IITNA ZIAKA TUAHKHAK

By ~ Bhyak Hawxel 

Thumasa/Theihsakna: Hiai story ahihleh mimal khok tuam neilou a phuahkhiat ahi a, nou hinkhua toh ana kibelh tuah khak aomleh thil lamdang 1 phuah khe kha ka hi cihna ahi ding(hehe). Ngaihtuah na tamtak kiseng sam ahihman in nou hoihzaw ding nasak dan uh bang leng hon gen ut te adingin kihong takin ka om gige. KA KIPAK ;))

SEH/KHEN-1na (PART-1)

Khota khat a ki-iit kingai mahmah nupa khat kalah gil agah masa pen ding in, "4th Dec 1989" in kana piang kheta hi. Ka nu'n haksa taka leh iittak a honna pai nate ziakin amah hinna tan zenin ahon neih khiat ahihmanin, leh ka pa'n ka nu a iitluat ziakin deihthoh takin a tapa tang neihsun uh ahon duat mahmah mai hi. Gentheih taka nek zongin kum 2 ka cing kum in ka khua ua skul omsun leh lou nasep lou lam deuh a sum muhna neite'n atate uh ah kaisak na skul ua, ka pa'n ama kham khop leng a nek ngamlouh lai in kei skul a hon kai sak hi. Naupang hai lai leh thil theih utna nei panpan ka hihman in ka nu omna bang ka dong zel a, ka nu mel hon musak ding bangin ka ngen kha sek hi. Kei naupang hailai in "na nu sita" acih uh omzia ka theihlouh man ahi. Ka pan luankhi nulkawm in "na nu'n nuamsatak a hon ngak ahi, aomna hiai apat gamla lua" ci in hon gen zel hi.

Ka pa'n lou lian lou khah, ama etzoh khom ding nei in huai apiang haici te zuak zel in, kei poimoh leina ding leh gual englou a ka omna din hon khawl sak zel hi. Skul ka kuan leh tawp hun in hon kha leh hon pi khial ngeikei a, ka skul tawpciang bang un lou apat hon manoh zel ahihmanin a nasep puante toh honpi zel a, midang te'n bang hon engbawl nangin ka pa zang mahleh u ka pa kana zumpi ngeikei a, pa hoihtak nei ci in ka kipak petmah hi. Lou ah nektheih ding tangmai piang sunsun te bang ka gilkial hun a ka nek dingin aman ne ngam lou zenin hon khetsak a. Kei adin ka pa ka sungkuan neihsun leh ka lawm neihsun ahi pen mai. Nitak hunin ka lehkha sim ciangin ka pa'n hon hilh theikei mahleh ka kiangah thoukang, thouvai te apat hon veng dingin ka kiangah aom gige hi. Hiaite ziakin ka lehkha sim ah ka hahpan mahmah mai. Ka kiangah lusu kawm pipi a hon ngak hun le atam mahmah a, huai hunciangin "pa sun a na nasepna na gimlua, honna lupsan in" cia ka sawl sek hangin kei man ma hon lupsan ngei tuan himhim kei.

Ka lupciang un tangthu tuamtuamte hilh in hon kiim imu zel hi. Hon tangthu hilh tangpi te- unau tangmai tuhte, Liandou leh thanghou, Khupching leh Ngambawmte hon hih gige ziakin kenle huai tangthute kana thei sipsip hial ta hi. Zankhat ka lup un thangthu hon hilh sek te theigop ta ka hihman in "Ka nu bangziak a si hiam?" cih ka dong hi. Ka pan le hichin hon gen hi, "Ka kiteng nung uh kum1 zohin nang ahon pai a, ken na nu ka duat mahmah mai a, hucia nang hon pai hun in, lou a kuan ding leng phal ngeilou himahleng, ni bangzah hiam kei ka hong damkei guih a, huan ding antang le nei nonlou ka hihman un, lou ah haithakte va la a huaizuak a ngaih tak manin, amah kia lou ava kuan a, hong tungkik lamin, buan takin ahong tunga. Kenleng va kihikhial kha ding a gingta in ka dot leh ka kitawtah kha maimai ahi ahon ci lel a, hunchin kha7 hon pai nung in nau neidek hi omtak in hon gim mahmah a himahleh huai in ahon neikhe zoukei a, kha 9 hon cingtakin le neikhe theizok lou in ahon om non a. Keile lung himoh in khua a primary health care kihon sunsun laitak ahihman in kava pai pih a, kenle daktor a gukin kava mu a huai in, 'na zi in nau apai tung lai in kihihkhak na nei hiam?' cin honna dong a kenle, thil omdan ka hilh le, 'huaiziakin nau aneih ciangin amah adam leh a nau a si dia, amah asih leh a naupai dam ding' ci a honna hilh hi. Na nu iitlua ka hihman in anau hon lakkhiat sak mai un, ci aka nget leh a zekai lota hon ci ua, huai in dan vuallouh ka mittui hon luang a na nu theih ding bang ka lau mahmah hi. Tuazan ngei in nau nei dingin hon gim mahmah a, hucih zoh sawtlou in nau hong kap ging za in kava delh ngal a himahleh na nu aw zak ding aom nonkei, nang na nu bang tuk a kon et ahi" cih te hon gen in naupang ciik kum7 lel hipan mahleng ka khasia a, ka nu melding bang suangtuah in, ka ngaihtha bang ahong suak mahmah mai hi. Ka pa ngei leng, ka nu a iitluat manin a mittui te nul in ka pata un ka ki diik hiithiit mai uhi.

Haksatna leh gentheihnate thuak kawmkawm in pawl 7 ka hong sin pan ta hi. Pawl te hong tam tou dedeuh leh sum zatna hong tam dedeuh ahihman in ka pa lou khoh kia in hon vak zou nonlou a bang ta hi. Kiloh ding inlah naupang deuh ka hihlai manin, nasem dingin lah kuan hon deihkei uhi. Ka pa bangmah a ka huuh zoukei hi. Skul kai tawp leh khawl ni ciangin bel nasepte hihpih theih bangbang kana hih zel hi. Ka pa melte bang vaikuan hong tungciang in a mual mahmah sek in ka thei a, himahleh "ka gim ka tawl" cih kampau azang ngei himhim kei. Achang in skul kaai bang tawp mai a ka pa loukhoh kek letpih a khohpih mai bang ka tum sek a, himahleh huaiten ka maban biing sak semsem ding cih cian taka ka muh manin, ka pa muh zoh khawmkhawmte ken skul kai na din ka zat beisak asuak mai hi. Ka nu bek omlai hileh zaw khong ci in, ka nu mel lel le muman lou pa'n ka nu ngai, a ka kah ni atam mahmah mai hi. Vanthak aak louh na bang leng kum a sim hial pai ding ahita, himahleh ken van thak neikei leng le uniform a thon a hon piak zel te uh bangin, ka pa le a nasepna puan leh a inn omna puan bek a khenna ding nei lezo milak ale kihel ngam deuh di hia ci in ka pa ka hehpih mahmah mai hi. Ka pa hon iitna lamdang lua ahihdan ka theician a, kenle ka iit mahmah mai hi. Ka nu a ngaihdante bang hon hilh zel a, kenle ka ngaihdan te ka gensek a, alim bek munuam mahleng, huailel le muh ding aomkei hi. Neihzoh louhman a lim lel le kila zoulou innkuan ka hi mai uhi. Veng leh paam te'n lah mihing inle hon en lou tuk abang hial ta uh. A annkhing-ankaang te uh lel le kou hon piak sangin paih a utzo lai uhi. Anuam-ahaksa thuak khawm dingin ka pa toh ka om man un hampha ka kisa lai hi.

Zankhat ka pa toh lup kawmin ka houliim uhi. Huchin ka pa'n "Lamka lama tanau omte kiangah sum lei tawi mai a, kei bek sumdawng in va zinkhe mai leng ci sim hiveng aw bawi" ahon ci a huaitakin kenle "Pa, huchi zaw hoih ding hi a, himahleh nang tellou a kana om di zaw, a thawmhau huai mah di maw?" ka ci cencen mai hi. Tapa duat tak leh lawmdang neilou ka hihman a ka pa ngailo petmah ka hihziak a, ka pa tellou a awm di hi kasa kei himhim hi. Huchia kong houliim liim uh leh zan hon sawtsim ta a, imu ta ni ci in imut kon sawmta uhi. Zingsang beltakin khovot nuai ah tui tang zohlouh ding lau in tui kava tawi pah hi. Ka zoh in annhuan kawm a taap bulah tu kawm a lehkha sim a ka omlai in ka pa hong thou a, ahon kihahsiang zoh in "Bawi, tuni a exam pan ta ding mo?" hon ci a, "hipan ding ka hi uh ei pa" ka cih zohin "bang a na exam ding uh?" ci'n a hon dong a,"Eng-I ding hi ei " ka cih zoh bangtan hiam nungin, "na siamtak leh na zekai kha dinga annkuang thumna dan leh na exam pat ni ding uh ahih toh Pathian kiangah I thum ding aw" ci in ahon thumsak hi. Ann te nezou a ka hong mantak un ka pa le vailou kuanding toh ka tawn ngal ua, sikul kongtan hon kha in "bawi hoihtakin hon hih in aw" hon ci a, kenle "Ole paa nang leng nasep nuam" ci in ka hon kikhen phot ta uhi.

Dotna hon bawl te uh, hoihtak, siangthou tak leh fel takin ka hon dawng suk zungzung hi. Himahleh a tawpna pen ah kong buai sim a, huaikia lel hi ka dawng theilouh ci'n a zohkhiat mai ka tum a,bhilele ka pan "hoihtakin non dawng vek sawm ding o" hon ci ngal a, va dawng khitlouh ding ngaingam lou leh, ka tawpciang unlah "na dawng vek hia?" hon ci ding sa ahihmanin, huai ngaihtuah kawmin ka omden hi. A dawn na kal laklak khong ka hon theisuah liamluam a lah, a bul pat didan ka theizou mahmah keia, hun bei ding kuan in ka ngaihtuah khiat zoh teng gelh mai ding in ka kisa a, ka hon gelh hial leh a kim in ka hon theisuah kik a hoihtaka aveka dawng thei sipsip in innlam kon kik ta hi. Keileng ka uniform phelh zou in ka pa nasep va huh dingin ka lehkha leng simlou tuanse lou in kava paipah mai hi. Lehkha sim ut mahleng ka pa a na gimluat ding ka lauhman in a kiang va naih tenten mai ka hi. Ka pa'n ka gintak bang ngei in dotna hon bawl pah hi. Kenle ka hihtheihvek dante gen kawm in leh "pa non thumsak ziak adiamah khat va manghilh dek mahmah inga theisuah thak keivoi" ka cih leh ka pa'n ka nung hon beng kauhkauh kawmin "Bawi Pathian ei poimoh hun bang ngeia hon huhthei ding a masa gige ahi a, Pathian muang kawm taka thilpeuh hih gige ding ahi aw" ahon ci huathuat mai hi. Nitum kuan in lou nusia in innlam kon zuanta ua, inn ka tung un anntang tawmcik ana om a, lei na ding sum lah ka neihlouh man un, ann chiim in ka huanta tawp mai uhi. Kenbel liim kasa veve a, ka pa'n bel limsa lou adiam ah tam le ane kei hi. Ahihkeh kei zingsang annek dia hon siit sak a zo diamah ci'n ka pa kiah, "Pa na vah na mo?" ka cihleh,"hi vah mah inge, bawi lehkha I sim ta ding aw" ci in ka bulah ahon veng dingin hon tutpih tei ngal hi.

Zingsang in buh bel ka etleh ka pa'n zannitak a amah nek ai hon khetsak ana hi a, kenle tamlou omteng ka mei oi khawmin ka sung lum hi. Ka pa hong thoh in ann ka nek pih dek le "nang ne in kei ka gilkial lou ahi" ci in ahon sawl a, himahleh gilkial lou in aom di ci bel ka thei mahmah a, ka pa hon iitna let dan ka thei beh semsem hi. A omsun teng ne khom dingin ka chial teitei hi. Huci in ka hong man in ka pa toh ka hon tawn khe non uhi. Hon thumsak dinglam manghilh lam hon phok a, inn kik hial ding lah hi non lou deuh ahihmanin, ka sikul lutna ding gate bul a ahon thumsak top mai hi.

Huchia hun hon pai zel in ka examte uh bang kon zou ua, lou ah piang buh tam lou te bang leng ka la khin ta uhi. Ka pa'n Lamka lamah zin ding ahon sawm phut mok a, ka phur gu mahmah mai hi. Himahleh ka buh uh ka zuak na ua sum tamlou ka neih sun ua zin ding ka hihman un, ka pa'n a thilsawm hihthei kei ta leh khut vuak a kik ding ka hihman un, aguk in kana mangbang petmah mai hi. Huchi in ka zin sawm ni uh ahong tung in Lamka lam manoh in shaktiman nungah mitamlou toh kong kisiing napnap kawm un, Lamka ka hong tung khongkhong uhi. Ka kho omna uh toh ka teh ciangin thupi bang kasa mahmah mai hi. Lamka pha kha ci in kua hon phok pih louh in kei khomkhom in ka kipak mahmah mai hi.

Ka tanau te uh inn zongin bangtan hiam ka buai mahmah nung un, Vengnuam kici veng min khat a ka pute (pu taktak hilou kigui zopna omkhak ziaka pu c a ka pan hon sap sak) inn kava tung khong uhi. Ana siam mahmah ua, nitak ann bang ana nezou mahle uh kou ading hon huansak thak ua, sahou phok meh toh ann kon ne bang zo kam ah a lut thei mahmah mai dan eive. Hicikan a ann ka gilvah leh khamtek a ka nek patna hi hial dingin ka gingta tawp hi. Ka lupna ding uh bang hon bawlsak lai uhi. Ka gimsim man un ka lumpah ngal mai uhi. Hicikan a lumna nuam leh puansilh nuam tak kala ka lupna hihial ding ahihman in, Ihmutlim tak zo ahingei dia ka khanloh in ni bang na suak man ta a. Kihahsiang zoh in nisa lum oi dingin veranda ah ka tu pawt pah mai hi.

Ka annek zoh un ka pu leh ka pa'n hih ding poimoh nei ahihman un, a pawt uh a ngai a keibel innah kana om hi. Ka pute lah naupang polh ding nei nonlou ahihman un ka ciim petmah a, innkong khong a ni lum oi kawm in kana tu nget ngut mai hi. Huchia ka omlai in ka vual ding vel numei 1 ka mailam ah kana galmuh a, ka omna gate naih ahon pai ahihcih agal apat inleng kana ze theih hi. Ana hah et lokha ka hi dia, dak ngam nonlou khop in nuailam kia en in hong pai nalnal a, ka omnate innah thil hih di nei a, hon pai kana sak le tui tawi dinga hon pai na hilel hi.

Huchia ciimtak mai a kana omlai in ka pa te hon pai kana galmuh non a kenle kava delh ngal hi. Ka van ding leh nekding hon puak uh ahihlam hon gen un, avan pen mu nailou himahleng, kipahna in ka diim a, ka kipahdan cu genvual louh himai. Kum bangzah hiam vanthak neilou aom ka hihman a kipak petmah leh christmas van ding nei ci in ka kipak khol diak hi. Nitakin ka lumpah ua ka pa toh ka houliim ua, ka pan zingciah ka puu sumdawn na lam ah amanle va zui tei ding ahihdan hon gen hi. Kenlah ka pa hon zinsan ding ci pen ka ngaingam hetkeia himahleh kei maban hon khualsak ziak liauliau ahihmanin a cih bangbang ka pawm mai hi. Zankhua in imuthei lou in ka pa ka koi bet den mai hi. Thil hoihlou lam khong ka ngaihtuahna a hong om a ka khasiat tha bang a suak mahmah mai hi.

Huchi'n zingkal bel tak a thou in ka pate van ding te ka guang zoh un thumnate nei in, huaizoh in station tan kava kha uhi. Gari ah alut zoh un tawlet (window) apat hong dak khia in "bawi hoihtakin na om in aw" ci kawm in a khut lik a nuikom in hon "byebye" ka muh in ka khase law mawk a, kenle aw liing sim pi in "Ole pa nangleng zinnuam" ka cih zohin ka mittui bang hon dai mahmah a, himahleh midangte theih ding ka lauhman in ka kidek hamham hi. Ka pa hon zinsan apat khattang bang ka kisa a, lupciang bangin "ka pa toh dam a kimukik lou hita le ung, ci khong peuh ngaihtuah in ka pa bang, ka ngaihtuahna a sii sak in, lukham kawt zenzen a ka kah hun bang atam mahmah hi".

Hucibang kawm kalah tui hong tawi a ka muh khak nu'n, nitaklam teng phial a tui hong tawi kana mu sek hi. A khenciang in ken ka tui ding uh ka diip hunlai taka hong tawi khak ciang bangin, kana diip sak sek hi. Ka neu apat Lawm ana pawlkha lou tuk ka hihmanin, va lawmpolh ut mahleng va lawmbawl masak dingdan ka siamkei a, houleng kana houpih ngam ngeikei zomah lai hi. Himahleh polh bel ka ut mahmah mai hi. A mel omdan bang ka ngaihtuah ciangin polhnop leh fel tak hi dingin ka gingta alah va polh pat didan ka theizou kei. A changin bang kana guk et sek hi.

Kalkhat vel ding bang hun hon pai zohin ka pu leh ka pa hong tung ta uhi. Ka lungsim bang a zaang tuan hial hi. Khawlam pai non ding bang ka ut nonkei hial tawp ka bang sim hi. Himahleh akalnawm krismas ding ahihtak manin ka pa'n zingciang omlai in zinghal ah pai ding hon sawmpih ta hi. Azing in annek zohin ka pan van tamlou lei ding leh ticket lak ngai ding ci in bazar hon vak pih hi. Thupi bang sa mahmah a, ka et senglouh ding bang et ut ka mu hial a, kana daak heuhou den mai hi. Hichituk a thupi mudia kiging ngeilou leh khota cih aleng khota zosem cih theih hial ding khop muna teng ka hihman un, Lamka bang cu kei adin foreign zin hial tuk in ka ngai hi.

Nitaklam khomui ding kuan in inn ka pute in ka tung ua, tui hon tawi zel nu tawi huncet tawh ana kituak a, kenle va houpih sawm mahleng ka ngam mahmah keia, tuazoh hong kuan non pen ah cu houpih a amin bek dot ka sawm ding ci in, well kiangah ana ding zenin kana ngak a. Himahleh tuingah ta ahiding a, hong kuan muh dingin a om non mawngmawng keia, kenle hong tawi non lou dek hinteh ci in, innsung lamah lut ka sawm laitakin,"Lawm, ei ana khol dih" ci ahon kisam kazak in ka guih hial a kinunghei pah ngamkei zomah hi.

Keile awl a kihei kik in ka etleh "Lawm hiai well ah a bucket pen ka su khe kha a, loh didan ka theikei" ahon ci hi. Kenle awl a va naih phei in well ah kava dak suk le bucket pen na tum dek manta hi. Kenleng innsung a ka pute kiah kava genle hon en ua,"hinchin koih mai un", hon ci tak un, tui hong tawi nu zong kisuanglah mel takin "kana pai dile" ci in ahon paisan ta hi. Hicituka amin dot theih na di chance hoih om pen ka khahsuah kha ta hi. Nitakin imu leng imulou hial in ka ngaihtuah khakha a, omzek lai bang ka ut hial hi. Lawm ding banga kava polhnop luat pen iitna ana cihcih sek pen ziak hita hiale? ci peuh keile kei dotna ka ki bawl a, lah huai thei ding a ka naupang deuh ka hihlai manin iitna omzia ka theisiam tuankei.

Huchi kawmkawm a ana imu kha zo ka hingei dinga, ka pa'n honna phong lam ka theih phet in ka thoungal hi. Zannitaka, ka imut haksim manin imut leng ka khamzou chiah keia, halh leng ka halh zouciah kei hi. Khuabang a vot toh gari a tuang ding bang ka lin mahmah, banah shaktiman a tuang non ding cih ka liin khol diak se hi.

Huchia kana ngaihtuah lai in kinep phak louh na lam daih in, station lam a hong pai pih uh a bus ah tuang ding ka hih uh ka theih in ka kipak mahmah mai hi. Ka khatvei tuangpat na ding hi a ka theih manin ka kituangsak mahmah mai hi. Khuavawt lotel mahleh bus ah ka hong tai ua pat in, mi hon muhlouh ding bang lau in vawtsa kawm pipi leh naksan zenin window ah ka daak pawt den hi. Bangtan hiam ka hon tai zoh un, ka imut hong suak sim a ka pa liangah kingai suk kawm a, ka om leh na imukha ka hi ding a, ka khanloh in ka pan "khua kitung dek ta imu nawn ken" ahon ci hi. Khosung ka hong lut un bang nidang a van se pi a om gige te pata in van thak, mi a banga hoihlua bel hikei mahleh, vantuam deuh a kithuam ahon muhziak uh adiamah, honna munuam thei mahmah mai uhi.

Huchi'n inn ka hong tung khongkhong uhi. Kihahsiang zoh, Annte huan in, ka huan min zoh un ka hon ne pah uhi. Gimsim leng ka hi ding ua nitakin le lum dingin ka hon kisa non pah mai uhi. Huchia lumkawm in ka pa tawh kahong houliim uhi. Ka pa'n "Tua I van lei nate na pute hon piak ngen eive bawi" hon cih in ka pute ngaihnat huai semsem kasa hial hi. Banah ka pa sumdawnna ding le amau apat ngen ahi lam ahon gen beh in, ka pi-leh-pu bang ngaihnat huai kasa semsem hi. Mitampi ten banah ka tanau nai zaw tenle bangmah a hon sim louh lai ua amau hichibang tuk ahon panpih uh leh hon panpih nate uh, ka ngaihtuah ciah naupang cik himahleng ka mittui bang hong pawt hial hi. Banah ka pa'n kumthak lamciang a ka pute inn pansan skul hon kaisak ding ahihdan te ahon genin ka phur mah a, azoh huai tui hon tawi sek nu pawl theiding tuk a ka kingaihtuah manin le ka kipak khol diak hi.

Hunte hon liam zel in, ka pian apat christmas mipi laka ka tel patna ni ding cileng ka ci khialzen kei dinga, tua ni ding ahon hita. Nidang inbel sum ka thohzoh ngei louhman un ka tel ngei himhim kei ua, banah vanhoih aak ding lel le ka nei ngeikei uh. Tu'n zo ka pute hon panpih na ziak liauliau in mite laka tel theiding in ka omta ua ka pata un ka kipak mahmah mai uhi. Huchi in krismas lopna a annek na ka tel patna uh a hihziak inle zumhuai bang kasa gu mahmah hi. Ka hok dak sim na lama ka pamlam deuh ua nupi 1 leh numei kei vual ding vel 1 mi, ka mu phei a, kou pata dinmun toh kibangin ka koih hi. Neizou lou ahih ding uh ci leng chiantakin etmai inle aki thei hi. Dak leng a dak khe ngam lokei uhi. Annek kham a innlam ka zot lai unle ka ma lak uah pai ua, houpih bang ka ut mahmah na a, mi bangzah ding hiam om ahihmanin ka houpih ngamkei hi. Lawm kana polhngei louh ziak mahmah aleng kamtei lou ka hi a, ka kimohsa tuankei hi. Huchin anun "Kim" ci a asap lam kazak in amin theita ka hi phot mai hi. Ka gate kong uh ka tun inleng koipen a inn uh hi hiam cih theinuam in ka gal et vengveng lai hi.

Huchin Krismas leh kumluite paikhin kumthak mel deih huai ka muh ni'n "Kim" pen ka polh theih didan lampi ka ngaihtuah tinten a. Huchin zinglam annezou in biakinn kikhopna ah amah ka zawn bawl a ka muta kei. Annek khom na ahleng sawt tak mai ka zawn bawl nungin ka muta, ka om bang anuam a, ka hi huai hialin ka kithei hi. Muh lahlah a ka muh ahihziakin, va houpih teitei ut in ann bang ka ne kin zezen hial hi. Ka kham phet in "Pa awlawl in na ne in" ci in "Kikim"te kiang lam naih in kava pai pah a kenleng awlin "Kim" cin zumpipi in kava sam ngamsam hi. Ka gingtak hetlouh pi in "Oi Uson" honna ci mawk pen lamdang kasa lotel na a ka min a ahon sap in ngaihna hong omsak pah in ka thei hi. Kenleng nitak kikhom ding a, va tawnding ka hihdan ka genzoh in ka pa kianglam naih in ka pai non hi. Ka pa'n leng kava pai na hon mu ahi dinga lamdang sak tuak takin honna en a, bangmah bel hon gensam kei hi. Lawmding neia ka kikhop patna leh lawm ka polh pat na ahi cih theihkhop ahihmanin ka kipahna khat aom den mok hi. Tuani apat Kikim toh kon kithuahthei semsem uhi. Ka kithuahna uh sawt naikei mahleh tagah tuak ka hihna ziak un, ka dinmun uh ki theisiam in lawmta hoihtak kong suak pah uhi. Ka lawm neihsun ahihmanin ka ngaihnat mahmah ziakin, ka pute innlam ah pai leng ka ut nonkei hi.

Huaikum a pawl 8 sinding a Lamka lam a omding ci himahleng ka khiatlah ziakin, ka pa kiangah "khua ale pawl giat tan omsama, hiailak a ka sin maiding ci a ngen teitei in, khua ah ka kai ta mai hi. Kikim pawl khat asin kum a apan aomlouh san apat skul na kai nonlou ahihdan te hon hilh apat in ka thei hi. Thilteng ka genkhom zel ua, tuate ziakin kou tuk a ka dinmun uh kitheituah om dingin ka gingta kei hial hi. Alehlam a Ka pa'n sumdawng a hong zin san ciangin keikia ka omsek a tuahun chiangin Kikim nu'n amau laka sungkuan bang tuk ava omding in hon chial sek mahleh naupang lua a kihihlouh manin ka nial teitei seka keikia in khohar takin zanchiangin ka nu-leh-pa bang ka ngaithei mahmah a, ka nu ngai a ka kah hun bang leng atam mahmah mai hi.

Huchia Ka pa bangtan hiam a zinsek a aom nungin kha 2 sungvel zinlou aom zek ding ahihdan hon gen hi. Zankhat ka houliim na uah hichin hon gen hi,"Sumdawng nale lamzang tou zel ahihmanin, sawt pipi kon omlouh san sek a, huaiziakin "Kikim te nuta ompih dingin pi mai le hilou mo, noulah Kikim toh lawmta na hih ban uah sanggam tuka ki-en bang tuk na hithou ua, na cithou hia? bawi" hon cih in lamdangsa in, Kikim kei zi dingdan a hon pisak sawm ade o ci a ngaihtuahna bang ka neia, hithei bang kana sakei lua a, kenle,"Pa bang ci danin mo?" ka ci thak non hi. "Kikim nu, na Numan pen ken zi ding in nei maileng ci sim ka hi, bawi, ka omlouh kala nang hon kemtu ding omlou a na om hithei salou ka hi" hon cih in kei hon khualziak liauliau ahi cih thei in, lem kasak pih mahmah mai hi. Kikimte mihoih dan leh kou dinmun toh kibang ahihziak tak ua leng, kitheisiam taka khosa dingin ka kigin manin, ka pa thilgen pompih mahmah ka hihdante ka gen ngal hi.

Ka houliimna te uh bangin ka pa'n hih dingdan lampi hon ngaihtuah tou zel hi. Mibang a tanau-laina ka neihlouh man un palai dingin khua upa te ka zat uh a ngai hi. Ka pa'n bel hiaithu Kikim te kiangah theihsak nailouh dinga hon nget manin Kikim toh kipawl pawl himahle ung bangmah thu ka genkei hi.

Huchin zankhat Kikimte ka hoh lai in, upate ahong hoh thut uh a, Kikim ten leng lamdang asa mahmah mai uhi. Himahleh kenbel ka Pa sawl hi ding a ka gintak manin, pai mai ka sawm ngal a ka paita hi. Inn ka tungin ka gintak bang ngei in ka Pa'n palai sawl ahih thu hon gen hi. Huchin zingkal beltak in upate laka khat ahon hoh a thu omdan hiaibangin hon gen hi, "Pa Thang ei, inntek nu'n lemsa nailou adiamah, dawnna piak ding haksa a sak lai dan ahon gen hi" ci in ava lenglat na thu uh ahon hilh hi. Keibel huaini apat Kikim va thuah ding bang ka zum mawk hi, huaiziak inleng kava hoh vang a, kipolh nang hun le aom nonkei phot hi. Hiaibang hunin ka nu bang om hileh ka nuthak ding zongngai lou ding hi a maw khong ci khom a, kingaihtuah ngetngut a ka omlai in, ka pa'n "Bawi lohching zohkei tak lele I posiam ding o" ci kawmin ka nung ahon beng khakhuah hi.

Huchia kihouliim luatna ding ahong omlouh takin, keile kisu halh ding ci in Kikim te inn phak ding lin kawm pipi in kava hoh ta mai hi. Kikim inle honna muhtak in lamdang hon sak ciit deuh mai in,"oi uson non hoh vangta lua" honna ci saisai hi. Numan ngei inle ka thilsawm pen uh maksa in honna dong a, kenbel gen ding dan tuan theilou in, ka dai dedu a, amah leng kisuanglah sim adiamah ah, thudang daih a hon houpih non hi. Keileng sawtsim tak kava om nungin ann ka huan ngai manin ka kik ta hi. Huchia ann kon nek zoh un ka pa'n,"kisa in tuzan eigel na Numan te kiang I va hoh ding" hon cih in ka kiguih zot zezen a, himahleh bangdang gentuan lou in, kei poimoh na aom a hinteh ci in ka kisa hi. Kisa zou Kikim te inn hoh din ka pata un pau lou hial a kon kiton nung un ka hohna ding uh ka hong tung uhi. Amau zong a nuta in na om ua, bangtan hiam thuvan tang khong a houliim hon zoh un, ka pa'n le hichin hon gen pan hi,"Man palai kon sawl uh lemsa mahmah lou na hi hiam?" hon cih in Numan in hichin dawng hi,"Hiaibang non sawm pen kou nuta in phulou ka kisa lua ua banah genlok sa lel le omlou a, non sawm phut pen uh lamdang naa salua hial keive uai "hon cih zohin ka pa'n "Huaikhong ci kenla, kou pata in hiaibang thil kon sawm uh, zum leh zah khual lou a kon sawm uh leh Soson kiangah bangmah thu na gen ken ka cih ziak a, hon genlok lou mah ka hi u, banah I dinmun uhleng kibang tuak ahihziak leh kei zin cianga, Soson hon etkai saktu ding a, noubang tuk omlou na hi uh, Man lem honsak pih un" ka pan hon ci ta ngutngut a, Numan inzong "Aw huaibang ahihleh koubang mah ciinkei mah le ung, ka na kingaihtuah di" hon ci non a, ka pa'n zong "Honna ngaihtuah sak teitei un o, tukha tawpciah palai kon sawl thak ding uh" ci in zan bang ana sawtsim ta a, koule pai ka sawm ngal mai uhi.

Hunte hon liamzel in, Kikim nu leh ka pa kitenni ding ahon hita. Mi bang zah hiam te hon theihpih in, ka nuu ahi ta, Pathian panpihna tawh sawttak kana gel uh tangtung hita ci in ka kipak petmah hi. Himahleh Kikim mel bel a mual a, kipak taka om banga kilatsak sawm teitei ahi cih ka haih kei himhim hi. Aman lem ana sak louh sa leng ahi a, lah bangziak hi hiam cih kana dotsa hon hilh nuamlowh ahihmanin ka dong kik nuam nonkei hi. Amanlah,"Lem kasak louhziak non theih hun om na inteh" hon ci lel ahihmanin ka theihkhiat hun omna ding hiven ci in, ka dong sau nonkei hi. Tua hon kiten zoh ua pat, Sungkuan khat ka hon hitak bang un Kikim toh unau piangkhom sa bangin ka kithuah theipah ngal uhi. Numan in hon iitna te ziak liauliau a, kou innsung bangmah aleng simtak louh na ah hong lut ka kipak petmah ua, banah Kikim inleng anu phaltak a hon piak ka kipak lotel uhi. Kitheisiam tak leh ki-iit tuah na ziak liauliau a, Sungkuan nuamsatak ka hong suak pah mai uhi. A lehlam ah khomite gintak khel in ka nidang hun uh toh teh in nuam kasak dan uh, mit a muh theih dia aom bangin, ka hong khangtou mahmah ta uh cih hon muhpih ua, nidang a bangmah a honna simlouh sa te innah sun-leh-zaan in lengla ding om den ta hial hi. Nuamsatak a ki iittuah chiat a khosak touh ka lamen bang un, ka hong khosatou ta uhi. Kipaktak-leh-kituaktak in hinkhua ka hon zangtou zel ta uhi.

_BEITA!_

(END OF PART-1) 

©Siamsinna leh Vakiangbu