"NGAL KHUA HANG" THAHSIAM "JACK" TANGTHU.
~Giakmawh Sumbawi
Thu
patna-"Ngal Khua Hang,i chih chiangin "Sikha leh Dawi" chi khat ahi,hi
mah leh hiai "NgalKhuaHang, ki chipen nidang lai-in i pu ipa tetawh ana
ki sual(lai) thei zelzel hi,Ngal Khua Hang, pen liat alian thei khat ahi
a,gamlak khomui kuan chiangin mi khat chauh nih chauh a paite'n tuak ut
dedeuh uh hi,i galmual pekpek khawnga pat in hon ki ko bembuam thei a,a
gamla abat hangin i naizek mahmah a om ana hi khinkhian hi,mi hing tawh
teh in mi hing 5-6 tawh tehkimpih ahi,himah leh a neu aneu in kibawl
tawm thei thethup hi,a ki thah ding chiangin a kawng nuaisiah thau in i
kapkei leh a ki thatlum theilou hi,a pum alu khawng ikap chiangin
kineusak thei ahih manin,ki that khalou hi,tuin hiai Ngalkhuahang thah
siam JACK khangthu i gen dung ahi.
1- Nidang
lai-in Mangkang(sapkang)te gamah JACK a kichi naupangnou khat a omhi.
Tua pa aneu apat in hangsan mahmah mi khat ahi. Jack kichi pa in "Gal
kidona thu leh Ngal Khua Hang" thah theihna ding thu bek a za ut hi.
Jack in ni tengin Bawng a ching gige hi. A bawng chin thu ngaihtuah kha
ngeilou in Ngalkhuahang thahtheihna ding thu chauh angaihtuah hi. A
lawmte tawh ki mawl ding a ut ngei kei a,himah leh ki mawl sunsun le uh a
lawmte a zo tawntung mi hangsan mipa khat ahi hi.
2- Jack
tenna khua khuang mual tungah "Ngal Khua Hang,khat a om hi.huai
ngalkhuahang lian petmah in a sang petmah a,ei mihingte tawh tehkak in
nga le guk bangtawh kikim dinghi. Ngalkhuahang mel kihtak huai petmah
ahih manin khuasung numei pasal te'n amuh uh chiangin a tai mang zelzul
uh hi. Huai ngalkhuahang suang hawm thukpi sung khatah a om hi. a kua
sung panin pot khia a,Jack te omna khua ah Bawng le Lawi tampipi a va
man khia gige hi.
3- Bawngte lawite amat chiangin a
chingte lau in a tai mang pahpah u hi. Ngal khua hang,in bawng le lawi
tampi a nekkhit chiangin bawng sagih pua in a kua sungah alutpi hi. Huai
hun laitak in Ngalkhuahang a kilan mahmah laitak-in Jack a hon tangval
panta hi. Zan khat Jack in, tu khat, meivak khat leh lawinget khat
tawi-in nGalkhuahang omna lamah a pai hi. Jack in ngal khua hang omna
lampi-ah Dum thukpi lian mahmah khat to a,tua dumthukpi sungah
chiangkang akoih khit chiangin,a tungah lopa tawh aki theilou dingin a
sinchip hi.
4- Tua khit chiangin jack in lawinget nakpi in
mut ging vengvung a, ihmu a om ngakkhuahang a phawng chiangin heh
mahmah a, jack thatlum nuam in a delhpah ngal hi. "Bangjiak in kei ihmu
kimlai hon phawng na hiam"? nitak ann in kon nei dinghi chi in a kiko
vevua kawmin jack a delh leh dum thukpi sungah kia ahih manin
Ngalkhuahang a suakta zonawn kei hi. Tua chiangin Jack in, 'Lawm
ngalkhuahang aw,,,na dam hiam?" tu in a lu tosuk pah ngala, ngal khua
hang a sita hi.
5- Jack in Ngalkhuahang a thah khit
chiangin a khua uah chiahkik a,a nu apa leh a kuapih lawm le gualte
kiangah,"Ngalkhuahang,ka that zo hi" chi a agen chiangin, a khuapih te
khempeuh leh kumpipa lungdam mahmah uh a, Jack kipahman tampi a pia uh
hi. Tua ngalkhuahang in u khat anei hi. A Upa in a nau sih a zak
chiangin heh mahmah a,"ka nauphu kala dinghi,"ci-in a hanchiam hi. Tua
Ngalkhuahang,tu lakah inn lianpi sung khatah a teng hi.
6-
Jack bangtan hiam ahon tawlngak khit nungin, tua ngalkhuahang omna inn
ava zong hi. a zonzon hangin mupahlo ahin manin gim mahmah a,mun khat
gungei khatah a ihmut leh, tua Ngalkhuahang jack ihmutna ah vapai a,
Ngalkhuahangin Jack amuh chiangin kipak petmah a,pau hetlou in a ihmusa
in a inn ah a chiahpih hi. Ngalkhuahang in jack gamlak-ah a pai pih
laitak-in Jack puansilh lingin kai awh kha a, jack akhanglou pah hi.
jack lau mahmah ahih manin bangmah agen ngam mahmah kei hi. Ngalkhuahang
in ah jack a tunchiangin,mi sisa luguh leh guh tuamtuam tampi mu
a,alauhna akhang semsem hi. Ngalkhuahang in ann khempeuh lak-ah mi
hingsin limpen hi, nang sin zong lim in ka um hi, a chi hi.
7-
A inn ah a koih khit chiangin jack sa nekpih ding in a lawmte sam
dingin paikhia a,Ngalkhua hang a paikhit chiangin, inn dim a om a nekdia
akoih mite kahna aw jack in a za hi. Tua banga mikah jack in a zak
chiangin a lung buai mahmah a,a khuadak leh tawlet(window)kongvang neu
khat mu a,tua kongvang neu pa a etleh ngalkhua hang hong pai nih amu hi.
Tua tawlet kongvang neu nuai-ah ngalkhuahang lutna kongvang a om hi.
Jack in manlang takin khauhual khat la-a,a langtuak-ah akual abawl khit
chiangin kongvangah asiah hi. Ngalkhuahang nihte inn sungah alut uh
chiangin jack in khauhual asiah thakhat in kai vat a, ngalkhuahang nihte
a ngawng ah a awk uh hi.jack in nakpi in kai a,khuamtungah a khihkhit
chiangin ngalkhuahang nihte a suakta zonawn kei uh hi.Jack kumsuk
mengmeng a, ngalkhuahang nihte ngawng atan hi.
8- Tua khit
chiangin jack in ngawlkhuahang puanak ip sakhau sunga tawhtawng(key) la
a, inn kong khak khempeuh ahon leh numei tampi ngalkhuahang khum amu
hi. Tua numeite a pasal te uh ngalkhuahang in ane khin zo hi. Tua numei
te zong neklai dianga akoih ahi hi. Jack in numeite kiangah,"lungmang
kei un, Ngalkhuahang kathat zo hi,na pasalte uh asihkhit hangin, hih inn
le hih inn sunga om na khempeuh a vekpi in na luah ding uh hi," a chi
hi. Jack in ngalkhuahang ip sunga tawhtang(chabi)key, numeite apiakkhit
chiangin "Vuaibula gamah achiah hi.
9- Ngal Khua Hang, inn
a pat Jack a paikhiat chiangin nek ding bangmah a keng kei hi. Vuaibula
gam a tun chiangin khuamial sisip dongin a vak kawikawi lai hi. Tua
avhih chiangin a paina di thei nawnlou in a gammang hi. a kawi paipai
leh inn lian pikhat a tunghi. tua inn kong khak Jack in a kiuh leh a
kihtak huai mahmah Ngalkhuahang khat a pusuak hi. Tua Ngalkhuahang in
"Kua na hiam?" chi-a adot chiangin,"khualzin pa ka hi" ci-in jack in a
dawng hi. Ngalkhuahang in zan chiangin a sa kanek di chia-a ngaihtuah
kawm in lupna leh delhphah apia hi. Jack in zong Ngalkhuahang piaksa
puanza silhin lupna tungah alum hi.
10- Jack a gim mahmah
hangin a ihmu ngam hetkei hi. Banghang hiam? chih leh Ngalkhuahang in
,"tu in nang lupna kong pia zo ho, "Nang kei nitak ann nong pia ding hi.
nang kongthah na ding molhtum kanei hi.na sasem na ding temta kanei
hi,chi-in a gen thithe hi. Jack in hi thu a zak chiangin a lau mahmah
hangin hong that zolou ding hi, chi-in a ngaih sun hi. tua khit chiangin
Jack damtak in tho khiankhian a, singkhuah la-in ama lup ngei bangin
lumsak a, ama puan asilhsak khit chiangin a kibuchip hi.
11-
Tua khit a sawtlou in Ngalkhuahang ahong pai a,Jack lupna-a singkhuah,
milum sa in molhtum nakpitak in asat khitchiang in a lumkik hi. A zing
chiangin Jack thou a,ngalkhuahang kiangah "lupna leh puan hon pia nahih
manin "ka lungdam hi" a chih chiangin, Ngalkhuahang in ka taw aw,nang
nahi hiam?" Zanin na ihmu thei hiam? hinkik theihna neina hi hiam?"
chi-in Ngalkhuahang in a donghi.
12- Tua chiangin Jack in
ka gimluat manin bangmah khophawklo in ka ihmu hi. himah leh ka ihmut
laitak-in zusa hiam inka pang livei hiam hon pet a, ahih hangin na kasa
kei hi," chi-in a dawng hi. Jack in tua bang a gen chiangin Ngalkhuahang
a lung patau semsem a, pau hetlo in an a pia hi. Ngal Khua Hang, mi bum
thei aisam thei hi a, Jack a ann piakna sungah a bum sim
hi.Ngalkhuahang in jack sih ding a deihna ahi hi. Himah leh Jack pil
ahih manin ann ne taktak ngamlo in,Ngalkhuahang in a ne taktakmah asak
ding in ki nekkhem bawl a,a awm leh a puanak kikal-ah athun simsim hi.
13-
Tua khit chiangin Jack in Ngalkhuahang kiangah,"keima pumpi temta
zumtawh kasun ngam a,Temtazum tawh mi a liamte ka damsak thei hi,"
chi-in a puanak temta zumtawh kuikek a, a sunga ann te a luangkhe sak
hi. Ngalkhuahang in jack khemna theilou ahih manin,"kei zong nang
hihbang kahih ngam ding hi," chi-in a gilpi temta zumin kuikek a,tuakhit
chiangin Ngalkhuahang a sita hi.........
THE END:
Honsimsak tu tengteng na tung uah kakipak ee. laimal telkhelh gualhkhial
a om leh ana zuunsiamsak mai un. Hiai NGAL KHUA HANG, kichi pen tu hun
in zong om lai thamtham hi.nitak khawng ivak chiangin khuamial lamkalah
meikhuam pi bangin vom ngemngum in ana ding heehaww thei mawk hi. gamlak
bangah ivak chiangin igal mual peka pat in hon na ngak aw"? chia i min
in hon sam theimawk hi.huaite gamla hilo in i kiangzek a om ana hi mawk
hi.ngakmah leng zong i kiang hon tung thei mawngmawng lou chihdan in om
hi,a gilote mi hing tawh kilai thei zomah lai..
Kakipak:Zomi/Sumbawi.
©Siamsinna leh Vakiangbu
Comments
Post a Comment