangpu toh kihouthei hoihpan ua hon subuai zel, hon chimtak law mahmah kahi, pautamlou in pai aw” hon chih khum a, zumlua ka hihman in ka dingtoupah hi.

Innkong ah ka pawt a, Mawite in hong delhpawt in ka nung lam apan hon pumkawi in kah in hong kah khum a, ken leng a khut awl a lakhia a hoihtak a khakhe ding chia ka kihei leh a nu leh Sangpu in Mawite hon kaikhe man ua ka houpih kha thei nawnkei hi. Huchi’n kei leng lungsim na tak kawm in innlam ka zuan hi. Bangziak a Mawite toh hiaizah a khen a omden tel kahi dia? Bangziak a hichituk a milak a simmoh a omden ka tel de aw? chih khong ngaihtuah kawm in ka mittui toh ka inn uh ka manoh suk hi.

Lunggimna aw lunggimna zanmial,

Nopna ni suaklou ding hita hiam?

Ka hinkhua aw gentheihna hinkhua;

Sanggah kei di’n sulkik lelta in...

Senvualte nunnop lainite zong,

Sanggah di’n lungzuan sialna lel hi;

Theibang sen umbang ka kholhpihte,

Koikuam ah sawlbang na hei uhiam?

KHEN SAWM-LE-KUANA

Inn ka tungsuk a, ka sungte’n kikhopna nei dia honna ngak ahihman un thazoitak in kikhopna ah ka tel teisam hi. Himahleh ka ngaihtuahna ah bangmah a lutkei, ka pa hon thuhilhna leng bangmah ka za kei hi. Ka etna khat en in ka tu giugeu a, a theiloute ading in mihai bang hial leng a kilawm hi. Kei leh kei leng hai leh uang ka kisa a, himahleh lungtang tawng a hon khoih khat om a batdet ziak in ka utthu leng a hikei hi.

Kikhopna ka neihzoh un ka room ah ka lutsuak ngal hi. Lupna tung ka kidenna a, Mawite hon kawidan bang ka mitkha ah a lang a, ka hehpih mahmah. A lehlam ah a nu hong housiatna kampaute ka bilkha ah gingden ahihman in thangpaih huai ka sa mahmah a, a nu ka muhdan a lem thei nawn mahmah kei hi. Ken Mawite hichituk in ana kepsak lou hileng buai mahmah sam ding uhia, a pianna nu damlai bang a ngaihhuai vungvung hi. Tua lah hichi himaita hia maw chih khawng ka ngaihtuah kik chiang in khasiat huai ka sa mahmah. Pawl X ka zoh a hon kipahpih dan khawng leh a sih ding kuan khong a hon muh chia Mawite mel mu banga kingai hial ahihdan khong ngaihtuah in ka mittui hon luang zungzung hi.

Mawite leng ka ngaihtuah zel a, itna tak toh hong it ahi chih nitak a aomdan apan ka chian a, ka hehpih mahmah. Kei om a leng hichi hia, ka omlouh kal in housiatna tam a tuak mah ding chih khong ngaihtuahna ah a lang dundun hi. A kallak in ka sepna ka join ding chiang a tonpih suk mai ding kei de aw chih khong ka ngaihtuahna ah hong lut a, lah hithei ka sa naikei deuh zel hi. Ka lung chu a buai mahmah mai.

Lunggimna aw, lunggimna zanmial,

Nopna ni suaklou ding hita hiam?

Ka hinkhua aw gentheihna hinkhua,

Sanggah kei di’n sulkik lelta in...

chih louh ngal kei adi’n gen ding bangmah a omkei. Nidang a ka nu leh pate kinaklai khong, ka pa zukham sek ziak khong leh mi bang a ka neih zohlouh ziak khong ua hichitel a simmoh aom ka hi uhia? Ka itpen toh lah hal petmah a hong kihal ahihchia kei ading in chu khovel a haksa mahmah. Himahleh kei a ding a leng ni hong taan hun omna ding ahi chi’n ka kihehnem tawm zel mai hi.

Ngaihtuahna paisau lua ahidia ka omdan a lem theikei. Lup leng ka ning a kitel mai hi. A tawptawp in ka thoukhia a, tuanglai a khukding in Pathian kiang ah “Mawite toh kiteng dia non siam ahihleh a lampi hon hong sak inla, kiteng theilou ding ka hih ualeh ka kimangngilh tuah theihna ding uh lampi hon bawlsak in” chi’n ka ngen top mai hi. Ka thum zoh in ka lum nawn a, lupna tung ah kiheihei kawm in ka ihmu thei khong hi.

Zingkhua hong vak tak in ka thoukhia a, ngeina bang in kihahsiang in lungsim suk siangna ding in walking ka va pai hi. Walking zou inn ka tun in na u huh kawm in tui tawi ding in lui lam ka va zuan hi. Numei hunkhop lui ah ana om ua, huaite lak ah ka itpen Mawite ngei leng a na tel ahihman in ka lung a nuam tuan mahmah hi. Himahleh a kiang ka tuntak in ka et hoih leh a mai leh a mit khong a bawk theithuai a, ken leng ka en ngamkei. Aman leng hong en ngam samkei banah lui a midang leng om ahihna toh ka kihou tuan kei uhi.

Inn ka tung nawn a, bench a lum kawm in Mawite mah ka ngaihtuahna ah hong suak zel hi. A mai leh mit bawkte apan in a nu’n biangbet zek banah hah kousim a akahna a mit bawk gawp ahihngei ka gingta a, hehpihhuai ka sa mahmah hi. Mawi, ken zaw huaiteng thuak dia hon phal mahmah lou hi inga, kei ziak in na gim gawpta a, haksa na sa law ding chih ka thei, kei a thuaktu hizaw leng ut hina ing e ka chi vungvung mai hi. I itpente mi hetkhak ding leng i phallouh nakkal a hichia thuak i muh bangzaw haksa chih kia inleng genkim zou in ka theikei.

Zing ann nekhin, sun hong hi nawnta a, hih ding lah omlou ahihchiang in chi’n mawngpi nuai ah kei kia in ka vaktou hiauhiau hi. Ka tutkhawmna sek mun ua ka va tu a, mualliamsa noplai nite ka ngaihtuah leh ka khasiat hong suaklua ahidia ka mittui kham zoh louh in hong takkhe keuhkeuh nawn hi, nulsiang leng ka sawm vetkei hi. Ka ngaihtuahna ah hiai ah omom leng kihih khase deuhdeuh ding ka hi chih thei ka hihman in awl in ka dingkhia a, bangmah chi hetlou dan in ka paisuk hi.

Mawite-te kong zawn ka tun in a inn uh ka gal etphei leh Mawite nu kia ka mu a, ka lungsim ah Mawite omna ding theih utna a lian mahmah pah hi. Va hoh ding lah ngam samlou ka hihman in Mawite-te inn khang deuh a hotel a ludo singte enkawm ding in ka zuan hi. Huai ah sawtkhop ka tu a, kimawlte enkawm in thil tuamtuam ka ngaihtuah nilouh hi. Zi leh ta nei ngal a amau taisan a ludo sing ding lel khong a hotel a mawk tuttut pa toupi khat adia haihuai khong ka sa mawk a, inn ah a zi leh tate’n leng ngailaw sam ding uhia chih simsim in aom hi.

Huchia Hotel a ka tut lai in ka kiang a ka meltheih luat khat in hong en a chiamnuih thutak in “Muan, tua chu Mawite leng nuamtak a tangta lou di maw?” hon chi a, kenleng “Bangchidan in a mawk a?” ka leh chih hi. Aman leng hon dawng thuk a, “tu zingkal a thu bangmah ana za kha lou maw?” hon chi a, theih utna ka nei semsem a ken leng “Bang thu eita hong hilhve?” ka leh chih hi. A tutna bang hon bawlhoih thak zawzen a, ngaihlaw lou in “huai khokhung lam aom Nianiang kichinu kha gai a, Sangpu gaih dan a ngoh, inndongta vai a nitak kihou dek uh” hon chi khalkhal a, thu kipahhuai lua zaw hikei mah leh kei a ding in a kipahhuai himhim hi.

Bangtan hiam ka tut zoh in kei leng innlam ah ka paisuk a, hih ding om tuanlou banah sungkuante leng omlou ahihna utoh common room ah bench a ka lum zenzan hi. Hotel a ka thuzak bang ka ngaihtuah thak a, kei vuak bang in ka nui heuhau hi. Nitak Mawite-te inn ah va kihoh leh a nu’n leng a thu ana thei di hiven ana nem deuhta ding chih khong ka ngaihtuah a, ka kithalawp tha bang a suak mahmah hi.

Hun paihat mahmah ahi dia theihlouh kal in khua in hong mialsan nawn hi. Kei leng Mawite kiang a hoh ding in ka kisa nawn a, a nu ngei inleng nungak gai thei khat a makpa dia a deih nawn gingta lou ka hihna toh nidang sang mah inleng ka kithalawp zaw a, ka man phet in a inn lam uh ka zuan tou ngal hi.

Mawite-te inn ka tung a, kong ka kiuh leh Mawite in hong hon a, “UMuan, nong hoh zenzen a, hong tupah ou” chi’n kamsiamtak leh nuihmai kawmtak in honna vaidawn a, ka lung a muang tuan mahmah hi. A nu leh pa lah omlou ahih utoh hun lem mu ka kisa mahmah a, ken leng Mawite ka houpih ngal hi.

“Mawi, zan nitak na nu’n hong tai gawp hia?”

“Hong tai chih phet nang sang a leng nasa zaw a hon kou, ka u sang in hon biangbet zomah, ka huatna lian deuhdeuh, khasiat lamlam suak a ka pianna nu ngai a kapkap mai ka hi.”

“Nak poi e maw. Kei ziak a zaw thuaktam lawta neive maw. Kon hehpih lawtel. Kei a thuaktu himai leng ka chi e.”

“Jenjen, umuan, nang kei sang in na lungsim tawng ah na thuakzaw chih ka thei a, nang leng kon hehpih lawtel.”

“Mawi, chi daihle na nute koi a hoh uh a?”

“Ka pa chu tuzing a zin ahi a, ka nu inndongta vai a hoh. Usang in nungak khat gai kha a huai thu gendek uh.”

“Kare poina e maw, deihlouh ding khong zaw gaih hetlouh ding hia.”

“A choh kha ka sa lelve, kei le huai ding khong a hon zol zummoh petmah, huai na taka ka huatna lian deuhdeuh ahi. Nang bangchu room khat a eigel kia giakkhawm, ka damlouh lai khong a hon pomden hina chin a hichidan ding himhim a hong en lou, siangthoutak a hon pawl chi’n a huaiziak a hon ngaisang, na thugente leng gingta kahi.”

“Mawi, ken ka zi a ding kia a nei ka hihchia zi ka neihma chu kidek den di ka hi.”

“Umuan, thupi lawtel na ka. Kon hehsan zoh khop leh kon ngaihna lian.”

“Ken chu heh leng hon hehsan ngamlou, hon hehsan lengle kamdam a hong hilh hiathiat lel ding kahi, lungkham hetkoh.”

“Huaite mah ahi ka ngaihnat. Mak kon sak dan i neu apan kipawl hihang a tutan mi toh kina, kisual a lah omlou, na hehlam himhim leng kimukha ngailou tel.”

“Na kamsiam kasa, nang mahmah. Mawi na pianna nu ngaihhuai vungvung ni tam e maw, amah damlai hilezaw hichi lawmlawm a khen a ki-omlou ding hia maw?”

“Huai ei mahvoi. Umuan, ka nu’n a damlai a maw nang toh lou kithuah ding hon phallou, nang hon deihsak petmah. Hon muang petmah ahihchia en leng i hon ngaih toh ka nu hon deihsak zomah toh hailou phet ka hi”

Thil tam gen theilou in Mawite hong kidik ngal a, ken leng a mittui ka nulsak hi. Ka nulsak kawmkawm in kei a leng hong pawt a, Mawite theih ding lah utlou ka hihchiang in sel in ka kisel hi. Bangtan hiam ka angpom kawm in a mittui ka nulsak nilouh nung in awl in ka hehnem a, huchi’n ka nih un ka mittui uh luangsak nawnlou in ka om theita uhi. Mawite awl a phongtou a hoihtak a tusak ding ka chihleh a utkei a, nidang a ka ang a hon kingaihsek dan in hong kingai nilouh hi.

Huchia ka ang a kingaisak kawm a ka tut laitak un Mawite nu leh Sangpu thakhat in hong lut ua, kou leng thakhat in ka tutang uhi. Hehsa a hong pai ahihtuak zomah ua, Mawite nu’n a mittang a hong en kelkul kawm in “Sasang hih minse nu na tanaute uh hi zomah lou maw, heh law mahmah ka hi uh. Nang le zan a kon nohkhiatsa hilou maw, bang e nong hih lailai, zungolvei khat tapa hilel lou na maw, ba hong hichichi ngamlai e, tun le pai aw” hong chih khum lualua nawn a, Mawite inleng “Nu, na paisak leh ka zuisuak ding” ana chi a, a nu heh kisa in Mawite sambuching a kai in a biang khong betsak zialzial a, Mawite mittui takkhe keuhkeuh ka muh in ka lungtang teipi a dawt a bangzou hial hi. Kei leng thakhat in Sangpu in hong kaikhia a, inn kong ah hong sawnkhia hi. Va thuk ding chihna dan lah omlou ahihman in ka pai a, gate ka tun in Mawite in “Umuan, ei kong ngailua” chia kapkawm a hong gen ka za chiaichiai a, puaknat huai ka sa mahmah.

Inn tung ding leng ka lin vungvung hi. Sana ka et leh dak 7:30 khong hipan ahihna ah ka hoh ngamna omsun mawngpi nuai lam ah ka leh paitouh hi. Mawngpi nuai ah laa ngaikawm in ngaihtuah tampi toh ka va om hi.

_Kap lou in luankhi a luanglou,_

_Huih nung lou in singnah a linglou;_

_Thangvan sang a meipi kailou in, tulvuah a luanglou,_

_Kei zong ka lungdeih anbang ka it vang in luankhi ka nul e._

chih laa khong mittui luang zungzung hial in ka ngai hi. Vangsia bang ka kisa mahmah a, himahleh kei sang in Mawite vangsia ka sa zaw a, ka hehpihna a lian semsem hi. Guk khiat suk mai bang uthuai ka sa a, himahleh huai ding hial lem ka sa naikei. Pathian kiang a hoihtak a thum kawm in kipang leh lampi khat hong om thou na ve ka chizel hi.

Sana ka et leh dak 9:00 bang ana gingta a, ka mittui teng nulsiang in innlam zuan ding in ka paisuk hi. Mawite-te inn kong ka tun in a nu haan ging ka za pah a, a kallak in Mawite kah ging bang leng ka za hi. Va lut a a nu va vuak suk mai bang ka ut tha a suak hial hi. A pa om hileh zaw hichihtel ngamlou di hia maw chihsim in aom hi.

KHEN SAWMNIHNA

Inn ka tungsuk a, ka sungten kikhopna ana neikhin uhi. Ka nu leh pa ana lum ua, ka u in honna ngak hi. Ka lutphet in ka u in hoihtak in honna en a, “Bawi, bangchi e? Na nguai mel tel” honna chipah a, ken leng “U, Mawite in hon ngailaw mahmah a, a nuthak inlah Sangpu toh gawmsawm a, Mawite hehpihlua inga ka mittui luang hial ahi” ka chih leh ka u inleng hon theisiam mahmah a, “Bawi, khase ken Pathian in ei a dia a seh ahihnakleh a lampi khat hong om thouthou na ding ahi” chi’n hong hehnem hi.

Ka u toh ka kihou zoh phet un ka room lam ka zuan lut ngal hi. Lupna tung ah Mawite kia ka mitkha ah hong lang hi. Mawite in kei ziak a hichi lawmlawm a a thuak khong ka ngaihtuah a, hehpih huai ka sa deuhdeuh hi. A khenchiang bang in khen suk mai leng Mawite in a thuak nawnlouhna ding ahihnakleh chih peuh ka ngaihtuah kha zel a, himahleh kum 20 val kingai kikhen ding chu thubaih ahikei hial hi.

Mawite nu’n Mawite genlouh bangziak a kei leng hon hichi simmoh tel lawmlawm eide aw chih khawng ka ngaihtuah a, zungolvei tapa hong chih khong ka pawna mahmah hi. Ka pa bangchituk in zu ngol vei leh leng ka itna a bei tuankei, ka pa a hihna leng a bei ngei tuankei ding. Amah bang leng a maban ding theih hilou hia chih khong ka ngaihtuah nilouh hi. Nikhattei a theih vilvel ding ua naktak a pang ding himai chi’n thathak lakna in ka zang hi.

Hunte hong pai zel a, Mawite toh lah kimuh khak chih om nawnlou. Amah lah innsung a kong kalhkhum mai a om, pawtkhiat na ding lampi himhim omlou in bawl uhi. Ganhing khum bang a mihing kihichi khum chih khong ka ngaihtuah chiang in puaknat huai ka sa mahmah hi. Kei leng ka paina ding ni khat kia in samta ahihman in huai ma a khatvei bek a mel muh ka ut teitei a, a lampi ding ka ngaihtuahtuah chiang in ka theizou kei hi.

Zingchiang a Aizawl zuan a Guite road tawn a sumo a pai ding kihita. Ka itpen lah muh a omlou ahihna ah ka beidong mahmah. Zing ann ka nek khit in muh theihna aom zenzen khak leh chi’n Mawite-te inn khang a hotel ah ka va tu nawn hi. Singpi duh hikei mah leng ka dawn khemkhem a, ka mit in Mawite-te innlam ka melh den hi. Sunkhua in ka tu a, hotelte bang in lamdang hong sak uh ka gingta hial hi.

Kuhkaltak a ka tut nung in Sangpu Mawite-te inn a alut ka mu a, hehhuai sim velvul hi. Himahleh sawtlou chik nung in Mawite nu toh hong kizuikhia ua, Sangpute innlam a zuan uhi. Huai kal hunlem ana la ding chi’n muhphak nawnlouhna a tun tak un Mawite-te inn ah ka va guk paitouh hi. Kong ka kiu a kuaman hon dawng ngeikei. A tawp in Mawi chia ka kikou leh lupna lam apan thawm ka za ngal a, Mawite in ka aw a theipah ahihman in kong hong hon ngal hi.

Lutphet Mawite in hong pumkawi ngal a, “Umuan, kong ngailaw mahmah” chi’n ka ang ah kap nilouh hi. Ken leng “Mawi, kap nawnken. Zingchia Aizawl pai ding hita ka hihman a ka paima a na mel mu ut tenten na nu pawtkhiat ding ana chang den ka hi, tua a pawtkhiat ka muh phet a hon guk lut kahi” ka chi thuk a, aman leng a theisiam mahmah. Huchi’n awl in bench ah ka tu uhi.

“Mawi, zingchiang a ka sepna join ding hita ka hihna ah sawtkhop kimulou ding hita i hi. Kong paichia bang kon puak dia?”

“Umuan, hon paisan keive. Kei kia ka thawmhau law kei dia. Usang kia mel muh di zaw ka ngapkei lua.”

“Mawi, huchi kenla maw na nu thu hoihtak in ana mang inla, na va ngai sese ding chihna hituanlou a na Usang bang hong hoh chia hoihtak in ana bawl khemkhem inla, huchi’n awl in kamdam in ama adia hi thei nawnlou na hihdan theihsiamsak tumzaw lechin eigel adia lampi hong vang zaw ding ahi.”

“Umuan ei, na thugen a diklua. Hilele haksa sa lua kahi. Bangteng hileh kibawltheih ka na sawm ding aw.”

“Ka kipak e Mawi, na kiang aom det ka ut a, ka hon gen ut a tam mahmah himahleh na nute hong pai man kha dia ka na pai nawn phot ding aw”

“Awle umuan, nong pha chenchen a ka kipaklua.”

Mawite biang san chiucheu khatvei ka tawpsak cheuh a, huchi’n ka paisan hi. Mawite mel mukha ka hihman in ka lung a kim veve hi. Inn ka tungsuk nawn a, nitak chiang a buai sese sang in chi’n ka van puak ding tengteng lepfel sa diam in ka koih a, ka man in bench tung ah ann nek ding ngakna kawm in ka lum hi.

Nitaklam ann nezou in koimah pawtkhe selou in inn ah ka om hi. Ka pa’n leng kikhopna hong neihpih ut ding ahihman in pawtkhiak ding ka sawm vetkei hi. Pawt ding hilengle pawtna ding bel ka theihzoh ka gingta tuankei. Mawite kiang a lah kihoh ngam mawklou ding ahihchiang a. Nitak dak 8:00 khong hong ging in ka pa’n kikhopna hon neihpih a, namdang laka khosa ding ka hihna ah nek leh dawn, silh leh teen banah kampau, omdan khong hoihtak a kemhoih ding in hasotna manphatak hong nei a, kei a ding liauliau inleng thumsakna hon neihsak a, ka lungkim mahmah hi.

Kikhopna ka neihzoh un common room ah ka houlim khawm ua, huai zoh in kou lupna chiat ka zuan uhi. Lupkawm in Mawite mah ka lungsim ah hong suak nawnzel a, ka omlouh kal khong a genthei taka ana hin khak ding bang ka lauhsak a, a lehlam a lah thagum hat a Sangpu toh ana kitengsak mawk khak ding bang ka lau mahmah hi. Lungnoplouhna ngen in ka dim a, lah hihtheih mel ka nei tuankei hi.

Theihlouh kal a ana ihmu kha ka hi ding a, ka u in hong phawng a sana ka etleh dak 5:30 bang ana gingman hi. Ka gari uh dak 6:00 a pai ding ahihman in kintak in ka thoukhia a kihahsiang somsom in buai in ka buai hi. Ka man tak in van hau sim ka hihna toh ka u in station ah hon kha hi. Station ka tun phet in ka van teng sumo tung ah gari pupa’n hon guangsak ngal hi. Ken leng ka tutna mun ding khong ka va en a, huchi’n ka pawtkhe nawn hi.

Ka dakkhiat leh ka pamdeuh ah Mawite ana ding a, gingta loulua ka hihman in ka mit bang ka nuai thakthak zawzen hi. Himahleh a kilamdang tuankei, Mawite mah ahihman in a omna lam kindeuh in ka delhphei hi. Hon nuihsan heuhau kawm in “Umuan, nang zin ding na taitum tan bek uh mu dia hong guk kuan ka hi” hon chi a, ken leng “Ka lametna khellam pek a thil hong om kipak hina ing e” chi’n nuikawm in ka gen hi.

Gari pute’n hon nohta ahihman un Mawite ka taihsat phot ngaita hi. Mangpha hoihtak ka khak a, aman leng mangpha a chih kawm in a sakhau apan romol hoihtak khat hong dokkhia in hong pia a, ken leng sangpah in ka sakhau ah hoihtak in ka kuah ngal hi. Mangpha ka kikhak zoh un gari ah ka lutsan a, amau leng ka u toh ka paikhiat ding ngak in a ding nilouh lai uhi.

Awl in ka gari uh hong taita a, kei leng kongkhak a dakkhia in mangpha khakna in ka khut ka vai hi. Khua pawtsan hial zaw lungzuang lou mi aom a gintak huai hetkei hi. Sunkhua in gari a ka tuang ua, taw bang a kham zawzen hi. Zan dak 8:00 lak in Kawlkulh khua ka tung ua, huai ah ann ne in giak ding ka hihdan uh gari hekpu in hong gen a, kou leng hotel la in giak ding in ka kisa souhsouh uhi.

Lupkhak ngeilouhna chihmah ka ihmu thei mahmah kei hi. Ka mit ka si’n zek chiang in Mawite mel hong dawk zel a, ka ngaihtha suak in ka lung a leng mahmah hi. Zingkal a hong khak a a kicheidan khong toh etlawm ka sa mahmah a, ka ngaihna a puang zungzung hial hi. Huchia ka ngaihtuah nilouh lai in zinglam dak 3:00 vel in gari hekpu in hon ban phawng a, ka thou nainai ua, gari ah ka tulut nawn uhi. Huchia taitai in zinglam dak 7:00 khong in Aizawl khopi ka tung uhi.

Mizo pau a kisiamlouh zomah toh ka kum tung in ka buai mahmah a, taxi sap ding dan leng ka theikei hi. Ka tuanna gari hekpa un hong theisiam mahmah a, taxi hong sap sak in ka quarter ding tan hong kha hi. Ka quarter ka tun in gate ngakpa’n ka room ding honna kawkmuh ngal a, ka vante khong hon nawnlut pih in ka nawnlut zoh vek in a koihna ding bangkim a ka koihfel vek ngal hi. Ka man tak in bathroom ah ka kisilkhia a, huchi’n neukha bek ihmut sawm in lupna ah ka lum hi.

Hun hong paizel a, ka sepna hi nuam ka sa mahmah. Mizote hi a fel un a hou nop mahmah ua, a lungsim uh leng lian in a piching thei mahmah uhi. Ken leng a pau uh zil kawmkawm ka hihman in ka pauthei zekzek ta a, siamlou sasa a ka pau chiang inleng kuaman honna nuihsan hetlou in hoihtak in hon ngaihkhiat sak zel uhi. Ka omna om fuh ka kisa mahmah a, heutute hon posting tute tung bang ah ka kipahna a lian mahmah hi.

Zingkal khat thouphet inn kong a kisuhalh kawm a ka na om leh Postman pa hong pai a, laithon khat hong pe chat hi. Ka etleh Mawite khutlam ahi chih ka theipah a, nui heuhau sa in innsung lam ka zuan ngal hi. Hun paisa dan a nitak chia sim dia leng sit zoulou in innsung tungpan ka hong pah loplop a, ka simsuk ngal hi.

Itpen leh ngaihpen

Umuan

Na sepna ding mun damtak a tung a, hoihtak a na sep theih ka lamen hi.

Na hon thuhilh bang in Usang leh ka nu tung ah theihtawp ka na suah a, phatuam mahmah in tuchiang in hehsan, taina aw leng kam khat lelleng ka za nawnkei hi. Zingkal khat ka ann nek ua ka pa’n na omdan teng leh ka haksat hun ua nong huh dan, ka damlouh lai a non koldan leh bangkim hoihtak a hong gen a, a tung ah kisuanlah huailua, a siamna i bat tamlua ahi khong hong chi a, ka nu’n leng huaidan ahi maw, en bangmah ana theikhalou khong chi a kisuanlah bawl gawp a, tua chu i kal hon dal nawn leng ka gingta kei banah Usang leng huai numei pen gai kha taktak mah ahi chih kipuang a a nute’n pisak ua tua kitengta uh. A kiten nung zek ua ka nu leng vangsiat huaitak a hong zeng a, a kawng nuailam tang theilou a hichia lupna ngak a omden ahi.

Umuan nong pai chikchik chia kiten lam vai sawmta ni maw. A lem theih lailai in, nang tellou a hinkho zat zaw haksa ka sa lawta. Kon ngai law petmah Umuan.

Damni, thaikawi bek in tong kisangtuah zel ni maw ngaih.

Nang hong it,

Mawite

Ka sim zoh in kipahna ngen in ka dim hi. Ka nui heuhau den a, gen ding dan bang ka theikei zawzen hi. Office kai ka tawpphet chiang a a thukna ding gelhpah ding chi’n a laithon ka kem hoih hi. Office ka va kai a, lawmte’n honna chiamnuih khop uhi. “Sir pa leng tuni kua hiamte laithon mu ahi ngeingei ding, a nui heuhau den a” khong chi’n hon nuihsan zaizai uhi. Ken ahihleh bangmah gen tuanlou in ka leh nuihsan zel hi. A nuam mahmah chih ding himai inteh.

Office kai tawp phet ka puante suah in ka kisil a, kisil zoh phet in ka puante ka silh a, huchi’n Mawite laithon ding gelh din ka kisata hi.

Itpen Mawite,

Na laithon kipahhuaitak leh zaknophuai mahmah thute ka na mu a, na kiang ah kipahthu ka hon gen masa hi.

Mawi, Pathian in i thumnate hon dawng ahihdan a kilatna himai ahihna ah kipahthu gen tamsem ni aw. Na nu zeng na chih kha poi kon sak pih mahmah. Tua kol ekh ngaita ding ahihman in nidang a hong huchih chihte na omsak louh a na mangngilh tak a, hoihtak leh deihthohtak a na kol ding ahi aw. Mi i tung a hoihlou kha aom leh leng en siamna a i thuk a, hoihna a i vualtungtuan sawm ding ahi aw.

Mawi, ken leng kon ngai petmah a, ka hun awl teng nang ngaihtuahna in ka subei zel hi. Hon taisan ngeingei lou ding kahi aw kenle hon ngai petmah kahi.

Damni, mangpha.

Nang hong it,

Muanpu

Ka gelhzoh in dakbawm ah hoihtak in ka thun a, ka thun zoh in taxi khat la zok in Sumo counter lam ah a khak ding in ka va kuan ngal hi. Va khak khin inn ka tun nawn in ken leng ann khong ka huanpah a, inn khong hahsiang in ka sep theihtheih ka sem hi. Ka manvek in ann ka ne pah a, ann nezou ka om tawldam hi. Pawtna ding leng kitheilou ahihman in suty ni chiang bang in ka chim thei mahmah hi.

Hunte khawllou a ana paipai ahihna ah theihlouh kal in ka sepnung kum khat bang ching ding hong hita hi. Kha khat suty ka ngetna heutute’n hon phalsak ahihman un kei leng innlam pai ding in ka kisa hi. Ka loh ka khol teng ka en a, lakh 3 bang ana valta ahihna ah mou chu kileizou nalou di hia chi’n lungmuangtak in ka om hi. Ka pai ding lam himhim leng innlamte kuamah ka theisak sese kei hi.

Ka pai ding hun hong tung petmah ta a, kithalawp tak in gari kidohna ding lam zuan in ka kuankhia hi. Gari a ka vante guang in ka man siang un gari 6 hiam Lamka lam zuan ding in ka kizuikhe dandan uhi. Lamkal ah ann khong ne toutou in a ni nawn in ka khua uh ka tung thei khong uhi. Van hausim ka hihna toh auto khat ka la a, huchi’n auto in ka innlam uh ka zuan hi.

Inn ka tun un auto apan ka kumkhiat phut leh ka innkuante’n lamdang sa in honna en heuhou hial uhi. Kintak in hong delh pawt ua, ka vante hong nawnkhia uhi. Huchihlai in lamdang tak mai in Mawite leng ka kongkhak ua hong pawtkhia in ka van ka u toh nawnlut uhi. Ka manvek un innsung ah ka tukhawm ua, ka pa’n kipahthu genna hon neihpih in a neihzoh in ka zinpak puak khong ka nekhawm zaizai uhi.

Mawite ka en a, “Mawi, bang ana hih zenzen lah?” chi’n lamdang sak chitak in ka dong a, aman nui heuhau sa in “nong tung di lam i thei a eivoi” chi’n hon chiamnuih zomah hi. A omdan tak a khonung a ka theih leh hon khak ni ua a pailam ua ka u toh ana hoih houlim lawkha un kingaiden uh, ana kipawl den dan uh hih tuak hi. Ken a huailam bangmah theilou ka hihman in lamdang saklouh vual ding ahikei hi.

Ka u in tui hong bawlsak a, huchi’n ka kisilkhe pah hi. Inn tun kia hilou a Mawite muh leh gari tuanna a gimna teng leng a beizou hial hi’n ka thei hi. Ka kisil zoh in common room a bench tung ah ka lum zenzan a, ka pa’n “Muan, Mawite houh i paisak nawnkei mai ding uam?” chi’n hon chiamnuih a, ka dawn ma in Mawite in “eivoi keile ka utdan” nuikawm in hong chi a, ka gen ding leng thei nawn tuanlou in kei leng ka nui mai hi.

Bangtan hiam ka houlim zoh nung un Mawite inleng ann huan ding in hong paisan a, nitak hon vak in chi’n hong ngen hi. Ka pa’n hong houpih a, “Bawi, kha khat phalou phial kia om man ding na hih toh tunitak Mawite toh hiai ah ana kipawl unla, kou na nute leh inndongtate toh houh va dak ding ka hi ding uam, i hih fel pah uh hoih ding hive aw” hong chi a, ken leng “Poilou, ken le a nu ka veh ut kawm toh ka na hoh baih dia, hiai lam ah ka na paisuk pih ding” chi’n ka dawng hi.

Ann ka ne ua, ka nek dek un ka sumpuak lakh 3 ka bag apan lakhia in ka pa kiang ah “Pa, ka loh ka khol hiai teng lakh 3 ahi a, a poimoh nana a zat ding in kem in” chi’n ka pekhia hi. Chikmah a sum hiaizah khoih kha ngeilou ngen ahihna ua ka sungkuante bang a nervous zawzen ua, a kipak petmah uhi. Ken ahihleh kei zat ding in sum 50,000 ka tuam puak a, ka u toh Mawite dam a alem leh zingchia Lamka lam phak a bazar kaipih ding ka tupdan ahi.

Ann ka nekzoh phet un ka kisa ngal a, Mawite-te inn lam ka hohtou ngal hi. Nidang ka hoh ana bang hetkei, a pa bang in honna chibai pah a, ana siam mahmah hi. Mawite nu lupna ah ka va pai a, “Kare nu, i omlouh kal a bang ana chi maimah e, poina mahmah e maw” chi’n chibai ka va buk a, aman leng honna buk thuk pah in “Muan, nidang khong a ka lungsim siat gah lou himai kahi, na hon ngaidam theilai diam?” chi’n khasiat meltak in hon gen a, ken leng “nu, huai khong ngaihtuah a neihlouh ding, ngaihdam ding omleh ngaidam dia mansa gige kahi, ka omsung kol na ngaih leleng hon kol ding kahi’ ka chih behleh kipaklua in a mittui bang a luang hial hi.

Mawite pa kiang ah a natdan khong hoihtak in ka dong a, bawl theih lai ding hileleng a tawmpen a Lakh 1 bei ding chi ua kisazou nailou ka hi uh hon chi a, ken leng ka lungsim guk in nidang a hon bawlna teng siamna a thuk ding, loan ka la dia ka enkol dam teitei ding chih ka tum tinten hi. Bangtan hiam ka houlim zoh un Mawite pa’n “bawite denchia innkuan kihoukhawmna kinei ut ahihman in na pawt utna uh aom leh va pawt un” hong chi a, kou leng Mawite toh ka inn lam uh ka zuan ngal uhi.

Ka tunsuk un ka inn ua inndongtate ana kimta ua, kuankhe ding in ana kisata uhi. Zin tung thak ka hihna toh chibai hon buk souhsouh uhi. A kuankhiat khit nung un ka u toh Mawite toh ka thum un ka om ua, ken leng “U, zingchia Mawite toh Lamka ah bazar i va kai di ua na duhduh uh kon nekpih dia, na deihdeih uh kon leisak ding ka chi hi.” A nih un a nuipah selsal ua, ka u in “bawi, huai khong non chihkal aka i na ngaklah luat, Mawi nangle hon kimansak teitei aw, na umuan gap zek di himai” chi’n nuikawm in hong dawng a, Mawite inleng “huai aka i lungsim a omom i gen ngamlouh” chi’n nuikawm mah in hong gen a, ka nuikhawm zaizai uhi. Tulaitak in zaw khovel ah midang om leng a bang kei hial, nop ka sa petmah hi.

Bangtan hiam ka houlimzoh nung un ka pate leng hon tungta ua, kei leng thuduh chih mah ka kan pah hi. Ka pa’n “Bawi, Mawite nu leh pate banah inndongtate ana siam mahmah ua, suty sawt neilou na hihna toh kalnawn kiginni a ding in a hun leng kon fix ngal uh, zingchiang khong apan i kisakkholh pah uh ngai inteh” hong chi hi. Ken leng “Pa, zingchiang chihpah hehu ken ka u toh Mawite Lamka a bazar kaipih sawm keivoi” ka chih leh “a huai nang kisakkholh luat di zaw omkei, kou inndongtate toh ahi ka gen” hon chithak a, thumu kisa in ka kipak mahmah hi.

Bangtan hiam nung in Mawite a inn ua ka va kha a, ka paisan pah hi. Tua bel kilungmuan lawta ahihna ah venluat leng ngai nawnlou ahihziak in. Tungphet ka lum pah a, hun paisa a ka ngaihtuahna toh ka ngaihtuahna a kilamdang khopta mai. Tua chu kiten chiang a om ding dan khong, nupa hinkhua zat ding dan kia khong lungsim ngaihtuahna ah omta hi. Kipak tak in ka ihmu theita a, ka lung leng a nuam mahmah hi.

Zingkal hong hi nawn a, ka kisukhalh kawm in ka u’n hon phalkei sim mahleh tui khong ka va tawi hi. Kho nungak tuitawite bang in bangbang hiam khong gen in a kihou susuih ua, kei hong gen uh hingeingei ding in ka koih mai hi. Inn ka tun in ka u in ann ana minta ahihman in ka ne ngal uhi. Mawite leng ana guk phur lua ahidia ka ann neklai un hong tungsuk khin man hi. Kou leng ka u toh ann ne mengmeng in ka kisapah ua, ka nu’n kuang ka hem na ding a chih ziak in ka manzou baih mahmah uhi.

Ka manphet un Lamka ka zuansuk ua, huchi’n bazar a deihdeih uh ka etpih a, puannak 1000 man tuak ka leisak hi. Puan ka leizoh in khekol khattuak le chilai ahihman un huai leng ka leipih lai hi. Lei ding teng ka leizoh in Restaurent minthang tak khat a ka lutpih a, a duhduh uh ka order sak a, huchin nekhawm in hun nuamtak in ka zang bei uhi. Ka mansiang un innlam zuan ding in ka kisakhe nawn uhi.

Hunte ngak neilou a pai ahihman in ka kiten ni ding uh hong tung petmah ta hi. Ka thian ding ka lawmpa Lianpu toh a nalh thei tawp a kichei in biakinn lam ka manoh uhi. Bangtan hiam biakinn a ka na om nung in Mawite puandum a kizem in hong lut a, etlawm petmah in mipi’n leng a en ut thei mahmah uhi. Ka khua ua ding a kitenna lak a mitam ni pen a chiamteh inleng ka om ua ka kipak petmah uhi.

Kitenna zoh in innlam ah moulopna ka nei ua, programme zoh in khozang mipi’n bawng 1, sial 1 leh vok 2 sa ka nekhawm zaizai ua, a kipaklou khat leng omlou phial uh a bang hi. Khosung ading a leng kingai sawtpen leh ginom pen tuak a chiamteh ka hihna ua mite’n hon kipahpih khol diak uh hi’n ka thei hi.

Ann nekzoh in Mawite toh ka ki-entuah ua, “tun zaw LUNGZUAN DAIBANG A THENGTA” maw chi’n ka kinuihsan uhi.

KHEN SAWMNIH-LE-KHATNA

Nitak hong hi nawnta a, ka khua ua Lia-le-tang kichipawl in hun hong zatpih uhi. Ka kingaih tung uapan ka omdan teng bang uh hong sutsak ua, haksatna ka tuah teng bang uh hon gensak uhi. A za ut thei mahmah ua, a kallak in a nui zaizai ua, a kallak inbel a kidik zekzek thei pawl bang leng aom uhi. Balloon peuh hong mutsak ua, Mawite sang in ken ka mutlian zaw a, aman a mutlet ma in a puaktam sak hi. Huai etsak bel Pasal lutang, a lianzaw hi gige, a muttam numei ahihbang a numei chu bel kitambaih ahi a, huaiziak a pasal in kepsiam ngai ahi chi khong in hong gen ua, dik ka sa thei mahmah hi. Programme nuamtak in zan dak 11:00 tan mahmah ka zang zou ua, ka tawp un kou leng lupna bawl in ka lumpah uhi.

Zing ka khangma a, ka khophawk in Mawite ana thou khinta hi. Ka u toh inn na ana sem ua, kei bel lungmuangtak in ka om hiuhiau hi. Inndongtate khong in Mawite hon sapuak a sem ua, zing ann nekkhawm lai sawm ka hihman un ka buai vengvung lai uhi. Kei leng kisuanglah deuh ka hihman in honna phal kholkei mahle uh nasemte ka hih theih bangbang in ka va kithuahpih sam hi.

Zing ann nekhin in sun hun ah leng mi hong hoh kheukhou lai ahihman un koimah a pawtkhiak theih ding vual ahikei hi. Sepkhiat ding mel omkei mahleh buai in ka buai uhi. Mawite toh leng ka tukhawm mankei phial uhi. Ka pa bang kipaklua ahidia om leng om kinken theilou in pum in pumbuai hi. Tulel dinmun et dia kou innsung adia moulop abul leh atawp himawk ahihna ah inndongtate’n leng a amm thei mahmah uhi.

Hunte hong paizel a, ka kitenna vai uh leng bangkim a siang hi. Ka na tupsa bang in ka pa kiang ah Mawite nu etkol ka utdan ka gen a, aman leng Mawite lah laksakta i hihchia a pa kia nak buailaw ding ahihna toh na hih zoh liai leh hoih inteh hon chihsan ziak in ka kiguk pah mahmah hi. Himahleh Mawite ka theisak ut naikei hi. Ka pa apan phalna mu ka hihman in Lamka ah ka va hohsuk a, loan bangkim ka saifel pah hi.

Loan lakh 2 ka la a, ka lakzoh nini in Mawite toh a inn lam uh ka va pha uhi. A nu’n honna muhphet in “bawite na kitenna ua lah hong kihoh zoulou poilua ka utut toh” honna chipah a, ken leng “maban a na hoh zohna dia pan la ding i hi nu, lungkham ken” ka chih khum hi. Bangtan hiam ka tut nung un a pa kholai pawt hong pai a, hoihtak a thil omdan gen in zingchiang mahmah a kisapah ding in ka theisak a, a kisuanglah mahmah hi.

Zingkhua hong vak nawn a, Mawite kiang ah ann nekbaih a, Lamka lam i hoh ngai ding ka chih leh lamdang bang a sa heihuai zawzen hi. Thil omdan bangmah hilh nailou ka hihman in, surprise utzek himhim ka hihna toh. Huchi’n zing ann ka ne ua, ka nekzoh uh sawtlou in ka gari hire dekte hong tungtou pah ua, huchi’n huai a tuang in Mawite-te inn lam ah ka taitou uhi. Ka tun un a pate leng manta ahihman un Mawite pa toh ka nih un a nu ka zawngkhia ua, gari sung ah ka guang uhi. Mawite in lamdang a sa mahmah a, hong enzel a lah hon dong taktak ngam chiahkei zel hi.

Lamka damdawi inn ka tung ua, sai ding bangkim ka saifel pah uhi. Ka tun ni mah ua operation ngai ding chih ahihman un bangkim mansa in ka koih a, sum leh pai poimoh ding bangkim leng ka pefel pah hi. Huchi’n lamzangtak in operation hong neizou ua, kal khat khong om ngai ding a chih man un Mawite toh kou ka ompih den a, a pa ahihleh a poimoh bang a kikawileh ding in ka zang zaw uhi.

Kal khat bang ka omzoh nung un hong halh mahmah ta a, Nurse te’n awl in pai kizilpih zel ua, sau loulou paitheita hi. Amah leng a kipak mahmah a, a pai hoih theih nawn ding kal a ngaklah mahmah hi. Hunte hong paitou zel a, a kha a sim bang hong kivei nung in ngeina bang in nuamtak in pai theita hi. Amah lah kipak, kou lah ka kipak mahmah uhi.

Nikhat Mawite nu ka inn ua hong hohsuk a, “Muan, tunitaklam ann hong netou ve ua, na pai bang leng hun ding hita ahihna toh” hon chi a, ken leng lemthei ding ahihdan ka na hilhpah hi. Hon gen bang in a inn lam ua ka hohtou pah ua, mehhuan leh bangkim ah ka va huhvek uhi. Ka mansiang un apa’n kikhopna hong neihpih a, ka thil hih dan tengteng hon genkhe vek hi. Mawite nu’n hun paisa a hong bawldan khong toh tulel dinmun ngaihtuah khawmlua ahingei ding a, a mittui hong luang zungzung hi. Mi i deihlouh, i huat, i simmoh mahmahte nikhat tei ei a ding a phatuam pen hi nuam mahmah ahihdan a kilang mahmah hi.

Mawite nu’n leng kap kawm in thu hong gen a, nidang a honna deihlouh dan, Mawite hi’n kei hileh hon suk lunggim dan khong hoihtak in hong gen a, kisuanglah petmah leh kisiklua ahihdan khong gen in ngaihdam bang hon ngen tuantuan zawzen hi. A thugen a zoh in ken leng hichi’n ka gen tei hi:

“Nu leh pate aw, tuni nou toh hiai bang a hun manpha i zat theih uh hampha ka kisalua hi. Non gen bang un ka nu damlouh thu ka zak apan ka lung a nuamkei a, a damna ding aom nakleh theihtawp a panlak ding ka na sawmsa ahi. Mawite leng ka hilh ngam nailouh ahizomah hi. Non gen bang ngei in nidang in non deihsak hetkei a, Mawite toh ka thuak gim petmah uh. Himahleh hiai ka thuakgimnate uh nikhattei nang tung mah a kipahna a hon dit ding ka na sawm det uh ahi. Mite’n bangteng in a sia in hong koih in, hon simmoh mahleh ei a thuktu a panglou a, dohzou tak a om ding chih ka tup gige himhim ahi. Banah, tutung ka nu operation na toh kisai kei hih ahihlam leng kuamah theisak se dah un, taklam a thil i hih veilam in a theih teitei poimoh salou kahi” chi’n ka thugen ka zou hi.

Kikhopna ka neihzoh un ann ka ne ngal ua, ann nekzoh sawtlou tu in inn ah ka paisuk nawn uhi. Inn ka tun un ka sungte toh hun ka zangkhawm nawn ua, kikhopna khong nei in ka man un ka lum uhi. Lupna ah Mawite toh awl in ka houlim uhi :

“Umuan, na nak thupi e maw lawmlawm, hichituk a hon bawl genthei khat tung a bat neizen a pan na lak tel.”

“Mawi, i nu omdan maw hehsan ding hizawlou a, a haksat dan khong maban a nang hun hong tun chia na theihna dia lemgel leng hithei ahi.”

“Himah e maw, tate khong a itluat tel utoh khen teitei ding ana hi hetlou mah eive.”

“Mawi, leitung a i damsung a maw, thil i tuahpeuh eite a ding a hoihna om ahi chia example a lak pahpah theih ding ahi.”

“Hilua maw umuan, haksatna hiaizah ana tuaklou hilehang eileng mi simmoh a kipang thei ana himawk aka.”

“Pathian in maw, lamdik i muh theihna dia lamkawi hong tawnsak zel ahi. Amah i muanzoh nakleh lamdik a honpi kik zel ahi.”

“Hi lawtel. I nu bang in leng chikmah chiang a kuamah simmoh ngam nawn hetlou ding eive maw.”

“Mi a simmoh ngam nawnlouhna dia Pathian in ei nupa hon zang hizaw ahi. Huaiziak a kipahthu i gen zawk ding ahi.”

“Pathian zaw ei adia hoih petmah hive aw maw. Amah a kipiakthak semsem ding ahi.”

Nuamtak a ka houlim zoh nung un ka ihmu tuakta uhi. Mang ka nei a, ka mang in Mawite nu taktak pen puanngou silh in ka lupna kiang ua hon ding a, hong nuihsan in mangpha hon khak a, huchi’n a mang nawn hi. Ka khanlou guih a, a dinna mun khong ka enen a, lah muh ding bangmah a omkei. Huchi’n kei leng ka ihmu nawn a, zingkal bang ka khangma kha nawnzel hi.

Ka thoukhia a, ka sungkuante ana thoukhin vek uhi. Mawite in ka nu leh pa singpi ana pe geih a, ka pa’n “Bawi, Mawite na tan apan lungkim lawta na hi ding e, zingkal bang na khangma gige a” chi’n honna chiamnuih hi. Ken leng “huai chu ahidi sa eivoi, i itpen kiang a lum chu kilungmuang gawp ahihchia” chi’n nuikawm in chiamnuih mah in ka dawng kik hi. Innkuan a kithuah a, kichiamnuih diamdiam khong nak nop hina maizen e. Mi tampite a hihchih khawm nainai theihlouh ziak ua khotang tanpha buai ban ahi. Inn mahmah ngaichiat thei in inn ah omkhawm tam leng innkuan kituahna leng om dia, innkuan hong hoih chiang in khotang leng hoih mai ding hi. Huai dia inn i ngaih theihna dia innsung kitaina, kiphunsanna kia khong a zangzang lou a, kamdam, awnem a kihilh a, kihoukhawmna inn i hihsak ngai hi. Nu khenkhat a phunhat luat chiang in pasalte inn om peihlou ua, a pawtpawt chiang un siatna lampi va zuikha theizel uhi.

Sun hun hong hi nawn a, hih ding kin leh poimoh bangmah omlou ahihna ah ka pawtkhe tuankei hi. Ka nu leh pa ahihleh Lamka lam a hih ding a neih ziak un va hohsuk ua, ka u ahihleh inn ah om hi. Ka u toh Mawite toh ka thum un common room ah ka om ua, ka houlim khawm zaizai uhi. Ka u in “Mawi, na umuan chikchia i kitreat sak nawn dia?” chi’n chiamnuih in dawng a, Mawite inleng “U, a ni di hon gen aw, hon paisan ma ngeingei a liausak nawn di” chi’n ana dawng thuk a, ken leng “na thugen uh ka za hetkei” chi’n ka na chiamnuih tei hi.

Sunkhua kou teng thum in kichiamnuihna hun in ka zangbei uhi. Nitaklam in amau nna chiat sem in buai ua, ken leng chiamnuih in “Papite hotel a houlim a tusek uh ahihtoh kei leng ka va tutei di papi khat kihisam ahihchia” chi’n ka pawtkhiak san hi. Hotel ah ahihleh ka va hoh hial kei a, Mawite-te inn lam ka va pha a, a pa toh thu tuamtuam gen in ka va houlim nilouh uhi.

Ann nek hun in ka paisuk a, ka nu leh pate ngei leng ana tungta ahihna ua ann ka ne pah uhi. Ann nekzoh in common room ah ka nu leh pa toh ka tawldam kawm un ka houlim uhi. Ka u toh Mawite leng hong man tak un hong tukhia ua, Mawite ka u toh tukhawm letlat ahihman un kei vuak bench khat ah ka tukhawm hi. Ka zi Mawite in ahihleh kei hong chi tentun ngeilou in ka nu leh pa leh ka u mah chi tinten in a mitmei uh veng den ahihman in kei adi’n ana nuam mahmah hi. Van ka lei chiang un leng ama a ding kia lei a utkei a, ka u a ding bek toh ahihkeileh kileipih zoulou hi. Huaiziak mah in ka nu leh pa, banah ka u in kei ittuk in hong itpih ua, ka innsung uh a nuam mahmah hi.

Hun in ngak neilou ahihna ah ka pai ding hun hong tung ding ahita a, ka lin mahmah. Khiaklah huai ka sa a, himahleh nekzonna taihsat theihvual ahihlouh man in ka kuankhiat a ngai hi. Zingchiang a kuan nawn ding hita ka hihna ah ka pa’n nitak in kikhopna hoihtak in hong neihpih a, hichi’n thu hong hilh hi.

“Bawi, na nu leh pa, na zi leh na u taisan a kuankhe ding hita na hihna ah na omna peuh ah va pilvang mahmah inla, Pathian a masapen in koih gige in. Zi nei na hihlam chikmah chiang in mangngilh ngei kenla, Bible kia hilou na leitung Pathian na nu leh pa’n ka deihlouh thilte uh khoih leng va khoihkha het ken. Na sepna ah ginomtak in va sem inla, nekguk-takguk dia hon kizol leh huaite nungat san vengveng in. Diktat ziak a sepna na taan ding leh leng taan zaw in, Pathian in diktatlouhna deih loulua ahi. Office kai na kuan ding leh na tun teng in kipahthu genna neikhial hetken. Na inn ah leng a mawkna in numei khong lutsak hetken. Nang hoih lechin leng hon mutute lungsim a khial suak khin thei na hi” chih khong leh thudang tampi hon gen beh a, hoihtak in ka na ngaikhia a, zuih leng ka sawm hi.

Kikhopna ka neihzoh un lupna lam ka zuan nawn uhi. Ka lum ua, Mawite hi nidang toh teh ding in a nguai mahmah, himahleh ka theisiam hi. Paulou a bangtan hiam ka om nung un Mawite in,

“Umuan, i pa hon thuhilhnate manpha lua, hoihtak in kembit in aw.”

“Hitham e Mawi, lungkham koh kei mi taisia a banghiam ut hileng nang leng sawtpek in ka ut dandan in kong bawlkhin ding.”

“Ei mahve, huaiziak tak a hon muanglua ka hi.”

“Nang leng lungnuamtak in ana om inla, thumna ah honna phawk gige in aw.”

“Umuan, khakhat hoihtak leng omkhawm manlou a kikhenpah tel zaw haksa ka sa lua, kon ngai law lai.”

“Mawi, enle haksa salua hilele a lou theilou hiphot ahihchiang a maw.”

“Umuan, kon ngailua” chi’n bangmah leng gen thei nawnlou in hon pumkawi a, a mittui a luang zungzung hi. Ken leng ka hehnep theih bang a hehnem kawm in hoihtak in ka kawi a, huchi’n ka ihmu suak uhi.

Zingkal beltak in ka thou ua, Mawite singpi hawm dawn in ka dawnzoh phet in kuaman honkha se dah ua chi’n ka van teng toh Sumo counter lam ka manoh pah hi. Ka lungsim guk tak in zaw Mawite in hon kha leh chih ka ut tuntun, himahleh amah genlouh kei nasan leng ka kidek zohlouh khak ding lau ka hihman in ka gen ngamkei. Inn ka pawtsan hial lezaw ka ngaihna a uang semsem, hon taisan nawn ding hikei mahleh ka om nana ah omden leh ka ut vungvung mai hi. Itna gu zaw thuak haksa hina maizen e maw.

KHEN SAWMNIH-LE-NIHNA

Lam tawntung in ka it Mawite ka ngaihtuah kha den a, si suun mah ka bang dedu zou hial hi. Lamkal ah ann leng ka ne zoukei a, nitak in ihmut leng ka ihmu theikei. Lampi hoihlou zomah ahihtoh gari kisingna leh ka ngaihtuahnate ziak in ka gim mahmah a, ka tha a chau zou mahmah hi. Huchia ka taitai nung un zinglam in Aizawl khopi ka tung nawnta ua, ama bang hial a buai nawnlou in ka quarter tan nuamtak in ka tungsuak theita hi.

Tawl lua ka hihman in ka tun phet in ka van ngakhia in ka lum ngal a, theihlouh kal in ka ihmusuak kha hi. Ka khanloh in sana ka et leh dak 1:00 lam bang ana gingta a, ka gil leng kial mahmah ahihman in peihlou sim sasa in ka ann ding ka huan hi. Ann a mintak in ka thukpah a, ni khat hoihtak ann nelou ka hihna toh ka ann bang ka khamzou kei dek hial hi. Ka gil hong vahtak in ka tha leng hong om nawn deuh a, ka om bang leng hong nuamtuamta hi.

Ann nekhin saulou ka tawldam zoh in ka van puak teng hoihtak in a koihna mun ding chiat ah ka lemfel pah hi. Ka lepfel zoh in khualzin tung a kihihna toh ka kisilkhia hi. Ka kisil khit nung ngeina bang in ka halh thei nawnta a, ka lung bang leng nuam in a zaang tuam mahmah ta hi. Hohna ding om tuanlou ahihna toh ka lupna tung ah lum nawn in laibu khong peuh ka sim a, huchi’n sun hun ka zang bei hi.

Nitak ann ka nekkhit in chimlua ka hihman in ka quarter sawng tung ah khavak nuai ah ka va tutou a, huih nung hiauhiau ahihna toh a nuam mahmah hi. Himahleh a lunglen huai mahmah a, Mawite ka lungsim teng a ngaihtuah kawm in laa ka ngai hiauhiau hi.

_Solkha tang aw, solkha tang lenmual khumta in,_

_Vangngaih ka sial lenpuan bang thak e;_

_Ngaih in ka siang tong a chiam simthute,_

_Solkha hong tang chiang in a leng._

Light vak nuai a numei leh pasal ki-ittak a kilen tenten kawm a kizuite khong ka en a, kei toh Mawite ding bang a ngaihtuah in nopchi ka sa mahmah hi. Hichibang a zite toh hun kizang khawm den thei himaizen leh uthuai hina e chih louh theih ding ahikei. Lung kinepna leh tak simthu dawnbang kituak thei hileh chih vungvung in aom hi.

Ka omna nuam mahmah mahleh awl in ka kumsuk a, ka room ah ka lut nawn hi. Hih ding lah om mahmah lou ahihman in lupna ah ka lum nawn hi. Lupkawm in Mawite toh ka hun zatkhawm dante khong uh ka ban ngaihtuah a, a kallak in kei kia in ka nuikha heuhau hi. Tukhawng in ka kiang ah om henla ka kingaihlai hinkhua khong uh kisutkhawm pih leh chih bang ka ut thepthup a, lah a hithei ding vual ahi nawnkei hi.

Zingkhua hong vak nawn a, kei kia om ka hihna toh zing nasep ding teng ka sempah hi. Ka sepzoh in ann ka huan a, a mintak in ka ne hi. Ann nekkhit in office kai ding in ka kisa ngal a, ka man in ka kuansuak ngal hi. Office sung ka lut leh ka seppih teng thakhat in ana ding duam ua, lamdang bang ka sa zawzen hi. Ka Sir pa uh hong pau a, “lawmpa bangmah genlou a pai i chih leh zi hoihtak neidek ana hi maimah ahihman in a zi neih kipahpihna in khut i beng ding uh” chi’n khut beng puak zaizai ua, a zoh belpi khat hong pia uhi. Lamdang bang ka sa hial a, gen ding mel leng theilou in ka ding kha heihoi zawzen hi. Khatkhat in hong chibai souhsouh ua, mi malmal bang inleng kipahpihna thilpiak tampitak ka dong a, ka kipak mahmah hi.

Office kai ka tawp un ka thilpiak donkhawm teng kei kia a tawi zoulou ka hihman in ka lawite nih in ka inn tan ah hong kha uhi. A paizoh un hon van piakte uh ka ban et a, a hoih thei mahmah hi. Mawite in mu leh a kipak mah ding chih khong ka ngaihtuah a, ka ngaihtha a suak vungvung hi. A vek a ka etzoh in pai hunhun chiang a puak ding chi’n mun hoihtak khat ah ka kemhoih vek hi.

Huchi’n kei leng ka kihahsiang pah a, ka kihah zoh in ann huan in ka buai nawn hi. Ka huan laitak in ka seppihte nungaknou khat hong lut mawk a, lamdang ka na sa sim hi. “Bang chisim na hia Puii?” chi’n ka na dong pah a, aman leng “Sir, na inn ka mu ut himhim a hong hoh ka hi” chi’n hon dawng hi. Ka van koihna leh bangkim khong a en duanduan a, a zoh in “Sir, pasal omna ding in na room leh van koihna khong nak siangthou e, fel petmah khat neive maw?” hong chi a, ken leng “Puii, fellou hial kahi, nou khong na fel zaw tham uh” chi’n ka dawng thuk tei hi.

Ka sepna vai khong uh leh thu tuamtuam ka houlim ua, huai zoh in hong hohna san tak hong gen hi. “Sir, kong hohna santak maw ka nute’n na Sirpa zingchiang zingkal ann nekpih uthuai, va sam in” hong chi ua huai hilh dia hon kuan ka hi hon chi a, gen ding bang ka theikei hial. Ka nui mai a, “Puii, kon ne ngam hial dia hia, kizahkai lua a milak a le ann kinengam khollou ahi” ka chih leh aman leng hong nuihsan a, “Sir, mi bawl in hong bawl ken la innkuan bawl in hong bawl zaw in, nong pai teitei ding, nong pai ma ann ana nelou ding kahi uh” chih toh hon thuah khum hi. Gen ding dan ka thei nawnkei, ka pa’n lah numei khong toh kimaingal hong phallou a chih khong ka ngaihtuah a, lah a nial ding dan thei tuanlou ka hihman in “Aw” ka chisuk hi. Huchi’n amah leng kipaktak in a pai hi.

A pai nung in ka ngaihtuahna hong buai mahmah khat aom hi. Bangziak a ann ne dia hong chial phut mawk ahidia? A nute’n bangchidan a kei hong chial thei mawk di, kei lah a nute toh a kitheingei leng hilou ing a chih khong ka ngaihtuah a, ka buai mahmah hi. Ahihkeile houh a nute kiang khong a honna mawk gengen khat houh hia chih peuh ka ngaihtuah kha mawkmawk hi.

Huchia ngaihtuahna buaitak a ka omlai in Postman pa hong lut gaih a, ka laithon ding khat hong pia hi. Mawite apan hingei dia gingta ka hihman in lupchiang a sim ding in ka koih hoih nawn hi. Ka ngaihtuahna paisau lua zaw ahingei dia ka meh huan khawng ka phul bawgawp sak kha zawzen hi. Mawite lamlam bang leng ngaihtuahna ah a omkha nawnkei zawzen a, lamdang sakna ngen in ka dim nilouh hi.

Ka man in ann ka ne a, ann nekzoh in ka room hoihtak in ka hahsiang nawn hi. Ka man in walking kawm in quarter kiim ah ka va vakkhia a, ka kik nawntak in ka lupna room ka zuan nawn ngal hi. Ka laithon muh ka en a, Mawite handwriting ahihlouhdan ka thei a, kua a mahmah de aw chi’n ka ngaihtuah khop hong pha zel hi. Hon a etpah mai a hoihzaw de aw thu poimoh bang ana hikha mawk leh peuh ka chi a, huchi’n ka hong a, ka sim hi.

Ka it leh ka ngaih,

Muan

Hiai laithon kon khak lamdang bang na sa maithei, himahleh lungsim a aom luat ziak a kon gelh ahi a, hehpih in honna simsuak sak in aw.

Guwahati a i kimuh tawpni apan tutan bangmah kithuzak theilou a i om poi ka sa petmah hi. Kei ahihleh Arunachal Pradesh ah ka posting kha a, ka address leng laithon nuailam ah kong gelh tel hi. Nang lah na hoihzelna ding maw? Muan, nou na nungaknu toh kikhen nailou umaw, ken honna ngakngak lai keive, hon ngai deuhdeuh ka hi. I kimuh tawpni uapan tunitan dong zankhua nang ngaihtuahna a hun subei den ka hi. Hehpihtak in na itna hong pe maive maw. Nang lou a hin haksa sa gawp ka hi. Nang leng nonna phawkzel sam ding maw? Guwahati a i training lai nite uh hon kinungkik theile ka utna lawmlawm e, training dia kuankhawm a i kizuihlai ni te, park khong a i hoh khawm lai hunte ka mitkha ah mumu mai kei ve.

Hehpihtak in kon ngetna hon pomsak ve maw. Ka laithon thu kipahhuai lam a na hon thukkik ka hon ngen hi. Ka address a nuai a bang ahi.

Ms. Jennifer Luwang

KS Road, SP Building 5th floor

Itanagar, Arunachal Pradesh

Nang hong it,

Jennifer

Ka simkhit in ka zoi zouhial hi. Thuk lah kilawm ka sa mahmah a, hon panpih leh kithuahpihnate khong ka ngaihtuah chiang in zahtak huai ka sa mahmah hi. Lah thil hithei hi nawnlou. Laikhak a zi ka nei chih phut ding leng ka ut tuan samkei hi. Ka lung a buai mahmah. Mawite in Mangboi toh hong kitensan dek a ka puaknat lai nite ka mitkha ah hong lang zungzung a, huai bang mah a Jennifer om ding hia chih khong ka ngaihtuah chiang in hehpihhuai ka sa mahmah hi. Ken Mawite ka it bang a kei honna it ahihdan ka thei a, hehpihhuai ka sa petmah hi. Lah loh theih ding bangmah a om tuankei.

Zankhua in ka kingaihtuah nilouh a, Jennifer aw honna theisiam mahmah maive chih ngutngut a uthuai mai hi. Kristian a ana omlou hileng neihkhawm mai bang uthuai zou a bang hi. Himahleh huai hial bel thil hithei ahisam kei. Ka loh ding dan thei tuanlou in Pathian kiang ah hon mangngilh theihna di’n ka thumsak mai hi. Banah a laithon leng thuklouh mai hoih ka sa zaw hi a ziak bel ka zi neih thu va hilh phut ding leng hehpihhuai ka sa mahmah hi.

Huchia ngaihtuahtuah kawm in ka ihmusuk a, zingkhua hong vak nawn hi. Kei leng thoukhia in ka inn uh ka hemsiang vek hi. Ka hepzoh in ann huan ding in ka kisa a, huai laitak in ann nekna ding nei ka hihlam ka phawkkhe thak hi. Huchi’n ka huan kei a, ka room ah ka om tawldam hi. Ann nek hun kuan in Puii hong pai nawn a, ann nek hunta ahihdan hong hilh ahihman in ken leng amah ka va zui suk ngal hi.

Ka tun un ann hon nekpih ngal ua, ann nek kawm in ka houlimkha nilouh uhi. Puii nu’n hong en a, “Muan, nang kia om office kai toh inn nasep toh buailaw ding na hihna ah Puii in hong ompih mai leh eivele maw” hong chi a, ka ann bang ka thalh dek zawzen hi. Ken leng “Nu, kei ka neu apan hiaite ka na hih gige hi inchin poi sa hetlou ka hi, non deihsak ua ka kipaklua” chih teng in ka dawng suk hi. Puii bel ka dawnna ah kipaklaw lou ahi chih a mit hah apan ka thei mai hi. Ahitak in hong ompih a ka kiten ding deih lam uh ahihdan haih lou ka hihman in.

Inn ka tuntouh phet in kong ka hong a, ka lupna lam a lutsuak in office kai ding in ka kisa ngal hi. Ka manphet in ka kuan ngal a, office bang ka tungbaih zawzen hi. Nidang bangloutak in tuni Puii in hong wish hetkei a, et leng hong en utlou in hon nuak bawl a bang den hi. Lawm dangte’n leng a omdan lamdang sa in khenkhat ngial bang in na tangvalpa’n hong khen hia chih khong in chiamnuih ua, himahleh aman dawng leng a dawng vetkei a, aom bauhbauh hi. Kei ziak hingei ding a gingta ka hihman in ka kisuanglah sim geuguau a, lah hihkhelh ka neihlam thei tuanlou ka hihman in poi sak luat na ding bangmah aom tuan kei hi.

Office ka kaizoh un meh ding khong lei di’n bazaar lam ah ka hohsuak a, meh ding tuamtuam khong ka va kaihkhop nung in inn ah ka pai hi. Zekai gawp simta ka hihman in taxi khat ka la a, huchi’n ka omna mun ka tung hi. Ka tunphet in ka room kong ka hon dekleh kongkhak ah laithon khat ana kitak a, ka etleh ka u khutgelh ahi chih ka theipah a, a tung ah thukin chih ana kigelh zomah a, bang thukin innlam aom eide aw chi’n lungbuai tak in ka om a, ka room hon a kintak a simpah ding chi’n kong khak ka hong a, ka hong thei zok kei zomah lai hi. Kinluat sim chiang bang in hichi ut se leng abang hi.

KHEN SAWMNIH-LE- THUMNA

Kong ka hon zoh in kintak in ka van teng ka room ah ka khekkhe ngal a, ka kikhekkhiat zoh phet in ka laithon hong in ka simpah ngal hi.

Ka nau it,

Muanpu

Dam a na om gingta in hiai laithon ka hon khak hi.

Zan nitaklam in i nu phaitam a taalkhe dek lai Mawite in a va matsawm na lam ah amah innnuai ah kekha a, kou leng kintak in damdawi inn ka zotpih pah uhi. A lu lam suang a hah tahkhak siam ahihziak in tutan inleng khua phawk nailou a, test tuamtuam ka bawl lel ua, huai a a hoihkei leh phailam a puaksuk ngai ding Doctorte’n chi uhi. Huai ahihna ah nang leng suty na kingettheih liai leh innlam nong pai poimoh ding bang hi.

Laikhak,

Na U

Ka simzoh in gen ding leng theilou in ka hi beibuai hi. Ngaihtuahna tawldam chih taktak om man ngeilou ahihna ah haksa ka sa mahmah. Ka lupna tung ah ka lumtou a, Mawite om ding dan peuh suangtuah in, khua hong phawk leh hon ngai mah ding chih khong peuh ka ngaihtuah hi. Kiteng khin phet sawtpi leng ompih manlou a kipaikhiaksan a tua hiai bang a na tuah hi poi ka sa petmah a, khasiat lamlam bang a suak maimah hi.

Nitaklam ann leng ne ngap nawnlou in ka lupna ah ka lum hi. Huchihlai in Puii hong hoh a, thil tuamtuam khong hon genpih lai in ken leng ka zi ka itdan thute ka na kuppih daih a, a gen ding bang a theikei hial hi. A tawp in aman leng ka zi hehpihhuai a sak thu khong hon genpih a, huchi’n hong paisan hi. A paizoh in kei leng ka lupna tung mah ah ka lum nawn a, ka thiltuah tuamtuamte khong ngaihtuah in Pathian in banglam a hong pi ut a hiai bang honna tuaktou saksak eide aw chih khong ka ngaihtuah hi.

Zan hong sawt hiaihiai a, innlam ngaihna a lian semsem. Hong laithon khak uapan ni 5 bang chingta hia tu’n bang dinmun in ana dingta ding uam chih khong ka ngaihtuah a, a kallak in a selam bang kipia in honna sihsan bang hileh a luang bek leng kimukha lou ding hia chih khong ka ngaihtuah a, ka mittui hong luang zungzung hi. Ka mitkha in Mawite mel a damlouh lai a daang dildel khong ka mu zungzung a, huai bang a ana om kikkiak ding khong a ka hisap chiang in ka khasiat a suak semsem a, lupna tung ah khaam vuallouh in ka mittui a luang zungzung hi.

Zingkhua hong vak nawn a, nguaitak in ka thoukhe nawn hi. Suty lakhin phet suty ngetzel ding chih ka lin mahmah, ahihhang inlah alou theilou ahihman in ka lak veve ngai ding hi. Zing ann tamlou bek ne ding chi’n ka huan a, himahleh ka ne zou tuan mahmah kei. Kam khat khong ne in ka kham a, ka khamphet in office kai ding in ka kisanawn ngal hi.

Office tung masapen in ka pang a, ka nung in ka sap pa uh hong kuan hi. Hong muh phet in nguai mel pu hongsa lua ahidia “Muan, bangchi e thu hoihlou zak nei na hiam?” hong chipah a, ken leng “Sir, ka zi in accident ana tuak a, tua bang dinmun aom ahia chih leng kihoupih theih ding omlou, a serious lam dan inchu ka za” chihteng in ka dawng hi. Hon theisiam mahmah mai a, “Muan, na dinmun k’on theisiam, kei leng ka zi neihzoh tung a hiai bang dinmun haksa ana tuak ka hi. Liau a ngaih leh leng i liau zaw dia inn lam na va pai mah hoih ka sa, na suty leng hiaitan chih omlou in nong hoih baih ualeh hong pai baih zaw in” hong chi a, ka kipak petmah.

Ka heutupa uh bangbang heutu ka neihkhak hampha ka kisa petmah a, kei leng innlam ka kik thak a, gari lap lai ding ka hihman in kin-le-buang in ka kisa hi. Lungsim kinoh chih mah ka manpah a, ka manphet in taxi sam in sumo counter tan ka kikhasak hi. Counter ka tun phet in ticket khat ana awng geigei a, vangse ding inleng hampha ka kisa sawnsawn lai hi.

Lamkalte bang ah thumna a guk in ka neinei mai a, dam a amel ka muh theihna ding in ka ngen den hi. Ka thumnate ziak mah ahingei ding a ka lung leng a muang sot mahmah hi. Lampi bang nidang toh teh ding in sau tuan ka sa mahmah a, ka tun ding kal kia uh ka ngaklah vungvung hi. Huchia sun khat leh zan khat gari a kong tai nung un, sunma in innlam ka hong tung thei khong sam uhi.

Station apan inn tan auto ka la a, inn ka tun phet in ka nu leh pa ana om ua, hong muh guih ua leh lamdang bang a sa hial uhi. Ken leng thildang gentam lou in ka pa kiang ah “Pa, Mawite bang dinmun a omlel a, tua kua toh om?” ka chipah somsom a, ka pa’n leng nui heuhau kawm in hong en a, “bawi lunghimohna ding om nawnlou ahi, halh lawta, ngeina bang a houpih theihta. Dam leh zingchiang khong a hong pawtzouta ding ahi” hong chi a, ka lungnuam in ka puak a zaang mahmah tuan a, kei leng pautam sese lou in ka room ah ka lut a, Pathian kiang ah kipahthu genna ka nei hi.

Lungmuan huai phot ahihna toh kisil khiat phot a, huaizoh hong pawt matan taisan nawnlou dia kisakvet hoihsa ka hihman in ka kisilkhia a, ka puan khong ka khek hi. Ka man in om thei nawn tuanlou ka hihna ah damdawi inn lam ka delhsuak ngal hi. Kinoh chihma bangmah kallou in damdawi inn ka va tungsuk pah a, a omna room kan khalou ka hihman in ka va kawizon khop kha hi. Damdawi inn leng a room/ward omna khong ana khekkhek ua kibuaizak gai.

A tawp in Mawite pa toh ka kimuthei ua, aman leng Mawite omna mun ah hong lut pih pah hi. Mawite in honna mupah a, kipahna mittui toh honna nuihsan hiuhiau a, ka muh leh ka khasiat bang a suak hial hi. A lu khong bangbang hiam a tuam lenglung uh ahihna ah et hak kasa mahmah a, hichi dia phallou lua ka hihman in kei leng ka kidek zoukei dek hi.

Mawite lupna tung a ka tutou pah a, ka ang a kingai in a nuam theipen ding in ka omsak pah hi.

“Umuan, ken hon mu kha nawn dia leng ana kinemlou, ana kingaise man petmah keive.”

“Mawi, kon hehpihlua. Na damsiang ma hon taisan nawnlou ding ka hi aw.”

“Hitham e umuan, nang kon muh leh kei leng ka dam sot mahmah ta.”

“Khualgam a i om chiang a zaw thil kithupi lak pahpah inchin a tak a i muh ma a leng ana kigimlaw khin ahi.”

“Huchi lawtel di maw, kei thu bang hileh a setawp tung hial ka hihkei nak leh hon hilh dah mai le uh ka chih ahi, suty lakhinphet na hih zawkmah toh kisuanglah lua ka hi.”

“Nak kisuanlahna ding om zenzen lou e Mawi, ka heutupa uh leng ei bangbang dinmun ana tuaktou den khat hi inchin i kal thu ka gen chiang a hon theisiam petmah a, hampha lua ka hi.”

“Hamphat huaina maizen e maw. Umuan, kipaktak a nang toh lupnawn kal ka ngaklah e, ka ning lawta.”

“Mawi, dam ding hanga nuamtak a hun zangkhawm nawnpah ding ihi.”

Damlou veh ding khong a mi hong hoh ahihna ua deihbang in ka houlim thei nawnkei uhi. Mawite toh omkhawm a, maban panlak ding dan khong leh innsung khosak nopzawkna ding khong genkhawm ding kal ka lunggulh mahmah mai hi. Ka tun nawn lam chia ka sappa uh kiang a nget a Lamka a kituan theih ding dan lunggel ding chih khong ka ngaihtuahna ah hong lang dundun a, lenglate bang leng ka na pawlkha man kei dekdek hi.

Zan khua hong sawt nawnta a, damlou vehte bangleng a pai vekta ua, a giak dingte kia ka omvek simta uhi kou ward ah. Kei leng Mawite toh kia ka om ua, damdawi inn himahleh kou gel inbel nuam ka sa veve uhi. Mawite ka khimzel a, a ihmu theizel hi. Himahleh ken ahihleh ka ihmutsan ngamkei a, zankhovak in ka ang a kingaisak in a kho-ul khong ka nulsak zel a, huailou kal in a sam khawng ka zutsak hiauhiau hi. A mel khong hoihtak in ka en a, hoih ka sa semsem hi.

Zingkhua hong vak tak in ka nu leh pa banah Mawite nu leh pa leng hong tungsuk ua, inn lam ah neukha bek tawldam ding in hon sawl uhi. Himahleh ngailua ka hihchiang in ka taisan ngamkei, kisil louh a ngaih leleng kisillouh zawk a, ann ngolh a ngaih leh leng Mawite min ahihnakleh bangkim ka ngam chi’n ka pang a, kuama’n leng hong sawl teitei ngamkei uh. Munkhat a omkhawm a kithuahden ka hih zawklouh zomah uh toh ka kingaihna uh a lianlua hi.

Sun hun in Doctor in hong round a, a hoihlouhna bangmah omlou ahihna ah a lutuamna leh bangkim hon phelsak vek uhi. Ka mansiang un auto khat ka la a, a damdawi nek ding bangbang hiam tawi kawm in innlam ka zuan nawn uhi. Bangmah kallou in inn ka tung ua, ka tunphet un puanse kawt zang in Mawite hoihtak in ka hahsiang a, huaizoh in ka lupna tung ah sial in lungmuang tak in ka lumsak hi.

Ken ahihleh lenglate kithuahpih theih bangbang in ka kithuahpih a, himahleh Mawite mu utzel ka hihman in common room toh ka lupna room uh ka kawmtuah khopden hi. Mawite mahmah inleng hon muh chia nuamsa tuan bik a thei ka hihman in, banah a genkhe keina a a kiang a ka omdet ding lunggulh ngei ding in ka koih hi. Kingai chiatchiat ding inleng kou gel kingai tuamse ka bang uhi, a kum a sim inleng sawt ka kingai kha diak ua leng ahingei ding.

Lenglate a tamzaw a painung un ka room ua ka va lut nawn a, ka u kiang ah nang singpi khong va hawm inla ken ka na ompih ding chi’n ka pawtkhe sak hi. Mawite lupna apan ka phongtou a, ka ang ah ka kingaisak nawn hi. Mawite kia lou kei mahmah leng ka ang a aom chiang in ka lungkim in ka lungmuang mahmah hi. Huchi’n ken leng Mawite kiang a thil omdan ka dong hi.

“Mawi, na kisukkhak dan tak bangchidan a?”

“I nu phaitam tuibuakna a kitalpuk dek a ken leng kintak a ka letphei dek leh kei leng kitalkha in inn nuai a kesuk, huaitan thei a ban khua phawk nawnlou.”

“Poina e maw. Khua na phawk in bang na chi a leh.”

“Khua ka phawk phet a ka kiang a ana om di honsa inga ken hon zongzong mai, k’on muhlouh tak a ka mittui hong luang.”

“Mawi, kinehnou sak pahpah ding hilou ahi aw, eigel zaw Sian lemgel mah ihi a, kuamah kitaisan ding ki-om nawnlou ahi.”

“Hilele maw umuan, i damlouh chiang khong a hon kingai vungvung mai ahi. I khosik-hitaan zek aleng ka umuan om hileh i lungsim in chichi sam eive.”

“Huchi lawtel di, ei bangleng office kai gimtak a inn kitung, Mawite om hile zaw a nuihmai toh honna dawn dia i tawl damsot law ding hia, ann bang leng hon huansak gige ding hia chih khong kingaihtuah vungvung sam ahi.”

“Huchi lawtel ding maw, kon hehpihlua umuan. Hong zuih mai bang ka ut, himahleh kei nangkia a hilou inga i nu leh pate a leng hita ka hihchia amau bang leng ka kithuahpih poimoh zel uh ahihchia maw.”

“Huai khong na chih theih mahmah ahi a kipahhuai. Numei khenkhat a pasal kia chimawk, a pasal om nana a zuihsawm, om tottot chih khong tamlua ahi. Nang huai chilou a i nu leh pa banah i sanggamte non chihpih gige mahmah ahi kei a dia kipahhuai. Zi hoih neih zaw damna hitak ahi chih ka muchian semsem.”

“Huai chikei ou Umuan, nang kei adi’n bang na hih. Loan la zen a i nu hon etkol dampih, pasal ei a lamte bang hichituk a hon itpih ding mi vang mahmah ding ahi.”

“Kipahhuai e, nupa khong hichia i hoihna lam i kigentuah chiang a nuam ahi. I hoihlouhna zong ding chileng kuamah bukim omlou, phetlou a kipahna leng tunlou lai.”

“Huai ahi. nupa tamzaw buaina khat a ka theihchu a pasal/zi midang toh teh. Midang toh teh achu a lungkim kua om ding maw. Midang a hoihna kia uh kimu, nupa chu i hoihlouhna leng kimu i hihchia huai tomkal sung a hoihna uh i va muhzual toh kiteh a chu hitheilou ahi.”

“Nak dik lawtel. Ka zi/pasal hoihlouhna bangchi’n ka bawlhoih in ka liahkhuh thei dia chih ki-ettuah ngai ahi.”

Huchia ka houlim sung un ann ne dia hon kisamta ahihman in Mawite a khut a lenkawm in ann huan buk lam ka va zotpih hi. Ann ka nekkawm in ka houlim zaizai ua, innkuan tawmchik himahle ung ka thawm uh bang a ngaih thei mahmah vanglak hi. Mawite leng a annkam lim deuhta ahiding a, hoihtak in ann ne theita hi. I itpente annkam lim lel bang leng ana kipahluat theih a om mawk dan ahi.

Ann ka nekzoh un Mawite leng halh kisa deuhta ahidia common room ah hong tukhia hi. Innkuan in tukhawm kawm in ka houlim ua, Mawite leng tungen a bat leh kalnawn a paisan nawn phot mai ngai ding ahihdan khong ka gen a, amau leng suty lakhin phet a hong kik nawn ka hihna toh a theisiam thei mahmah uhi. Himahleh kei a paikik nawn ding pen adi’n inbel a huphulh huai mahmah thepthup zel hi.

Nitak Mawite kisukhalhpih kawm ding in innkong lam ah kilen helhel sa in ka pawtkhiakpih hi. Mawite kiang ah “Mawi, koi mun a hoh na ut penpen?” chi’n ka dong a, aman leng “UMuan, hong paisan nawnpah ding na hihna toh mawngpi nuai ah khatvei i va tukhawm diam, i hunlui suut ding bek in” hong chi a, ken leng ama deihtelna ka pompih a, huchi’n awl in a khut a leen kawm in mawngpi nuailam ka zot pih hi.

Saulou ka pai nung un mawngsing nuai ka tungtou nawn ua, Mawite tutna ding a gei a sawlte lazok in ka phahsak a, huai ah amah tusak in kei a pheitung ah ka lum a, “Mawi, nidang i leenlai hun a i lunglen laa te ngai ni aw chi’n laa ka ngaihpih hi...

Zankhosawt khattang ka sial in,

Lungzuan nem ding singdang omlou;

Lungzuan laikhun bel zel ing e,

Na vangngaih lai ah na lua sa’ng e...

KHEN SAWMNIH-LE-LINA

Nupi-papi nung chihlouh di’n nop ka sa mahmah mai uh. Hun haksa ka palkhawmlai nite khong uh ka sutkhawm ua, a kallak in kuamah englou a nuamtak a ka heikhawm lai khong uh gen in nuihna leh kahna toh mawngpi nuai ah hun ka zang uhi. A kallak bang in ka kimohsak tuah ua, kipaktak in ka nuikhawm halhal uhi. Huchia hun nuamtak a ka zat kal un zan bang ana sawtsim manta ahihna toh innlam awl in ka zuansuk nawn uhi.

Bangmah lou kal in inn ka tungsuk uhi. Inn ka tun phet un sungte bang ana patau mansim uhi. Aziakbel paihak khasim banah ka u in Mawite-te inn honna kanchia omlou ka hihman uh ahi. Huchi’n kou leng ngeina bang in innkuan kikhopnate ka nei nawn ua, ka neihzoh un ka houlim kha nilouh ua, singpi bang khonung bawlthak hial in thutak toh chiamnuih toh kihou in ka innkuan un nuam ka sa mahmah uhi.

Zan bang leng sawt gawpta ahihna toh kou mau lupna room chiat zuan in ka pai nawn uhi. Mawite in lupna hong bawl a, ka huh theih bangbang in ka na huh tei hi. Huchi’n kou leng ka lum ua, ihmut suak nai ngellou ahihna ah ka houlim uhi.

“Umuan, i houlim seknate nopsa ka hi. Dam a Pathian in ta bang hon neihsak leh bangchi kep hoih na sa a hong hilh di?”

“Kei deihdan tamlua, sauloulou in k’on hilh ding aw. Amasapen in i ta mai a nuihmai suah gige ding, a zak himhim ua kuamah gensiat louh ding. I nu leh pate mai a amuh ua i zahtakna sulang gige leng amau leng ei hon zahtak mai ding uh. Niteng a tangthu tomkim leh Bible chang sinpih gige ding. Banah, tate mitmuh ah siangthoutak in kizem gige inla, sam hiat, taksa suksiang leh a dangdang hoihtak in hih lechin amau nang apan hon zilkhe mai ding uh ahi.”

“Ngaihnop e Umuan, a dang hon hilh lai di.”

“I ta i nau chih ziak a a room bang ua i lut ding leleng kong kiuh masak teitei ding, huchileh amau leng midang room himhim zahna neipah ding uh ahi. Banah, i tate bang leng mawk tai, mawk hehsan pah hetlouh a a hihkhelhna mun uh chiangtak a theihsiam sak a adik a chiil ding ahi.”

“Haha, umuan ta khong ana neisa le na bang, na zeitel.”

“Haha, zei mawk di hia a ta leng nei nailoupi in.”

“Bangteng hileh hon gen lai aw, i sulnung khong sut a mittui luang zen a omsang a nak manphat lua kasa hiai dante.”

“Genlai ni awle. Tate tung a hihkhelh i neih ngeingei leh ka ta hiven chi mawklou a ngaihdam nget teitei ding huchileh amau leng ngaihdam ngettheihna lungtang nei ding uh. Huaichia, tate’n thil hoih a sak uh hiam a muhdan uh hiam thil hong gen uh haihuaipi ahihle leng nuihsan hetlouh ding, banah milak kho chiamnuih pian a genlouh ding ahi. Denchia pautam hetlouna ding ua milak a confidence nei thei nawnlou, zumna kia a gukdim thei uh ahi.”

“Dik lawtel Umuan, tua na gendan chet le ka theih om eive. Ei bangle i neulai khong a honna hichih khasek ua zumna kihau gawp milak a leng kiding ngam nawnlou eivoi.”

“Huai om thei lawtel ei mahve maw.”

“Umuan, hong hilhzom lai aw, ihmut leng suak nai mahmah kei.”

“Tate mimal van himhim zahtak sak theih poimoh ahi, huchile amau le amau vanlou hon zahtak mai ding uh. Huan ah, Tate’n thu i gen teng hon ngaikhe vek a, theisiampah ding a kilamet hetlouh ding ahi, hon theihsiam hak tawp ua leng thuakzou tak a ngak ding hizaw ahi. Banah, zing leh nitak a thumna hun zatpih gige poimoh lawtel ahi.”

“Kipahhuai e Umuan, zingchia leng hon hilhnawn in aw, tamlaw leleng ka chiamteh zoukei kha dia. Kei chu nau bang i neih theih leleng hilh a non hilhtam ngai ding ka hi. Hiai dante siam mahmah lou kei kha aw.”

“Ka zi ka hilh a ka kithuahpih louh a kua hilh a kithuahpih di ka hia?”

“Zaknop zel e. Umuan, nang a ging in thumna hon nei inla huchi’n i lum dia i ihmu phot aw.”

“Hitham e.”

Thumna ka neihzoh un kou leng lumsuk in ka ihmupah uhi. Zingkhua hong vak phet in ka thoukhe nawnpah a, ka thoh in Mawite in singpi honna sun ngal a, ken leng common room ah news simkawm in singpi ka dawn hi. Sun chia ka phaitam tau uh kuamah kiat theih nawnlouhna dia bawl ut ka hihman in ka singpi dawnzoh in rickshaw khat la in sing tamkhop ka va pua ua, ka tun tak in a mun khong teh in sing-at ngai dingte ka at pah hi.

Ann nek hun nawnta ahihman in ann ka ne ua, ka nekzoh un ka pa toh phaitam tau hoihtak a bawlthak ding in ka phelkhia uhi. Ka phelkhiat zoh un a khuam ding, a zawl ding khong a muanhuai theipen a bawlthak in hoihtak in ka kilhkip uhi. Sun singpi dawn zoh in ka kipan nawn ua, a kiim leh kiangteng umbit in tui zatna ding leng hoihtak in ka bawl uhi.

Ka nasep sungteng Mawite ka kiang ua omden ahihna ah nop ka sa mahmah a, ka nasep leng pai mahmah hi’n ka thei hi. Hon singpi bawlte bang limdiak hi’n ka thei a, a kiang aom mahmah nop ka sa deuhdeuh hi. Ka nupa un ka sep peuh ua kihuh in ka bawlpeuh uh ka bawlkhawm ua, kuamah himhim ka eng kei uhi. Hiai bang a nupa pankhawm, kituah chih khong nak nop hina maizen e chihchih in aom hi.

Nasep ka zoh un Mawite in ka kisilna ding uh tui honna koihsakte in ka kisilkhe pah a, ka kisilsiang zoh in common room ah bench tung ah ka lum tawldam hi. Ka u leh Mawite in ahihleh ann khong a huan ua, kou a dangteng ka na houlim maimai uhi. Ka pa’n ka sepna a haksa hia chih khong hon dong a, ken leng “Pa, ka innkuante’n kituaktak in Pathian ana phatkhawm zel uh chih ka theihlai sung nasep himhim haksatna ka neikei” chi’n ka dawngthuk hi. Ka pa’n leng hon chithuk tei a, “ka tapa thutak ah aom chih ka zak kan a kipahzawkna ding ka theikei” hon chithuk a, Bible piandeuh in ka kidawng kha nilouh uhi.

Nitaklam ann nekhin in ka nu leh pa damlouh veh ding in kuan ua, ka u lazil dia kuan ahihman in kou nupa inn ngak in ka pang uhi. Huchia ka omlai un Mawite lawmnu a pasal zuhai khat, a kinaden khat hong hoh zenzen a, ka na houlim uhi.

“Lawmte nou nupa k’on endan, nungak-tangval bang a kituaktak a omkhawm thei, hampha lua na hi uh.”

“Nou bangleng kou dan in omle uchin hampha himai ding na hi uh.”

“Ei apa huchihpih theihlouh chu.”

“Pasal maw, numei in a lungsim nuamtak a khekzou ahi. Na pasal hoihlouhna ah nanglam leng na ki-et ding hunkhop om ahi.”

“Kei ki-et ding om chih chu bangchidan in e?”

“Point tamlou k’on hilh di aw. Amasapen in numei tampi toh ki-el nahi chih na kitheih a, na pasal mai a zoi mel, thadah mel himhim na suklat louh ding. Na pasal phunsan-hansan kenla, zukham-sakham a na deihlouh tawp toh innlam hong zot leh leng nuihmai toh ana vaidawn gige in. Kimawk cheilaw kenla, nang huntawk ah kichei in siangthoutak in om gige in, na pasal gense ken na gensiat leh nang leh nang kitawlem himai nahi. Na pasal a pawtkhiak ding chia in khelah na hihdan langsak inla, na pasal inn hong tung chiang in nasem lai na hih leleng na van koihkhe phot in amah va pibawl masa lechin na pasal hehheh theihlou ding ahi. Na pasal inn a omsun chia aam inla, phunsan/hansan hetken na huchih ngeingei leh inn om hong peih nawnlou di, kholai hong lunggulh ding, kholai a hong om tam chiang a na nupa kal uh siatlam nawt deuhdeuh ding ahi.”

“Lawm, tua umuan thugente hoihtak in ana ngaikhia aw.”

“Hoih theilua ei mahvoi. Zu khamsa a hong tung chiang bang ua ngaih le kingaihsak utlou, i hehsuah toh ana kihansan kha mawk, huai inlah bawlhoih kha tuan mahmah lou, kinakbehna hon piangsak aka.”

“K’on genlai ding aw, midang lengla bang na neihchiang un na pasal a lalpen dan in koih inla, ama gen masak louh in thilteng ana ban genpah ken. Na pasal lunglutna zongkhia inla, nangle kilunglut sak lechin. Nupite adia vualzohna chikhat kha pasalte a lungkim louh hun ua dai dide a ana om ahi. Na pasal zudawn mi ahi chih i thei, ahihleh zu dawn mi pasal ana nei mi a za asim omte’n bang ana chikep ua, bangchi kep hoih thei uhiam chih na kankhiat a, huai dia pan na lak ngai ahi.”

Huchia ka houlim lai un a pasal khamsa in hong lut zoma a, Mawite in “Uthang, nong hoh zenzen a, itte omna chu kithei a ka maw. Khatvei hong hoh sunsun singpi san bek dawnlou a na kiklouh ding uh” chi’n nuihmai tak toh ana vaidawn a, Thangpu leng heh dia kisasim lai heh theilou in hong nui heuhau hi. Ken leng Thangpu ka na houlimpih tei hi.

“Thang, tulai bangbang khong na sem ua le?”

“Bang sepluat omkei. Kou zaw kinaknak khong himai ka sep uh.”

“Eh, huchi nawn zenzen lou e. Innsung bawlphatna dia maw pasalte hoihtak a i om masa ua, a zoh i zite’n hon nungthuap ding uh ahi. Pa pen i hoihkei mawk leh i zi leh tate’n a nungthuap ding uh omlou theimawk ahihna ah kingaihtuah vengveng ngai ahi.”

“Kei chu a kichai hita, kanna ding om nawnlou.”

“Thang, huai chikei di. Ka pa bangleng na theivoi. I khote uh kuamah a hoih ngei nawn dia gingta aom louhpi ua, huaidan a nang leng hon kigelthak inla innkuan hoihtak pankhe ding in hon kisathak inla, na lawinu’n leng siamtak in hon nungthuap gige leh chih k’on deihsak e.”

“Kipahhuai e, nou nupa mahmah na fel uh.”

“Thang, khatvei k’on ngenthak lai ding. Hehpihtak in innkuan siampha a, mite nuihsan mai aom lou ding in hong kisa un aw. Endih, na tate na it hia? Na itleh milak a azum ding uh na phal hia? Na tate maw a lawmvual lak a zumlua a utbang a milak a leng kihel ngamlou hithei eive. Huai tengteng bawldik theitu omsun nang leh na zi ahi. Na nupa un hong pangkhawm unla hinkho thak zang ding in hong kisa un aw.”

Thangpu awl in hong kingaihtuah dedu a, “Muan, na gen dik law ngut. Ka tate ziak bek in ka hinkhua ka khek ding. Ka zi, no’n ngaidam theilai diam?” chi’n a zi mai ah hong ku’n suk a, a zi leng khasia in a mittui toh “Uthang, hon ngaidam dia mansa gige ka hi” chi’n a kikawi ua, kou bel Mawite toh ka na nui hiuhiau lel uhi. Bangbang hiam khong ka houlim lai ua, a nung in ka sungte leng hon tungta ahihman un hon paisan uhi.

Ka kimtak un innkuan kikhopna ka nei ua, Thangpute nupa bang, Sangpute nupa bang leh khosung a nupa ana kituak ngellou ka theihteng uh a ding bang in thumna hoihtak in ka neihsak uhi. Kikhopna ka neihzoh un damlou vehte vehna vai khong leh kou inn ngakte thiltuah tuamtuam khong kihoulim in sawtkhoptak ka tu ua, huchi’n zan bang leng a sawttak toh kou mau lupna lam chiat zuan in ka kikhen nawn phot uhi.

Zing baihtak in ka thounawn ua, koumau zing nna chiat buaipih in ka om uhi. Tuni kia hun awl neita ka hihman in sun chia Mawite leh ka u Lamka bazaar va hohpih ding chih ka na guk sawm hi. Ann kon nektak un ka pawt sawm lam ka gen leh ka u inleng “a hoihve, huai van khat ka deihna sawt lawta, non leisak teitei ding Mawite adi toh a kibangchet” hon chi a, ken leng “hitham e, hichikhong a na pasal uh, na sanggam uh non zat louh ua kua zang di e” chi’n ka nui zaizai uhi.

Zing ann nekzoh in ka lawm tegel kithalawp sim uh ahidia ana manbaih zawzen uhi. Kei ka man phet in station lam ka zuansuk ua, huai apan in Lamka bazar lam zuan in ka taisuak suk uhi. Mawite toh ka u a deihdeih uh ka etpih a, a gen bang ngei un puan a kibang geih 1000 man tuak deih ua, lah tam sasim in a kisuanglah bawlsim ua, ken leng pautam sese lou in a sum ding uh ka pia a, huchi’n amau leng kipaktak in a van ding uh a lapah uhi.

A van ding uh leizou koihiam a nektheih khong va nekpih ding ka chih leh Mawite a ut neikei lai a, amah bel ka nu leh pa ading khatbek puaklou a inn kik ding ana ut hetlou ahihman in kenleng dangka 2000 ka pia a, huchi’n ka nu leh pate puan ding a leisak hi. A leisak zoh phet in kenleng pawtkhiat pih in restaurent ah ka lutpih a, huai mun ah nektheih chi tuamtuam leh dawntheih tuamtuam bangzah hiam ka va dawn ua, ka gil uh a vahtak in innlam ka zuan nawn uhi.

Inn ka tung nawn ua, kei leng kisilsiang pah in ka man in bench ah ka lum tawldam hi. Mawite leh ka u in ahihleh a van lei khong uh kitest in buai in buai ua, ken ahihleh ka va ngaihsak peih sese kei hi. Numeite khong van thak a neihchiang ua hichi vengvung mah hilel ve un ka chihsan hi. Zingchiang ka paikik ding khawng ka ngaihtuah kha nilouh a, ka tha a dah mahmah. Mawite bang in hong zui theihleh a uthuai tuntun, lah hithei nai tadih lou ahihna ah poi ka sa mahmah.

Sun hunte zang bei in nitak hong hi nawnta hi. Ka sepna lam a pai ding hi nawnta ka hihman in ka pa’n innkuan kikhopna hoihtak in hong neihpih a, ka zoh un saulou ka houlim uhi. Ka houlim zoh un zing thohbaihna ding toh chi in ka lum ua, Mawite toh lupna ah ka houlim lai uhi.

“Umuan, zingchiang ni suak kei mai leh ka ut.”

“Bang achia maw Mawi?”

“Ei gel adia khenna ni hong hi ding himawk ahihchia. Umuan, lupkawm a maban ding i genkhawm nawn ding kal ka ngaklah e.”

“Lungkham ke’n Mawi, Pathian in a lampi hong sehsak dia nikhat tei kithuahkhawm den na ding ihi.”

“Huai kal kinemtak in ngak ni maw. Umuan, hon ngai deuhdeuh mai keive.”

“Kenle hon ngai lawtel kahi.”

Hichia awlawl a ka houlim kawm un Mawite sun pawtna gimsim ahidia hong ihmutsan hi. A ihmut kal in a mel khong ka en thakthak a, ka itna a lian semsem a, ka ngaihna a puang semsem hi. A samkhawng awl a zutkawm in “Mawi, zingchia pat na sam khong hichia zutkha zok nawnlou ding hi inga maw, ka ang a lungmuangtak a na nak hithit chiang khong in k’on ngaihna khang hi na maizen e” khong ka zakkhop in ka chi a, a kallak bang a ka khasiat peuh suak in ka mittui ka nulkha zawzen hi.

Zing baihtak in ka thou a, Mawite leng a na thoukhe khin hi. Ka kihahsiang mengmeng a, ka man in ka vanpuakte a kimlou om hiam chih khatvei ka vel thak a, kimvekna chi’n paikhe ding in ka kiman hi. Ka pa hong thou a, thumna hon neihsak hi. Thumna hon neihsak zoh in paikhe dia ka pawtdek geih leh Postman pa toh varandah a ka kituak ua, dakbawm office lam apan khat hong pia hi. Ka lung a buai sim mahmah, ama a ka seppihte khat suty latam lua a a tawpsak pa bang uh lungsim ah hon lang a, bang thu a mahmah de aw chi’n lungbuai leh dipkaw sim sa in ka ding kha geugou hi.

KHEN SAWMNIH-LE-NGANA

Mawite in hong en a, “Umuan, bangchi e?” hon chih leh ka kiguih zawzen hi. Ken leng lung nuamlou simsa in ka dakbawm muh ka phel a, ka sim leh hichi’n a sung ah ana kigelh hi.

Mr. Muanpu,

Department apan phalna aom dungzui in na suty tukal sung extend ahi a, kalnawn apan in Lamka ah ana join ta in.

Manager

Ka simzoh in kipaklua ka hihman in ka nui heuhau a, Mawite in hong muh phet in lamdang sa kawmsim in “Umuan, bangthu a kipahtuak na chia?” chi’n hon dongpah a, ken leng “Mawi, ka suty tukal sung hong hihsau beh uh, hileleng huai sanga kipahhuai zaw chu maw kalnawn apan kei Lamka a hong kisuanta ding” ka chih leh kei sang inleng a kipak zaw a, ka nih un nuikawm in innsung ah ka kizuilut nawn uhi.

Ka pate’n lamdang honna sa sim pah ua, ken leng thil omdan ka gen leh amau leng kipak mahmah in ka pa’n kipahthu genna hun hong zatpih hi. Ka zatzoh un koumau buaichiat in ka buai uhi. Kei ahihleh hih ding omlou ahihman in news sim kawm in bench ah ka lum maimai a, ann nek ngak ka hitop mai hi. Pathian i muan zoh peuh leh zaw a huntak ah a lampi ding hon gelsak gige ahi chih ka phawk semsem hi.

Hunte hong paizel a, ken leng Lamka ah ka semta a, eilak ahihziak mah in nop ka sa mahmah hi. Himahleh a nop hetlou khat bel Jennifer leng Lamka ah hong kisuankha ahihman in ut leh utlouh genlouh a sepkhawm a ngai maimah hi. Ka zi neih lam leng ka hilh a, himahleh hon bawldan a kilamdang tuankei. Hon ngaih et denlai a, a kallak bang in Mawite in a theihkhak ding ka na laugu thei mahmah hi.

Eimi ngen laka nasep a nuam a, himahleh ka lawmte khenkhat ziak in ka kisuanglah thei mahmah hi. Mipi nasem lel kihi hizen napi in lawmte khenkhat in customerte khong a hou dan khong uh ka muh chiang in na ka sa thei mahmah. Pitek-putek, nu leh pa mawl taktakte bang a hih ding dan khong uh kamdam a ana hilh hiathiat ding himahleh nu leh pa vual khong a salh bawl kangkang sek ua, a kallak bang in a house simsim uhi. Huaite ka muh chiang in poi ka sa petmah a, lawmte kiang bang ah leng theihtawp in ka gen zel hi. I gimsim chia kihehbaih hon chisekna ua, paulap tak hi’n ka koihkei. Ei leng i gim tham a, himahleh nuihmai toh ka houkhial ngeikei a, huaiziak in customerte’n kei hon naih tampen gige uhi. A gim ding mah a sepna nei, khaloh sang i hihna ah i gim a, customerte hoihtak a i houpih ding i mohpuak hilel in ka koih hi.

Huchi kawmkal ah a meltheihte bang milak a kivual peihlou in tampipi hon khak neinoi sek ua, a nop kholkei hi. Amau leng a theihtawp un, a dam nak ua leh kal hong suankhia uh henla, huai ah en leng ana huh hileng hoih ding hia chih khong lungsim ngaihtuahna ah a kilang sek hi. Eilawi paidan nasemtute hi’n customerte hitaleh kikhek tuak tampi om in ka mu hi. Ka sep masakna toh teh ding in kikhai ka sa sim a, lah hihtheih a om tuan samkei hi.

Nikhat office suty inn a om tawldam ding chi’n ka bench ua ka lum hi. Mawite chihlouh ka sungkuan dangte pawt gai ua, Mawite in ahihleh puan khong a sawp hi. Huchia lungmuang tak a ka omlai in kong hong kikiu a, ka va hon leh Jennifer ana hi laizang hi. Gen ding leng ka theikei, Lamka a hong seplam nasan Mawite kihilh ngamlou a hong hoh mawk nop ka sa hetkei hi. Mawite inleng paulou in hong en liakliak hi.

Jennifer in “Muan, na inn uh kon kan khiak chenchen ahi, a nuamlua” hon chi a, ken leng kamsiam in “na fel vele, kipahhuai lua” chih teng in ka dawngtan lel hi. Ka inn nunglam khong ua va ban dak in maingal tak in hong om valval a, a guktak in ka mit ana dong mahmah hi. Himahleh va nohkhiat hial na dan om tuanlou ahihman in a om dandan in ka omsak lel a, hong houpihna teng khong dawng in ka omlel hi.

Bangtan hiam a tut nung in “kei innluahna ah leng khatvei hong hoh teitei in aw” chi’n hon paisan hi. A paizoh phet in Mawite hong pai a, “Umuan, Guwahati a na lim kilakpihnu hilou maw? Bangchidan a hiai lam a hong om thei mawk e?” hong chipah a, ken leng “Mawi, himah ei, amah leng Lamka a hong kisuankha a hiailam aom ahi” chih teng in ka dawng a, pau nawnlou in ka room lam ua a lut vengveng hi.

Ka lung a nuamkei sim a, himahleh va delh pah lawklawk ding ka utkei. Sawtkhop nung a leng hon paikhiak louh hial chiang in ken leng nop ka sa kei a, ka room lam uh ka va zuan hi. Lupna tung ah ana kidik nilouh a, kei leng a kiang a ka va tu hi.

“Mawi, bangchi mawk e?”

“Umuan, den a nu’n hon ngaih chi law voi, ka lungsim a na lua.”

“Hon ngaihchit leh chitlouh thutuam, kei kuamah dang a ka hi thei mawk ding hia, nang a hita keivoi, a hilou lamlam thil ngaihtuah ding hilou.”

“Umuan, hiai nu zaw taktak a mu peihlou lua keive.”

“Mawi, en leng mu ut law tuanlou i hi. Hileleng Guwahati a training dia ka kuan a en bangmah thei mahmah lou ama panpihna ngen a ana ki-omkha a, va huat bawl ding thil hitheilou in ka koih a ahi. Banah kuamah leng muhdah louh a, kuamah leng huat louh ding i chichi hilou maw.”

“Umuan, himah e hilele hong omdan vel ka etchia maingal lua a huai in ka lungsim na sak lua ahi.”

“Mawi, nam tuam ahi ua amau nam paizia himhim ahi a hinteh.”

“Umuan, bangteng hileh hon pawtkhiak san di, kei kia in kong omphot ding.”

Mi’n hong ngen na nana chu chi’n ken leng awl in ka pawtkhiaksan hi. Common room ah kei kia in ka om a, bangtan hiam nung in ka pa hong tung hi. Hong tung phet in Mawite hong kan ngal a, “hih khase kha inga room aom” ka chihleh ka pa ngaihdan a hikei lua a, “Bawi, bang achia Mawite hih khasia e, kindeuh in ngaihdam va ngen aw. Zite kol ding dan, hih lungkim ding dan khong k’on hilhhilh teng na koi lam tun e” chi’n hong tai ekh a, ken leng nuamsa lou in ngaihdam ngen ding in ka room ua ka va lut hi.

“Umuan, hong lut maw. Ngaihdam lua aw kei ziak a i pa tai na thuak ka kisuanglah lua.”

“Mawi, kisuanglah zenzen lou e, kei ka hizaw ngaihdam hong ngen di.”

“Ngaihdam hong ngen di chih mawk nang bang hihkhelh nei e, ahihke houh ana kingaikha man umaw?”

“Mawi, huaidan i zenzen lou. I pa’n kon hih khasiat ziak a ngaihdam ngen dia hong sawl a, hong kuanpah hizaw ka hi.”

“Umuan, kei ka hizaw ngaihdam hong ngen di. Hon ngaidam in aw.”

“Ngaidam tham e, pai aw common room ah va tu ni.”

“Awle.”

Awl in common room ah ka kizuipawt nawn ua, ka pa’n hon thuhilh beh zek hi. Ken leng ka pa thugen hoihtak in ka ngaikhia a, zuih ngei leng ka sawm hi. Mawite lah amah ziak a ken tai tuak dan a ngai in kisuanglah tak in om tettet zawzen hi. Nitaklam bang hi nawnta ahihman in kholai pawt teng bang leng hon tungkimta ua, annhuan leh bangkim mahni nna chiat ka kisep sauhsauh nawn ua, ken ahihleh laibu khong ka na sim maimai hi.

Nitak ann nekzoh in kisuhalh kawm ding in Mawite toh ka pawtkhia uhi. A lawmnute nupa khatvei a hong pawtte bang dinmun in a omta uhiam chih enkhe kawm ding in a inn ua ka va hoh uhi. Gintak sang in ana felzaw ua, a pa bang uh leng zu ana kham tuak kei hi. A lawmnu’n hong en a,

“Umuan, khatvei a nou nupa thuhilhna manpha petmah, kou tua innkuan a tuak a kituak ta ka hi uh, kipak petmah kahi uh aw.”

“Hia, a huchih leh nou sang inleng kou ka kipak zawlai uh. Mihing i hinkhua a niteng a siamsin kihi gige inchin thilhoih khatvei thu a hih gaih theih hilou ahihna ah niteng a kizil touh det ngai ahi aw.”

“Hilawtel, huai na di’n nou leng honna thumpih un aw.”

“Hitham e, kithumpih tuah gige ni umaw.”

Nuamtak leh kipaktak in ka houlim ua, sawt bang ka va omkha zawzen uhi. Paunak in “i mel khek theihkei mahleh i hinkhua khek theih gige ahi” ana chih zaw dik mahmah aka. Khovel a kuamah kisimmoh ding aom louh dan, zan a zukham den, nupa kinaden chia migen tua nupa kituak leh pangkhawm siam suak maimah. Nidang a hoihlua i chihte bang leng siat a hong sethei mawk uh. Huaiziakin i hoihlai nite a leng a hoihloute simmoh hetlouh a, bawlhoih zawk ding ahihdan ka muchian semsem a, kei leng mite hoihna ding a pan semsem ding ka sawm hi.

Innlam ka paikik nawn ua, inn ka tun phet un kikhopna ka nei ngal uhi. Sun a thiltung ziak in kikhopna ka pa’n sawtpi hong neihpih a, thuhilhna tam ka dong mahmah hi. Himahleh thu hoih ngen ahihziak in lungsim tawng a kephoih a zatkhiak teitei ding chih ka thiltup ahi. Kikhopna ka neihzoh un bangtan hiam ka houlim khawm lai ua, huchi’n kou mau lupna lam chiat zuan in ka pai nawn siausiau uhi.

Lupna ka bawlzoh un kou leng ka lumpah ngal uhi. Pau hetlou in bangtan hiam ka om ua, Mawite lungkim taktak nailou hingei ding a gingta in ka houpih hi.

“Mawi, bangchi e?”

“Bangmah chilou.”

“Chih bauhbauh in ah, naupang lai a nuakte mah non bang dek a.”

“Nang leng papi nung a nungak ngaite na bang ka sa.”

“A chih lauhlauh in ah. Ka ngaikei chih lah na theihsa hia maw.”

“Guk ngaih lechin leng kua’n hon theikhe zou di lah, sunnitum a mun khat a omkhawm den chu kingaih baihlam ding mah hi.”

“Ahihleh zankhovak a lumkhawmte a kingailou ahidiam?”

“Gen di le na thei mahve, ka mood le fuh zou nailou ahi aw.”

“Fuhsakta in darling, kon ngailua” chi’n ka pumkawi phei a, bangmah gen nawnlou in a dai dedu hi.

Bangtan hiam daitak a om ahihman in ihmuta hi’n teh chia ka lu phongtou a ka etguk leh ana ihmu naikei a, aman leng hong enkha gaih ahihna ah a nui zawzen hi.

“Nang a bang lem kineih a hong hichi gekgok lah.”

“Ka itpen a ihmuta hiam chih en ka hi.”

“Umuan ei, sunkhua a huainu toh munkhat a omkhawm den ding chih khong k’on ngaihtuah chiang in ka lungsim a na deuhdeuh mai. Ka tha a zoi zou.”

“Huchichi nawn ken Mawi, hon taisan lou hial ding ka hi.”

“Pasalte’n huai na chiveu ua hilele na utna ua na taisan thou uh.”

Hichia kihou limlim kawm in ka ihmu tuak uhi. Zingkal baihtak in ka thoukhe nawn ua, zing nna tuamtuam kou hih ding chiat hih in ka buai vek uhi. Ka mankim tak un ann ka ne ua, ann nekzoh in kei leng office kai ding in ka kisapah hi. Office kai a kuankhe dia ka kisak khit in innkong lam ah gari horn ging ka za ua, ka u in a va en a, “Bawi, Guwahati a na lawmnu’n office kai ding a hong tawn” hon chi phut hi.

KHEN SAWMNIH-LE-GUKNA

Mawite ka en ngal a, a mellat apan a lungkim hetkei chih ka thei mai hi. Huchi’n kei leng innkong ah ka va pawt a, man nailou ka hihdan leh honna kuansan mai di’n ka sawl a, ka sawlzoh in innsung ah ka lutkik nawn hi. Mawite ka room lam ua ana lut ahidia common room ah ka mukei hi. Kei leng ka lung nuamlou ahihman in room ah ka va lut a Mawite ka va houpih hi.

“Mawi, bangchi e?”

“Na lawinu va zui ve.”

“Chimawk na theisiam kei a hive aw.”

“Inn na tan a kitawn theita chu theihsiam di bang omlai e.”

“Hilou ahi. Aman hiai lam a meltheih a neihlouh toh hon theih omsun kei kia ka hihna ah hon ngaina maimai ahi. Ei bangle mun dang a i sep lai a meltheih i muh bangzaw nak noptuam kisalua ahi.”

“Ahi, ahi nop tuam sa mah niuteh.”

“Mawi, lungkim tak in hong khakhe ve.”

“Lungkim mah ing ei, va kuan ou na zekai kha ding.”

Gengen a leng kanna law ding a bat louh ziak in pautam lou in ka pawtsan a, office kai ding in ka kuansuak ngal hi. Sun singpi dawn hun in Jennifer room ah ka va lut a, ka houlimpih hi.

“Jen, na theihsiam di, ngaihsiat a leng na ngaih louh ding thu khat hon gen nuam hiveng aw.”

“Gen aw, heh zenzen lou ding kahi.”

“Jen, mihing lungsim kibanglou ahihna ah inn khong non phak kha ka zi adia nuamlou thei ahihman in pilvang takin kithuahta ni aw.”

“Aw, huaidan om thei ei mahve maw. Ka pilvang zoukei kha a ahi, hon theisiam in aw Muan.”

“Hon theisiam lawtel kahi. Kei na tung a kisuanglah petmah. Guwahati a training lai khong a kei a dia na manphat dan mangngilh ngeilou ding ka hi. Tua lah hon kithuk zoulou a poi petmah e.”

“Zenzen, a paisa khong gengen ngai nawnlou. Thilhoih i septam ding hizaw ahi. Mi’n ei tung a na hoih hong sep sang ua ei a semtu a pan mah thupi sapen ka hi.”

“Hi lawtel ei mahve. Thilhoih i sep leh ei mahmah leng i lung nuam a, i lungnopna in damna hon tun ahi.”

Singpi khong dawnkhin nasep kipat hun nawnta ahihman in ken leng kei tutna lam ka zuan nawn hi. Ka lungsim a Mawite omdan kia kilang ahihman in ka nasep a pai hetkei a, nidang bang in nuihmai leng ka suah zou kei simsim hi. Customer hong paisekte bang in hong en ua, “Sir, damlou sim maw, na ngui mel ngai” khong hon chizel uhi. Nidang bang in tawp a inn tun ding kal leng ka ngaklah hetkei hi. Ka lungsim in Mawite ana heh lawlai de aw chih kia aom den hi.

Office kai zou inn ka pai a, ka tun in Mawite in ann ana huan lel a, et leng honna en kei hi. Nidang ka tawp teng a “hong tungta maw umuan” chih toh ka bag hon saang gige ahihna ah huaibang a bawl a ka omlouh ka pawna mahmah a, a guk in ka khase sim hi. Himahleh numei bel kitambaih ahihna toh ka theisiam a, heh a khasiat luatna ding in ka koih tuankei hi. Mawite in hong itluat ziak a hon hehsan hizaw in ka koih a, a langkhat ah kipahna in ka sim veve hi.

Ken leng ka van teng kisuah in ka kisilsiang a, ka kisil zoh in bench ah tawldam kawm in ka lum hi. Bangtan hiam ka lupzoh in ann nek hun ahihman in ann ka va ne hi. Ann nekzoh in Mawite kiang ah “saulou khong i va vak halh diam?” chi’n ka zawn a, himahleh peihlouh hon chihsan a, kei leng pawtkhe tuanlou in inn ah ka om den hi. Nitak tan inleng hoihtak in hong houpih naikei a, ka pate hon theih ding bang ka na guk lauh mahmah hi.

Nitak kikhopna ka nei nawn ua, ka pa’n thuhilhna hong nei nawn zek hi. “Papi khat innsung a nungak lai khat va hoh, mi pa ahihlam thei gegu a office kai ding khong a kizot zatzat khong thildik hilou ahi” khong hon chi a, Mawite bang in diksa lua ahingei dia a lu bang ana su ngaungau hi. Sawtkhop kikhopna ka neihzoh un ka zou thei khong ua, ka zoh un leng lum nailou in ka innkuan un ka houlim khawm lai uhi.

Bangtan hiam ka houlim zoh nung un kou lupna chiat ka zuan nawn uhi. Mawite in lupna hong bawl a, ken leng ka na huh tei hi. A bawlzoh in pau hetlou in lumsuk ngal a, kei leng awl in ka lum hi. Bang achi himhim hiam chi’n ka kawi phei a, heh lawlai zaw ahingei dia ka khut hong lakkhiak sak hi. Huchih phet in ken leng Mawite ka houpih a,

“Mawi, bangchi e? Hong hehsan lawtel maw?”

“Heh louhna ding ahimah sam a, inn a hong hoh, office kai di na tan a hong tawn ngamlai chu.”

“Mawi, mi’n a utteng in hong bawl le uh leng kei ka lungsim kikhek lou, kikhek ding hileh i kisiat tunglai, Mangboi damlai pek inleng ka kikhek khin di.”

“Huaizaw himah e.”

“Pasal non neihsan di ni tan a leng nungtolh lou a ana pang toutou ing a, tua kou a kingai bawn hilou office kai dia kitot ziak lel maimai a maw hichia na hon hehsan. Na umangboi toh kiteng ding a na kisaktan dong un ken kon hehsan in kon nuaksan kha hia Mawi. Ngaihtuah vengveng mah dih.”

“Hilou ahi umuan, en hon ngailua i hihchia numei khat in hon maingal lel leng i lungsim teng na gai, hai zou leng kilawm eivoi” chi’n kei lam ah hong kihei phei a, hon pumkawi in ka ang ah a kap keuhkeuh hi. Kenleng hoihtak in ka kawi belh a, a mittui ka nulsak kawm hi. Awl in a aw hong la thak a, “Umuan, hehpihtak in tuban huai nu toh kithuah nawn mahmah ken aw, nong it taktak leh” hon chi a, ken leng “Mawi, kong it gige na thei a, na kipahna ding ahihnakleh mawk mai a leng houpih nawnlou ding ka hi” chi’n ka dawng thuk hi.

Thu tuamtuam khong houlim toutou kawm in ka ihmu uhi. Nidang banglou in ka nupa un ka khangma kha ua, ka thoh un ka sungte ana thoukhin vek uhi. Mawite kisuanglah lua in ka u nna va seppih pah a, ken ahihleh ka inn gei ua huan bawlna ding lei khong ka kal hi. Innkim khong a haichi tamlou bek i tuh kha phatuam mahmah ahihkia hilou in nna sep a kho-ul luangsak khong damtheihna ahihman in ka poimoh ngaih mahmah hi.

Ann nek hun nawnta ahihman in ann ka ne nawn uhi. Ann nekkawm in ka u kiang ah “U, tusun Mawite toh ka office hong pha ve ua, ka loh hong lut ding ahihna ah meh ding leh a poimoh tuamtuam na lei di ua” ka chih leh ka u inleng chiamnuih kawm in “kou adi a val aom kei di lechu ngaplou di ka hi uh” hong chi a, ken leng “chalak le na siamkei, pautamlou in hong pai le uchin a val teng chu nou a di himai eivoi” ka chihsan hi. Mawite leng kipak in a na nui cheichai hi.

Ann nekzoh in kei leng ka kisapah a, ka man in office lam ka zuan nawn ngal hi. Office a tung masapen hih a, a sem tampen hih ding chih ka thupi ahihman in ka bel thei mahmah a, a gim leng ka gim thei biik hi. Lawmte khenkhat bang in mahni awlna ding le theilou na hailua khong hon chihsan sek ua, hilele ken chu ka lungsim in kei a awl dia sepna zong hilou, a gim di mah a sepna nei ka hi ka chihsan lel hi.

Sun hun hong hita a, ka gensa bang in ka u toh Mawite ka office ah hong hoh uhi. Mi tamsim ahihtoh hoihtak a leng houpih manlou in sum hunkhop ka pia a, ka piak zoh in amau leng hon paisan ngal uhi. Khenkhatte form fill up dan natan leng theilou khong aom man un hoihtak in ka gelhpih a, huai in hong zekai sak thei mahmah hi. Himahleh hehpihhuai uh salua ka hihman in kithalawp tak in ka hihpih zel a, amau leng a kipak thei mahmah uhi.

Nitaklam in ka heutu lianpen un a room ah hong sam a, bang gen ut a mahmah de aw chi’n dipkaw simsa in ka va lut hi. A ma a chair ah hong tusak a, a drawer apan Certificate khat leh sum 10,000 hong lakhia in hong pia hi. Ken leng “Sir, hiai bangchidan a? A mawk a zaw la utlou ka hi” ka chih leh aman leng “Mr. Muan, department nuai a staff leh customerte apan thuzak dan a record hoihpente Award dan a kum teng a kipia ahi, nang leng staffte banah customerte’n na nasep hoih dan leh customerte na houpih siam dan report hoihtak a kimuh ziak a nang hong kitelkhia ahi” hon chi a, ken leng kipak tak in ka sang a, ka san zoh in “Sir, ka kipak e. Nasep ding a tam a ka na dingkhe ngal ding aw” chi’n ka pawtsan ngal hi.

Inn tun a ka innkuante theihsak kal bang ka ngaklah mahmah mai hi. Kipaklua ka hihman in kei kia inleng ka nui heuhau khaden a, hon mute bang in a hai honsa zawzen hial le uh kilawm hi. Ka damsung a hiai bang pahtawina ana sangkha nailou ka hihman in hamphat huai ka sa kholdiak hi. A certificate bang ka table ah ka koih a, ka en thakthak hial hi. Inn tung di ngaklah luat ziak hia ni bang leng sawt ka sa mahmah mai hi.

Office kai ka tawp phet un inn ah ka paisuak pah hi. Inn ka tun in ka sungkuante a vek un common room ah ana tukhawm neinai geih ua, Mawite in “eh, umuan hong tungta maw” chi’n ka bag hon saang ngal hi. Ken leng ka bag lakik thak in kheng leng kikheng manlou in ka pa kiang ah ka certificate leh sum ka va pia hi. Ka pa’n leng lamdang sa sim ahidia “Bawi, hiai bang toh kisai e?” chi’n hon kanpah a, ken leng a vek ua azak ding un “kou department a semtu tengteng lak a nasem hoih penpen staffte leh customerte’n a telkhiakte uh kum khat a khatvei hiai Certificate leh sum 10,000 a piakzel uh ahi a, tukum adia kei hon telkhe kha uh ahi” ka chih leh ka sungkuante a kipak thei mahmah ua, ka pa’n “kare, thupi na maizen e bawi. Ipi-ipu khang a hiai bang pahtakna kisangkha ngei nailou ahihna ah Pathian kiang ah kipahthu genna neipah ni” chi’n kipahthu genna hon neihpih hi.

Kipahthu genna neihzoh in ka pa’n a sum hong piakkik sawm a, himahleh ken “Pa, hiai kei adia a khatveina ahi a, hiai bang sang thei dia ka omna nou ka nu leh pate ziak ahihman in ka nu toh 5,000 tuak a na kihawm ua, na deihdeih, na duhduh uh na lei ding uh ahi” chi’n ka sang utkei a, amau leng kipaktak in ka muh mah un a kihawm ngal uhi. Ka nu’n ka pa enphei in “eh, eigel kia in tan tuam chih om theilou di nang a u 2000 hawm inla ken Mawite 2000 ka hawm ding” hon chi a, ka pa’n leng “ahilaw ngut mahve, eigel kia i kiphawk kha dek a” chi’n nui themtham hi. Huaitak in ka u inleng “hon hop sawmlou uh hi di chia ana kiguk nuak dek man a” chi’n chiamnuih mah in dawng nawn a, ka vek un ka nui zaizai uhi.

Kei leng kikhek nailou ka hihman in ka room ua kikhek ding in ka lut a, huaikal in Mawite in ka kisilna ding honna bawlsak hi. Ka kisil pah a, kisil zoh in common room ah ka om tawldam nawn hi. Saulou ka tawldam zoh nung in ann ka ne ua, ann nezou Mawite hong man in a nute inn lam ah ka va hohpih hi. Numeite’n a nu leh pa paisan a pasalte hong bel hi ua, a chang in a pate uh ngailaw vungvung sam ua lah pawt ding mawk sawm ngamlou uhi. Huai kha pasalte’n theihsiam a amau chihlouh a leng a kallak a i va pawtpih chia a guktak a ana kipak lawtel uh ahi. Hiai kitheihsiamna in nupa kal leng bawlhoih zou mahmah hi.

Sawtkhop ka va om nung un inn ah ka paisuk uhi. Inn ka tun un ngeina bang in kikhopna hoihtak in ka nei nawn ua, ka neihzoh un tukhawm in ka houlim zaizai uhi. Tuni a ka sum piak a avan leisawm khong uh kikum ua, ka u bang in a sum hawmthoh zomah a, ka nuihsan nainai uhi. Innkuan omkhawm tam, kithuahtam, houlim tam chih khong manpha mahmah ahi. Mahni room chiat a ki-om, ahihkeileh mahni phone kia khong buaipih khop a kithuahna ding hun man neiloute innkuan chu innkuan hehpihhuai mahmahte ahi uhi.

Zan bang leng sawtta ahihman in lum ding in ka kisa uhi. Kou leng lupna ka zuan ua, ka lupkawm in ka houlim uhi.

“Umuan, tuni na office uh kon phak ua na lawinu toh nana omkhak ding uh ka lauh dan, dip kawsa a hong lut ka hi.”

“Zawzen ngal eive, kua omkhawm mawk di, ei nna chiat sem a kibuaivek ahi kuamah kingaihsak man didan hilou.”

“Aw, a hoih ve leh. Tuban na kithuahpih nawn louh taktak di eikha.”

“Semkhawm khat a kihihna ah kithuahkhak hun omlou theilou ahi a, huaitan nang le na theihsiam ngai ahi, amah lou numei dang khong bang toh leng kithuah hun om zel ahi.”

“Huai le zaw himah e, hilele huai nu khelkhel chu muh haksa salua ka hi.”

Ka houlim kawmkawm un ka ihmu uhi. Zing khua hong vak phet in ka thoukhia ua, Mawite singpi awm ka dawnzoh in ka nasepna maban ka huan uh ka va kal nawn hi. Bangtan hiam ka kalh khit in ann nek hun ahihman in kihahsiang in ann ka ne uhi. Ann nekzoh in office kai ding in ka kisa nawn ngal a, ka man phet in ka kuan ngal hi. Ngeina bang in office tung masapen ka hi nawn a, ka tun nung in ka Sirpa uh hong tung hi.

Sun khawl hun in Jennifer ka tutna ah hong pai a, “Muan, hong pai restaurent ah banghiam va ne ni ka gil kiallua, hehpihtak in hong zui mai aw” hon chi ngutngut a, ken leng sel ngaihna thei tuanlou in ka va zui khong hi. Fried rice khong leh a tuamtuam ka order ua, hong piak tak un ka ne ngal uhi. Ne zou paikhe dia ka kisak chet uh leh ka u leh Mawite kong ah hong lut guih ua, ka dip bang a kaw hial hi.

KHEN SAWMNIH-LE-SAGIHNA

Ka u in hong en a, “eh! hiai te’n leng nopsa na uh e” chi’n Jennifer toh chibai kibuk kawm in kinuihsan ua, Mawite ahihleh ana nui vetkei hi. Kei leng nopsa hetlou in ka pawtkhe nelnel hi. Office ah ka tu nawn a, ka nasep sang in Mawite kia ka lungsim ah aom zaw hi. Inn tung leng bang teng ka tuak dia chih khong ka ngaihtuahna ah hong lang a, a lehlam tak a hehpihhuai bang ka sa zawzen hi. Ken leng amah tangval khat toh restaurent a omkhawm va tuak leng kei le ka kipah chu ka gingta hetkei hi.

Ka nasep lah pai nawn mahmah lou, inn tun ding lah ka huphulh deuhdeuh a, lakloh tak in ka omkha nilouh hi. Ka room ah a guk khawng in thumna ka nei a, kituak taka ka omna ding uleh Mawite in hon theihsiam theihna ding in ka thum hi. Zan a ka sum piakte a kipaktak a van lei kawm a restaurent a lut dek uh hi di hia chih khong ka ngaihtuah chiang in ka hehpih deuhdeuh a, khasiat tha lamlam a suak hi. Bangdia hiai Jennifer va zui kha sese kei de aw? Ka zi mai a ka thuchiam tangtun saklou suak phot ka hih chiang in hong hehsan tak lele a hehsan taak mah hi’n ka kikoih hi.

Office kai kong tawp petmah ta ua, inn lam thazoi tak in ka zuan hi. Ka gate uh ka tun in ka gal et masa a, ka lut ngam pah kei hi. Common room ah avek ua ana om uh ahi chih ka thei a, innkong aom nilouh theih hilou a suaksuak suak heh chi’n ka lut hi. Kongkhak a ka lut phet leh Mawite in honna delhpah a “Umuan, hon tungta maw? Na gim hia? Singpi k’on sun phot dia huaizoh na kisil diam?” chi’n kamsiam tak in honna houpih a, ka ngaihtuahna toh kigamla lua ahihman in lamdang bang ka sa zawzen hi.

Kei leng common room ah Mawite hon singpi bawlsak dawn in ka tu phot hi. Ka dawnzoh in ka puante suah in ka kisil khia a, ka kisil zoh in kei leng common room ah sungkuante toh ka tu hi. Ka u ka en a “tuni bangteng na leikhia ua le” chi’n ka dong a, aman leng chiamnuih in “numei vanlei khong pasalte theihluat ngailou” hon chi a, hon nuihsan hi. Ken leng ka nuihsan tei a, “na huchih ua leh kitheita di na hi uh aw” ka chihsan hi.

Ka gintak bang hetlou in Mawite a melsuah lel inleng a heh hetkei, a lungkim huntawk hi’n ka thei a, huai in hon kipaksak mahmah a, ka gimna teng leng a bei zou hial hi. Hichia siamtak a aom chiauchiau chiang in a mel bang leng hoih ka sa deuhdeuh a, ngaihhuai in ithuai ka sa deuhdeuh hi. Nitak lup chiang a hoihtak a houpih a, kipahthu hoihtak a gen ding chih ka sawm hi.

Ann ne khin in kihihhalh kawm ding in lamdung ah Mawite toh awl in ka vakkhawm helhel ua, Mawite in ka khut ah hong len in nuam ka sa mahmah uhi. Koimah ah leng hoh tuanse lou in inn ah ka paikik nawn uhi. Nitak hun ka innkuante toh ka zangkhawm ua, tam hikei mah le ung nuam ka sa mahmah uhi. Huchi’n ngeina bang in kikhopna khong ka nei nawn ua, kikhopna neihzoh in ka lum uhi.

Kou leng Mawite toh ka lum ua, lupkawm in ka houlim uhi.

“Mawi, tuni maw lawmnu’n ka gilkiallua hon zui aw nou a gam mi deuh ei i theih lah omlou a noplou lua chia hon ngen ngutngut a va zui kha ka hi. Ken honna hehsan law di honsa ing a gate a leng hon lut ngam pah lou sawtkhop ding keive.”

“Umuan, theisiam lawta ka hi. Kisuanglah zenzen k’oh. Semkhawm kia hilou a theihlouh gam a nang honna makaihtu ahihna ah ken leng nidang a ka muh soih na tengteng tu’n ka mu hoih vekta, kei leng ama tung a kipak ka hi, ka pasal ittak ama ziak a haksatak a milak a va khosa lou ahihchiang a.”

“Kipahhuai na e Mawi. Hichia thil na theihsiam chiang a zaw k’on itna lian deuhdeuh hive aw, kei zi bangbang ngen zi miteng in neikha hileh nupa kal a nopsalou kuamah aom ka gingta kei.”

“Zawzen chin, Umuan uang law kei di le.”

“Uang, himawklou ka hi. Ka chih taktak ahi. Kei maw nang a lungkim petmah. Nungak dang va ngai di’n hon sawl lechin leng hon sawl zoulou hial ding na hi.”

“Khai, sawl ngailou a n’on ngaih khak ding le a na kilau lua ahi. Umuan, ken leng hon ngai petmah keive.”

Ki-itna thu khong nungak-tangval lai kia a kigen ding khong sa hilehang a kilawm a batna tam mahmah hi. Huai ding ahi zenzen kei a, kiten khit nung a leng i ki-itdan kigen khiak zel ding ahi. Itna thu gen ziak a heh a nuak ding kuamah om hetlou ding ahihna ah. Kingaihlai sang a kiten nung a gentam zawk semsem ding dan ahi. Huchi leh i kal leng hoih in nuam semsem zaw ding hi.

Zingkhua hong vak nawn a, koumau nna chiat sem in ka buai nawn uhi. Ka nu leh pa ahihleh bangmah semsak lou in ka om awl sak ua, Mawite in a duhduh uh leisak zel in nopsatak in koih a, huai in kei hon kipaksak mahmah hi. Mihingte i neu lai in i nu leh pate kiang a i duhduh, i deihdeih i ngengen ua, himahleh piching a amau tha i khek zoh chiang in amau duhduh nasan i leisak kholkei uhi. Mawite in hiai lam a theisiam mahmah a, ka nu leh pate bang a pawt nak leh sang khong puak in a lungkim sak zou mahmah a, huaiziak in ka nute’n leng it petmah uhi. Mi a upat deuhdeuh chiang un a lungkimna uh leng hou chikchik, a khasiatna uh leng hou chikchik ahilel hi.

Zing ann nezou in office kai ding in ka kisa nawn hi. A tung masapen hihsawm gige ka hihman in ka kuankhe pah nawn hi. Kuamah a tung ana om naikei ua a khatna in ka va pang nawn hi. Zan a ka sep gaihlouh om ahihman in lawmte hong kuan ma in ka na sem hi. Huchih laitak in ka Sirpa uh hong pai a, “Mr. Muan, nang hahpan thei biik hive chin aw, gimlaw ding neive” hong chi a, ken leng “Sir, a gim ding mah a sepna zong i hihchia, gimtak a sem a sepman i muh a i nek kan a nuam omlou ahi” ka chih leh ka nung hon beng thauhthauh in hon paikhiatsan hi.

Loh lut saan laitak ahihman in mi a tam mahmah hi. Buai petmah in ka buai ua, mit tang ke leleng kitawm man kei leh a kilawm hial hi. Sun khawl hun hong hi a, lawmte a pawlam ah pawtkhe sauhsauh uhi. Ken ahihleh gil leng kial lawlou ahihbanah mi haksatak a dinsa a kivual dente ka hehpih ziak in ka nasep ka sunzom hi. Khawllou a semsuak vengveng ka hihna ah ka gim mahmah hi.

Ka tawp un pai dia ka kisak leh ka Sir pa un a room ah hong sam a, bang di a zel de aw chi’n ka va lut hi. Ka lutphet in “Muan, congratulation” chi’n chibai honna buuk ngal hi. A bang a mahmah de aw ka chih leh Assistant Manager dia kaisang ka na hi a, ken leng ka theih in ka kipak petmah hi. Himahleh a lehlam tak a ka kisuan teitei ngai ding ahihman in poi ka sa hi. Ahihhang in Manipur sung mah Imphal khopi sung ahihziak in a dan om deuh ka sa hi.

Ka man phet in ka paikhe ngal a, inn tun a ka pate hilh kal ka ngaklah lua hi. Inn ka tun phet in common room ah ana om ahihman un ken leng ka pa kiang ah “Pa, Imphal lam ah ka kisuan ngai zel ei” ka chi masa zawzen hi. Ka pa’n leng “kare, huchih maimah a poina e, innmun pansan a na kai theih kan a hoih omlou hia?” hon chi a, ka sungkuan dangte’n leng poi a sak thu uh gen sauhsauh uhi. Kei bel ka dai deda lai hi.

Bangtan hiam nung in ken leng ka pa en kawm in “ka kisuan a ngaih teitei na maw Assistant Manager a ka kaisang ziak ahi” ka chih leh hon kipak thak thei mahmah ua, ka pa bang nui heuhau zawzen a, bangmah dang genlou in kipahthu genna hun hong zatpih nawn hi. Kipahthu genna a neihzoh in ka pa’n “Mawi, a lopna di’n singpi a lim thei penpen in hong bawl inla i dawn khawm ding ua, huaikal in ken i aktal lian penpen uh ka na man ding” hon chi a, kei leng ka kipak mahmah hi. Mawite ngei leng kithalawp tak in a kuankhe pah hi.

Singpi limtak ka dawnzoh un kei leng ka kisilkhia a, kisilkhin ka room ah a tuam in kipahthu genna hun ka zang nawn hi. Ka man in common room ah ka tu nawn a, ka pa’n leng ak goukhin ahihman in ka houlim nawn uhi.

“Pa, bang ngaihdan na nei diam ah, nang thutanna bangbang chu ahi dia, loan laksa lah kidinkhin hita ahihchia gari loan kila mai henla gari khat kilei leh chisim ka hi.”

“Bawi, nidang bang nawnlou a tuchiang azaw gari poimoh lawta hi mahve aw. Na hih theih ding nakleh na thuthu himai. Na thutanna bangbang hon pompih mai ding ka hi.”

“Huai na chih lechu la mai di ka hi. La hileng bang gari hoih na sa, Car maw bolero maw bang?”

“A hoihsak thu abel Bolero mahmah hoih ka sa, innkuan a nuamtak a kita ding, khualzin velna bang a leng noppen ding hia.”

“Aw, ahihleh Bolero a ding in ngaihtuah ni aw.”

“Nang chih dandan.”

Ka houlim sung un ann huan lamte leng manta ahihman un ann ka ne uhi. Kaisang lopna aksa ahihziak hia, a huante siam ziak hia lim ka sa mahmah a, ka nekkhit bang in ka ding zoukei dek hial hi. Gilvah lua ahihman in common room ah ka tu muang zek phot hi. Ka man vek un Mawite kiang ah “saklam a i pate’n leng hon kipahpih lawsam ding ahihna utoh nang le na ut gusim kha dia va pawttou ni” chi’n chiamnuih in ka gen a, aman leng “huai ut gusim va chih sese le” chi’n hon nuihsan hi. Huchi’n a pate inn lam a hoh ding in awl in ka kizuikhia uhi.

Mawite nu leh pa leng ana om tuak ua, ka kaisanna thu khong ka gen leh amau leng hon kipahpih petmah uhi. Ka sepna vai khong leh thu tuamtuam tampi ka houlim ua, ka houlim zoh un inn lam ah ka kik suk nawn uhi. Inn ka tun un kikhopna ka nei nawn ua, kikhopna ka neihzoh un singpi khong dawn in ka gamlum mahmah uhi.

Bangtan hiam ka houlim zoh un lupna lam chiat ka zuan nawn ua, Mawite toh ka houlim uhi.

“Mawi, phai a inn ka luah leh na hon zui mai diam?”

“Umuan, ut zaw ka utpen ahi. Hilele ken i nu leh pa taihsan ding ngai theilou ka hi.”

“Huai le himah e maw. Lungzuan chu kipan nawn ding a hi peuhmah a, poi va chih hial ding lah a hikei a.”

“Ei mahvoi, kei ahihleh i u toh kipawl den thei inga, nang nangkia a na om det ding hon hehpih lua ka hi.”

“I omna peuh a ginom in thumna ah kiphawk gige ni aw.”

Ka houlim zoh un ka lupdan uh bawlhoih thak in huchi’n ka ihmu uhi. Zingkal beltak in ka thoukhe nawn ua, koumau nna chiat ka sem uhi. Nek bawl lamte hong man tak un ann ka ne ua, kei leng tukal sung office kai lai ding ka hihman in ka nek zoh phet in ka kisapah hi. Ka man in office lam manoh in ka kuan khe ngal hi. Ka pa toh ka houlimna sa uh bang in loan form ka fill up pah a, ka zoh in ka sappa uh kiang ah ka va koih hi.

Sunkhawl a ka om laitak un pasal naupang khat hong pai a, lai them khat hong pia hi. Bang thupi lua hikenteh chi’n ka table ah khepsa mah in ka koih a, singpi khong ka dawn san hi. Singpi dawnzou nasep ka kipan nawn dek a, naupang hon laithem piak phawkkhe guih ka hihman in bangthu hi himhim hiam chi’n ka hong a ka etleh hichi’n ana kigelh hi.

Ka itpen,

Umuan

Kon subuai kha sim na a hehna in ana la ken aw.

Umuan, bangteng hileh a selam in ana ngai kenla tuni apan in kikhen mai ni chingzou lou a ka kitheih man in. Hiai lai na muh chia’n ka inn lam uh tungkhin ka hi chih ana thei in aw.

Hon ngailou ka hi zenzen kei, himahleh aziak om a ahi. Aziak hun lemtang khat ah hoihtak in ka hon hilh ding.

Nang hon ngai,

Mawite

Ka kiguih hial a, ka laithon muh gingta theilou in ka sim thakthak hial hi. Lah a tak hizel, Mawite khutgelh mahmah ahihdan lah thei inga, kisiat-kinakna lah omlou a bangziak a hon paisan phut mawk eide aw chi’n ka buai mahmah hi.

KHEN SAWMNIH-LE-GIATNA

Ka nasep leng ka sem thei nawnkei, ka lung a buaigawp a, haizou hial ding ka bang hi. Mawite ka ngaihna hong lian semsem a, ka etna peuh ah Mawite mel ka mu hi. Bangziaktak a hon paisan mawk eide aw chih khong ka ngaihtuah nilouh a, a ziak ding ka theizou mahmah kei hi. Kituaktak a hun ka zatkhawmna teng khong uh mitkha ah hon lang dundun a, milak leng khualzou nawnlou in ka biang ah khitui hong luangkhe keuhkeuh hi.

Ka seppihte’n lamdang hon sa thei mahmah ua, lah a loh ding dan hon thei tuankei uhi. Bangtan hiam ka om dedu nung in Jennifer hong pai a, “Muan, bangchi e? Na noplouhna om hia?” chi’n hon kan saisai a, ken leng bangmah ka hilh ut tuankei a, “bangmah chilou ka hi” chi’n ka dawng lel hi. Huai zoh in latrine lam ah ka va lut a, latrine sung ah ka mittui ka va nul nilouh hi.

Ngaihtuahna haksatak toh ka om nilouh nung in pai hun hong hita a, inn a paisuak ding maw ahihkeileh Mawite kiang a pai masa ding chih in ka lungbuai nawn mahmah hi. Bangteng hileh inn a pai masak a thil omdan ka pate theihsak ding chih ka sawm a, huchi’n ka inn uh ka zuan vengveng hi. Kinoh sim hehu a pai ka hihman in inn ka tungpah a, ka tun in ka sungkuante kuamah ana omkei zomah uhi.

Bangtan hiam kei kia a ka om nung in ka sungkuante leng hong tungta ua, ka pa’n hong muh phet in hong sam hi. “Bawi, tuni na u toh Mawite damdawi inn va hoh ua, inn hong tung uapan nguai a nguai den a, pawtkhia tutan hong tunglou ahi” honna chipah a, ka u inleng “Doctorte’n gen ana nei uh ahidi Doctorpa kiang apan hong pawt a huchia om ngal ahi. Inn ka tun ua leng na room ua lut a va kap hileh kilawm” chih teng hon gen beh a, ka lung a buai deuhdeuh hi.

Ka pa ka en a, “Pa ahihleh tua bangchita ding?” chi’n ka dong a, ka pa’n leng “nitak chiang in na nu toh i thusapa utoh a sam in ka va kuan ding uh” chi’n hon dawng a, huai in ka lung a nuamsak tuan mahmah a, nitak a hih ding kal bang ka ngaklah mahmah hi. Ka kihou zoh un ann ka ne ua, ann nekzoh in ka pawt tha leng suaklou ahihna toh bench ah nguaitak mai in ka lum hi.

Khua hong mial tak in ka thusapa uh leng hong hoh tou a, “Muan, na zi toh ana kisual kha nahi uhiam?” chi’n hon chiamnuih a, ken leng ka nuihsan lel a ka dawng tuankei, ka pau peih tha leng suak hetlou ahihman in. Ka pate a man tak un Mawite-te inn lam a hoh ding in kuan khia ua, ka u leng lazil dia kuan ahihman in kei kia in inn ah ka omkha hi.

Kei kia om ka hihman in ka ngaihtuahna a paisau mahmah. Ka room toh ka common room kal bang ua ka kivialleh kha khop hi. Ka pate hong pai chiang ua Mawite hon tonpih ding hi ua, bang ka na chi om de aw chih khong ngaihtuah in ka buai mahmah hi. Sawt bang va om uh ka sa a, sana bang ka na en thithe hi. Himahleh kei lamet banglou in hong tung ngeikei ua, ka ngaklah mahmah hi. Va sam zoulou maimah uh eide aw chih khong ka ngaihtuahna ah hon suak a, kei leh kei peuh ka na kipese gawp hi.

Ngaklah tak a ka ngak nung in ka pate hong tung petmah ua, ka muh phet in “Pa, Mawite lah?” chi’n ka kanpah a, ka pa’n kipahmel hetlou tak in “Bawi, hiai ah na laithon di khat nusia a, amah phai lam a apaneu kiang aom dia paisuk dan hihtuak” hon chi a, ka hi heihuai zawzen hi. Ka kinepna teng lah lohsam ahihman in gen ding leng ka theikei. Ka pate’n theihtawp in hong hehnem mah le uh a hehnepna kammalte uh kei adi’n khasiatna a suaklel zaw hi.

Kikhopna ka nei ua, ka pa’n hichibang in hon gen hi. “Muan, Mawite toh ki-it, kingai mahmah na hihdan uh a theilou kuamah omlou ahi. Tu’n leng a lungsim a puakgik khat a neih phut ziak a hon taisan hilel ding ahihna ah khatvei tei nang kiang mah hon tungkik ding ahi. Lungkham, kingaihsiatna in bangmah la ken la, Pathian kiang ah na kigawm kik theih nawn na ding un theihtawp suah in thum zaw in. Pathian in thil bangkim hih theina ahi. Lungmuang tak in om in, hiai bang haksatna i tuahte Pathian in banghiam lam a etsakna hon piak ut ziak leng hikha thei ahihna ah kikhase sak hetken aw” chi’n hon thuhilh hi. A dik zaw a diklaw thamna ah himahleh a zuitu pen a ding in thil haksapi khat a suak veve hi.

Kikhopna ka neihzoh un awl in ka room ah ka lut a, ka mitkha in Mawite in lupna bawl ding dan khong in ka mu a, ka khasiat a suak mahmah. Nidang a kituaktak a ka lupkhawm ua, thuhoih-lahoih tuamtuam ka gente bang uh, nupa kal om ding dan ka gente khong bang uh ka ngaihtuahna ah hon kilang a, ka ngaihtha a suak deuhdeuh a, ihmu thei ding vual ka hikei hi. Huchia ngaihtuah dedu a ka omlai in ka pa hon laithon tawi ka phawkguih a, thouthak in ka sakhau apan ka va lakhia a, ka simpah hi.

Itpen leh ngaihpen

Umuan,

Amasa in itna diktak toh nonna kep a, deihsakna toh nonna huai gigenate tung ah kipahthu ka hon gen masa a, himahleh kei nang a dia chinglou a ka kitheih ziak in poi ka sa petmah hi.

Umuan, i u toh Doctor kiang ah ki-ensak in ka va kuan ua, nau bang i pai theikha de aw chia kinemtak a ka omlai in Doctor in nau na nei theikei ding, na suul hoihlou ahi honna chih man in nang adia suan hon neihsak zoulou ding ka hihman a hon paisan mai ka hi. Eimite adia ta i chih khong i khang simna petmah uh ahihman in poimohlua a, huai a poimohpen ken hon neihsak theilou ding ka hihna ah, hon neihsak thei ding khat ana nei zaw lechin chi a ana pai mah ka hi. A it thu in gen leng nang sang inleng ka hon it zaw a, nanglou a om thei ding leng ka bang kei, himahleh kon itluat ziak mah a suan-le-pak na neih hon deihsak hizaw ka hi. Ngaihsiamlouh in ana ngai hetken aw Umuan, hon ngai gige ding ka hi ka damsung in.

Simlei ah tuibang i kigawm theikei zong in thangvan bek ah tuibang kigawm teitei ni maw Umuan.

Nang hong it gige,

Mawite.

Ka simkhit in ka mittui a luang zungzung a, ka laithon bang a kawt gawp zou hial hi. “Mawi, huaiziak maimai a maw na hon paisan, nau i neih theihkei hial leleng mi nau i ta bang a kep ding in i la mai kei dia, hong kik thak maive, kei nanglou a omzou mahmah lou keive, kon ngailua” ka chi vungvung a, lah a phatuam ding aom kei. Mawite sakmin loh zaw ka chim thei mahmah kei, ka ngai semsem a, ka kiang a lum bang in ka ngaihtuah den hi. Amah lah omlou ahihchia’n a lukham amah bang a ngai in ka kawi tonton mai hi.

Zankhua in mittui toh ka omden a, ka lupna leng a kawt zou hial hi. Zingkhua hong vak tan inleng khatvei mah leng ka mitsi kei hi. Mawite kia ka ngaihtuah den a, zing singpi hon pe ding peuh a koih in ka na ngakbawl kha nilouh hi. Ka thoukhia a, ka sungte leng a mel uh a mual vek, kipahmel muh ding a omkei uh. Nidang zingkal toh a kikhai khop mai. Hehpihhuai bang ka kisa mahmah a, tha bang a dah petmah hi.

Zing singpi dawnkawm in ka nu leh pa toh common room ah ka tukhawm uhi. Ka pa’n “bawi, Mawite in a paina san hong hilh lou hia nang bek” chi’n hon kan a, ken leng hichi’n ka gen pah hi. “Pa, ka u toh Doctor a va ki-etsak ni ua amah nau pai dia kinemlua hinapi Doctor in nau na nei theikei ding, na suul hoihlou ahi ana chi a, suan-le-pak hon neihsak zoulou ding ka hihman in ka na paikhe mai chih a laithon in hong hilh” chi’n ka dawng hi. Ka pa’n leng poi a sa mahmah a, “kare, ken huailam thei hileng pai hetlou di hia maw. Ta neih i chih khong Pathian thu ahi. I neih theihkei hial leleng Pathian in naupang genthei kem dia hong deih ahi chia ngaihtuah a ta bang a bawltheih ding nau lak theihluat hi a maw” a chi a, ka ngaihdan uh a kituak mahmah hi.

Hunte khawllou in paizel mahleh Mawite ka itna a kidang tuankei. Ka ngai deuhdeuh a, a lampi muh hunhun pikik nawn teitei ding ka tum tinten hi. Phai lam a ana omlou hilezaw ka ang a om nawnta ding hia chih khong ka ngaihtuahna ah hong suak hi. Gari thak Mawite toh va lakkhawm a, huai gari a inn tan tai ngal ding chih khong ka ut mahmah a, huaiziak in Mawite hon kikma gari laklouh ding chih ka tum tinten hi.

Seppatni zingkhua hong vak nawnta a, kei leng zing baihtak in phai lam a join ding in bus in ka tuangsuk hi. Lampi dung teng ah Mawite khong muh kinem hi awmtak in lampi a pai teng bang hoihtak in ka ban et suksuk kha hial hi. Bangtan hiam ka tai nung un Phai khopi ka tungsuk a, baih deuhlai ahihman in hotel ah ann khong ne in ka va kihahkhe masa hi. Ann nezou ka man fel tak in office lam ka zuan ngal a, kuamah ana kuan naikei uhi. Bangtan hiam ka ngak nung in Manager pa hong kuan a, ken leng ka join na ding lai ka pia a, aman leng chibai hon buk in ka sep ding dan tangpi uh hon genpih hi.

A masa ni ahihtoh ka paipah a, ka man in ka office gei ua inn luah ding omkha hiam chi’n ka zong malam a, vangphat huaitak in room lianlou mi khat le nih om theihna ding khat ana om geih a, ken leng huai a inn neite kiang ah ka va khaam ngal a, ka man tak in bus mah a tuang in inn lam ka zuan nawn hi. Man baih ka hihman in inn leng ka tung baih vanglak hi. Ka pa kiang ah innluah ding ka muh thu leh ka sepna ding mun a nopdan khong ka hilh a, amau leng hon kipahpih mahmah uhi.

Nitak hun hong hi nawn a, Mawite ka ngaihna hon puang zel hi. Kei kia in mawng sing nuailam ka manoh a, nidang a Mawite toh ka tutkhawmna mun geih ua ka va tutkawm in laa khong ka ngai hiauhiau hi.

Vangkholai ah ngabang ka lenni chiang in,

Thangvan aksi zong a hong tang ding a;

I nunlui teng hong lang ding a,

Sanggah sinlai na e...

chih laa khong ngai in ka om a, ka la ngaih toh Mawite ka ngaih toh ka mittui hong luangkhe zungzung zel hi. Mawite in hon mu hileh hon hehpih law ding hia maw chih khong ka ngaihtuah a, khasiat a suak mahmah hi. Mawi, nang ngaih lunglen zaila’n awiawi ning e, ka chim theilou na sakmin loh chih louh ngal gen ding ka theikei hi.

Hun leh nite kikhek zel a, kei leng ka sepna ah hoihtak in ka semta a, inn leng luah in huai ah ka om den hi. Pawtna ding lah kitheilou ahihman in office kai louh sung chu inn sung neuchik a kikhum ahimai hi ka nasep. Kei kia ka om tam peuhleh Mawite ka ngaihtuah tam a, ka ngaihtuah tam deuhdeuh leh ka ngai deuhdeuh a, kei adi’n a haksa mahmah hi.

Zingkal khat thouphet kihahsiang in ka man tak in bazaar ah meh ding khong va lei ding chi’n awl in ka pawtkhia hi. Kipawtpawt manlou ahihtoh chi’n a se theilou deuhte tampi ka va lei hi. Meh lei khi’n pai dia ka kisak chet leh ka gal langkhat ah Mawite a nuneu toh mehlei ka galmuh chet a, va delh ding chi’n ka van teng bang ka koihkhe phot zawzen hi.

KHEN SAWMNIH-LE-KUANA

Kintak a delhzok ding ka chih leh gari a tamluat ziak in ka delh kin theikei. Gari kalkal a kizep lut phei in ka delh phei a, a omna mun uh ka tun in ka mu zou nawnkei maimah hi. Bangchi, koi a ana om man eide aw chi’n ka kiim leh kiang ka envel a, ka muzou tuankei. Ka mitkha houh hizaw hialeh peuh chi’n kei vuak in buai in ka na buai a, lamgei a vanzuakte bang in hong en heuhou zawzen uhi. Kei leng lungkimlou sim sa in paikik ding in ka kisa a, gari hong tai om hiam chia ka etleh auto khat ah a tai geih ua, delhphak ding a hi nawnkei. Poi ka sa petmah a, lah ka bawltheih a om tuankei hi.

Ka van leiteng lanawn in tha zoitak in ka innluah na lam zuan in ka paikik nawn hi. Inn ka tun in ka hi meimuai zawzen a, ann huan ding leng ka tha a dah zou hial hi. Lupna tung ah kingai kawm in ka tu a, Mawite ka ngaih tuahtuah mai hi. Ngaihtuah tam a muh ding hilezaw ka muh luat tak ka gingta hial hi. Lampi ka paina peuh a ka mukha hiam chia zong den ka hihman in a theiloute’n lamdang honsa hial uhi.

Ann leng ka ne peihkei a, kisilkhia in office lam ka zuan ngal hi. Office tung baih theilua ka hihman in ka Sir pa bang un chiamnuih in “Mr. Muan, Asst. Manager cum chowkidar ding na bang” chi’n hon nuihsan themtham sek hi. Office sun khawl hun in bangbang hiam khong ka ne ua, ka hotel lutsekna ua semtu khat eimi ana hi a, ka ngaina tuamdiak hi. Amah Imphalte mah ahihman in mi leng thei dia, amah tungtawn a Mawite muhkhiak theihna lampi aom ngei gingta ka hihman in ka biak bawl zawzen hi.

Office kai tawpphet in ka pai a, ziltawpni ahihtoh kiginni leh Pathian ni suty nei ka hihman in inn lam a hun va zat zek ka sawm a, inn tungphet ka van khong sa in inn lam pai ding in ka kuan hi. Lamzang tak in ka pai thei a, inn leng khomial ma in ka tung hi. Sungkuante mahmah leng ngai ka hihman in suty ka neih nak ua leh inn lam ka tungtou pahpah hi.

Nitak hun in ka sungte toh ka houlim nilouh ua, ka houlim zoh un kikhopna ka nei uhi. Kikhopna ka neihzoh un kei leng gim sim ka hihna toh ka lum pah hi. Lum pah mah leng ka ihmu tuan kei. Lungsim ah Mawite kia hong kilang nilouh zel hi. Lampi a ka galmuh lai mitkha bang ah hong kilang vungvung a, tu khawng in ka kiang ah lungmuang tak in ihmu hithit leh chih khong ka ut mahmah, lah hitheilou ahihman in poi ka sa mahmah hi.

Zingkal baihtak in ka thou a, walking kawm in ka va vak halh hi. Inn ah leng hih ding om tuanlou ahihtoh chi’n hotel ah ka va tu a, singpi ka va dawn hi. Hotel aom te’n honna chiamnuih ua, “zi kolzou loupa, na zi muzou dek nailou maw” khong hon chi un hon nuihsan ekhekh ua, nop ka sa hetkei hi. Kisimmoh kampaute za ut khollou ka hihman in dawng leng ka dawng vetkei hi. Singpi ka dawn zoh in inn ah ka pai hi. Inn ka tun leh ka pa’n honna houpih a,

“Bawi, koi a va zing hoh na hia?”

“Pa, hotel ah singpi khong va dawn maimai ka hi.”

“Bawi, hotel a lut bang leng zongsat theih ahi. Ken lah hotel sang in inn ah sungkuante toh i dawnkhawm zaizai mah leh nop ka sa pen a” hon chi a, hong tai ahi hetkei na a, kitaina sang inleng na ka sa zaw hi. Tuban chu mawkna a hotel lut nawnlouh vengveng ding himai ka lungsim in ka chi pah hi.

Ka nu’n leng “Bawi, phai a om tuak hichin ua Mawite va mukha lou maw? Na muh hunhun hong pi in aw ken leng itlua ka hi, amah bang mou koimah ah kimu zoulou ding ahi” hon chi a, ka nu hon ngetna in Mawite ka ngaihna a puangsak semsem hi. Ken leng “Nu, khatvei a lampi a galmuh zual ing a ka va pai leh amau ana paikhe man geih ua kihou manlou. Phai aom chih ziak a lianpi ahihchia gam bang leng i theihluat nailouh toh kimawk theih ding hilou ahi” ka chi a, aman leng “huchi di ei mahve, i ngaina lua a i hon kan mawk ahi” chi’n hong dawng thuk hi.

I mangngilh theihlouh nakkal a sungkuante’n hon puangsak deuhdeuh ahihna ua thuak hak ka sa mahmah. Zi suun ka banga ka omna peuh ah khattang law biik khong bang ka kisa hi. Zi ana suun te khong in thuak haksa a sa mah ding uh chih khong ka ngaihtuah a, hehpihhuai uh ka sa mahmah mawk hi. Mawite toh a kikhen siang chih leng hinailou a hichituk a thuak ka hihna ah kei bangbang a ana omkhate’n a thuak mah ding uh chih khong ka ngaihtuah hi.

Sun hun hong hi nawnta a, upate’n i itpente akbawmsia nasan kingaina ahi a chih dan deuh un Mawite-te inn bek va mu leng ka lung nuam tuam ding chi’n a inn lam uh ka va zuantou hi. A nu ana om geih a, ka houlim thei vanglak uhi.

“Nu, Mawite a sap ding dan om theilou ding hia, ngai law mahmah keive ua.”

“Muan, theilou maw. Kithuzakna ding lah omlou a. Aman leng hon paisan na a hon ngailaw mahmah ding ahi. A zin khiat ma a leng nang ngai a mittui tampi ana sengkhin ahi.”

“Nu, kei om kinken thei nawn mahmah lou. Ka sungte nasan inleng a ngaihdan kia uh gengen ua, amau hong gen chiang ua ken ka ngaihna lian semsem zel.”

“Muan, kon theisiam lua. Mawite dinmun ding leng hisap sak lechin tapa neihsun khat pasal a nei, suan neihpih theilou ding dinmun aom zomah ahihchiang a.”

“Nu, suan leh pak i chih khong zaw Pathian thuthu hilel a, ei hihtheih bangmah omlou. Doctor in nei theilou ding chi leleng Pathian in i neih ding a deih leh a lampi ding hon bawlsak veve ding zaw hia maw.”

“Huaizaw hilua, Mawite leng thil a ngaihtuah khak chia lom ngaihtuah kha pahpah sekte hi inchin huaiziak mah a hiaitan tungkha na hi uh.”

“Nu, bangteng hileh kihou theihna bang na neihkhak zenzen ua leh ngailua ka hihdan leh hon kik nawn mai di’n honna genpih teitei in aw. Ken Mawite ka neihkhak nawn kei leh zi nei nawnlou ding, kei Mawite lou midang tung a lungkim theilou ding ka hi.”

“Muan, ana lungkham ken. Hon gensak law mahmah ding ka hi. Kou leng nang bang a makpa fel leh kipezou mah ahi ka deihpen uh.”

Hah houlim lawkha ka hi ding ua ka mittui bang a pawt hial hi. Mawite nu’n hong muh chia hon hehpih mahmah a, lah aman leng hon loh theih bangmah a om tuan kei hi. Huchi’n ken leng ka mittui teng khong hoihtak a nulsiang in inn lam ka zuan suk nawn hi. Inn ka tun in bench ah ka lum nilouh a, Mawite hong lut ding bang a ngaihtuah in kong lam khong ka enen mai a, kei leh kei kikhem nilouh leng ka bang hial hi.

Ka suty leng bei nawnta, seppatni zingkal hong hi nawnta ahihman in station lam ka zuansuk pah a, huchi’n ka innluahna lam ah ka pai nawn hi. Inn luahna ka tun in ann khong ka huan tawm a, ka mit tak in ne in office kai ding in ka kisa ngal a, ka man tak in office ah ka kuan nawn hi. Hotel a sem eiminu ka muh utziak in office kai ding kal bang ka ngaklah thei zawzen hi.

Sun singpi dawn hun in a hotel ua ka va pai nawn a, mi aom louh ziak in ken leng ka houpih thei hi.

“Lawm, bangchi’n k’on sam dia leh?”

“Mawi hon chi in.” Ka kiguih hial hi. A mawi himhim leng kingaina gawp zouta ahihman in.

“Na min kibatpih Mawite, mi inn a sawtlaw nailou apan hong om na theikha hia?”

“Eh, U Mawite maw? A pasal toh kikhen pen kha.”

“Himah ei, damdam hia? Bang khong a sem a?”

“Damdam mah ei, bang sem kei, Papi ta neisa a zi sikhin khat in va teen khum den hilou hia?”

Hiai ka zak phet in ka ngaih a pha nawnkei a, a kin theipen a va pikhiak louh lampi omlou hi’n ka thei hi. Kingaihtuah kha dedu ka hihman in hong en a,

“Hei, bangchi lah nang a pasal na maw leh, hehe?”

“Himah ing ei, kingai law tuaklai ka hi uh. Office ka kai kal a Doctor ana ki-ensak a, nau nei theilou ding a chih ua leh kisuanglah lua a ana pai a hiai lam hon tung ahi, a lem hunhun pikik nawn sawm kahi.”

“Aw, huaidan maw, hehpihhuaina uchia leh.”

“Ahihleh maw Mawi, na pai chiang in Mawite kiang ah na Umuan in hong ngailaw mahmah lai, nang honna ngakden ahi chih ana gen inla, ka kimuh theihna ding lampi uh leng hon bawlsak ngal in aw.”

“Awle, hi thamtham e. Nidang a zaw hiai ka hotel khong uh le honpha zel hia, tulai hon vakkhe ngei nawnkei a.”

“Ka kipak e Mawi, tun chu ka puak a zaang tuam lawta.”

Nasep kipat hun nawnta ahihman in ken leng office lam ka zuan kik nawn hi. Nidang toh teh ding in ka nasep leng a paisot mahmah a, nop leng ka sa tuan mahmah hi. Mawite toh khatvei tei kimukik nawn ngeingei ding ka hihdan khong uh ka ngaihtuah a, kua’n hon theihpih kha kei mahleh kei bel a guk in ka na kipak mahmah a, hotel ngaknu Mawi bang ka ngaihnatna a pung hulhul zou hial hi’n ka thei hi.

Office kai tawp in Mawite ka muh khak leh chi’n bazaar lak khong ah ka va kawivak a, himahleh muh phak in aom kei hi. Mawi a paichia Mawite kiang a bang a va gen de aw, ka gen dan chet mah in ana gen de aw chih khong ka ngaihtuah a, zing chiang a kimuhnawn ding kal bang ka ngaklah mahmah hi. Mawite apan banghiam thu zak ngei kilamen ka hihman in ka lung a nopsot mahmah hi.

Bangtan hiam bazaar a ka va kivei nung in ka innluahna ah ka kiik nawn hi. Kisilkhia in ka kisil zoh in ann khong ka huan a, a mintak in ka ne pah hi. Annkam bang leng limtuam deuhta. Ann nek zoh in hohna ding om tuanlou ahihtoh ka lupna tung ah lum kawm in laibu ka sim hi. Bangtan hiam laibu ka sim zoh in zan bang leng sawtta ahihna toh ka lupna ka bawlhoih a, ka lum hi. Lupkawm in Mawite toh kimuh theih bang a aom khak leh bang gen masa ding, ka innluahna a tonpih ngal ding ka diam chih khong ngaihtuah in ka buai mahmah hi.

Mawite toh ka kal thu uh khong ngaihtuah kawmkawm a om in ka ihmu hi. Ihmut leng lim deuhta ahidia zingkal ka khangma hial hi. Ka thohphet in kihahsiang in ann bel khong ka suang ngal a, huchi’n ka man fel vek tak in ann ka ne hi. Ann nezou phet office kai ding in ka kisapah a, ka manphet a kuan in sunkhawl ding ngaklah tak in ka om den hi.

Sunkhawl hun hong tung petmah a, kei leng kintak in hotel lam zuan in ka paikhe nawn hi. Mawi in honna muh tak in ana nui heuhau a, a omdan apan thu kipahhuai om ahi chih ka thei ngal a, bangmah hong gen naikei mahleh ka na kipak khin hi. A singpi piak ding teng a piak zoh in ka kiang ah hong tu a,

“Umuan, zan a Umawite kiang a non gen teng ka gen leh pak a kipak inchin a mittui bang luang zawzen eive.”

“Hia, na fellua. Ka kipak lawtel. Nang ziak a ka itpen mukik zou ngei dia kilamen ka hihman in kipahthu ka hong gen ngal.”

“Eh, huaichia maw tunitaklam dak 4:00 nou office kai tawp hun lak a hiai hotel ah hong pai di a chive.”

“Taktak maw? Nak kipahhuai ka sa.” Chibai bang ka bukkha thepthup hi.

Sawt kihou manlou in nasep hun hong hizel ahihman in office lam ah ka paitou nawn hi. Office sung ah sana ka enen mai a, dak 4:00 ging hak ka sa petmah hi. A tawptawp inchu dak 4:00 hon ging thei khong a, kei leng kintak a ka bag pua in pai ding in ka kisa ngal hi. Lawmte’n nang a last gige pen tuni pai di hon phur na chia chi’n honna chiamnuih zomah uhi.

Office apan ka pawtkhe ngal a, hotel lam ka zuan ngal hi. Hotel ah tutna khat ah Mawite ana tu ka galmuh pah a, aman leng hon muh phet in hon na nuihsan pah heuhau a, hotel sung a va lut ding bang ka nervous zou hial hi. Huchi’n kei leng bang e pasal chi’n hotel sung ah ka va lut a, Mawite mai zawn tak ah ka va tu hi.

KHEN SAWMTHUMNA

Mawite ka en a, nuihmai chiichiai aom ka muh chiang in hoih ka sa semsem a, ka ngaihna a lian semsem hi. Ka en chim theikei zawzen a, kawi a pompom mai bang ka ut hial hi. Nidang sang bang inleng ana nou zaw in ana hoihzaw in ka thei a, a mel lel muh in leng ka lung a kim hun tawk zou mahmah hi. Ka kiang ah omden leh nopna maizen in chia lungsim ah ka chi vungvung mai hi.

Mawite inleng hong en a,

“Hei Umuan, bang ngaihtuah e dedu?”

“Nanglou kua ngaihtuah di honsa e.”

“Na kamsiam ngei a kamsiam lai neive maw Umuan.”

“Mawi, ka innluahna pamzek hia huai ah i va houlim diam?”

“Poilou, nang chih dandan himai.”

Awl in Mawite toh ka innluahna lam ah ka kizui phei uhi. Saulou ka pai nung un ka inn luahna mun ka tungphei uhi. Tutna chih khong le nei khollou ka hihna ah ka lupna tung ah ka tutpih hi.

“Mawi, hon kik nawnta maive, hon ngailaw mahmah, om thei nawnlou ka hi.”

“Umuan, kei leng paina ing a hon ngai petmah, ka omdan leng lemthei ngeilou eive. Hilele maban ding ka ngaihtuah chiang a nau lah neilou a hichia om mai ding chih ka ngaihtuah chiang a hithei salou ka hi, ka gen banga tapa neihsun na hih zomah toh na suan mang hial ding hon phal mahmah lou ka hi.”

“Mawi, nau neih thu zaw Pathian thuthu himai ve aw. Ei deihtelna ah thil hithei hilou. Nang Pathian muanglou maw, Amah doctorte tung a doctor, bangkim hih thei eivele.”

“Muang chu muang tham e Umuan, hilele Doctor in huai hong chih chia ka lungsim nuamlou ahi.”

“Lungkham k’oh phai a Doctor siam penpen i kankhia dia huai kia va hoh himhim ni.”

“Umuan, sum senna ding hizel hia maw?”

“Mawi, nang damna ding ahihnakleh maw ken ka neih bangmah ka it omlou ahi. Sum khong chu bei zel dia mu zel ding i ka hia.”

“Umuan, hong it petmah zaw neive maw. Kon ngailaw petmah, kon ngai deuhdeuh” chi’n hong pumkawi a, ka ang ah a kidik hithit hi. Kenleng hoihtak in ka na kawi a, a ut tantan ka kapsak a, a khituite ka na nulsiang sak zel hi. Sawtlou nung in hong paukhe nawn a,

“Umuan, zingchia ka paneu kiang ah hoihtak in hong gen inla honpi nawn maive.”

“Mawi, huai na chih ding kal ahi ka ngaklah.”

Kipaktak in hun ka zangkhawm ua, ni a niamtak toh Mawite in hong paisan hi. A pai ding zaw ka phal nawn mahmah kei, himahleh ama dinmun leng ka theihsiam sak kawm a, hon ngetna bang a a paneu kiang a va nget thak hoihsa ka hihman in a pai ding phal ka hizaw hi.

Mawite pai zoh phet in ken leng ann khong ka huanpah a, ka man in ka ne ngal hi. Ann nekzoh in walking kawm in lamdung ah ka va vak halh a, lamdung khong a ki-ittak a kizui tettette khong ka muh chiang in Mawite ka mitkha ah hong lang a, ka eng thei mahmah hi. Bangtan hiam ka vak zoh in inn ah ka pai nawn a, ka lupna ah ka lum tawldam hi. Lup kawm in nupa kal hoihsemna dia kibawl laibu tuamtuam khong ka sim a, theih thak ka hau mahmah hi. Laibu simtam a poimoh dan ka chian semsem a, hun awl zatna hoihpen laibu manphate sim ahihdan ka musuah thakthak hi.

Zan hong sawt tak in ka lupna ka bawlhoih thak a, huchi’n ka lum hi. Lupkawm in Mawite paneu toh kimuh chiang a ka gen ding thute khong ka ngaihtuah nilouh a, hon phalsak ngeingei ua leh pi pah ding chih khong ka ngaihtuah chiang in ka tha a nuam semsem a, khovak ding kal bang ka ngaklah petmah hi. Huchia ngaihtuah kawmkawm a ka omsung in ka ihmu kha a, zingkal bang ka khangma hial hi.

Mawite toh kimu theilou hile ung zan ziltawpni a pai ding ka chih hi na a ka kimuh theih ziak un ka paikei a, tuni suty ahihtoh sun chiang a va hoh a, va nget ding ka sawm hi. Ann khong ka huan mengmeng a, ka mit tak in ne in ka kihahsiang pah hi. Ka kihahsiang zoh in Mawite omna mun chiangtak a ka theih utziak in hotel a sem Mawi kiang ah ka va kan a, aman leng paper a gelh zen in a paina ding teng honna hilh a, ka kipak petmah hi.

Sun hun hong hihtak in Mawite omna lam zuan in ka kuankhia hi. Ka lai tawi en kawm in ka paizel a, ka gintakna mun khat a ka va lut leh ana hikei a, a inn ban uh ahihdan hon hilh man un aban ah ka pai nawn hi. A gen bang un ana hi petmah a, Mawite in hong muh phet in “Oi, Umuan, hong tung thei maw, kipahhuaina e” honna chipah saisai a, a nuneu in ahihleh et leng honna enkei a, nuam ka sa kei sim hi.

Bangtan hiam ka houlim zoh un a paneu kholai pawt hong pai a, ka kitenni ua hon theihsa ahihman in hong muh phet in hon chibai ngal a, “Muan, na damdam na umaw?” chi’n siamtak in honna houpih a, ka maitai tuan mahmah hi. Ken leng ka houpih pah a,

“Pa, tulai bang khong na semzel a, office kaikai na hi uhia?”

“Office kai himai eive nasep pen. Muan, nang hiailam a hong omkha maw.”

“Hi, Lamka a sem ka hi a, Asst. Manager a hon kaisang sak ua hiai mun a hon suan kha uh ahi.”

“Aw a hoih vele, fel mahmah hi di neive maw kaisang baih mahmah neive.”

“Fel theihtawp a fel zaw ka sawm ahi, a kifel bukim zoukei nak a.”

“Chidaih leng bang chihsim nei na hi hia?”

“Pa, chihsim nei mah ing e. Mawite toh kina-kisia a kikhen leng hilou, amah Doctorte thugen ziak a ana kingaise kha a hong pai maimai ahihna ah ahi bangbang ka innkuan ua pom ka hihna utoh hon paikik mai leh chih ngen dia hong kuan ka hi.”

“Muan, nougel zaw ki-it dia leng ki-it kholdiak chin ua, na thupuk tuak ua, na kingam nak ualeh ken bel hong hal hetlou ka hi. Banah, sihna-manna ziak a kikhen leng hisamlou chin ua na kigawm kik ubel hoih. Huaikia hilou a Bible dan bang hileh na nih ua midang na neih ding uh siang nawnlou tuak, na kiten kik kan ua hoih bel omlou eive.”

“Pa huai na chih theih leh kipak law petmah ding ka hi. Ka nu leh pate bang inleng Mawite omna zongkhe dia hon sawlsawl mai uh, amau leng tanu neih a nei ua itlaw petmah uh ahi.”

“Nou innkuan zaw kingai mahmah chin ua hoih hon sak pih lua ka hi.

Huchia ka kihou lai un ann huanbuuk lam apan a nuneu in “na thugen uh lemthei lou ding hive aw, Tuangpu huai a zi sihsan a tate toh kia ompa toh Mawite ka gawm sawm ahi, saupi leng ka gen khinta uh, banah a hauh leng hausa a makpa dia etlah huai sa ka hi” hon chi khia a, etna ding a vaang mahmah. Mawite ka en a amah leng a ut tuak hetkei chih a melsuah apan ka thei a, banah a paneu ngei inleng kei toh mah hon deihsak zaw ahihman in ka lung a muang veve hi.

Mawite nuneu in gen hon neihtak in Mawite paneu leng kidek zoulou ahi dia, “Numei ana dai maimai aw” a chihsan lulu a, a nuneu leng maimai tuanlou “Mawite chu ka kiang aom ka thu himai aka, numei thugen simmoh sak gige kei aw” chi’n a paneu bang hansan zomah lai hi. A paneu leng pau nawnlou a, kei lam hong enphei kawm in “Muan, ngaihsiat in bangmah ana ngai kenla, innkuan in kong kihou ding ua alem theih leh zing ni, thai ni in na innluahna Mawite in thei hiven huai ah ka hon kha mai ding aw” hon chi a, ken leng “hitham e Pa, kinemtak a ana ngak gige ding ka hi aw” chi’n ka dawng a, huchi’n Mawite paneu in a room lam ua hong lutsan hi.

Bangtan hiam Mawite toh kihoutam lawlou in ka tu ua, huchihlai in a nuneu deihsakpa Tuangpu hong lut hi. Tuangpu hong lutphet Mawite kiang ah hong tu ngal a, ka mit ana dong mahmah hi. Mawite nuneu bang ana siam mahmah a, nuihmai tak in a houpih saisai nilouh hi. A huchih chiang in ka hehna a puang deuhdeuh a, ka lungsim in bangchituk in kineisak in kideihsak le uchin leng ka zi na lakhe theikei ding uh ka chi hi.

Nop leng nuam ka sa nawnkei a, kihoulim chih lah om thei tuanlou ahihna ah Mawite kiang ah ka na pai mai ding ka chi a, ka tutna apan ka ding khia hi. Mawite inleng gate tan hong zui pawt a, “Umuan, bangmah a selam in ana ngaiken aw, kei nang adia ginom veve lai ka hi aw, kong paikik theihna ding lampi i ngaihtuah veve ding, ka paneu inlah hong gum ahihchiang in ei adia lungnoplouhna ding bangmah omlou ahi” chi’n hong hehnem hi.

Ka kinep bang taktak a ka tuahlouh man in poi ka sa hi. Himahleh ka hih theih a omkei phot. Lampi ka pai kawm in Tuangpu omdan khong ka mitkha ah hong kilang a, ka kamsung aom hi ngeingei leh ka keizaan ut tenten mai hi. Bangtan hiam gari a ka tuan nung in ka inn luahna ka tung nawn a, tungphet lupna tung ka kidenna ngal hi. Mawite ka ngaihtuah khop nawn a, ka ngaihtha a suak petmah hi.

Ka lungsim ah thildang himhim a lut theikei. Mawite nuneu hon thugente leh a paneu hon deihsak thute ka bukkak sek a, a khen chiang in ka kipak a, a khen chiang inlah ka lung a kham mahmah hi. A tangpi in innsung ah lupen innsung Pa ahi chizen na hanga zite thu lalou kuamah om ngellou ahihman in a nuneu in a innsung ua vai a hawm zou zaw de aw chih khong ngaihtuah in ka na lau gu mahmah hi.

Hunte hong pailiam zel a, Mawite ka va nget nung kal khat bang phata, hong kha ngeilou uh ahihman in ka lung a nuam thei nawnkei hi. A paneu in ni nih, ni thum khong lel gen hia tua ni sagih lam hita bang chih ding eide aw, va hoh thak ding eide aw chih khong ngaihtuah in ka buai petmah hi. A kallak in hotel a sem Mawi kiang ah ka va kan zel a, himahleh aman leng a innsung thu uh bangmah a theisau tuankei hi.

Ka tha teng a dah gai zou nawnta, nidang a nuihmai tak a customerte ana vaidawn gige pa tuchiang in a nuihmai ding leng muh ahi nawnkei. Lawmte mahmah inleng lamdang hong sa thei mahmah uh, himahleh kei a huchi lou ding vual ka hikei hi. Zan ihmut hoih chih lah nei ngeilou, ann hoihtak a nek chih lah om ngeilou ahihman in ka tha mahmah leng a chau mahmah a, muh theih phial in ka tha a ke mahmah hi.

Nikhat office kai tawp ann leng huan vetlou in lupna tung ah ka lum hi. Huchihlai in ka kong uh hong kikiu a, kua a mahmah de aw chi’n ka va hong hi. Ka lametna tengteng a beiphial nung in Mawite leh a paneu hong pai ua, Mawite van khong hon paw lenglung uhi. Ka muh phet in kipahna in ka dim a, a paneu leng zahtak zoulou in Mawite ka pumkawi a, kipak selua ka mittui uh a luang zungzung tuak hi.

Mawite pa neu in thuhilhna saulou leh Mawite hon khakna thu tamlou hong gen a, huaizoh in hong paisanta hi. A paneu paizoh in kou gel in thu tuamtuam genkhawm in nuam ka sa mahmah uhi.

“Mawi, non pai ka kipaklaw petmah. Zingchiang ziltawpni hia suty kong ngen dia, gari thak i va lei dia huai in inn lam ah i paitou di aw.”

“Awle Umuan, ka kipak e. Nang chih dandan in ka omta ding.”

“Mawi, ken maw nong paikik ma gari ana leisawm lou himhim, nang a tuang masapen a na pan kei ding lezaw gari leng ka deihkei chi a honna pum ngak top ka hi.”

“Hia, Umuan ka kipaklua aw.”

Kingaitak in ka houlim tiptip ua, huaizoh in Mawite in ann khong hong huan a, kei ahihleh lungmuangtak in lupna ah laibu ka na sim hiuhiau hi. Mawite a man in hong sam a, ann ka ne uhi. Ann nekkawm in nidang a kituaktak a ka ann nekkhawm lai nite khong uh ka mitkha ah hong lang a, kipakselua khasiat lamlam bang a suak dek maimah hi. Ann ne zou kougel mah kuamah om lam leng phawklou hial in nuamsatak in ka omkhawm ua, kipahna in zankhua ka zang bei uhi.

Zing ann nekhin in office pha ding in ka kuan a, ka manager pa uh hong tunphet in suty ka nget leh “nang suty la kha ngeilou na hih toh hon phal zenzen e” honna chi pah a, kei leng kipaktak in ka kiik pah hi. Inn ka tun phet in Mawite kisa ding in ka sawl a, hong man phet in gari zuakna lam zuan in auto in ka taikhia uhi.

Gari zuakna ka tun un a hoih thei mahmah a, deih ding pen bang leng ka thei zoukei dek hial uhi. A tawp in Mawite in “Umuan, huai a bolero pen nalh ka sa” hong chi a, ken leng thildang gen tuanlou in huai bolero man ding ka pe suk pah hi. Hih ding tuamtuam teng ka hihfel zoh in a chabi hong pekhia ua, huchi’n a gari mah in ka innluahna lam uh zuan in ka tai vengveng uhi.

Inn luahna ka tun un ka nupa un ka van puak dingte uh guangkhawm in ka mantak un ka kholam uh zuan ding in kipaktak in phai khopi ka tailiamsan vengveng uhi. Nupa ki-ittak aom kan a nuam zaw omlou hive aw. Lamdung ah ka nuikhawm touzel ua, nuam ka sa mahmah uhi. Hiai hun hong tun kal ka na ngaklah gige mah hiven, tua hong om theih kipahna in ka dim hi. Tu’n zaw ka itpen Mawite lah ka kiang a omta ahihchia’n lungzuan daibang theng taktak ta ei.

KHEN SAWMTHUM-LE-KHATNA

Bangtan hiam ka tai nung un inn ka tung ua, gari thak toh Mawite toh ka hihna ah ka sungkuante a kipak petmah ua, tungphet ka pa’n kipahthu genna hoihtak in hong nei hi. Ka man un singpi khong ka dawn ua, singpi dawnzou Mawite toh ka kihahsiang ua, ka man un common room ah ka tu tawldam uhi. Ka pa kipak petmah ahihman in kipah etsakna in ka akpi uh khat gou nawn in kipaktak in ka nekhawm zaizai uhi.

Nitak hun hong hi nawn a, koimah a pawtkhe tuanlou in inn ah ka om uhi. Ka pa ahihleh zingkal chiang a gari latna nei ding in Pastorpa chial in a pawtkhia hi. Inn kiimte khong gari thak en in hong vak nainai ua, amau toh kipaktak in ka kithuah uhi. Mawite toh ka u in lenglate singpi ding bawl ua, kou ka nu toh lenglate ka na houlimpih uhi. Lengla teng a paizoh un ka pa leng hong tungta ahihman in innkuan kikhopna ka nei nawn uhi.

Innkuan kikhopna ka neihzoh un lum ding in ka kisa uhi. Mawite toh sawtpi omkhawm lou banah ka lupna ka loihna sawtkhop hita ahihman in puan khong hoihtak in ka bawlthak ua, ka manphet un ka lum uhi. Lupna tung ah deihthoh tak in Mawite kawi kawm in a sam ka zutsak hiauhiau a, huchih kawm in ka houlim uhi.

“Mawi, tunitak bang a hun i zatkhawm ding kal ka na ngaklah luat hia tua hong tung thei khongkhong ahihman in ka kipaklaw petmah.”

“Keile ka kipaklua Umuan, nang kiang aom mahmah nop in khamuan huai ka sa penpen.”

“Mawi, ka paisuk nawnchia nong zui mai diam? I omna munmun ah omkhawm mai leng ka utlua.”

“Umuan, kei leng ka utpen ahi. Himahleh i nu leh pate thuthu hizaw heh aw. Amau thu lou in k’on zui ngamkei.”

“Huai zaw himah e maw. Hileleng kon zotna san om ahi.”

“Bang e Umuan, hong gen ve.”

“Phai a Doctor siam penpen a agen uh ka kankhe khinta a, huai kiang ah va hoh leng chi utsim ka hi.”

“Theilou maw Umuan, i pate kiang ah gen himhim le maw. Nang kia huai aom, office kai gimtak a inn tung, ann khong na kihuan tawm chih khong ka ngaihtuah chiang azaw hon hehpih petmah, khattang honsa lua ka hi.”

“Huai lam zaw thukhat in ka kingeina seh thei vanglak ta.”

“Huchi gawpta di nei mahve. Umuan, nupa hinkhua khong a nopna di’n bangchih hoih na sa?”

“Nupa kal a nopna dia maw a masapen a Pathian i phawk gige ding, huaizoh kei na pasal non zahtak a, kei theihpihlouh a banghiam nana hih louh ding. I lunglutnate kitheisiam tuah a, ken leng nang ka zi bangpeuh k’on theihsak gige a, i kal a thu kisel bangmah aom hetlouh ding ahi. I ki-awi kei leh leng kamdam taka kihilh a, a hoih zaw ding kikawk muh tuah zel ding. Huai kawmkal ah mihing bukim lou i hi chih i kitheihsiam tuah ding ahi.”

“Hi lawtel ei mahvoi. Numei khenkhat a inn ua i va hoh chiang a a pasalte uh leng pausak manlou hial a amau thilteng a gen zotzot chiang ua muh hak salua ka hi.”

“Pasal khenkhat bang leng kipasal sak law khengval in zite adia thuak hak chih bang om thei ahi.”

“Eivoi. Nang na huchi ka chihna hilou a maw Umuan, nna khat bang sem i pasalte’n hong seppih hikhol keile uh leng i kiang bang a hong om ua leh noptuam petmah ahi. Puan bang i sawp chiang a tui bang honna khaipih uale a nop dan, puansawp bang le uthuai gige phial ahi.”

“Himah e maw, nupa pankhawm siam ngailua. Zite nasem a buai a buai pasalte hih ding theilou a bench khong a lum ngeingai chih khong thil haihuai pi khat ahi.”

“Huai eivoi. Umuan, nang chu fel chin a hampha kisa lawtel ka hi.”

“I itpen adia i fel theihtawp suah i sam vele. hehe”

“K’on ngailua Umuan” chi’n hong kawi tonton a, ken leng hoihtak in ka kawibelh pah a, huchi’n ihmu di’n ka kisa uhi. Mawite ngailua ka hih chiang in ama ihmut ma leng ka ihmut san ngamkei a, ihmu hoihta chih ka theihtak in kei leng ihmu di’n ka kisa hi.

Zing baihtak in ka thou ua, ka gang toh bazaar ah sa lei ding in ka va kuan ua, huai kal in ka u toh Mawite in singpi khong a bawl kawm in ka ni ann huan ana huanpih uhi. Gari latna leh kipahthu genna dan a annkuang tanau laina deuh teng toh Pastor leh ka bial upate uh nekkhawm pih sawm ka hihman un. Meh ding lei khin kong paitou ua, inn ka tun phet un ka sa lei uh ka at ngal ua, ka man tak un ka gang a huan ding in a kisa ngal a, kei ahihleh a huan leng siam khollou ka hihna toh innsung ah ka na om maimai hi.

Zinglam dak 7:30 hong gin toh kiton chet in programme saulou zatna ka nei ua, Pastor in hichi’n hong gen hi. “Gari tuahsia tuak a tam mahmah ta a, huaite Pathian kiang a hoihtak a latlouh bang, ahihkeileh dikloutak a sum muh a lei khong bang, ahihkeileh numei ginalou puakna a zat bang, zu leh sa puakna a zat bang leh a hoihlou lam tuamtuam a zat khong ahinuam mahmah hi. Banah zu khamsa a gari hek chihte khong a hi tangpi uhi. Pathian kiang a hoihtak a i latte huaite puakna hiam a zat hetlouh ding ahi. Tuchiang in mi tampite’n dikloutak a sum mu in inn hoih pipi bang, gari hoih pipi bang lam in lei ua, a honna leh latna chih khong bang Pathian min in bawl uhi. Hichibangte ahi Pathian mel lawmlou sakte, Pathian i hoihlouhna liahkhuhna ding in kuaman zang nawnkei ni. Kam a Pathian bang thupi bawl zawzen, omdan leh nasep khiatte lah Pathian deihdan himhim omlou, hichibang a tamluat ziak a i gam uh leng segawp ahi. Tua khangthakte’n nong bawldik kei uleh khang tampi tan in i lohsam dimdem ding uhi.”

A thugen dik leh hoih thei ka sa mahmah a, Pathian kiang a i lat ngalleh siangthou tak a zat ding mah ahihdan ka muchian semsem hi. A thugen a zoh in Pathian kiang ah latna hon nei ngal hi. A lat zoh in laa khat paikhawm teng in ka sakhawm ua, ka sakzoh un ka bial upapa un annkuang latna thumna hon nei a, a zohzoh in tuanvaite’n ann hong thuk ua, a paikhawm teng in kipaktak in ka ne khawm zaizai uhi.

Ann nekzoh ka mansiang un kou innkuan kia omkhata ka hihman un ka pa kiang ah “Pa, nou leng i gari thak ua tuangkha nailou na hih utoh hong kisa inla i innkuan un Park lam ah hun va zangkhawm ni uh” ka chih leh amau leng a ut thei mahmah ua, ka u chihmah tak in “denchiang kho non tukpih bembum kha de aw” chi’n hon nuihsan a, ken leng chiamnuih mah in “dawilokte gari a puak zaw gimhuai lua ahi” ka leh chihsan a, ka nui nainai uhi.

Ka sungte hong man vek un inn ka kalh ua, gari ah ka kihen uhi. Mawite in pasal teng ama, numei teng a nung hong chi ahihman in a ma ah ka pa ka tusak velval ua, awl in Park lam ah ka tai uhi. Park mun ka tun un ka sungkuante kiang ah “Na utna munmun ua va vak ua, kou Mawite toh hiai ah honna ngak nung e” chi’n ka sungkuante a utna lamlam ua hoh ding in ka paisak a, kou Mawite toh singkung liantak nuai a tutna kidoh a nungak-tangval bangmai in ka tukhawm helhal uhi.

“Umuan, i kingaihlai a mawngpi nuai khong di mah a bang a, lunglen huai e.”

“Na gendan chu tua ei kingai nawnlou maw.”

“Na banga mi thugen ahilou lamlam a lak sese.”

“Haha, a himah eivoi i kingaihlai chimawk hive chin.”

“I nungak-tangval lai a samke.”

“Huai na chihpah di aka.”

“Utleh. Umuan, innkuan a hichia kisukhalh zel khong nak nop e maw, chiin chi lawtel.”

“Innkuan kituak a kithuah khawm diamdiam kha a nop kia hilou a vualzawlna chi khat ahi.”

“Hi lawtel. Lunggel siam theilua neivoi.”

“Kei ziak hilou, neu apan honna chiiltu nu leh pate ziak ahi. Papa bang nidang a zu dawn gige na a tate kep lam siam a siam ahi. I nu sang a leng siamzaw, kham leleng awl a thu hong hilh hiathiat sek a, ken ngai a ngai ka hi.”

“Nang le i pa suun na hi di, awl a hong hilh hiathiat chin a ei a zatu adia nuam, kibawlthak le baihsam zaw. Hong hehsan ua hong taisuk pah gamgam chiang ua ki-eng pan ut ahi adiak a numeite bangzaw.”

“A huchih le khatvei kong test di aw, kon tai gamgam dia.”

“Haha, kei hehlou daih di.”

Achang a kichiamnuih, a chang a thutak a kihou a nuamsatak a ka tutkhawm zoh un ka sungkuante leng manta ahihman un innlam zuan ding in ka taikhe nawn uhi. Pastor pa hong gen bang in ka tai vevu utkei a, awl in ka taipih hiauhiau a, amau leng nuam a sa zaw uhi. Ka nu bang gari hat a tuang ngamloute ahihman in ka panpih theihna omsun chu a lungkimna ding tan a taipih hiauhiau ahimai hi. Saulou ka taizoh un inn ka tung kik nawn uhi.

Inn tungphet ni bang leng sanglaw lai ahihman in numei teng ka nusia ua, ka pa toh gari buuk bawlna ding langva leh sing lei in ka va kuansuak uhi. Inn ka tun nawn un ka pa’n hichi’n i koih phot dia kalnawn chia na gangte, na paneute toh ka na bawlmai ding uh chi ahihman in amau ka sensuk pah hi. Mawite in ka kisilna ding ana bawlkhin ahihman in kei leng ka kisil pah a, ka kisilzoh in common room ah ka tawldam nawn hi.

Nitaklam ann nekhin kikhop ni ahihman in kikhawm ding in ka innkuan un ka kisa ua, ka va kikhawm uhi. Kiginni nitak ahihziak in sawt lawmlawm kikhawmlou ka hih banuah ka tawp un zan leng sawt dek nailou ahihman in Mawite-te inn ah ka baang malam uhi. Mawite nu leh pa leng ana siam mahmah ua, singpi khong hon bawl ua huai khong dawn kawm in ka houlim nilouh uhi. Ka houlim zoh un innlam ah ka paisuk nawn uhi.

Pathianni hunte zangzou khin seppatni hong tung nawnta a, paisuk ngai ding ahihman in kei leng ka kisapah hi. Ka pa kiang ah Mawite hoihtak a ensak ut ka hihdan khong ka gen leh aman leng hoih hon sakpih pah a, huchi’n Mawite leng hon zui ding in a kisapah hi. Ka man un ka nih un gari ah tuang in ka taisuk nawn vengveng uhi. Dakkal khat valzek khong ka tai nung un ka inn luahna ka tung nawn ua, tungphet Mawite in ann khong hong huanpah hi.

Ann nezou ka man phet in office lam ka zuan nawn ngal a, nidang toh teh ding in ka maingal mahmah ta a, nuihmai suah zou gige nawnta ka hihman in lawmte bang in lamdang sa hial uhi. Sun khawl hun in Momawite hotel ah ka va lut nawn a, “Mawi, nang ziak liauliau a ka itpen toh kigawm kik nawn thei ka hihman in ka kipak lawtel a, na duhduh nana leina di’n kipahman in 500 kong hawm ding” ka chi a, ka piak leh la ngamlou dek zawzen a, ka piak teitei tak in hong sang hi. Aman leng hon kipahpih petmah ahihdan hong hilh hi.

Office kai zou inn ah ka pai a, Mawite lupna ah ana ihmu hi. Ka lung a nuamkei sim a, awl in a lu khong ka va khoihsak a, a chi zaw a sakei hi. Ka zut laitak in hong khanglou guih a, hon mu guih ahihman in dip kawlua ahidia hon tutang tou zot zawzen hi.

“Na bang a, ka nak lauh lawvoi Umuan.”

“Ana ihmu chin a na noplouhna khong om hia chia na tal khong hon khoihsak ika hia.”

“Huiha, ka si dek.”

“Lau nawnkoh, kisa inla Doctor kiang ah i va hoh ding aw.”

“Kare umuan, ka nak lit e, lah k’on sel ngamkei a.”

“Lit ding hi zenzen lou, i damna ding ahihnakleh va hoh luat ding ahi.”

Mawite leng hon kisa a, a mantak in Doctor pa inn lam zuan in ka tai vengveng uhi. Ka tun un ka ma ua mi 3 ana om man a, ka ngak zek uhi. Bangtan hiam ka ngak nung un kou hun hong tungta a, ken leng Mawite Doctor room ah ka va lutpih hi. Doctor in Mawite hoihtak in hong en a, test ding chi thum hong pia hi. Huchi’n kou leng a test ding in ka va kuanpah ua, a result leng ka ngak ngal uhi. Ka man un Doctorpa kiang ah a result lak ding in ka taikiik nawn vengveng uhi.

KHEN SAWMTHUM-LE-NIHNA

Doctorpa kiang ka tun nawntak un Mawite inn kong ah ka kingaksak a, kei a result lak in ka va lut hi. Doctor in hoihtak in a test na teng hon vel a, huai zoh in thil omdan leh hih ding teng nounel tak in hong hilh vek hi. Huaizoh in kei leng inn kong ah ka pawt ngal hi.

“Umuan, Doctor in bang a gen a leh?”

“Mawi, na suul lak hoih chiahlou huaiziak a kha khat sung damdawi ne ding chi’n a huai zoh chiang a operation ding, hileh hong hoih mai ding achi.”

“Taktak maw Umuan, kipahhuaina e. Hilele tam sen ngailaw zel ding maw.”

“Mawi huai lam ah ana lungkham ke’n, kei dam a ka dam nakleh a lampi ding hon ngaihtuah mai ding ka hi.”

“Umuan, nang mahmah na thupi gen zou gige a, ka kipaklua.”

Gari ah ka lut nawn ua, bazaar lam a tai in Mawite damdawi ding khong ka lei ua, ka lei zoh un meh khong enzek in huchi’n inn luahna lam zuan in ka tai nawn uhi. Inn ka tun phet un Mawite in ann hong huan ngal a, kei ka na kisilkhia hi. Doctorpa hon thugen lungmuan huai ka sa mahmah a, ka kipak petmah hi.

Mawite hong man tak in ann khong ka ne ua, ann nezou Mawite a damdawi nek dingte ka nesak pah hi. Ka man tak un walking kawm in lampi saulou ka va zui ua, huchi’n inn a kik nawn in ka om tawldam hiuhiau uhi. Mawite in ka puan a sawpte khong hon puannawtna in hon nawtsak a, ken ahihleh lupkawm in laibu ka na sim hiuhiau hi. Kou mah nna tuak a ka buai nung un zan leng sawtta ahihna toh thumna ka nei ua, huchi’n ka lum uhi.

Ihmut leng suaklaw lawmlawm nailou ahihna toh Mawite ka houlimpih hi.

“Mawi, na kiang a om mahmah nuamsa keive.”

“Kenle nang kiang aom nopsa lawtel, kingeksak khak dekdek a omzou hial ahi.”

“A gendan le non nak siam zel e.”

“Umuan, numeite mohpuak dia hoih na sakte hong hilh nawnve.”

“I gensa teng le na mangngilhta diam ka chi a.”

“Zawzen ngal eive, non lungsim hatlou bawl. Khatvei a ban hon sunzom zok aw.”

“I maw, Innsung kepna, tate etkolna a buailua a pasalte enkai manlou a ompen pasalte’n ana feel thei mawk uhi. Buai leng zong i pasalte ngaih poimoh a kul mahmah hi. Banah, bangchituk a background khankhiatna hoih hilechin leng, pasal na neih apan na background kisuanpih mahmah louh ding ahi. Na pasal toh kitheihsiam louh ni aom zenzen lehleng na nu-le-pate, innsak-innkhangte kiang a na gen sang in Pathian kiang leh na pasal nu-le-pate hiam a sanggamte lamah theisak zaw lechin a mavang huai in hoihzaw ding hi.”

“Umuan, dik lawtel maw. A dangle hon gen lailai aw ngaihnop sa kahi, banah kei a ka kibawl theih leng tampi omta ahi.”

“Zi i chihpen i innkuan sung a role model (etton ding) i hihman in i pasal leh tate’n i ngaihsang mite, i ngaihsang thilte’n thuzoh a i kizep dan, i deihdan, paudante ah pilvan ngai mahmah hi. Aziakbel innsung ah Pate sang a nute i tate’n hong enton zaw tangpi ahihman un. Bible enleng Phil.4:8 ah a hoihlam ngaihtuah ding a chih pen zi adia poimoh mahmah ahi. A ziakbel na ngaihtuah dandan a na hinkhua zang na hihman in, na pasal tung ah leh midang tung ah leng na ngaihtuah dandan kizang veve ding hi. Ngaihtuahna zatkhelh khak ding thil lauhuai mahmah ahi chih i phawk poimoh hi.”

“Dik lawzel, pilvanna ding tam mahmah ei mahve. Banah, i ngaihtuahna kha ana poimoh law mahmah dan ei mahvoi.”

“I pasal/sungte’n i gim, i tawl hon phawkpih uh poimoh sese lou hi. Huai lametna i neih leh kipahna guk kinei ngeilou kia hilou in tawlhuai law mahmah ding hi. A gim leh tawl ngam ding mah a kisa a pasal nei nahi uhi. Banah, thu tampi pasalte/tate kiang a i gengen sang in i omdan in thu tampi gen zaw ahihman in zi/nu dinmun pen poimoh petmah hi. I omdan, gamtatdan peuhmah etzui hi gige ahihdan theih gige ding ahi.”

“Hi lawtel e Umuan, laibu khong ana simtam tak zaw hi di neive maw, hichi khong a awl a kithuhilh hiauhiau mahmah ahi nuam leh hamphat huai ka sak. Ka thuzakte nu tampi in hon zakpih thei leh ka ut vungvung.”

Hichia awl a houlim toutou kawm in maban pai dingdan khong leh innsung kep ding dan khong ka kikum toutou ua, ka nih ua lunglut tuak mahmah ka hihman un zan dak 12 tan inleng ka ihmu naikei hial uhi. A tawptawp inchu ka ihmu khong ua, zingkal bang ka khangma tuak kha zawzen uhi.

Hunte hong pai zel a, nikhat office ah ka Sir pa’n hong sam a, bang di ei mahmah de aw chi’n ka va lut hi. A kiang ah hong tusak a, “Muan, tuni hong join thak ding khat om a, a joining report ana enkai in aw kei buaina dang ka nei a” hon chi a, ken leng “hitham e Sir” chi’n ka dawng thuk pah a, huaizoh in ka room ah ka lutsan nawn hi.

Sir pa gen bang in hong join thak ding pen hong kuan tak in ka na etleh Aizawl ka omlai a Puii ana hi maimah a, nop ka sakei sim pah hi. Hong muh phet in “Eh, Sir nang le hiai a omkha maw, ana kaisang nei vele maw, kipahhuai e” hon chi a, ken leng va hehsan mawk hi theilou ahihna toh chi’n nuihmel tak in ka na vaidawn tei a, a tutna ding mun leh bangkim ka na makaih a, aman leng meltheih sa om chi’n a nuamtuam a sa mahmah hi.

A lehlam taka ka ngaihtuah chiang in poi ka sa mahmah hi. Aizawl ka omlai pek a papi sa ka hih thei gegu a hon ngai khat himawk ahihna ah denchiang in Mawite toh ka kal uh siatna hong tunlel a suak diam chih khong ka ngaihtuah a, hua hikei mah leng nop ka sa hetkei hi. Ahi a lah, Aizawl omlai khong a a innkuan ua ka tung a asiam dan khong uh ka ngaihtuah chiang in va tuambawl mawk bang leng haihuai ka sa mahmah hi.

Sunkhua in office ah Puii leh Mawite kia ka ngaihtuah khop kha a, ka nasep bang leng a pai hetkei hi. Office kai ka tawp in Mawite in innkong ah honna dawn a, ka mai hong en kilkel kawm in “Umuan, bang hon chi e, na ngui mel ngei” chi’n honna kan pah a, ken leng “bangchilou ka hi, tuni Managerpa aom louh toh ka buailua a ka gim sim a ahi” chi’n ka khem hi. Ka vante hong sang a, ka kisilna ding khong tui koihsa a ana koihvek ahihman in ka kisilkhe pah hi. Mawite ka ngaih biik na mahmah khat ahihleh ka pawtkhiak ding chiang in kamdam leh nuihmai toh hoihtak in hon khakhe zel a, ka tun chiang inleng nuihmai tak in honna dawn a, ka vante hon sang pah zel ahihman in ka ngaih biik a, inn pai ding kal ka ngaklah thei mahmah hi. Inn tung chiang in i zite khong in honna ngaihsak ngel keile bel hehhuai sim mahmah ding bang hi.

Ka man tuak tak un nitak ann ka ne nawn ua, nek zoh in walking ka va pai nawn uhi. Walking paizou inn ah ka kik ua, ken laibu hoih khenkhat ka sim a, Mawite in ahihleh a hun awl neih teng Bible simna in zang gige a, ka kipahpih mahmah hi. Zan hong sawtsim tak in thumna ka nei nawn ua, huchi’n lupna bawl in lum ding in ka kisa uhi. Lupkawm in Mawite ka houpih nawn hi.

“Mawi, na damdawi nek bangchi na sa? A side effect khong om in na thei hia?”

“Huchidan bangmah thei tuanlou keive, hilele limlou lawtel a nek ding a lithuai deuh a hiven.”

“Lin zenzen lou e, i damna ding eivoi. Dam ding hanga nau bang leng hoihtak a nei ding, huai khong i ngaihtuah chiang a nopchi lua eivoi.”

“Eimah voi maw, enle huai chi hanga hoihtak a ne gige i hi.”

“Zan nitak numeite mohpuakna gen tunitak nang pasalte omdan dia na deih hon gen mah dih le Mawi.”

“Kare, kei ka siamlouh pi.”

“Na theih dandan hong gen in.”

“Pasal khat i hih ngalleh i hihna theih a, innsung vaihawm ding dan khong ngaihtuah detdet a hih ding. Pa hingal zi leh tate adia pa hikhalou pasal kitam lawta. Zite mai a melpuak bang hi gemgam, a pawlam a mi zite lak khong a siam a siam chih khong hoih ka sa kei. Pa i hih ngalle chu i mohpuakna theih masak poimoh ahi.”

“Himah e maw.”

“Umuan, pa hingal innsung a zi leh tate buai a buai, pa pe’n lah hotel khong a mawk chiakchiak chihte khong ngaihsang huai ka saklouh penpente ahi. A poimoh leh zite bang leng huh theih ngai ahi.”

“Dik lawzel, huai ding dan mah hi maw. Ken chu hotelte singpi sang a ka zi bawl mahmah duh ka hi aw, hehe.”

“Uang kei di.”

“Haha, a himah eivoi. Ken na singpi bawl, na meh bawlte khong limsa thei petmah. Huaichia maw Mawi, ka kuan kong pai teng a nuihmai toh non khak a, non vaidawn gige khong kipak petmah ka hi. Nang bang zi k’on neihkhak hampha lua ka hi. Hon ngai petmah ka hi aw.”

“Kipahhuai na e Umuan.”

Nupa khong a kallak a kipahtawi a, kipahthu kigentuah luat ding ahi. Mi khenkhatte’n huai sawmlou in om nak ua, a kal bang uh leng lem theilou, a hoihlouhna kia uh kitheituah in kigentuah mawk uhi. I hoihlouhnate awl a kamdam a kihilh a, i hoihnate kipahtawi tuah luat ding ahi, huai in i nupa kal nakpi a nuamsak tuan mahmah ahi chih theih di’n hoih ka sa mahmah hi.

Bangtan hiam Mawite toh ka houlim zoh nung un ka ihmu ua, zing khua hong vak phet in ka thou uhi. Kihahsiang in Mawite in ann huan kawm in meh mal a, kei ka hih ding dan om tuanlou ahihman in baltin lakhia in tui ka va tawi hi. Ka tuitawi ka ngah zoh in Mawite meh mal ka malpih a, ka nupa un ka omkhawm tiptip ua, kou khawm in nuam ka sa mahmah uhi. Nupa kingai a kiteng khong i kihuhtuah dialdial leh nuam mahmah hi.

Hunte hong paizel a, Mawite operation hun ding hong nai mahmah ta hi. Ken leng kal khat suty ka ngenkhol a, ka Sir pa un leng theisiamtak in honna phal pah hi. Huchi’n Mawite kiang ah “Mawi zinghal chiang a operation ding hita na hihna ah eigel kia a buaihuai ding ahihna toh i u pi di’n inn lam ah va hoh leng na chi hia?” ka chi a, aman leng “eimahve, numei khat bek omlou a zaw buaihuai deuh ding ahi” honna chipah a, huchi’n kou leng kisa ngal in inn lam zuan in ka taikhia uhi.

Damtak in inn ka tung ua, ka pate’n gari buuk ding hoihtak a honna bawlsak khong bang uh ka vel masa a, ka kipak mahmah hi. Innsung ah ka sungkuante ana omvek ua, hong muh un a kipak mahmah ua, ka innkuan un ka kichibai nainai uhi. Ka u in singpi khong hong bawl a, huai kal in kou ka na kihahkhia uhi. Ka man tak un common room ah tukawm in ka pa toh ka houlim uhi.

“Bawi, bang thu poimoh om a suty la a hong pai phut na hi ua?”

“Pa, Mawite nau a neih theihna dia operation ngai a, zinghal a operation ding ahihna toh ka u hong pi mai le ung, kei kia adia buaihuai deuh ding ahihna ah chisim a hong pai ka hi uh.”

“Aw a kipahhuai lam a hi vele. A poimoh leh na nu toh leng hong zui thei ka hi uh.”

“Pa, i dam nakleh inn va taihsan hial ding zaw hoih ka sa kei.”

“Poilou huai na chih leh.”

Ka houlimlim sung un ann nek hun man ahihna ah ann ka ne uhi. Ka nek zoh un awl in Mawite-te inn lam ah ka hoh tou uhi. Mawite nu leh pa kiang ah leng thil omdan hoihtak in ka gen a, amau leng huchia nau nei thei ding ahihleh kipahhuai mahmah e chi’n ana kipak mahmah uhi. Sawtkhop ka houlim zoh nung un kou leng inn lam ah ka paisan phot uhi.

Inn ka tun un ka pa’n kikhopna hong neihpih a, Mawite a ding inleng thumsakna hoihtak in hong nei hi. Kikhopna ka zoh phet un common room mah a ka tukhawm ua, thu tuamtuam gen in nuamsa tak in ka kithuahkhawm uhi. Ka houlim zoh un ka lum ua, Mawite leng gim sim ahingei ding a, theihlouh kal in hong ihmutsan pah hi. A ihmut zoh in puan hoihtak in ka silhsak a, huchi’n kei leng awl in ka ihmu hi.

Hun ana pai zungzung a, Mawite operation ni ding hong tung petmah ta hi. Ka pa toh Mawite pa leng om thei samlou ahiding ua, hong zinsuk uhi. Pa tegel ka muh in ka lung a muang tuan mahmah a, a guk tak in ka na kipak mahmah hi. Ka u in Mawite lupna gei ah tutpih a, kei ahihleh ka pa tegel toh tukawm in ka houlim nilouh ua, operation dek ka hihlam bang uh leng ka phawk kei dek phial hi houlim tuilua ahihna ah.

Bangtan hiam zoh in nurse-te nih hong pai ua, Mawite damloute hawlna a koih in hong tawlkhia ua, operation room lam ah tawllut uhi. Huchi’n kou leng operation a bawlna kong khak bul lam ah a ngak kawm in ka tu phei ua, ka houlimna uh ka sunzom nawn uhi. Sana ka enzel a, Mawite a lut nung dakkal khat phial hita mahleh hong tawlpawt ngeikei ua, ka lung a nuamkei simta hi. Huchia lungnuamlou tak a ka omlai in Nurse-te khat hong pawtkhia a, a pasal koi aom a chi’n hong kan, kei ka hihdan ka gen leh Doctorpa’n hong sam a va lut zual in chi’n operation room ah hong lutpih hi.

KHEN SAWMTHUM-LE-THUMNA

Doctor ka gal muh in ka thawmhau mahmah a, ngaihtuahna bang a paisau hial hi. Bangchi eide aw, hihkhial deuh uh eidiam chih khong ngaihtuah kawm in ka pai a, huchikawm in Doctor in hong muh phet in hong naih a, “operation lamzang tak in ka zou thei uh, hong halhpah ding ahi, hiai ahi a suul hoihlou saktu ka lakkhiak uh na et ut leh chia k’on saplut ahi” chi’n ka nung nuikawm in hong beng thauhthauh a, dip kawsa aom ka hih toh ka kipak petmah a, kipak selua in a singpi dawn man ding uh sum tamlou ka piak dek leh hong la ut hetkei ua, “nou CCpur lamte’n hiai dan na thangsak ua, kou chu ka sep ding mah sem ka hi ua, ka singpi man ding uh government in hong pia ahi” hon chihsan a, ei lamte mi’n honna muse na uh e maw chi’n ka zumtha bang a suak hial hi. Ei lamte a hoihkei chihna hilou in nam lianzawte chu bangpeuh a etton tuak mahmah uh ka sa hi.

Doctor toh ka kihou zoh un awl in ka pawtkhia ua, Mawite ahihleh bangbang hiam a buaipih lai uhi. Inn kong a na om ka u leh ka pa tegel uh lunghimoh mahmah ahihman un ka pawt phet in hong naihpah ua “bangchi a?” honna chipah uhi. Ken leng thil omdan teng ka gen leh amau leng kipak petmah uhi. Lauthawng sa ngen a om a kihihna toh hiai bang thu kipahhuai zak in ka lung uh a kimsak mahmah hi.

Bangtan hiam kong a ka ngak nung un nursete’n operation room apan hong tawlkhia ua, a lupna ding ah hong koihsak uhi. Bangmah dang ka hihma un ka pa’n kipahthu genna hun khat hong zang a, huai zoh in singpi khong sam in ka dawnkhawm uhi. Mawite in ahihleh khua phawk nailou a, ihmu hithit lai hi. Ka enzel a, a sam khong ka huisak zel a, ka theihtawp suah in ka kem hi.

Nitaklam ni hong niam simta a, Mawite leng khua phawk taktak naikei mahleh a khut khong hon taang theita ahihna toh leh innlamte bang leng lunghimoh law ding ahihna ua ka pa tegel kiang ah, “Pa, ana paiphot mai un, hong hoihpah ding ahi. Inn lam a ka nu tegel bang leng ana lunghimoh law ding ahihna uh toh” chi’n pai ding in ka sawl hi. Amau leng lungmuang mahmah thouta ahihna utoh lem hong sakpih ua, huchi’n station lam zuan in hong paisan uhi.

A painung un awl in Mawite kiang ah ka va tu nawn a, a khut khong awlawl in ka meksak hi. Ka u kiang ah hotel a ann va ne ding in ka sawl a, aman leng ann ne ding in hon va kuansan ngal hi. Kei ahihleh Mawite kiang a ka om nakleh ka lungkim mai leng a bang, ka gil leng a kial kei a, sang khong ann ding in ka sen suk hi. Mawite in khua a phawk tung a amuh masak penpen ding ut tinten leng kahi, huaiziak in a taisan ngamlou lam chu ka hi peuhmah hi.

Zan khua hong mialta a, Mawite pang a tukawm in a khophawk ding ka ngak nilouh hi. Zan dak 9:30 lak hon ging in khatvei hong hak kuau a, himahleh hong mitsin san nawnpah hi. Ken leng awl a khua hong phawkpah ta ding ahihna toh chi’n a khut ka lenden hi. Dakkal bangzah hiam khong zoh in hong hak nawn a, huai inchu khua a phawk chiang a hita dia, hong en a anui heuhau pah hi. Hichibang aom ka muh chiang in ka kipak semsem a, ka ngaihtha bang a suak deuhdeuh hi. Dam hi liaileh kawisuk ekh bang ka ut hial hi.

Zan kikim khen kuanlak vel in Mawite hong hak nawn a, “Umuan, a na lua?” hong chi a, ken leng kintak in Nurste ka va sam a, ka sap bang in amau leng hong taipah ua, damdawi khat in hong kap ngal uhi. A kap zoh uh bangtan mah leng pailou in hong ihmu vengveng nawn hi. Ka u ihmu ding in ka sawl a, ken ahihleh ka zanhah pih hi. Khua hong vak siang nung in khua hong phawk nawn a, a khut ka letna awl in hong latou in a muk in hong tawpsak cheuh hi. Bangmah hong gen kei mahleh ka na letdet kha kipaklaw mahmah ahi chih ka thei mai hi.

Sun hong hi nawnta a, awlawl in a pau zouta hi. Huchi’n ken leng neu khakha in ka houpih a, hong dawng zel sam hi.

“Mawi, a na lai hia?”

“Na nawnlou ahi umuan, hilele zun khaihna khong hon thuahsakte uh a nopkei lua.”

“Mawi, huai a nuamlou maimaite poilou ahi, a nopzaw a om theihna dia a nuamlou bang leng i thuak masak ngai ahi.”

“Umuan, ka dangtak e?”

“Mawi, ana khawl dih nurse te’n bangmah ana pe naikei un chi hive aw, ka va kanthak zual di aw.”

“Awle.”

Nurse-te kiang ah ka va tai nawn a, “Sister, tui ka dawnsak theita diam?” ka va chih leh “aw, poi nawnlou ding ahi” honna chi vanglak ua, kei leng kipaktak in Mawite kiang ah ka va tu nawn a, tui a lum pipelh in tamlou ka bawlsak a, ka dawnsak hi. Tam zaw a dawnzou tuankei hi. Ann lah ne thei nailou ahihna ah a tha a chau mahmah lai hi. Ann hong nek zoh a, a tha hong hat nawn ding kal ka ngaklah mahmah mai hi.

Nitak hong hi nawn a, a halh mahmah ta hi. Ka u toh Mawite in lum ding in hong sawlden ua, himahleh Mawite ihmut theihma ihmutsan ding ka utkei bilbel hi. Ka itpen damlou haksatak aom a ken lungmuang taka ihmut san hiuhiau ding chih ka ngaingam kei hi. Huaiziak in gimsim mah lengle a gim hetlou bang in ka om a, a guk in theitui vitamin om deuh, tha a pang thei dingte khong ka va dawnzel hi.

Nibangzah hiam ka ki-etkol nung un a zun khaihna khong leng hong lakheta ua, awlawl in letkawm in a paikhe zouta hi. Doctorpa’n leng a kipak mahmah a, halh baih hong sa mahmah hi. Ni lii ka omzoh nung uh ziltawpni in Doctor in hong en nawn a, damdawi tamkhop hong gelhsak in ka pawt theihna ding lai uh leng hon gelhsak ngal hi. Kou leng ka kipak mahmah ua, inn lam a ki-enkol theita ding ka hihna ua damdawi inn a ka van zat teng khong uh bag a ka guangkhawm pah uhi.

Ka man phet un ka van teng uh gari ah ka va guang a, ka guang khit in Mawite pi ding in ka va kuan nawn hi. Ka u toh a khut langkhat tuak a leen kawm in ka paipih ua, step a i kumpih chiang bang in a ki-atna ma in dok zotzot ahidia nna a sa sim mahmah hi. Huchi’n gari nung ah lumsak in ka u in a vengkawm a, ken gari hek in awl chikchik in ka innluahna uh zuan in ka taikhia uhi. Gamla lawkei mahleh awl tai ka hihman un inn ka tung hak zawzen uhi.

Damtak in inn ka tung nawn ua, Mawite lupna ah ka sial nawn uhi. Ka u in damdawi inn ka omsung ua ka puante khong uh hong sawpkhe pah a, ken towel tui a diah zel in ka itpen Mawite ka sil bawl hi. Mawite kisuanglah mahmah ahi chih haihlou ka hihman in a kisuanlah louh theihtheihna ding in ka houpih kawm zel a, chiamnuih khazel ka hihman in nuizel a, himahleh a nuih chiang a a ki-atna ma na sa zel ahihman in, “Umuan, hon nuisak nawnkei di” hon chi hial hi. Ken leng a na a thuak ding phallou ka hihman in ka nuisak ngam nawnkei hi.

Kal thum khong ka ki-etkol nung un Mawite leng ngeina hong bang nawn panpan ta a, puansawp leh ann huan khong kihih zouta hi. Himahleh Doctor in van gik dop ding phal nailou ahihman in tuitawi khong ahihleh a hih ding ka phal naikei hi. Kou gel a leng ki-enkol theita ding ka hihna u toh innlam bang leng awlmoh huai ahihna ah ka u kiang ah a ut leh pai thei ding ahihdan ka hilh a, chiamnuih in “ash, Mawite damsiang chia restaurent ah hun nuam khatvei ka zat phot ding kichi a” chi’n hong nuihsan a, ken leng “nou gel mahmah le kihai thutuah honsa keive” ka chih khum hi. Mawite inleng “kipil thutuah sa kihai thutuah mah nuamzaw, phatuam leng phatuam zaw” honna chihsan zomah a, numei honlak a pasal khat omzaw vuallelhna ngen hi chi’n ka phunsan numnum hi.

Ka u in hong chiamnuih ding ka sak sim leh a taktak ahidia pai sawm ngei mahmah lou hi. Va noh mawk ding lah hilou deuh ahihna ah a ut leh Mawite chimtak a sunkhua a ana om sang in chi’n ka om saksak lel hi. Mawite leng ngeina bang a ut dandan a om theita ahihna ah nikhat ka u in “Bawi, tuni bangzah e nong sanction sawm?” chi’n nuikawm in hong dong a, ken leng “hiai ut a om nilouh neive maw, hon ngai a omom di i hon sak leh” chi’n ka nuihsan a, aman leng “hiai khong i ut ziak a pasal leng kinei ngamlou hi e” hong chih san a, ka nui zaizai uhi.

Ken leng ka ATM card khat Mawite ka pia a, na zat bei zoh zahzah uh va zang ua, bangmah ka gen kei ding chi’n office ka kuansan hi. Sun khawl hun in Momawite hotel ah ka va hoh leh ka u toh Mawite ana om ua, bag let a lian dim tuak in van a kuah keikoi uhi. “Kare, huai zahzah nou a bang teng va leikhia lah?” chi’n ka dong a, hon nuihsan zomah uhi. A tawp in ka u in “second hand ka deihzah tak uh ka va sing uh hiven nop lel e, silh leng a kisilh seng nawn zawzen diam maw?” hon chihsan a, ken leng “nou numeite mahmah second hand le pakta khol honsa ke, silh louh, teen louh ding van almirah sung a koih neinuai a, a kallak khong a na va muh zel chiang ua kipak le hilim uteh” ka chihsan a, office lam ah ka paisan nawn hi.

Office ah sep ding om bangbang ka va sem nawn a, ka sep zoh un tawp hun leng hita ahihna toh kisa in inn lam ka zuan ngal hi. Inn ka tun in inn leng dawkzou lou phial in a second hand sing teng uh a sawp uh ana phou dim zeizoi uhi. Lungkham huai uh bang ka sa zawzen a, loh ding dan thei tuanlou ka hihman in ka nui mai hi.

Inn sung ah ka lut a, puansawp khin ana lum deldal tuak uhi. Ken leng ka chiamnuih a, “nougel gilvah a lum na hita ding umaw?” ka chih leh ka u in “vah mahke taang ngap om nawnlou ka hi uh, ann leng nang hon huan ngal ou” chi’n honna chiamnuih zomah hi. Kei leng ka kisilna di Mawite in honna koihsak sa om ahihman in ka kisilkhia a, ka kisil zoh in lupna tung ah laibu sim kawm in ka om tawldam hi.

Bangtan hiam zoh in a nih un hong thoukhia ua, ka u’n “Bawi, deih teng lah kimta hiven zingchiang khong a pai mai ding hia ka chisim” hong chi a, ken leng “U, a om ta lawlaw omzek lai aw, tukal ziltawpni apan Pathianni tan suty ka hihna ua zinghal ningani ka office kai tawp phet un paitou khawmvek ni uh” ka chih leh Mawite inleng “huai hoihzaw di ei mahve U, ngaih leng i hon ngailai voi” ana chi hi. Ka u leng thumu kisa in “eh, huai di ahihle chu zingchiang na liau zel ngailou di hia?” hon chi nawn a, ken leng “Mawite in ATM card khat kem hive’n huai na zatbei ma uh nou thu himai aka” nuikawm in ka chihsan hi.

Zingkhua hong vak nawn a, ngeina bang in ka sep ding chiat uh ka sem nawn uhi. Mawite a damlouhna kha nih val bang kiveita in dam lawta mahleh van gik a dop ding khong phal nailou ka hihman in tuitawi chihte khong kei ngen mah in ka hihlai hi. Ka man vek zoh un ka u in ann hong thuk a, huchi’n ann ka ne uhi. Ann nekkawm in ka houlim ekh kha ua, ka khamhak thei zawzen uhi. Ka kham in kei leng office kai ding in ka kisapah hi.

Office kai ka kuankhiak dek in ka u in “Bawi, tuni va pawt nawn taktak ding ka hi uh aw?” hong chi a, ken leng “hitham e, hilele lup zen ngai di’n thil tam zaw va ne law nawndah uh aw” nuikawm in ka chihsan a, huchi’n ka kuansan hi. Office tungphet nasep ka kipan pah ngal a, sun khawl hun in ngeina bang in Momawite hotel ah ka va tu nawn a, nektheih bangbang hiam ka va ne hi. Ka nek zoh in office lam zuan in ka pai nawn ngal hi.

Office ah sep ding omte hoihtak in ka sem toutou hi. Huchihlai in security-te khat hong lut a, “Sir, numei khat in hong kan eive, noh a kinoh chi” hong chi a, ken leng “kua eide aw maw, hong lut sak ou” chi’n ka samlut hi. Chihleh ka u ana hi maimah a, ka kiang hong tun in pau leng a pau thei zok zawzen kei a, tui ka dawnsak leh a tawp in “bawi, ka pawtna lam ua Mawite buai” chih teng hong gen a, ken leng ka Manager pa uh kiang ah thil omdan gen in ka u toh gari in Mawite omna lam zuan in ka tai ngal uhi.

KHEN SAWMTHUM-LE-LINA

Ka u in lungam a buai a hospital lam a phatuamngai pawlkhat in hong puakpih ua, nursete kia thil omdan gen inga kei nang sam dia hong tai zual ka hi a chihman in damdawi inn lam ka delh ngal hi. Ka tunphet un drip ana khai ua, Doctor in ana en geih lai ahihman in ka hungaih zek phot hi. Bangtan hiam zoh in Doctor in hong en khin a, ka u kiang ah Mawite ana ompih dia sawl in kei Doctor pa kiang ah ka va lut hi.

“Sir, bangchidan a? Serious hia?” chi’n lungbuaitak in ka va dong a, Doctorpa’n ka liang hong beng thauhthauh kawm in “lungkhamna ding omkei, a kipahhuai lam hizaw” chi’n hong nuihsan a, ken leng thei ut deuhdeuh ka hihman in “Sir, a omdan nong hilhchiang thei diam?” chi’n ka dong thak a, aman leng hon nuihsan heuhau kawm in “nau a pai a, huchipi in lamsau a pailua a buai maimai ahi, denchia khua hong phawk pah dia, hong phawk hunhun un na pai thei ngal ding uh, hileleng ana kidawm deuh henla, nek leh dawn a ana pilvan kawmkawm in kha teng in check up ana pai gige un” hon chi hi.

Hiai bang thu zak kal mahmah ahi a ka kinep gige, tua ka zak phut hi lamdang bang ka sa hial a, kipahna in ka dim hi. Mawite omna room ah ka va nuilut kha hial a, ka u in lamdang sak chitak in “bawi, bangthu va za lah lungkham-mangbang taka i omlai a nang nong nuihlut mawk” chi’n honna hehsan dek hial hi. Ken leng nau a pai ziak maimai a lungam ahihdan khong leh Doctor hon gen teng ka hilh a, amah leng kipak in hong nui hi.

Mawite in khua phawk naikei mahleh lunghimoh ding dan in ka koih nawnkei a, lungmuang tak in khua hong phawk ding kal ka na ngak hiuhiau hi. Aman leng khua hong phawk henla kihilh zok leh kipaklaw ding hia chih khong ka ngaihtuah a, a khophawk ding kal bang ka ngaklah petmah mai hi. Dakkal khat valzek ding khong ka ngak nung un hong hak a, “eh, kei bangchidan lah?” hong chi a, ka u in “Bawi, i pawtna lam a na lungam a puk chi’n a hiai mun tungkha i hi” chih teng in dawng hi.

Nurse-te leng hong pai ua, a drip kikhainate lakhia in na ut ua leh pai theihta hong chi ahihman un ka inn luahna uh zuan in ka pai nawn uhi. Inn ka tun un lupna a tawldam phot ding in ka hilh a, a kiang ah ka va tu hi.

“Umuan, bangchidan mawk ale nak mak na e maw?”

“Mawi, aziak om hive aw.”

“Bangziak e Umuan?”

“K’on hilh nai dah di na lau lawkha di, hehe.”

“Ash, hon gen zok di, lauhuai chi a nuizel. Na hichih chia mi thuduh sak deuhdeuh nahi aw.”

“I maw..... eh awl in k’on hilh mai ding.”

“Na bang a nong huchih detleh pawt di ka hi aw.”

“Haha, kong hilh mai di awle.”

“Awle.”

“I maw naupai chi’n a huchipi a nisa nuai a lamsau na pailuat zoulou na hi.”

“Taktak maw Umuan.”

“Taktak hinalou di Doctor in hong gen chu.”

“Oii, ka kipaklua.”

Awl a ka houlim zoh un kihahkhe nailou a kihihna toh ka kihahkhia ua, ka kihahsiang zoh un ka u in ann ana minta ahihman in ann ka ne ngal uhi. Ann ka nek zoh un ka room ua ka omkhawm neinai a, thu tuamtuam kikum in ka nuikhawm zaizai uhi. Mawite in nau pai ahihlam ka theih apan ka guk nuih heuhau den kha a, a kallak bang in hai ka kisa simsim hi.

Lup hun hong hih nawntak man in thumna khong ka nei ua, huchi’n ka u in ama lupna ding a zuan a, kou leng Mawite toh kou lupna ding ka zuan uhi. Ihmut suak law nailou ahihna ah ka houlim lai uhi.

“Umuan, nau i pai theih nak kipahhuai e maw, Lamka a Doctorte’n ta nei theilou ding hong chih lai ua ka lunggim dan khong ka ngaihtuah leh kipahna ngen in ka dim. Nang hichituk in hong awlmoh in hong enkol kei lechin neilou taktak maimah ding keive.”

“Kipahhuai petmah ahi. Ana lungke pahpah ken, Pathian in a hun thei ahi kon chihsek kha na muangzou taktak kei a ahi. Nang Pathian sang a mihing muangzaw kha nak chin a huai chu hoihlou ahi. Saptuam heutute thugen sang a Kris a kingak zawk ding ahi. Kris enlou a mihing i etkhak nak chiang a kilungke pahpah hizaw ahi aw.”

“Himah e maw, numeite zaw kilungke baih diak le eive.”

“Na pasalte uh leh Kris en gige unla, amau deihna bang in pai le uchin paikhial lou pen ding na hi uh.”

“Eimahve maw. Tuban zaw kei leng k’on pil deuh sawmta ding aw Umuan. Dam a nau neih theih ding kal ngaklah huai e maw.”

“Ngaklah mah hang ei, zingchiang zingkal a va ki-check up sak ngal ding i hi aw.”

“Awle, nang chih dandan.”

Ka houlim zoh un deihthoh tak in ka kawi a, huchi’n Mawite ihmut ding ngak in ka om hi. Bangtan hiam nung in ihmu hoihta ahi chih ka thei a, kei leng ihmu ding in ka kisa hi. Ka thuzak kipaklua ka hia ka ihmu theizok kei a, ka ngaihtuah khop kha hi. Ka nu leh pate hilh ding kal bang ka ngaklah tha a suak mahmah a, zingchiang ki-etsak zoh hunhun a paipah ding bang ka lunggulh hial hi. Huchia ngaihtuah nilouh lai ka ihmut san hi.

Zingkhua hong vak in ka thoukhe nawnpah a, kou mau nasep chiat sem in ka buai nawn uhi. Ka man un Mawite kiang ah, “Kisa ou, Doctor kiang ah hoh ding” chi’n ka noh a, amah leng hong kisapah hi. Ka man un gari a tuang in numei lam Doctor siam a agen uh khat kiang ah ka va hoh uhi. Gintak sang in mi ana omkei vanglak ua ka va ki-ensak theipah uhi.

Doctor in kha teng a nong pai gige ding uh chikawm in Mawite kiang ah nek ding leh neklouh ding khong a hilh a, a damdawi nek ding hunkhop gelhsak in huchi’n ka pawtkhia uhi. Kou leng pharmacy ah a damdawi ding khong ka zong masa ua, ka muhkim tak un inn lam ka zuan ngal uhi. Inn ka tun un ka u ana manta a, huchi’n kou leng ann ka nepah uhi. Ka ann nek zoh phet un inn lam pai ding in ka kisangal uhi. Mawite leh ka u van leiteng ka puak ua leh inn kituan ding ka bang zou hial ua, ka hehsuak sim hi.

Damtak in inn lum ka tung thei ua, ka nu leh pate toh kipaktak in ka kimukhawm thei nawn uhi. Tungphet common room ah ka tu ngal a, ka u toh Mawite ahihleh a second hand mah uh buaipih in aom uhi. Ka nu leh pa kiang ah Mawite in nau paai ahihdan ka hilh a, amau leng nakpitak in a kipak uhi. Gen ding dan tuan thei bang leng ka omkei hial ua, kipahna ngen in ka dim uhi. Ka pa leng kipaklua ahidia a hih theih tawp chi’n ka ak khoite uh khat a tuihang a bawl ding in va man pah tingteng hi.

Nitaklam ann khong ka nek khit un Mawite-te inn lam leng va pha himhim ding chi’n ka va vaktou uhi. A nu leh pa ana om geih ua, ka va houlim nilouh uhi. Mawite naupai thute khong ka hilh a, amau leng ana kipak mahmah uhi. A nu’n chiamnuih kawm in “Muanpu hahpan na gah chu lou ding i hita ve ua maw” chi’n hong nuihsan hi. Kei leng zumsim ka diam ah ka gen ding bang theilou khop in ka tuike nuih viiviai hi.

Sawtkhop ka tutzoh un inn lam ah ka paisuk nawn uhi. Inn ka tun un ka pa’n kikhopna hong neih pih a, hichi’n thuhilhna hong nei hi.

“Muanpu leh Mawite, tuni in Pathian vualzawlna i tang petmah ua, gintak louh nungpi in nau nong paai thei ua, kipahhuai i sa petmah hi. Nau na paai chiil ua pan bangpeuh a na kidop mahmah ding uh. Mawite van giklua na dopsak hetlouh ding ahi. Banah nau a neihkhiat ma tan lunggim tak a na omsak hetlouh ding, nau adia hoihlou thei ahi. Kingekbawl chihna hikei mahleh kiduat taka na hong khosak uh ngai ahi. Nek leh dawn bang ah leng n’on pilvan mahmah ding uh ahi. Zing leh nitak teng a sauloulou khong walking na paizel ding uh, Doctor in hong piaklouh himhim damdawi mawk a nek hetlouh ding ahi. Na noplouhna, damlouhna banghiam aom leleng na ki-etkol sakna uh Doctor kiang a na tai ua na dot pahpah zawk ding uh ahi. Huaiteng banah a poimoh penpen tua tuisik ahihlai apan Pathian kiang a na lat ua na thumsak gige ding uh, huan ah nau etkol ding dan tuapan na kichiil uh poimoh ding ahi” chih khong leh thu hoih pipi tampi hong gen a, theihlouh tampi theihbeh ka hihman in ka kipak mahmah hi.

Kikhopna ka neihzoh un ka pa’n a ak tuihang bawl Mawite hawpsak a, huaikawm in ka innkuan un ka houlim lai uhi. Ka pa’n “Bawite, inn ah kou na nu toh hat thoulai ka hihna utoh na u in hong ompih lai leh houh a hoih diam maw, Mawite numei ahihna toh a haksatna teng leng a pasal hitawk lechin leng hon gen ngam veklou ding ahihna ah” hon chi a, ka pa’n thil ana theisiam ka sa mahmah a, ken leng “Pa, huai chu nou thuthu himai, hong omlai leh poi hetlou, amau leng kingailua uh ahihna toh” ka chi thuk a, ka u inleng “poilou eive pa, ka nau in ka pai dek chiang a leng hong kai punpun teitei a tutan hong om khak loh ka hi” chi’n hong chiamnuih a, ka nui zaizai uhi.

Kipaktak a hun ka zatkhawm nung un kouleng ka lumta uhi. Lupkawm in Mawite toh bangbang hiam ka genkhawm lai uhi.

“Umuan, tunitak a i pa thugente hoih thei e maw, thil theisiam ka sa lua.”

“Huai ahi, bangchituk in ei khangthakte laisiam kisa in i nu leh pa sang in sangpi tungzaw lehang leng khovak ana mu masate zahtak ding, eisang a thil ana theitam zaw himhim uh ahi.”

“Himah e maw, upate’n khuk in kha khellou ana chih uh zaw diklua a ka.”

“Mawi, i pa hon thuhilhnate hoihtak in chiamteh gige ni aw.”

“Hitham e, huailou nangle na theih om hia hon hilh di.”

“Laibu khenkhat khong ka simna a chu maw nau paai lai a grape khong nek hoih, huai chia maths khong khuattam a, laibu simtam khong le hoih, tate’n huaite hong zui thei mawk uh ahi chidan khong ka simkha a, gintak huai ka sa thou.”

“Dik din ka ging kenle. Tate chiilna kichi kha eilawi in a thuhilh theih a piching deuh chiang ua dia ana kikoih mawk na a, a piankhiak ma uapan a tate chiil na dia eileng ana kichiil kholh ngai ahihdan ka muchian semsem.”

“Huai hilua, hong piankhiak uapan i omdan peuh hong enton uh ahi. Etsakna in mikhat a tate leng zi leh ta nei hita, lehkhazial hai a hai hileleng a lehkhazial teplam a tate’n mu nailou uh ahi. Huchidan deuh a zongsat theih thilchiin i neihkhak leleng i tate mai himhim a hihlat hetlouh ding, i hihlat vet leh lah amau hong hih ua leleng heh sese louh ding chidan ka hi.”

“Ahi law ngut maw umuan.”

Nuamtak a ka houlim zoh un kou leng ka ihmu uhi. Zingkal baihtak in ka thoukhia ua, ka pa hong gen bang in walking saulou ka va paipih a, huaizoh in aman ann hong huan a, ka u tuitawi a pang in kei ahihleh news sim kawm in varandah ah ka na tu hi. Hichi’n zing hunte nuamtak in ka zang zou ua, sun hun leng kou innkuan mah kithuah liailiai in kipaktak in hunte ka zangkhawm ua, mibang a hau hikei mahle ung sum leh pai hauh sang in innkuan kituahna manpha zaw hi’n ka koih a, lungnuamtak in ka om hi.

Hunte paihat mahmah ahihman in kou leng ka inn luahna lam uh ka tung nawnta ua, kei leng ka niteng nasep office kai in ka buaiden nawn hi. Ka u toh Mawite mawk om uh ka sak sim ziak in a laibu sim ding uh hunkhop ka leisak a, a sim uh leh simlouh uh etna ding in nitak teng in ka houlimpih a, ka houlimpihna apan in ana simzek sam uh ahihdan ka thei a, ka kipak mahmah hi. Himahleh ka u inbel hoihsim ngellou hi ding in ka gingta hi, a ziakbel i houlim chiang a hong kupna ding ana tawm theilua ahihman in.

Nikhat office kai zou inn ka tun in Mawite ana ihmu a, ka u kiang ah “U, Mawite bangchi a sun ihmutna e?” chia ka dot leh “denlam deuh a a gilna sa a lum, ihmusuak ahi” hon chihphet in ka lung a nuamkei sim a, kei leng Mawite kiang ah va pai in awl in “Mawi” ka va chi a, bangtan hiam ka phawn nung in hong hak a, “eh! hon tungta maw umuan, ka gillak na lawsim a ana lum, honna dawn manlou keive hon ngaisiam in aw” hon chi a, hon chi kei leh leng ka ngaihsiam sa chu ahi.

Mawite kiang ah kisa aw, Doctor kiang a hoh ding chi’n ka taipih hi. Doctor in test ding tuamtuam honna pia a, ka va test pah ua, a result leng la ngal in a lak ding in ka tainawn uhi. A testnate ban etet in nga lak ah li a hoih a, hiai pen a chiang kei deuh va la thak un chi’n hong sawl a, ka lung a nuamkei sim pah hi. Huchi’n kou leng thumangtak in ka va test nawn ua, a result hong pawt in Doctor kiang ah kei kia a va lut nawn in ka va lak hi. Doctor in hoihtak a result en vengveng kawm in kei hong enphei a, a melsuah dan ka etchiang in kipahmel ka sak hetlouh ziak in ka lungsim a thawmhau mahmah hi.

KHEN SAWMTHUM-LE-NGANA

Doctor pa’n hong enphei a, “a result a sia bangmah omlou ahi, lunghimoh ding bangmah omlou, a damdawi nek lelte mah hoihtak in ne leh hong hoih mai ding ahi” hong chi a, ka lung a muangsot mahmah a, ka lungsim noplouhna teng a bei hiau hi. Kei leng kipaktak in inn kong ah ka pawt a, Mawite kiang ah Doctorpa gen teng ka hilhsawn a, amah leng kipak mahmah in ka nih un inn lam zuan kik ding in ka kisa ngal uhi.

Inn bangmah kallou in ka tung nawn ua, ka tunphet in ka u in “bawi, Doctor in bang honna gen a leh” chi’n honna kan pah a, ken leng bangmah chi hilou ahihdan leh hichibang aom hun hong om theizel ding hilele damdawi mawk piak louh ding ahihdan khong hoihtak in ka gen a, a theisiam mahmah hi. Mawite lupna ah ka lum tawldam sak nawn a, kei kisilkhe ding in ka kisa hi. Ka kisilkhiat zoh in ka u leng ana man lawta ahihman in ann ka ne pah uhi.

Ann ka nek zoh un Mawite leng a gilna damta ahihna toh awl in ka va walking pih hi. Sau pailaw nailou in gim kisa ahihman in ka khawlpih zek a, huchi’n inn lam ah ka kiikpih nawn hi. Inn ka tun un lupna ah ka tawldam kawm in Mawite ka houpih hi.

“Mawi, na noplouhna aom hia?”

“Noplouh luatna omlou, hilele ka chi khong chu kham simsim.”

“Aw, awl in kong meksak di hia? Na koilak deuh a akham?”

“Ka khut khong hon meksak mah Umuan. Hichia non duat luat chia ka khasiat lamlam bang suak dek eive.”

“I itpen na hihchia i theihtawp a hon duat ut hisam ihi, hilele i hong ompih man taktak kei a hiven.”

“Umuan, na kiang a ka om chia zaw ka natna teng leng noptuam bang eive.”

“Zaknopna e leh Mawi, nang kiang a i om leh a hoihlua mah kibang a nop ahi.”

“Taktak ei ngalve”

Awlawl in ka houlim ua, Mawite leng hong halh deuhta ahidia lupna tung ah hong tutou hi. Ka u toh houlim nawn ua, numeite houlimna puan thu khong kan hilou ahihna ah laibu ka na simsan hi. Ka laibu sim ka lunglut mahmah a, Mawite in thakhat a hong sap leh ka kiguih zot hial a, hon nuihsan ekhekh uhi. Ken leng ka laibu sim ka koihkhia a chiamnuih in ka kihoulim nilouh ua, sawtpi ka nui nilouh uhi.

Zan hong sawtta ahihna toh kikhopna saulou ka neihpih a, huchi’n lum ding in ka kisa nawn uhi. Lum mahle ung ka nuihna ua halh gai ka hihman un ihmut a suak nai mahmah kei a, Mawite toh ka houlim uhi.

“Mawi, tunitak chu nong halh deuhta a kipahhuai mahmah e.”

“Eivoi maw, den a i u gente ka nuih za lawlai ahi, i u kha lungsim guk lah neilou, chiamnuih hat zomah a ngaihhuai petmah ahi.”

“Nangle na ngaihhuai a ahi di innkuan a kon ngaihvek mawk uh.”

“Jawjen eive, huaite na gen sang in khatvei a numeite mohpuak na hon gente hong sunzom nawnta aw, zuih zoh dandan a zuih touh zel ding in.”

“Na zak ut in chu hitham e. Sum leh pai toh kisai peuhmah a maw pasalte saisak a, amau lungtunna bangbang pompih siam ding ahi, banah amau thulou a numeite’n sum a mawkzat chiang ua kilungsim noplouh baihlam mahmah ahi chih theih ding ahi. Banah na pasalte ading leh na tate a ding a na thum tam zoh peuhleh na lungkim in na lungsim a dam dia, na hihna peuh ah leng na mavang in na lamzang ding hi.”

“Himah e maw, i zi/pasalte tung a i lungkim louh hun aom chiang a i mawk puaknat sang a Pathian kiang a thumna a i gen a, a hoihzaw lampi a hong pi na dia i thum leh manpha lua ahi.”

“Bible ah en leng Paunakte 15:1 ah na pasal mai ah chikmah in kam khauh leh aw ngaih zang ken. Amah na zahlouhna langsak ahi a chih bang numeite adia theihtuak lua ahi. Huai kia leng hilou Ephesa 5:12 ah na pasal siamlouhnate a innkuante mai ah phoulak ken. Na mailam hun a na kitolemna ding hi thei ahi chihte bang leng theihtuak ahi. Nupa i chih khat leh khat kiliahkhuh ding ahi. Bible lam gen ta lawlaw genlai leng Paunakte 15:13 ah omdan kilawmlou leh kithu khauhsak tak in na pasal mai ah om ngei ken. A lakdan diklou kha ding ahi. Mahni kivenglua leh kihumlua zi in a pasal innsung ah kipahna a mu ngeikei chihte khong theihgige ding ahi.”

“Umuan, Bible thu leng na thei e maw. Ken simzel na inga mangngilh tawmtawm keive.”

“Tua i gente leng na mangngilh tawmtawm di e leh, hehe. Na lung a lut zou taktak kei a mangngilh pahpah na hizaw di.”

“Hilou umuan, nang gente chu hoihtak a ka chiamteh tinten ahi. Phatuampih lua ka hi, point khat bek hong gen lai ve.”

Khat va chih leuhlauh na chih bang in khat k’on gen lai di aw. Na lawm na vualte pasal toh nang pasal bukkak ngei ken. Na pasal hinkhua na theihlouh tampi omding hi. Na pasal kisaktheihna kou zenzen ken, a hon itna dau maimah ding ahi. Nupa hingal ki-it thei nawn taktak lou, lah kikhen hial utlou chih bang a nuam hetlou aleng om lemluam theih ahi.”

“Himah e maw Umuan, thumanpha pipi n’on hilh zel a kipahhuai lua. Ka pasal na hi a, ka pa leng na hi. Nang bang pasal ka neihkhak hampha ka kisa deuhdeuh. Ka ngaihtuah chia Sarah in a pasal Abraham Toupa a chih bang hial tuk a nang leng ka Toupa bang a hon ngai ka hi.”

“Huai tantan hial ding inzaw phu het khang ei Mawi.”

Ka houlim zoh un ihmut leng suak thouta ahihna toh Mawite ihmut ka ngak a, lungmuangtak a a ihmut tak in kei leng ka ihmuta hi. Zingkal ka khangma kha a, ka khanloh in ka u toh Mawite ana thoukhin uhi. Sana ka et leh dak 6:30 bang ana ging man a, ka thoukhe pah hi. Thouphet kihah dia ka pawt leh ka u’n honna chiamnuih a, “na zing duty tuitawi peihlouh sim man a thoukhe ngeilou na hi hia?” chi’n honna nuihsan a, ken leng “na tawikhit ding ngakngak hang a tawi chi tuak mahmah lou na hihchia thoh mai ngai” ka chihsan tei hi. Ka u mah in “mahni duty chiat theih ding, sep leng sepsuah ding” hon chihkhum beh hi.

Kei leng ka kihahkhit phet in baltin la zok in tuitawi di’n ka kisa hi. Ka kuan dek leh ka u in “kisuanlah ngaikei, va tawi nawndah aw tuni zat ding kitawi ngah khintham ahi, hon chiamnuih maimai hi hang ei” hon chih khum a, ken leng ka baltin ka koihkik pah hi. Chair khat a tu phenphan kawm in Mawite gamtat-khohei dan khong ka enen a, ka lung a tung deuhdeuh a, a guk in ka lungkim mahmah hi. Mawite muhmuh bang leng nop ka sa deuhdeuh hi. Laa in kiten kum lah hong tam semsem, ngaih mel lah hoih semsem a chih bang ka phawk hial hi.

Ka ute hong man un ann ka ne ua, ka nekzoh un office kai ding in ka kuan hi. Office tungphet ka room ah ka lut ngal a, nasep ka panpah hi. Bangtan hiam zoh in ka room ah Puii hong lut a, “Sir, ka innluahna ah tunitaklam hong hoh ve” chi’n hong zawn a, nidang a asiam dan khong uh ka ngaihtuah chiang in sel ngamlou ka hihman in “awle” ka chisuk a, himahleh ka lungsim in ka kimin hetkei hi, aziak bel nungak khat inn luahna a kei kia a va hoh mawk ding kilawm sa khollou ka hihman in.

Sun khawl hun in singpi dawn ding in Momoite hotel ka zuan nawn a, Puii inleng hon zui hi. Ana kik aw chih mawk ding dan lah nop ka sa kei a, ka tonpih mai hi. Singpi dawn kawm in Puii toh ka houlim kha nilouh ua, nop ka sa vanglak hi. A dik in gen leng tangval kihi lebel Puii kha sit huai ka sa hetkei. A melhoih banah duangching a, a mit hah nem in om diidiai a, a kampau nem ngeingei in a zaknop mahmah a, a taksa kiphutdan khong a etlawm mahmah a, tangval lai hi ngeingei lechu pi pah geih dia hoih maimah ahi.

Singpi dawnzou in office ah ka kaltou nawn ua, sep ngeina teng mah sem in ka buai nawn vengveng uhi. Dakchiam hon ging in kou leng pai ding in ka kisa nainai uhi. Puii in innkong ah honna ngak a, ka gari lakhia in a inn lam uh zuan in ka taipah vengveng uhi. Gamla hetlou khat a inn luah ahihna ah ka tungpah ua, tungphet tui vot kelkel leh theitui honpe pah a, sunglam bang vot suk diaidiai in a nuam mahmah hi.

Saulou ka tut nung in a lupna room apan hong pawtkhia in puannak kigaksim khat leh khekol sing khat hong teng a, a pheipi ngou henhonte khong tulai pasalte hileh gen ut a hau mahmah ding un ka gingta hi. Kei lam hong enphei a,

“Umuan, ka innluahna bangchi na sa?”

“Nop ka sa, a luahman leng a tam ding maw.”

“Tam thou mah e, hilele a nuam mah ki-ut zel ahihchia.”

“Puii, hampha mahmah neive. Suty chia bang khong na hihsek a le.”

“Lumden himai, nang lah hong hoh sawm ngeilou chin a, hon kingailua zaw hia.”

“Huai teng na chih le kipahhuai himhim.”

“Umuan, ka taktak ahi. Na zi khen inla kitengsuk mai leng ut ka hi.”

“Puii huai hial zaw i kristian hihna un leng hon phallou ahi. Banah zi hichia mawk khen a nang toh kiteng hileng numei dang a hoih va mu leng le nang hon khenkha zel ding i ka hia. Ginomna mah ahi ka deih.”

“Umuan, na huchih na tak a hon deih i vele. Khatvei bek na ang a lupkhak ka utlua, khatvei hong sawmpih ve.”

“Puii, huai dan hial zaw hidah heh aw.”

Puii kampaute apan denchiang in a hoihlou lam ka tungkha ding chih ka theih man in paulap hoihtak khat bawl in ka paisan hi. Gari taikawm in ka ngaihtuah a, a kallak in numei lauhuai hi’n ka koih a, a kallak inlah ken Mawite ka ngaih bang a aman kei honna ngai hi di hia chi’n hehpihhuai bang ka sak ton aom zel hi. Huai khong ngaihtuah kawm a ka tai leh theihlouh kal in ka inn uh ka tung hi.

Inn tung phet Mawite in honna nuihmai toh honna vaidawn ngal a, ka bag hon sangkhiat kawm in “Umuan, tuni buailua maw n’on tunghak ngei e” honna chipah a, ken leng “a tawp hak hilou ka hi uh ka lawite uh hong kisuanthak khat om a, ka inn luahna a et bek hong etsak in chia hon zawn a ka va hoh a ahi” chi’n ken leng thil omdan ka hilhpah hi. Mawite inleng a theisiam mahmah a, huchi’n kei leng ka vante kisuah in ka kisilkhe ngal hi.

Hunte hong pai zel a, Puii toh leng nidang sang in ka kipawl thei zawta uhi. Himahleh nop bel ka sa kei, ahihziak a va nawlkhin ding bang leng hun paisa et in kei adi’n a nuam hetkei zel hi. Sun khawl hun teng in leng Momawite hotel ah ka tukhawm gige ua, Momawi inleng muanmohna tan hong neih hial khak ding ka laugu mahmah hi.

Nikhat office ka sunkhawl hun un Momawite hotel mah ah singpi dawn ding in ka va lut hi. Gintak louhpi in ka u toh Mawite ana om ua, “kare maizen nougel ana guk pawtpawt na hi ding umaw” chi’n ka chiamnuih a, amau leng “na omlouh chia vasa khahsuah kibang lel aka, nop petmah” chi’n hon leh chiamnuih uhi. Singpi dawnzou office lut hun nawn ahihman in kei leng ka dingtou a, chihleh thakhat in Puii hong pai a, ka khut a hong kai kawm in “ash Umuan, hong kizong den a” hon chi khe kong a, etna ding bang ka theikei zawzen hi.

Office a ka paiphei kawm un hotel lam ka nung et lah Momawi in ka u leh Mawite kiang a bangbang hiam gen hi awmtak in a khut bang vai zawzen in ka mu a, ka lung a nuam hetkei hi. Office a ka nasep leng a pai thei nawnkei a, inn tun ding leng ka ngap hetkei hi. Ka tawp un pai louh theihlouh ahihman in inn ka pai hi. Inn ka tun phet in ka lut pah a, ka u in hong na en gega pah a, Mawite lah lupna tung ah mittui toh ana om a, kuaman hong houpih hetlou ahihman un ka lungsim a na mahmah a, omna ding mun leng ka thei zoukei a, thazoi tak in munkhat a ka ding nipnep hi.

KHEN SAWMTHUM-LE-GUKNA

Kuamah a pau om hetlou a sawtkhop ka om nung in kei a pasal pen chi’n Mawite lupna gei a ka va tu a, ka u kiang ah “U, hiai a hong pai mah” chi’n ka sam a, amah leng thumangtak in hong pai vanglak hi. Ka u ka en a, “U tuni nong awi louh luatna uh om hia?” ka chi a, ka u inleng hong en a “Bawi, huai na seppih nu toh kingai umaw?” hon chipah a, huai hon chih leng ka gintak sa ahi.

“U, kingai hi zenzen lou ka hi uh. Aizawl ka omlai a inn bang a ka na bawlnate ahi ua, huaiziak a kingaina, kisanggam bawl ka hi uh. Banah, mai leng kimaingal ngam ka hi uh. Aman leng hong u bawl a ka khut khong hon letsak ngam ahi. Huaichia, Mizoramte ahi a hiai lamte theih neilou banah meitei pau khong bangmah theilou ahihna ah hon ngaina diak ahi. Ken va nawlkhin ding chimawk leng Aizawl ka omlai a asiamna uh thukkik zoulou ding ka hi. Huaiziak a a kingai hilou a a kiunau bawl hizaw ka hi uh.”

“Ahihleh a kingailou in Momawi hotel a ka boyfriend hong pai khalou hia chia va kan thei?”

“U, eilamte’n boyfriend/girlfriend chih khong ngaihzawngte genna in i la ua, huaidan hilou i lawm numei, i lawm pasal genna lel eive.”

“Aw huaidan ahihleh a hoih e, hileleng pilvang mahmah in aw.”

“U, huchidan hial a zaw aman leng ka papi lam theilaw sam ahi.”

Mawite hong thoutou a, “Umuan na taktak hia na gente?” chi’n hon dong a, ken leng “Mawi, taktak mah ahi, na ginkei leh amah kiang ah leng va dong lechin huai hon chi veve ding ahi” ka chi a, “thil banghiam aom chiang in maw ana patau pahpah kei unla kei kiang ah hon dong chian masa zel le uchin ken hong khem hetlou a adiktak mah hong hilh ding ka hi. Mawite hon zulhzau san ding hileng sawtpi apan kon huchihsan khinta ding, ka ginom dan na theih utleh ka seppihte kiang ah va dong lechin hong hilh mai ding uh” ka chih beh a, a lung uh kim deuhta ahidia a melsuah uh leng a et nuam deuhta hi.

Ka u in Mawite enphei kawm in “Mawi, na umuan nungak dang toh i muh nawn ngeingei leh inn hong tun hunhun pautam hetlou in kivuak huan ta ni aw” hong chi a, ka vek un ka nui nainai theita ua, kei leng ka lung a nop tuan mahmah hi. Mawite inleng “eivoi maw u, tuni bang sih suk mai ka ut ahi Momawi in a muh khawm gige dan hong gen a ka tha teng zoi zou top ahi” hon chi a, ken leng “thutak theihma muh leh zak teng a na hichih pahpah ua si baihlaw lou ding na hi umaw, thu i zak a i muhte a chiangtak theih masak ding, huchilou a mawk om pahpah ding hilou ahi” ka chih beh nawn a, amau leng hi a sa tuak mahmah uhi.

Lungkim vekta ka hihman un ka u inleng a ann huan na lam ah hong paikhiat san nawn a, huaiphet in Mawite in “Umuan, nong hehsan lua hia? Ken maw hong ngailua inga numei kuamah inleng hon theikei le uh chih khong ut ka hi” hon chi a, ken leng “Mawi, papi sa a nungngak ngai chih khong miteng utdan hideklou ahi. Pasal ginalou teng leng hikim tuanlou ahi uh, huchibang aom louhna dia numeite mohpuak chu maw a pasalte uh pahtak di zawng aom gige a, a pasalte uh lungkim sak uh henla, haan/phun hat kei u henla, kikem siangthou gige zou le uh a pasalte un nungak va lunggulh zenzen lou ding uh ahi” ka chihsan hi. Aman leng “umuan, himah e maw. Kei lah kipuahlou non sa lua hia?” chi’n hong kan a, ken leng “Mawi, nang chu hun geih k’on sa, hiai sa kipuah zawlai lechin mi’n nungak honsa ding uh ahi” chi’n ka chiamnuih hi.

Ka u in ann minta ahihman in Mawite toh room apan ka pawtkhia ua, ka u toh ann hong thukpah uhi. A thukzoh un ka nepah ua, ka u in “Bawi, tuni hehsa a meh ka huan ziak a alim lou ngen ka huan ahi aw” chi’n hong nuihsan a, ken leng “na huchi tawk di, thu theichiang loupi a mawk heh gemgam, k’on tung bang a honna en gega, Mawite inlah hon lehngat babauh, nou naupang vai lawtel ngal neive uai” chi’n ka nuihsan a, amau leng ki-entuah in a nui uhi.

Ann ka nek zoh un ka u kiang ah “nougel sunchia ana pawt gugu thouthou meh ding na etkawm un va walking ua” ka chih ka u inleng “a sum val aom di nakleh poi teuhlou maw Mawi” chi’n hong nuihsan a, ken leng “na zatsiam ua leh val ding, na siamkei ua leh daih chet ding” chi’n sum bangzah hiam ka sumbawm apan in ka pia a, ka piakzoh in amau leng kizuikhe pah latlat uhi. A pawtkal un zingchiang zingkal a ding tang in tui khawng ka na nawn a, ka man in hong pai ding uh ngak in lupna ah ka na lum hi.

Khua bang mial din kisa simta a himahleh hong tung ngeikei uhi. Ka lungnuam chiahlou ahihman in ken leng a vadawn kawm ding chi’n inn kong lam ka zuan hi. Lampi dung teng ah ka va zong a, ka muzou kei a, khua in hong mial khum zomah hi. Kei leng loh dingdan tuan theilou in inn ah ka kiik nawn hi. Inn ka tun in ana om a, hong muh phet un ka u in “nang inn ngak in koi a va ngak na tel a?” honna chipah a, ken leng “hong pai ngeilou hive uchin, lunghimoh a nou zong a hong kuan kei vele” ka chisuk pah a, amau leng “na koilam hon zong neita, gammang ding honsa zawzen na maw, na uang ve” hon chihsan ua, hon nuihsan ekhekh zomah uhi.

A meh leite uh ka en a, lim bang a limchit thei zawzen hi. Kei kia in chiar ah ka tu a, amau ahihleh bench ah a nih un tukhawm uhi. Amau lam nga kawm in “Nougel na laibu sim ding uh hon kileisak gige a sim leng sim ngeilou khat hi di neive ua maw?” ka chih leh ka u’n “phawk le phawkkha lou i hi, hon gen thoh zel ding na diam maw?” chi’n hon chiamnuih dawn a, ken leng “ngaihna om ngal kei uteh na hichi ua hou chikchik a naupang bang a nuak thei na kei ua, tuban hoihtak in simta un nougel a ding diak a poimoh ahi aw” ka chihsan hi.

Zan hong sawt simtak in kikhopna ka neihpih a, thuhilhna leng bible pansan in hunkhop ka nei hi. Ka zoh un kou lupna chiat ka zuan uhi. Mawite in puan hong bawl a, ken leng hih theih dandan in ka na huh hi. Ka bawlzoh tak un ka lum nawn ua, ihmut suaklaw nailou ahihna toh ka houlim uhi.

“Mawi, tusun bang thu teng e Momawi in hong gen himhim?”

“Bang thupi law tuankei, i u hong gen teng mah hilel, niteng a singpi dawn a na hoh khawm gige dan khong uh, khatnu’n nang hon ngaih chituak a sakdan khong hi. Gengen nawnkei ni ka lunggimna di phet hi.”

“A himhim thu in ken midang hong saisan di’n nong ging himhim a maw. I kingaih chiil apan tutan a kipden hilou ka maw?”

“Himah e umuan, ginom lam thu a zaw kei sang a leng ginom zaw na hi.”

“Tuban kei apan thupawt lou peuhmah ana gingta ken la, theih ut banghiam na neih leh kei kiang mahmah ah hon dongta in aw.”

“Awle Umuan.”

Bangbang hiam khong ka gen khawmkhawm lai ua, a kallak bang in lupna tung ah ka nui zel uhi. Ka houlim zoh un Mawite hoihtak in ka kawi phei a, a ihmut ding ka ngak nawn a, a sam khong ka zutsak hiauhiau hi. Awl in hong ihmu hithit a, a mel bang ka en thakthak a, lungmuang tak a ihmu ka muh chiang in ka ngaihna a puang hulhul mai a, kipaktak in kei leng ihmu ding in ka kisa a, huchi’n awl in kei leng ka ihmu hi.

Zingkal ka khanloh phet in ka thoukhia a, Mawite leh ka u ana thoukhin uhi. Kihahkhe dia ka pawtkhiak leh ann bel lah kisuanglou ka u leh Mawite lah ka mukei a, lamdang ka sa sim hi. Meh lei chih dia lah zan a leikhin hizel uhia chi’n ka guk buai nawn mahmah hi. Ka kihahkhit in inn kong lam ah a zong ding in ka va kuan nawn a, gate bul ah ka kituak kha geih uhi. Ka u’n hong en a, “nang a bang chi gige lah, mi omkei zek leh zong khop” chi’n hon nuihsan a, ken leng “nou na hoh ding lah genlou hive uchi’n” ka chih leh Mawite in “nang hoih ihmut lua chi’n a hon phawng ngamlou lam i hi” hon chihsan a, huchi’n ka vek un ka kizuilut nawn uhi.

Ka tun un Mawite in singpi hong bawl a, ka u in ann huan in ken tutna tung ah Bible ka na sim hi. Mawite in a singpi a bawlzoh in hongpia a, huai dawn kawm in ka bible sim ka sunzom hi. Bangtan hiam ka simzoh in ann hong min ua, huchi’n ann khong ne in nekzoh phet in office kai ding in ka kisa ngal hi. Mawite in ka van dingte ana nawt maam gige ahihman in milak a maizum in ka om ngeikei a, officer liante bang in ka om gige thei hi.

Ka man phet in office ka kuan ngal a, a tung masapen in ka va pang nawn hi. Ka tun nung sawtlou in Puii hong tung a, ka room ah hong lut hi.

“Umuan, tuni tawpchia na man leh hong hoh nawnve.”

“Puii, manlou ding hiveng aw, pawtna ding khat nei ung a.”

“Aw, poina e maw. Na ngaih huaihuai toh” chih toh din a thuah a, a room lam a zuan hi. Ngaihhuai le honsa dah inla, ka muh inleng hong omom keizaw lechin ka ut hi a ka lungsim in ka chi gu sim hi. A hitak a kou nupa kal noplou saktu khat ahihna ah ka ngaina vak kei hi.

Sunkhawl hun hong hi nawn a, Momawite hotel lam zuan in ka pawtkhe nawn hi. Puii in honna galmuh ahidia ka nung ah hon delh in ka kiang ah hong tu chat hi. Huai laitak Momawi in honna hoih muh mahmah ahihna ah nop ka sa hetkei hi. Kei leng kisuanglah sim ka hih toh Puii kiang ah nang ana dawn inla kei zaw ka gil leng vah thou ahihtoh latrine ka lut ut a ka na kik ding ka chih leh aman leng huchi thouthou kiik khawm ni chi’n hong zui tutut zel a, ka hehtha bang a suak simsim maimah hi.

Ka nasep ka sunzom nawn a, Puii hong hihdan tutut khong ka ngaihtuah chiang in kei a mutu hilengl muangmoh huai sa ding mah ka hi ka chi a, Momawi honna gennate leng ahi ding mah in ka koih lel hi. Mawite in hong muh nawn khak ding bang ka laugu mahmah a, thil thuaksiam lou pahpah ahihna ah ken leng ka theihsiam petmah ngai ahihman in. Kingailou chichi lehang leng kizuizui mawk leng muanmoh kikai ding mah ahihna ah.

Ka tawp phet un inn lam zuan in ka pai ngal hi. Mawite in honna galmuh phet in kong bul ah ana ding a, “umuan, hong tawpta maw, koi e na bag k’on sang di” chi’n ka bag honna sangpah a, a tawldam huai mahmah hi. Ka kisilna ding tui bang leng bawlsa a ana koih ahihman in ka van teng suah in ka kisilkhe pah ngal hi. Kisil zoh in chair ah ka tu tawldam a, huchihkawm in laibu ka sim hi. Ka u leh Mawite ahihleh ann huan in a buai uhi.

Ka man un ann ka ne ua, ka nek zoh un ka u toh Mawite walking di’n a pawtkhe nawn dek ua, ken leng “hong pai pahpah ta un” ka chihkhum a, ka u in “inn ngak na hi chih ana thei inla, ana taikhe nawnken aw” chi’n nuihsan toh pawtkhiak hon thuah uhi. A pawt kal un ken leng tui khong ka na tawisak nawn a, ka tawi ngah khit in bench tung ah lupkawm in ka na ngak hi. A masa banglou in hong tungbaih zawzen ua, hong tung un ka kichiamnuih nilouh nawn uhi.

Nitak kikhopna ka neih zoh un ka lum ngal ua, gim sim chiat ka hi ding uam ka daipah sipsip uhi. Zing khua hong vak phet in ka thoukhe nawn chiat ua, Mawite walking saulou ka va paipih hi. Ka pai khit un inn ah singpi khong dawn in ka om uhi. Ka ute hong mansiang tak un zing ann ka ne nawn ua, ka nek zohzoh un kei leng office kai ding in ka kisa hi. Ka kuandek in ka u in nitaklam ni nem deuh chiang a pawt ding ahihdan uh hon zasak a, ken leng ka aw pah hi.

Sun office ka kai nawn ua, ka sep ngei teng uh ka sem nawn uhi. Singpi dawn hun in Puii ka kiang ah hong pai a, “UMuan, singpi hotel tan hon len aw, ka khe ka siklep kha na lua” chi’n hong bai laihlaih a, va utlouh hial ding lah hilou ahihman in ka lensuk a, hotel ah singpi ka va dawn uhi. Singpi dawnzou office ah ka pai nawn ua, nasep ngei mah ka sem nawn uhi.

Bangtan hiam ka sep nawn nung un tawp hun hong hita a, kei leng pai ding in ka kisa hi. Ka paikhiak dek leh ka nunglam apan hong kisam a, ka etleh Puii ana hi a, “Umuan, inn tan hehpihtak in hong kha maive, ka pai ngapkei a” hong chi a, hotel a ka paidek dan ua utlou chih hial ding nop hetlouh khat om ahihman in a kha ding in ka kisa mai hi. Huchi’n Puite gari a tuangsak in a inn lam uh ka zuan ua, mun khat ah traffic a jam ziak in neukha ka khawl uhi. Ka khawl na ua ka dakkhiat leh ka pamzek ah ka u toh Mawite in hoihtak in hong na en kilkel uhi.

KHEN SAWMTHUM-LE-SAGIHNA

Ka etna ding lam leng ka thei nawnkei phial a, kisuanlahna toh ka kingaihtuah dedu hi. Huchihlai in ka nung a garite’n a horn hong mekkhum ua leh tai ding lam ka phawk guih a, awl in ka tai nitnit uhi. Bangtan hiam ka tai nung un Puii innluahna ka tung ua, kei leng kum khe tuanlou in paisan ding in ka kisa hi. Puii in a inn a baang ding in naktak in hong zawn mahleh ka utkei a, gari hei in inn lam zuan in ka leh tai hi.

Lamdung ah inn tun chia bang ka tuak de aw chih khong ngaihtuah in lungsim nuam hetlou in ka om a, ngaihtuahna bang a paisau mahmah hi. Ka u leh Mawite muh ding bang ka lin mahmah tuntun a, himahleh muh louh theihlouh, pai louh theihlouh ahihman in ka pai hi. Sawtlou ka tai nung in inn ka tung a, ka u leh Mawite puansawp ka galmuh pah a, dip bang a kisai litlit hial hi.

Kong ka tun in Mawite in nui hiuhiau kawm in “eh! Umuan nong tung baih vanglak ve, na gim hia, koi e na bag” chi’n hoihtak in honna vaidawn a, ka lauh ana banglou lua ahihman in ka guk kipah petmah hi. Ka u inleng hong en a “mi’n zaw nungakte gari in paw mah uh ei” chi’n honna chiamnuih a, kei leng ka nui hi. Mawite in “Umuan, na lawinu va kha maw?” chi’n hon dong a, ken leng im sese lou in “hi tuni office a akhe siklep kha a lamsau pai theilou a, a kha dia hong ngen a, a innkong tan uh vakha zual a hong kik pah ka hi” chi’n ka hilh a, a theisiam mahmah hi. Ka u in hong chiamnuih nawn a, “va kha zual maw ahihke’h va kha kawm cheuh” hon chi a, ken leng dawn ding dan thei tuanlou in ka nuihsan lel hi.

Mawite in hong theihsiam deuhdeuh leh ka itna a lian semsem a, numei dang ka buaipih khaknate bang ka kisik semsem hi. Kihehsan thoh ahihchiang in engpanna piang ut mahmah a, himahleh kamdam a kidong a i kitheihsiam chiang in itna leh kituahna piang ahihdan ka mu semsem hi. Tua bang leng Mawite in honna hehsan hiam honna muangmoh bang hi zenzen leh ei huchidan kihilou lua ahihchia kiheh dia kinakna, kisiatna hong suak maimah ding hi.

Mawite in ka u toh a puansawp sunzom nawn ua, kei leng a kiang ua ka va pai a, “nougel tuni bang teng va leikhe nawn uh e, second hand mah hizel inteh maw?” ka va chih leh ka u in “third hand hita” honna chihsan gaih a, hon nuihsan zomah uhi. Ken leng numei kiang aom nopmoh maimai chi’n innsung ah ka lutsan a, ka van khong khek khia in kisil ding in ka kisa hi. Ka kisil zoh in room ah laibu sim in ka tu maimai hi.

Nitaklam ann nek hun hong hi nawnta a, ann ka ne ua, ka nek zoh un Mawite ka va walking pih nawn hi. Inn ka tun nawn un ka u toh ka thum un thu tuamtuam gen in ka houlim ua, a kallak in ka nui zaizai zel uhi. Zan hong sawt tak in kikhopna ka neihpih nawn a, laa bang sakhawm in tamkei mah le ung nuam ka sa mahmah uhi. Kikhopna hun nuamtak ka zat zoh nung un lum ding a kisa in ka lupna tuak uh ka zuan uhi.

Kou leng Mawite toh ka lum nawn ua, lupkawm in thu tuamtuam ka houlim uhi.

“Umuan, nau neih hun ding nai gawp a kallak khong a ka lauh tha suak eive.”

“Lau zenzen lou e, kipahna ding ei voi.”

“A himhim in tanu hia tapa koi na deih zaw.”

“Mawi, huai zaw maw Pathian hon piakpiak ka deih. Hon pe kei leleng i gen theih omlou ahihlai in.”

“Himah e maw, deih a i tel theih himawklou ei mahve.”

“Umuan, tate etkol didan hoih na sakdante hong gen nawn ve.”

“Niteng a thumna hun zatpih gige a, a thum ding dan sinsakna hun neih gige ding, tate adia hun piaktam poimoh lawtel ahi.”

“Hi lawtel maw, eile i neulai a banghiam khong deih, ahihke thei ut chih khong a nute kiang a i kan chiang khong a manlou, ka buai khong hon chihkhum ua leh i ngaihdan khat tuam om thei mawk ei mahvoi.”

“Huaichia, Niteng om ding dan, gamtat ding dante lupkawm bang a sinsak a, tangthu hoih etsakna omte genpih zelzel ding. I ta a hoihlouhna hiam, a hatlouhna hiam aom leh zong midang ta hoih hiam, midang ta hat taktakte toh tehkak hetlouh ding, denchiang in a lung uh kisulel kha dia, a lungtang uah chi hoihlou kituhkha zaw ding hi. Huaiziak a pilvan petmah kan omlou.”

“Diklua, zi/pasal inleng mahni pasal/zi midangte toh tehkak hetlouh ding chidan a i tate bang leng huchih ngailua ahi.”

“Banah, a neu uapan a lunglutna uh, a tempaina uh matkhiak teitei a, huai dungzui a etkol a chiil touh ding ahi. Mihing i lunglutna bang in kipi leng kuamah lohsam den chih omlou ding ahi. I tate banglam siam a banglam lunglut uh a chih theilou in ei a nu leh pate’n ei hoihsakna a i pum kaih chiang a i duhthusam bang a gahsuah zoulou naupang kitam ahi.”

“Hilua maw. Michih i lungput, i lunglut leh mizia kibanglou law mahmah ahihna ah huaite kitheihsiam kawmtak a ki-etkol ding mah hilua.”

“Huai banah, i tate pom zel a, a theihsiam ding tak ua thuhilh kawm a vualzawl zel ding. Huchileh i ta lungsim ah manglou ding a, a hinkhua ah kimuanngamna nei ding hi. Huan ah, thil khatpeuh i sepsak ding hiam, i sawl peuhmah chiang in huai thil pen poimoh ahihdan leh hih tuak mah ahihdan theisiam sak masak zel ding ahi. Huchileh a lungsim tak utoh pang a sep leh bawl bangpeuh hih ding ua, huai in ma vanna tun ding hi.”

“Dik thei mahmah e Umuan, ta bangzah hiam ana kolsa na bang hial, hehe.”

“Haha, zawzen eive. Hichidan houlim khong ka lunglut lam ahi. Aziakbel miteng adi’n phatuam zoukei leh leng khat leh nih adia ana phattuam khak leh hun lua ahi.”

“Himah e maw, ken le i houlimnate apan ka phattuampih tam petmah ta ahi Umuan, kidam hetlou in houlim toutou zel ni aw.”

“Hitham e.”

Ka houlim zoh un ka ihmu tuak ua, zing khua hong vak phet a thou in ka nupa un walking ka va pai nawn uhi. Ka tun un Mawite in singpi hong bawl a, huai khong dawn kawm in ka om maimai hi. Ann nek hong hun a, huchi’n ann khong ne in office kai ding in ka kisa nawn hi. Ka man phet in office lam zuan in ka kuan khe nawn a, a tung masapen in ka va pang nawn hi.

Ka nasep dingte hoihtak leh lungluttak in ka sem zungzung a, sun khawl hun hong hihtak in Momawite hotel ah singpi dawn ding in ka va hohsuk hi. Gintak banglou tak in Puii in hong zui kei vanglak a ka kipak gu sim hi. Mi ana tam hetkei ua, Momawi in honna houpih pah hi.

“Umuan, tuni chih simsim nu lah non tonpih hetkei a, hehe.”

“Mawi, chih simsim hi zenzen lou ahi. Aizawl a ka posting lai a inn bang a ka va zatnate ahi ua, huaiziak a hiai lam theih a neihlouh toh hon theihsun leh hon maingal omsun ahihziak a hong zui sek hizaw eive.”

“Eh, huaidan maw, en a kingai di khong honna sa hang a, aguk a ana heh simsim i hi, UMawite i hehpihna toh.”

“Huaidan hi mahmah lou, kisanggam bawl hilel ka hi uh.”

“Aw, tun ka theisiamta. En umawite kiang bang a kingai dia k’on muanmoh thu khong ana genkha i zomah vele.”

“Na umawite inle a tung in a theisiam kei na a tua chu theisiam lawta ahi.”

“Aw a hoih vele.”

Singpi ka dawn zoh in office lam ah ka paisan nawn hi. Ka room a tupan Puii hong lut a, “Umuan, ka chi a nuam keilua tawpchia hong kha nawn in aw” chi’n hong ngen a, dawn ding dan ka buai mahmah. Ka kingaihtuah a, a tawp in “aw” chi’n ka dawngsuk mai hi. Huaiphet in amah leng kipaktak in a paikhe ngal a, a paizoh in ka kingaihtuah nilouh a, den chiang khong a athaang a va awk khak maimah ding khong ka lau mahmah hi. Zan a leng a khe nalaw taktak hilou ahi chih theilua ka hihman in.

Office ka tawp phet un hong zui pah tuttut a, gari bang hong gaih in a tulut pah a, ka mit a dong sim mai hi. Ken leng ka taipih vengveng a, a kong uh ka tun un “Puii, ka na paisuak ngal aw” ka chih leh a lu hong khoih a, “Umuan, ka lung leng amsim ahi hong lenlut phot aw” chi’n lung-am dandan in hong om a, va taihsat teitei hial ding lah noplou ahihna toh a kongkhak ka honsak a, a liang a lenkawm in a inn luahna ah ka tonpih lut hi.

Inn sung ka tun tak un khah dia ka kisak leh “Umuan, lupna ah hong lumsak phot aw” chi’n hong ngen nawn a, ken leng lupna ah ka sialsuk hi. Ka sialsuk leh lung-am malak ah hon pumkawi hi. Ken leng heh hetlou in “Puii, kei siang nawnlou ka hi, midang a hiphot ka hihman in hong theisiam mai in” chi’n a khut ka lakhia a, “hoihtak in ana tawldam inla, hong dampah in aw” chi’n innkong lam ah ka pawtsan hi.

Kei leng ka gari a lutsuak in kindeuh in ka gari ka hei a, inn lam zuan in ka taikik vengveng hi. Lampi ah bangbang hiam Puii omdan velte ka ngaihtuah a, ka kithuahtam uh hoih ka sak hetkei hi. Inn ka tungtou pah a, Mawite in hong muh phet in honna delh pah a, kipaktak in honna vaidawn hi. Ken leng ka puante suah pah in kisil ding in ka kisa ngal a, kisil zoh in ka room ua laigelh ding bangbang hiam nei ka hihman in huaite ka gelhfel pah hi.

Ka gelhzoh in ni leng sanglai ahihtoh bazaar pha ding in ka kisa hi. Ka u toh Mawite kha a kigin hetlouh pi ua mobile phone Manipur bang leng hong tungta ahihna toh khat tuak piak ding sawm ka hihman in huai lei dia kuan dek ka hi. Ka kisak zoh in gari lakhia in ka hohna ding leng gen tuan sese lou in ka taikhia hi. Phone zuakna mun nih kia ompan ahihna ah ka tuah masak pen ah ka va lut a, gintak sang in tawm ana manzaw ahihman in ka pa, Mawite pa, kei, Mawite leh ka u a ding nga tak ka va lei a, a phone vuak zat theihlouh ding ahihna toh a simcard ding leng nga mah ka lei ngal a, huaizoh ka pai vengveng hi.

Inn ka tung nawn a, ka u in “nang leng a koi a va hoh valval gige neita, huai polythene a na khai geigoi banglah?” chi’n honna kanpah a, ken leng chiamnuih in “k’on hilh dah mai di, na deihlaw kha dia” chi’n ka nuihsan a, room ah ka lutsan hi. Room ah hoihtak in ka va kem phot a, kei a dia ka leipen lakhia in a muh un ka hong a, hon eng petmah ua ka u bang in “Bawi, huaipen ken k’on zang phot diam?” chi’n chiamnuih in hong ngen hi.

A simcard ka thuahzoh in bank a ka seppihte number ka kep teng leh lawmte phone neisa teng number ka save lut a, huaizoh in ka number ka ban hilhvek hi. Ka u toh Mawite bang a hihdan thei ut kisa in ka nawl tuak a tu in hong en nilouh ua, a nasep ding bang uh a phawkpha kei hial uhi. Message ka khak khitvek nung in ka phone hong gingpah a, ka et leh Puii ana hi a, “hello, bang chisim e?” ka chih leh “phone na neita a kipahhuai mahmah ei, nitak chia k’on msg ding” chi’n a koih gaih hi. Ka kihou zoh un ka u leh Mawite in ka phone hon laksuh ua, a velkhop ua, a pakta mahmah uhi.

Nitaklam ann nekhin Mawite toh walking kawm in ka va pawt uhi. Mawite kiang ah “Mawi, nang phone na deih hia?” chi’n ka dong a, nuikawm in “na omlouh chia i hon houpihna ding in i deih mah keidia Umuan” hong chi a, ken leng bangmah gen tam nawnlou in ka nuihsan lel hi. Bangtan hiam ka va paizoh un inn lam ah ka kiik nawn uhi.

Inn ka tun un ka u toh ka thum un bench ah tukawm in ka houlim ua, “nougel phone hong leisak leng laibu lah sim peih nawnlou ding chin ua, phone kia mekkhop ding hive uh chin aw maw” chi’n ka chiamnuih hi. Ka u in kindeuh in hon dawngpah a, “zenzen, non leisak ngeingei leh laibu sim le thanuam ding, na thuthu mang ding ka hi uh, mawle Mawi?” chi’n Mawite a melhphei zauh a, Mawite inleng “huaichet” ana chi thuk hi.

Bangtan hiam ka houlim zoh un ka room ah ka va lut a, ka phone koihna apan avek in ka va lakhia a, hiai a lii omlak ah na deihpen uh kitel unla, na deihlouh tegel uh i pate tuak uh a di ka chih leh kipaklua in a kikou hial uhi. Khat tuak tel ua, a khoihdan thei nailou ahihman un a sim ka thunsak tuak a, huaizoh a hih dingdan uh bangkim ka hilhvek hi. Bangtan hiam ka hilhzoh in a khoihdan siam huntawk ua ka theih man in ka number ka save sak tuak a, hon call ding dan uh, message gelh ding dan leh bangkim ka hilh vek hi.

Nitak kipaktak in hun ka zangkhawm ua, ka lupdek un kipahthu genna leh kikhopna ka nei ua, huchi’n ka lum uhi. Lupkawm in Mawite toh phone khoihdan ka kihilh nawn ua, huchihlai in Mawite in “Umuan, nang a koi eita k’on en himhim, kei a toh koi a gikzaw hiam?” chi’n hon ngen a, ken leng ka pepah hi. Mawite in ka phone a et laitak in message hong pai a, a etleh Puii apan “Umuan, i love you, come and sleep with me” chih ana om a, Mawite in a muhkhak chitchiat man in poi ka sa petmah a, loh ding dan leng ka thei zoukei hi.

KHEN SAWMTHUM-LE-GIATNA

Mawite in ka phone off ngal in kei lam ah hong kihei phei a, “Umuan, hiai kua lah? Bangchidan a hiai bang thu teng hon gelh thei mawk a?” chi’n hon dong ngal a, ken leng “Mawi, hiai maw Puii ahi, a diktak a gen in hong ngai mah e, hileleng ken amah kiang mahmah a leng kei sianglou ka hi, ka zi adia ka ginom ngai ahi, ken ka zi loungal kuamah dang chilou kahi chia hoihtak a ka gen ahi” chi’n ka hilhchian hi. Mawite mah in “Umuan, nang leng hope na pe zek a hong huchih thei ei diam?” chi’n hong kan nawn a, ken leng “Mawi huchidan om mahmah lou ahi, lungkham hetken kei nang apan chikmah chia taise ngeingei lou ding ka hi” chi’n thil omdan hoihtak in ka hilhchian thakthak hi.

Mawite inleng gintak sang a hon theisiam mahmah ahihna ah ka kipak a, ka lung a muang sot mahmah hi. Hoihtak in ka kawi belh a, ka ang ah lungmuang tak in ka lumsak hi. Chikmah a khem kha ngeilou ka hihmna in aman leng ka thugen peuh hon gingta pahpah a, ken leng khem ding himhim in ka koih tuankei hi. Nupa kal khong thutak a hidan mah a i kigen geihgeih kha kituahna ahihdan ka muchian sem hi.

Zan tawldamna hun hoihtak zangkhin in zingkal ngeina bang in ka thoukhe nawn ua, walking saulou va pai in inn ah ka kiik nawn uhi. Zing singpi dawn in news simkawm in tutna ah ka tu a, Mawite leh ka u ahihleh a sep ngei teng mah uh sem in amau khom in a buai mahmah uhi. A hon mantak un ann ka ne ua, ka nek zohzoh un kei office kai ding in ka kisa ngal a, ka u leh Mawite ahihleh a phone mah uh toh a buaikhop lai uhi.

Sun office ah nasem a ka om laitak in ka phone hong ging a, ka etleh ka u ana hi a, tulaitak a bang thu om ade aw chi’n ken leng ka lapah a, “hello” ka chihpat leh ka u in “Bawi, i pa BP Stroke a buai tua hiai lam a etkol dia hong pawsuk lel uh, kou leng Mawite toh damdawi inn lam ana delh dek” chih teng hong gen in a koih hi. Ka lung hon phawng lua ahihman in ka kingaihtuah dedu a, ka lungsim a nopkei mahmah hi.

Bangtan hiam office a ka om zoh in sunkhawl hun hong hi a, ka manager pa uh kiang ah ka va lut a, “Sir, ka pa damlou gim a hong pawsuk ua bang ka chih dia?” chi’n kisuanglah kawmtak in ka va gen a, ka Sirpa’n leng “Aw, huchidan ahihleh va delhpah in, damlouh vai khong ka ngaih poimoh mahmah khat ahi” honna chi a, kei leng thumu kisa in singpi leng dawn man nawn tuanlou in damdawi inn lam zuan in ka taikhe ngal hi.

Sawtlou ka tai nung in damdawi inn ka va tung a, a omna mun uh theilou ka hihman in Mawite ka phone a, huchi’n Mawite inn kong ah hong pawt in hon pi hi. Ka pa lupna mun ka va tun in tang hetlou in lupna ah khophawklou in ana lum dildel a, et hak ka sa mahmah hi. Lungsim guk in, Pa nidang i kimuh toh kikhaina e maw ka chi a, thuak haksa ka sa mahmah hi. Kipaktak a kimu a kichibai lai nite khong mitkha ah hong lang a, ka pa ka itna a lian semsem hi.

Doctor pa room ah ka va lut a, “Sir, ka pa dinmun n’on hilhchian thei diam? Lametna aom diam?” chi’n ka va kan a, Doctor pa’n leng “theih haksapi ahi, hiai dante mawk damsuah lou, a damsuahte leng a tamzaw taang thei nawnlou khong a om uh ahi, himahleh lungke ke’n a damsuah hoih leng om veve ahi, theihtawp in i pang ding uh” hon chi a, kei leng lung nuamkei sim mahleh lametna ka nei a, hih theihsun thumna toh naktak a pan ding chih ka tup ahi.

Nitaklam ni hong niam tak in ka u in “bawi, nou Mawite toh ana pai unla, ann khong ana huan unla, nitak nong hoh thak zaw mai ding uam, ken i nu toh ka na ompih ding” hon chi a, ken leng omdet vek theih hilou ahihna ah hoih ka sa a, huchi’n Mawite inn ah ka paipih hi. Inn ka tun phet un Mawite in ann khong huan pah ngal a, kei ahihleh ka na kisilkhia hi. Ka man tak in Mawite nasep huh theih dandan in ka huh a, ka nupa un nop ka sa huntawk uhi.

Ann ka min phet un kou gel in ka ne pah ua, ka nekzoh in ann leh meh hoihtak a guang in damdawi inn lam ka zuan nawn ngal uhi. Ka tun phet un ka u toh ka nu ann ne ding in ka sawl a, Mawite toh kou ka pa ka na ompih uhi. Ka pa’n khua hong phawk a, kipaktak a hong houpih ding kal ngaklah tak in a kiang ah ka tu a, a sam khong zutsak hiauhiau in deihthoh tak in ka kem hi. Mawite inleng a khut khong awl a meksak in ittak in ka pa hong kep pih hi.

Zan hong sawtsim tak in ka nu’n Mawite toh ana paiphot dia hong sawl man in kou leng zingkal chiang a hoh nawn ding in ka paisan phot uhi. Sawtlou kal in inn ka tung nawn pah ua, tungphet neukha tawldam in huaizoh Mawite toh ka nih un ka pa adi’n thumna hun saulou ka zang uhi. Ka zatzoh un lupna khong ka bawlhoih ua, lum di’n ka kisa uhi. Ka lupdek leh ka pa phone ding ka leisak bang ka va mukha thepthup a, hiai pe manlou a hong paisan khak ding bang ka lau gu mahmah hi.

Mawite toh ka lum ua, ka lupkawm un ihmut lah suak nailou hial ahihchiang in ka houlim zek uhi.

“Umuan, i pa bangchi kep leng a hoih dia?”

“Theilou maw Mawi, va kep a va banghiam theih dinmun a om tadih lou a maw.”

“Huaizaw himah e maw. Umuan, tekpi-tekpute khong bangchi kep hoih na sa?”

“Tekpi-tekpu i chih ei bangleng i maban hi tou ding ahihna ah ei hong kibawldan dia hoih i sak bangtak a amau leng en i bawl ding ahi. Nu leh pa, tekpi-tekpu bawlse khate amau mou a neih chiang ua a moute’n leh bawl ekh ut mahmah ahi a chi uh.”

“Ka gingta lawtel, mihing i kum a tam deuhdeuh chiang a i lungsim bang naupang suak thak phing chih bang leng om aka maw.”

“Omlua ahi. Tekpi-tekpu i chih khong a kipahna uh houchik leng ahi. Kamdam tak a amoute’n nu/pa a chih ngutngut khong kipak uh, banah banghiam hih/sep chiang a theihsak masak chih khong, i pawtchiang khong a banghiam thupi lawkei leh leng nektheih-muamkhum khong lel puak bang leng pak a kipak uh ahi.”

“Huchilaw ngut ding ei mahve. Kei inn a ka omchiang a nang kiang sese sanga i nu leh pa kiang a va om, ka va tut chiang khong a amau leng ana kipak tuan ua thei ka hi umuan.”

“Huai hilua, nu leh pa bawlsiam inla, banghiam ka tung a na lungkim louhna, na hehna aom leh leng amau kiang tun masa lechin kipak zaw ding uh ahi. Banah huai ah kituahna, kilemna om baihpen ahi.”

“Hi ei mahve. Singpi khong i hawm chiang bang a leng pe masa se, a lim hia bang achi a chih khong kan, van thak i lei chiang bang a lak in ahihke amau a ding bang leisak in hiai toh kilawm chi honsa lua inga k’on leisak i chih chiang khong a ana kipaklua ahi uh.”

“Huaidan hi, a kipahna ding uh zon hak hetlou, hou chikchik a kipak uh hilel ahi. Hilele a tamzawte’n huai houchik lel leng i zong peihkei ua ahi.”

“Himah e, thil theih utna bang hong hau semsem uh, lah theichiang lou uh huai hun chiang a ning hetlou a awl a a theihsiam ding ua hilh chiauchiau khong bang leng a kipahna mahmah khat ua ka theih ahi.”

“Hong phun hatsim ua leh leng heh a banghiam zenzen lou a, nu/pa hiai hichi ding ahi chia kamdam toh hilh zel ding ahi. A gilou a phun/hang hilou ua a taksa uh hat nawnlou, a ngaihtuahna bang ua omzou nawnlou ahihchiang a amau leh amau leng kining un huaiziak a thil hou chikchik bang ah leng phunphun thei ahi uh.”

“Dik lawtel.”

Hichia ka houlim lai un ka phone hong ging a ka etleh ka u ana hi a, zansawt nungnung a abang thu om ade aw, ka pa houh buai hia chi’n lungsim nuam hetlou kawm in ka la hi.

“Hello, bang a zenzen a u?”

“Bawi, i pa’n maw dendeuh apan khua hong phawk simsim ta ahihchia kipaklua unga hon hilhpah ka hi.”

“Aw, huai dan maw, a kipahhuai law vele.”

“Doctor in tua dan abat leh zingchia hoihtak in a houpih theih ta ding chi a, tu mahmah a a damdawi khat a hong kap nawn ua ihmu nawnta.”

“Aw a hoih vele.”

Ka kihou zoh un Mawite in thil omdan hon dong pah a, ken leng ahidan hoihtak in ka gen a, amah leng a kipak mahmah hi. Ka nih un kipaktak in ka lumtuak ua, hoihtak in ka ang ah ka kawi a, huchi’n ka ihmuta uhi. Zingkal ka khanloh in Mawite ana thoukhin a, kei leng thoukhia in ka kihahsiang ngal a, huaizoh in zing singpi dawn kawm in Mawite man ding ka ngak hi. Hong man tak in ann ka ne ua, ka nek zoh un Mawite va khak masak a huaizoh office lam a taisuak ding ka sawm man in kisasa in ka kuan uhi.

Damdawi inn ka tun un ka pa’n khua ana phawk hoih simta a, hong muh phet in ka nih un honna nuihsan a, a khut hong khak in chibai honna buk a, ka kipak petmah uhi. Ka ngaihtuahna khenlam pek ah Pathian in hong vualzawl ahihman in ka kipak diak a, Pathian kiang ah a guk in kipahthu ka gengen mai hi. Sawt lawlou ka tut zoh in office lam phak ngai ahihna toh ka paisan a, office lam ah ka taisuak vengveng hi.

Office nidang toh teh di’n ka zekai zek a, ka managerpa un hong muh phet un “eh Muan, hong kai man maw? Hong kai kei lechin leng honna kitheisiam law ding hia” honna chi pah a, ken leng “Sir, kipahhuai e, gintak sanga hong hoihzaw ta a, khua bang leng phawk panpan ta ahihna ah kei leng ka lung a muang deuh a hong kisa teitei mai ka hi” chi’n ka dawng a, huchi’n kou mau tutna mun chiat ka zuan uhi.

Nasep ding aom bangbang ka semsuk zungzung hi. Ka pa hoih lawta ahihna ah ka lung a nuam deuh a, ka nasep leng a paituan mahmah hi. Huchia nasem a buaitak a ka omlai in Puii ka room ah hong lut a,

“Umuan, zan bangziak e nana paipah a, hong kha aw hon chi ut hi inga.”

“Puii, ka pa damlou hospital a aom ziak a pai baih ka hi.”

“Maw, a bang na e, tuni tawpchia kong zui dia i va veh dia, huaizoh ka inn ua non khasuak diam?”

“Puii, huchi hial dia zaw man zoulou ding ka hi.”

“Hon kimansak sawmve.”

“Nidangchia sawm thak zaw mai ni, tuni chu buai ding ka hi.”

Pautam lou in hong pawtkhiaksan nawn hi. Hong lutlut kholkei leh leng poi ka sa hetkei hi. Khak ding a genveu nak bang ka ngaihdan ahi khol hetkei a, himahleh va pum nawlkhin hial ding leng nop ka sa tuankei hi. A pawtzoh in ka nasep ding omte a hi bangbang in ka sem nawn a, sunkhawl hun hong tuntak in Momawite hotel mah ah singpi ka va dawnsuk nawn hi. Puii in hong galmuh ahizel dia hon delh in ka kiang mahmah ah hong tu tottot zel a, dongkholh khong ka na sa gu sim mahmah hi.

Singpi ka dawn zoh un office ah ka paitou nawn ua, ka nasep zoh louhte sem in theihtawp in ka pang nawn hi. Nasem a buaitak a ka omlai in ka phone hong ging nawn a, ka etleh Mawite ana hi a, “hello” chichi mah leng ama thugen bangmah a kiza theikei hi. Ken leng ka call thak zel a, houpih theih in aom tuankei. A tawp in ka u ka phone a, “U, bangthu om a Mawite a lah kiza theilou a” ka chih leh “I pa maw....” chih tan gen man in network hong buaizel a, ka hih kik thakthak chiang inleng a kicall thei nawnkei a, ka lung a buai petmah hi. “I pa maw....” chih teng in hon buaisak mahmah a, houh ana buaise thak uh eide aw chi’n ka lungsim a nuam hetkei hi.

KHEN SAWMTHUM-LE-KUANA

Lungbuai tak in ka tutna ah sawtkhop ka om nung in ka phone hon ging nawn a, Mawite apan ahi a ken leng kintak in ka la ngal hi.

“Hello Mawi, bangthu om a?”

“Eh, umuan thu kipahhuai ahi. I pa hoih lawta a Doctor in hong pawtsak a, den a hon kiphone theilou nilouh a auto ka na la ua tua inn a omta ka hi uh.”

“Hia, kipahhuaina e. Ei ana lungkham law man dek i vele.”

“Huchi dai hon gingta kei mahvoi, lungnuam tak in nna hon sem nawnphot in awle, sepnuam.”

“Awle.”

Ka buaina vengta ahihman in lungnuam tak in ka om theita hi. Ka nasep ka sunzom nawn a, ka man toh tawp hun a kituah geih man in inn lam pai ding in ka kisa ngal hi. Puii in kong ah honna ngak a, “Umuan, kong zui aw?” chi’n hon ngen a, ken leng “Puii, nidang chia hizaw heh aw tulai ka buailuat utoh ana theisiam mai in” chi’n ka paisan hi. A melsuah ah a lungkim ngelkei chih ka thei mai a, hileleng kou nupa kituahna ding ahihnakleh poi ka sa lawmlawm kei hi.

Inn ah ka taisuak ngal a, ka tun in ka sungkuante kimtak in ana om ua, Mawite nu leh pate leng hong zinsuk ahihna ua ka inn luahna uh a letlouh toh ka dimsim uhi. Ka pa’n “eh, bawi hong tawpta maw, kei ana halh lawta keive” chi’n honna houpih a, ken leng “halh lawta chin a kipak lawtel i hi pa, hong hat semsem in aw” chi kawm in ka room ah kikhek ding in ka lut hi. Ka kisilkhia a, kisil khin puan hoihtak a silh in common room ah innkuante toh ka tukhawm uhi.

Ka kim lailai un chi’n ka phone kepte ka va lakhia a, ka pa tegel kiang ah “omkhawm gige theilou i hihna ua a poimoh hun a i kithuzak tuah theihna ding uh chia phone nih ka na lei ka pa tegel in khat tuak kemle umaw” chi’n khat tuak in ka pia a, a kipak petmah uhi. Ka pa’n “bawi, nak kipahna ung e, mi a neite a i eng vungvung ni bang ana om hia, tua chu ei a neitu kihita” chi’n kipahthu hong gen a, ka ngaihtuahna ah ka pa’n mi ana englua hi di hia chih khong ngaihtuah in ka khasiat lamlam bang hong leh suah dek hial hi.

A khoihdan theilou tuak ahihna ua Mawite leh ka u in a hih ding dan uh hilh petmah in hilh uhi. Amau leng a nei tung a hihna utoh a kithalawp lamtak uh leng ahi. Ka nu tegel inbel a khoihdan leng theih ngap vetlou ahihna ua deih leng a deih sese kei uhi. Ka pa leng kipak lawtel ahidia a lumlai nasan a khoihdan kizil ding in hong tutou hial hi. Amaute kipaktak a om ka muh chiang in kei a leisaktu naktak in ka kipak sem hi.

Kipaktak in hun ka zangkhawm zaizai ua, nuamsa lou leng ka om uh ka gingta kei hi. It leh ngaih diak teng kim ahihna ah kipah louh vual ahikei hi. Mawite nu leh pate nitak a paneute inn lam a giah sawm ahihna ua nitaklam ann bek nekpih ding chi’n bazar ah ngasa meh ding in ka va lei a, ka tun in ka u toh Mawite in bawlpah ngal uhi.

Ann huan lamte hong man tak un ann hong thuk ua, huchi’n ka nekhawm zaizai uhi. Mi i tam leh annkam leng limdeuh a bang hial a, ka gil bang a vah mahmah hi. Ann nezou khua mui dia hong kisak tak in Mawite toh a nu leh pate gari in a paneute inn tan ka va kha ua, kou leng saulou va tuzek in huchi’n ka paisan nawn uhi. Inn ka tun un hih ding poimoh dang om nawn tuanlou ahihna toh ka innkuan un ka kithuahkhawm uhi.

Ka pa’n “bawi, nop na sasa na umaw hiailam?” chi’n hong kan a, ka dawn ma in ka u in “nop a sak khiat dan kumpi tuk a ka bawl uhi” chi’n nuikawm in ana dawng a, ken leng “nuamsa uh hi mahtak inteh i omkei zek nakleh kholai pawt zazat den uh” ka leh chihsan hi. Ka pa’n ka u en a, “Hiai mi gam khong a mawk pawtpawt di hilou ahi, lauhuai sa ka hi” chihkhum a, ka u inleng “a zuauzuau hive, khatvei sunsun khong a poimoh a i pawtkhiak chiang in hon mukha sese maimai a hiveh” chi’n kisiamtan a, Mawite lah gen ding theilou in ana nui cheichai den hi.

Bangtan hiam ka houlim nung un innkuan kikhopna ka nei ua, ka neihzoh un Mawite leh ka u in ka nute lupna ding bawlsak ua, a man tak un ka pa leng tawlta ding ahihna toh ka lumsak ngal ua, kou a dang teng leng koumau lupna ding chiat ka zuan uhi. Mawite toh lum mahle ung hah nuihlua ka hihna ua halh gai ka hihman un ka houlim lai uhi.

“Umuan, innkuan kituak a omkhawm liailiai nak nop maw? I pa tegel phone ding khong na ngaihtuahsak thupi honsa lua ka hi. Nang kei pianna pate khong nang a toh khentuam hetlou a non bawlsak chiang a enleng hiai a i pate i itna lian semsem ahi.”

“Mawi, mihing khong maw mi tung a siamna i suahtam zoh khop leh ei tung a leng hong tung kik nawn teitei ahi.”

“Hilua maw, tun nang bang in kei nu leh pa hon ngaihsak kholkei lechin ei bang inleng hiai a i nu leh pa huchia kigal-et kha thei mawk ahi.”

“Thil om theilua ahi. Nupa kal ah i theih ding tampi om ahi. Nou inn a hoh ding bang leng nang hon sawmsawm ngam hetlou ding na hi chih ken k’on theihsiam a, a kallak a ka hon sawmpih zel ding, huchileh genkei lechin leng a guk a kipaklaw ding na hi.”

“Huaichet, ei bang inleng i neu apan i pasal neih tan dong i omna i inn i ngaih vungvung hun omsam, lah hon kigen ngam khollou. Hilele nang theisiam chi’n a hong phakpih zel chi’n a kipak petmah ka hi.”

“A hoihlam peuhmah, kituahna ding lam himhim i mitsuan ding ahi. Nupa i hi a, asia-apha bangpeuh i kitheihpih tuah chiang a kituahna om ahi. Nupi khenkhat in innsung khual law zawzen a pasal theihpih louh peuh a sum ana zong, summet bang ana bawl mawk, huchih chia a pasal in hong theihkhiak chiang a amau nupa kal buaina hong tun pah. Numei khenkhat ngial in a pasalte bang uh bat tampi guan mawk thei uh ahi.”

“Himah e maw, bangkim kitheihpih tuah vek a, kithukim ding mah hi.”

“Innsung bang a leng pa hihziak a pa pen kia in zite theihlouh a thupukna khong a bawl pah phutphut chiang bang ua leng a khonung a hoih hetlou nuam, banah numei khenkhat bang in a pasal bawlma bang a thupukna ana la mawk, huchibangte a hai huai mahmah thil ahi.”

“Umuan, hi ei mahvoi. Numei khenkhat pasal sang a innsung vaihawm zaw khong om ua, huchibang innkuante innkuan nuamsa ka theih khat le aom kei.”

“Huaichiang a nupa kal kitheihsiam ding khat, pasal phone a i kihou leh a poimoh teng gen in koih pah, numeite hong kihou chiang ua a gen ut pen a gen ma ua thu tuamtuam bang gen masa phot. Hiai ka gen utna chu pasal in numei i theihsiam petmah ngai ahi. Koi hiam programme hiam a i va tel chia i zi bang in i omdan teng, i kichei dan, i hih peuhmah a kip-akawi a thei ut, pasal in huai khong kigen ut khollou, gen dia leng kikoihlou, numeite’n a dotdot chiang ua ning in kinakloh maimai chih bang leng om thei ahi.”

“Huai hi lawtel ei mahvoi. Ka kizephawk ve umuan. Sun chiang khong a tulaitak in ka umuan in bang a hihlel de aw chih khong ana kingaihtuah nak ei mahvoi.”

Ka hoih houlim law kha ua zan bang ana sawt man gawp ahihman in kou leng ihmu ding in ka kisa uhi. Mawite hoihtak in ka ang ah ka kawibelh a, lungmuang tak in ka ihmu sak hi. Amah ihmut zoh in kei leng ka ihmu a, zingkhua hong vak tak in ka thoukhe nawn uhi. Ka thohphet un Mawite ka pa kiang ah va paingal in “Pa, nitak na ihmu thei hia? Na noplouhna om hia?” chi’n va kan tiautiau a, ka lung a kim mahmah hi.

Kiginni ahihtoh office leng kai lou ding ka hihna ua ka pate khak touh kawm a inn lam a Pathianni va zat ding ka lunggel hi. Ka sungkuante kiang a ka ngaihtuahdan ka gen a, amau leng lem a sa vek uhi. Huchi’n ka u toh Mawite in ann huanpah in nek theih dia a min tak in ka nepah uhi. Ann nekzoh in ka van ding khong uh ka kisa vengvung ua, ka man tak un van teng gari a guang in inn lam zuan ding in ka taikhe vengveng uhi.

Dakkal khat val zek ka tai nung un inn lum ka tung nawnta ua, ka van puak teng uh suahkhia in inn sung ah ka lut nainai uhi. Inn sung lutpan ka pa’n kipahthu genna khat nei ni hon chih man in kipahthu genna hun ka zang ua, ka zat zoh un common room ah ka om tawldam uhi. Innkim-innpam ka tun lam uh thei masasa in hong kidelhhuan ua, ka pa vehna hong nei uhi. Mi i awlmoh zoh peuh leh ei leng mi’n hong awlmoh mai uh ahihdan ka chiang thak semsem hi.

Mi hong theng deuh in kei leng ka puante sutkhia in ka kisil khia hi. Ka kisil khiat leh halh huai zen ka bang hi. Mawite leh ka u in ahihleh singpi awm leh ann huan thuah in a buai mahmah uhi. Kei ahihleh common room a tu in ka lenglate khong utoh houlim in ka om hi. Lengla teng a paikhiat khit nung in ka ute’n ann hong thuk ua, ka ne uhi. Ann ka nekzoh un walking kawm in Mawite-te inn lam ka va pha ua, sawtlou tu in inn ka paisuk nawn uhi.

Nitak hunte zangkhin in Pathianni hong tung nawnta a, kikhopna khong ah hoihtak a va tel in kikhop tawp in saptuamte’n ka pa vehna leh thumsakna hon neihsak ahihman un koimah ah ka hohkhe mankei uhi. Nitak leng ka kikhawm nawn ua, kikhop tawp in inn ah ka paipah ua, ka innkuan un ka houlim uhi. Mawite in kei lam hong en kawm in,

“Umuan, tutung zaw i pa k’on ompih zek uh aw i u toh.”

“Theilou maw, nou hoihsak dandan himai.”

“I nu lah hatlaw nawnlou ahihbanah kei bang leng nau neih ding nai lawta ahihman in hiai lam ah ana ki-om zek leh ut ka hi.”

“Huai chu nou deihtelna dandan himai ahi.”

Ka sungkuan dangte un leng bangbang hiam ana gen ua, lemsa vek thou ua ka theih man in kei kia paisuk ding ka hiphot mai hi. Zankhuate innkuan a zangzou in ka pai ni ding zing ni hong suak khe nawn singseng hi. Gen hetkei mah leng a guk tak in ka lin mahmah, Mawite mahmah ngailua ka hihman in kei kia a va khosak nawn ding ka ngaihtuah chiang in haksa ka sa lua hi. Himahleh ka pa a taihsat ngamlouh pen leng kipahhuai pi ahih veve hi.

Kei leng zing thouphet kihahkhia in ka man in Mawite hon singpi piak ka dawn somsom a, ka dawn zoh in ka van puak ding teng guang in ka guan zoh in ka pa’n thumna toh hong kha khia hi. Mawite in ka gari omna tan hong kha a, “Umuan, ka hon ngailaw petmah ding chih ka thei, himahleh ei a dam tuak i hi a, i pa a damlou pen ka awlmoh luat ziak a hiai bang thupukna la ka hi a, hon theisiam in aw” chi’n nemtak in hong gen a, bangchi ngaihtuah kha ka diam ka nehnou dek hial a, khasiat bang a suak hi.

Bangmah lou kal in ka inn luahna ka tungsuk nawn hi. Innsung ka lut a, kei kia a omkha ngeilou banghial in ka thawmhau petmah hi. Ka tha a dah mahmah a, ann leng huan peihlou ka hihman in ngolh ding ka sawm mai hi. Lupna tung a ka lum a, Mawite om ding dan peuh a ngaihtuah in ka om nilouh hi. Mawi nikhat lel leng kikhen nailou hanga hichi mai maw chi’n kei leh kei khong ka kihih khase dekdek hi.

Office kai ding in ka kisa nawn a, ka man phet in office lam ka zuan hi. Nasep pan nawn ding in ka kisa a, himahleh ka nasep tha leng a suak mahmah kei hi. Huchi kawmkal ah Puii ka room ah hong lut zomah in thu tuamtuam khong hon genpih nilouh a, ngaihsak lou lua ka hihman in bangteng gen a chih leng ka theikei hi. Sunkhawl hun in singpi dawn di’n ka kuan nawn a, Puii in ka khut a hong len tattat kawm in hong zui zomah hi.

Office kai ka tawp un inn ka paisuak ngal a, kisilkhia in ann ka huan ngal hi. Ka man in zing ann nelou ka hihna toh gilkial sim ahihman in ka nepah hi. Ann nezou chimzen in lupna tung ah ka om nilouh nawn hi. Dak 9:00 ka lup hunvel lak un Mawite ka phone a, a aw ka zak leh ka mittui bang hong luang dek hial hi. Sawt leng houpih ngamlou in ka koih a, ka koih zoh in lupkawm in ka phone a ka laa koih khat ka ngai hi.

Zan kho sawt khun lai chung ka lui vang hi’n,

Nang ngai samang ka zal theipoi;

Lunglai hel in, khunlai chung ei lep ji,

Kei jen na ding doi-ai umlou.

Anai a na e ka khankho hi,

Gellou chang tang ka ti zong in;

Ei phal theipoi ka hin ngailutna hin,

Ei hung lhem o jaan kho a sot lheh e...

Hiai laa ngai kawm in Mawite ka ngaihtuah khop a, ka mittui a luangkhe detdet hi. Nulsiang leng ka sawmkei a, a hi bangbang in ka luangsak lel hi. Mawite in hiai zahtak a ka ngaihlam thei hilezaw kei kia a hong omsak lou ding hia maw ka chi vungvung hi.

KHEN SAWMLINA

Zankhua in ka ihmu theikei a, ka itpen Mawite ka ngaihtuah kha khop hi. Mawite lupna zawn khong leh a lukhamte khong ka et chiang in khasiat lamlam a suak hial hi. Sihna in hong khen hial leng hilou napi a hichituk a ka lungzuan bang ka ngaihtuah chiang in lamdang ka sa zou hial hi. Aman leng kei ngaih bang in honna ngaisam de aw chih khong ka ngaihtuah a, nupa omna kibatlouh a haksatdan ka chian semsem hi.

Zingkhua hong vak in mitsan zen in ka thoukhia a, kihahsiang in ann khong ka huan pah hi. Ka ann huan a min phet in ka nepah a, ne zou in office kai ding in ka kisakhe nawn hi. Ka man phet in ka kuan ngal a, a tung masa in ka va pang nawn hi. Ka tun nung sawtlou in Puii hong tung a, ka room ah hong paisuak hi. A bang hon zong dek a mahmah de aw chi’n hoihtak in ka na en a, ka mai a tutna kidoh a ka tusak hi.

“Umuan, gen ut khat nei a hong lut ka hi.”

“Bang e Puii, hong gen ve.”

“Umuan, papi na hih lam theilou leng ka hikei. Himahleh na nuihmai leh na mizia hoihtakte ka muh chiang in ka om theikei a, ka utlouh tantan hon sawmpih khasek inga kisuanglah lua ka hi. Kei leng a guk a theihtawp a kidek tenten sam ka hi. Hichituk a k’on bawl a leng kamsia khat mah le na hon zatkhum louh thupi honsa lua inga, na hichih zoh peuh leh ken hon ngai deuhdeuh ka hihman in na ut dandan in hong hou se ta in aw, ka hon mangngilh theihna ahihkhakleh.”

“Puii, ka hon theisiam lawtel. Mihing i hi a, i utlouh lampi bang a leng paikhak theihluat ahi. I ngaihtuahna leh lunglutna bang leng kikhekkhek thei ahihna ah non mangngilh hun omsam ding ahi. Adik in gen maileng keile hon ngailou ka hi zenzen kei, hon gen kei mah leng k’on ngai hileleng mi a sa ana hiphot ka hih ziak a kidek maimai hizaw ka hi. Huaiziak in kamsia a hong hou ngeilou ding ka hi maban ah leng.”

“Umuan, kei zaw ka vangse lua. Ken nanglou kuamah ngaih dia en thei mahmah lou. Ka hin man leng om ka sa nawnkei.”

“Puii, huchi zenzen lou e, dam di hanga Pathian in pasal hoihtak honpe dia, thupitak a hon kha khe ding i ka hia.”

“Lamet bangmah ka nei nawnkei.”

Mittui kai neinuai kawm in ka room a pawtsan a, ka hehpih tha a suak petmah. Ka ngaihtha bang a suak mahmah a, nidang teng sang bang inleng melhoih bang ka na sa zaw a, kei leng ka buai zou phial hi. A omdan leh a thugente ka bilkha ah gingging mai a, a kallak bang in ngaih suk mai ding eide aw, ei ziak a genthei tak a akhosak det sang in ka chi a, a lehlam ah Mawite bang in thei himaizen leh bang a chi dia chih khong ka ngaihtuah khop hi.

Sun khawl hun hong hih in singpi dawn ding a pawtkhe di’n ka kisa hi. Puii tutna room ka gal et leh a table a kun ngeungau aom ka mu a, hehpihhuai sa lua ka hihman in ka va lut a, “Puii, bangchi e?” ka chih leh aman leng “Umuan, bang ka chi kei” chi kawm in a mit khong a hahsiang a, ken leng “pai ou, singpi kon khilai ding” chi’n ka nuihsan a, ana kilamen lou lua ahidia hong en heuhou hial a, azoh in hon nuihmai nawn in “nang zot bangchu zuilou in i om ngam di hia” chih toh din hon thuah a, huchi’n hotel lam zuan in ka kizuikhia uhi.

Hotel a mi ana tamsim neinuai ua, kou leng mun nawl deuh khat ah kougel kia in ka va tu lenlan ua, ka houlim kawm uhi.

“Puii, nidang teng sang inleng nong fuhzaw ka sa tuni.”

“Umuan, nang le nidang teng sang in na kamsiam zaw kon sa.”

“Kamsiam bang chu i ut gige aka, i siam zoukei nak ua hiven.”

“hehe, umuan hon kha dia kon zotsek ziak k’on hilh diam?”

“Hon gen ve.”

“I maw lamkal a Meitei tangval noute’n honna thohbawl gige ban uah i nung khong a hon zui nak ua huai nop ka sak louh ziak ahi.”

“Eh, huaidan maw. Huchi ahihleh ka buai kei nak leh ka hon kha zel ta ding aw.”

“Huai bang na chih theih le i kipak lawtel kei dia.”

“I ut gige aka i hon zuizui ngamkei a hi ei, haha.”

“Hon huchih nak kei di a tak khong kisa a i hon ngaihna uang deuhdeuh eive.”

Ka singpi uh gaita ka hihman un kichiamnuih lakloh sim mah le ung office zuan in ka ding khe nawn uhi. Nidang banglou tak in tuni ka nasepna ah ka lungsim in Puii kia ka ngaihtuah kha khop a, lamdang bang ka kisa hial hi. Hun dang a ka muh thadah luat sim ahina a tu in ka ngaihtha lamlam hong suak mawk a, va khak a va baan ding bang ka lunggulh thepthup mawk hi. Tawp hun ding kal bang ka ngaklah mawk hi.

Office kai ka tawp phet un ka gensa bang in innkong ah Puii ka na ngak a, hong pawttak in gari a tuangsak in a inn lam uah ka taipih pah vengveng hi. Bangtan hiam ka tai zoh un a inn uh ka tung ua, nidang a kiksan pah utpa himahleng tuni chu hong zot ma in kei leng gari apan ka kumkhia a, a inn ua lut ding in ka kisa hi. Kong hon hong a, huchi’n ka nih un a innsung ua ka lut ua, a chair tung ua ka tusuk pah pheuphau hi.

A room ah kikhek ding in va lut a, hong pawt nawn tak in theitui khong hon pia in huai ka dawn uhi. Mawite in hong en a, “Umuan, nang kia om thouthou ann hon ne inla hong giak suak mai ve khatvei bek” chi’n hong zawn a, utsim mah leng ka nial hi. Himahleh ann bek ne dia hon zot teitei man in huai chu lem ka sak pih hi. A chih bang in ann hong huan a, a min phet in ka ne uhi. Meh bang singtang sa hou leh baal ahihna toh lim ka sa mahmah a, ka gil a vah petmah hi.

Nitak ann nekzoh saulou khawl in huchi’n ka paisan hi. Sawtlou kal in ka inn luahna ka tung phei a, tungphet ka kisilkhe ngal hi. Kisil zou gilvah toh kei kia om ka hih zomah toh chimhuai sa in lupna tung ah ka lum a, ka lupkawm in phone ah ka kimawl tauhtauh nilouh hi. Bangtan hiam ka kimawl nung in call hong pai a, ka etleh Puii ana hi a, ken leng ka lapah hi.

“Umuan, inn na tungta maw.”

“Tungta mah ing e, ann leh meh huan siamlua chin a tam kinelua kitu zou nawnlou a lum ka hi.”

“Nak kamsiam a, kei le ann hon ne ut zenzen chin a kipaklua a kipahthu hon gen dek ka hi.”

“Nang hon gen na di thu om mawk di hia, kei hon ne pen in kong gen di a ngal kei dia.”

“Umuan, kon miss e, na ngaihhuai lua.”

“Enle hon miss mah hang ei.”

Dakkal khat phial mahmah ka kihou kha ua, ka kihou zoh un ka phone ka etleh missed call sawm val vei tak ana om dendon a, kua a mahmah de aw chia ka et leh Mawite ana hi a, ken leng ka leh call thak hi.

“Hello, Mawi honna call maw?”

“Call mah kei dia, nang a kua toh tu tantan kihouden tel lah.”

“Eh, lawmte khat in hon houpih a hive aw.”

“Na puii mah akei dia maw, pasal leh pasal kihou tomchik kihou, numei toh kihou chia sawt pipi na chih kha theilai ka hi aw.”

“Bangchi e Mawi, hong heh na mawk chia.”

“Umuan, na zi dakkal khat phial mahmah phone a mi toh kihou leh na kipak law khol dia hia.”

“Huai zaw himah e maw.”

“Tua bang hih e, lumta maw Umuan. Nang hon phone ngeilou lua en honna kingaklah theilua ahi non phone di kal.”

“Nitak khong lou hun man a kinei kei a le hive aw Mawi, k’on phone pahpah ta di aw ka hun awl kal in.”

“Awle, i pate bang in hon kan zel ua i gen di kitheilou a noplou lua eive.”

“Aw ka tanchin kon hilh pahpah ta di, ana lunghimoh hetken aw.”

“Awle umuan, kon ngailua.”

“Ken leng kon ngailua aw Mawi. Mangpha hoihtak.”

Ka kihou zoh un ka kingaihtuah dedu a, Mawite in ka thugente hoihtak a ana ngaikhe gige ahihdan ka chiangthak sem hi. Ama gen bang in hiai zah vei call in busy hon kichihsan den leh kei bangle chu heh law thou ding in ka kikoih a, a hehna ka theisiam mahmah hi. Nupa khong bangle kituahsemna dia kinak khak hun, kihehsan khak hun aom zel ding mah ahi a, himahleh kikhen ding tan abel bangmah hih louh ding ahi.

Lupkawm in ka kingaihtuah khop a, Puii thaang a awkkha simsim khong ka kisa hi. A awkkha simsim leng hi nawnlou a a awklaw khin leng ka hihmel kuan a thei a. Mawite sang inleng ka ngaihtuah kha tam zaw a, ngaih leng a guk tak in ka ngai gawp sim maimah hi. Denchiang a hon theikhia aom khak ding bang ka laugu mahmah a, pilvang tak a om kan omlou ding ahi ka chi hi. Ka mitkha in Puii leh a kicheidan etlawmtak khong ka mumu mai a, ka ngaihtuahna thildang a ka hei sawm chiang inleng ka heikhe theizok kei hi.

Bangtan hiam ka kingaihtuah nung in ka ihmu kha a, ka khanloh in khua ana hoihvak mahmah ta hi. Kei leng kintak in ka thou a, kihahsiang mengmeng in ka ann bel ka suangpah hi. Ann bel suang ngak kawm in ka phone ka etleh message khat ana om a, ka simpah leh Puii apan ahi a, “hello Umuan, good morning, miss you and love you” chih ana kigelh a, ken leng nui heuhau kawm in “nangle” chih teng ka khak vevauh hi.

Ann ka mit phet in ka ne ngal a, ka nek zoh in office kai ding in a smart theitawp a kichei in ka kuankhia hi. Kithalawp lawsim ka hi diam ah office ka tun in Peon pa’n kong khak ana hong panpan a, kei leng a hon zoh phet in ka lutpah ngal hi. Ka chair a tukawm in Puii hong lut ding ngak hi awmtak in kongkhak lam ka mitsuan kha den a, ka nasep ding bang hon subuai zou hial in ka thei a, lah lungsim tawng apan lakkhiak zok theih ahikei hi.

Ka kinep bang hetlou in Puii dak leng hong dak kha kei a, ka lungsim in bangchi eide aw, hong kailou maimah ei diam chih khong peuh ka ngaihtuah khop kha hi. A kallak in hai ka kisa mahmah aziakbel papi a theihsa nungak khat ngaihtuah a hun va hichi zat chih khong haihuai ka sa mahmah hi. Himahleh i utthu a hong suak himawklou zel ahihna ah buaihuai petmah hi. Puii ka mangngilh theihna di’n Mawite bang ka ngaihtuah zel a, ka purse a alim ka koih bang enzel mah leng sawt a daihkei, Puii mah a tuzel hi.

Mawite kiang a nitak a ka thuchiam bang in message ka khak a, “Mawi, office ah ka omta, nang lah bang nana hih a, kidawmtak leh lungnuam tak in ana om in aw” chih teng ka gelh hi. Aman leng hon thukpah a, “Umuan, hitham e. Nangle sepnuam inla inn na tun lam chiang in hon hilh thak in aw. Hon ngailua nitak bangle ana ihmu zokzok thei ngeilou ka hi, tulai ka mang bang a noplouh toh lungnuam khol hetlou ahi” chi’n hon khak a, amang thei ut tenten ka hihman in “Mawi, na mang hong hilh di” chi’n ka dong a, aman leng “ka mang a maw umuan, nang nungak khat toh khut kilensa a honmu mawk inga ka lungsim nuam hetlou” hon chi nawn hi. Ken leng “lungnuam tak in ana om in ken a tak a nang hon len gige ka hi” chi’n ka dawng hi.

Mawite toh message a ka kihou zoh un Puii mel lah muh ding a omlou ahihna toh ka lung a nuamkei sim a, a room lam zuan in ka va pai hi. Chihleh a room ah ana om a, kei leng ka va lut a, thu tuamtuam khong genpih in ka houlim kha nilouh ua, huaizoh in kei room lam ka zotsan hi. Bangtan hiam ka room a ka om nung in ka phone Puii room a va mangngilh kha ka hihdan phawkkhia in a la di’n ka va kuan hi.

Puii in honna muh phet in “Umuan, na phone mangngilh kha chi’n a call hong pai a, hello ka chih leh nang kua e, hon chi nawn a, Puii ka hi ka chih leh hon koih khum” hon chi a, ka lung a nuam hetkei pah. Ken leng ka room ka tun nawn in ka et leh hon phone tu Mawite ana hi a, ka lungtang tei a sut bang hial in a na in a gim hi. Thil omdan hilhchian ding chi’n ka phone kik a, sawm vei ka phone tan inleng a la utkei a, hon cut khum den a, ka beidong mahmah hi.

KHEN SAWMLI-LE-KHATNA

A tawp in loh ding dan tuan theilou in message hichi’n ka khak hi, “Mawi, bangchi e? Den a office vai a Puii room a va lutzual inga ka phone mangngilh kha ka hi, hon theisiam maive maw?” ka chi a, hon thuk ding ngak in nasem manlou zen in ka phone ka enden hi. Himahleh office kai ka tawptan dong un leng call hi’n message hitaleh khat leng ka mukei. Ka tha a nguai a, ka omdante bang ka kisik petmah, lah bawltheih ka nei tadih kei hi.

Office kai khin thazoi tak in inn ka tung a, tungphet ka vante leng bangmah khek lou in lupna tung ah ka lumsuak ngal hi. Ka ngaihtuahna a si dedu a, ka om ding dan leng ka theikei. Ka phone ka enzel a, lah bangmah muh ding aom kei. Lunggim tak in ka lum a, huchih laitak in ka phone hon ging zenzen a, ka etleh Puii ana hi a, lunggim laitak ahihtoh ka la utkei a, a gin bangbang in ka ging sak nilouh hi.

Ann leng ka huan kei a, lupna tung ah mittui toh ka om nilouh hi. Khua hong mial a, ka gil bang leng a kial sim mahmah hi. Himahleh ann ka duh tha leng a suak taktak tuankei a huan thak leng ka sawm tuankei. Kei thulim louh man a hiai tan tung ahi chih ka haih kei a, ka thuak leh leng a thuak tak mah hi in ka kikoih mai hi. Mawite dinmun ding ka gelsak chiang inleng hon muangmoh sawng laitak ahih zomah toh a hehhuai mahmah ding chih ka haih kei hi.

Zan dak 9:00 lak hong gin in ka phone hon ging nawn a, ka etleh ka pa ana hi a, ken leng ka lapah hi.

“Hello, pa bangchi sim e?”

“Na zi a naupaai lai in lunggim sak ken chia k’on thuhilhnate koi ah koih e?”

“Pa, huai dan hilou a theisiam kei kha a hi.”

“Theihsiam huai mah di hia, na kizuihpih theih gige khat in na phone dawng thei chih.”

“Huaidan hilou a maw Pa, ka phone tawi kawm a office vai a a room a va lut zual inga thil ka genkhawm na lam ua ka phone mangngilh kha, huai laitak in honna call kha a hi, amah leng kisuanglah lawsam eive.”

“A huaidan ahihlele bangziak a Mawite theisiam saklou e?”

“Ka call chiang a ka phone la ngeilou a hih chiang a.”

“Ahihleh tun kei phone in kihou ua, ka kiang aom ahi.”

“Awle.”

“Hello Umuan, thil omdan diktak hon hilhchiang maive, banghiam tan ana tungkha na hih uale leng kisuanglah hetlou in hon gen in, ka heh kei na ding.”

“Mawi, thil omdan hiai dan ahi. Office vai ah a room a gen ding om a, huai gen a ka lut na lam a phone nuse kha, nang huai laitak a honna call kha chitchiat, huaiziak ahi. Lunghimoh na ding dang bangmah omlou ahi, nang adi’n bangmah kikhekna ka nei kei, khek leng ka sawm kei. Puii ngai ding hileng i tangval lai, Aizawl ka omlai pek a ana kingai khin ding ka hi uh. Aman zaw hon ngai mah e, himahleh kei huchia zulhzau a om zelzual ding hilou ka hi.”

“Umuan, huai nong chih chiang a i lungsim muang zel, hileleng om khawmlou i hihna ah houchik bang a leng i lunggimna ding a na tamlaw zel ahi.”

“Mawi, lungmuang tak in ana omta inla, tawldam tak in ana lum in. Kei leng damleh tukal ziltawpni nitaklam a hong paitouh sawm ka hi.”

“Awle Umuan, ginom tak in hong om inla, i kal kipsak semsem ni aw.”

“Hitham e, nang leng ana lungnuam inla, banghiam na lungkim louhna aom leh leng phone la utlou hiam a omzaw lou in tangtak in hon dong chian pahpah ta in aw.”

“Awle.”

Ka kihou zoh un ka lung a nuam tuan mahmah hi. Mawite in ka tung a a lungkim louhna a nu leh pate kiang hiam midang kiang tun mai lou a kei nu leh pate kiang a atut hi thupi ka sa a, huai in nupa kal ah leng chidamna guan hi’n ka mu hi. Ka pa kiang a ana tun lou hileh tutan inleng ka kihou naikei ding ua, ka kal uh leng hoihlam sang in siatlam a manoh den ding hi. Banah, Mawite lungsim ah muanmohna chii bang leng kituhden thei ahihmanin.

Nupa hinkhua zaw hichih hun om thei tham mah ahi. A kihua a banghiam ziak hizawlou a itna a let semsem leh thikthu bang leng ana se ut mahmah ahihman in ka theisiam mahmah hi. Mawite in hong it taktak mah ahihdan ka muchian semsem zaw a, Puii tung a ka omdan ka pilvan thak kisam semsem hi’n ka thei hi. Mihing hihna a kisiat theih tham ahi a, himahleh huai kisiatna pen kikhenna hiam hilou a kibawlthakna, kikhekna a zattheih thil manpha ahi. Mawite in Puii kiang a ka phone aom lai a hon phone khak chitchiat bang leng kou nupa kal hoihsemna ding a Sian lemgel hizaw ding bang in ka ngaihtuah hi.

Ka lunggim a daih ziak hia, ka gil bang kial in hong khonung kial a, ann va huan thak hial dan lah omkei chi in singpi ka khonung bawl hi. Singpi bawl kawm in Mawite ka phone nawn a, aman leng ana lapah hi.

“Mawi, lumta maw? Bang na hih a?”

“Kei maw lum dia kisageih ka hi, nang lah bang hih e Umuan?”

“Kei maw na aw nem ka zakma ann nelou ding chia ka huan kei leh tua na aw ka zak apan ka gil hong kial thak lua a, singpi khonung bawl dek ka hi.”

“Kare umuan, tuban maw i kinak khak hiam, i kilungnop louh khak lele hiai dan a nana om nawn mahmah louh di ahi aw, na hichih chia ken pawna lua ka hi.”

“Mawi, i lung a gim taktak le maw ann leng kiduh zou mahmah lou ahi. Ka itpen in ka phone call hon cut khum den chu haksa petmah himai. Ka phone paihsiat ka sawm man ahi.”

“Umuan, ka na lungneu lawkha a hon ngaidam in aw. Tuban zaw pichin deuh k’on sawmta ding. Nang apan thuchiang ka zakma leng bangmah ka na gingta nawnkei ding aw.”

“Hitham e Mawi, hon ngailua ka hi aw.”

“Kenle k’on ngailua umuan, mangpha photni aw.”

“Awle, mangpha hoihtak.”

Ka singpi leng a minta a, ka dawnpah ngal hi. Ka gil leng hon vah tuam mahmah a, ka omdan leng hon nopsot lawta hi. Ka man in lupna ka bawl hoih a, huchi’n thumna hoihtak a nei in kei leng ka lumsuk hi. Lupkawm in Mawite ka ngaihtuah a, ka nau neih ding kal bang uh ka ngaklah mahmah hi. Puii ka na ngaih gawp man dek khong ka ngaihtuah chiang in ka kisik mahmah a, den chiang a khelhna huang a honpi luttu ahih khak ding bang ka laugu thak mahmah hi.

Ka dinmun ka ngaihtuah chiang in haihuai bang ka kisak ton hun a tam mahmah. Kipak in lungnuam lelah ihmu theilou zawzen, lunggim leng lah ihmu thei tuan biklou. Kei leh kei kigawt nilouh chu ka hi mai hi. Tunitak bang leng kipahna toh ka ihmu theikei zawzen a, ka itpen Mawite kia lungsim ah om khop a, mitkha in ka mumu mai hi. Ka kiang a lungmuangtak a ah ihmut bimbem hunte khong lungsim ah hon lang a, ngaihtuah louh ding tantan bang ka ngaihtuah kha hial hi.

Zingkhua in hon vak khum hial ahihman in kei leng ka thoukhia a, ngeina bang a kihahsiang in ann bel ka suang nawn pah hi. Ann huan kawm in phone ka en a, message nih ana om hi. Puii message ka en masa a, “Umuan, na ngaihhuai e, zan a na aw za utlua i hon call lelah lalou chin a, tuni hong hoh nawn in aw” chih teng ana kigelh a, ka thuk sese kei hi. Mawite a ka en nawn a, “Umuan, lungnuam tak in na thoukhe na maw, hon ngailua ka hi. Na kiang a ki-om henla, na ann ding hon kihuansak leh ka ut vungvung, nangkia thawmhautak a na va om k’on ngaihtuah chiang in k’on hehpih lua” chih ana om ken leng a thukna ding hichi’n ka gelhpah hi, “itpen leh ngaihpen Mawi, na message kipahhuai tak ka mu a, ka kipak petmah. Lungnuam leh kipaktak in ka om a, nang leng nana huchih ngei ka lamen. Ana kidawm mahmah in aw.”

Ka ann huan a min in ka thuk a, ka ne pah hi. Ka nek zoh tak in ka puante nawt khalou ka hihman in kintak in ka nawt somsom a, ka nawtzoh in ka kisa ngal hi. Kisakhin gari lakhia in office kai ding in ka kuansuak ngal hi. Office ka tun in ka nasep dingte hoihtak in ka sem tou nawn zungzung a, sun khawl hun hong hih tak in Momawite hotel mah a singpi dawn ding in ka paisuk hi. Puii inleng ka pailam hong mu ahihna ah hon delhsuk a, ka kiang a tukawm in hong houpih hi.

“Umuan, bangchi e tuni na omdan hong tuam ngei?”

“Tuam hia, ken lah a tuam lam leng ka na thei tuankei a, hehe.”

“Tuzing a kon text na mu hia? Nitaklam hong hoh nawn in aw.”

“Puii, tuni chu vai dang khat nei inga hi theilou ding, awl in sawmthak zaw mai ni aw.”

“Na thuthu ahimai kei dia.”

Singpi ka dawn zoh un office ah ka pai nawn ua, sep ding om bangbang ka va sem nawn uhi. Nitaklam tawp hun hong hi a, kei leng pai ding in ka kisa ngal hi. Ka pawtkhiak leh ka gari gei ah Puii ana ding a, “UMuan, hong hoh manlou taktak di maw?” honna chi naw a, ken leng “Puii, hehpihtak in tuni hon theisiam mai in aw, phakna ding tuamtuam leng nei ka hih toh” chi’n ka hemkhia hi. Amah leng awl in a paikhia a, kei leng ka meh ding khong beisimta ahihna toh bazaar lam ah meh lei ding kawm in ka taikhia a, a se theilou sawt daih deuh ding meh tuamtuam va lei in ka leizoh phet in inn lam ka zuan nawn vengveng hi.

Inn ka tun in ka kisil khia a, ka man in ann huan ka pan ngal hi. Ann huan kawm in phone ka kimawl a, ka kimawlna tha itlua ka hihman in ka ann huan bang ka kang sak kha hi. Ann hong min tak in ka thuk a, chihleh ana hahkat sim a nek ding a tawm mahmah hi. Ka ngaihtuah vungvung a, hiai phone kha a zatdan ka siamkei ngeingei leh nupa kal siatna kia hilou a ka nasep ding tampi hong subuai ngeingei ding eive ka chi a, ka phone lazok in a sung a kimawlna om teng ka paihkhe vek suk pah ngal hi. Phone kha a zatna ding tak a zat phatuam in hoihlua hinapi zat khelh ngeingei leh innsung, khotang siatna tuntu hi ngeingei ding ahihdan ka mu thakthak hi.

Khua hong mial nawnta a, hih ding dang tuan theilou ka hihman in ka itpen Mawite ka phone nawn hi.

“Hello Umuan, non call a kipahhuaina e.”

“Na tongdam nem zak kichim thei mahmah lou eivoi Mawi. Bang na hih a?”

“Kipahhuaina e leh. Kei maw lum keive Umuan.”

“Bangchi tua lup chih tel, na noplouhna om hia?”

“Tuni ka chi hong nuam khollou a, ka lup pah mai ahi, kisuanlah huai zawzen i u leng kigamtat pih zoulou a.”

“Aw, ana tawldam in hoihtak in. Kisuanlah leng ngailou ana kidawm inla ana gamtang den nawnken k’on chi hilou maw.”

“Umuan, huai chu hilua. Hilele maw numeite na theihsiam ngai. Mi innsung a i va lutchiang a kisuanlahna a kidim, hattak bang a i gamtat teng a leng a kidamlua hivek lou ahi.”

“A huchi thou di maw, numeite haksatna teng hon kitheihpih khollou ei mahvoi.”

“Mi dam theiloute bang nak hehpihhuai lua uh ahi, a tan sun uh thadah, lupkia chih khong, amau lah utthu a huchi hi mahmah lou hial uh.”

“Himah e maw, damthei lengle dam theiloute i theihsiam poimoh petmah hi.”

Bangbang hiam gen a ka houlim nung un ka koih uhi. Mawite damlou sim a chih in ka lung a nuamsak hetkei a, ka u phone a hoihtak in ana enkol un chih gen mai ding eide aw peuh ka chi a, hilele ka u in ana theisiam thou ding in ka gingta hi. Hichia thil tuamtuam ngaihtuah kawm a bangtan hiam lupna a ka om nung in ka u in hong phone petmah a, bang thu eite de aw chia ka lakpah leh ka u in “Bawi, Mawite a gilna sa a kipek a damdawi inn lam ka zotpih uh, a nau neih hun hita di’n ka gingta” hon chi a, lunghimohna leh kipahna kithuah in ka omkha nilouh hi.

KHEN SAWMLI-LE-NIHNA

Lum leng lum thei nawnlou in ka om a, a zanzan a delhtouh mai ding ka sawm hi. Huchi’n ka manager pa uh ka phone a, lum nailou ahingei dia a lapah hi. Ken leng “Sir, ka zi nau nei ding in hospital ah a lut a, ka va delhtou ngai ding ahi” ka chih leh aman leng “thu kipahhuai eive, leave ka hon pe ding kalnawn sung tan” hon chi pah a, ka kipak petmah hi. Ken leng innlamte bangmah hilh tuanse lou in ka van puak di teng bag a guang mengmeng in inn lam pai ding in ka kisa ngal a, ka man tak in gari in ka taitou velvel hi.

Zan nung hita ahihna toh gari tawmta a, kei leng kinoh ka hihman in hat tak mai in ka taitou hi. Hat taisim ka hi ngei ding a dakkal khat khong hipan lel ding in Lamka damdawi inn ka tung pah hi. Damdawi inn huang a gari koih ngal in kindeuh in ka kumkhia a, nau neihna room lam ka manoh ngal hi. Ka tun chet leh Mawite nau neihna room lam a atawl lut uh ka galmuh geih a, hou bel ka hou man nawn kei hi.

Ka innkuante’n hong mu phut ua, lamdang a sa hial uhi. Hichia zan delh hial dia hon gingta lou lua ahihman un. Ken leng a thu omdan ka kan pah a, ka u in “nitaklam deuh apan a gil lak nuamsa lou a lum, dak 8 lak a U chia hon sam a ka va pai leh a gilna salua ahihdan hon gen a, huaiphet a gari ngaihtuah a ka na puaksuk uh ahi, Doctor in normal in neithei inteh chi a tua naunei dia lut chet uh ahi” honna chipah a, ka lung a muangsot mahmah hi.

Nurse-te hong pawtkhe zel ua, lei ding bangbang hiam bang hon gen zel ua, a lei ding in ka va taikhe zel hi. Bangtan hiam a sual nung un naungek kah ging ka za a, nurse khat in hong pomkhia in “hampha mahmah uchia tapa hoihtak khat na nei uh, ser thum leh akim val ei” chi’n ka u kiang ah hong pia a, ka u in a bukimna hiam chih khong ban vel in huaizoh puan in hoihtak in tuam nawn hi. Ka kipak petmah a, nau bang ka suknat khak ding khong lau in ka pom ngamkei zawzen hi.

Nau hong piakkhiak nung uh sawtlou in a nu leng a kihawlnate in hong hawlkhia ua, lupna tung ah sial uhi. Khua phawk mahleh pau hoih ngap nailou ahihman in hong en a, hon muh phet in a nuihmai hong suah hi. Ka u in a naupom a nu ang ah sial a, huaizoh in ka pa’n Pathian kiang a kipahthu genna hun hong zang hi. Damtak a nau hoihtak ka neih theih uh ka kipak petmah ua, a omkha liaisiah a kipak lou ka omkei uhi.

Zan dak 12:00 bang ging ding hita ahihna ah ken leng ka nu leh pa tegel uh kiang ah nou bek inn ah lungmuangtak in ana giak unla ken ka utoh kon giahpih ding chi’n ka gen a, amau leng lemsa ahihman un ka gari in inn tan tuak ah ka va kha a, ka khakzoh phet in kilehkik in damdawi inn lam mah ka zuan nawn hi. Ka tun in nurse te’n bangbang hiam khong ana pia ua, huaizoh in hong pawtkhiak san nawn uhi.

Mawite toh nau ka en a, lungmuangtak a ihmu bimbem uh ka muh chiang in ka lungkim mahmah a, ka kipak petmah hi. Himahleh nau a gilkial zel ahihna ah a kallak in hong kapzel a, a nu’n nawizu lah nei taktak nailou ahihman in ka buai thei mahmah hi. A nu’n nawizu a neihbaih theihna ding in bangbang hiam khong ka pezel ua, phatuam zek ahidia tamloulou nawizu bel hong nei thei panta a, ka lung a muang sot mahmah hi.

Zingkhua hong vak tak in ka nu leh pa hong tungsuk pah ua, ken ann huan ding in ka u inn ah ka va kha hi. Kei leng tawldam zek ding in hon sawl mahleh uh kipaklua i hihna ah tawldam ding leng ka utkei a, Mawite leh ka tapa taihsat ding leng ka ut samkei hi. Ka nu leh pa leng kipaklua ahingei ding a nau pom in a nounou mai uhi. A kah sung chihlouh a nu kiang ah leng lum manlou phial in a om peuh in pom den uhi.

Ni thum bang hong chin in a zun bang leng hoihtak a tha theita ahihna ah inn lam a pawt thei ding in phalna hong pia ua, damdawi bangzah hiam toh hong pawtsak uhi. Inn ka tun phet un innkiimte khong nau en ding in hong kuan kheukhou ua, kuapeuh in hon kipahpih thei mahmah uhi. Banah pasal ahih zawkmah toh khang mang lou ding kihi ahihman in huai in hon kipaksak kholdiak hi.

Hong hoh khawmte a theng deuh un ka kisilkhia a, kisil zoh in Mawite pang ah neukha bek tawldam zek kawm ding in ka va lum hi. Mawite kiang ah nopsak louhna a nei hiam chih khong ka dong a, a sam khong ka zutsak hiauhiau hi. Ihmu thei tuanlou ka hihman in lupna tung ah ka tutkawm in nau ka pom a, a mel bang a nu suun in hoih ka sa mahmah a, ka en chim thei mahmah kei hi. Hiai bang a tapa hoihtak hon pia Pathian tung bang ah kipahthu ka gengen mai hi.

Nitak hun hong hi nawn a, lengla teng a paizoh un ka room ua ka innkuan un kikhopna leh kipahthu genna ka nei ua, huai zoh in a lupna chiat uh hong zotsan uhi. Kou leng Mawite toh ka lum nawn pah ua, nau lah hoihtak a ihmu dide thei ahihna toh awl in ka houlim uhi.

“Umuan, nau mel na muh phet in bang na chi a?”

“Kei maw kipak petmah, ka om didan leng theilou a mawk nuihnuih mai.”

“Kei le maw nursete’n tapa na nei hong chih ua kipak petmah, a na ka thuaklam bang leng phawklou dek phial ka hi.”

“Eikia lou i nu leh pate leng kipak petmah uh ahi.”

“Kipahhuai lua maw Umuan, tua chu i kep ding dan i genkhawm ngaita lou di. Hoih na sakdan hon genve.”

“I gensa bang in a masapen a eikia hatna a i kepsawm leh kizoulou ding, huaiziak a Pathian toh i pan teitei ngai ahi. I ta muh hiam, a mai himhim a i nupa a kinak, kivuak chihte chiin hetlouh ding ahi. Banah i ki-awi louhna aom leh leng amah zaklouh a kithuhilh zawk ding ahi. Theih ding khat chu nu/pa khat zawkzawk in a zi/pasal a zahtak kei ngeingei leh tate’n theibaih mahmah ahi uh chih haihlouh ding. I tapa mai bang a non hih gega khak ngeingei leh mangngilh nawn hetlou ding, hon zahtakna kiam mahmah ding ahi.”

“Himah e maw, tate mai a zaw ki-ittak leh kizahtak taka i omluat ding mah ahi. Bangmah genkei leh uleng i kampau leh omdan a i hihna teng ana man mawk uh ahi.”

“Huaichiang a nu leh pa khenkhat in tate bang biakinn ah buaihuai lua chimawk in kikhoppih utlou, huchite’n a tate a let chiang ua khahsuak nak uh ahi. Huai ding ahikei a, a khotheihma uapan a biakinn zot ding dan chiil a i kikhoppih gige a, amuh ua biakinn sung khong a kuamah toh kihou hetlouh ding, biakinn zahtak i hihdan i ta mitmuh a latsak ding ahi.”

“Hi lawtel maw, i dam liai nak leh tate biakinn zotpih gige ding ahi.”

“Huaichiang a tulai khovel khangtou lawta ahihna ah phone bang khoihsak hetlouh ding, a muh ua ei mahmah inleng khoihlou ding, a poimoh tenten ahihkeileh mekmek louh ding ahi. Nu leh pa khenkhat in tate donna khong a zang mawk unchin hong let taktak ma ua a tate phone ding uh a leisak uh ngai, a leisak chiang ua a lailam sang ua a lungsim teng uh phone a lutzawta. Huaiziak a i gam ah laisimna lam a leng kinak kiak niamlua ahi.”

“Eivoi maw umuan, eimite phone in hon nak sukniam mahmah hi’n ka thei. Innkuan tampi nidang bang a innkuan a houlim khawm tiptip chih om nawnlou, mahni phone kia a kibuaivek, innsung nopna natan hih kiamsot mahmah ahi.”

“I ta bang damleh hong paithei pah dia huaichiang a i nasepna kiang khong a hong om ding, huai hunchiang khong a sawlkhia hiam dongkholh chih khong kampau zat hetlouh ding, i kiang a omsak a a lunglutna ding hiam, a khoih ut zawng amah toh kituak ding khat piak a ompih zawk ding ahi. Mi khenkhatte’n a tate uh a nasepna kiang khong a aom chiang ua ana hawlkhe mawk uh, huaiziak a hon piching chiang ua nu leh pa kiang sang a mundang utzaw nak uh ahi.”

“Huai kha poimoh ei mahve. Huaichiang a tate bangchituk in khel in ommoh le uleng kamsia zaw zat hetlouh di hi maw, etsakna a na buaihuai kon ninglua, k’on satlum suk de, ganhing kisa maw chih dan vel khong kampau hoihlou zat kha hoih ka sa hetkei.”

“Huai eivoi. Tate i chih kha nu leh pa suun, nu leh pa om bangbang enton hisim unchin i hamsiat leh ei a nu leh pa leng hamsiat kipoimoh chihna toh kibang ahi. Ei kol, ven siamlouh man khong a i tate mawk vuak, ahihkeileh mawk tai chiin hetlouh ding. Thil a hihkhelh ua le leng awl a thuhilh a, a hih khelhna uh chiangtak a theihsiam sak ngeingei ding ahi.”

Zan bang ana sawt man mahmah a, ka nau uh leng gilkial a hong kap ahihman in ka houlimna uh nuam mahleh ka sunzom thei nawnkei phot uhi. Nau hong ihmut theih nawn tak in kou leng lungnuam tak in ka ihmu hithit uhi. Ka khanloh un khua ana vak hoih mahmah ta a, ka sungte leng ana thoukhin uhi. Mawite leng a zunsuak ahihman in deihbang a pai zou nailou ahihna toh a liang a leen kawm in zun tha di’n ka pawtpih a, huaikal in ka nu’n nau ana pomkhia hi.

Zing ngeina dan a hih teng ka hihzoh un ka pa toh common room ah ka tukhawm ua, ka houlim uhi.

“Bawi, zingchiang Pathian ni ahihtoh nau min phuahna khat houh nei leng lunggulh sim hiveng aw.”

“Pa, huailam chu nang lemsak bangbang himai, kou chu a kimansa ka hi uh.”

“Aw, ahihleh denchia chia Mawite pate’n belaam ka liau ding chi ahihna ua amau toh kong kidawp ding ua alem theihnak leh zingchiang a ding in sawm ni aw.”

“Awle, nang chih dandan. A min di bang na chih bawl a leh pa, hehe.”

“Huaite chu tun i hon gen nai ngal di hia, Mawite in nau a pai ka theih apan ka na kigingkholhsa hita ahi.”

“Ehe, huchih lechu sawtpi apan nau min ding ana omkhin chihna eivele maw, ana fel mahmah chia Pa.”

Chiamnuih kawm sim in bangtan hiam ka kihou ua, huaizoh in Mawite-te inn lam a hoh ding in a pawtkhia hi. Kei leng ka room lam ua ka lut nawn a, Mawite ka va ompih nawn hi. Nau min kiphuah sawmta ahihdan leh a nu leh pate’n belaam liau sawm uh ahihdan khong ka hilh a, ka kipak mahmah uhi. Aman leng dam a halhkhiak meng a utdan khong hong gen a, ka nih un nuamsa tak in ka kithuah uhi.

Ka pa hong tung nawn tak in lem thei ding ahihdan hong hilh a, kithalawp sim mahmah ahidia zingkal thu in tanau laina teng hilh ding in a kisapah hi. Ka pa hong tunkik nawntak in kou leng ann ka thuk ua, ka ne zaizai nawn uhi. Mawite nawizu tamna ding chi’n tangkuang bang ka u in a huansak a, aman leng hoihtak in a ne hi. Ann ka nek zoh un hih ding mel om tuanlou ahihna toh Mawite kiang mah ah ka omden nawn a, nau kep ding dan leh maban pai ding dan khong ka houlim den ua, nuam ka sa mahmah uhi.

Hunte khawllou a pai ahihna toh nau min phuah ding hun hong tung petmah ta hi. Ka pa’n bang hon phuakkhe mahmah de aw chih khong ngaihtuah in ka tutmun ah ka na om nilouh hi. Mawite leng hong tukhe zouta ahihna ah ka kipak petmah hi. Programme k’on pan ua, ka pa’n hun hong la masa in nau min ding in THANGLIANSIAM phuak ahihdan hong puangkhia hi. Hoih ka sa mahmah chiat ua, ka kipak mahmah uhi.

Ka pa’n hun hong lakzoh in Pastor pa’n hun hong zak zek in huaizoh in nau latna leh thumsakna hoihtak in hong neihsak hi. Programme ka tup bangtak ua ka zat zoh un a paikhawm tengteng in kipahna annkuang, belaam sa limtak mai ka nekhawm zaizai ua, nuam leh kipahna in hun teng ka zang bei uhi. Hun zatzoh in Mawite ka en a, nui heuhau kawm in “Mawi, lungzuan daibang thengsak ta ni maw?” ka chih leh hon dawnglou in hon nuihsan heuhau hi.

KHEN SAWMLI-LE-THUMNA

Bangtan hiam nung in hong enphei a, “Umuan, theng gige thei hileh a uthuai lawna a theng thei nailou ding hive aw” chi’n nuikawm in hon gen a, ken leng ka nuihsan hi. A thugen a dik mah leng ahi. Omkhawm den thei hileng bel theng theihna dan khat om dia, tua omkhawm lou a kihihna ah theng theilou ding mah leng ahi. Laa in lungzuan louhna omlou zogam zaang ah, heina peuh i sulnung puan bang hong thak a chih bang deuh in.

Zan hun hong hi nawnta a, lenglate leng a pai gaita uhi. Huchi’n ka pa’n kikhopna hon neihpih nawn a, kikhopna ka neihzoh un kou leng Mawite toh nau luppih ding in ka kisa uhi. Sawtlou ka lup nung un nau hong ihmu thei pah vanglak a, kou ahihleh ihmu nailou ka hihman un lunglut tak in ka kihoulim zek lai uhi.

“Umuan, khatvei a i houlimna tate kep ding dan pen i sunzom nawn diam?”

“Poilou ei mahve, kei leng ka lunglut lamtak ahi.”

“Ken hoih ka sak khat maw umuan, tate kha a neulai mahmah ua le naupang hai bawl a bawl hetlouh a, piching tak a kithuahpih zawk a, thil khatpeuh kikuppih in houlimpih zel leng i ta kha hon piching baih ding ahi.”

“Huaikha dik mahmah eive. I tate’n i taikhak ding a lauhziak ua thil a guk hihlouhna ding ua kiveng siam mahmah poimoh a, amai ua kihongtak a om gige ding ahi. Tate haksatna, lungkhamna leh buaina gen ngamlouhna nu/pa i hihkhak ding lauhuai mahmah ahi. I tate’n a hihkhelh bang uh leng hon gen ngam theihna ding ua eilam i kihon mahmah ngai ahi.”

“Huaichia maw umuan, i tate laisimna lam hiam banglam peuh a lohching ding a pum sawlthoh louh a, mi lohching tuamtuamte gamtat, khohei, omdan leh kisakkholh dante genpih tamzaw a, a lungsim ua etton utna, thanopna leh kuhkalna chii i tuhsak zawk ding ahi.”

“Huai thudik mahmah ahi. Eilawi in officer ding khong a kimawk noh, lunglut hia lunglutlou hia chih omlou kipum noh mawk, tate lunglut hun bang leng etpih a, ei mahmah inleng hun piak a tutpih a ngaih ua leleng i tutpih ngitnget zawk ding ahi.”

“Huai eivoi. Tate’n banghiam vai a neih hiam, pawtkhiatna ding khawng a neih chiang un thumna toh khakhe gige thei leng amau a thumna poimohngaihna kia hilou in lungsim nopna nei ding uhi. Banah thumna ngaina ding ua, thumna ngaina mi na nana chu paisual lua tam hetlou ahi uh.”

“Hitham ei mahve. Huaichia tate inn aom tam ding i deih leh a lunglutna utoh kituak deuh a sep theih ding uh ngaihtuah sak poimoh hi. Huchilou a thil sawlsawl hiam, i mawk taitai leh inn utna neilou, kholak utna kia a dim thei uh ahihziak a a lunglutna bang ua kithuahpih kisin ding ahi. I tate’n nop a sakna pen uh innsung i hihsak theih ei a nu leh pa mohpuak ahi chih i mangngilh louh ding ahi.”

Houlim nuamtak ka neih zoh un ka nih un ka ihmu tuak uhi. Ihmut lim mahmah ahi ding a zingkal bang ka khangma hial hi. Ka khophawk phet in kindeuh in ka thoukhia a, va kihahsiang mengmeng in ka sepna lam a pai ding in ka kisangal hi. Zi leh tate ngai vungvung kawm a paisan ding chu ka hiphot mai a, khiaklah huai uh ka sa vungvung hi. Himahleh nekzonna taihsan theihvual hilou ahihna ah ka kuan mai ngai zel hi.

Ka man tak in ka van teng gari a guang in ka sungkuante khelah tak mai in ka paisan vengveng hi. Bangmah lou kal in ka inn luahna damtak in ka tung thei hi. Ka tun in ka zing ann ding huan in ka kisa ngal hi. Ngaihtuahna tamzaw inn lam a omlai ahihman in ka tha adah mahmah a, ka omdan leng a lem thei zawzen kei hi. Lungsim in ka zi leh ta toh omkhawm thei hileng uthuai hina maizen e ka chi vungvung hi.

Ngeina bang in office kai ding in ka kuan nawn a, sep ngei teng mah sem in ka buai nawn vengveng hi. Nidang banglou tak in Puii ka mukha hetkei a, hong kailou eide aw chih khong ka ngaihtuah hi. Sun khawl hun in singpi dawn ding in Momawite hotel ah ka kuansuk a, Puii leng hong pai ngei dia ka gintak leh hong pai hetkei hi. Ka dawn ding bangbang ka dawnzoh in office ah ka luttou nawn a, Puii room ka etleh ana kikhak ahihman in kailou mah hiding in ka koih hi.

Office tawp ding kuan in ka phone hon ging a, ka etleh Puii ana hi a, ken leng “hello Puii, bangchi zenzen e?” ka chih leh aman leng “Umuan, ka damkei a tuni hong kai ngaplou ka hi, a lem theih leh damdawi hon zong inla honpe maive maw” hon chi a, ken leng damlouhna vai ahihtoh chi in ka lemsak a, huchi’n ka tawpphet un pharmacy a damdawi bangbang hiam lei in Puiite innlam ka manoh vengveng hi.

A inn uh ka tun phet in gari lamnawl ah ka khawlsak a, ka damdawi tawikawm in awl in a inn ua ka lut hi. A innsung ua ana omlou ahihman in ka sam a, chihleh a lupna room apan honna dawng a, kei leng huphulh simsa in ka lutsuak hi. A damdawi ding ka piak kawm in a nek ding dan leng hoihtak in ka hilh a, ka hilh zoh in a tui ding ka suahsak hi. Ka mohpuakna zou a kingai in pai ding in ka kisa a, himahleh hon hah khouh luat ziak in ka omzek a, ka houlim uhi.

“Umuan, omzek lai in aw. Non deihsak a damdawi leh bangkim non piak man in ka kipaklua.”

“Kipahtak kei, i hih theih omsun ahi. Damlouhna vai khong ka awlmoh lamtak ahi.”

“Umuan, ken hon ngai deuhdeuh keive. Hehpihtak in nang leng na itna neukha bek hong hawm ve maw.”

“Puii, hitheilou hive aw. Kei zi leh ta nei hita inga, nang nungak hoihtak khat na hih chiang a kilawmlou banah i dan un leng phallou ahi.”

“Umuan, nang na huchi tentun na a tulai nupi-papi ngaihzawng nei a tamlaw voi, i kiteng sese ding chihna lah hilou a, nang le na zi toh omkhawm tuan lah hilou chin a.”

“Huai zaw himah e, hilele ngamlou ka hi. Ka gensa bang in hon ngailou ka hikei hileleng awng nawnlou hiphot ka hih chiang a haksa sa kahi.”

“Umuan, na zi i theisak hetkei na dia na itna neukha bek ama omlouh sung bek hon tangsak hamham maive maw.”

“Theizou ta khang maw. Nang lah k’on hehpih a, ka zi lah ka hehpih a gen didan leng ka theikei.”

“N’on hehpih kei a hilou di hia, hiai zah dong a hon ngen inga khatvei bek leng aw na hon chingam sam a Umuan.”

“Puii, hon ngai mah ing, hilele i kal ah ka zi leh ta om ahihchiang a maw, na theisiam sam kei dia nang le.”

“Ka theisiam mah a na zi leh ta theih hetlouh ding in ka chi vele.”

“Taktak in maw, ngam taktak ding maw? Hon theihna uh aom leh ka zi mai ah kingailou ka hi uh na chi ngam diam?”

“Non ngaih in chu ka chi ngam thamtham di.”

“A hoih ve leh, en ni aw.”

Puii a dik a gen in ngaih ka sawm hetkei a, himahleh mittui luang zungzung hial a hon gen chiang in mikhat mittui luansak a gu om dia gingta ka hihman in hehpihna toh neukha bek a ngai dan aom a awl a kihepkhiak san zawk hoih ka sa hi. Bangbang hiam thu tuamtuam ka gen zoh un khua bang leng mial dia kisa hialta ahihman in ken leng ka paisan phot a, innlam ka zuan ngal hi.

Paikawm in ka kingaihtuah nilouh a, papi a theihsa ngaihzawng nei chih khong zumhuai bang ka sa a, lah a langkhat lam a deih a tel hihetlou a om theilua mah ahihdan khong ka ngaihtuah khemkhem hi. Nidang a papi leh nungak kingaite khong huat petmah a hua a, gense ekhekh pa tung hon leh tun ahi maimah ta hi. Kuamah dem a gensiat hetlouh ding ahihdan, eitung tu thei gige ahihdan ka phawk semsem hi. Huchia bangbang hiam ngaihtuah kawm a ka tai lai in theihlouh kal in inn ka tung phut hi. Kei leng gari apan kum in ka bag ka lakhia a, huchi’n innsung ah ka lut hi. Ka kisilkhe pah a, huchi’n hih ding om tuanlou ahihtoh lupna tung ah ka tawldam hi.

Phone khoih louhngal hih ding dan kithei tuanlou ahihna ah ka phone ka la a, Mawite ka houpih hi.

“Hello, Mawi bang na hih a?”

“Eh, umuan non phone zenzen a kipahhuaina e, kei maw om maimai kahi, ka umuan phone di ngak a.”

“Hehe, chihdan na siam ka sa, Siamsiam lah bang a chi, a tei hia?”

“Teilua, a pi leh pu kiang a omden hi. Ei bang ta nei le kibang zawzen lou, nu leh pa neih manpha ka sak dan.”

“Manpha lua ahi, huaiziak a nu leh pate it a hoihtak a kep ding. Nu-le-pa nei nawnloute hehpihhuai ahihdan theihsemna le ahi.”

“Hi lawtel maw umuan, i nu leh pate a damlai mah un hoihtak a kem in i itna sulang gige ni aw. A sih tan dong un kipak leh lungmuangtak in koih gige ni. Huaina di’n kei mohpuakna a lian mahmah.”

“Nang kia hilou a i vek ua i mohpuakna uh ahi. Ka lawmhoih mahmah khat nidang in a nu leh pate thu ana manglou ut dandan in ana om a, tun a nu leh pate’n a sihsan ta a, a hinkhua kisikna ngen a dim, a hihpeuh lah lamzang chih om ngeilou ahi. Huai banah bangziak a i tapa in a pu leh pi hichi ngaih a i chih leh nang a koltu in na ngaih ziak ahi. Naupang kho theitung pan, hai lai a i koih bangle hai deklou ahi i mit hah leh i omdan apan ngaih ding leh ding louh thei mahmah uh ahi aw.”

“Hi lawtel, inn vengte bang a mou un a nu leh pa chi gaga sek a, tua a tate’n leng a pi leh pu zahtak hetlou a hih gaga uh ei mahvoi. Ei omdan ana enton mahmah uh ahi naupangte’n.”

“Huchi lua ahi. Huaiziak a naupang kol i chih a pian uapan kipat ngal ding ahi a, eilawi in a thuhilh theih chiang ding uh ngak mawk hang a huai hun chiang a a kikhelkhin lam ana hi daihta ahi.”

“Dik lawtel Umuan, nang le na sepna ah thumna toh pang in lungnuamtak in nana om dia, kei leng i nau etkolna ah theihtawp suah in ka na pang dia, a poimoh bang in kithuzak in pangkhawm tou gige ni aw.”

“Hitham e Mawi, theihtawp ana suah in aw.”

Ka kihouna uh lim lua ka hi ding ua sawtpi bang ka kihoukha hial uhi. Ka kihou zoh un lupkawm in ka ngaihtuah a, ka mitkha bang in Siamsiam a pi leh pute pom ding dan khong hong kilang dundun a, kei vuak in ka nuikha heuhau zel hi. Hichibang a zi leh i nu leh pa kituaktak a khosa khawm chih khong i zak chiang in hamphat huai ka sa mahmah hi. Mi tampite huchi theilou a tapa upapen nasan inntuan khong i theih chiang in ei hamphatna kilang semsem hi.

Hichia bangbang hiam ngaihtuah a ka om lai in ka phone hong ging a, ka etleh Puii ana hi a, ken leng ka la ngal hi.

“Hello, bang chisim e Puii?”

“I hon ngai a hon call i voi, banghih e umuan?”

“Ken maw bang hih keng, bachia e?”

“Zan le sawt law nailou hia hong pai aw giakkhawm ni kuaman hon thei tuankei na ve.”

“Puii, huai hial zaw hinai dah heh aw. Denchia i utlouh tan tungkha ni.”

“Na kiang ka utlua umuan, hong pi maive.”

“Denchia nop na sa law dia na paikhe zou nawnkei kha di, hehe.”

“Bang a poi di, i omom maike i utzaw voi.”

“Umuan zingchia le hong hoh nawn in aw.”

“A hun leh mun zil in aw.”

Sawt kihoulou in ka koihpih pah hi. Ginatak a ka houpih tha leng a dah simsim maimah hi. Himahleh va nawlkhin bawlluat hial leng ka ut tuankei hi. Huchi’n kei leng ka lupna khawng ka bawlhoih thak a, ka lum hi. Lupkawm in ka zi leh ta mah ka ngaihtuah a, ka ngaihtha a suak mahmah hi. Dam liai leh tu kiginni chiang a inn lam paitouh nawn a, zi leh ta toh hun va zatkhawm ding ka lunggulh a, huai kal ngaklah tak in hun ka zang hi.

Ngeina bang in zing ka thoukhia a, ka zing nasep ding teng ka sem nawn hi. Ka man fel tak in office kai ding in ka kuan nawn hi. Nasep ngei teng mah ka sem nawn a, a kallak in a chimtak huai thei mahmah hi. Himahleh i nek muhna ahihman in thanuam tak in ka sem zel hi. Nasep kichi a nuamlua omlou ahi, huaiziak a i sep peuh kilunglut sak a, kuhkal leh thanuamtak a sep ding chih ka thupi khat ahi gige banah ka pa hon thuhilhna tampen leng ahi.

Sun khawl hun hong tung nawn a, hotel lam ah Puii toh ka kizuisuk uhi. Puii in ka khut hong len den a va sahkhiat hial ding lah hilou nuamsa hetlou sim in ka om leiluai hi. Ka dawn kawm un bangbang hiam ka houlim uhi. Ka man un office lam ka zuan nawn ua, ka nasep tuak mah uh ka va sem nawn uhi. Ka nasep kawm in zan nitak ka mang ka ngaihtuah khe phut a, Mawite leh siamsiam in hon kah khum ekh ahihman un ka lung a nuam hetkei hi.

Office kai ka tawp un Puii hon ngetna bang in ka va kha hi. Nasepna gimsim ka hihman in a bench tung ah ka lum tawldam hi. Puii in nek ding khong hon bawl a huai khong ne in nuamsa tak in ka om uhi. Huchia ka om laitak un ka phone hon ging a, ka etleh Mawite apan ahi a, nidang a hiai hun a kihou ngeilou ka hihman un ka lung a nuamkei sim pah hi. Ken leng kintak in ka la a, “hello” chichi mah leng a aw a kiza thei mahmah kei hi. Ka phone kik chiang inleng a pai thei tuankei a, heh toh lungkham toh buai in ka buai hi.

KHEN SAWMLI-LE-LINA

Phone kik thei nawn mahmah lou ka hihman in ka omdan leng a lemthei nawnkei hi. Puii kiang ah ka mang khong leh ka lungnop louh thu ka gen a, huchi’n ka paisan hi. Inn ka tun phet in ka phone ka lakhe nawn a, ka hih thak nawn hi. Himahleh inn lam network hoihlou ahidia ka hih thei tuankei hi. Phone bang paihsiat a uthuai phial maimah hi. Om ding dan theilou in innsung ah ka kivialleh khop a, buai in ka buai hi.

Zan dak 8:00 vel hong hih in ka phone hon ging zenzen a, ka etleh ka u ahi a, ken leng kintak in ka la pah hi. Ken leng “hello” ka chipah somsom a, ka u in “bawi, siamsiam zan apan a sungkhoh den a, damdawi tuamtuam ka piak ua leleng phatuamlou a, tuni hong zoigawp, bangmah la ne theilou a damdawi inn lam a ka taipih ua leh honna admit uh, tu’n ka vek un damdawi inn ah ka omlel uh” chih teng hong gen in a koih hi. Ka tha a zoi zou a, ka mitkha in Siamsiamte nuta ka mu dundun a, a beidot ding dan khong uh leh a tuamtuam ka ngaihtuah khawm a, ka mittui hon takkhe zungzung hi.

Awl in ka mit khawng ka hahsiang a, Mawite houpih himhim ding chi’n ka phone hi. A ring a paipah vanglak a, ka kipak mahmah hi. Bangtan hiam a gin zoh in hong la a, ka kihou uhi.

“Mawi, bang ana chi maimah na hi ua?”

“Umuan, zan apan i nau hon sungkhoh a, tuni hong gimsim a damdawi inn a paipih ka hi uh?”

“Zan apan kipan bachia hon hilhpah lou uh e Mawi.”

“Umuan, ken maw nana lungkham luat khak ding lau inga khualkal ahihtoh hong hilhpah ngamlou ka hi. Ngaihsiam aw.”

“Aw, theisiam mah ing. Tua bang dinmun a omlel.”

“Drip khong hong khai ua, tua chu a dan omdeuh, lungkham ken aw Pathian kia i thum dia hon damna ding ahi.”

“Huchia a hoih thou ahihleh zingchiang kia office kai ding hita ka hihna ua office kai tawp hunhun in kong delhtou mai awle.”

“Awle, suty le na lakmun toh kisuanlah huai gawpta di ei mahve. Bangteng hileh lungnuamtak in ana om inla i nau adi’n ana thum in aw.”

“Awle, hitham e. Hoihtak in ana ki-enkol un aw Mawi, hon ngailua ka hi.”

Ka kihou zoh un ka lung a nuam deuh a, ka tawl leng a dam deuhta hi. Ann nelou ka hihlam bang ka phawkkhe phing a, zan nung chih omlou in kindeuh in ann ka huan somsom a, ka mit tak in ka ne hi. Ann ne zou neukha ka tu tawldam a, huchi’n lupna ah ka lum nawn hi. Lupna a lum nawnpan chihleh Puii in hong call ngal a, amah leng ka omdan a lung nuamlou hingei ding hiven chi’n a phone ka dawng hi.

“Hello Puii, bang na chisim a?”

“Umuan, na innkuante tanchin na theita hialeh, bang a chi ua?”

“Ka tapa pa damlou hospital aom a huai thu hi.”

“Aw bangchi a serious hia?”

“Tun zaw hoih deuhta achi, non lunghimoh a kipahhuai e.”

“Aw a huchih leh a kipahhuai e.”

Sawt houpih sese lou in ka koihkhum pah hi. Ka ngaihtuah a, Puii kha hehpihhuai ka sa mahmah hi. Hon ngailua ahihna toh hoihtak a ngaih a, kingaihpih kawmkawm a a hinkhua kheksak ding hoih ka sa hi. Huaiziakin nemtak leh siamtak a a lungsim leh zoh ding a, huchia awlawl a hepkhiak ding ka lemgel zawta hi. Ka utpen leh ka deihpen hi hetkei mahleh a lampi ding omsun hita ahihman in huai dan a ka omphot ngai hizawta hi.

Hoihtak in ka lum thak a, ihmut mai ding ka sawm hi. Himahleh ka ngaihtuahna ah ka tapa leh a nu om ding dan khong ka ngaihtuah khop a, ka ihmu thei mahmah kei hi. Ka tapa ittak bangmah theilou a lupna a lum dildel ding, a khut khong a drip kikhai ding hia, a neulai toh hehpihhuai bang ka sa a, ka mitkha bang in a om ding dan khong ka mu a, ka khasiat lamlam bang a suak hial hi. A kiang bek ua ki-om thei hileh lung nuam deuh ding hia maw chih khong ka ngaihtuah chiang in ka nehnou kha dekdek hi.

Zingkhua in hong vaksan petmah a, kei leng awl in ka thoukhia hi. Zing nasep ngei teng ka sep kawm in Mawite ka phone a, “Mawi nitak na ihmu thei uhia? Bang na chita ua?” ka chih leh aman leng “hoihtak a ihmu thei ka hi uh, lunghimoh huai nawnlou ahi Umuan” hong chi a, ka lung a nuam sot mahmah hi. Ann a min tak in ka ne pah a, ne zou phet kisa in office kai ding in ka kuan suak pah vengveng hi.

Puii hong kuan phet in ka room ah hong lutsuak pah a, “Umuan, bangchi e na mit khong” hon chipah a, ken leng “zannitak ka ihmu theikei a ahi” chi’n ka dawng hi. Aman leng hon dawng thuk a, “Umuan, huchia ihmu theilou bang non hilh kei dia, na ihmut theih matan kihou ki-utlua a” hon chithuk nawn hi. Ken leng “Puii, nang hoihtak a na ihmut hithit ding ka deih a ahi, kei chu pasal zaw deuh ka hihna toh poilou ahi, kei sang in nang ihmut hoih ding ka deihzaw” ka chih leh kipak in a nui seisai a, huchi’n awl in hong pawtkhiak san nawn hi.

Kei leng ka nasep dingte ka panpah a, lunglut tak in ka hih zungzung hi. Nasep chitak leh kuhkal ka hihman in ka sappa un hon deihsak mahmah a, kei leng huai lunggulh a hahpan mah leng ka hi himhim hi. Sun khawl hun hong hih in singpi dawn ding in Puii toh ka kizuikhe nawn ua, hotel a Momawi in honna muh tak in “Umuan, siamsiam bang a chita a?” honna chiphut a, ka kiguih hial hi. Ka lungsim in Mawite leh Momawi ana kihouhou dan uh eive maw ka chi a, pilvan ngai ahihdan ka theithak semsem hi.

Singpi dawn khin office ah ka lut tou nawn ua, nasep ngeina teng mah ka sem nawn uhi. Bangtan hiam ka sep nung un pai hun hong tung a, kei leng kisapah in inn lam ka zuan vengveng hi. Inn ka tun in kihahkhe sese lou in ka van puak dingte ka kisapah a, huchi’n inn lam zuan in ka tai vengveng hi. Gari taikawm in bang ana chita ding uam chih khong ka ngaihtuah nilouh a, chih leh theihlouh kal in damdawi inn ka tung hi.

Gari mun nawl khat a koih zok in naupang omna lam ka zuanpah a, ka mupah kei hi. Huchihlai in Mawite in honna mu ahidia hong delhpah in ka van hon sang hi. Ken leng Siamsiam omna lam ka zuan pah a, ka u toh ana om ua, gintak sang in ana halh mahmah a thei ka hihman in ka kipak petmah hi. Ka vante leng bangmah kheng tuanlou in ka tapa kiang ah ka tu ngiungeu den a, a halh kal ngaklah tak in ka omden hi.

Nitak hong hi nawn a, ka nu leh pa ann puak kawm in hong hoh uhi. Kou leng Mawite toh ka u toh ann ka nepah ua, ka nek zoh uh sawtlou in ka nu leh pa banah ka u inn lam ah ka va kha hi. Inn ah ka van puak teng koihkhe zual in damdawi inn lam ka zuan pah hi. Bangmah kallou in ka tungsuk nawn a, Mawite toh ka nau pang tuak a tu in nau ka kem uhi. Zan hong sawtsim a ka kiim uate a ihmu vek sim uhi, kou ahihleh nau ka ihmutsan ngamkei ua, awl in ka houlim uhi.

“Umuan, nong pai thei a kipahhuai e, damlouh ni khua khong a zaw hon kingai tuntun diak eive i gen kholkei na a.”

“Eh, huailou kal a honna ngai khollou maw, hehe.”

“Jawjen teh, nang le non phawkkha kholsam, Puii toh na omchia, hehe.”

“Momawi toh ahi loulou ana kigensek le hidi hive uchin aw maw.”

“Ken niteng a report za ziahziah keive, kon gen utkei a hiven.”

“Haha, awl in banghiam hilou ka hihdan na thei mai di, nidang a non muangmoh sekte dan hilim di ahi.”

“Umuan, kon theisiam ei thudang genta ni. Tu sunday chiang in sa hong liau in aw dam a i pawt theih ua leh.”

“A bangthu in eita.”

“I maw, i nu leh pate kiten kum sawmli a chinna hita eive. Amau le phawklou unchin surprise tak a bawl di, ken a puan di ule ka leikhit hita huai ni chiang a piak dia.”

“Eh, nang ana theina thepthup chia. Lemgel siam mahmah chia. Hichibang a nu leh pate pahtawi hi thupilua ahi, damlai mah a kiit a kipahtawi ding ahi.”

“Huai chi hanga ana sawm gu tinten ka hi. Amau hoihna ziak a ei leng hiai tan kitung ahihchiang a maw. I neuchiil apan hon kepna teng uh, hon puak ua hon vakna teng uh din ding chileng kidin senglou ding ahi.”

“Himah e, nu leh pa khitui luanna hial a omte i et vengveng leh mi nuamsa khat leng omlou ahi. Mi lohching i chihte hinkhua i sut leh nu leh pa thumanglou khat leng omlou banah a hih khasia a pang omlou uh ahi.”

“Hilua, ei bangle huaitan a hon bawl theihna ding ua tua a ngek lai uapan hoihtak a kem a chiil touh ding ahi.”

Ka houlim lailai un Mawite a ihmut suaklua ahidia tutsa in hong ihmu a, ka naihphei a ka ang ah kingaisak in hoihtak in ka ihmu sak hi. Nidang ka kingaihlai khong bang uh ka phawk a, Mawite bang hoih ka sa deuhdeuh hi. Ka nu leh pa kitenni khong ei a tapa nasan in i theihlouh aman hoihtak a ana phawk gige chih khong ka ngaihtuah chiang in thupi ka sa a, amah ka neihkhak bang hampha ka kisa deuhdeuh hi.

Zingkhua hong vak nawn a, Mawite leng khanglouta ahihman in innkong ah ka va kisuhalh hi. Singpi ka va la a, Mawite toh ka dawn khawm uhi. Ka nu leh pate leng hong tungsuk nawn ua, om theih dandan in ka om uhi. Nurse nih hong lut ua, bangbang hiam hong hih zoh un a drip kikhai teng khong hon lakhia ua, ka lungsim guk in hong pawtsak dek ahita ding uh, Mawite thilsawm leng kitangtun zou ding hita eive ka chi a, kipak in ka nui heuhau hi.

Sun hun hong hita a, Doctor a en a hong kuan ding ahihman in mikhat kan om phallou chi ua, kou leng Mawite chihlouh ka pawtkhe vek uhi. Doctor in a banban in va envek a, a etzoh in ka lut nainai nawn uhi. Ka tunphei phet in Mawite in “Umuan, doctorpa’n pawt theita ding a chi ve” hon chingal a, kipaktak a pawt ding in ka kisapah uhi. Ka van teng uh gari in ka guang ua, ka guan zoh vek un innlam zuan in ka taikhe ngal uhi.

Inn ka tun un Mawite toh ka kihahsiang ngal ua, nau a pi leh pute’n don uhi. Inn kiom tamlou ahihna toh a kihi heihuai zawzen hi. Inn kiim leh kiangte khong hong hoh kheukhou ua, ka u toh Mawite singpi bawl in buai ua, ken zanhahna gimsim ka hih toh lupna ah ka na lum tawldam hi. Theihlouh kal a ihmu kha ka hi ding a, Mawite in hon phawng a, ann nek bang ana hun man hial hi. Kei leng thoukhia in annkuang ah ka va tupah hi.

Ann nekkhit in common room ah ka tukhawm ua, lengla bangle nei ka hih utoh ka gamlum zawzen uhi. Lengla teng a paizoh un kikhopna ka nei ua, ka neih zoh un kou lupna ding chiat ka zuan uhi. Ka room ua ka lut ua, Mawite in ka nu leh pa adia a van lei, ama piak ding, ka u piak ding leh kei piak ding chi’n ana khen deudau a, a vek in hong ensak a, hoih ka sa thei mahmah hi. Ka nu leh pa’n a muh chiang un bangchituk in a kipak ding uam aw ka chi vungvung hial hi.

KHEN SAWMLI-LE-NGANA

Mawite in a van teng hon lahkhit in lupna ka bawl ua, huchi’n ka lum uhi. Nau ihmupah vanglak ahihman in kougel ka houlim khawm uhi.

“Mawi, na lemgel dan fel leh thupi mahmah honsa hiveng aw, nu leh pate pahtawi na siam dan thupi leh phathuai honsa petmah kahi.”

“Umuan, kipahhuai na e. Hiaite khong maw nang apan ka zilkhiak vek ahi. Lupkawm khong a kuahiam gensia/dem mailou a hoihtak a thuhoih-lahoih a i kikupte mahmah manpha banah zillai tampi kimuhbeh ahi.”

“Himah e maw, i damsung thilhoih kizil toutou ding i hi. Nu leh pa kiang a kipahthu gen, nu leh pa kipahsak khong a hoih dan, ei lah kipak, amau lah kipak uh. Nu leh pa kipahsak i chih vualzawlna thupitak leng ahi.”

“Hi lawtel maw Umuan, Nu leh pa sihnung khong a kihichi kha hileh hoih di hia chi a kisik vungvung na om hetlou ding in theihtawp in pang ni aw.”

“Hitham e, i leitung Pathian zahtak lou inchu van aom Pathian leng a zahtak chihna ding thu himhim omlou eive.”

“Umuan, non thuhilh dan a ka pawtkhiak nak leh nektheih thupilua hikei lele i nu leh pa bang ka puak gige chia kipak thei petmah uh, amau kipahna kei adia ma vanna hizel. Ka theihgige leh ka muhdan khat maw huai i kitenzoh tung a na van lei kei non piaksak apan i nu leh pa’n leng hong itdiak ua thei ka hi, tek leh mou kal kha mi tampite’n a mou in a nu leh pate a kipahsak pah ding dan a koih mawk, huai hilou a pasal in a zi toh a nu leh pa leh sanggamte kal a lampi a bawlsak siam ngai ahihdan musuah semsem ka hi. Lemgelsiam pa ching mahmah na hihdan theisuah thakthak ka hi.”

“Kipahhuai na e leh. Mawi, na gen dik ahi. Pasal in i zi hon maingal lawpah lou ding ahihdan theih a, kiten tung sawng teng bang a kal ua kingaihnatna aom theihna ding ua pan ana lak a, lampi ana bawlsak siam poimoh petmah ahi.”

“Dik lawtel. Kiten tung bang nu leh pa leh sanggamte i zahtak zomah toh numei adia haksa petmah ahi, nang non theisiam khop a a lampi di nana bawlbawl a hiven, midang a theisiamlou zite ka ngaihtuah chiang a hehpihhuai uh sa petmah ka hi.”

“Huaichia pasal in hichia a lampi sialsak theihna dia le numei in a zilh phot ngai ahi. Na pasal na zahtak a, a thu hoihtak a na man ziak a na pasal inleng lampi ana gel leng hithei maw. A diktak in numeite zaw na mouthak tung uh hehpihhuai mah nahi uh, mi damthei lou diakte bang a pasal un a theihsiam kei a leh poi mahmah kha ding ahi.”

“Hi lawtel, damkei lengle mawkmai a kilum ngamlou, haksa sasa a kisem kunkun ding hi inchin gentheih huai mahmah ding ahi.”

“Nupa kikhen tampite leng hiai khong ziak hinuam mahmah ahi. Mi’n muang a nu leh pa taisan zen a hong zuih ngamle chu pasal inleng a haksatna tuamtuam hoihtak a etkai a i dawn zangkhai ngailua ahi.”

“Nupa kikhen khong bang le eilawi in gense ekek mawk, huai di hilou ahi. Kuamah kikhen dia kiteng omlou ahi, a kal ua kitheihsiamlouhna liantak aom ziak a kikhen ahi ua, mi hehpihhuai hizaw ahi. Kuamah nuthoi/pathoi khong a ut a tel om zenzen lou ding ahi.”

“Hi lawtel maw. Mouthak tung a a lutna lam, a pasalte khosakdan toh a kibawllem hun laivel a a pasal in a lampi ana bawlpih khak louh chiang a aguk a mou leh sungkuante kal kigal etna om nuam mahmah, huai hong om chiang a khatvei tei hon puakzak, huai in kikhenna hon tun ahi.”

“Ka gingta lawtel Umuan. Kon phatna hi hetlou in i kiten tung a nang honna pi siam chin a tua kou i nu leh pate toh pang a pangkhawm, kina lengle kei lam a pang lai ding khop ua ka kal uh hon bawlhoih chin a thupi petmah na hi.”

“Kipahhuai na e, numei pil na hihdan ka mu semsem. A haideuh khat hilechin chu hiai tan ale bangmah ana mankhe nailou di hichin a. hehe”

Ka houlim uh nuamsa tuak ka hi ding ua dak tampi ana gingman a, ihmu phot ding in ka kisa uhi. Bangtan hiam paulou a ka om nung un ka ihmu thei khong ua, khangma kha ka hi dia Mawite in hong phawng hi. Ka sa lei ding lam ka phawk phut a, kindeuh a kihahkhia in sa zuakna lam ka zuanpah vengveng hi. Baih thou veve lai ahihna ah sa hoih tak ka va tangkha a, kipaktak in inn lam zuan in ka kik hi.

Inn ka tun in ka sa lei ka atpah a, Mawite in honna letsak ahihman in a huan ding dan, ka nu leh pa duhdan tak hoihtak in ka hilh a, aman leng hih theih ding ahihdan hon gen hi. Ka atzoh in Mawite in hong huan pah hi. Kei ahihleh common room ah ka nu leh pa toh bangbang hiam thu tuamtuam gen in ka na houlim uhi. Meh huan lamte hong mansiang tak un ka pa kiang ah tuni kikhopna ken kon makaih ding ka chi a, huchi’n kikhopna nei ding in k’on kisa uhi.

Patna thumna ka neihzoh in laa khat ka sakpih a, huaizoh kei ka dingtou masa nawn a hiai bang in ka gen hi.

“A masapen in tuni hun kong zat zenzen bang lamdang nana sa kha maithei ua, kei ahihleh kipaktak a hun zang dia hon kisa ka hi. Zan hal in Mawite in hong houpih a, Umuan i nu leh pate kiten kum sawmli chinna hita ahihna toh kipah etsakna leh pahtawina in nang a meh duh penpen uh hon lei inla, ken ahihleh banghiam i piak ding uh ka na leikhinta hon chi a, kipahhuai ka sa mahmah hi. Hiai bang a damlai a nu leh pate pahtawi ding ahihluat dan hon sinkhe thaksak Mawite tung ah leng ka kipak petmah hi. Mihingte i sih chiang a kikah in kingailua hinapi i damlai a kingai hetlou, kipahtawi hetlou khong a i om uh poi mahmah ahihna ah tua damlai a kingaihdan hihlang leh pahtawi thei dia ka om uh hampha ka kisa diak hi. Mawite lemgel siamna leng phathuai ka sa mahmah hi. A diktak in gen leng kei non tapa neihsun nangawn uh na kitenni uh ana theikha hetlou ka hihlai a Mawite in hoihtak a ana chiamteh tinten thupi ka sa a, etton tak leng ka sa hi. Tun ah Mawite in gennop a neih leh hon gen dia huaizoh chiang in hih ding a chih bangbang hon hih ding hi.”

Ka gen bang in Mawite a tutna apan hong ding tou in hichi’n hun saulou hon zang masa hi.

“Ka it mahmah ka nu leh pate aw, tuni na kiten nung uh kum 40 a chin ni tanpha non dampih ua, non kithuahpih theihlai man un manpha ka sa a, Pathian min ka phat ahi. Ka umuan in hon gensa bang in i nu leh pate a damlai ua kipaktak a omsak a, pahtawi theih dandan a pahtawi ding ka na tup guk gige ahi. Huai ka lohchin theihna ding in ka umuan sum hon khakte a tuam in tamlou ka na koihkhe gige a, tu in lohching thei ding suak ka hihna ah ka kipak petmah hi. Thugen siamlou ka hih toh hiai teng in kon zou dia tu’n a van ka va la dia hih theih bangbang in kon hih ding uh” chi’n a thugen zou a, ka room lam ua a van va la ding in kuan hi.

Hong kik nawntak in a vante hong phel a, a masapen in kou nupa in ka nu leh pa puandum ka silh khawm sak uhi. Huaizoh in kei ka pa puannak leh khekol ding khat honpe sak a, huai zoh in aman ka nu puanteen hoihtak khat tengsak hi. Huai teng a zoh in ka u sam nawn a, ka u in ka nu puanza khat silhsak nawn hi. Huai teng zoh in Mawite leng tu nawn ahihman in kei ka ding tou a, ka pa’n leng gen nop a neih leh gen ding in hun ka pe nawn hi.

Ka pa hong dingtou pah a, hichi’n hon gen hi.

“Amasapen in Pathian tung ah kipahthu ka gen a, huai banah hiai bang hun hoihtak hon zatpih ka tate tung ah kipahthu ka hon gen nawn hi. Muanpu hon gen bang in kou na nu leh pate un leng ka kitenni uh tuni ahihdan ana mangngilh gawp man ka hi ua, himahleh Mawite in hoihtak a ana chiamteh tinten kia hilou a hiai bang vai hong sawm khiat thupi petmah ka sa a, abik in Mawite tung ah ka kipak kholdiak hi. Ka kipahluat ziak in ka mittui bang a luang zawzen a, ka gen ding bang ka thei zoukei phial hi. Hiai bang a itna leh pahtawina ka damsung a tang ding in ka kinem kei a, ngaihtuah inleng ka na nei kha ngeikei hi. Hichibang a lemgelsiam Pathian in Muanpu tungtawn a tanu hoihtak hon piakna ah ka kipak petmah hi. Ka tate kituaktak in hong khosa zel unla, pangkhawm siam in bangpeuh hih khawm dialdial unla, Pathian inleng damna leh hatna honpe zom zel leh chih ka thumna ahi. Ka tate adi liauliau in thumna ka nei ut a ana mitsi un.”

Ka pa’n thumsakna hoihtak hon neihsak a, ka kipak mahmah uhi. Thumsakna hon neihsak zoh in ka nu’n leng kipahthu hon gen zek a, huaizoh in laa khat ka sa nawn ua, huchi’n tawpna thumna nei in ka zou uhi. Ka zoh un ka nu leh pa’n a van thakte bang uh a velvel ua, kipak selua a mittui uh bang a nulnul hial uhi. A damsung ua a mangngilh louh ding uh hihkha ka hihman un kou leng ka kipak petmah ua, ka nuinui mai uhi.

Mawite lemgel ahihdan leh bangkim hoihtak a ka gen chitchiat na ahihleh ka nu leh pate leh Mawite kal a hoih semsem ding ka lunggulh ziak leng ahideuh hi. Pasal in i innkuante lak a i zi i laklut siam ngeingei leh innkuan kituaklou chih om tam hetlou hi’n ka mu hi. Huaiziak mah in hun lemtang aom nak leh Mawite lam ngen mitsuan kawm sim in thil ka hih a, huai in Mawite a kipahsak kia hilou in ka nu leh pate leng kipaksak mahmah hi’n ka thei hi.

Mawite leh ka u in ann hong thuk ua, hon thuk zoh un innkuan in ann ka ne khawm zaizai nawn uhi. Ka nu leh pa’n van thak kia leng hilou a meh duh penpen uh lim a sak dan tak ua kihuansak zomah ahihman in a kipak petmah ua, huai in kou ah leng kipahna lianpi hon tun hi. Mi khenkhat hichibang hun khong a kilungsim noplou sim, pau ngellou a ne khulkhul khong om ahihna ah tua kou kipaktak a kihoukhawm diamdiam kawm a ann nek hih manpha leh kipahhuai petmah ahihdan khong ka mu chian thakthak hi.

Ann ka nek zoh un common room ah ka tu tawldam ua, Mawite leh ka u in kuang khong hong hem uhi. Kuang a hep zoh in Mawite in nau hoihtak in hong chei a, kikhopni ahihman in kei leng kisa ding in room ah ka lut hi. Room ka lut phet leh Mawite in puannak leh khekol thak liklek kei a ding le ana lei ahidia hon pia a, ka rong deihdan tak ahih zawkmah toh ka kipak petmah a, ka puansilhte suah zok in huai ka silh ngal a, limlang a ka kiet chiang bang in kilawm diak khong bang ka kisa a, kipak in ka nui heuhau hi.

Ka man un ka innkuan un kikhawm ding in ka kizuikhe nainai uhi. Kikhopna ah hoihtak in ka va tel thei ua, lasate hi’n thugente hileh a siam thei mahmah ua, ka kikhop uh manpha ka sa mahmah hi. Himahleh hiai bang a thuhoih tak biakinn sung a kigen za khalou tampi om ahihman in poi ka sa mahmah hi. Kikhawm ka tawp un kou Mawite leh siamsiam toh a pute inn lam ah ka bang suak ua, ka nute ahihleh inn lam ah ana paisuak uhi.

Siamsiam pute inn ah sawtkhop ka om nung un kou leng inn lam zuan in ka paisuk nawn uhi. Inn ka tun un ka kisil khia a, kisil zou in common room ah ka innkuante toh bangbang hiam gen in ka houlim zaizai ua, kua’n hon phawkpha kei mahleh kou khom in nuam ka sa mahmah uhi. Innkuan kituah chih khong nuam hina maizen e ka chichi mai hi. Mi tampite innkuan a houlim chih leng om khollou, mahni room chiat peuh a ki om maimahte khong a kal ua kingaihnatna leng tawm deuh ding in ka gingta hi.

Sun hun zang zou in nitak hong hi nawn a, nitak inleng kikhawm ding in ka innkuan un ka kuan nawn uhi. Kikhawm ka tawp un inn ah thu tuamtuam gen in ka houlim khawm zaizai uhi. Zan hong sawtsim tak in kou leng mangpha kikhaktuah in kou lupna lam chiat ka zuan uhi. Lupna tung ah Mawite in hong houpih nawn hi.

“Umuan, nuam panpan a zingchia kikhen ding hizel maw. Hon ngailua keive.”

“Eivoi Mawi, enle hon ngailua, omkhawm theih nawnkal ngaklah huai e maw.”

“Umuan, Puii toh na va kimuh chiang un pilvang tak in hong om in aw. Aman leng kei hon ngaih bang a hon ngai ahihna ah hehpihhuai ka sa mahmah hi. Na va kizuih ua, singpi na dawnkhawm khong uh hon theisiam lua kahi a kisuanglah hetken aw. Na ginom dan ka thei a, hon muang petmah ka hi umuan. Kon muan na zahzah a nang leng na om ngei gingta ka hi.”

“Kipahhuai e non theisiam a Mawi, na gen bang a nang a hi gige ding ka hi aw.”

“Umuan, numei dang kiang a na om chiang in maw na lungsim tawng in Mawite kei ngai a lungmuang tak a inn a ana om gige ahi chih ana thei gige in aw.”

“Hitham e Mawi.”

Mawite kampau nemtakte ka zak chiang in ka khasiat tha bang a suak lehlam ah, a muhlouh kal in ka mittui bang ka na nul zel hi. Kihehsan a kitai ek sang inleng na ka sa zaw a, kisuanlah huai semsem ka sa a, ka gen ding bang theilou hial in ka om heihuai hi. Hichibang aw nem tak toh hon houpih hiauhiau ka itpen Mawite taisan a zingkal baihtak a pai ding ka ngaihtuah chiang in ka lin tuntun zou hial hi.

KHEN SAWMLI-LE-GUKNA

Zingkhua hong vak phet in ka thoukhia ua, Mawite toh ka van bag ah ka guang uhi. Ka man un Mawite in singpi hong bawl a, a bawlzoh in ka dawn ngal uhi. Ka mansiang tak in ka pa’n thumna hon neihsak a, huchi’n pai ding in ka kisa hi. Mawite leh Siamsiam in gate tan hon kha ua, mangpha hoihtak a kikhak in ka sepna lam manoh in ka taisuk vengveng hi. Dakkal khat valzek ka tainung in ka inn luahna ka tung nawn hi.

Inn tungphet ann khong ka kihuan nawn a, ka mantak in ann ne in office kai ding in ka kisa ngal hi. Ka kuanma deuh in Mawite ka phone a, ka omdan hilh in azoh office ka kuan suak ngal hi. Office bang ka tungbaih zawzen a kuamah a kuan ana om naikei uhi. Kei leng lawmte hon tungma ka tutna ah tawldam tak in ka na tu hiuhiau hi. Huchihlai in Puii hong tung ahidia ka room ah hong lut a, nitaklam a inn ua ann ne di’n hon chial hi. Ken leng hoihtak a thil omdan khong genpih ut kawm thou ka hihman in ka nial kei a, lem ka sakpih hi.

Nasep ding teng ka sep zoh un pai ding in ka kisa ngal hi. Ka gari koihna lam ka zuan ngal a, gari gei ah Puii in honna ngak khin hi. Kou leng lut ngal in Puii te inn lam zuan in ka taikhe ngal uhi. Saulou ka tai nung un Puiite inn ka tung ua, lamnawl a gari khawlsak in a inn sung uah ka lutsuak uhi. Kimaingalsak tak in a bench tung ua ka gimsim toh ka lumsuk a, Puii in ka dawn ding khong uh hon pia hi.

A room lam ah kikheng in bangtan hiam va om a, huaizoh in hong pawtkhia nawn in ka kiang ah hong tu hi. Ken leng hun lemchang a la in ka gen utte a kiang ah awl a gen ding in ka kisa ngal hi.

“Puii, khovel i chih khong lamdang tak mai eive maw.”

“Eivoi maw umuan, i utlouh dandan khong a hinkhua kizang toutou ana himawk a.”

“Hilua, tua i kal thu bang le nang utdan ahih ka gingta hetkei. Kei utdan leng a hikha kei.”

“Eivoi, nungak khat in papi sa va ngaih chih bang zumhuai petmah, lah hon kingai petmah zel, lamdang lua ahi.”

“Kon hehpih mahmah ve Puii, na lungsim na khel theihna ding in theihtawp in panla khawm ni maw.”

“Awle. Umuan, ken le ka lup chiang khong a ngaihtuah sek inga ka omdante hai kisa thei law petmah ka hi.”

“Hai hilou e Puii, thil om thei mah ahi. Hiai tungtawn a midang hoihlou taka ana omkhate bang leng i theihchiang kei leh dem a gensiat hetlou ding ahi chih thei ni maw.”

“Hilua ei mahve. Keile nidang a hichidan a omte ana gense sektu ka hi a, tua kei tung hon tu maimah ahi. Kuamah mawk gensiat a simmoh ding ahihlouhdan ka muchian semsem.”

“Puii, kihua in kihou nawnkei ni ka chihna hituanlou in kingai dan a i om nilouh pen a hoihpen a hihlouh banah Pathian deihdan leng hilou ahihna toh tua kipan khawlsan ding in kisata ni maw, denchia tup louhpi a leng hihkhelh khak theih ahihna ah.”

“Umuan, kei le kidek kon sawmta ding aw. Na thugen a dik mah ahi. Nang zaw na mohna ding omkei, ken kon na ngailaw kha a huaiziak a nang leh na zi kal natan hon subuai kha ka hihman in hon ngaidam in aw.”

“Ngaihdam ngetna di om zenzen lou ahi Puii, kisuanglah zenzen ken. Khovel a anuam i tuah hun leng aom dia, a haksa i tuah hun leng om ding ahi. A hoihzaw a i om theihna dia a hoihlou lampi leng zuih masak a ngaih hun om ahi.”

“Kipak e leh. Na thugen diklua ahi. Umuan, na lawinu number honpe ve ngaihdam ka ngen ut himhim a.”

“Bang huai ngaihdam nget sawnsawn angai ahia?”

Puii toh hoihtak in ka kihou thei ua, amah leng ka gintak sang a ana nem zaw tham a ka theih man in ka kipak mahmah hi. Nidang toh teh ding in thil omdan a theisiam mahmah ta a, huai in kei hon lungmuangsak tuan mahmah hi. Mihing i hinkhua ah i utlouh dan tak a omkhak theih luat ahihdan Puii tungtawn in ka thei hi. Himahleh hiai lam diklou i zuihna apan kibawlthak a lamdik zuih theih kha a poimoh pen ahi.

Puii in ann leh meh huan khin ahihna toh kou leng ann ka ne ngal ua, ann nek kawm inleng bangbang hiam ka kikum toutou ua, nidang toh teh ding in nuam ka sa mahmah hi. Puii thu ka man a ann ne dia ka hoh khak hih hoih bang ka kisa mahmah a, ka lametna khenlam a kipahna thu ka zak in ka tawl a dam sak tuan mahmah hi. Ka zi Mawite in thei hileh kipaklaw sam ding hia ka chih khong ka ngaihtuahna ah hong suak hi.

Ka man fel tak un inn lam ka zuan ngal hi. Inn tungphet ka kisilkhia a, kisilkhin in lupna tung ah laibu sim kawm in ka lum tawldam hi. Sawtkhop huchia ka lup nung in ka phone hong ging a, ka etleh ka itpen Mawite ana hi a, ken leng ka lapah hi.

“Hello Mawi, dam umaw? Non phone a kipahhuaina e kenle dendeuh chia hon houpih ding ka chihmah ahi.”

“Dam chiat mah ung ei Umuan. Nang non houpih di kingak zoulou ahihchia na aw zak ut toh hon kiphone mai dan ahi.”

“Bang na hih ua le Mawi? Siamsiam lah?”

“Bang le hih law kholkei ung. Siamsiam maw a pi toh kipua uh. Umuan, den mahmah a Puii in hon houpih eive.”

“Aw a hoih ve leh. Bang hon gen himhim a?”

“I maw thil omdan khong leh hai a kisakdan khong hon gen inchin, i nupa kal natan a thil nuamloupi hon tunsak khong a kisik thu khong leh thu tuamtuam banah ngaihdam hoihtak in hon ngen.”

“Aw a hoih vele, nana ngaidam zou na maw, hehe.”

“Jawjen eive, hon ngen kei leleng ngaidam lua ka hi Umuan. Mihing in hiai bang khong i phut khak theih mah a koih ka hi.”

“Ana fel mahmah chia, zi fel ka neikha a ka hampha lua.”

“Umuan, kamsiam sek kei di. Tuni Siamsiam in a pu mitbulh tuanglai a kesak kha a, ka bet leh khaselua a sawtpi kap eivoi.”

“Mawi, numeite zaw na khut uh kinkha pahpah eive maw. Na vuak leh bangziak a vua na hi chih na theisiam sak hia?”

“Bangmah gen kha tuanlou ka hi amah kapden a.”

“Naupang chik hilai le uh leng i gen a atheihsiam kei uale a action bek a a theihsiam di zawng ua gen teitei ding ahi aw.”

“Awle, tuban ka na kidek sawmta di. A huntak chiang a ngaihtuahna a bangmah om manlou a i khut kuankha nak aka.”

“Ka theisiam e, tate etkol i chih thil haksa pi ahi. Huaiziak a Pathian toh panglou a kepsiam haksa lua ahi.”

“Chi daihle maw umuan, i room a i kitenni a kipaktak a kikawisa a i limlak i tak kha phatuam ka sa mahmah ve, i hehsim chiang bang a i muh leh i hehna kiam zou mahmah ahi.”

“Huai hilua ahi. Innsung a lim tak khong bangle pilvan huai mahmah khat ahi. Lim hoih, lim manpha khong, kituahna lam, ki-itna lam lim leh thute i tak leh huai in i lungsim banghiam hun chia hon tawldam sak tuan mahmah ahi.”

“Dik lawtel. Lim hoihlou khong tak belbualte i etleh a lungsim uh leng hoih law khollou a thei mawk ka hi.”

“Nidang a maw, nupa khat naktak a ana kina uh, a zi in chiahsawm. A almirah ua a van puak dite a va zonna lam a a kitenna certificate uh va mukha, huai en vengveng inchin nawkik ngam nawnlou a a van lakkhiak teng le guanglut kik ahi. Huchibang a i van hoih leh manphate muh theih dia omsak ding ahi.”

“Awmtak ei mahve maw, kikhenlou dia kichiamna lai himawk ahihchiang a nawkik ngam huai di hilou ei mahve, huaiziak ahingut di maw nang le i room bul a i kitenna lai hoihtak a na tak chetchat.”

“Huaiziak hituankei, nangzaw nawkik dia hon koihlou himhim ka hi, na nawkik hialna dia le hon bawl sawm hetlou vanglak kei ngal, hehe.”

“I room a na thil takte ka etet leh etsak nei ngen eivoi maw. Huai pitek leh putek ki-ittak aomte lim na tak khong teknung-vuainung tan aleng nupa ki-ittuah tak a om ding ahihdan etsakna dan a na tak eivele maw, ka muh tung a huai pitek-putek lim pentak va tak ka chihsim leh tun ka man chiangta ve umuan.”

“Nong pilsot ka sa, tuni Siamsiam nana bet khak kha pilna a zangkha na hi a hampha mahmah chia Mawite, haha.”

“Na banga sese. Umuan nau le a kah toh i koihphot di aw. Omnuam inla mangpha hoihtak ana man in aw.”

“Awle, noule.”

Lim sim ka hi di ua sawt bang ka kihoukha zawzen uhi. Ka kihou khak chiang un ka lunglut tuak ua, nuam ka sa thei mahmah hi. Mawite aw zak himhim leng nuam ka sa a, ka kiang ah om thei gige leh ka ut mahmah hi. Neu apan ka ngaih chihmah ka ngai deuhdeuh a, huchibang mah in aman leng hon ngai kia hilou in hon theihsiam mahmah ziak in leng nop ka sa a, ka thugen himhim hon sel lou in hoihtak in hon ngaihkhiaksak gige hi. Huaite khong ziak mah in ka itna a lian semsem a, nupa om ding dan tak mah eive maw ka chizel hi. Huchilou a a ngaihdan ahihke honna sel pah somsom mawkle eile heh di hanga i utlouh tan tun theih ahihmawk ziak in.

Ka lupna hoihtak in ka bawlthak a, lum din ka kisa hi. Zingchiang ningani ahihtoh ziltawpni hizok leh chih bang ka ut tuntun hi, inn lam pai ut gawp ka hihman in. Inn a nikhat lel zi leh ta toh omkhawm leng nuam sa mahmah ka hihman in suty ka muh nak leh inn lam ka paikhial kei hi. Innkuan kina chih leng om ngeilou, kituaktak a khosa khawm diamdiam ka hihman un huai in inn hon ngaisak diak hi’n ka thei hi. Pasal a poimoh lou a pawtpawt i chihte khong innsung nuamlua hikhollou, zite hanghat, phunhat neikha, sungkuan sung a kituah diamdiamna omloute hi nuam mahmah un ka thei a, hehpihhuai uh ka sa mahmah hi.

Zingkhua hong vak nawn a ka nasep ngeiteng mah sem in ka khom in ka buai nilouh nawn hi. Ka man fel in ann ka ne a, ann nekzoh in office kai ding in ka kisa nawn hi. Office ka tungpah nawn a, lawmte hong kuan ngakna kawm in Mawite ka houpih hi. Lawmte leng hong tungkim simta ua, huchi’n koumau na chiat sem in ka buai vengvung nawn uhi. Sun khawl hun in singpi ka va dawn nawn a, Puii in hong zui nawnkei vanglak hi.

Singpi dawnzou office ah ka luttou nawn a, ka room a lut dia ka kisak chet leh ka manager pa un hong sam a, dipkaw simsa a ka va lut leh ka lai ding dakbawm hoihtak a kithun khat hong pia hi. Ken leng lapah in ka room ah ka lut nawn hi. Inn tun chiang a hoihtak a sim ding chi’n office ah hong le ka hong ngam zawzen naikei hi.

Nasep ding teng ka sep zoh un tawp leng hunta ahihna toh innlam pai ding in ka kisa nainai nawn uhi. Lawmte lak a Puii ka muh louh ziak in ka lungsim a nuam chiahkei a, phone a kan hial ding lah nop ka sa kei zel hi. Lungsim a om geuguau kawm in gari koihna lam ka zuan a, huchi’n inn lam ah ka tai vengveng hi.

Inn tung phet ka kisilsiang ngal a, huaizoh ka tutna tung ah ka tu tawldam hi. Ka tutkawm in ka Sir pa hon laipiak awl in ka hong hi. Ka hon zoh in ka etleh ka kisuanna ding thu ahi a, zingchiang a Lamka a va join ngal ding dan ana hi zomah a, kipak petmah in ka tawm ut phial hi. Khawl manlou phial in ka van puak ding teng hoihtak in ka lempah somsom a, ka lepfel zoh hunhun in gari ah ka guangvek hi. Mawite leng bangmah ka hilh ut naikei a, ka inn neitute kia kipahthu gen kawm in innluahman ka va pesiang pah hi. Ka manvek tak in gari sung ah ka lut a, lungsim ah lungzuan daibang thengta ding eive maw chi a nui heuhau kawm in inn lam ka zuan vengveng hi.

KHEN SAWMLI-LE-SAGIHNA

Kithalawp deuh mah ka hi dia bangmah kallou in inn ka tungtou hi. Inn ka tunphut leh ka innkuante bang in lamdang ana sa hial ua, Mawite in “Umuan, zingchiang suty nei maw?” honna chipah hi. Ken leng bangmah ka gen pah kei a, ka van um-le-bel natan pua ka hihman in lamdang ana sa thei mahmah uhi. A tawp in ken leng Lamka pansan a sem nawnta ding ka hihdan ka gen leh a kipak thei mahmah ua, amau kipahna in kei leng hon kipaksak semsem hi.

Mawite in ka kisilna ding tui khong honna bawlsak ngal ahihman in kei leng ka kisilkhe pah a, ka kisil zoh phet in common room ah ka tapa Siamsiam duat tak in ka pom hi. Hon mu vang deuh ahingei ding a ka lak tung in a utkei dek zomah hi. Himahleh awl in hong nel deuhdeuh in hon ngai mahmah vanglak hi. Tate mel muh khong nak nop hina e chih ka theikhe semsem a, ei bangle i neu lai a i pate’n honna duat mahmah ding hi ua, tua en ta i neih a i it bang a honna it hiding uhia chih khong ka ngaihtuah a, nu leh pate it a kipahsak ding ahihdan ka tapa tungtawn in a thak in ka zilkhia a, ka kipak mahmah hi.

Nitaklam ann nezou nitak hun inn ah sungkuante toh ka zangkhawm nawn uhi. Common room ah ka tukhawm zeizai ua, thu tuamtuam kikum in a chang in ka nui zaizai zel uhi. Ka u in “Muanpu le hiai lam hong om thei a kipahhuai lawna a huailam a ana dah gu tenten bang le omkha di eive maw” hon chi ekh a, ka nu leh pate mai ah ka kisuanglah sim geugau a, huchikawm in ken leng “huai lam toh kisai a disc beita ahi, gengen nawnlouh ding” ka chih khum gaih hi. Mawite inleng “ken le a beilam ana theihpih kha zek ka hi” hon chi nawn a, hon nuihsan ekek uhi.

Innkuan kimtak a hun nuamtak ka zat zoh un zan le sawtta ahihman in innkuan kikhopna ka nei nawn ua, ka neihzoh un koumau lupna lam chiat ka zuan siausiau nawn uhi. Mawite in ka lupna uh hoihtak in hon bawl a, huaizoh in Siamsiam sial a, huchi’n kou leng ka lum ngal uhi. Ni bangzah hiam kimulou ka hihna utoh ka kingai mahmah ua, ihmut leng suaklaw nailou ahihtoh awl in ka houlim hiauhiau nawn uhi.

“Mawi, tua chu lumkhawm, kithuah a omkhawm den theita ding i hihna ah kipahhuai na sa hia?”

“Kipahhuai sa law petmah. Nupa kikhen zaw haksa lua ahi. Mun khat a omkhawm a, anuam-ahak thuakkhawm kan a manpha om ka sa kei.”

“Himah e maw. Siamsiam mahmah le ngai theilua inga, lamet hetlouh a transfer order hong suah mawk hampha kisa lawtel kahi.”

“Eivoi maw, ei bang nong tunphut leh lamdang ana salua i hi.”

“Tuni chu nau ana vaw hial kei teh maw, haha.”

“Na banga kuan mawk vuakvuak di sa e.”

“Mawi, ahihleh i nupa kal a poimoh na sak bangbang aom a, hon gen di.”

“Umuan, poimoh sak di le ka thei tuansam a, kitheihsiamna mahmah poimoh ka sa. Nang adia houlua bangle kei adia haksapi hithei ahihna ah.”

“Himah e maw. Ken chu maw Mawi, i kiawilouhna aom chiang a kihehsan a kitaithoh gawgaw mailou a, awl a kithuhilh hiathiat a, Pathian kiang a kithumsak mahmah manpha ka sa.”

“Hilua ahi, Umuan huai Puii toh kon muangmoh tung bang a ka hehseknate khong tu a ka ngaihtuah chiang a haihuai salua ka hi. Pasal chu numei in kithuzoh hak hetlou ahi. Huaiziak a Puii na lunggulh theihleh keilam a kisam om ahi, bangchileh ka pasal in a zi kia hon chi tinten thei dia chihte ana ngaihsak kha hetlou ka hi. Kei lam ki-enlou a ahilou lam kia ka na etkhak ziak a heh nak leh kisulunggim nilouh ana hileltak ka hi.”

“Huaile thil om theilua ei mahve. Zite hoihlouhna bang a leng pasalte’n mawk mohsak ding hilou a eilam in i zillouhna om hia chih kiet ding ahi. Eilam hoihna kia i etnak chiang a kinak-kisiatna in hon zuan pah hizaw ahi.”

“Tulai a contractor i chi hia mi tampi sum negu a hausa i chihchihte khong bangle mawk dem ngam di hilou ahi, ei amau dinmun a ding kha maizen le amau sang a nasa zaw ding i hihmel kitheilou ahi, sum mai a tai mi vang mahmah ding ahi.”

“Huai hitham mah e maw. I lei mahmah vensiam ding dan ahi. Ka gensek banga nupi khat in a ta apa kiang a pezok a va pawt, a ta uh kap nilouh apa’n lah khem theilou ahihchia heh gawp, na nu hong tun hunhun ka vuak ding himai chi’n a heh mahmah hi. Sawtlou nung in a nu hong tung a, kintak a nau lakawm in bawi bachia papa ngailou a ana kap e, ken ka ngaihngaih toh a chih leh a pa hehna teng bei i chihdan a i lei i zatsiam leh lemna leh kituahna om, zangsiamlou a kuahiam khat dem leh gensiatna a i zat leh kinak-kisiatna hon tun hileltak ahi.”

“Hilua, nang hiai dan siam chin a non thuhilh ngutngut chiang bang a heh malak a i khasiat tha suak mai ahi, hichi lawmlawm a pa ching kua aom dia chi nuam ka hi.”

“Mawi, kam hat hiam tha hat i chih vualzohna hilou a, vualzohna taktak i chih maw lungsim zatsiamna ahi. Huaiziak a i lungsim i thuzoh sawm ding kisam ahi.”

“Hi lawtel maw. Numei chih mah i heh chia i utteng hon kigenkhum zozot, nang huaichia nemtak a awl a hon hih hiauhiau chin a heh utlai lengle heh didan om nawnlou. Bible in dawnna nem in thangpaihna a heimang achih zaw dik petmah ahi.”

“Bible simtam kha phatuam mahmah ahi. Nidang a ka sinsaktu ua hong pangkha vaite khat in pil na ut taktak ua le na bible uh simtam le uchin huai ah pilna bukim om ahi hon chi hial a, huai apan keile ka bible sim lunglutna lian ahi.”

“Bible leh laibu hoih tuamtuam simtam na nana zaw kithei mai ahi a kampau leh a mizia ua pan. A thu theizekte lawi ahi kipilsak a khotang na tan aleng buaihuai khop a omte. Kungfu bangle a siam taktakte zaidam, a siam laklohte kiphasak a chih dan ua laibu sim tam taktakte chu pil teitei un om hiuhiau zaw uh ahi.”

Nuamtak a ka houlim nilouh sung un zan ana sawt gawp a, kou leng ka ihmu uhi. Ihmu hoih pan chih ding zinglam dak 1:00 vel in nau hong kap a, a ek teh zomah ahihman in kei leng ka thoupah a, Mawite ka huh theih dandan in ka huh hi. Mawite in a hih ding teng a hih zoh in hoihtak in ka lum nawn uhi. Pasal in theih dia hoih ka sak khat ahihleh zannung khong a tate kap hiam, buaihuai a aom ngeingei leh pasal ka hi chilou a i zite i huh kei leleng i thohkhiat sam a, awlmoh i hihdan i latsak leh i zite’n gen hetkei le uleng a lungsim tawng ua ana kipak petmah uh ahi chih mangngilh kei ni. Hon phawng sese uh i ngakleh a buai utoh ana hehman un kamsia zak baihlam mahmah ahi chih theih ngai ahi.

Zingkhua hong vak tak in ngeina bang in ka thou nawn diamdiam uhi. Mawite in singpi hon bawl a, nau a pi in ana pua hi. Singpi khong dawn kawm in common room ah ka tu a, lungnuam tak in ann nek ding ka ngak hiuhiau hi. Ann leh mehte hong min tak in Mawite in Siamsiam ann pe masa a, a piak zoh in kou a lian teng in ka ne nawn zaizai uhi. Kihoulim zaizai nuamsa chih mah ann nekkawm inleng bangbang hiam ka genkhawm sek ua, ann bang sawt pipi ka nesek uhi.

Ann nekhin phet ka kihahsiang ngal a, Mawite in ka puannak leh khekol mam zitzet a honna koihsakte la in ka kisapah hi. Ka kisak zoh in Mawite leh ka u inleng pawt ut ahihdan uh hon gen ua amau ka ngak hi. Hong man tak un ka thum ua gari a lut in bazar lam manoh in ka tailiam vengveng uhi. Bazar ka tun un amau gel ka kumsak a, ka u in “bawi, hon hopbeh zek di kou ka deih uh tamlua” chi’n nui selsal in hong gen a, ken leng chiamnuih in “na chih di ka theihsa, i nute zak banga dai dendan zawzen” chi’n nuihsan kawm in sum tamlou ka hawm a, huchi’n amau a hohna ding lam zuan ua, kei leng office lam manoh in ka taisuak hi.

Office ah joining report ka bawlpah a, huchi’n ka room ding ah lut in nasep omsate ka sunzom ngal hi. Eimi lak ngen ahihna ah nuam ka sa mahmah a, mundang khong sang a mawl zaw i mi leh sa tampi omte adia navakna tuntu hi ding in theihtawp suah in ka pang hi. Mite panpih a, huh ding mah a sem ka hihman in hong pai peuhmah nuihmai leh kamdam toh ka na houpih zel a, a theihlouhte uh hoihtak in ka hilhchian zel hi. Khenkhat ngial nih vei, thum vei tan a leng i gen manlou omlai a, huaite leng ning lou in hoihtak mah in ka hilh thakthak zel ua, huaiziak in a kipak thei mahmah ua, a kipahna un thathak honpe semsem hi’n ka thei hi.

Office kai ka tawpkuan in ka u in hong phone a, honna ngak ding ahihdan uh hong hilh uhi. Ka heh a suak sim hi, aziakbel nau taisan zen a tutan bazar aom ahihziak un. Ka tawp phet un hon ngakna mun uh ka zuan ngal a, ka muhphet in “nou gel a bangteng buaipih a tutan nau taisan zen a omden tel uh e” ka chisuk pah a, ka u in “ka phone zel uhi, buaihuai lou teilua a chihziak ua kinoh hetlou a van tampi lei ka hi uh, nang a di le kon leisakna uh” chi’n hon nuihsan a, va sel teitei ngaihna leng om tuanlou ahihman in ka nuihsan a, “paupau lou in hon tuang uale” chi’n ka samlut a, huchi’n inn lam ka manoh nawn vengveng uhi.

Inn ka tun un Mawite in nau lapah a, a pi leh pute nektheih ding apuak pesak hi. Huaizoh ka u toh a van lei teng uh ban phek ua, ka innkuan un kou a di chiat hong hawm nainai uhi. Kipaktak chiat in ka sang ua, kei a bang hoih ka sak dan ka gen leh ka u in “na thei hia, den in non hangsan dek gemgam na a, nang a di ka zonna lam ua zekai ka hi uh” chi’n hon chiamnuih a, ken leng “koilak a, restaurent khong a na gil uh apuak matan va tu hilel di hive uchin” ka chihsan leh a utkei mahmah ua, lah gen ding theilou in aom deda uhi.

Ngeina bang a nitaklam hun teng zang zou in khua hong mial nawnta hi. Mawite le a inn lam uh hoh utsim thouta dia gingta ka hihman in “Mawi, tuni siamsiam pute va hoh leng chi keive” ka chih leh aman leng kithalawp tak in “na chih leh nang thuthu” hon chipah a, huchi’n kou leng pawtkhe ding in ka kisa uhi. Ka man tak un a inn lam uh ka zuan tou ngal ua, saulou chik nung in ka tungtou uhi. A nu leh pate leng ana om geih ahihman in nuamtak in ka kithuah uhi.

Sawtkhop ka va om nung un inn ka paisuk nawn uhi. Inn ah sungkuante ana om kim lai ahihman un kouleng common room a tupah in ka innkuante toh ka houlim uhi. Sawtkhop ka houlim zoh un innkuan kikhopna ka nei nawn ua, ka pa’n thumanpha tampi hong hilh hi. Huaite lak a hoih ka sak mahmah khat ahihleh nasepna peuh a a ginompen, a thanuam pen, a hounop pen hih tum gige ding, mi kingaksaktu hilou a mingaktu a pan zawk ding, dottak a om gige ding, i sepna san theihchiang a kiletsakna hiam a zanglou a mipi nasem na hihlam na kiphawk gige ding hon chihte khong manpha ka sa mahmah a lungsim ah kepdet a mangngilh nawnlou ka sawm tinten hi.

Kikhopna ka neihzoh un lupna ka zuan nawn uhi. Mawite in lupna hong bawl a, huaisung ka tapa deihthoh tak in kana pom thinthen hi. Hong mantak in ka lum nawn ua, zan nitak mah bang in thu tuamtuam tampi ka genkhawm ua, nuam ka sa mahmah uhi. Ka houlimnate uh tui theilua ka hihman un zan sawtpipi ka hakkha nilouh uhi, himahleh thumanpha pipi kikum zel ka hihna ua ken chu poi in ka thei tuankei.

Zingkhua hong vak nawn a, ngeina bang in ka thoukhe nawn uhi. Naupom kawm in kholak a walking ka va pai a, huihsiang nung hiauhiaute dik kawm in nuamsa tak in ka pai hi. Bangtan hiam ka paizoh in inn ah ka kik a, common room a news khong sim kawm in singpi ka dawn hi. Zingkal teng a hih ding theilou a mawk om sang in chi’n ka inn gei ua mun awng khat a haichi tuhna ding lei ka va kal a, ann nek hun tan dong na ka va sem hi.

Zing ann ka ne ua, ka nek zoh un suty ni ahihtoh inn ah sungkuante toh nikhat pumlum bek kithuah ka utman in pawtkhiak ka sawm kei hi. Inn ah sungkuante toh ka khom un ka buai vek ua, kithuahkhawmna hun man taktak leng ka neikei daih uhi. Ka u toh Mawite lah puansawp buai in buai vek ua, ka pa ahihleh a ak khoite mah buaipih in ka nu’n a meh lei mah buaipih khop a, kei naudon in ka pangkha maimah hi.

Huchi kou khom chiat a buaitak a ka om vengvung lai in ka innkong ua gari hong khawl dedup a, thakhat in Police-te hong lut noinoi mawk uhi. Ka sungkuante bang patau mahmah mai ua, a lak ua sepaih khat in “Sir, bank toh kisai thilsai ding aom man in station lam a nong pai ngai ding ahi, nangkia hilou a staff tengteng leng” hon chi a, ken leng ka innkuante kia lunghimoh lou dia gen kawm in Police-te ka zui hi. Hichibang ana tuakkha nailou ka hihman in ka mangbang mahmah a, bang hon lohsawm ahidi uam aw chi’n ka guk buai mahmah hi.

KHEN SAWMLI-LE-GIATNA

Saulou hon taipih nung un Police station ka tungsuk ua, chikmah a hiai bang kituak ngeilou ahihna toh ka dip bang a kaw hial hi. Ka lawmte leng bangzah hiam ana om ua, amaute ka muh in ka lung a nuam deuh a, ka lauhna leng a bei deuh hi. Ka seppih teng hong tunkim tak un a sappa un a room ah khatkhat in hong samlut a, huchi’n hon sap bangbang in a banban in lawmte va pai uhi. Bangtan hiam zoh in kei leng hon sam ua, ka va lut ngal hi.

“Sir, bang toh kisai ahia?”

“Zan in na office uh ana kiluh a, aom dan chu a staffte lak a leng kihelkha om dia muanmoh huai ahihman in huai dia hon kisam ahi.?

“Aw, huaidan maw. Sir, kei zan a join pan phet hi inga bangmah theikha nai vetlou ka hi.”

“Zan a join pan e? Huai ahihle bel muanmoh huai tadih lou ding nahi.”

“Ken office sung bang le theisuak taktak nailou ka hi, huchia banghiam hih hial na dia.”

“Awle, ka theisiam. Nana pawt theita ding. Muanmoh in na omkha kei.”

“Kipak e Sir.”

Ka pawtkhia a, ka jang huai zen hi’n ka thei hi. Innkong ka tun in Police nih in hong sam nawn ua, ka va pai leh gari a tuang di’n hon sawl uhi. Ka lawmte lah omlai ua bangziak a kei gari a hon tuangsak se uh eide aw chi’n ka guk buai nawn hi. Himahleh Police khat in nang muanmoh a om khalou na hihna ah inn a hong kha dek ka hi uh hon chi a, ka lung a nuam mahmah a, a guk in Pathian kiang ah kipahthu ka gen ngal hi.

Inn ka tung nawn ua, ka sungte bang lamdang sa toh kipak in ana om nainai uhi. Innsung lut pan phet Mawite in “Umuan, bangchidan oi, bangthu a?” honna chipah a, ken leng “Mawi, thil omdan hiai dan ahi. Zan a ka office uh ana kiluh in huai a luhte toh staff khenkhat in kizopna nei dia muangmoh ahihman ua ka vek ua hon samkhawm uh. Kei ahihleh zan a join pan ka hihziak a muanmoh huai salou a hon paikik sak uh ahi” chi’n ka dawng hi. Ka dawnnate ka innkuante’n hoihtak in ana ngai dipdep ua, a omdan ua pan in ka kiknawn kipak mahmah uh ahihdan ka thei mai a, kei leng ka kipak mahmah hi.

Thil omdan innkuante’n leng theichiang vekta ahihman un lungnuam tak in a nasep chiat uh a sem zom nawn uhi. Mawite hon gendan apan in hon kha kiklou uh hileh kuamah nasem a ommuang thei leng ana omlou dan uh hihtuak a, ka pa ngial thu omdan kankhe dia Police station lam a hong hoh sawm dan ana hihi. Ka innkuante’n hon it petmah uh ahihdan ka theithak sem a, Mawite bang room a ana kap ek dan a hihtuak hi.

Kei leng mawk om hial sang in chi’n ka nu huan khoh khong ka va khohpih hi. Huan khoh kawmkawm in ka nu’n awl in hong houlimpih hi.

“Bawi, na nasepna na gim thei uhia?”

“Nu, i lunglutna mah sem kihi inchin gim lam leng ka phawkkei vanglak.”

“Aw, a huchih leh a hoih vele, tapa hon kinei hampha mahmah eive, tulai khovel siatna lak ah. Huai kialou mou mahmah zong nei hoihlua hanga kipak diak ka hi.”

“Nou Mawite toh ana kituak chin ua kei adia tawldam huai mahmah eive nu, tek leh mou kal neite vangse mahmah uh sa ka hi.”

“Mawite kha innsung a na omlouh kal a leng nuihmai suah gige, nu ei, pa ei chia thil banghiam aom peuh leh hon dong masa gige, pawt peuh le lah banghiam nek ding hon puakzou gige a kou chu a siatna genna ding bangmah himhim theilou ka hi uh bawi.”

“Kipahhuaina e maw Nu, hiai khong Pathian vualzawlna hi. A vangse ngalte tapa neihsun hina a nu leh pa toh omkhawm theilou bang omlai hia maw.”

“Hilua ahi bawi. Nang bangle non pil semsem a, Mawite tung a na mohpuakna leh Siamsiam tung a na mohpuakna bang leng lianlua ahi chih na theih gige ding ahi. Na zi in kuamah kiang a genkhiak ngamlouh haksatna tuakzel ding ahi chih mangngilh ken aw, numeite kihuchi sim chiat ahi.”

“Himah e, numeite zaw theihsiam ngai deuh mah na kei ua.”

“Kha teng bang a si kinei in, si neih hun chia khenkhat ngial bang genkhe ngamlou na ua lel mahmah om ahi, tai bang na ngeingui, ning bang kitel, heh bang hehbaih deuh chih khong a na lawinu aom chiang a nana heh hetlouh a theihsiamna tak toh nana etkol ding ahi.”

“Aw, huaidan hia, khabul lakvel a Mawite le a hehkhe hial chu hilou, hilele tulai pau leh a mood off sim a om gige ka chih mah. Huai khong hon gensuk le ule kitheisiam thou di hia.”

“Mi a kibatlouhna taka hon gen ngamlou le hithei ahi. Pasal in na theihsiamlouh uh numei toh kisai tampi om ahi. Na zi bang aziak om khollou khong a lungkim thei taktak lousim khong a hong om leh pau tamlou in a nawlam a hohpih lechin lungkim mai ding ahi, a nu leh pate, sanggamte a ngaihluat hun uh omsam ahi.”

“Huchi mah inteh maw, kithei khollou a hehsan khak dekdek aom ahi. Ei dia i kingaihtuah lele zaw lah gen ngamhuai chiahlou lah kiut law zel dia hehsuak thei di ei mahve.”

Ka nu toh huankhou kawm a nuamtak a ka houlim sung un ni ana niam man mahmah a, huchi’n kou leng ka khawl ua, ka kihahkhia uhi. Ka mantak un ann ka ne ngal ua, ann nekzoh in kikhop ni ahihtoh ka innkuan ua kikhawm ding in ka kisa uhi. Ka neulai pek apan kikhop hi ka pa’n hon poimoh ngaihpih mahmah a, sunday skul bang nikhat ka kai keile huai ni pumpi gate leng hon kankhe sak lou ahihman in huai a chi tuh tunitan in pou denlai a, ka dam nakle kikhop ni in kikhawmlou in ka om ngei tadih kei hi.

Ka manvek tak un ka innkuan un kikhawm ding in ka kizuikhia uhi. Biakinn sung ah thugen hoihtak in ka ngaikhia a, ngaihnuam ka sa mahmah hi. Nu leh pate i tate toh kigamla lawta ihi uh. I tate’n a haksatna na ngawn hon tun ngam nawnlou ahi uh. Kihonglou lua hihang, i tate hun paisa leh tulaitak a dinmun nasan uh leng sutsak ngaplou nu leh pate i hita uh. Koi tan ka tanu-tapa tungta ahia chih thei leng i omkei uh. I tate’n hon lau uhia, hon maingap lou uh chih leng theihbut ahinawn kei. Nu leh pate kihongtak a om in bangkim i tate toh kithuah in kithuzak gige hileng beidong kisa a awklum mai bangleng tawm deuh ding ahihdan khong hoihtak in hon gen a, nuam ka sa mahmah hi.

Inn ka tun tan in thugentu thugente ka lungsim a omden lai a, ka ngaihtuah kha khop hi. Ka pa leng ana lunglutte’n ahiding a, ka houlim kha nawn uhi.

“Pa, thugenpa thugen diklua hive aw maw.”

“Dik sa mahmah ka hi kenle. I gamsung siatna tuailaite pum mohsakna hanga a kipatna uh a innsung ua a nu leh pate uh kibawlthak poimoh mahmah hi.”

“I gamsung ua khangthak naupang chikchik a hichi siat uh kei muhdan in nungak-tangval dia hon kisak chiang ua piching bawl in amau utbang a kikolsak in en a kol ding ngaihsak taktak nawnlou, hiai hun tak ahi kikol hoih hun laitak. Etsakna in tulai naupang chikchik khamtheih hihte kipatna kha zingkal a walking pai apan khong hi’n tampi’n gen uhi. Tate kha hichia khahzan mawklouh a nu hiam pa hiam in kithuahpih a walking aut ua leleng ei mah in i pai pih ding dan ahi.”

“Huai ding dan zaw himah ve aw. Nu leh pa’n i tate kithuahpih tawmlaw deuh hanga huai kal a ana sia nak uh ahi.”

“Hilua ahi Pa, naupang khat bang in apa nasep seppih theikei mahleh apa ngai a akiang bang a aom chiang a na dongkholh chia hawlkhe mawk, huai chih louh a amah toh kituak ana khoih theih ding khat piak a i kiang aom sak zawk ding ahi. Tua neutung apan kihawlmang pah hizaw ihi uh.”

“Eimite zaw kichilna lam ah ana kiniam mahmah dan ahi. Kuate hiam chih dan leh kho thei taktak nailou na san hamsiat toihtoih, jawngnou na bang, sikhanou, hilh theihlouh, piang kei lechin hoihzaw inteh, mihai chidan khong a kamsia a kichi ekek a khangliante kihi maimah a nak haihuai law dan eive.”

“Huai nak hih lua ahi. Ka lawmte khat bang pawl sawm le nih ahihtan dong a anu leh pate’n a school a pi leh khak thuahlai uh, lai a sim lelah a sim zoh matan tutpih ngitnget un hoihtak a kithuahpih ua tua milianpi khat suak maimah ahi. Huaidan a nu leh pa’n tate adi’n hun i neihsunsunte pe thei gige leng siatna naktak a kiam ding ahi.”

“Himah e, khamtheih khong bangle naupangte’n a hih patma ua a hoihlouh dan, innsung, khotang leh saptuam tan a a suksiat dan leh hih hetlouh ding ahihdan hoihtak a theihsak a sinsak ding ahi, tua a kikhel nung a kithuhilh a kizep a kanna ding om nawnlou ahi.”

Ka houlim lakloh laitak un ka u in “nougel le midang khual unla sana enbek samve ua” hon chi gaih a, ka khawl kha gaih uhi. Sana ka etleh dak 11:00 bang ana gingtou dek a, huchi’n kou leng koumau lupna lam chiat ah ka kikhen uhi. Nau ka na sang a huaisung in Mawite in lupna khong hon bawlhoih hi. A gamtat khohei dan hiauhiau khong ka enen a, ngaihhuai ka sakna a lian semsem hi. A man tak in nau sial in kou leng ka lum uhi.

Houlimna kihalh gai kha ahihman in ihmut leng a suak hetkei a, Mawite a suah leh suahlouh leng khualkha lou in ka houlimpih zom hi.

“Mawi, tuzing nana lauman sim hia?”

“Lau chihphet ka chi pumliin a, room sung a kei kia a ka va kah ekek ahi.”

“Bang huchih jawjen a ngai di hia, Police-te mat kha kimat laka lauhuai loupen ahi.”

“Police himhim le i lauh nakkal a nang hon man zomah uh hiven.”

“Mawi, i maw tusun a i nu toh huan ka khoh ua maw i nu’n nang mou a hon neih khak a kipahdan leh a lungkimdan genkha nilouh eive.”

“Maw, nak kipahhuai ka sa. Amah hon koltu in hon kolsiam ziak hilel ahi umuan.”

“Mawi tulai na mankal chia na phone na khoihsek a bangbang le hihsek na hi.”

“I u toh games khat nei unga huai ka kimawl zel uh ahi.”

“Mawi, man kal a na kimawl uchu poilou ahi. Hilele hiai games-te lawi in hun pammaih sak sa ka hi, i kimawl khak vanglak leh kizongsang ut mahmah, banah i nasep ding natan le tampi kitan kha thei ahi, phone kha i zatsiam leh manpha mahmah napi i zat khelh leh nupa kikhenna tanpha leng tung thei ahi aw.”

“Himah e umuan, kei le kimawl nawnlouh sawm, i kimawl lakloh laitak kho nau bang hon kah leh hehhuai mawk, ann huan kawm khong bang a i kimawl aleh i ann huan bang phawkkha nawnlou a kat gawp sak baihlam mahmah ding bang.”

“Huaiziak a maw khoihtam louh hoih sa ka hi. Kei bangchu kimawl kha vanglak leng ka nasep di ngaihsak man lou khop a kimawl dingte hi inga huaiziak a abul pan vetlou ka hi.”

“Kenle ka khawlsan vengveng ta di. Umuan, na phone screen a i innkuan lim uh na koih nalh ka sak dan.”

“Ken maw nalh ka sak ziak a ka koih hilou eive Mawi.”

“Ahihle bangziak a na koih eita?”

“I maw, i phone screen a i zi leh ta toh i lim i koih le maw i hun awl kal a phone va kikhoih khazual in huaichia i zi leh ta lim kimupah, huai in midang ngaihtuahna di hun man honpe lou a, i lungsim ah i zi leh ta om gige ahi.”

“Eive maw, chihdan na siamlua. Kenle nang koih dandan in ka koihta di.”

“Na ihmut a suak lawta hia sawt ka houlim lua ua.”

“Hon suhalh gai neivoi, na houlimdan kha denchia non politician gawp di, haha.”

“Haha, eilamte politician taktak le i om naikhol ua hia, a thu lel khong ngen kihilim lou a maw.”

“Hithou eive maw, laigelhtu khat in saptuam heutute ka hah etzui luat ziak in saptuam apan nohsuah in ka om a chih dan deuh khovel hita ahi.”

“Huai hilua, huaiziak a heutute hiam, nu leh pa hiam, pasal hiam kia na et lele na pukni aom dia, himahleh Jesu Kris na etzui gige leh huai ah lungmuanna bukim na mu pan ding.”

Sawtkhop ka houlim nilouh nung un ihmu ding in ka kisa hi. Himahleh ka ihmu thei mahmah kei a, alanglang ah ka kihei khop hi. Huchia ka om nilouh sung in ana ihmu kha ka hi ding a, mang bang ka nei man hi. Ka mang in ka neu lawmhoih Thangpu hong hoh a, thu tuamtuam khong gen in ka houlim uhi. A haksatna tuamtuamte khong hon gen a, huaizoh in hon paisan in mangpha ka kikhak uhi. Huchia mang nuamtak neilai thakhat in inn kong apan hon kisam a, zankhang lailai a bang poimoh om ahia chi’n kong hon ding in ka va thoukhia hi.

KHEN SAWMLI-LE-KUANA

Kong ka hon leh kuamah a om hetkei a, gate tan ah leng kuamah muhphak ding omlou in a dai sipsip hi. Kei leng lamdang satak a ka omleh mei hong mit guih zomah a, mial petmah in mial hi. Ka chihum mul hong thou a, kal bang ka suan theikei dek zawzen hi. Ka dek khong zau huanhuan ahihman in lut a lupkik mai ding ka sawm hi. Lut dia kisa sangkil ka kan dek geih in ka dek khut vot mahmah in hong kikhoih a, lausim ka hihman in kintak a kong kalh ding in ka kisa a, kong kalhna mun bang ka khoihkha thei zok kei zawmah hi.

Khua miallua ahihman in ka paina ding bang mai in ka mai phei hi. Ka pindan uh ka tung thei khong a, ka lung bang a muang tuan hi. Lupna tung kindeuh in ka zuan a, Mawite leh nau lah khophawk hetlou in lungmuangtak in a ihmu hiauhiau uhi. Lausim ka hi ngut dia ka ihmu thei mahmah kei a, sana bang ka enkhop hi. Zinglam dak 1:00 vel hong hih in mei hong pai nawn a, ka pindan sung uh leng ka hih vak hi.

Ka innkim khong ua mi thawm hi awmtak ka za a, thoutou zen a hoihtak a ka ngaih chiang in a dai sipsip zel hi. Lamdang sakna toh ka om nilouh hi. Huchia ka omlai in ka pindan sung ua tukvelh hong kikiu hi awmtak in om a, bang eide aw chia ka etleh ka et khak bang ka kisik maimah. A vom nepnuam mulhau mahmah hi awmtak khat sisan kai neinuai in a ding a, a mittang lianpi toh hong en lelaw hi. Kikou khiak bang a uthuai mai. Lah sungkuante hih patauh ding ka utkei zel hi.

Kintak in puan ka kilukhuh nawn hi. Thawmging inlah daih a sawm chi hetkei. Ka sungkuante lah a phawk aom tuak hetkei uhi. Ka kongkhak uh hong kikiu nawn a, innkim-innkiang teng ah ui khong lauh nei hi awmtak in ham in ham vevu uhi. A kallak in inntung khong a suang nen hi awmtak khong hong kilawn zel a, khenchiang in ka inn nunglam ua ekbuk sung khong ging in mihing hi awmtak khong a khuh ging ka za khauhkhauh nilouh hi. Hichibang himhim ana tuak ngei nailou ka hihman in ka lau gawp hi.

Bangtan hiam innkim a gin nilouh nung un thakhat in mi hong bang mai in ka kongkhak uh kihong ging ka za nawn a, ka dipkuatna a lian deuhdeuh hi. Mihing hi awmtak khat khedap kai ging dalhdalh in hong lut hi. Tutna khong a kai ging a, thawm hong nei panta hi. Kei leng lausim ka hih toh ka pa ka sam ek hi. Himahleh kuaman ka aw a za kei uh, thawmging leng ka kikou chiang in dai mahleh a kipan thak zel hi.

Bangtan hiam hong dai a, kei leng ka lung a muang deuh hi. Neukha bek ihmut sawm a ka kisak leh ka pindan baanglai uh khutpek hi awmtak in hong kizut nawn a, ka chi bang a liing zou hial hi. Ka pindan lutna kong khong uh hong kisawi ging a, ka lauhna a lian semsem hi. Ka lupna ua hong lut khak ding lau in dipkaw tak in ka om nilouh hi, kong hong kilok den ahihman in. Zinglam dak 4:00 vel hong gin in a thawm a dai deuhta a, tangval nou walkingte thawm khong leng kiza theita ahihman in ka damhuai zou hi.

Ka lauh leh thawmhauna bel a bei thei taktak naikei hi khovak tan inleng. Hiai bangtuk a thawm innsung tanpha a om a bangziak a ka sungkuante khatbek in ana zalou eide aw chih khong ka ngaihtuah a, lamdang ka sa mahmah hi. Ahihkeileh a khim khat houh om hi zawzen hia chi’n ka ngaihtuah khop hi. A khenchiang in lah ka lawmhoih Thangpu houh a lou giahna lam a va kihihkha a si a, hong kihilh eide aw chihpeuh ka ngaihtuah khop hi.

Khua vak siangta ahihman in kou leng ka thoukhe vekta uhi. Ka sungkuante toh news enkawm in common room ah ka om ua, khat bek in hon zakpih a gen ding ka sak leh a genkha kuamah aom hetkei hi. Ka news simzoh in ka innkim khong uh ka va vel a, ka pindan tukvelh nuai zawn ua sisan hi awmtak tak thum leh naupang khekhap pian khat ka va mu a, lamdang ka sa mahmah hi. Hiai bang thil om thei ahi maw ka chi hial hi.

Zinglam dak 8:00 vel in paungaihna hong ging a, ken leng lunghimoh ka hihman in innkong a pawtkhia in ka va ngai hi. Ka gintak bangtak in hon puang uhi. “halo, halo, zan in Thangpu a lou singphuk na ah heipi in kisatkha a, a si tam pailua ahihman in hong dampih zoulou ahihna ah a luang paw ding a tam theilam hong paikhawm un” chi’n hong kipuang a, nitak a ka thiltuah toh ka ngaihtuah khawmkha pah hi.

Kei leng lawm hoihtak khat kitaan ahihna ah a luangpua bek in ka va kuan ding chi’n ka kisapah ngal hi. Tua chu khua vakta ahihbanah mi tampi kihi ahihna ah lauh ding inleng ka koih nawnkei hi. Papi la hunkhop leh nungak-tangval tamkhop ka va kuan uhi. Amun ka tun un lawmpa mel ka va en a, khasiat a suak mahmah hi. Sisan in pum dim a, a kisangsang na ahidia a mit bang gau zawzen a, nitak a ka mimuh mittang toh ka tehkak kha hial hi. A taksa leh mel-le-puam ahihleh sisan khat leng om nawnlou bang in daang kikeuh hi.

A puakna ding bangkim ka hihfel zoh un heutute makaih in a luang innlam ah ka pua uhi. A lou uh gamla lawlou ahihna ah ka tunghak kei uhi. Ka tun phet un Thangpu sanggamnu’n honna kawi in kah in hon kah khum a, huai hun tak inchu ka pasal na suah zoulou in kei leng ka kap khia a, ka mittui ka lawmpa adi’n ka seng tam mahmah hi. Sawtkhop a luangbul a ka va om zoh in innlam va phak a Mawite toh puandum a aluang tuam ding chi’n ka kihemkhia hi.

Inn ka tung a, ka kihahkhe pah hi. Kihah zoh in ann ka ne ua, ann nekzoh phet in Mawite toh puandum tawi in Thangpute innlam ka va zuan nawn uhi. A luang hoihtak in ka tuam ua, a maizut kawm in mangpha ka khak hi. A mai i zutsak leh a kha laang om nawnlou chih upate thugen khat zakha ka hihman in. Kou leng innsung mun awng khat a ka tu ua, programme zatna a tawptan ka uap ban ua haan lam ah leng ka nih un ka va zuisuak uhi.

Haan lam vai teng zoh in innlam ka zuan uhi. Inn ka tung ua, bench ah nguaitak in ka lum nilouh hi. Nitak ihmu lou ka hihziak mah ahidia theihlouh kal in ka ihmusuk kha hi. Mang ka nei nawn a, ka mang in Thangpu mah toh ka kithuah nilouh uhi. Sawtkhop ka kithuah nung in hon nuihsan kawm in mangpha chih toh van lam hon zotsan vengveng hi. Kei leng ka khanglou guih a, ka lawmpa omdan ka ngaihtuah kha nilouh nawn hi.

Ka ngaihtuahna ah ka lawmpa’n a sih ding kuan a hon ngai mahmah a, hon ngaihtuah nilouh hi ngeingei ding in ka koih hi. Ka mitkha in a luang khong ka mumu a, ka hehpihna toh ka khasiat a suak mahmah hi. Mawite toh ka kibuaikhak nilouh lai khong ua hon hehnep dante, Mangbawite hon vuaklai khong a athuk dia hon kuanpih sawm lai khong ka ngaihtuahna ah hong lang dundun a, a guk in mittui ka nul nilouh hi.

Theihlouh kal in nitaklam ann bang ana nek hun man ahihman in duh khol kei mah leng tamlou bek ne ding chi’n kuang ka va um tei hi. Ann ka nek zoh un nitak lenkhawmna a va tel nawn ding chi’n ka kisapah a, ka mantak in ka kuankhia hi. Lenkhawmna nuamtakte ka zatzoh un kei neukha ka tu tuantual zek lai a, a sanggam nu leh a nu leh pate ka kithuahpih hi. Thangpu sanggamnu Chingbawi in ahihleh ka tangval lai apan honna ngaih gige ahi, himahleh huai hunlai khong in naupang et in na ki-en hi.

Sawtlou ka tutzoh nung in inn lam zuan in ka paisuk nawn hi. Ka sungkuante ana omkim ua, Thangpu sihna toh kisai ana houlim uhi. Kei leng a lak ua ka va teltei a, nitak a ka thiltuah teng ka gen leh ka u leh Mawite bang a chimul uh a thou hial hi. Ka pa’n ahihleh hiai bang a sihpha hilou sih sia himhim a kha uh leng laang nuam kia hilou a a lawmhoih hiam, kuahiamte kiang a va kihilh teitei sek mah uh ahi chi’n hon thupi ngaih sak hetkei hi.

Sawtkhop ka houlim zoh un ka pa’n innkuan kikhopna hon neihpih nawn a, ka zoh un koumau lupna chiat ka zuan nawn uhi. Kou leng Mawite toh ka lum ua ka lupkawm un ka houlim lai uhi.

“Umuan, mi si suun a abuai lai a innkhangte nupa ana kikhen uh eive.”

“A bangchi maimah ahi ua, a sungkuante le a thupi lawdeuh ua eive.”

“Bangchidan inla umuan?”

“Milak teng a amou uh gensia a kawivak den, inn a lah phunsan den uh, a hihpeuh hoihsak neilou uh ahihchia kua omden ngap mah di.”

“Huchi ua thei kei mah voi. Houchik in genle maw Umuan, mou i hong hi a, meh kihuan, huaikha i sungte bang in ann a khampah lel uale leng ka meh huan duhlou uh eide aw chia eilam a kisuanlahna a kidim pah mai ahi.”

“Numeite zaw na dinmun uh haksa tel aka maw. Pasal in hon kitheisiam zoulou dek nak aka. Lim salua hikhol kei lengle i zite kiang bang a tuni buh leh meh na huan fuh mahmah e, lim ka salua chi khemkhem leng numeite sunkhua a kipahna uh suakthei himawk eimah ve maw.”

“Hi lawtel, i pasalte kholai pawt hong pai, eh innsung le ana siang na hiuhiau e khong hon chih lel ule numeite adia damna chikhat ahi.”

“Kampha zat zaw nak hoihlua hive aw, i zangsiam kei nak a. I kipahtawi siam leh kithathou sak deuhdeuh i hi uh. Zing office kai ding ka kuan dek teng a ka puansilh ding, ten ding teng nawtmam sa a nana koih gige khong bangle kipahthu kon gen zel ding hingal hia kiphawk kha lou nak aka, ngaihdam lua aw.”

“Nupa zaw bangkim asia-apha kithuzak tuahden a i kal a gap himhim omsak hetlouh ding hive aw maw. Kigen khollou a kigukpuak tuakte kha a puakte uh hong lom pawt chiang a omkhawm thei nawnlou a kikhen uh hi tangpi in ka mu.”

“Himah e. bangkim kitheihpih tuah a, genkhawm, bawlkhawm ding mah ahi. Hun kipiaktuah tam a, kizahtak tuahtak a i thugente bang kisel hiam kidawng pah gaih lou a, hoihtak a kingaihkhiak sak masak ding dan ahi.”

“Hilua maw Umuan. I pumpi kia lou i vanzat, silh leh teen tanpha kizahtak tuahsak ngai ahi. Nupa khenkhat a phone khong kicheck sak mawk uh, huai a amuhte uh a sia hi hetlou bangle a selam a la a kinakloh chihbang omlua ahi. Huaiziak a i kietsak ut leleng kinget thoh a kiguk bawlte himhim chiinlouh ding ahi.”

“Eimahve maw, huai hilua. Tulai zaw ka zi/pasal banglam lunglut, banglam siam a chia lunglutna, paizia kizon tuahdan leng theilou a kiteng i tamlua ua nupa kal buai ahi.”

“Himah e maw, nupa chitawk lehang leng i paizia kibang veklou banah i gamgi kikhensiam tuahsak leng poimoh lawtel ahi.”

Mawite toh ka houlimna uh a nuam mahmah a, himahleh zan sawt gawp ahihman in ihmut mai ding ka sawm zawta uhi. Ka houlimna uh ka lunglut ziak in ka lawmpa bang leng ka ngaihtuah kha kei a, zan nitak a ka thiltuah khong bang leng phawk nawnlou in ka ihmu suk vengveng hi. Zingkhua hong vak nawn tak in chidam tak chiat in ka thoukhe nawn siausiau ua, ka zing mohpuakna chiat uh sem in ka khom un ka buaivek uhi.

Huchia ka omlai in ka lawmpa nau Chingbawi hong hoh a, “Umuan, ka nute’n ann ne in hong pai teitei in achi uh” chi’n hon sam a, va nial luat ding dan thei tuanlou ka hihman in lem ka na sakpih suk a, Chingbawi mah zui ngal in a inn lam uh ka manoh uhi. Lamkal ah awl in ka houlim kawm uhi.

“Umuan, zi hon neihsan baihlaw keile chin zaw maw na ngaih huaihuai toh.”

“Ching, honna ngaikha ngei zenzen maw, kipahhuaina e.”

“Na tangval tung ka u toh na kipolh uapan honna ngaih et khinta keive. Ka zum ziak in bangmah ka hon gen ngamkei a.”

“Aw, huchi maw. En bangmah ana kitheilou a honna kinau et den ahi.”

“Tun le hon deih hilechin hon zui ngamlai ding ka hi, na kikhen uh ka deih chihna hilou a konna ngaihdan kon genna ahi.”

“Awle ka theisiamlua.”

A inn uh ka tungphei ua, ka tunphet un Chingbawi a thugente zum hi awmtak in ka kiang ah hong om ngam nawnkei hi. Ann ana ne pawl bang leng omta ahihna ah ken leng kuang khat ka va dohtei a, huchi’n ann ka ne hi. Ann ka nekzoh in Chingbawi nu’n na lawmpa melmuhna di’n chi’n puandum khat hon pia a, kipaktak in ka sang hi. Ka mantak a paidia ka kisak leh Chingbawi in “Umuan, na phone number honpe ve” chi’n kisuanglah meltak in hon ngen a, ken leng hon ngetna bang in ka pe pah ngal a, hon message pah di ka hi inn na tun chia na etdia chi’n hon nuihsan a, ken leng nuihsan kawm in ka paisan hi. Bangtan hiam ka painung in Mawite number genkha ka hihlam ka kiphawk a, message bang ana khak hileh bang achi de aw chih khong ngaihtuah vungvung kawm in ka pai hi.

KHEN SAWMNGA NA

Sawtlou chik nung in inn ka tungkik hi. Mawite ka en ngal a, a melsuah apan a kipak lawtel kei chih ka thei hi. Sawtlou common room a ka tutnung in Mawite in a lehlam ensa in “ka phone a na message ding om ei va kiet ou” chih teng hon chi gaih a, ka kisuanglah lawsim hi. Ken leng bangthu hi himhim hiam chi in ka va en hi. “Umuan, nang a ding ka hih khak kei thouthou lezaw hin man leng om ka sa nawnkei” chih teng ana kigelh a, ka etzoh in a phone number ka lakhia a, kei a ah ka chiamteh lut ngal hi.

Ka pindan ua pan ka pawtkhe nawn a, Mawite lungkim theihna ding ka zong hi. Kou gel kia om ka hihna ua a kiang ah ka va tu a, “Mawi, Chingbawi in maw nidang pek apan hon ngaih ahi a, hilele a u ka lawmhoih ahihziak a ken naupang bawl a ka bawldet ahi. Tuni inleng ka number hong ngen a, nang le thil omdan na theih ding ka deih ziak a nang number ka piak hizaw ahi” ka chih leh kei lam ah hong kihei phei a, “umuan, na taktak hia? Ken ana theisiamlou inga hon eng totna dan a ana ngaihtuah inga khase sim ka hi” hon chi hi. Ken leng “lunghimohna ding om zenzen lou ahi Mawi” chi’n ka genbeh hi.

Mawite inleng theisiam mahmah ta ahihman in kei leng ka lung a muang deuhta a, a singpi bawl ngakna kawm in bench ah ka na lum hi. Chingbawi leng ahitak a ken Mawite ka na ngak vengveng tuka ka zi neih nung tanpha honna ngak ngap ka chih chiang in thupi ka sa mahmah a, a itna ka zahtak sak hi. Himahleh va it a va ngai nawn hial ding inbel kei lam ka kisiamtan kei a, sawm leng ka sawmkei hi.

Mawite in singpi hong bawlkhit tak in kougel ka tukhawm nawn ua, singpi dawn kawm in ka houlim pan nawn uhi.

“Umuan, eimite lungsim sia ka sak dan. Nupa khong ki-it a kingai mah a kiteng, bangkim a tonkhawm a hih khawm ding hihang a, kholai i pawt chiang bang a kilen kawm khong a i ton helhel chiang bang a huaite nupa le nak kingaih chi bik uh chidan kho honna gen teitei om gige eivoi.”

“Mawi, huchia hon gen uh kipahhuai lua himai. Huaite nupa kituakkei uh chih aom khak ding ahi a lauhhuai penpen.”

“Huai le hizel mah e maw. Thu khonung gen thak leng maw I kiten tung a nang ball pek et lunglut lua chin a a tanchin uh khong gengen en hon kikum thei mahmah lou, chihleh nikhat a guk a ball pek lam thu toh kisai gelhna laibu lei inga simsuak, nang na etchia kenle peihlou sasa a hong etpih, amin na gensekte bang ana byheart sawm hi zawzen, chihleh tua chu theigawp, lunglut gawp lam hita. Ka gen ut chu i gensek banga nupa kituahna dia i lunglutna bangle kilunglut pih dan kizil ek ana ngai ahi.”

“Fellua na ka, eile na vai serialte uh mu peih mahmah lou, hilele nou lunglut law mahmah na thumna bang ua phawk hial le uchin kilawm ahihchia hong etpih nilouh, a lunglut lem khong hong kineih khemkhem ihi, zite hai keile uchin pasalte’n a guk a na kipahna di uh kizong lawsam ahi aw, haha.”

“Haha na et utlouh didan ka mitkha in ka mu kon hehpih top. Kipahhuai petmah himai. Ahi a nupa khong zaw kibiaksiam deuh le ana poimoh lawtel ahi, khovel a mihing biak, phat zek utlou hiam ngaina lou kuamah omlou ahihna ah.”

“Hilua ahi. Kibiaktuah bangle thilnuam hilouna a kituahna dia zat zel poimoh ahi. Huaichia nupa hinkhua i chih khong khenkhat in pumpal ua sawt daih theilou ahi. Numei hi’n pasal hileh i kisin tuak ding tampi om ahi. Ken ka zi lungkimna ding ka zon a, ka zi bang inle kei lungkimna ding a zonsiam ngai ahi.”

“Huai hi ei mahvoi. Tate ziak bang ale nupa kinak theih hi inchin pilvan petmah ngai ahi. I gensa bang a tate mai a i heh lele hehmel puaklouh a, i kitai nuam lele kitai hetlouh poimoh ahi. Banah tate mai a kisel bangle chiin hetlouh tuak ka sa.”

“Hi ei mahve. Ka theih mahmah khat bangle innsung a pa pen hina a a tate nasan in sim a simmoh maimah, hehpihhuai petmah. Huai bangziak aom a i chih chiang a anu’n a pasal simmoh a ahih gaihgaih ziak a atate’n a nu bawl bangbang a bawltou uh hilel ahi. Nute kha tate’n pa sang a enton zaw ahihna ua a mohpuakna uh lianlua ahi.”

“Himah e maw. Huai chiang a tate muh a phone khong bangle khoihtam deih hetlou ka hi. Banah kuva, khaini, laizial chihte khong a muh ua khoih hetlouh kha a kepna hoihtak ahi.”

“Nute’n tate it ding, hilele hehpihluat louh ding ahi. Pa kiang a thil a nget uh pa in hoihsa lou a aleisak kei ngeingei lechu nu inle a leisak tuam hetlouh ding. Nu in a tate hehpih man a thil a guk leisak sekte kha misuak tam hetlou ahi.”

Hichia ka houlim lai un ka sungte leng hong tungta ahihman un kou leng ka dai phot uhi. Common room ah ka nu leh pa toh ka om ua, ka u leh Mawite in ann huan khong pan uhi. Ka pa’n “bawi, na lawmpa sungkuante leng hon ngaina thou ding uhia na va hohzel samkei dia?” hon chi guih a, bangteng ngaihtuah kha ka diam ka dawng zok theikei zawzen hi. A tawp in ken leng “Pa, lawmpa lah om nawnlou a, a inn uh muhmuh khong lungzuan puangphet sa keive” chi’n ka dawng thuk a, ka pa’n leng bangmah a gen nawn tuankei hi.

Sun hun zangbei khin dimdim nitaklam ann ka ne nawnta uhi. Ann ka nek zoh phet un Mawite in hong sam a, ka etleh “Umuan, na lawmpa te inn ah i nih in va hoh leng hilou maw?” hon chi a, ken leng ka pa’n le hon sawl ahihna toh ka lemsakpih hi. Ka kisapah ua, ka mantak un Mawite toh lawm Thangpute innlam ka zuan uhi. Ka va tun uale ana omkip depdap ua, Chingbawi kiang kia ana awng kha geih ahihman in huai ah ka nupa un Chingbawi toh ka va tukhawm uh.

Thu tuamtuam khong ka houlim ua, Thangpu hon kihilh dan khong ka gen leh hon ngailua a hong pha eive hon chihsan hi. Ka houlim lai un Chingbawi a pindan sung ua va lut a, sawtkhop a va om nung in hong pawtkhe nawn hi. A bang va hih eide aw chi’n lamdang ka sa sim hi. Huchihlai in kuaman hon etkhak louh laitak in ka ip ah thilkhat a guk in hon guanlut sak a, kei leng a theilou lem ka kineihsuk lel hi.

Sawtkhop ka tutkhit nung un kou leng innlam ah ka paisan uhi. Ka ip ka sawk leh dakbawm khat ka sawkkha pah a, Chingbawi in banghiam hon khak hingei ding in ka koih a, Mawite theihsak louh a guk sim zual mai ka sawm hi. Inn ka tun un Mawite kiang ah daileng ding ka hihdan hilh in dailen buuk lam ka lutsuak hi. A sung ah awl in ka laithon ka dokkhia a, ka et leh hiai bang in thu ana kigelh hi.

Ka itpen Umuan,

Na ngaihdan a hi hetkei maithei chih ka thei, hileleng hon gen lou theilou a kingai ka hihman in honna simsuak sak hamham ding in ka hon ngen hi.

Ka neuchiil apan in kong it a, kong ngai petmah hi. Ka uthang toh kithuah na hihziak un leng ka hon itkhol hi. Umawite toh na kingaih tung khong unle hon hihbuai bang ka sawmzel a, himahleh ka ngam zoukei hi.

Thuchian kon hilh ding aw, Mangboi in Mawite hon tuh khong bang uh leng kei ana fuih vek ahi chih ka hon hilh ding, kon huat ziak hilou in kong ngaihluat ziak hizaw ahi chi’n honna theihsiam sak in.

Zi na hon neihsan a, himahleh kon itna a bei thei naikei hi. Ahihhang in theihtawp inbel ka na kidek sam hi. Khatvei a lampi a i houlim bang in tu’n leng papi himah lechin hehpihtak in na itna honpe lai ve maw. Ka uthang in hong omlouh san aleh kong itna liansemsem a, omzou nawnlou kahi.

Umuan, na hon nial a, na hon hehsan leleng k’on tanzoh theih teitei na dia lampi bawlkhe ding ka hi aw.

Nang hon it,

Chingbawi.

Ka kingaihtuah dedu a, ka hi meimuai zou hial hi. A laigelh paizia theihsiam haksa ka sa mahmah a, Mangboi hon hihbuai dan bang mitkha in a lang zou hial hi. Ka hehtha bang a suak velvul a, himahleh a lehlam ah lah ka hehpihtha a suak thepthup zel hi. A vual tawpna a lampi bawlkhe teitei ding ka hi a chih in hon lungbuaisak mahmah a, banglam a genna eide aw chih ka theizou kei a, ka ngaihtuah khop apha hi.

Thakhat in ka halh kuau a, ekbuk a om ka hihlam kiphawk in kintak in ka laithon ka sel a, huchi’n ka pawtkhe nawn hi. Ka pawtkhiak leh Mawite in “Umuan, na sung nuamlou hia sawt daileng na mahmah chia” hon chi a, ka nuih bang a za zawzen hi. Ken leng “ka santen sim a huaiziak hi” chih teng in ka dawng lel a, a lak ua ka va tutei hi. Thu tuamtuam khong gen in ka houlim ua, ka houlim zoh un kikhopna nei in ka lum uhi.

Mawite toh ka lupkawm un awl in ka houlim toulai uhi.

“Umuan, Chingbawi inzaw hon ngai taktak mah eive maw. Tunitak a omdan apan in ka mankhe mahmah ve.”

“Hon ngai ahi chih na thei. Mawi ken maw hehpih petmah ka hi. Papi sa ngai chih khong mi vangse tawpkhawkte tuah ahi.”

“Huai zaw himah e maw, denchia kei lunggim hon kipatna ahihkhak ding ka lau mahmah ve Umuan.”

“Huchibuang samlou e Mawi. Endih Siamsiam i et chia ngaihhuai deuhdeuh ka sa.”

“Ngaihhuai maw. A nu leh pa muang a lungmuang tak a ihmu hihit hia maw, a muan i bat zohlouh khak ding lauhuai mahmah eive.”

“I bat zoh na ding in theihtawp i suah dia, Pathian kiang ah leng i thum gige ding aw.”

“Hitham e. Umuan, nau kol ka siamlouh khak ding mahmah ahi ka lauh. I theih teng bangle a huntak a kizang theilou khong aom baihlam thou ahihna toh.”

“Huaile zaw om thei mah e maw. Hilele mihing i hihna ah hihkhelh hun omthei ahi chia pomdan leng i kisin ngai ahi.”

“Hi lawtel, a fel gige, a hoih gige dia kikoih kha nak hang a huaiziak a kinak-kisiatna tung pahpah le zaw himah ve aw maw.”

“Huai hilua, nang kei thilhih dik den dia nong koih ale na muan ka batlouh ni hong omdia huaichia hoihlou thei ahi, huaiziak a kimuang di hilele bukim dia kikoih louh ngai ahi.”

“Himah e, huaiziak a thil i hihkhelh khak hun ale kihehsan pah hiam, kihansan pah ding hilou ahi. Naupang bang inle van a suksiat khak leh mawk tai, zep louh a hiai te thil manpha mawk a khoihsiat louh ding ahihdan theihsiam sak zawk ding ahi.”

Nuamtak a ka houlim zoh un kou leng ka ihmuta uhi. Zingkhua hong vak tak in ka thoukhe nawn siausiau uhi. Ka zing na chiat in ka buai ua, ka man un ann ka ne uhi. Office kai ding ka hihman in ann kham phet in ka kisa ngal hi. Ka kisakzoh in office lam ka zuan ngal hi. Ka office ua buaina om nung kai nawn pan ka hihman un houlimna bang a nuam thei zawzen hi. Office luh na a staff laka kigolh chia a gen uh ka chowkidar pa uh ana hi a, a semtu dangte a theikha ka omkei uhi.

Office ni bangzah hiam kikhak ahihman in nasep ding a tam mahmah a, sun singpi dawn sung nasan leng ka am thei mahmah uhi. Sep ding tamlua ahihman in nidang teng sang inleng ka tawphak zaw uhi. Ka tawpphet un inn lam ka zuan ngal a, Mawite in ka kisilna ding ana bawlsa ah ka kisilkhe pah a, ka kisil zoh in ka tawldam hi. Bangtan hiam ka tawldam zoh in ann nek hun ahihman in ann kuang ka va um hi.

Nasepna leng kigimsim ahihna toh koimah pawtlou a inn aom ding ka thupuk hi. Huchi’n kou leng ka vek un a pawtkhia omlou in common room ah ka tukhawm ua, thu tuamtuam gen in ka houlim zaizai uhi. Huchia thu tuamtuam gen a ka houlim lai un papi khat hong lut a, ka pa kiang ah “Thangpu naunu Chingbawi zawlgai a, a gaitu ka kan uale na tapa Muanpu ahihdan gen ahihman in zingchiang zingkal a athu hausapa inn a gen ding, na inndongta teng toh hong kuan un” hong chiphut a, ka kiguih hial uhi.