TUN-ZUA PAMPAIH LELLIANG VONTAWI

~ ZM Tonsing

Ngeina dan a ann ne zou dukan a ka va tut pekpak leh naupang thum hongpai in ‘Kingfisher’ hongkan helhal uhi. Om nawnlou ahih dan dawr neinu’n a hilh khit a paikhe pah d’uh ka sak leh ‘diablo’ ahon kan sawnsawn lai ua. Naupang teitak zaw ahi ve ua, theih ahau khopmai uh. Kingfisher kichi zaw amin ana zakha sammah ing, diablo chuh ka zakpatna! Tua naupangte phateuhlou dan keive, keichu ka thring lua!.

“Tunitak hongkan mun na zozen uchia” chi’a dawr neinu’n chiamnuih thutak a a chihleh ball pekna a a vualzoh ziak ua lawm ekh ahih dan uh hon gen chiauchiau uhi. Eilawi zaw thilkhat peuh a lohchingle lawmpah zungzung; lohsam le lah kisiatbat naihnaih hang a, i kingaihnatna uh lian in chin et-ton huaitak zaw ahi mah ve!.

Dawr neinu houpihna hun lemchang a la in, “Hiaite khawng na lei uh na nu leh pate’n hon theile uh honsal lou d’uh hia?” ka na chikha manlang hi. Dawr neinu’n ka khe hon tuanzat in amit ah ‘sign’ hon pia mahleh tua naupangte’ ka awlmohna ziakin ka kitheihmoh bawl thouthou a, ka thugen ka genzom thouthou hi. Naupangte le kisuanglah, nuamsa lou ahi di ua avan leidek uh lei ngamlou in a kiik maimah uhi.

Dawr neinu ngaihdan ahi hetkei. Hon mitsit khum daudau a lah ka kimaingal ziak un poi ka sa lawmlawm kholkei. Ahi a, kei ziaka a summuh d’uh taan ahihman un thukhat ah ka kisuanglah gusim thou sam hi. Hiai a alei louh hang ua mundang a lei veve ding uh, Vaite’ dawr khawng hizo-mah maithei. Huaikia le hilou, chiik deuh a kei hon gense duh eilai ve uai. Huaiteng kia in a beikei lai, ngai dih, hunlem ah a khuttum uh ka nekmel kua’n a thei a?!

Dawr a om dia zaw kamtam deuh lampang mah keive. Huai ka na genziak a tua naupangte’ hinkhua hoih ding ahi kholkei maithei, himahleh, tunung a i nam heutu ding, amaute i kinepna uh ahihziaka awlmoh a ana genkha chuh ka hi penmai. Thukhat ah hichi dan mihing a tamleng a zuakte a dia summuhna thupitak khat ahihmawk man in vualzawlna i chi mai diam? Huan, naupang ahih zawkmah un chuh a zuakte maban a limchi!

Summuh nang ahihpeuh leh midang’ siatna phetlou sihna natan tunthei ding thil hileleng poisakna himhim a om nawnkei. Summuhna dia mahni taksapum nasan zuak poisa lou, sesum’ vaihawmna khovel a om ihi. Gam-le-nam it a, a khantouhna di awlmoh a puahsawm a nna sem nuamte’n a sep diing man uh sum piak ngai. Sep man hilou, sep di man!. Sepman a hon lakchiang un a awlmoh u’leh a poimawh ngaih uh gam-le-nam khantouhna diing ahi laina diam?? Ama’ summuh nang ka taansak in chu midang’ siatna diing hileleng bangdi’n dawr neinu’n hon mudah lou zenzen dia?

Dawr neinu toh kihih meuhmauh a ka om lai un nungak duangchiang, van a kipan Angel ahon totkhiak uh ahi di e chih di phial a hoih, gensiatbei koulam zuan in hongpai ngeingei hi. Mitdim zen in ka na en phephu nilouh a. Ahon naineh hiaihiai leh a hoih deuhdeuh zo mahlai hi. Ka muh ngei mah bang sa in ka na meltheih lo-mawk ta get hi. Ka muh ngei ahihleh bangchik in, koimun ah, banghun in (?) ka theituan kei.

A melhoih dan i gen khin. Hichi zo-deuh leh chihna di a om kei. Mihing bawltawm melhoihna te a ngaihsang melkei. A kinuh zohlouh ziak hia chihzaw ka theikei, ahih zenzen leleng huaipenmah ahoihna thuguk ahi zaw. A melhoih mahmah hangin lunggimna leh puakgik thupitak nei ahi chih a tal a kigelh hialkei mahleh theihlouh vual ahi kei.

Papi sa chilou in hiai nungaknou, ‘Angel dungsun’ theih utna liantak ka lungsim ah hong om mawk hi. Va houpih leklak mawk di lah ka theihngei ahihlouh banah papi-sa gamtatna di’n thil kilawm hi’n ka koihkei. Ka zul a mukpuak kenkun a tu leh hon mitsit khum daudau zozen nu kia ka dot leh lam-etna khen ah ahon hoih dawn mahmah in a tanchin a theih dandan a hon hilh sipsip hi.

“Anu leh pa ka theikei. Mi inn a om ahi. Tua a omna a tanaute uh inn ahi a, sawtpi a kipan om ahi ta. Tua a omna te ‘pu’ a chihman in ka gintakdan in a nu’ sanggam pasal te hi di’n ka gingta. A fel mahmah hangin kipahna mel leh pahtawina ‘aw’ kichi mu leh za vang mahmah, mi vangtah leh hehpihhuai mahmah ahi. Amin Kimpi ahi” chi’n tomkim tak in dawr neinu Lunnou in honhilh.

“Kimpi...Kimpi...” ka lungsim a chikawm a ka ngaihtuahna ka taivel saksak hangin ka theihngei ahituan kei. Hilele, ka meltheih. Sawtlou nungin baltin liandeuh mai in vok-ann ahon khaitou toitoi a, a lelh chi mahmah hi. Theih utna liantak nei ka hihman in hiai hun lemchang a la in a vok-ann ka va khaipih mawk hi. Kithei ngeilou ka hihziak un lamdang sak leh kisuanlah a thuah a, zum in nuam a sa hetkei. Huan, zi-le-ta neikhinsa ka hihman in kenleng midang honmuhkhak ding ka laulo sam hi.

Ka pai kawmkawm un a min, a omna leh a nnasep khawng ka dong hi. Ka dotnate hoih taktak in ahon dawng a, a kamtei in houpih a nuam mahmah mai. Hichibang melhoih, fel leh kamsiam toh ka kitheihkhak d’uh lam theile’ng zi ana khanglang lou mah di hive’ng! Amin, omna leh thil tuamtuam dong a ka houlim kawm ua apa min ka dot zenhouh leh lamdang sak chimeltak in a lampi pai bang hong khawlguih zozen hi. Paulou, nuailam en dedu in awl-awl in apai hi. Ka thil dot dongsual – a pa om nawnlou ahi chih ka chiang.

Himahleh, theihbeh utna in hon se te-tet ahihman in a nu min ka dong nawn a, dawnna ka ngah tuankei. Lamdang sak chimeltak in hon en tuantuan hi. Sawtlou kihal in a hon sap didan ahon kan ziakin ‘Pamang’ hon chi di’n ka hilh. “Pamang bangziak a hiaite n’on dot zenzen?” “K’on muhngei mah bang k’on sa alah a hun leh mun di ka thei zoukei. Ahihhangin k’on meltheih lo-mawk hi. Anaupang lamte hon kitheilou, na nu leh pate bek theihngei ahi uh hiam chi a hon dong mah ka hi” ka chi a.

“Pamang kei deihtel thu hikei mahleh ka tanchin pen mitheih diing in ka zum mahmah. Kei deih a ka tel ahihlouh dan n’on theihpih masak ka deih. Ahi a, ahitak in zaw ka tanchin mitheihtam ka deihkei, himahleh, n’on dot ziak in k’on hilh ding. Ka pa n’on dong a hiaipen khovel a kei a dia dotna haksa pen ahi. Pa neilou khovel ah mihing a om kei, thu dik ahi. A si khinsa pa neite leng pa nei ahi ua, apa te uh taksa in dampih nawnkei mahle uh mikia a pa te uh min beek genthei in, huai a kipan mi’n a theizel uhi.”

“Keileng mihing khat ka hihsam ziakin pa neithou lou di ka maw Pamang” chi’n khamvuallouh a abiang a mittui hong luang zungzung hi. Sawtlou nung in ahon genzom nawn a, “Himahleh, tunitan in ka pa kua a, a min bang a chih ka thei naikei! Ka pa min ka theihlouh ziakin milak ah mihai ka bang a, haksatna genseng vuallouh ka tuak, ka tuaktou zellai diing.”

“Ahi a, Pa neilou a ana khangkhia himahle’ng Nu bel ka neisam hi. Himahleh, vangtahna in ka nung-ka ma ah hon buak a, leitung ah ‘pa’ chih ka kam a a pawt hetlouh kia mai hilou in ‘Nu’ chihleng sawt a pawttuan kei. Naupang chik ka hihlai in ka Nu’n hon omlouhsan hi. Ka nu’ mel leng ka theichiang nawnkei sim hi” chi’n a tanchin hon gen hi.


“Kim, ahihleh na nu min bang a, bangziak a hon omlouhsan ahia?” chi’n ka donglai thouthou a. Thuduh ahon sa mahmah maithei, himahleh, ka hehpih mahmah ziakin a tanchin a kimzaw sem a theihbeh ut a dongdong ka hi zaw hi. “Leitung ah nu tampi a om a, lunggimna tuak tampi leng a om. Mi nute’n zaw a lunggim ua lehleng a tate uh itna ziak bek ua thuak teitei ua, thuakmualsuah samzel uhia maw Pamang. Bangziak a kei nu’n a lunggim nate hichi thuaklah diakse ahia? Kei a kipan lam-etna himhim neilou a diam?”

“Ahihkeileh hichibang haksatna chiteng ka pal ka nu’n hon deihsak a diam? Ata hon itlou a diam? Hichibang thuak di mawng a Sian’ siam ka diam Pamang, kei a di’n khovel ah lam-etna himhim a om nawnkei. Ka Nu’n a lunggim ziakin (?) ama’ deihtelna liuliau in hon paisan hi.”


“Damlouhna thuak zoulou a hon omlouhsan hile zaw ka puakgik zang deuh di hiven. Tua ka neu a kipan pa neilou ka hihkia lou in, ka nu’n ama’ deihtelna a hon omlouhsan ahihman in, ka nu leh pa’ gamtatna in ka maban hinkhua saupi a sawkkha hi. Mite’n hon et-dan uh a tuam a, a khen in hon hehpih bangin om mahle uh atamzaw in hon simmohna un a zang ua, ka nu leh pa sulnung teng ke’n ka thuak a, ka vuallelhpih mahmah hi. Bang dia hichi bang haksatna thuak dia khovel a ana piang sese ka hia? Pamang, keizaw Tun-Zua Pampaih Lelliang Vontawi Hi’ng e!”

“Kim, ahihleh na nu min bek n’on hilh thei diam?” chi’n ka dong lailai a. Ka nu’n lah hon deihlou a hon paisan ahihchia ka nu min k’on hilh in om zia nei di hia chikawm in a nu min Vunghoih ahih dan hon hilh hi.


Anu min Vunghoih a chih toh kiton ka theih ngeilouh thute chiangtak in ka theikhe kuau zozen a, gen di theilou in ka om bengbung hi. Paulou hial in ‘Vunghoih’ chihkia ka lungsim ah a om den a, kum 20 paisa a ka sulnungteng ka mitkha leh ngaihtuahna ah tuibuak mah bangin ahong bo-khe loihloih hi. Nungak nu’n leng lamdang sa in anu theingei ka hi hiam chih hon kanmahleh, kitheihmohbawl in theilou ka hih dan ka hilh a, a omna a pute gate tan ka va kha hi.

Ka lungsim ah Vunghoih a mangkei. Kum 20 paisa itna tellou taksapum etlahna ziak a ka kingaihpih midang hilou in Vunghoih ahi. Naupai ahihlam hon hilh in suke ding in ka sawl a, himahleh, Vunghoih a utkei. A tomlam a gen in ke’n leng Vunghoih neinuam tuanlou ka hihman in midang ka neihsan hi. Tua nungaknou ka houpih pen ka thahsawm Vunghoih in phallouh a haksatna chiteng toh ana thuak ka tanu ahi chih hilh tuanse ngailou in ka theikhia hi.

Kisiamtanna di himhim ka neikei. Tu’n ke’n zi-le-ta nei in, ka zi ka ta te toh khosa khawm mahle ung hiaithu ka zak a kipat lungnopna leh kipahna himhim ka neinawn kei. Vunghoih, Kimpi’ nu hinna kei laksak ahi chile’ng a khialkei di. Mihing hinna ka lak kia mai hilou in, nu leh pa nei a, lungnuam leh kipak a lawm-le-vualte pawl a, lungsim siangthou leh kipak tak a mahni innsung a khang di lai leitung a hinman le om sa nawnlou a kingaise mahmah a Kimpi koihtu apa, kei ka hi.

Hun lemchang masa pen a Kimpi kiang a pai a, ngaihdam nget leh a pa ka hihdan gen sawm a hun lemchang ngak a ka om lai in ka khanglou a ka zalmang lel ana hi hi.

20/05/2015

©Siamsinna Leh Vakiangbu

Comments

Popular posts from this blog

PATHAWI HIMAHLENG!!

PALLAI NITE

NATNA LAUHUAI COVID APAN PIANTHAKNA