MAULUANG LEH SUBINGTAI
By : Ci Tonsing - The Chronicle of Paite'S
@Siamsinna leh Vakiangbu
Nidanglai in Mauluang kichi nungaknou khat a om a,apa'n meithai khat
adeihtakman in anu agelgawt hi. Nikhat thah ahonsawm khong a,gamlak
avakpihta hi. Maupum honsatua,azi kiang ah,"Maupum sawm khat pozou
loulou, lei tung a sawn khiak ding,"honchita hi. Azi puakdi'n maupum gol
pipi a bawlsak a, amah puakdi'n bel a zangzang akibawl a, maupum pua
in hongpai uhi. Lei azuihtak un, azi vanpuak giklua ahih chiang in, lei
hongkivei a, apaingam nawn kei hi. Huaitak in apasal in leitung akipan
asawnkhia a tuilak ahazi tuh asita hi.
Apa inn hongtuntak in atanu Mauluang in,"Pa, kanu la?" chi'n
anadongpah a. Amanleng, "Lui aka dial honsawp hiveh," achi mualmual hi.
Anu hongtunlouh nilouhtak in Mauluang inleng adong zihzeh a, atawp in
apa'n, "Na nu maw, leitung ah ka sawnkhia a, tuilak ah asita," honchita
hi. Huaitak in Mauluang khasia in akap nilouh hi.
Azingnawn a Mauluang zingmei tohdia akisakleh, mei-am neuchik
khatkia ana om a, atohkuangzou kei hi. Huaitak in apa'n,"Innsaknu mei
vala ve," achi a; huai innsaknu bel Mauluang pa deihtaknu ahi a.
Mauluang inmei avangettak in, "Na pa in honneih dingleh mei konpe dia,
huchi ahihkeh konpe kei ding"ana chi hi. Apa kiang a Mauluang in agen
leh, apa'n, "Inei na kei dia," achi a, huaitak in akuannawn a,
meithainu inleng mei anapia hi. Anung sawtlou in Mauluang pa leh
meithainu akiteng uhi.
Atunglam in meithainu'n Mauluang a duatbawlthou a himahleh sawtlou
nung in honhihduhdah pah hi. Tanu dang Mauluang chia khat, apasal
masatoh ata, Subingtai kichi anei a, huai nu leh Mauluang akhentuam
mahmah hi. Ankhing leh vaiham peuh Mauluang anesak a,Subingtai bel
alimlim a al-al anesak hi. Subingtai in puan hoihhoih anei a, Mauluang
in puan chihtakleng aneikei. Gilkial gige ahihchia'n nikhat anu sih na
lui ah Mauluang avahoh a. Luipiau a atutlai in,ngami khat tuilak akipan
hongpai a," Bawi bang hong hihzenzen na hia?" Na gil akial ahia,?"
ahong chi hi. Mauluang nu ngami suak anahi a, Mauluang inagenthei
danteng ahilh hi. Anu'n ahehpih mahmah a, ngasa limchi taktak anesak a,
na gilkial teng in hongzel in aw, chi a thukhak in gilvahtak in apaisak
hi.
Inn hongtung nawn a, balhawng leh vaiham khawng mah anenawn zel a,
agilkialthei mahmah nawn hi. Agilkialteng in lui ah ahoh a,anu'n an
limchi taktak anape zel hi. Huchi in Mauluang hongmam hiaihiai nawn a,
anunawn in, balhawng leh vaiham ngenta kapiak hi a, chi in lamdang asa
mahmah a. Nikhat, atanu Subingtai a enkhe di'n asawl a, Subingtai in ava
etkhiakkhiakleh ngami in Mauluang an na pe gige ahihdan, atheikh ia
hi. Anu kiang a agenleh anu'n, "Na en lechin, hong gawng hiaihiai nawn
nave," achi hi. Anu un huai ngami matkhiak teitei asawm a, huaiziak in
khozang a gusu a ngabet honsawmta hi.
Part 2
Mauluang in anunawn thiltup atheitak in anu ngami kiah anamatai a,
akiang ah, "Nu, ka nunawn in nang thah honsawm a, khozang a ngabet sawm
uh ahi. Luitolam ah, ka chih chia'n akhunglam ah tai inla, akhung lam
ah ka chih chia'n atolam ah tai in aw, Nu," achita hi. Khomiten gu su
in nga honbeng ngei tak ua, Mauluang hilh bang in ngami tuh avial taitai
a, amanthei zokkei uhi. Atawp in Mauluang ziak a kimantheilou ahi, achi
ua, Mauluang tuh akam a puansia hensak in apimangta uhi. Huaitak in
ngami in ataina lam ding atheinawnta kei a, ahonmanta uhi. Asa akihawm
ua, Mauluang in bel asa anenuamkeia, mi neknabang ngagugte akhawm a, bel
khap 3 sung ah zan 3 a um hi. Azan 4na a apholhleh asung ah kibah
tampi ana om a, huai thil anunawn in atheihtak in ahaza mahmah nawn hi.
"Na nau Subingtai leng na khibahte hawm samve," achi a, amanleng
ahawmpah hi. Himahleh Subingtai in aohtak in huaikhite meihol asuak uhi.
Mauluang in ngaguhte tungtun ah aphum a, phuntong sing in hongpou uhi.
Mauluang tuh honggawng hiaihiai nawn a, khatvei gilkial lua in
phuntong singlim ah avatu hi. Huai singhiangte hong kuisuk hiaihiai ua,
"Bawi aw, na gil akialleh ten in," chi'n apakte hong kidoh uhi.
Mauluang in gilvahtak in anatep a,inn hongpai nawn hi. Anunawn piak
ante nethei mahmah lou ahihchiang in phuntong kiang mah ah, "Nu,
hongkui diamdiam aw," avachi zel a, agilvah in anatep zel hi. Ahongmam
hiaihiai nawn zel a,anunawn in aenkhe di in Subingtai asawl nawn get
hi. Mauluang in phuntong pakzu tawp gige ahihdan honthei ua, anu'n huai
singphuk honsawm leuleu hi. Subingtai kiang ah, "Nang mahmah pil vete
maw? Na u thauna bang nontheikhezel a, tu'n zaw, honggawng nawnta ve,"
achi a, heipi hontathiamta hi. Huchi in khozang in sing tuh honphuk
toihtoih mai ua, Mauluang in, "Nu, pangteitei oh, Nu, pangteitei oh"
anachi zel a. Huchi in asatnamate uh abing tawmtawm a, Mauluang omsung
aphukzou kei uhi. Mauluang angoh nawn ua, akam a puansia hensak in
apaimangpih nawn uhi. Huaitak in phuntong sing hongkipuk khong a,
Mauluang hong gawng nawn panta ding eive, chi'n akipak mahmah uhi.
Nikhat anu'n atanute gel kiang ah, " Nungak na hituakta ua,lou leng
na nei tuamtheita dinguh," achi a, loutuamtuak avatsakta uhi. Lou atuh
ding in anu'n, haichitang nget tata Mauluang apia a, haichi hoih tata
Subingtai apia hi. Himahleh Subingtai athadahlua a, haichi tuh peihlou
in loubuk ah vaimim peuh akangkang maimah a. Mauluang in bel hoih
taktak in haichi atuh a, haichileng ahoih thei mahmah hi. Subingtai lou
ah bangmah apou kei hi. Hichibang thute anu'n atheitak in lamdang asa
a, haichitang te pekhial kha bang akisa zezen hi.
Nikhat hausapa Vaimang kichi khat in, zi zong ding chi in, nungak hon
thalou chial hi. Subingtai a dia Vaimang deihgu gige ahihziakin, anu'n
hiai thu azaktak in akipak mahmah a, atanute gel thaloukuan di'n asawl
hi. Subingtai pen anu'n puan-ak thak leh nikthak in azem a, aksameh
sun an meh di'n athunsaka, sengthak namthak posak in tuithawl thak toh
thalou akuansak hi. Mauluang bel puanse nipnep, aten ngeite mah teng in
senglui leh namlui pua in akuan a, anite inn atawn hi. Agamtat dingdan
ani avadong a. "Bawi aw, zi zong ahilim ua, vaimasa hiam vainanung hiam
in pang kenla, tuivot nei penpen kazi ding, achih uleh leng natui pepah
ken. Lou na tun chia'n singbul khat ah lei na toukuakdia, huai ah na
tuithawl phum in," chi'n anathuhilh hi.
Part-3
Lou atunak un Subingtai tuh puanthak toh tugathak toh alamdang soisoi
maimah a, loukhung leh loutaw kawmtuah in adung avai a kilek in ahi
mahmah kei hi. Mipan mama in ma apang a, atuithawl bang singdawn ah
akhai velval zozen hi. Mauluang bel ani hilh bang in a gamta hiathiat a.
Sun-annek huntak in Vaimang sikhate hongvialvak uhi. Kua tui avotpen a,
kua sun-anmeh alimpen a, chi'n achiamvel ua, Mauluang tuithawl a tui a
vot asapen uhi.,leikawm a akoih ahihziak in. Atawp in, Vaimang sikhaten
apu uh zi di'n Mauluang hontel ua, luai a zawn hon sawmta uhi. Huaitak
in Mauluang in Subingtai hehkhak ding alau a, sikhate kiang ah,
"Subingtai, kapu zi ding in nang hontel uh,na chi d ua,na zawng ding
uh; khomual ah kei nonzawng na ding uh" achi a. Huchibang in sikhaten
ahh ua, Subingtai honzawng laih2ta uhi.
Ataw leh leilak hettuah zel in honzawng ua, avangkim in vasa khat in,
"Mauluang hlo in, Bingtai hi," anachi zel a. Huchi a khomual atuntak un
Subingtai leilak ah akhia ua, Mauluang hon zawng ua, apaipihta uhi.
Subingtai hehlua in akap a, Mauluangten khomual akhentak un, "Kapuan
vangsia, ka niikvangsia," chi'n apuan abotkek a, kapkawm in anu kiang a
tung hi. Inn ah anu'n,"Kap ken, Bingtai aw, eimah lungsim sim omnan
teh,"achi lai hi. Huchi in Mauluang tuh Vaimang zi ahonhi a, nuamtak in
akhosata hi. Subingtai nu tuh alungkimthei kei a, Mauluanggawttheina
ding kia angaih tuahtuah hi. Khatvei bek hongzin in sa kon-goh nuam,
chi'n Mauluang a thukhak zihzeh a. Mauluang ahohnuam kei a, himahleh
atawp in apu'n, " Na nu'n honthukhak khak ahih ngalleh, na pitoh va hoh
ve ua," honchikhong hi. Apu'n leng a nu'n bang hiam analohkhak ding alau
a, "Nongpainawn chiang un khomual ah daktal hontum un aw, chi'n
athukhak hi. Huchi in Mauluang leh api, asikhate uhtoh avahoh ua, anu'n
ana hoihbawl ngial hi. Anu'n lungsim honbawl a, Mauluang kiang ah,
nasamkon hiatsak louhna asawtta, koidih ihiat deh," achi a, sam
hongkihiatsakta uhi. "Eh, samsih kakesak," honchi nawn a, Mauluang
samsih tawmdia akuankal in innkanuai a Mauluang om tuh anu'n tuisa
abuahkhumta hi. Huchi in, "Tun tuh Mauluang thatzouta ing e, sita e,"
chi'n dainawl ah apai hi. Himahleh Mauluang tuh asi taktak zoukei a,
akhepi khat ahinglai hi Sazawten atuakkha ua akholam uah apaipih uhi.
Mauluang sikhate ihmutkal in Subingtaipen Mauluang puan silh in
Mauluang bang in anakisiam hi. Himahleh sikhaten api taktak uh
ahihlouhdan athei ua lah agen ngamkei uhi. Thadah pipi in Subingtai tuh
azawng ua, apaipihta uhi. Lampi ah vasa in," Mauluang hikei: Subingtai
hi," ana chi nawn a, Subingtai in," Sava in bangmah theikei, adap ka
lou ang,"anachi zel hi. Hongpai zel ua, khomual atuntak ua apu uh
thukhah bang a daktal hontum uleh agingthei kei hi. Inn hong tung ua,
apu'n thil omdan anazethei a, puanthuah sagih akizialkhum a, et leng
ana-en kei hi. Vaimang mah in leng agamtat dante a etchiang in lamdang
asa a, "Nidang a siamgat awlmoh lua konsakleh tu'n lah siamgat ding
himhim na mangbat khata kei a," achi a. Huaitak in numeinu in leng, "Nu
zenzen ngei, ka siam kongkivoh ngut deh," chi a siam hongkivoh dekleh
akivohthei kei a, Vaimang in aginglel semsem hi. Siam hon-gatleh atung
avasa in,"Atung anuai topta pelpul," chi'n anakou zomah lai hi.
Ni khat Vaimang sikhate apu uh sialkang zong di'n gamlak ahoh ua,
gamlak ah nau-oihging khat aza uhi. Api uh Mauluang aw toh kibang asa
ua,"Tu anau awinu aw,khatvei hon-awilai mah dih ve," chi'n angen
ua,Mauluang in nau hon awi daldal nawn hi.
Tang a tuan a Vailal nupi kei kahi
Buhtang lum a bel ka sit
Siallupheng akong kakhak
Tu'n ka pu sazaw nau ka awi e
Sikhaten avanaih uleh api uh anahipetmah a,"Pi, kapu un honngai lua
ahi, honzui mai in,"chi'n avachial uhi. Sazawten anaphalpah kei ua, api
uh manzah ding anangen uhi. Vaimang sikhaten api uh man di'n napkhem
keupi khat,zusa ek keupi khat leh nahtangminsengpi khat Sazawte apia ua,
huaikhit in api uh honpi kik nawn uhi. Inn hongtuntak un Subingtai
tapkuang ah anatu a, Mauluang in,"Ka tapsak a suphen deldul atu kua
ahia? Subingtai," chi'n amahleh amah akidawng hi. Huchi akitot
tuahlaitak un, Vaimang in,"Na kingapthoh tuak ua, hongkisual mai dih ve
ualeh," achi a. Subingtai di'n khongmasing temsau apia a, Mauluang a
di'n kahpasik temsau apia hi. Mauluang puanpi thuah sagih in athuam hi.
Subingtai asatsakleh puanpi thuahkhat asatvangzou hamham a. Subingtai
puanpi thuah sagih in hontuam nawn leuleu a, Mauluang in temsau a
honsatleh phel nih akisuahpah a, huchi in Subingtai tuh asita hi.
Mauluang in Subingtai sa ala a sathu in aum a,auihlimtak in sathu
podi'n anunawn athukhak hi. "Nu aw, Subingtai in sial asun a, athu in
ka bawl; hongla in," achita hi. Anu leng avahohpah a, Mauluang amuhtak
in Subingtai mah asa a, "Bawi, na mel ahoih deuhdeuh ka chi," achi
tautau a. Sathupua hongtun nawntak in, innvengte asam a, "Bingtai in
sial asun a; athu in abawl a, sathu konpua, hongla mahdih ua," achi a.
Innveng nupiten leng sathu avala chiat ua, pitekkhat in puanthem khawng
samlom khawng asawkkha a, aginglel simta hi. Huaitak in pitek in,
"Bingtai nu aw, na tanu in sial sun henla, tang-ai leh nang theilo om
kenteh. Na tanu thu hilim venteh, aluguh leng ka khoihkha abang,"
honchita hi. Ahon-etchet uleh Bingtai thu anahipetmah a, anu hehlua in
amai a-am phemphomta mai hi. Temta khat lazok in Mauluang dawtlum ding
chi'n akuanta hi. Mauluang sikhaten huaithu azaktak un, api uh mihing
thuah thum in anaveng ua, Subingtainu in bangmah alohzoukei hi.
Mauluang in kamsiamtak in, "Nu, na hong maw, bang na chisim a?" chi'n
anahoupihiathiat a, asikhaten lah" Huah zummohnu hongngamta lai,"
anachihsan uhi. Subingtai nu leng chimoh kisa in tangban ngai in ading
deldal a, thakhat in amah leh amah akidawtlumta hi. Innka apan atukkhia
a, innnuai ah khetam chingchi asuak a, avakmangta hi.
............... ..Beita........ ....
Comments
Post a Comment