TUALNIAM IITNA

By ~ Palemtheilou Papektawl

KA ZALMANG DING A LENG KA DEIHLOUH HIMAHLEH KA MAI A KOIH AHI TAK ZIAK IN UT THU HILOU IN KA HON MAITUAH TA HI.

Et mai aleng mi etlah huai leng kihi lou, Neih leh lam Chi le hang lah mi deih louh zah leng ki neilou. Ak bang mai a hin khua ka zat lai a kei honna iit a hon na ngai om nana chu selna vual theilou ka hih man in Dawn na kana peta hi.

A hon itna thu sang sak mah leng ken zo iitna ki chi bang ahia chih leng ka thei kei, Nungak ka neih masak na ahi ziak in ka zei kei pet mah, Bang ziak a ka theih kei"ka zah tak pumlum mawk a nidang a mi hon pautuh ding lau hileh ki lawm a pau khe lomlom gige pa chu A inn sung uh ka lut nak leh Ui-muk hen ka bang mai ta hi. Ka tut dan peuh a lem thei kei, Hih ding leh gen ding theih louh man in phalbi zan vot mahmah hina pi'n tuivot bang ka dawn thithe hial hi.

Kei ka zei louh hang in ka Nungak nu bel itna ziak a lungsim mansuah dingkhop a hinkhua ana zangkha ahi man in a zei khop mai. A hon bawldan te nuamka sa a, A hon houpih maileng kei a din kisak thei pihtham bang kasa hial hi.

Hun leh nite hongliam zel in Nungak tangval kal a iitna bang ahia'' Chih te awl2 in ka hon thei pan ta. Ka itna ziak in nidang tengsang mah in amel leng hoih zo hin ka thei. Mite adin bang hikei mah leh kei a ding in zo Ruby suangmantam sang in leng a manpha zo. A kiang a om chu kei adi'n vangam masa bang mai in ka thei.

Lungngaih na ding himhim a omkei, iitna thu va gengen kei mah leng amel muh mai leng kei a din kipahna bukim ahi mai hi. Ka nungaknu (Mawite) ngei inleng hon ngai mahmah ahi dan leh a kiang a ka om chiang a lungnuam ahi dan khong ahon hilh zel a, hun ka neih nak uh leh omkhom kei mahle ung phone tungton in itna thu ka gen khom zel ua kua mah theihpih louh in nuam kasa tuak mahmah sek uhi. Ka itna zo muh theih hileh mutpuak bang mai a khang ding in ka gingta. Khokhat tui khat le kihi lou melthei ngei leng hisam lou muh chil apan a itna mittoh ki en pah theih mawk lamdang chih louh kan gen ding a om kei. 

Hun leh nite mualliam zel ahi man in mawite ka iitna chu a thupi in alian mahmag ta. Bang sem in koi mun a om mah leng ka lungsim ah a mang ngei him2 kei. Khat veivei ahoih lam in ka ngaihtuah a kei vuak bang in ka nui2 mai hi. Khat vei2 lah a selam in ka ngaihtuah a ka kap dek2 zel hi. Itna ziak in lungsim a gim thei tel mai. Kei ngaih bang in ahon na ngaisam de aw..!! Kei vei bang in ahon na veidia aw..!! Mi hausa vual englou mel et a leng simmoh huailou te bang in kamsiam tak in va gen le uh kei nimnem leltak a din ana gin om ngam tak2 na dia aw...!! Midang bang hon neihsan mawk ta zen2 leh bang chi'n hinkhua ka zang mai zen dia..!! Itluat vang in lungsim ngaihtuah na chu agilou pet mah. Mawite inlah iitlua ngailua ka hi lam gensiam kei mah leng ka omdan mai aleng theilua ahi man in ki lelsak natak a la hileh ki lawm in a omdan ani ani in a tuam deuh2.

Thu hou chih2 khong in a hon heh san a. Ni nih ni thumbang houpih zoh ding ahi nawn kei, Hai mah leng mawite kei a lungkim zou tak2 nawn lou ahi chih ka thei. Ka dinmun a haksat luat ziak in tawpsan mai bang ka ut a hile ka itna ziak in ka lungtang ka khauh sak zou kei. Mawite in lah ka iit dan leh ka ngaih dan thei lo mah2 sam ahi man in ahon khen ngam kei zel, Hon khen ngamlo di zen a ka itna thupi sa ahi leh ama'n le iit tak leh duat tak in honna enkol sam mai leh zo. (iit tak2 a pom ding in zo I pianphung le tual na niam lua hi ven) TUALNIAM mah leng ka itna zo Singkung a pou thei ding hileh "SUANNI MO (2) chihchih ngai din ka gingta kei. Ka ngaih na lah tulvuah a luang ding hileh Tuichiim tung thak nawn ding in ka gingta. A khe-pi mong apan a alu zaang tan vel sipsip aleng dem na ding himhim ka muh louh lai in Mi te ading in bel Hoih na himhim omlou hia...!! Na nungak nu'n hia ahih a, hi chi'n a om a ahoih lua na nei fuh lua hon chi ding uh ka sak leh TEUH LOU MAI Koi apan in a tan chin za mah leng a hoihlou lam ngen zak ahi mai, Mite gen leh dem na te chu kei a dinka iitna lian sak tu in apang zok ziak in Lawmta kal, inn sung ah ka val deuhdeuh mai.

Kou bel ki thei thou mah le ung, Ki theih taktak na omlou pi a na ki ngai ka hi ua, Mi a thei hoih mahmah ten hon deih sak louh uhi, Kei bang in leng a kho-hei gamtat dan tua ka theih zah a thei hileng sihpih zou di khop hial aka iit ka gingta kei, Thil teng ka hon thei inla (Kua te hiam chih dan hileh I ngaih te ak-tuam sia leng hoih kisa mai ahi) A chih dan deuh un Itna mit toh kana et khak tak ziak in khovel mi hiai zah zou zai lak a ahoih pen dan in kana pomta mai hi. Itna ki chi chu lamdang tak ahi, Itna ziak a ki ngaidam thei a, itna ziak a ki ngaidam theilou a, Itna ziak in ki nui a, Itna ziak mah in ki kap hi. Mi hing ten iitna ana ki thei siam leh Khovel ah lung ngaih na di tom deuh ding hi. Itna lah ki thei siam mahmah lou ahi chia' Moite toh ka kal uh leng ka buaipih thei mahmah mai hi. Ei lah amah ngai a mun khat aleng om maimai thei lou zen aki om, A man lah tangval dang toh hon kop zo mah lai. Mi'n hon deih nawn lou a adang hon neih san ngam hi ven kana ki hem ding chih na chang lah ki thei lou, itna mitdel vang hiam, itna gilou vang, Lawm leh vual te khen khat in hon chiam nuih zialzial zo mah uh. Moite toh ka kal uh chu buaina khukpi a tom lut di dan a aom ziak in ka lau a ka lungsim agim thei luat ziak in ann nek ding ka phok louh hun leng a tam thei mahmah mai Bang chi leh ka kal uh ahoih thei dia, bang chi pan lak a bang chi om ding ka hia chih ka ngaih tuah na in mitsi man lou a ak-a khuan hun leng atam thei mahmah hi.

Pilna siamna lah mi neih zah ki neilou, Sum leh pai alah mi hausa te sikha lel kihi ei chia, kei a dia alampi om sun chu paulou punlou a doh zohna ahi ta mai hi. Moite inlah ka lungsim ngaituah na leh ka thuak nate thei pha mahmah lou, theih siam sak som a igen chia lah bang mah tan ki gen man lou "Dondon duanduan khemkhem" chih teng a hon zou, Tangval ni leh thum bang hon neih san a heh mahmah hi napi'n vuallel lua kisak na in ka hun teng ka zang beita. I kam in khen ding chi zel mah leh I iitna in gen ngamlou maimah ahi chia, phunlou pau lou a doh zou tak a thuak tentun mai, Ka houpih dan lah khek tuanlou A inn ua ka pawt dan lah khek tuan lou ka kampau lah khek tuan lou in ka mi iitna hin khua chu haksa tak in ka hon zang tou ta mai hi, iitlua ngailua ka hih chia tua dan lou ngal alampi ding dang a om kei zel hi. Moite chu ahinkho lui ana dik louh ziak in mi hi lemlum mi ahi a, Ngaih le neilou Ngaih lou le ngei tuan lou. A lang alang a leng mi ahih ziak in Tangval dang hon neih san zel mah leh sawt aki ngai tuan kei uh, Chi moh leh bei dong a aom chiang in ka tung a asiam mahmah a, mi kamsiam maimai kipah pih in ka lung akim thei mahmah hi. Sing om louh na mun a gua zat a hon zat lel himah leng alung sim taktak a pan hong suak di bang in kana koih sek hi. Ngaih tuah na bei zen lah hilou ahi chia, Theih siam theih na leng kei sang mah a lian nei zo ahi man in nikhat chu hi chi in ahon gen hi.

U' Kei bang lel tak na hon iit khang hampha ka kisa a himahleh vang tah lua nahi, A hon chi a theih siam theilou in lamdang kasa a Bang a chia mo..?? Chia ka dot kik leh, Kei mi thulim lou misual iitna ah leng lungsim khat nei theilou, Ka ut chia hon heh san ing a, ka ut dan2 a kon bawl chia le heh mahmah lou, Na hon iitna ka tan vual hilou ahi Kei sang a mi hoih zo n'ang toh ki tuak ding mi atam lo mahmah kei apan ki hem inla na lungkim zok na ding leh na kipah zok na ding zong in Kei zo ka tuh gah mah at ding ka hi chi'n ahon gen hi. Moite kam akipan hi chu bang thu ka zak in lamdang kasa aziak kei ngaih bang a hon ngai a kei iit bang a hon iit louh ziak hi din ka gingta hi. Ahi alah ken thu bul bal ka theih louh ziak mah leng ahi, Moite apan ki hem a midang va ngaih ding in ka iit na Gui a taksa tung a sau zamgop ahi man in taisan zou ding vual kahi louh ziak in Mite adin bang mah hikei mah leh kei a di'n bel lawm leh vual inn sung mite tung a ka lungkim louh ni aleng ka lungkim na leh ka kipah na pen hi gige ahi dan leh zingkal a ni hong suak a nitak lam atum kik bang lel a ka itna la kik thei lou ding ka hih dan ka gen hi, Huchin a Moite inleng ka itna kip tak a pom a itna khe khat a ding khom a, Lengdang himhim sailou a Sih na in ahon khen kei ngal leh khen nawn lou di'n a thak in ka ki chiam thak uhi. Hun haksa tampi te lak akipan in suahtak na khat chu ka hon nei thei khong2 ta hi, Tua ni akipan in nopsak na hinkhua ka hong zang toupan a Ki tenna hial om kei mah leh ka Zi dan in ka ngaihtuah a,A nop sak na di tan in omsak zou kei mah leng kei hih theih na tan in bel Ka duat petmah, Hun te hongliam zel in kakal ua iitna meipi zaam pen a thupi in a hong lian mahmah ta, Ki iitna dikta a ki iit a ki ngaihna dik tak a ki ngaih na ah bel Ki muanmoh na, Ki ginglelh na chih te a om himhim kei, Mi'n bang hon chi mah le uh kei adi'n zo ka bangkim na hi ki chih tuah theih lai hun kankan a nuam a om din ka gingta kei, Itna in zo khentuam a nei kei a, A zawng a hau, Apil a siam leng khentuam a nei kei, Huntom chik sung kipahna ka zatkhop sung un kadam sung a ka manghilh zohlou ding leh thilpawi petmah kana hi kha ta hi, Christian ihi ua khiallou ding chihna ana hi pah kei hial hi, Mihing hi a Sisan a hing ihi ziak in Sisan hon lum chiang in Christian te hih dia ki lawm loupi pi ihi khak leng ana tam mahmah hi, Neih leh lam a mipha lou nana chu kei ah sawt alungkim zou kei, Hun hongpai zek chia Nupa hinkhua zang khom a, A nuam ahaksa thuak a ka hih na bangbang toh hon pomdia aki chiamna pel in Khenna dingthu ahon lel ta mai zo Bangteng hih a bang chi omding ka hia..? Ka lungsim ah bang mah a om theih nawn kei, Hiai hun chet in bel Khovel a kana piankhak leng ka kisik tuntun mai alah ka hih theih bang mah a om kei, Itna thu leng Moite in hon hilh ahi a, Khenna thu leng a ma honhilh ahi ziak in Na kasa pet mah. Bang ziak a tua hon khen di'n a bul hon panse..!!

A tawp tan tungzou lou din bang ziak a hon kinem sak..!! A ban zoptheih louh ding thouthou bang dia hon ki hetkha sak se..!! Khovel a kaki nepna pentoh Ka kal ua ki zopna Adam leh Evi ten neklouh ding singgah a nek ziak ua Pathian toh akal ua itna Guizam a tan bang in, Neih lem lam pilna siamna ka neihlouh ziak in Hih tan in a omta "Bang ka gen ta dia le" Ka tan tawk itna mittui toh puldou na ahi ta mai hi. Khua amial a khovak kal ka ngak lah Khual avak a Khomail kal ka ngak lah, Lungkim louh na khovel a teng chih mah tak lungkim na di a om kei, Khual a hong mial a Khavak nuai ah Zailaa oih siam te zailaa oih ngai kom in innkhong ah Ka ngaih mahmah Moite ngai in lungleng tak a ka tutlai in Lungzuan nem ding hileh kilawm in Tungsol kha a hong tang nawn ta, Tungsol kha tang etlawm tak mai in ka inn kiang ua Buh Gai dia kisa etlawm mahmah te asalh vak singseng a, Buh teh tung a daitui tamlou omten hon tea setset in lunglen a puang sak mahmah sek hi. Zingkhua a hong vak a Chim kisa a Kholak I pawt leh leh Mi'n ei chou hon en uh hileh kilawm, Sing leh Gua peuh mah lah Hon Sunpih mah bang a Kipah mel tak a om mahmah lou uh. Thuak haksa sa a Lawm leh vual te kiang vagen le hang lah Na choh ve a tung a mi thumang lou hon chih san lel uh. Hi chi tuk a haksat na ka tuah di lam theih khol hileng zo A itna ana sanglou di hing a, Mi'n hon khen nung alah Haksa kasa lua Hon ngai thak mai in chia va thumthum lah ki suanlah huai zel.

Kei chu Nungak khat in a hon khen ziak maimai in ka hinkhua zang sual ding ka bang ta, Lungsim thomhau tak a om a Dip hom tak a ka omlai a heh nem tu ding lah neilo ing a, Zu khong dawn a kham sung lungnuam tak a imut khong ka kipah na omsun a suak ta hi. Lungnop na ding dang leng zo ana om tham ding hile chi moh leh beidong kisa a Zu a lungnop na kana zon khak chu pawi pet mah. Zu inlah bang mah tan kipah na hon tunlou. Hi chi bang a hinkhua liangvai tak kana zat lai in Lung nopna bukim leh kipah na tawn tung nei tu JESU ana zuan kha hileng Hi chi tel lawmlawm in kana sual kei ding hi. Lawm iit aw, Leitung a kinepna ding himhim neilou a, Vangsia kisa a lungkham tak a na omlai tak in zaw JESU ah lung nopna bukim om ahi chih leng na phok kha khol kei maithei. Hile ki ngaihtuah zek lou in zo Khamtheih chi tuamtuam te ah lung nopna zong pah ken. Khamthei in mo lung nopna a dak kal a sim chou ahi ahon piak theih. Lung nopna bukim leh kipah na tawp ngeilou JESU kiang ah na haksat nate hon pahpih in chin thum le chin hon panpih ding ahi. I phok louh lai a leng hon phok a, A khial pen I hih lai aleng Hon ngaidam ding a mansa. iit tawplou a hon it a, A pa gam a siampu hi ding a hon sam Pa kiang ah tulkhawl chiat ding in a thak tak in ka hon ngen ahi. 

Ka kipak.

©Siamsinna leh Vakiangbu