BANG THEI KEI VENG
By ~ Pau Lian
(Based on true stories)
Hun tamzaw ah ka ngaihtuah khasek chi lengle ka khial kei ding, kua
ahia lungkim mi kichi? Kua ahia hinkhua en a thupi kisa? Kua ahia ka
hinkhua anuamlua chi ngam? Ken bel ka hinkhua ka en a, mak leh lamdang
kasa, ka ngaithuahna ah akilangkhe mun mahmah tampi tak, ka hinkhua a
haksatna tampi ka tuahte ka kaikhawm thak a, hiai bangchi dan adio chih
vungvung theihlai ding bang kanei tham hi. Huaihun a ka maituah laitak a
ka omdan, ka mitkha ah hong kilaak khe dundun te'n ngaihtuahna leh
suangtuahna apei lungam zoulai hi in kathei hi. Ahun tak ah bel, bang
chi lawmlawm tel katuam ale, lawm leh vualte lah nuamsa a om ua chi in
lawm-le-vualte bang ka eng a, amau bang a nuamsa a om tuh huaihun a ka
lunggulh ahi. Haksatna ka maituah chiang in lungkiatna in ka dim a, ka
khete buannawi lak a tum bangmai in ka tangbuai a, a kawmte nal in ka
kitalpuk a, ka kitung nilouh a, himahleh ka suakta kei, kua a hon panpih
ding? mangbat tawpkhawk in Pathian ka phawkpan sek ahi, mihing gam ah
lawm leh vualte leh mihing muan in damna hon pekei, pilna, siamnate delh
in taimah leh ka lungsim, tha leh zung damlou tuh ka hunkhe zoukei a,
natna in kasung ah na hon semzel hi. Akhen ten huai maimai na chi
maithei uh, natna i thuak chiang a i lungsim suangtuah na bek damleh a
thuak nepdeuh din ka gingta hi. Mihing kibanglou kal ah thil lakdan leng
tuamchiat ahi, ka chilou theikei hi. Nang adia haksate kei adia nuamlua
bang leng hithei thepthup zel hi.
Christmas mani December ni 23 khovot nuai ah exam a zingchiang a
kipan ding chi in khuak sazen a laisim khin ka lum a, zing a damtak a
exam pedia ka kikoihlai in damlou sa in ka thoukhe maimah hi. Sungkhoh
khosik leh ann nelou pi in exam hall ah kava buaisia a, zou manlou in
kapai a, hostel katun in dak 11 a pelzek a, kavan le kikhek lou in ka
ihmu a ka khanloh in lawmte ka kiang ah ana dingdim ua, kamuk toh sikkeu
sutuah in"NE IN, NE IN"hon chi nilouh uhi. Kenleng bang a chih theilou
in ka kam kaka a, huai sikkeu a thil hon tulh uh ka valhzoh in dak
bangzah gingta a ka chih leh dak 7:30 a gingta hon chi ua, kenleng aw
chihthoh in ka imu sukzel hi. Ihmu pan phet ka bilbuk ah NENAWN IN hon
kichi zel a, ka nene mai hi. Ka lei te aham a, ka ORS dawnte ka sung
atun ma in ka lei ah kang a bangmai hi. Lawmte mel ka en a, ka mu
chiangkei, mit leng hakpeih ngellou a om ka hihman in ka ihmu nawn a, ka
khanloh in zingkhua ana vakta, dailenbuk toh kitaisan theilou in sun
nitum in ka buai a, a nitaklam in RIIMS ah puak in ka om hi. Huai a
omphot dia thupiak ka hihman un ka om ua, lawmte'n hon giahpih in
zankhovak a kei damdawi kikhai hong ompih uhi.
December 25 ni a tungta, Miten hun kipahhuai, kum bul apat angak ni
uh a tungta, kei mahmah leng kana phur gukten, hostel a lawmte toh
zangkhawm liailiai dia kana kikoih lai un, damdawi in ah ka zankhawm ta
uhi. Huaini inzaw ka halh deuhta, ka damdawi kikhai leh dailen pen bel
ka khawlthei kei naikei. Innlam aten leng hon delh ua, a mel uh kamuh
toh kiton in hostel a paikik ding adiam aihkeh innlam ah chi'n ka
lungbuai hi. Exam lai ka hi a, ka tha teng a beitoh, simzou tuanlou ding
chi in ka nu leh pate lemsak natoh innlam pai kasawm lai in lawmten hon
phalkei ua, exam himhim in chihtoh hon mantang hilhial ua atawp in
hostel lam ah kakik maita hi.
Hostel a pasal ngen omkhawm, ei damlou lupna ngak a va omtuam chih
bel thilnuam ahik dek kei, huai hunsawng christmas leh kumthak huihkhi
laang nuai ah kingai sesimpi in exam lah hihsia kihita, a ban a dite lah
kisim ngap nailou, vangsiat kum ahita mai chi khong in ning kitel tak
in ka lumlum mai hi. Mite nuamsa a, aphiat vengvung lai un kei bel
lungngai leh mangbang a lawm leh vual eng a om kana hi maimah hi, himah
leh ka phathun a ka phawk ngeilouh Pathian ka tung ah ahoih a, sih leh
man tuakthei a sihna kong kihong a, ihmu a khanglou nawnlou thei hinapi
in ka mitte a hongthak a, kakam te a kak a, ka sigui a damdawi kithun
lutte zang in ka hinna a khamkhawl lai ban ah ka exam, sim zou ngellou
hina pi in lohsam hetlou in hon koih mawk hi.
Himahleh hiaihun a ka lungkiak nate, ka khom a haksa ka saknate ka
gen mangtheikei. Mitoh ka kihouna te uah haksatna ka tuah kagen hun in
ka suanlam ahi sek, akhen in haksat chi hon sakpih ua, akhen inbel amau
thuakna leh hasatna toh kikhiasa in hon nuihzatsan sek uhi. Mite
haksatnate ka phawkkhak pih hun in kei thuak zaw maimai lua ahi mahve ka
chi zel hi. Ka kipah hun in mi dahthei mite ka houpih a, ka dah hun in
kei hon lungke sakthei di mi dahte houpih lou in mi kipak mite ka houpih
zel hi. Facebook tekhong a lut in min status a update tekhong uh kava
en a, mi tamlou khah te kava hehnem sek a, phatuam hia chihbel kathei
kei, himah leh va thuakpih sam kahi chi in kei lungsim ana nuam mawk hi.
Sawtlou paisa a dahna, kipahna leh khovel vai gen kawm in lawmte
khattoh haksatna te kana kikumkhawm ua, kenbel ka gensa te mah kana
suanlam a, haksa salua kahi chinuam sim a ka gen touhtouh lai in ka
lawmte (lawmnu/numei) khat in a haksatdan hon gen leh ka pautha hon bei
in, ka gendi hong om nawnlou mawk hi. Hichi vingveng mah hi khovel chih
lel tuh ka hehnep na omsun ahi maimah. A hinkhua hon sut a, a tangthu
genten ka lungsim hon khoih a, a gen bangbang suahkhiak a haksatna kei
mahmah in kana tuahtoh bukkak ka utna kawmtoh kon taklang mawk hi.
Hiai khovel ah mite mel bang pu in, mite neihbang neikim in lungmawl
naupan laihun nuamtak in ka zang a, lametna lianpi toh numeisia himah
leng kanu leh kapa'n haksatnate genlou in school ah hon na kaisak in,
kei a di sintou a lungkim tak a lawm leh khanvual pawl leh lawm ngaitak a
ka omlai in, innsung khosakna ziak in, ka siamsin nalam panpan lel,
pawl 5 sinlel in ka maban khaktan in om a, ka sunzom theikei. Hiaibang
hun in ka lawm, ka vualten, annek khit teng a hon tawntou ua, sapna aw
ging uh ka za a manlah pi a ka dian khiak nite a beita, kalawm te ka
kong uah hon paitou ua, amau leng hon ngai ua, hon zawnsek ua, zui ut in
kap mahleh kei adia kisiamlou ahita, ka lawm ngaih hun laitak, kum 10
lel phapan ka hihman in ka lawmte school kaidia hong kuantouh chiang
bang un, va kilang ngamlou in, bangvang ah ka na engu a, aguk in ka
mittuite kanul sek hi. Zingsang a school tun hun a ka lawmte toh ka
kihoulim dan teleh, school campus sung a lawmte toh ka kimawldante ka
ngaihtuah a, tutan inle huai dak ging lengleng te ka bilkha ah amang
naikei, huaihun a kipaktak a ka nuih gingte uh ka bilkha ah kaza a, ka
dip hon sun a ka ngaihtuah hun inleng ka mittui a pawt kholoh lai hi.
Khovel ah haksat na kichi kei a vuak ahi di zaw ka chikei. Khovel pilna
mite bang a sinsiam a neizou hikei in khovel ah lungkimna, chidamna leh
enna apan suakta ngei ding in kigingta kei, hithei hi zenzen leh tuate
pumpelh a anuamzaw a hinkhonuam zat ka ut losek hi.
Hinkho nuam lamen a, mite bang a ka lunggulh leh ka veipen ten kei
naupang neuchik hinkhua ah maizumna hon peta. lawm leh vual te polh
ngamna lungsimte hong bei a, amau lak a mawltuam ka hihdan ka kimu a,
lawm ngai mahmah hi mahleng theihna leh batphakna kikimlou lawmte kava
polh di lel leng nuamlou pi hon suak hi. Sunday school kai chiang natawm
inleng ka mawl tuamna a dawkta, lawmte lai sang pipi simte ahi ua, huai
lak ah kei pawl nga lel sim in kuptheih ding kanei kei. Lawmte bang in
school a nuam asak dante uh hong kikum in, genbei theihlouh phial in
kipahna aneih dante uh gensek ua, kei adin huaite dahna a suak maimah,
lawmte'n Sunday school kaitawp chiang in lampi a kihou in, seppatni
chia, a nektheih puakdi te uh bang, sunkhawl chia akimawl didan uh bang,
huai ban ah a pangkhawm ding teng bang kiseh khol masa sek ua, huaihun
in keileng simtel hisam leng ka kichi, kenleng huai a nektheih puakte
lak uah vathoh teltei sam in, lawmte toh lungkimtak in vane khawm thei
laisam leng chih ka ut mahmah, himah leh ka lampi zuih uh atuam ahita,
lawmte kipahna teng kei adi'n lungzuanna ahita, lawmten school kai
ninhuai asak dante uh genzel mahle uh ken bel hai uh kasa a, school
kaithei a, lawmte pawlthei chi in amaute ka enna abei theikei.
Kiakniam lamvai nawt keive maw chi a panla in haksatna apan suahtak
sawm in numei naupang neuchik himah leng sungte gilkial dangtak a, a
omlouh nading uh lunggulh in mi inn a va om a sum valawh tei ka sawmta.
Ka nu leh pa phal luatna hikei mahleh, amau dawn zangkhai nuamsam chi in
mi inn ah mitmei veng leh kisuanglahtak in hinkhua kon zangtou ta a,
akhen chiang bang in dahna, salhna maigum te tuak in, akhenchiang in
pahtakna leh phatnate ka tangsam a, kalung amuan hun natawm a ka dahna
te mangngilh ding ka kisaklai in ka mangngilh louh ding vangtahna
katung ah atung zel hi.
Ka hinkhua ka ngaihtuah sek a, a chang in seng tovang pua bangtuk ka
hi kaki chi. Seng tovang ka pua a, ka dah hunte leh puakgikte ka
nawlkhin a, kaki pahnate huai seng ah ka guangzel a, himah leh huai seng
tovang a kaguan kipahna te avang ah a tolhkhia a, bangmah kholtheilou
in senghawm ka vialpuak abang hi. Nuam sapan ka kichih chiang in, ka
kipahna kholkhopte a bei pahzel. Mi inn a om kichi kisuanlah toh
kitaisan lou mah ana hi hi. Ann ka huan a, anawiluat hun in ka dah a,
ahul luat hun inleng ka dah, ka mehhuan te a alluat hun in maigum tak ka
en a, ka puansawp inzut sianlouh ni leng thuhilhna khatakte kadong sek
hi. Nuleh pa kiang a om lunggulh in khomui kuan inn innlam gal etet
mahleng, kikthei ka hi nawnkei, ka pawtsan ka nu leh pa inn kangai a, ka
kap khanak hi.
Hunte hon pai in nite'n kikhek lamdangna nei mahleh kei adin bangmah
akikhek kei, sun nisa ten inkong a singnah selthak te salvuai in gallam
khat ah school kai a naupang laisim a kikou nainai te ngaikawm in inn
kazut a, kazut zoh in puan sawpkawm in inkong singliim ah kapuan sawpte
kava nuai a ka kingaihtuah dedu hi. Huaini zaw ka chi a bankham a, ka
om anuam hetkei, himah leh nasep di sehkhiatsa a kikoih pen kana zohlouh
kei adin thil hithei ahihlouh man in ka nuai teitei a, kanuai zoh in
kava sawp a, innsung ah tawlnga in ka lumzual hi. Theihlouh leh tuplouh
pi in ka ihmu kha a ka khanloh in inn neite naute ana tawptham ta uhi,
gilkial in phe vengvung ua, a singpi ding uh bawlsak in peihlou sasa a
annhuan in ka kipei hi. Kalungte am in, amhai leh bahtak in ka huanzou
a, pautamlou in ka lumnawn hi. Inntekte hong tung ua, apau ging uh kazak
in ka thoupah a, ihmu lou dandan in ka pawtkhia a, a sinpi ding uh sung
in, a poimoh kul dangteng leng ka sem a, annte ne in nitak tung in ka
om anuamkei a kana lumdi aw chi in ka lumta hi.
Huai nitakzaw ka lunglenna apuang, khavak singseng ten ka pang a
tukverh te honsal a, ke'n leng ka hong a, van a aksite ka simsim khamawk
hi. Ka haksatnate hiai aksi tezah apha diam ka chinuam a, ka inn ua
kanu-kapa leh kanau ten ka haksatna hontheipha di uah aw peuh chi in ka
kikhasiat gawp a, nu leh pa anglum a om hile tubang hun a ka natnate
gen a, kanu, kapa hon awlmoh dan theitel samdi hi ing a ka chi a sawtpi
tak ihmulou in ka kingaihtuah a, atawp inzaw ka ihmu samta hi.
Zingkhua hongvak a, lametna tampite lumlet in a omta, thou khia a
ngeina bang gamtang ding ka kisaklai in, ka chiteng a khamnat a, ka
thouzoukei. damlou taktak mah zaw ka hita ve ka chi a, ka lumdap maita
hi. Inn neite honthou ua, kei a thou masa sek thoukhe lou kahih man in
hon awlmoh ua, hong enta uhi. Ka chi natdan kana gen a, damdawite valei
in annek zoh in kane a huaini apan ni 5 lam lupna ngak in ka lum nilouh
hi.
Ka kisuanlahna in ka damlouhna hon nasasak a, ka lungngaihnate'n ka
lungtang asun sidup a, innlam ngai a kaguk khasiat naten ka mit a mitui a
vung densak. Kum 12 lelphet, khualgam a mi inn a sumloh a nasem, ka
kizentawp ale kisuanglah, tua ka damlouh hun in ka kisuanlah na in ka
taksa khempeuh a banta a, gimsia hikei mahleng, lungsim chidamlouh in ka
guh ngektak te amek chip a, inn ah om hileng aw, ka nu-ang a lum hileng
aw, nu kon ngai telmai, pa, pautam kei lete le ka damlouh hun a ka tal
non dapsak maimai lel le nuamlua eive, chi'n ka lungsim akap a, nan
vuallouh in ka mit ah khitui te hong luang a, khimkhua zing abang tamai,
ka mituite'n ka muhchiang theihna adal mun mahmah ziak in, mi mai le
mel leng chiangtak in kamu pahpah thei kei a, kamit kanul zel a, kamu
chiang zel hi.
Mi bang a lekha pawlsawm tanbek zil hileng kimuan ngamna leh hinkhua a
chouna te nawkzou ding hi ing a ka chi a, mibang a upa hileng, piching
lungsim toh ka damlouh posiam di hi ing a, mibang a neizou a khualgam
lou zodeuh leh innmun a damlou hileng, bang ka chi dia? Inn a omthei
hileng huai hunbi leh dakkal mahmah inle dam mai din ka kigingta hi.
Kanu kapa leh kanaute omna innnuam kangai ngeimai, damding leltak leng
ka lunggulh pipen ahikei, damdawi mantam taktakte sang inleng ka inn uh
mi inn bang a innhoih hikei tawk in, kuamah ngaihsak louh hita leng le
va lup maimai ka lunggulh zaw hi. Hiai ahi maw hinkhua kichi, kanu,
kapa, ka sungkuan leh kei mahmah inle bang hihkhelh nei ka hi ua chi in
Pathian kasam a, dawnna ka kinem a, muh baihlam liai ana hikei. Ka omna
ten hon awlmoh mahmah ua damdawi te hon pia in ka kisuanlah louh ding
dan gengen mah le uh ka sung a suak zahkai na in huaite a haizan zoukei a
ka kisuanglah thouthou hi.
Kalkhat bang damlou a ka omnung in ka damta, ka tha zawi in bahsim
mahleng ka damlouh sung a ka sepkhiaklouh teng ditkik ka ut man in ka
kihatsak teitei a, maitai sawm kawm in ka innneite uh siamnate sep leh
bawl theih sun in ka ditkik sawmta hi. Dinkik zoukei mahleng ka kizen
nate lamdang asa ua, akipak ua, puansilh niikten in hon phungvuk zelzel
uhi. Kipahna maimelte hon etlawm in, lungkhamna khovel taisan ta chi a
lungsim nuamtak a ka omlai in ka damlouh masa pen zoh, akha nihnung in
ka damkei getzel, bang ahia hichitel hinkhua ka zat, dawi leh kaute
laitan ka maw? kei thuakna nasa tuamna e maw? chih mailouh tuh gen
didandang katheikei. Ni 3 damlou a ka omnung in doctor ah kava ki ensak
a, akal lak a ka khebawk sekte, ka chikham te leh numei ngeina dan
pailemlou te gen leh sak ahau ua, ommuang phot ding leh nagum sem lolou
din hon hasuan uhi. Tutung ka damlouh inbel ka pate'n hong pi ahihman un
inn ah ka kikem ua, ka tawl adam a, ka lungsim leng anuam zodeuh hi in
kathei hi.
Nu leh pa kepna nuai a lungkim kichi mahleng lungbuai naten hon
taisan ahi zenzen kei. Nek ngawlthei a, semlou bawllou a omthei ka hi
kei chih kathei a, ka innsung khosakna uh ka en a, haksa sa mahmah sam
kanu kapa leh ka sanggamte keiziak a puansilh nikten ginatak ale kithuam
zoulou a, damdawi manding sutuah zou hamham a kei hon awlmoh a, asuk
atung a puktaw a vialtai deidei te ka muh chiang in ka hehpih a, ka dam
hunhun, sum leh pai zon tawpsanlou ding chih tuh ka ginna thuchiam ahi
ta hi. Nitam thuakkei mahleng ka damlouh hun a ann duhlouh nate ziakin
ka bah tangpi hi. Kal-nih bang a pailiam nung in ka dam mahmah ta, ka
omna tenleng hon ngailai ahih man un kiknawn kasawm a kapa kiang ah
kangen a himah leh phal in ka omkei, ka nu ngei inleng hon phalkei a,
dam in damta keileng, ngawl zenlou a omna ding ihi, i nop i dah hun in
thuakkhawm zomai in, kialsih lou nading ihi, lungkham zenzen ken hon chi
a, naupang lai ka hih toh inn mahmah leng ngailua kahih man in ka nute
thugen ngaikhia in inn ah ka omta hi.
Hunte pailiam zungzung in, nopna leh dahnate ka hinkhua ah meipi leh
nisa kikhengtuah zelzel te bang in a aki demtuah a, dah hun ah
lungkhamna kichi puakdan siam in ka omtheita, kipah hun leh dam hun ah
amanphat dan theichiang kahih man in amanpha theipen in ka zangzel, kum
tam kuamtak innlum nuse louhial in ka sanggam te ban ah, ka nu leh pate
toh lim leh al nekhawm liailiai in ka om uhi.
Kum te hon kikhen dungzui in taksa lam leh kum lam akhan ding bang a
khang in nungak nou, mite bang a damtheilou himah leng ka mel ah lamdan
na belh hetlou in ka khangkheta, khosung vai a mawl kisa kawmsim pi in
ka kiheltei sam a, a chang in kingaih dauna te om mahleh nuamsa huntawk
in ka om a, himahleh damlouhna ten bel ka hinkhua a nuse ngeikei, ka
pallai hunhoih tampi anegai a, ka khangdawng kipahnate a liahmang
khasek, hichi kawm pipi in lawm leh vual toh kipawl in lengla neithei
kahi ta, nungak piching lua hi naikei mahleng hon it leh honngai ding
bang ana om samta hi. Ka damtheihlouh ziak mah in hon ngai chi a
akamsiam uh kazak teng ka gingta theikei, hon theichian mi adin itna
piakngam vual ka hi kei, hon theisiam mi bel piak ka ut, himah leh muh
ka kilamen theikei. Hehpihna ziak lel a itna hon pia teleng ka muangkei,
theihsiamna tellou a itna mitdelh kamuh khak ding leng ka laulai hi. Mi
tamkhopte'n hon theichian ua, hon taihsat khitnung un atawp inzaw mi
kuhkal leh hon theisiam hingei dia ka lamet mikhat kamu khongta hi.
Nungak nou panphet, damtheilou hisim mahleh kei a chi kituhsa, itna
nei a itna mah toh khangkhia ka hihna ah, min huchitel a itna manbei hon
piak ngal leh kisathei hinuam samkei veng aw chi in tuapa, Umung kichi,
semohlou leh mi kamnem tak ka lungsim teng kapeta hi.
ki-it kingaihna hinkhua zaw anuam a, lunggim dawnzangkhai theitak leh
dah hun a langbei tak a ka thuakgim nate damna damdawi tui leng hilou,
Siamna, pilnate leng hisamlou, hihna bangbang kizumpih lou a kihou tuah a
kihehnep te ana nuamlua mah zaw ana hilim hi. Ka nopsak hun in nopsakna
theihpih tu ka muta, ka dahhun in lungke loudia hon gen a, ka khutte
len in, thathak honguan sek ka Umung tung ah kipahna alian a, ka itna
leng niteng, hunteng, dakkal teng in a pungta hi.
Hinkhua nuam leh haksa ka tuahte ama kiang ah kagen zel a, maban a ka
tuah ding leh ka lunglau nate kagen chiang bang in laulou ding in hon
thuhilh zel a, kei ka om gige ding, lauken chi in hinkhua lamzang zaw a
khosak hun dingte bang hon kawkmuh zel hi. Hiaibang hun in ka hinkho
luite hon mangngilh sak zouhial a, sunhun a amah ka lunggulh ziak a
lametna te ban ah kipahna kangah te'n nitak hun tan inleng hon taisan
ngeikei. Hinkhua nuam leh haksa a kilamdan na kamu tam nawnkei, ka
damlouh hun in ka kiang ah a om a, amah ka muh lel ingleng damna damdawi
leh doctor siamte nasep theihnate nei bangmai in kamu a, a nuihmai
melte lel inleng hon khamuan zou hial hi in kathei hi.
Himahleh kei suangtuahna leh gindan maimai in hiai ka Umung itna
honpiak ka muang zoukei, kumkhat bang a valta, ka dip hawmna a uang a,
ka kiginlouh kaltak a taisan a ka omkhak ding kalau, ka kisakhol sek a,
khovel paidan tangpi et in mi khenkhat ten itna suanlam in hauhna,
pilna, sum leh pai te enlah zaw uh ahih ban ah ken huaite khat lel leng
ana neikha lou ka hih man in ka lung a muang thei kholkei hi. Ka
kithuah uh hun tamzaw ah, a omdan, tatdan leh hon etdante ka en a, hon
ngaimah zaw eive chi in ama kiang natawm ah leng ka lungnoplouh nate ka
genzel hi. Aman bel gensiamtak in hon gen a, a hehnepna tongsuak
khuaizu sang ale khumzaw te ah ka zulmang zel hi. Itna tak a hon en ing
a, mel leh puam, pilna, siamnate thudon hileng nang kon naih keiding,
kei ka melte, ka khohei gamtatte en leteh itna taklou kon piak hita zen
leh na mukhe tading. Ginlahna nahau a, na lung anop kei leh nang non
itna piak diklou hizaw ding ahi khong hon leh chih chiang in kadawng
theikei. Gentam thu a ka itna a lungkim na muding nahih leh genden
maiding ka hi, kon iit ka chih inzaw thilteng huamsuak vek eive khong
hon chi ngutngut sek hi.
Ka ngaihtuahnate khek lumlet ta a, itna hiai ahi maw chi in ka sa leh
sisan a belh zoukhop ding bangmai in ka itna tuh athuk ta, gensiam
hileng ka Umung ka itna a thupi telmai, phulouh deihsakna honpiak ban
ah, tantuan kiningching, chikmah a kana muh phaklouh KIPAHNA honpia a,
hiai itna tantuan leh a thuguk kisel sung a itna toh kipahna kizomkhawm
ten ka kal uh amekmat deuhdeuh ta hi. Khosung, vengsung mite theihphak
leh genthang ka hita, aselam bang, a hoihlam bang in gen in ka omsek ua,
huaite gente awlmohlou in midang in gensiam in, hon hal in, khovel
pumpi kilumlet in tangsangte phaizang gamte suak thut ta lehleng ka kal
ua kizopna, itna khaugui ka hualsa uh zaw akip a, atou a, phel mawkmawk
vual hilou in ka koih hi.
Manhunte ah pawtkhawm in lungkhat tak in ka om ua, khaliik nitak
chiang bang a pawt ka ut lamtak ahi. Huihvot nung hiauhiau te kimutsak
in suangpi tung ah ka tusek ua, hiai khatang le niteng in tangleh maw
Umung khong ka chih chiang in aman le achih luatdante hon kum zel hi.
Mel kimulou a khavak chiang a pawt theilou hiam khat zosam zinkhia a ka
omchiang un ka ngaihmel kamuh na omsun khapi ka en a, ka kisulungkim zel
hi.
Kum tamtak zaw apha hialta, achang in iitluat man in ka kal uah
kiselna piangsek in, damlouhna ten hontuam zelzel mahleh lungkiat na leh
kikhen ding vai geelphak ahi kei. Ka Umung kei a ahi a, keileng ama a
kahi, kua ahia hiaibang itna manpha, ka phuloh honpia chi in kei leh kei
bang kana kipakta gusim sek hi. Akal lak bang in ka thugen uh a thuklut
sek a 'I KITEN CHIANG IN...chih kampau bang zatmun lawi ahita. Ka
kitenchiang ding bang uh kana hisap a, keivuak ka om inleng a guk in ka
nuihmai mun mahmah hi.
Himah leh hunnuam leh kipahnate'n tangtawn adaih takei, kum 4
hialbang lungmuanna leh kipahna kana muhnung in vangtah sasa hinapi in
vangtah beh in ka hinkho lui ah ka kik angaita. Hunlui a kikzaw hithei
mah ahi, himah leh ka ki mannaikei, ut leh katel lamtak leng ahikei.
Nidang in hunlui ah kana kik sek a, sawtpi kava vaitham a, ka khasiatna a
puangsek, huai hunlui ka genbel, ka kingaihma ua ka gimthuakna ahi.
Huai a ka gimthuakna beita kasak pen tu in va lehkik thak a huai
gimthuakna bang va sunzom ding ka hita, huai gimthuakna ka tuah tawp a
ihmu a, mangnei lel bang a kipahna mu ing a, tua ka khanloh leh alem,
thuzuau leh ka manglam maimai ana hi bangtuk in kangai ahi. Ka Umung
kampau zaw ka bil ah a lutthei na a, a pawtkhe nawnkei, kasung ah liitpi
lut bangmai in a om a, kasung ah ateng a, ka sisan/pallai zaitha leh
kipahna sawtpek a ka kholkhop tenten te a tawpkik a, ka tha bah in,
chauhna ka dimta, huai sung tanglai pi a gen din a kilawm kei, genlou
thei hileh ka chi a lah gensa ahita.
Ka Umung huaini in hong hoh a, damlou sim ka hihman in ka kiang
tukawm in hon en a, akam aka, a lah agen ngamkei, akhutte aling a,
kenleng bang a Umung gen ve ka chi hi. Amit hahte ka en a lamdang kasa,
ka maitang a nidang a hon etdan in huaini in hon enngam hetkei. Sawt
simtak huchi bang a, a om nung in hon genkhong a, Nem, na ngaihdan
louleng ahi maithei, na khasiatna hihkha tuh kahi maita ding, kei
deihtelna hileh kon taisan nuamkei, himahleh ka innsung ka en a, ka
khosakna leh nu leh pa taihilhnate ngaikhawk kawm in, upa pen leh kei
unau lak a pasal tangkhat keleu ka hihtoh, kei chin zohlouh na ahi chi
in lamai inla, ki-it in kingai mahle tawpsan phot maini aw chi in
adingkhia a, apai a, kenleng Umung bangchi dan e, nang chinlouh nadi a
om sam a, hong paiphot ve i kihoulim keidia, bang a na lungkiatna
chikawm in kathou a ka nungdelh hang in saupi ana tungkhin ta. Nunglam
enlou hial in hon pai liamsan a, ka inkong ua khuam lenkawm in ka tusuk
a, gending ka theikei. Huai hun in bang a kangaihtuah katheikei, ka
mittui takkhe keuhkeuh te'n ka biang zau henhen kawm in hon zuisuk a, ka
khuk tung ah atak keuhkeuh te ka en chih louhngal bangmah ka theikei,
mulmal na neilou leh kek kiat thakhat a thu katung a hong tu in ka dip
ahawmsak a, ka lungtang ana a, giksa bangmai ka dinpih zoukei. Hiai ahi
maw khovel, kipah hun a tom telmai, vangsia hina tel ing e maw chikawm
in ka Umung in a lungsim akhek ding ka ngak ta hi.
Ka khovel khuak pilna ten a bat zohlouh leh angaihsut phaklouh
kikhenna, deihlai, itlai leh ngailai napi himah leh ka kiang ah kisik na
kampau ka Umung in agen kei bilbel hi. Kha tampi paita mahleh itna
kamnem zakphak ahi nawnkei. Alangbei a iitluatna hawmkhia ka hita, ka
Umung kiang ah itna nidang sangmah a thukzaw le muizaw pemah leng a deih
nawnkei, bang ziak a itna hichi lelmai a tawpthei adiam kachi a,
lamdang leh hai bang kasa hi. Lawmta lel leng hilo, ki-it a kingai chi a
mi tampi gensiat leh demsiatsa in bangziak a itna kipiak tuahsa tawpsan
thei a, hunlui te mangngilh thei adio ka chi a, khasia ka hi chihlouh
gending ka neikei. A lehlam tak inbel ka Umung tapa tang neihsun ahih
natoh kei zi ding hial a hon en theilou hipen ding in ka gingta, mite
bang a damthei a, pil leh siam hileng ka chitel mai, Itna mong neitak
bangdia honpe se adio chi in ka hunlui sut tuh kei buaina khukpi ahi ta.
Ka hinkhua akip akawi a suutmai louh tuh kei adin hihtheih a omkei,
itna taktak lunggulh a, dangtak tak a ka om lai a kei adia lungmuan leh
khamuantu kichi te'nlah deihlou in hon nuse ta uh, lamlui zuihlouh a
pumpelh a pelhthoh ka bangta, khovel hinman a omkei chileng ka khial
keiding, itna vangtah tawpkhawk tangkha hi in ka kikoih, kisiamtan na in
ka hinkhua ah mun anei takei, kei chitlouh man hizaw in ka koih a, ka
lungtang ana a, suangtum pua bang in ka lungsim ngaihtuahna gik taktakte
kalel petmah hi.
Hunte hong pai in ni leh kumte kihei zel mahleh ken ka hunlui te
banni ka nei theikei, neih le ka sawmkei ban ah mangngilh mai din leng
pammaih kasa, ka neu apat ka vangtahna, mi bang a piangsual zen hilou
napi a vangtah na nepnawi tak ka tuahte nounel tak in ka sut a, damtheih
louh liahkhuh na ding in lehkha bek ana kisimzou hi henla, sepna
hoihtakte kinei henla, keimah damdawi ding neng ban ah hon enkol tuding
ka neihlouh tawp in ka khaloh te bek in ka vangsiat na liahkhuh leh
kachi tuntun hi.
Hauhna sum leh paite nei taleng, mite bang in pil in khovel siamna a
kitaiteh na ah tel theisam leng, mite bang in damna nei taleng, kei adin
hinna bangzahta in athupi dia? kei adin itna taktak kichi ana kibawllou
adiam maw? achang in sih ka ut a himahleh numei lungsim mawltak mai,
ken geel leh sut a kaneih chang in ka hinkhua mi kuahiam adia etteh na
in pangthei na inteh ka chi a, ka kidek hamham hi, mi kuahiam in ka
hinkho haksa apan in vangpha ahihdan muleh chih kalung gulh pipen ahi.
Kum tamtak a pai ta, ka siamsin na ding among a, mawltak in mitoh
kihoulim thei changchang in ka hinkhua ka zangtou. Biakinn kikhop na
natawm ah leng mite thugen te mathak ka sata, siamna, pilna leh khovel
vai taktak te ah ka lung a am gawpta, sum zon kithalawp in, mi inn te ah
om mahleng ka damtheih louhna in hon phal takei, nu leh pa don zangkhai
dia ka lunggel bang in ka paithei nawn takei, dawn zangkhai naksang in
tunggikna guantu ka hi a, ka tek tanpha inleng ka sanggamte tunggikna
tup leh ngim hilou napi a bawltu ka hih ding ah ka lung a zing lua hi.
Itna lam ah ka gen taksa mahbang in vangtah ka hi. Vangtah tungtuan leh
ka kichi thei, tuni tan a ka hinkhua hankihong bangmai a detdou loulaite
nou vangsia kisate atoh tehkak unla zil mahmah le uteh chih ka ut.
Pilna, siamna sin a, khovel vaithak taktak toh kimekmat theipah ten
damlouh hitan zeklel a maw vangsia nakisak di uh. Nou adin zaw hinman a
omlua chi in message sautak honkhak a, ka chiltui valh tha leh asuak kei
zezen hi.
Hiaibang hinkho haksate keithuak hileh bang ka chi taphet diam aw ka
chi a, mite adia dongkholh simpi hikha thei kisakna a hinkhua zatlouh
hampha hina ing e, hilhtu nangbang konmuh ka kipak a, na vangsiatnate ah
kon thuakpih, maban kuamah amukhol kei, dam dia, i thum zel dia, damna
te Pathian in hon pe ding ahi chih mangngilh ken aw, na hunlem ah
kihouzel ni chikawm in mangpha ka kikhak ua ka facebook ka logout ta hi.
*hiai tangthu inbox/chating a kihouna pan a laksawn,atak a thiltung ahi.
*min kizang khate adik ahikei.
*vangtah kisa loken chih hon sinsak luat ziak a a tangthu ama phalna a ka gelh ahi.
*genkhelh,gelhkhelh omleh ngaihdam:-)
Beita.beita.beita.beita.
©Siamsinna leh Vakiangbu
Comments
Post a Comment