KA HUN MUALLIAM (samkik theileng)
By ~ Thanuam Dahpa
November 3 at 8:45pm via mobile
December kha hong hi a khua a vot simtaak ziak in nikhat ka inntual
uah nilum awi in keikia in katu a ka gal a lampi ah keilam hon manoh in
numei leh pasal khut kileen a ki-it mahmah uh ahi chih theih luat ten
ka inn lam uh ahon zuan ua kamuh in ka ngaihtuah na a saupai mahmah hi.
Bangbang hiam ka ngaihtuah lai in ka kelkong uh a hongtung dek ua kei a
hon muhtak un kisuanglah mahmah in a kiletna uh a kikhah ua anih ua
hong lutsuak in Thangpu in "Pa..picnic a hohsawm kahi uh" chi in
kadawnna ngaklou in a nih un inn sung ah hon lutsan uhi.Katapa neihsun
Thangpu in kamel ahon sun mahmah a numei tung a gamtat in kei ahon suun
de aw chihbang ngaihtuah in kalungsim a paisau mahmah hi.
Ka ngaihtuah a :
Innsung khosakna ah khosa thei huntak kahi ua khosung a tasamte taina
kahihziak un kuapeuh pahtaak in ka khangkhia hi. Kei hun kisa
keimahleng kuapeuh in melhoih honsak ding un ka khangkhia a,kei ading a
kihun hamphatna chiteng kanei ahi mai hi.
Tangval theita kahih a pat in nungak kahon theipah a ka melhoih ziak
leh khosung a neizou pente tangval kahih ziak in numeiten a hon
deihthei mahmah uhi. Himahleh numei tampite hon nadeihna tua kum 60 val
kahong hih a ka kisikna leh kaluan khinulna hongsuak maimah hi.
Kitangvalsak chih ding in ka vengsung mah ua nungak a melhoihpen aki
gen keisang a kum nga a upa zaw Chingnou in hondeih bawl mahmah mai a
himahleh kei tangval dan leengthei taktak lou in chih dingdan kathei
kei hi. A hihziak in vengsung a melhoihpen ahihna ah ki ngaisang in ki
guuk et et utsam hi. Nungak piching thei ahihman in kei tangval nou lel
ahon nehsoh mahmah mai a huchi in keisang a upa zaw toh kong kingai
uhi. Amah kivat ziak in Uchingnou toh kingaih a nuam a honduat zou
ahihman in suun nitum zaankhovak a kiang ah omleng leeng kachim keiding
hi. Huchia khatamtak kingai hinkhua kazat lai un ka khanvual numei
tampite mah inleeng hon ngai uh ahi chih thei mahleng Chingnou toh
kingai kahih ziak un ka kitheih mohbawl hi. A hihziak in ka kum uh
kikhaihziak in ka kingaih thu uh lawm leh vualte chiamnuih bawlna kaza
mun mahmah hi. A khenchiang in ka ki ngaihtuah a tangval hoih hunlel
leh ka khanvual hon ngai omlou bang a mahni sang a upazaw toh ka
kingaih haihuai sakna kanei a himahleh a hin duatdan anop mahmah ziak
in paisan ding ka ngamkei hi. Huchih hun in khanvualte toh kithuah a
nopsak hun ahihman in Chingnou yoh ki ngai hile ungle khanvual thuahlou
thei kahihlouh ziak in khanvual kahon thuah a utna leh utdan kibang
chihmah akhen chiang in ka ngaih Chingnou kiang a omsang a khanvualte
toh kithuah ut in Chingnou ngaihsak zohlouh hun kahin nei hi. Ken
nuamsa mahleng ka ngaih Chingnou adia patauh huai hiding ahihman in
Chingnou in mitoh ka kithuah ding hin kham ut ahihdan a hon genzel hi.
Huaihun chiang in amah taisan lou ding in kachiam zel a himahleh
khanvual kithuah utna in hon zouzel ahihman in ka thuchiam ka zuizou
kei nak hi.
Nikhat tuh lawmte numei pasal toh kithuah a nuam satak a ka omlai un
Chingnou in hon sam a kaveng pawlam deuh uh mi hongpai khak mengmeng
louhna mun ah hon va hohpih hi. Munkhat a tu in a pheitung honkham sak a
katal hon zuutsak in hon itdan gen in kiteen pih teitei ding in hon
gen a keibel kalawmte toh kithuah lai hin samkhia a hihziak a lawmte
hon chiamnuih dingdan khawng ngaihtuah kahihman a ngaihsak kha lawlou
kahi ding a Chingnou adia ngaihtuah na nuamhet lou a nahiding hiven a
mit a khitui hongluang in "Nang hon ngai nawnlou maw" chi in hon kawi a
ka muk hontawp sak a numei kawi leh ki tawp ka hihkhak patna ahihman
in chih dingdan theilou in ka naak huaihuai zezen hi. Chilum hongsuak
in kenle kawi thuk leh tawpthuk kathuah a kidek zoulou in ka virginity
ka sumang hi. Ka zoh un keibel lauhna in kadim a himahleh Chingnou in
laulou ding a honhilh in ka kilung nuamsak in hi. Huai nungtuh Chingnou
ka ngaihna kibehlap in akiang kia a om ka ut hi. Hunlem kamuh peuh
khahsuahlou in khakhat sung inle tampi vei ka kikawi uhi.
Hun a hongpai zel keideih telna hi hetlou in Chingnou ka ngaihna
kiamkei mahleh kiteenglou pi a nupa bang a om gige hoihsak louhna
kaneih kia leng hilou in mikua hiam in hon nuhkhak ding kalauhna ahong
pung a ka utbang tak in Chingnou kiang ah ka hoh ngam law nawnkei hi.
Huchi in lawmdang kahon thuah a numei leh pasal kal a nache sa
kahihziak in numei maingalna mahmah kahon nei a nungak hon ngaihbawl
peuh maingal tak a kithuahpih in kataksa utna buchinsak nading
ahihnakleh kon ngai chih khawk kasa kei hi.
Nungak leh tangval kaal a trick omteng lah keisang a na senior zaw
Chingnou apan zilsiamsa kahihman in hon ngai ahichih katheih peuh
thuahlah kanei kei hi. Himahleh numei khenkhat bel hon ngai himah le uh
a taksa uh khoihtheih louh a numei leh pasal kal a taksa utna neilou
adiam kachih leng tampi katuak thou hi.
Huchia hoih hia hoihlou chih leeng ngaihtuah hetlou a ka hun kei
nopsak dn a ka zat lai in tuh nuam kasa a hipen mai hi. Ka mel hoihna
ziak leh numei bawldan Chingnou kiang a ka zil khiatte ziak in kein a
ding in Nungak a taaksap huai kei hi. Khenkhat ngial chuh hon it hia
hon ngai hiai chih leeng theihlouh a thuah ding a tam a huchia Nungak
kathuah theih cheet theihna a ngai in ka ki chapou sak lai hi.
Huchihlai in nikhat tuh Nipini nitaak kikhawm ding a mite a kuanlai un
kou Chingnou toh ka hohna sek ua hoh ding in khawlai ah ka hong kizui
uhi. Ka mai ua koulam zuan a hong pai Numei thumte lak ah khat in ka
mit a la mahmah mai a hoihtak a le en ngamlou in a guk in ka en hi. A
man bel et leeng hon en kei a alawmte toh kihou in a nui hi. A nuih ka
muh in ka sun glam a pan in nerevas na khat ka na nei mawk a ka kiang a
pai Chingnou leeng phawkphalou in kalung sim hon luah dim hi. Chingnou
toh kizui kahihman un bangmah ka hihtheih omlou a hihman in kapai
kheng ua himahleh ka lungsim ah a mangthei kei hi.
Huainung huai ka nungak muh theihsawm in ka kan a katheih khiak in
kuamah leng zawnlou in keikia in a inn uah kava leengla hi. Liannu te
inn katun in ka omdan khawng kisuanlahna a nei in ka hun paisa te
..zulh zautak a nungak ka nabawl te leh it ding a muanhuailou kahih
dante Liann u in a natheih khaak ding khawng kalau mawkmawk hi.
Liannu te inn ka va lut in a innsung omdan uleh a kihou dan un inn
sung kituak leh displine neitak innsung kialou in Pathian thei mahmah
inn sung ahih dan uh ka thei hi. Mundang a ka maingal bang a maingal
zoulou kahih ziak in munkhat ah ka tu leulau mai a huchih lai in Liannu
leeng ann kuang silkhin hongman a kei thuah ding in hongtu hi. Houlim
vantang a kahou lim ua mithuah nop leh fltak a na hi hi. Nitaak hong
sawt dek a paiding kasawm leh Liannu pan "nong hoh patni hiven kikhopna
nei khawm himhim le chia na kisa kahi" bon chi mawk a ut louh ding lah
hilou in nungak helna a ka kikhop patna ding in Liannu te inn ah ka
kikhawm hi. Kikhop khit a paipah tel ding lah hisalou deuh in tutlai
ding lah lup ding kikhopna hikha leh chin ka lung a buai mahmah mai a
zum sim pipi in pai ding in ka kisa a Liannu in a inn kongtan uh hon
kha in "Ukhual hun na neih chiah hong pawt zel ou..mangpha" a hon chi a
ka theihlouh kaal a na ngai lua ka hihziak a hia ka kipah pih mahmah
hi.
Nitaak sawt nungtan in leeng Liannu kalung sim ah a om den a hon
etdan leh hon houpih dan te leh ka paidek a Ukhual hun na neuihchiah
hong hohzel ou hon chih khawng ngaihtuah in ihmu theilou zen in ka om
hi. Nungak tampi toh kingai dan in na omta mahleng Liannu tuk a ka vei
leh ka ngaihtuah a om kei ding hi. Ka ngaihtuahna a pai sau mahmah mai a
ka zawl lui hita uhia ki ngailai ka hui uhia chih leeng ka
theihzohlouh a ka taksa utna in hon phaak chiang a kon ngailua chi a ka
va kawi zel te ka ngaihtuah a kataksa kia in a ngaih a hihdante khawng
ka kingaihtuah chiang in kisiam tanlouhna in hon pumtuam hi. Liannu
in hon ngaih a hon it thuk leh a taksa ka suthaang huai keiding chi
bang in ka ngaihtuah a suk siat leeng ka sawm kei himhim hi. Itna
taktak om dan tua theipan hi in ka ki koih a zahtaakna leh deihsakna in
ka en a milak a azahlaak din g ka deih hetkei hi.
Zan hong sawt tak in ihmu teitei sawm in kong kisa a piching sandes
sikul ka kainung lupdek thumna ka neih masakna pen ding in thumna nei
in Liannu kei a ding in Pathian kiang ah ngetna kanei hi. Pathian
theilou leh phawklou ka hikei na a ka omdante Pathian muh a kihhuai
ahihdan ka kitheih mahmah ziak a thumna neih ding haksa sa a thum
ngeilou ka na hi hi.
A zing nitaak in Liannu te inn ah kava hohnawn a Liannu kiang ah ka
itdan gen teitei ka sawm hi. Midang kiang a zumna leh zahtaak luatna ka
neihlouh bang ab genpah ngam kahi kei a Liannu kon ngailua chih lel
dingleeng sih lang hi in kathei hi. Ka ki ngaihtuah a mibang nawnlou hi
dingbang in ka kikoih a midang kiang a a itna kialou leeng a taksa
nasan hangsan tak a ngenngam a na lohching zelpa Liannu kiang a ka itna
thu gen ngamlou a ka om mai lamdang ka kisa hi..Huchi in zahtaakna toh
ut pen leeng genkhe ngamlou a ka omlai in Liannu in "Ukhual nidang
bangkei na chia bang chi e...." a hon chi a kiguih zot hileng kilawm in
ka om zot zezen a gen ding penleeng theilou in ka mai san tuaituai in
"bang chikhang" ka chi khe guih hi.
Huchia ka houlium dek pat uleh Liannu leh apa kou omna a ho ngpai in
kikhopna nei phot ni uh maw...hong chi ua Liannu kiatoh houlim ut pipi
a lin petmah dinmun a om kahihman in ka kipak dek zezen hi. Huchi in
kikhopna a hon neih pih a innsung kituak chih pansan in Liannu pan
thutamlou hon gen hi. A thugen zoh in "Khualpu, ngaihdah in gai kenla
thukhat kong dong ding.." chi in kadawn ma in "Liannu toh na omdan uh
bangmah kigen nailou himah le ucbin na ki deih uh chih kahon thnei sim
ua... Liannu na zi ding taktak a na ngaih a hihia?" a hon chikhe guih
mawk hi. Chih ding dan katheikei a HI chi khe ut mahleng chih khiat
ding haksa kasa mahmah mai a ka kho ul in hon buak in etna ding leeng
kathei kei hi. Huchia dawng zok ngamlou a ka omlai in Liannu ka en phei
a amah leeng zum kisa in a maisan in a nuailam a en ngiungiau hi.
Dawnlouh din g hithei lou a hihman in kei mah zak ding khop phial in HI
ka chi khia a. Kiza lou ding kasak leh Liannu pan naza ahi ding a
"Hoih e..tulai mite ki-it kingai himahle uh nu leh pa theihlouh leh
theih ding lau in kholak khawng ah a ki zui ua a gahsuah hoih hetlou a
lou kha pahpah uhi.
Ki-it kingai chihziak a ki teeng ngeingei ding chih gentheih a
hihlouh ziak in ki ngaihlai a nupa bangzen a khosak ding hilou hi."
chia hon thuhilh zoh in Liannu lam nga in "Liannu..nang leeng Khualpu
na etdan in midang na etdan toh kibanglou ahi chih kathei ua na Ukhual
na it in na ngai hia?" a chinawn a Liannu a ding a haksat dingdan
katheihman in ka zum petmah hi...Liannu in "Ka pa takchu..mi huchi dot
phutphut naak khem" a chihleh.."Bawi phutphut hilou a hi...na it na
ngaih toh hon khenlou ding leh hoihtak mah a na ki it ua nidang chiang a
na ki siiklouh ding uh kon deihsakman ahi...Ki it ki ngaihna mihing
bawltawm hilou a Pathian na bawlsa ahihman in kou na nu leh napa te un
huai it un la huai it kei un hon chitheilou ka hihman un na ki itna uh
hon theihpih a ahoihlam a hon pi leh hon sinsak ut ka hi uh...." chi in
hon gen a ka lungsim in dik mahmah hi a katheihman in ka lung a muang
semsem hi. Huchitan a khawl maiding kasak leh "Bawi na lungsim diktak
ka mai a na gen ngamding ahi...na Ukhual in hon it a hihdan a gen a
nangleeng it thuk na hihiam chih hon gen in.." a chi a Liannu in a
tawptawp in "Pa ..Ukhual mel hoihdan in hon zou mahmah mai a hoih kasa a
himahleh a omdan katheih utzah a katheih nailouh ziak in bangmah kagen
thei naikei.." a hon chi a kalungphu hong hat in ka omdan paisate ka
mai ah honglang zungzung hi. Ngaihtuah mumal leng neilou a ka omlai in
Liannu pa'n "Ahihleh ki deihta tuah tuak nahi ua nong kingai suak ding
uhiam chihbel en igen theikei a Pathian bangkim hihthei ahihchiang in
tunitaak in amah deihdan a thil hong om ding nougel inleeng na
puaksiamna ding un ithum ding uh" a hon chi a huainitak in Liannu toh
kei a ding in Liannu nu leh pa thum petmah in a thum uhi. Kougel
kingaihna ding hilou in Pathian mah in lem asak leh ki-it kingai a
khosa a Amah deihdan mangngilh lou a ka khosakna ding bang uh leh ki-it
dan siangthou a ka ki-itna ding bang uleh a tanu neihsun uh Liannu
susetu mai kahihlouhna ding bang in thum petmah uhi.
Kikhopna neihzoh in kou kana lum ding ua nou hong houlim un chi in a
lupna lam uh hon luutsan ua keileeng ka om lemthei nawnlou in Liannu
ka zahtaak mahmah ziak in pai ding in ka kisa hi. Liannu in kong chiang
hongkha in "Ukhual kapa zaw hichi phutphut in chin nopsak louhna in
zangken aw" a hon chi a dawng ding chimah leng ka dawnna ding theilou
in ka paisan hi. Ka paikawm in ka kingaihtuah a ka omdan hoihlou lah
sel theihvual hitalou ding a Liannu in a pakiang a agen dan lah ka
omdan poimoh sa ahihdan kathei ngal a...Liannu tangkha zoulou ding kahi
chih ka kithei a ka khasiat tha lamlam a hong suak hi. Ka hun mualliam
sa samkik a ki bawl phathei hileng chih kaan a ka lung gulh a om kei
hi. Ka omdan paisa ken im lengle midang in hon na impih lou ding uh a
hihdan lah kathei ngal a kei a ding in Liannu van a gah ka lohzoh louh
ding bang in ka ngaihtuah hi.
Huainitak a pat Liannu te inn a hohding ut petmah na pi in lit
chihtak in kalin hi. Liannu kiang a kholak a kihou ding a ka nget
chiang in lah "Ukhual ka inn uh nang a ding a ki khak hilou ahi.." chih
kia a hon dawng in lem hon sakpih kei a a tawptawp in sih leh sih chi
in nitaak khat tuh kava hoh teitei hi.A nute a na om kei ua vengsung
thumna a hoh ana hi uhi. Liannu mai ah pasal ana kisa mahmah tuh ka
liingsim hi. Zahtaakna diktak in kazahtaak a gending tampi ka kuanpih
himahleh gending khat le ka theinawn kei hi. Bangmah gen ding theilou a
dak leng dak khe ngamlou phial a ka om lai in Liannu in "Ukhual..ka pa
hon chihna hehlua na hiding maw na hong hoh ngei nawnkei a.." a hon
chi zawmah a phu guih zezen in "Huchi hilou e...ka man kei a ahi.."
chihteng in ka dawng hi. Liannu mah in "Ukhual ei..ka gensa mahbang in
na mel hoih ka honsa a kei a ding in ka hon deih mahmah a na hun paisa
kan theihtheih na a ken hon kan khin keive.." a hon chih beh lap a ka
thilhihte mi kiang force a kipuankhiat sak mahbang in kathei hi. Ka
zumdan leh ka ka kisiik dan a thupi mahmah mai a ki siik a sithei
hileng ka si chet ding hi. Zumluat ziak a sisan khal thei hileh ka
sisan suangtum bang a khal in taak in a taak thoh zezen ding hi.
Gen ding ka theihet kei a Liannu mai tang leeng ka en ngamkei hi.
Huchia ka omlai in Liannu mah in "Ukhual..Na melhoih na mah a na
chethei petmah neive le maw..." a hon chih behlap a konglam a tai pawt
vengveng ka ut petmah hi. Bangmah gen ding theilou hial in ka mit ah
khitui khamvual louh in a hong phul a ka nuai ah ataak khe zitzit hi.
Liannu muhlouh ding a sel ka ut na a himahleh sel zohvual ding
ahikei....Vuahtam ni a inntung kehmah bang in ka mit tui tual ah a taak
khe zungzung hi...A tawp in Liannu mah in "Ukhual...ken huchia na
khasiatna ding a kon chih hilou pi..." hon chi a ki dekzou nawnlou hial
in "Liannu .. Nang a ding a chitna neuchik leeng neilou kahi... Ka
omdan paisate bawlthei nawn lah kahikei a nang hon tangzoulou ka hi
chih ka kithei a huaiziak in kidek zoulou mah kahi.." chi in ka dawng
khe ek hi.
Liannu in bangmah gen hetlou in a dai a keibel ka kidekzoukei a
naupang kap khe ngamlou kideek teitei bang mai in ka kidiik huphup hi.
Huchia sawt kuam ka om zoh un Liannu ka kiang a hongtu in "Ukhual hun
paisa zaw kisik mah le hang kila kik thei nawnlou a hi a la kik ut a
kah sang a mailam hun a kibawl phat hoihzaw a hi. Na omdan tua kahon
theih na hikei a nidang pek a pat a kahon theih na hi. Itna omdan tak
theilou na hihziak a na ut te tung a huchia gamta na hi chih kahon thei
hi. huaiziak a itna bang hi a ki ngaihna tak bang hihiam chih kon hilh
ut ziak a kon huchi bawl ahi. Kei kia in hon thei ka hikei a ka nu
kapa ten le a hon thei mahmah ua tangval mel hoihtak leh nopsa tak
nahihna ah na hoihna leh na hauhna zangkhial a kon theih man ua na ki
bawl ding kahon awlmoh ziak ua hichia hon bawl kahi uh.. Tun tuh Itna
bang hi a kimawlna ding lel a zat tuak ahihleh ahihlouh na hon theita a
na hong kibawl zoh leeng ka hon lam en hi." a hon chih beh lai a tai
khiat a ki khailup bang ka ut hi. Liannu in ahon gen beh lai a "Ukhual
ei...mi tampi bang a keile hon na ngai tu khat kahi a himahleh ki
mawlna lel a non zat khaak ding ka lauhziak in hon thei ngeilou bang a
om kahi.
Tu in na omdan paisate na kisik chih kon thei a himahleh midang na
it leh ngaih tampi nang a kinem omlai ahihman in huaite toh na kaal na
hon suk siang a kei kia a ding a na itna leh na hinna na hon piak ut
ding leh kenleeng ka hon it lua..." a hon chi a kipah huaipet mah chuh a
hina a Liannu ka itluat ziak in ka ngaihna teng amah a ding a hoih
deihsakna a ki lehbulh a hihman in Liannu a ding a chitna nei hi a
kitheinawn lou leh kei omdan hoihlou toh a hinkhua a zat a miten a
nunglam a a nuihsan ding uh kadeihlouhman in "Liannu ..Nang a ding a
chitna neuchik leeng neilou kahi. Nang mihoih leh Pathian thei a ding
in It taak ka hikei a ki teen pihtaak kahi kei..hehpih tak in kon itna
hon nawl khinsak in la kuahiam keisang a chinzaw toh na hun omlaite hon
zang mai un...Na nunglam a miten mihoihloupa zi chia hon nuihsan ding
un kon phal theikei.." chin a mai tak leeng en ngamlou in a lehlam en
in ka mit tui ka nul hi. Liannu in hon naih phei a ka mit tui hon
nulsak in "Ukhual ei..hun paisa sang a hongtung ding poimoh zaw ahi..Na
hindan paisate a pan sinlai na laak a na kibawl hoih naakleh ken kon
sit hetkei....A hoihlou theilou te saang a a hoihlouhdan thei a kibawl
phate ahi mi muanhuai....Ka hon itdan na mel na puam kia hilou a na
taksa na lungsim tan ahihman in huaiteng bawl hoih a hon tan khak ka ki
nem gige.." hon chih beh lai a athugente hi kasa petmah a ahihziak in
Liannu a ding a minsiat na tuntu hiding kahihman in Liannu ki ngaihpih a
kiteenpih ding ka ngamkei hi. Keiziak a ka itluat miten a nuihsan ding
uh kaphal theikei...A nuihsan saang un kei a mah ngai a sih leeng
katel zaw hi.
Liannu ka ngaihziak in kahun lui mualliamsa sap kik theih a bawl
thakthei hileng ka utpet mah hi. Ka ngaihtuah a ki chethei saktak a
nungak tampi itna ki mawlna lel a kanazat te tua keitung a gawtna
hongsuak ahihdan kathei mahmah mai a Aw..na hina maizen e... Ka ut hun a
kawi a ka ut hun a khen a tataksa utna hong let chiang a kamkhat lel
kon ngai kachih a ka utbang a ka ompih theihte khawng in tua ken Liannu
ka itziak a kathuak bangbang nathuak ding uh hi a chih ka ngaihtuah
chiang in haksa a sak dingdan uh kathei thakthak hi. Keibang a taksa
utna ziak a it leh ngai dan a hong kibawl hilou ua itna taktak ziak a
kei hon tankhaklouh ding uh alauhman ua kataksa utna sukpichin na ding a
hong kipia hi ua chih kathei khe thakthak hi.
Innsung hoihtak a khangkhia leh nu leh pa thuhilhna hoihtak nuai a
khangkhia Chiinnou tung a ka gamtatna ka mitkha in a hinglang a...
Chiinnu ahihleh nungak melhoih lua leh tallang lua ahikei hi. Himahleh
nu leh pa thumang leh ki zep ki chei siamtak ahihman in tangval a ding a
etlah huai leh zi ding a leeng deihhuai petmah a hihi. Ka hihtheihna
teng zang a ka beihnung in itna taktak a hin it in ken le itpetmah in
hon koih a kei kutzoh ziak in ka itna honsaang hi. Hun bangtan hiam ka
kingaih nung un ka siamtheihpen a thuah in a itna tengteng katang zou
hi. Keilou a hingzoulou ding ahihdan katheih tak a luppih ding a ka zot
a a utlouh a non ngaikei a hi chia kikhen pihding hial a kavaulau ziak
a "Ukhual..non kiteenpih taktak dingleh zaw kon itluat ziak leh non
khending ka utlouh ziak in khatvei kia i lumkhawm ding" chi a haksa
satak a hin luppih lai khawng ki siamtanlouhna ngen in kadim hi. Ka
utdan a bawlzoh midang ka saisan a "Ukhual...kon itna ziak beek in hon
khen mahmah ken..nanglou a hingzou ding hileng kasianthouna hon sukmang
pihou ding kahi.." chi a khasetak a akah hithit a poisakna neuchik le
neilou a ka paisan lai khawng kamai ah film a lahbang in honglangh hi.
Ken kisuanlahna leh kisiamtan louhna omhetlou a nungakte sianthouna
kimawlna ding a kana zat lai in chethei a kikoih in poisakna ka nei
hetkei hi. Chiinnu in khenteitei ding kahi chih a hongtheih a
"Ukhual...tu in na cheet theihna ziak in poisakna nanei kei na a kon
itna in hon zuizui ding a khatveitei kentua haksa kathuak bang
nangleeng nathuak hun hong om ding ahi. Huai hun chiang in itna taktak
kimawlpih a paap (eipau a paap bang a?) om ahihdan nahon theidia kisiik
in tua ka kahsang a thupi zaw a na kahhun hong om ding ahi" a hon
chihte taangtung a hong himai mah hi. Chiinnu itna gu in hon zui a itna
ziak a nuamsa a hon koihlou dingbang in ka koih a hon itpetmah Chiinnu
ka hehpihna toh Liannu ka itna te ziak in kuamah bawl hilou in kei le
kei kibawl in aguuk in kathuakna petmah hi.
Ka ngaihtuah a Liannu in kahun paisate theina pi a hon it ahihdan
thei in kibawl hoih teitei a hon it liaileh kisuanlah na paikhia a
Liannu kiteenpih ding thupukna kala hi. Ki siik petmah kahihman in
kibawlzoh leeng ka ngap a kibawl hoihthak ding in ka kisa hi. Hun ahong
paizel a kisuanglah pipi in Liannu toh ki ngai in nuam kasa mahmah hi.
A khenchiang in thaangtat tak himahleng mihoih mahmah Liannu in ahon
iy thrih khawng hampha kahihdan ka ngaihtuah a kei tuk a hampha omding
in ka ngaihtuah kei hi. Huchia mihoih tak a kha tamlou Liannu toh ka
hong khosak lai un kataksa utna hong haat a nidang ka omdan khawng
kahon ngaihtuah neuhneuh a himahleh huchia ki subuah nawnlouh teitei
sawm in khapet zen in lapang hi.
Hun hong paizel a nidang banglou tak a Liannu chihlouh nungak dang
buaipih lou a ka omna hun hong sawtsim a nidang a ka kihuah pih
khenkhat te thuah nawnlou kahihman in kuapeuh in lamdangsa a hingei
ding ua bang chi e chin ahon kankheu khou ua kei ading a kiphal
taktakte kiphalna ziak in kei mihoih sawm na ah ka gal lianpi a hong
suak uhi. Khenkhat ten ataksa mah a honzol kia hilou a nidang bang a ka
ompih ding a lung gulh dan khawng uh a hon genpih ua kidek a haksa
petmah hi. Liannu tung a ka lungmuanna ahong kip semsem a nikhat tuh
kei kia in a om in Liannu toh phone in ka ki meses uhi. Maban hinkhua
dingleh ka gin omdingdan khawng gen in amanle ahon itdan leh a hob
muandan khawng a gen hi. Huchia kakihou lai un ka kongkhak uh hong kikiu
a kava honleh nidang a ka kithuahpih zel Mannou a na hi a ka kiguih
zezen hi. Mannou bel mel hoihna a kuamah englou a hi a kenleng hoih
kasak mahmah khat ahihi.
Khosakna aleng mi engloute ahihman un kichei dingdan leng athei
mahmah a tua hong kithop dan leeng nidang hinkhua a hinglai hileng kawi
tuntun louhdia pammaih mahmah in hoong kithuam hi. Innsung a honglut
in thutuamtuam honhou limpih a krnle Liannu kiang ah imlou in Mannou
honghoh chiin ka khak hi. A manle "kei adia na gin omna mansuah louding
in hong kidek in aw Ukhual" chin ahon thuk a kenle "hitham e..hong
muang in aw" chin kakhak thuk hi. Amah om gegu a phone kakhoih ziak a
lungkimlou in kua toh ki hou e chin Mannou in ka phone hon suhdek a
kaphal loh lemtaang sa in boh petmah in hon boh hi. Kiveng hetlou a hon
boh ahihman in a kibuanmah kabang hial uhi. Huchia ka omlai un ka
phone a hong ging a ka etleh "kahon muanglua...kahon muan bang in hong
om teitei in aw Ukhual" chih Liannu in honkhak thuk a Mannou ziak in
bangmah ka khakthuk thei nawnkei Mannou katung apan paikhelou ana hilai
a ka kiginlouh laitak in nidang a ka hihsek dan un hon hih a
"Man..nidang hinkhua zangthei nawnlou kahi..hehpihtak in dingkhia in"
chin ka ngen hi. Kei thugen zalou hileh kilawm in "Ukhual..i hihlouhna
le a sawtta ve..kuan hon thei dilah hilou a" chi in hon buan ek ek a
alampi zolsa nana natuh kidek zoulou in nidang hinkhua ah atawpna ding
chih lungsim nei in ka hong om ua sawtpi kidekta kahihman in nidangteng
sang inle nuamzaw in kathei hi.
Kalung sim ah kisiamtan louhna in kadim ahimahleh kikhel ahihtaakman
in kilung nopsak teitei sawm in ka om hi. Mannou lah a utna abeitoh
kituak in lungkimtak in honpaisan a apainung in kisiikna in kadim hi.
Liannu in hon muandan agenna leh kagin om dingdan kagenna meses kasim
thak a zumna leh ki kimuh louhna in hon puntuam ziak in ka meses te kin
a kin in ka delete hi. A hihziak in kalungsim a delete theilou
kahihman in kapuak a zangtuan kei hi. Mannou kiang ah "i omdante kuamah
kiang ah gen hetken aw" chih meses ka khak a ahon thukpah louhziak in
kalung a nuamthei kei a ka kol hi. Sawt kuam ging in a hon dawng a "ka
meses mulou maw" ka chi a aman "ka na enkha hetkei,kon en di chu.."
chin hon koihsan hi. Sawtlou nung in "ahai honsa maw...but nuam kasalua
a i sutzop ka kilam en" hon chi hi. Thaang a awkbang in ka kithei a
Liannu hon muanna subuching ut napi a kahunlui ten hon supiching
sakzoulou ana himaimah hi. Poikei..kuaman hon mulou hiven chin ka
kihehnem hi. Ahihziak in kasung lam a kisiamtan theilou in ka ondan a
lemthei kei hi. Luannu toh nitaklam apute inn a vahohding chia kizawn
himah le ung Mannou toh ja ondan ziak in Liannu mel muhding ka lin
petmah hi. Bang chileh kipel theiding a diam chihkhawng ngaihtuah a ka
omlai in Liannu in hon meses a "Ukhual..na omdan adik kei" hon chi mawk
hi. Ka lungphu ahong saang a honthei hi ngeingei dia gingta in thuk
dingdan kabuai petmah hi. Atawp in "bang a chia eita Lian.." chihtenh
khak in Mannou in ka omdan uh Liannu a nahilh ahih lehleng sihngam a
hilou chia pan dingdan ka ngaihtuah hi. Sawtlou nung in "Haha...kon chih
maimai hi.zawllui leh lamlui a naal a chi ua.." hon chi a kazaang
tuamhuai zezen hi. Himahleh nungak piltak ahihziak a im thak hiding bang
in kakoih a kalung nopna a buching theikei hi.
Theihlouh kal in hun ana pailiam zungzung a Mannou toh ka omkhawm
nung uh kha nih khawng paita mahleh Mannou in omkhawm pih ding a
honzawn nawn hetkei a kapuak a zaang tuan mahmah hi. A kallak in hon
ngaihdan beo hon genzel hi. Huaiteng lel agen inleng ka om nuamsak thei
hetlou himahleh luppih ding thu agen khak nawnlouh ziak in ka kipak
mahmah hi. Huchin khanih hoihtak leeng chingnailou chih in khosung ah
Mannou in zawlta pai chih thu than petmah in hongthang hi. Keitoh ka
omkhawmna uh khanih lel chingpan ahihman in lungsim noplouhna leeng
neilou in aguuktak in Mannou in pasal neidia keihon tokbuai nawnlou
ding chih kangaihtuah chiang in kipahna in kadim hi. Kipaaktak a om in
Liannu toh leeng Mannou naupai apa kua ahimah diam maw..chih khawng
kikum in poi kasak pihdan khawng uh kagengen uhi.
Nikhat Liannu te inn a nitak pawt a Mannou naupai ka hehpihdan uleh
huchibang a omlouh ding ahihdan khawng gen a ka omlai un Mannou hongpai
in "Ukhual..kon gen ut om hongpai zual in" a hong chi a kenleng Liannu
ka etphei leh lem honsakpih ahi a chihna in a lu hon sukkhum a Mannou
toh ka kizuikhia uhi. Saukuam kapai nung unle Mannou in bangmah a
genhet kei a atawp in ken "Man..bang gen ding poimoh nei e" chin ka
dong hi. Genkhiak ding haksa sa mahmah in "Ukhual..naupai keive" chi in
kipak hetlou hinapi a kipak bang a kilat sawm a nuih nuam hetlou a
nuihmai in hon chi a ka na zaaksa leh ka hehpih dan un kagen gensa uh
ahihman in lamdang leeng salou in ka om hi. Mannou mah in "Ukhual..ken
nidangdan a naupai dia kana kikoihlouh ziak a protection bangmah na
hihlou ing a.." a hon chihtak in ka dip hong hawm a kachi honglum puap
in kathei zezen hi. Mannou in kei hon ngohsawm a hihdan katheita a kei
kahihlouh dan lah kathei chianlua a gending pen melleng theilou in ka
dinkhawl hi. Kei ta hikei mahleh ngohtheih dia va omkha kahihman in
Liannu mai a kamaizum dingdan khawng kalungsim a honglang a Liannu
kataan nading hi a katheih ziak in lauhna in ka pumdim hi.
Huchia ka omlai in Mannou in "Ukhual..hon kiteenpih mah niteh maw.."
a hon chihbeh a thakhat in ka hehtheihna tengteng a heh in "kei a
ahikei law mahmah.." chi a kigen khiaksawm in ka pang a himahleh Mannou
in "Kei a hilou na chih utleh bangdia ngohtheih dia hon ompih se e" hon
chi in ka kithuahlai ua ka thugente uh a mobile a ana guuk khum hingei
ding hon ngaikhesak a "Na kigen khezou keiding.." chin hon vau zawmah
hi. Vuakding hia kiniamkhiak a ngaihdam ngending chihleng theilou a
ahaibang a ka omkal in Mannou in hon napaisan hi. Kahong halhtak in bang
chiding kahia..Liannu kiang a paikik a ngaihdam vangen ding chihleh
inn a pai a thil omdan ka pakiang a vagen a kadikdan theisiamsak ding
chih kakhen chianthei hi. A tawp in taithoh zezen in ka inn lam uh
kadelh phei a ka inn lampika uh katun in papi thum hongpai toh ka
kituak ua khat in "i thil hih uh zaw kisiam tan hetlou hiveng
aw..mikhat ngoh hang a i ngohzoh louhtak a khat vangoh zel.." a hon
chiphei a adang khat in "hiai khawng ziak mahmah hi innsung dongta a
hon mat ua ka na dalsawm teitei.." chi in a dawng a akhatpen in "ei
innsung hisamlou hiven sawl a i ombang a hihzel mai ding hilou ding
hia" a chih taktoh ka kipai peel uh a kituak geih hi. A mau kamuh ziak a
awlpai deuh lel kahihziak in a mau ka pelh tak a hatpai lua kahihman
in athugen uh ka zanawn kei hi.
Inn katun in kanu leh kapa ka sitting rum uah ngui meltak in anatu
ua kalut tak in ka nu'n hon na sampah a den a papi ka kituahpihte
Mannou te palai hon sawl uh ahihdan ahon gen uhi. Ka dikdan leh kei a
ahihlouhdan kagen hang in ka pan hon gingta lou in mitanu huchia va
ompih in na kiteenpih louh theihlouh ahi chi in keithu angai khe ut kei
bilbel hi. Ka omkhawm hun uh kigenleh hon gingta ding chin kagen a
himahleh kapa'n "huchia na omlai ua mitoh huchia omsa chi a na ut lou
hituanlou a na kithuahpih hi..tua kei a ahikei chihna ut dingleh
huaihun a bangdia ut nahiam.."chi in "mitanu gentheisak lou ding a kon
hilh hilhsa zuilou na hihchiah na thumanlouh gah napuak ding ahi" hon
chi bilbel hi. A hitak in tuh ka numei lung gulhdan hoihsalou a kapan
banghiam ahihlrh zawllei liaaulou ahimhim ding ihi..hon chih gige sa
mah ahihziak in kei leh kei kibawl bel kahi peuhmah hi. Gentam a
phatuamlou ding ahihdan thei in ka rum a lut in kidekz lou in kakap hi.
Mannou kadeihlouhna sang in Liannu ka taan ding in kalungsim a su na
zaw hi. Itna siangthou tak leh itna diktak a hon it a deihsakna toh
zaahtaakna toh hon en Liannu kei gin omlouhziak a tangkhalou taktak ding
hita chih ka ngaihtuah chiang in sihmai bang ka ut hi. Huchia ka omlai
in kangaihtuahna ah den a lampi a mithumte houlimna ka honphawk
khethak a lam etna nei thak in ka pakiang ah ka bil a ka zaakte kava
hilh hi. Ka pan bel bangteng hileh Mannou na kiteenpih ding ahi a
chitang bilbel hi. Kei a ding a kipahna khuavak louding ahihdan kamu
chiang mahmah mai hi.
A lohdingdan omlou petmah ahihman in mite theih a kilawmzaw ding a
ngaihtuah in Mannou pi ding in kakuan khia hi. Mannou te inn katun in
"Hongpi ding a hongkuan kahi" kava chi khia a a nulehpa leeng om
himahleh kaheh lungtang in zahtaakna neuchik leng kaneikei hi. Mannou nu
ngialbang tuh kiaak in Mannou vanding sakpih in a phaphet kei a hon
maivil a ka min a lohchiang bang in ka tawleng liak ut khop dingbang
hial hi. Keilah kahehna hon supuang in betsuk fek bang ka ut hi.
Huchi in Mannou toh nupa hinkhua kahon zangkhawm ua kenle
hihtheihdang neituanlou kahihman in Liannu mang ngilh theikei mahleng
kazi a om Mannou ngaihtaktak theih sawm in it theihna ding lampi om a
katheihteng kazui hi. Mannou leeng numei feltak leh mizou theitak
ahihziak in ka ngaihtheih dingdan a om a siam a byforce a kiteng
bangtuk himah le ung kisik vungvung in a honkoih kei hi. Hichia
nopsakna buching hizoulou ahihziak a ki sik vungvung na omlou a nipa
hinkhua kahong zat un ka nu leh pa leeng kipaksak in kathei a Mannou
inleeng amah nu tak leh a mah patak dan a bawl in kha tamlou sung in inn
sungnuam mahmah a hin suahzou hi. Nuamsa panpan leh keimahleng lungkim
huntawkta a ka omlai ka kiten uh a kha nga a chin dikuan in kiging
khollou in Mannou nau neih hun in honpha guih hi. Zan sawtnung ahihman
in ka nute kava phawng a kanubel naukhoi dia kizang gige ahihna ah
gilsung a nau om paidan thei siam mahmah thou ahihman in tuhun nauneih
hun hinailou chi a nausia ding agingta in Damdawi inn naih pah hoihding
in a gen hi. Himahlen Mannou utlou in "nu nang na om na banghiam chi a
ka sihpih lehleeng nang khut a sih katel zaw" a chih tinten ziak in inn
mun a neihding kathupuk uhi.
Ka nu hong kisa a Nannou gil a hon khoihleh nau suak khedek mahmah a
hihdan hon thei a nausilna ding tuilum suang ding a honsawl in tuilum
kava suang hi. Tuilum suang in lungnuam hetlou in kitchen ah hon sap
ding uh ngak in ka om a sawt kuamtak honsaplouh ziak ua lubg nuamlou in
kava dak hi. A gal a pat in ka nu lauhmel tak in Mannou naungek a
etsak ka mu a a kihou na uh zakei mahleng vanghiam thil poimoh tak
kikum uh ahi chihbel kathei hi. Naupiang khinta ahichih thei a
lungmuangtak in kitchen ah kalut nawn a tut lemlou pi in kava tu nilouh
uhi. Dak kalkhat zoh inleeng honsam kei ua nausilna ding lah a hon
ngen hetkei uhi. Kidek zounawnlou in kavalut a naungek puan a kituam a
nu nawitep lai mudia kinem himahleng a tuamnapuan toh kizialkhawm a
bandage a akoitakmah dawkloudia kihen khawm kamu hi. Lamdang kasa lua a
gending pen melleng katheikei hi. Mannou in a hon muhtak in a khut hon
vaan in "Ukhual hon ngaidam in aw..kon ngaihluatziak ahi.." chi in
lumkawm a hon ngawng kawi in hon kah khum ek ek hi. Bang ziak a chih
kadot leh Mannou in banghiam gensawm lai kanun a muk hong humsak in
naungek houhtak zaw hi a nang mahmah hon suun zaw hiven kikhoi damzoulou
eive bawi" hon chi a huai a chihtak in Mannou khasiatna a hong
kibehlap a "Nu...keiziak vek hi...nou a dua chinlou kahi..kisel kana
sawm a kisel thei hetlou dia phoulaak in ka om...hingtaak leeng
kahikei..kahinna la ke uchin leng tualthatna hikei ding uh...hon meklum
suk un..." chin a kap khe ek ek hi.
Lamdang kasa a aziak dinglah kathei kei a ka nu'n lah bangmahdang
buapih lou in kuamah muhtheihlouh teitei ding chi hileh kilawm in
mulkimna omhetlou hileh kilawm in naungek a tuun behbeh a a chang in
Mannou a hehnem zel hi. Kapa bel tat leng taanglou mahbang in atutna
mun ah singbul bang mai in a tu a thil omdan theilou in haksa tak in ka
om hi.Ka nu kiang a thil omdan kadot chiang in lah bangmah buaina ding
omlou hidan kia in hon dawng a ka chimoh peymah hi. Mannou in hon hilh
ding a akisak chiang inleeng khamtheih tawp in a kham a amuuk bang a
hong humsak zezen zel hi. Atawp in chihna dingtheilou in ka om a Mannou
in "Nu aw...kei hihkhelh ahi..Ka Ukhual ka ngaihluat ziak
ahi..hehpihtak in thik omdan theisak inla amah chihdan a hin poi
kasakei...a ut leh hon thatdia hingtaak a ahon koihleh hing ding
kahimai...ka khelhna non selpih ziak a nopsa tuanlou ding kahi..." a hon
chi khia a ka nubel a ut tuandek kei hi.
Naungek puan a kituam bing pom in inn konglam zuan ding in a kisa a
huaitak in Mannou ib mattang a sawm nalam in thatawl lua in hong si
faang hi. Mannou ngaihsak lou theilou ahihman in naubgek koih khia in
Mannou a hong en kol a huai hunhoih ala in naungek tuamna lianlou Sakol
bakteh in kana tepvang hi.... Keita ahihlouh dan thei gegu napi a
keita bang a etkol sawm a enkol dia thupukna lakhin himahleng naungek
kamuh in ka thangpaih lamlam a hongsuak hi. Ka nun na mel mahmah a hon
sun a chihlai bang kalungsim ah ahonglang a....Nu hiaimaw
keihonsuun...chia valahthak ka ut hi. Keita ahihlouh a ka mel kapuam
hon sutkei lehleng a chi omdan beek hon sunleh zaw theisiam ding hing
a....Mi ngoulua kahikei na a ka zisung a Negro te bang a vom leh samkil
piangkhe ding a vom ka hikei hi. Muuk sahtak leh Neh liantak ta
neiding a muk sahleh neh lian kahikei..Bang chidan a ka zi sung a Negro
naungek hongpiang thei ahia....Ka inn sung a Negro te lim khatleng
kitaak lou a ka TV ua Negro te film en ngeilou ung a...katheihlouh kal a
ka zi in Negro te film na en a Negrote lim na en ahihziak a a sung a
Negro naungek piang a diam....???
Bangziak a ka nu'n naungek mel hon musak ut lou a hiding..? Mannou a
it luatziak adiam..ahihkei leh kei a hon hehpih zawk ziak a zaw
diam..Naungek a sisa a hongpiang adiam..ahihkeileh a piankhiak a ahinna
kilaak sak..? Kapa bang ziak a singbul bang a munkhat a tu
ahiding...naungek a itluat ziak ahidiam...chihte kathei utpet mah a
himahleh kadong ngamkei...kintak in naungek tuun nawn in kahuan uah
thuuk lawtel lou tou in kava phum hi.
Katun nawn in Mannou a nahalh ta a "Ukhual..kon itluat ziak in
khelhna chiteng khelhna in kasim zoukei...na ngaihdam taak leeng
kahikei..Sihna gu hon dawnsak mai in.." chi in a hon kahkhum ek ek hi.
Gending penleeng katheikei a Mannou khekhuan taw ah katu suk hi. A
pauzaw sam omlou hial a katut uh sawtlou in Mannou atha chaulua ahihman
in a ihmusuk a kapa en in "Ka thugen na gingta kei a ahi" chi in keita
a hikei chih kahilh lai a hon thulaklouh mohsa leh dik kahihdan
theithak leh chih ka utziak in ka chi a, paulou a sawtkuam a om nung in
"Nang ta leh nangta lou a vaihawm kihilou ahi..a taksa enlah in a
hibangbang etlah ding ahi " chihtengkia in ahon dawng lelauh hi. Mannou
khending maw kiteenpih laiding chihleng kathei khezoukei a khending
inlah itna tampi napekhin ka hita a khenlouh ding inlah ka kikal uh hon
sunuamlou tuding melmu kha kahi zel a....gawtmun a ombang in haksatna
katung ah hongtung hi. Chih dingdan theilou in kapa kiang ah "Tua bang
chi ding" ka chikhe phut mawk a theihsiam huailoupi himahleh kagentup
kapa'n nathei a hiding a "Na zituh na zi hilou thakthei ahikei" chi in
lumding in honpai san hi. Ka nu ka en a Mannou tung a lungkiatna neilou
ahichih kathei a a hunpaisa hoihkei mahleh keileng hoihtuanlou
kahihdan kithei in hun paisa sang a poimohzaw tu hun hiven chin Mannou
it taktak ding in ka kisathak hi.
Nupa hinkhua kahon panthak nawn ua lungdam ni in bangmah phawkkei
mahleng lungkimlouhni chiang in Mannou sung a mivon hong piang
ngaihtuah in kei leh kei kihehsak in kakal uh hon toktuahtu ahi gige
hi. Mannou tung a lungkimlouh na ka neihchiang in ka Itluat Liannu ka
tankhaklouh kahehna hongpuang in akhenchiang in kavuak hunbang ahong om
hi. Ka kampau in Mannou mihoihlou chi in mohsak zelmahleng kalungsim
in keihoih leng mihoihlou ka chihtoh kituaklou a ka itpen Liannu toh
nupa hinkhua zang khawmding hi ung a chih kahaih kei hi...
Huchia kum 40 phial paita a ka omdan ka ngaihtuah lai in Mannou in
"Thangpu toh a lawmnu ki ngaihtuak petmah uh hive aw" a hong chi a
thakhat a halhguih in kabiang a khitui kanul hul hi.
Beita
December 5 at 11:45pm via mobile
© Siamsinna leh Vakiangbu
Comments
Post a Comment