By: Paumuanlal GuiteTUN LE ZUATE KA KHUALVANG A LENGKUUL HI’NG E…..
Naupang chik hihlai apan in nu leh pate’n haksatna tamtak toh honna
kem piching uhi. Zingkal ann nekzoh phet in I puan hong kheksak ua, skul
kai ding in hongkha zel uhi. Nute kingai mahmah ahihchiang in kikah
ek-ek sek a, I hahkah luat chiang bang in achang in hong khatu I nu
nasan mittui hong luangthei hi. Huchia skul a hong khak zoh chiang un
amau kiloh, summuh theihna ding, ei hon kep piching theihna ding uh, I
khanvualte englaw lou a I omtheihna ding ngaihtuah in a gim thei mahmah
mai uhi. I tawpphet chiang in skul gate ah hong pii ua, en bang I nute
gim ding lam himhim phawklou in I ut leh I kipawsak a, I duh leh I
deihteng I ngen a, sum neilou hon chih chiang bang un heh in I kap zel
a, huaichiang in a neih sunsun uh, a changbang in a lawmte uh sum cheng 1
khawng batlaak zozen in hong leisak zel uhi.
Nungaknou I hong hita a, lawmte thilneih bang ki-eng thei mahmahta
hi. Abiik in numeite’n van thak kipakta diak a, numei van leng a
suakthak tam theise ahihmanin hoih I sak mahmah khat hong leisak mahle
uh I kipahpih sung a sawt hetkei a, athak deihna lungsim bangmah kallou
in kineitou zel hi. I nu leh pate’n lah genthei sa a I kingaihsiat khak
ding alauhman un sum neikei mahle uh I mai ah lungkham mel apaw ngeikei
ua, ahuchih chiang un en amau dinmun theilou in I deihdeih kingen a, hon
leisak zohlouh chiang bang un kinuak in kiheh thei mahmah hi. Hichibang
hinkhua I zatlai khawng in I nute’n a lungsim uah bang a geel mah ding
uam? Chih bang lungsim ah hong suak thakthak maimah hi. Hizou liai hile
uh ei ading in bangmah a ngaplouh uh aom gintak huai hetlou hi….
I hong lianzaw deuh a, tangval ngaih chih bang I hon theitei sam hi. I
numei hihna I khateng hunbi te bang hong om in, I ang bang hong
khangsim panpanta hi. I lungsim ah ei leh ei bang hoih kisakna om pian
panpanta a, puan silh bang kikhek mun deuhdeuh in limlang mai ah hun
kizang tam deuhdeuhta hi. Tangval khenkhat bang in honna thoh bawl
chiang un kizum mahmah napi in I lungsim khat nuam mahmah a, kiguuk
nuihnuih thei hi. Lawmte tangval neite bang a tangvalte khawng utoh hong
kiton chiang bang un ana kihaza gu thei mahmah a, nopchi kisa thei
mahmah hi. I khodaak chiang bang inleng nidang a I lawmte sang in leng
pasal omna lam kimitsuan simzaw giaugiauta a, ahihhang in hong theih
ding uh bel kilau mahmah zel hi.
Ngaihzawng I hon nei a, I gintak a banglaw lawmlawm kei hi. Numei
inbel a tangpi in pasalte kiang a mawk gen theihlouh natna kineisek a,
huai hun chiang in I thabang zoi in I mood fuh lua chih om khollou a,
pasalte’n hon theisiam khollou ahihman un kisiatna ding hon tam mahmah
hi. I tangvalte nungak khat toh kizui lelah I lungsim teng na, I tha zoi
dimdem, en lengla hau zek lengla I tangvalte’n hon muangmoh zel uh. A
haksa thei mahmah hi. Numeite pen atangpi in kilungsim neuzaw, kihehbaih
in ki-serious baih zaw ahi a, himahleh huai thei gegu inleng I
tangvalte’n hon theisiam kei pahpah ua, tangval neih ahaksatdan
kitheipan lel hi. Kituak thei mahmah lou in khat toh I hon kikhen a,
aban zaw ka nei nawnkei ding I chi hi. Himahleh a na neikhasa ta lawlaw
chihmah tangval hoih I sak sim bang in hong etbawl zek leh I lungsim
amah a ompah zel a, I thugen mangngilh in kineikha zel hi.
Hunte khawllou a pai zungzung ahihmah bang in I taksa leh I lungsim
inleng pichin lam hong manoh hiaihiaita hi. Kum 24 lam bang I hon
phatouta a, I nidang lungsim leh omdante bang haihuai leh zumhuai I
sakkik a tam mahmahta hi. I lungsim khat piching zaw deuh chihmah nu leh
pa muhkhiat sun teng a zangbeitu a pang gige bang ki ut nawnlou in a
panpihtu hihtheihna ding bang kingaihtuah theita hi. Inn I omchiang in I
nute sepsep bang kiseppih theita a, a buaina bang uh huh in apanpihtu
khat in kipang theisamta hi. I huchih chiang in I nu leh pate zong
kipak deuhdeuh ua, a neihlouhtan nangawn uh ei ading in aphal deuhdeuh
uhi.
Nute’n a chang in hong houpih zel ua, “Bawi, tangval ngaih lam ah
hong pilvang mahmah in aw, mibang a hau vekvuk hikei lehleng mihoih,
Pathian phawkte mah hong teel in aw…” hong chisek ua, enleng “hitham e “
chi’n ahiding mah in I koihlel hi. Achang bang in “Bawi, na kum hong
tam deuhdeuh ding ahi a, na upat ma in pasal nei lechin poi hetlou ding
ahi aw..” bang hongchi ua, a dawn ding dan a vaang thei mahmah. Hon
thuhilhna uh adik mahmah,hinapi in I nu leh pa’n hichitaka haksa a hong
kem piching ua, tua a tha uh I dawn zoh ding hun tak in pasal mawk
neihsan lou e…chi’n I lungsim khat aom kinken hi. Huaiziakmah in tangval
honna ngaisim mahmah om leh leng “kon ngai” kichi ngamlou deuhdeuh
abang hi.
Hichibang a innmun a mawk om sang in sep theih neihkhak leh chi in
lawmte vaigam lama omte hong pai chiang ua zuih ding ka thupuk hi. Sawm
mah bang in lawmte zuithei ding dinmun in ki-om hi. Nu leh pa
paikhiatsan ding hial a I kisak chiang in lungsim bel ana mahmah, pau
leh haam siamlou, mibang a tei lah hiloute ading in thil haksa pi ahi,
kuamah lah I paina teng a hong zui den man ding omsam lou ding
ahihmanin. Mundang-gamdang I hong tun leh zaw I lungsim hong kidang
heihuai zozen abang hi. Nisuah, nitum, kholum leh vot, bangteng hon
kidang pah a, omtung bang in zaw innlam ngaih toh a haksa mahmah a,
lawmte theihlouhkal a mittui luanni bang a tam mahmah ding hi. Ahihhang
in innlam kimawk khum sang in chu I lungsim a zaau in alianzaw thamtham
hi’n ka thei ahi.
Kha bangzah hiam khawng hongpai zoh chiang in neukha kisektheih in
aom deuhta hi. Nu leh paten lah sum hon khakzou taktak lou uh, enlah
sepna ding kimupah lou, achang bang a lawmte hong gim deuhni khawng ua
maigum sim sa khawng a aom hun uh hong om zeuhzeuhta, amau lohsa ne a om
kihingal, a haksa mahmah mai hi. Eikia omchiang bang in bangding a
hiai a haksa teng thuak ding lel aom kahia, ka nu leh pa toh nek leh
nekhawm, ngolh le ngawlkhawm in ki-om zawle nuamzaw ding hia maw… chih khawng bang kingaihtuah khazel a, ei kia innsung ah mittui toh ki-om mun mahmah hi.
Hunte hongpai zel a, a tawptawp in thupi hikei mahleh sepna dan,
kilohna ding lianlou khat kong mutei hi. Sun a nasep hikhollou ahihmanin
ka sep tung in haksa kasa mahmah hi. Zan khovak in na kisem a, zinglam
dak 7 khawng a inn kitung nawn ahihmanin ihmut kham chih om ngeilou a,
taksa bang in zou hetlou ding abang hi. Singtangmi kitamlou ahihmanin
vaite bang in hon simmoh mahmah ua, tai leh kousiat kituak mun mahmah
hi. Hong hah chihluat chiang un kah ekh ni bang atam a, himahleh I
kingakna khat hiphot ahihmanin tawpsan a paisan theih vual ahikei hi.
Huchibang a haksataka nna kisem in a loh muh sunsunte lawmte toh a
kimkim a kithoh in bangzah hiamte innlam a nu leh pate I hon khak theita
a, I lungsim bang nuam in kipahna in kidim hi. Himahleh I kipahsung in
tom adaih mahmah. Eimi chiatchiat a kideihsak a akibawlhoih dingte laka
kigensiatna hong tam mahmah. Kha khat a Rs.9,000 loh in 2,500 a lawmte
toh kishare, innlamte 3000 bang kikhak thei, ei I lungsim nuam mahmah,
himahleh hong mu leng hilou khenkhatte’n vaigam a kiloh a om a, nu
leh pate sum bang khakzou zomahte a kizuak simsim kawm ahi uh, huchilou a
innlamte khakzoh na ding thu omlou bang honna chihkhum uhi.
Adikkei vek zaw I chikei, himahleh hih leh zongsat bangmah neilou a,
Pathian phawk a kikholtheite ading in a hithei mahmah veve hi. Kenbel
hehluatna inleng ka ngaikei a, amau hiam, a sanggamte hiam hichibang a
nasem a omkha naikei a ahi chi’n ka theisiam zel hi.
Nu leh pate’n hon thumpihna pen uleh hon thuhilhna pen uh thil bangpeuh ah tunga mite thuman a, diktat leh siangthoutak a bangpeuh hih ding chih
ahi a, I lungsim ah kimangngilh vetlou hi. Huchimah bangin tunga te
deihdan leh diktat taka nna I hon sep chiang in amaute deihsakna kitang
a, nuam kisa mahmah hi. Himahleh demhat pawlkhatte ading inbel demna
ding point hoihtak asuak hi. Hichibang a sepna khawng a heutute
deihsakluat theih numeite khawng a nasep chauh uh leng hilou, amau taksa
mahmah leng a heutute ukiang a pengamte ahi uh chih kitang zel hi.
Huchi zong tampi omkha tham in teh, himahleh a huchilou zong tampi om
veve hi. Huaiziakin, a hoihlou khat le nih theihziak maimai a a hoih
tampite I suk thadah uh tawpsan leng ahoih mahmah ding chih bang lungsim
ah om mahmah hi.
Paina peuh ah pasal tamzawte houlimna lah numei company tuamtuam
asemte muhsiatna thu ngen hita. Hoih asaklouh thu uh lah gengen uh,
bawlhoih ding dan lah kikum ngeilou ahihman un achang in puaknat huai
mahmah hi. Himahleh a ut teng in bang gen le uhleng ei mimal I siatkei
nakleh, amau hong vaaksa lah hilou hanga chih hun bang aom khanak hi.
Hon dem uh henla, hon gen ek-ek mahle uh en I sepna hoihtak a I sep
theih a, I nu leh pate neukha beek dawnzaang a, pan I laak theih leh
thupi leh hoihpen chih ngaihdan toh sepna ah hahtak in kipang semsem hi.
Huchikawmkal ah mite thugen ziak bang in achang in nu leh pate ana
lungkham mahmah ua, ei bang a se ding tanpha in honna gingta thei ua,
huai thu bang I zak chiang in lungsim ana mahmah a, sih bang uthuai ton
aom nak hi.
Huchia I theihtawp suah a I hong panpan lai in i theihlouh kal in I
kum bang ana tam deuhdeuhta hi. Tangval hon ngaite bang I innkuan
khosakna I awlmoh ziaka ana kinawl khinkhin ahihmanin ut thu hilou in
tulai pau leh LENGKUUL kisuak maimahta hi. I nasepna I taksa mahmah in
zong lel lua ahihmanin I taksa etlah tham ching nawnlou a, tangval
buaipih ding inleng taak kisak in om nawnlou hi. I khanvual, I tung deuh
a mite’n lah zi ding in hon deih nawnkei ua, a naupang lamlam a
mitsuanta uhi. I nu leh pate kihoupih theih ding, hon itpih thei ding
eimi mahmah pasal ding bang in kideihlaw sam hi, himahleh eimi pasalte’n
huchibang ding in hon enkha nawnlou uhi. Pasal neihlouh hialsang in chi
in Vaite hiam khatpeuh va ngaihbawl dek leng lah eimi pasalte’n hon
housia genlouh minsiat chihtak a hon minse sak ding uh ahi chih kithei,
lah amau ei hon deih hituanlou, achang bang in kingaihsiat huai mahmah
hun atam hi. Huaiziakin, kei tel in eimi nungak upa vaigam a sepna nei a
om kitam mahmahta ding hi. Koute pen UT ZIAK HILOU, DEIH A CHIBANG KA
TEEL UH LENG HISAMLOU, INNSUNG KA AWLMOHLUAT VANG UH HIZAW HI……..
LENGKUL DAIBANG A THENG MOH E……
©Siamsinna leh Vakiangbu
Comments
Post a Comment