SANGAAK PALAI
~Jona Tawmbing
Author's Note:
Hiai
tangthu ahihleh a taktak ahi. Kuamah zahlaksak sawm a hong kigelh
ahikei. A changtunu (ka lawm nu) tanchin ahon gen apat ka lungsim ah
ahong lang pah a. Hiai khovel ah mi tampi'n hichibang ina tuak ua, a
tuak chiatchiat i thuak mualsuah dan a kibang vek kei. Akhen in hiai
itna thuak zoulou in ana sih lawh ua, akhen in koppih dang muh na diin a
zang ua, akhen in mahni hangsan na leh tup na ziakin ana thuak suah ua,
himahleh hiai a in chu Pathian muang kawm a haksa ana thuak mualsuah
ahi.
Haksa a thuak ziaka Pathian abelh dan leh
tuni tan pha a hinkhua kipak tak a zang tou zel ahi chih chu kon gelh
tel sisip kei. Himahleh, Pathian vualjawlna tagah genthei tak a khosa
sek himahleh tuchiang in chu khovela mi enghuai penpente lak a simtel
theih ahita. Sum-le-pai ahauh ziak ahikei. Huai haksatna ziaka tangtawn
hinna nei di chih ka theih chiang mahmah ziak ahi.
Unau
thum (3) lak a upa pen hi diing in ka hong piang a, kei nuai a pasal
ahia, anaupang pen ahih leh numei ahi. Innkuan kipaktaka ka khosak lai
un ka pa'n hunlou takin ahon mualliamsan a, ka nu heuin tagah hinkhua ka
hon zang tou uhi. Singtang lou nei a nekzong maimai ka hi ua, himahleh
buh kham ka nei ngeikei uh, nekdi tasam hiden, kum tengin mi nna sem in
naupangchik himahleng ka kiloh sek uhi. Naupangchik himahleng mite
hehpihna leh deihsakna ziakin piching lawh bangbang sum khawng ahon
pezelsam ua. Himahleh, huai ka lawh suah sunsunte antang lei na dia bei
tawmtawm, thildang poimoh ah akidaih ngei hi.
Siamsinna
lam lah kilunglut, himahleh ka gentheih luat ziak un ka ut bang in le
lai ka zil thei kei. Kum kim khawng hong hih chiang in ka laizilna
tawpsan in nna ka sep ahong ngai a, school lam khawlsan in gamgiak zen a
mi nna sem in ka kiloh khong ahong ngai zel hi. Class X ka zil kum inle
zil sutzop ut mahleng genthei lua ka hih man un loh didan ka thei nawn
kei ua, Exam form fillup nang sum lah kineilou ahih chiangin, chiin Exam
le sawmlou in mi lou a giak in ka kiloh hi.
Huchia ni bangzah
hiam mi lou a kiloh a ka giah nungin, zingkal khat vaikuan maste'n ka
laithon di ahon puak ua, bang thu, bang la ahi mahmah dia aw,,,, chiin
liing pepep kawm a hong in ka hon sim hi, ka Headmaster pa un ka Exam
form fill-up na di mi kiphal te'n hon piaksak uh ahihdan leh akinthei
lam a form fill-up dia ahon sapna thu a, hiai thu ka simkhit in
kipahziak in ka biang ah mittui ahong luang pah a, Kai ngeilou Pathian
hoihdan ka mukhe dundun mai hi. Ka kipah luat ziakin om didan ka thei
kei, lamdang bang ka sa hial hi. Ka lungsim in Pathian kiang ah ka thum
den a, Pathianin kei migenthei le hon hehpih ahi, naupang chik a school
kai ka khawl di hon phallou in, hon hehpih tu di mi ahon pia a, chiin
khentuam neilou Pathian tung ah ka kipak petmah hi.
Hun
leh nite hong liam a, Unau melhaih hun ahong tung a. Huchia unau kal a
buaina ahongsuah takin ka Nau, kou innkuan a ka pasal neihsun uleh
innkuan kingakna pen in galte khut ah ahon sihsan nawn hi. Mihinglam
ngaihtuah in chu thuaksiam ahaksa ahi, haksa takin kikhosa mahleh, ka
nau ahong piching dia, amah ziakin mi nuai ah kikun gige kei na'nte,
chiin kana kinem sek hi. Himahleh hichitan hon kem a hon pi tu Pathianin
kou innkuan adia poimoh salou in, aman poimohh zaw hinte,,, chiin ka
kinem ua, ka nau tung a lametna ka koih tengteng toh Pathian khut ah
athakin ka kinga thei ta. Numei kia ka khosak du hon muang uh hinte
chiin siamtak a thuak ka kisin mai uhi. Sa-le-gaalte ziak in khua a om
vual ahi nawn kei, taksa damna dia gaaltai ahong ngai a, ka pa leh ka
sanggam pa vuina khua taisan in khopi lam ka hon zuan uhi. Mihingte
utthu hile bel chikmah chiangin ka taisan theih ka kigingta hetkei,
himahleh a si sa zaw sisa ahimai ta ua, a damlaite makhua khualna ziak a
ka utlouh tantan uh hih ngai ahih man in, ka pa leh ka nau kha' nangawn
zah zoulou in ka hong taikhia uhi. (Pa, Nanau, ka dinmun uh bangkim na
hon thei ua, na laukha un thangvan a pan na hon galdot ngei uh ka lamen
hi, ka omdan uh, na lung uh akim keidi chihle ka thei uh, himahleh kou
ut-thu a gamtang thei ka hihlouh ziak un na hon ngaihdam uh ka lem-en
hi)
Huchiin, Pathian kepna tangin khopi ah mi inn luah in
ka hong khosa ua, ka buai luat mahmah chiang un, huialam a ka sungte ana
omsate muanna toh khosakna bul ka honpan nawn uhi. Nekzonna dang om
tuanlou ahih man in ka innkiang uah Dawr neuchik bawl in, huai ka ngak
zel a, kou innkuan kingakna pen himahleh, kingakna taktak a ching hetkei
hi. Himahleh Singtang a khosak toh tehin zaw khopi zaw adan ana omdeuh
hiin ka thei. Himahleh, nna dang sem gina thei omlou ka hih man un
sum-le-pai ah buaina ka tuak den ua, ka buai luat mahmah chiang un
khanglam a ka sungte kiang khawng leh saklam a ka sungte kiang ah ka nu
ava tai zel hi, himahleh ka nu innlam ahong kiik chiang in melliap takin
inn ahong tung kiik zela, ka nu mel a kipahna mulou ka hih man in thil
omdan kana dong sek hi. "Tulai koule ka buailua uh, saklama te kiang ah
ana tai mai ua" chiin ana dawng ua, utziak hilou in, buailaw mahmah ka
hih ziak un lin kawm pipi'n saklam a ka sungte kiang ah ka nu ava tai
zel hi. Himahleh saklam a ka sungte'n le khanglam a te dawn dan mah in
khanglamte kiang a tai diin ana hilh zel ua, huchiin beidong takin ka om
uhi. Himahleh Pathian hehpihna ziakin tuni tanin ngawllou in ka om ua,
leitung a tanau lainaa te'n ahon itlouh hang un vana Pathian in hon it
ahi chih ka theih thakthak ziak un, Pathianmah ka bel uhi.
Pa
neilou, pasal omlouhna innkuan ka hih ziak uh hia, ka khosakna uh
ahaksat luat ziak??? Hun bangtan hiam ka om nung un chu, kou tagah
meithai, ka nu heu a numei hon lungleng tak leh patau tak a ka ki-et
liakliak di Pathianin hon phallou in, kou hon hehpih a ka lunglen uh hon
nem di mi, lengla ahon pe zel a, lawm-le-vual pawlhdi bang koumau
khamkham in a hon pe zel hi. Nitak chiangin ka inn khawng uah ahong pawt
khawm zel ua, amaute ziak mahmah inle nuam ka sa tuan mahmah uhi.
Khopi
a ka omna ule a kum asim ahong hita, mihinglam ah keile nungak chia
mite simtheih ka hong hita, ka kum naupangsim mahleh ka taksa alian a,
huaikia hilou in pa dinmun a ding ka hihziakin keimah khamkham in chu
piching khat hiin ka kithei veve hi. Sun lam chiangin Dawr neu ngak in
ka buaithei mahmah mai a, ka nnasepna gim kisa in omsek mahleng nitak
chiang a ka lawmte ka inn ua hong pawt di ua, amau toh kipak tak a
kithuah theidi chih ka ngaihtuah chiangin ka nnasep gim ka kisakna teng
bang a beizou hial hi.
Pathianin mihingte abawl tuung apat a,
mihingte tuahdia aseh 'tuailai hun' ka hon zangtou a. Hun sawtpi akipat
ka lawm, kana kithuahpih gige, nitak teng a ka inn ua hong pawt gigete
lak a khat toh theihsiam vuallouh in ka hong om uhi. Kingai chih hikei
mahle-ung ka mit uh akituak kha chetchet khawng leh, ka thil hih bangkim
mit kelou phet a hon en zuizui ahi chih a-omdan apat haihvual ahikei.
Himahleh kenbel huchi lam himhim in ka ngaihtuah ngeikei a, ka genthei
ua, pa le neilou, kou hon hehpihziak a hong pawt maimai in kei bangdi
ahon chi mahmah dia,,,, ka ngaihtuahna diklou hi, chiin kei leh kei ka
kikhem a, akhenchiang bangin ka ki-iplah tha khawng ahong suak zou hial
hi.
Ka ngaikei, amanle hon ngai mahmah ken teh, chiin ngaihtuah
sek mahleng ka lungsim ah atham den a, ngaihtuahlouh ka sawm chiang
bangin ka ngaihtuah deuhdeuh zawmah hi. Keilam mahmah ale 'Iitna' a chih
uh huai ka lawmpa lak a nei hiin ka kithei a, himahleh abul pan diin
hangsanna bangmah ka nei ngamkei. Kei meithai ta, mel-le-puam ale kuamah
phalou, huchihlai a amah innkuan panngai tak apat khangkhia, huchibang
mi lak ah bangziakin ka itna thu ka gen ngam mahmah dia??? Lehlam ah,
Tuailai hun a iitna neilou hileng piangsual/miphalou hidi ka hihchiah
chiin khosakna niamin, genthei mah leng,,,,, chiin ka kinem zel a, ka
muhdan in amanle ahon iit ahi chih bel chiangtakin ka thei hi.
Huchihlaiin
nitak khat ka lam-et phak hetlouh in iitna thu ahon gen mawk hi.
Huaithu ka zak phetin ka kipak a, lamdang bang ka sa, gintak mawk diin
lah haksa ka sa a, gintaklouh diin lah ka phal si kei. Lungsim buai
takin ka om a, ka dinmun bangteng gen in kipha mahleng, khopi a ka
omtung uapat hon theichiang mahmah tu amah hi zel,,,,,,
Hun
leh ni te hong liam zel a, bangzahvei hiam ahon gennung in ka nu
theihpihna leh lemsak na in kingaizawng chu ka hong hita ua, himahleh
kei lam ah ki-sitna alian deuhdeuh hi. Nidang a kimaingal tak a kihou
gige himahle ung huaini apat ka omdan uh ahong kikheng a, kougel kaal ah
kizahtak tuahna khat hong om in, ka gen nop nangawn gen ngamlou in ka
om uh. Himahleh a guuk in ka lungsim u bel a kipoh mahmah zel hi.
Amah
Umang (Min phuahtawm) toh ka hong kingaih tak un ka lawmhoih taktak
te'n zong ahon kipahpih siam thei mahmah mai ua. Kei tagah, kipahni
himhim nei ngeilou, kei adia kipahna ni suak ngei diale ka gintak
ngeilouh lai a hichibang hinkhua ka tuah pe'n lamdang sakna lianpi ka
nei a, Pathian in genthei leh dah tak a ka hinkhua ka zatdi hon phal
gige samlou ahi, amah ka Umang ziakin ka kipak a, tua ka kipahna sang a
lian leh thuuk zaw denchiang hun a ahon tut leng ka lam-en lailai hi.
Hon
kipahpihtu, ka lawmte tung ah le'ng tamtak in ka lung adam hi.
Himahleh, hon kipahpihtu tengteng kiang a ka tanchin uh bangkim hilh ka
sawm kholkei, huchihlai in khopi ka om tung ua pana asia apha ka hilh
gige, aman le ama dahna leh kipahna tengteng ahon hilh gige, ka lawm
hoih mahmah Kikim (Phauh tawm) kiang ah bel bangkim ka hilh a, Kikim pen
Umang toh le kithuahthei mahmah ahih ziak un amah tungtawn in tanchin
bangkim ka kihilh thei zungzung zel uhi.
Hunteng, niteng
in ka ki-iitna uh apung deuhdeuh hiin ka thei. Tomchik sung kimulou a ka
om chiang bang un haksa ka sa thei petmah ua. Umang inle ahon theisiam
a, a-omdan leh paukam zat dan apat in ahon ngaipoimoh ahi chih le
haihvual ahikei. Nitak khat lel ahong pawt louh diing chiang bang in
ahon theisak a, hihdi poimoh a nei ahi chih gen in akuan lam chiang in
ahon tawn a, ahihdi poimoh achihte hih khin in, zan sawt nung himahleh
ahong hoh teitei sek hi. Huchibang a Umang in hon ngaipoimoh ahi chih ka
theih ziakin ka kipak a, kipaktak leh lungsim nuam tak in, nna sem a
abuai sung nangawn in ahong kiik hundi khawng ngakin zan sawt nung
tantan kana ngak teitei sek hi.
Nungak tangval, ki-iit
kingaite kaal a thil tung gige ahih ziakin koule ki-iit kingai himahle
ung kihihheh ni chih khawng ka hon nei sam ua, huai hun chiangin ka
lawmhoih mahmah Kikim tungtawn in ka kilem thei nawn zel uhi. Aziakbel
Kikim kiang ah bangkim ka genzel a, kei theihna chiang ah amanle naktak
in ahon panpih ahi chih ka thei. Amah Kikim te'nle alawmpa (Atangvalpa)
toh buaina tuamtuam khawng ahonneih chiang un kei kiang ah thil bangkim
ahon hilhzel a, kenle ka theih bang khamkham in kana panpih zel sam hi.
Huchihlaiin
Nu leh pa aang a khangkhia, leitung khosakna lam ale mi hausalua chia
gendi hikeimahle uh amau kham in aneizou ua kuamah neih englou a khosa,
sepna tuamtuam nei Kimkim ka tung a hichi khop a ahong kipiakzoh mawk
khawng lamdang ka sa. Lehlam ka ngaihtuah chiangin Pathian in ahon
sehsak ahi,,,, kei adia hichi khopa ahong kipiak zoh chiin ka ngaihtuah
sek. Huchihlaiin Kimkim pen a tangval toh ki-hih siamlou in ahong kikhen
mawk ua, amah thuakna sang mahin ken kan thuakpih zaw hi. Ka siam
bangbangin ka neem zel a, amanle bangmah phatuam nawnlou ahi chih
atheihziakin a tangvalpa le ngaihtuah zui nawnlou in Umang toh kou ka
thum un ka kithuah zel uhi.
Hun leh nite hong bei a, kumte
ahong kivei in Umang toh ka kizuihna uh kum 5 bang hong chingta hi,
akhen chiangin buaina khawng tuaksek mahleung kikhen lam himhim ka gen
kha ngeikei uh, amah toh chikni chiang hiam a Saptuam mite mai leh
Pathian mai a kiteng a, Kristian nupa hi diing leh Kristian innkuan din
khe ngei dia kigingta, huai hundi khawng ka ngaihtuah chiangin kipahna
in ka dim hi.
Kipak tak a hun ka zattouh lai un, Kimkimte
ahong kikhen uapat a hun sawtle pai nailou in Umang omdan ahong kikheng
mahmah mai a, nidang banglou tak in bangmahle hon gen masa lou a hong
pawt louh zan khawng ahon nei a, ka kimuh chiang ua ka dot thak chiang
in bel buaina dang nei ahih dan khawng ahon gen zel sam hi. Himahleh ken
amah ka muang mahmah ahih ziakin hichibang a ahon topsan ka gingta ngei
kei, agen peuh thudik hi dia gingta in bangmah ka genbuai ngeikei hi.
Himahleh nidang a asun azan ahong pawt gige, ahong pawt theihlouh ni ale
hoih taktak a hon gen zel hia, Nidang toh zaw a-omdan a kibang nawn
hetkei hi. Ken chu amah Saptuam, Tuailai pawl khawng kizang mahmah ahih
ziakin thudikmah hon hilh dia gingta tinten mawk ka hi. Amah ka Umang ka
gintak kia hilou in ka lawm hoih mahmah Kikim tung tanpha ah ka ginna
ka nga hi.
Huchilaiin ka lawm muan mahmah Kikimte lah a
tangvalpa toh a kikhen laitak uh ahih ziakin nidang teng sangin ka
kingai zaw ua, ka thil gen ut zawng khawng uh hong kibang zawta ahih
manin ka kithuahnak zaw uhi. Kei lungsim noplouhnate ka gen chiangin
amanle hoih taktakin ahon kum a, huchi mahbangin amah lungsim natnate le
ka theihbang khamkham in ka ne'm zel a, kine'm tuah in lawmta ka hihman
un ka hun uh ka hon zang tou zel uhi. Umang in khenna thu hon genhial
kei mahleh amah omdan a kipan ka et chiangin nidang a ka muan ngam
bangin ka muang ngam nawn kei. Ka kal uh khi nak mahmah hiin ka thei ta.
Umang
hon bawldan theisiamlou in ka lawmnu kiang hicin ka chi a "Umang kianga
nidnaga kana gen sek, nang ji nei dek maw? Nakianga midang moupuan
silha ding di chih ka ngaihtuah khakchia in hithei ka sa mahmah kei, ka
ngaingam mahmah kei" khawng chia gensek ka hi, ka chih leh Kikim inle,
"Na thuge'n ahilaw tel mw, ngaihngam huai mahmah lou eimah ve." Chiin
ahon dawng hi. Huai hunlai a amah tangvalpa'n le midang neihsan ahih
manin a tangvalpa toh midang kitengdi chih khawng ngaihtuah khawm zaw
ahi saam dia, mittui pak nilnel kawm in ahon dawng zel hi.
Kou
lawmta chu ki-it tuah tak in ka khosa touzel ua, haksatna, kipahnate
khawng kikum khawm zel in hun ka hon zang uhi. Huchih laiin, Umang in
buaipih biik deuh nungakdang nei ahi chih thu khawng ka hon thei khia a,
bangmahlah gen ngamlou, thu dong lelah kingailou chih ngen a hon dawng
a, a-omdan lah nidang toh kibang nawnlou ahih chiah gen didan dangle ka
thei tuankei.
Saptuam leh khotang khawng a hihtheih tantan
a kizang ka hih ziakin Sigalna, tuailai vai chihte khawng ah ka tel
ahong ngaisek hi. Himahleh umang toh Niangbawi (Umang lawmnu) omkhawm
khawng leh ahong kizui khawng uh ka muh chiangin haksa ka sa a, ka mit
in en ngam mahmahlou ka hi chih Kikim in ahon theih ziakin, nangzaw
hongtel dah mai aw,,,, Umangte om uh ahi, nuamle nasa kei dii chiin ahon
hilh zel a, kilawm lou sa mahleng ka thiltuah haksa salua ka hih manin
haksa sa kawm pipi'n innlam ah ka kiik zel hi. Thikthuse zen a ana
ngaikha chu ka hi peuhmahve!
Umang omdan hong kikheng
henla, nidang a ka omdan un om thei nawn le ung chiin ka ngaihtuah a,
amah ka iit luat ziak in thudik hon hilh lam-en in a vangkim in ka dong
thihthe hi. Ka iit luat ziak mah in Niangbawi toh a pawtkhawm na khawng
uleh a thil hih khawng uh ahon gen chiangin "Thudikmah hon hilh hinteh"
chiin ka pom siam suk zel hi. Himahleh,pawtkhawm, semkhawm uh chih
chiangtak a ka theih nung ale hon thulim bawllou tak a zuau chih theih
ngawihngawih ahon gen chiangin chu na ka sa thei petmah hi.
Iitna
ichih zaw engbwl di ana hi hetlou dan ahi, mihing khat a piang i hih
ngal leh, mel-le-puam ziak khawng, neih-le-lam ziak khawng in iitna ki
nelhsiah sak kei ni. Pathian in ahon piak hisam a, huchihlaiin mihing i
kibang kim kei, ei hon iit mahmah en i iit-theih hetlouh mile omthei, en
i iit mahmah aman hon iit thei hetlou chih bangle omthei tham mah ahih
ziakin kamsiam in athu omdan ki theisiamsak leng, kuapeuh adia le
puakdan nuam deuh diin chih khawng ka ngaihtuahna ah ahong lang dundun
mai hi.
Umang lungsim diktak theih but louh a-om. Hichi
khop a lungsim na a ahon om sak nung inle ka iitna tengteng amah kiang a
pe khinvek ka hih ziakin ka ngaihtuahna atawl thei ngeimai, zan ihmut
sangin ihmut louh hun ka hau zaw a, ka taksa nangawn in a siat lawh zou
hial hi. Ihmu thei ngeilou ka hih man in zing Biakinn a devotion hohkal
khawng ka ngaklah hun atam thei mahmah mai. Biakinn akihon hakni deuh
chiang bang in Biakinn chahbi ka vala a, ahong a kapan hun bang atam
mahmah mai hi.
Khitui, naptui kham vuallouh, koi a hong
kipan ahia chih di bangmai toh devotion hunte ka zangzel a. Zingkal baih
taktak a ka kuan sese ziak khawng kuamah muh ka ut louziak ahi. Tuni
tan in hiai pe'n chiindan in ka nei den a, hampha ka kisak mahmah na
khat ahi.
Hun leh nite hong liam zel a, Umang omdan ka
theihsiam louh kia hilou in, ka lawm hoih mahmah Kikim omdan zong nidang
toh ahong kibang nawn hetkei mawk hi. Nidang a kipak tak a kithuah
gige, dah hun a kidahpih, nuih hun a kinuihpih gige hi unga, tualah
bangmah genpih theih a om nawn lou, houpih lenglah ka houpihna teng kia
hon dawng, ken lah ka lunglenna hon ne'm tu di midangteng sang a amah
ngai zaw ka hih chiah ahon houdante nuamlou sak ton nei mahleng heh thei
ka hikei, kingainiam takin ka thuak teitei hi.
Umang toh
ka kaal thu ule bangmah genfel a-om kei, hon deihlou a hon iitlou na
hihleh hoih takin hon gen mai lechin, kei adiale haksa lua ahi, kon dot
chia lah kisuanglah mel tak a kingailou na hih dan uh genzel chin a, lah
na omdan uh kon etet chiang a lah kingailou hichi khop a kithuah chih
theisiam theilou ka hi chiin tamveipi ka gen a. Himahleh, kingailou ka
hi uh, chih teng khawng amah lak apat dawnna ka muh om sun ahimai hi.
Lawmte
toh kituak taka hunzang tou zel ka kisak lai in, nikhat ka lawmte khat
in thil hilhdi honnei ka hi achih ziakin kikhawm tawp amah toh ka kiton
ua, Umang toh Kikim kingai uh chih leh kiteng hak nawnlou di uh ahi chih
thu zakha inga, bang chidan ahia, nang toh kingai hilou maw, ahimhim a
Kikim le na lawm hoih mahmah hia, bangkim hon theihpih tu, na tung a
hichibang lungsim aneih mawk lamdang ka salua,,,, chiin ahon gen mwk hi.
Himahleh,
ka gingta thei kei, hithei mawklou ahi, Niangbawi toh a kizui sek uh
chih zaw ka thei, himahleh, Kikim toh sese zaw kingai lou du hiveh
aw,,,, chiin ka dawng a, na gintak keileh ana en le maw, kenle a
theichiang mahmahte kiang apat ka thuzak kon hilh ka hi" chia ahon gen
takin kenle thudik mah hinte chiin ka pom suk mai hi. Lamdang ka salua
a, ka tha azoitop, gen di le kathei nawn kei a. Huai zan chu khat veile
ka ihmukei. Bngchi dana amaugel kingai theimawk uh ahia, apasal in
anumei vagen pan hilele anumei in khawldih, inung ima-te hahsiang
photni, ana chitheilou ahi dia aw,? anumei le tuamah bang a pasal in va
gen pan hilele kougel kal hon theichiang mahmahtu omsun hia, huai dan a
ana dawng theilou ahi dia aw,,,,,? Huaite ngaihtuah lumlet in ka khovak
hithet hi. Lamdng sakna in ka dim ahi pen mai.
Hon deihlou
na-na-na chu keile valut teitei sawm hihetlou, hon deihlou ahih lele
thil omdan teng atheihvek sa hi ua, kamsiam bekin hon theisak leuzaw, na
ka sak, haksa ka sak pen kiam di ka chihna hilouin mihing theihsiam na
in ahon jui dia, haksa tak a ka pomsiam bangle ki-gingta tinten hi inga,
ahihhang in kamsiam hon zang hita leule nasa zaw tham di ka hihziak ahi
diam aw, ka chi zel a,,,,
Zingkhua hong vak a, nitak a ka
thil zakte ka ngaihtuah thak chiangin lamdang ka sakna ahong lian
deuhdeuh hi. Himahle, ka iitna tengteng pe khin ka hih chiangin thudik
hidiin ka phal kei a, zuau thu hinteh chiin kanepna neuchik toh ka hun
ka zang lailai hi.
Huchihlaiin kei hon theisiam mahmahh
leh hon iit tu hi a kana koih gige, kenle ka iit pe'n mah ahi chia kana
muan mahmah Umang toh kum 5 hoihtak bang ka hong kingaih nung un, ka
lawm hoih pen, kei adia gin-om gige, keile amah adia gin-om gige, ka
tanchin tengteng iim omhetlou a thei, amah ale ken ka theihpih, Kikim a
tangval pa toh kikhen ta, a tangval pa'n midang neihsan ta ahih man in, a
tangvalpa lak a phuba lakna dia Umang zang a kingai in Umang toh kiteng
maidi dinmun a ding in thu ahong thang mawk hi.
Thuchiang
bangmah zaw ka thei kei, himahleh zingkhat Biakinn a Devotion hoh diin
ka kuan khia hi. Biakinn kong ah ka Saptuam ua Upa khat in ahon chibai
mawk a, ahon chibaina ziak thei lou ka hih manin thil omdan ka dong a,
huchia thil omdan ka dot takin amanle lamdang ahon sakiik zozen hi.
Akhen chiangin amah thuzaak diklou hia chiin a gen a, lah denzek chiang a
kitenna lai Biakinn kong a hong kitaak di chih chu Saptuam Upa khat in
chu thei mahmah zel diin ka ging hi.
A thuzak zaw adik mah
ahi, himahleh kei hilou in, Umang toh Kikim kiteng di chih thu ahi.
Hiai thu ka zaak toh kiton in ka omdan tengteng ahong kikheng a, ama a
mi gengen tangtung dek taktakta eive maw, ken ka iit ka ngaih luat
ziakin mi genteng kana gingta nuam kei a, bang ngaihtuah ka hia, bang
chia om di ka hia chih ka theisiam kei, ka dinna mun ah ka ding den a,
ka mit hongvaai a, ka lung bang ahong am' zou hial hi. Upa pa'n le thil
omdan theisiam zaw ahi ngei dia, kisuanglah mel takin bangmah gen nawn
sese lou in ahon paikhiaksan a, keile awl in ka omna pat paikhia in
innlam ka zuan kiik vengveng hi.
Inn ka tung a, nidang a
pawt ka pai chiang a kipak tak a ana vaidawn gige, ka nu leh ka
sang-gamnu'n zong nidang a ahihdan mah un kipak tak in ana houpih pah
ua, himahleh ahon houpihna uh dawng diin thahatna ka nei kei. Bangmah
genlou in bedroom ah ka lut paisuak a, ka lupna tung ah ka lumsuk hi.
Thil omdan ka ngaihtuah chiangin kei numei awmnem thuak diin a haksa ka
sa lua, kisum diin ka kisu'm theihna in ahon zou nawn kei a, ka mit apat
mittui hong luangkhia ka dang zou kei, ka ut mawnga kap ka hi kei a,
kaplou di chimahleng ka thiltuah na salua ka hih man in kisum thei ka hi
nawn kei. Ka mittui in ka lukham teng a kawtsuak a, ka sungte hon
theihdi lau ka hih manin ka thoukhia a, ka dakkhiak leh kongkhak bul ah
ka nun mittui pak liik-liak kawmin ana en hi.
Ka nu mel ka muh
phet in ahon theih khak lau in nuih ka sawm a, ka mittui kintakin ka nul
hi. Himahleh ka Nu'n ka omdan bangkim ana theikhin vek ahi chih a-omdan
apat ka thei. Lupna apat thou khe dia ka kisak leh kei lam manoh in
ahongpai a, "Bawi, na thuakna bangkim hon theihpih keive,,,,na lungsim a
na ahi chih le ka thei, hon hilh pah ut himahleng na lungsim ahong nat
luatdi ka lauh ziakin ka hon hilh ngam pahkei a, hon ngaidam in
aw....... I tung a thil tungte Pathianin ei adia ana sehsa vek ahi, kap
lele bangmah phatuam nawnlou, hiai lei a mihingte'n hon deihlou in, hon
taisan mahle uh chiklai peuh a hon iit, hon taisan ngeilou Pathian i nei
vele maw,,,,,, bangmkim amah khut ah khoih ni,,,,,," ka Nu hon nepna
paukam in ahon nem zou kei a, ka mittui sampawt tu mai ahi. Ka thawm uh
hon za in ka sang-gam nu ahong lut a, amahle thil omdan theisiamta ahih
man in bangmah hilh ngailou in ka kiang uah kidangkoih sim tak in a
mittui ana nul in ana kidiik feihfeih mai hi. Ka nu'n akhut in ka nau
toh ahon kawi a, "Bawite kap nawn kei un, i kahkah hang a bangmah
phatuamlou ahi,,,,," chiin ahon khem a, himahleh ka kisum zou tuankei.
Kisum zoulou in ka kap a, kap nawnlou dia hon khemtu ka nu zong keisang
mahin a kap nak zaw hi.
Room apat ka pawtkhia ua, zing ann
nek hunta ahih manin, nidang a ka hihzel bang un Innkuan Maitam doh
diin ka hong kisa uhi. Ka nu'n Bible chang mun khat ahon sim khit in
thumna ahon nei a, ka nu thumna nei nidang a hichi ngeilou hinapi, khase
takin Pathian kiang ah kei adiin ahong thum keuhkeuh mai hi. Sawtpi
thum mahleh thu bel tam agen man hetkei, athugen sung sangin a kah hun
sung a sawt zaw. Innkuan Maitam ka doh khin ua, ann ka nek tanpha un
mittui in ahon lawi kei, annkuang ah mittui toh ka ki-en liakliak mai
uhi.
Khitui toh annkuang a hun zangin ka ki-en liakliak
ua, nidang a ann ka nek chiang un nui kawm a kihoulim a koumau khamkham a
kipak thei lawsam hi unga, tualah kou innkuan a dia kipahna lakmang toh
kibang in thazoi takin ka om uhi.
Hun paisa ka ngaihtuah
a, ka pa leh ka sagampa ka phawk a. Umang toh nuamsa tak a hun ka zatlai
ua zaw phawk pha mahmah lou hi inga, tua haksa ka sak ziak a ka phawk
khiak mawk bang demhuai ka kisa hial hi. Amau hon dampihlai hile uh
kihichi tellou maithei hi. Gentheih zaw bangkim a ana poi hiveh.
Hun
leh nite hong liam zel a, ka lunggim mangbatnate hun in mualliampih
maidi ka sak lai in, lungsim ah ahong thak deuhdeuh zawmah hi. Umang pen
ka tan khak louh zaw poisa lou chihna hikei lele, kei adia kisiam lou
ahi a hinteh ka chithei a, na ka sak mahmah hangin anep zaw. Lele ka
lwmnu pen, hiai kala kin-le-buanga hong kiguanlut mahmah lamdang ka sa
petmah, aman ka lungtang a nasak zaw in ka thei. Nidanga haksa ka tuah
hun ale mittui pak nengnung maha han hehnemtu, ka lawm hoih pen hi a,
khovel zaw lamdang ka salua. Ka khitui man atam mahmah diin ka gingta
ve.
Hilele, ken khitui tampi toh lametna kichi himhim ten
hon taisan vekta hia koih a, kingaise taka hun ka zat laia, Pathian
muanhuai dan kana muhkhiak na ahi a, keia dia kahna guam ka tot, dawn di
tuikhuk omna mun ana hi maimah. Huchi di ahihlam ana galmuh pha ban
leng zaw, ana kapkap lou di hiveng.
Tu khawnga huailai hun
zangkiik di hileng zaw ka ngap hetkei, hilele, huai a haksa ka tuah
huna, Pathian toh kithuahna hun ka zat anopdan ka mangngilh ngeikei dia,
ka haksat hun pen Toupa toh kana kinaih hun pen ana hi maimah. Pathian
ka muan pen di ahihdan chu ka sinkhe nak mahmah e.
THE END
©Siamsinna leh Vakiangbu
Comments
Post a Comment