ITNA (1 Corinthians 13)
By~ Khual Kilyou
Pianglou ngai a kap a omlou chi in ‘Ana pianglou hizomai lechin maw…’ ka chihdek chiang in lah, pianglou di’n na pammaih lozel a. Na hoihna, ngaihhuaina leh kilawmnate mite’ muhlouh diing leh mite’ ngaihsanglouh di’n a pammaih lua a, na pian ka vuuipih ngamkei. Huchi sapsap ahihleh, pianglou lah kap a lungngai theilou diing hi a, ‘Kei ana pianglou hizomai le’ng’ lungngaihna ding hun mulou mah ding hive ing in ka kichih dek chiang in lah, pianglou hile’ng nang hon mukha a hon theihkhakna diing hun koilak a mutuan diing ka hia? Hmmm, ka kipianglousak ngamkei zel a! Mite leh a tate unle ana tuak ua, ana gen ua, laa in ana sa ua… ‘Awle hitham hen aw, hinkhua hichimai mah ahi’ chih hiatmai chu ka kinep theihna omsun ahimai hi. Himahleh, ahon nemzou tuankei. Neuchik le a nopdeuh tuankei.
Neu apan omkhawm a, anuam-ahaksa thuakkhawm khalou di’n ka hon
theihna a thuuk a, hichi lawmlawm a hinkhua zangkhawm munlou di’n ka
hon deihna ziakte ka lungsim suangtuahna lel ahikei chih ka chiang
mahmah. Unau hilou sapsap di’n ka hon deihsakna a lian a, na kah diing
hiam, naa na thuak diing hiam, neuchik na lungkham diing leng ka
ngaingam mahmahkei hi. Nang’ leng na thei a, khat veivei na kiphatsakte
thukhat hitaleh, na banghiam a noplouh zek chiang a kuamah kiang a na
hilhlouh lai in leng kei’ kiang ah na hon tun pahpah a, na kingeksak ut
a, na kiang ah om le’ngle ka hihtheih dang a om tuanlouh ziak a haksa
sa zodiing leng ka hi maithei na a, hon gal hehpih topmai chu haksa ka
sa thei mahmah hi.
Huchi a ka hon khualna, iitna leh deihsaknate thukna delh a phia ka
hikei a, na tan diing a kilawm khovel in ahon piaklouh ziak a hong kisa
chu ka hi peuhmah. Huaiziak mah in khatvei mah leng ka hon ngenkiik
ngeikei (di). Lam-et in le ka neikei a, himahleh, iit thuk a ka om sam
leh bel, ka kipak mahmah diing chih gen thakthak ngailou in na thei
lotham. Huchi hinapi, ka kipehoih sek a, ‘Hon iit thuk a, kei’ deih bang a hon deihthuk bang hileh bang ka chi di?’
chih dotna peuh ka kibawl zel a, bi-inn keh zutzut nuai a a
deihthohhuai computer toh kithuah mah ka bang di’n ka gingta. A nuam
tuankei hial diing. ‘Tua computer pen mihing hi henla, thu piaklouh
in ngaihtuahna neithei henla, anuam-ahaksa bang hon khenthei zomahleh
haksa diak na’n chia maw...’ chih ngaihtuahna khawng in hon lausak sim gige hi.
Deih bel ka hon deih mahmah. Himahleh, ka hihtheih di tan leh ka
hihzoh di chiang ka thei a, aban chu sawm ahilel mai hi. Ginna haat
mahleh, a taktak gam ah ginna a huntawkkei chih ka muhchiang hun atam
mahmah. Ka hon iit chih na thei a, ka hon deih chih suailou in na thei.
Himahleh, iitna kia a huntawk kei. Huaiziak mah in ka hon gen ngeitham
a, kei hilou, a kichithei zodeuh midang khat tungtawn in na tan di’a
kilawm (na deserved) khovel in ahon piak ka lunggulh gige hi.
Tua ziak mah in, na hon deih theihlouh bang a guuk in ka kipak gu
mahmah sek hi. Kei’ hon iit bang a hon iit a, kei’ hon ngaih bang a hon
ngai a, ka hon deih bang a hon deihthuk hi lechin, ki-iitna vuak a
thil a pianlouh hunchiang a kei bang suak di? Ke’n bang hon loh di?
Damlouh-hitan nikhua in thumna poimoh mah e, hilehleng thumna chauh
piakzoh a kineihtel di zaw… na deserve keideuh. Tua hun chiang in nang’
na thuak pen thutuam hitaleh, ‘Kei’ angmasialna ziak ahi’ chih ka kithei diing a, ‘Ka kep zohlouh diing leh ka duat zohlouh diing bang di’a ahun lai a ka na kineihsak tentun gige hiam’
chi in ka kingaidam theikei diing. Huaiziak in ahi, a neizou deuh khat
in kei’ hon iit bang a hon iit in, kei’ hon ngaih bang a hon ngai in,
ka hon deih bang hial in hon deih(thoh) zoukei deuh mahleh, theihsiam
ka sawm tentan. Kei’ hon iit bang a hon iit omlou diing mah ahi.
Huaiziak mah ahi, huchi bang mi na muhleh, huchibang khat in hon enkol
henla, na nih un kipak in nuamsa tuak mai le uchin ka na chih lungsim
gigena.
Ka ngaihtuah thak chiang in leng tua ka gendan ngaihdan dik leh tang
mahmah hi in ka thei lai thouthou hi. Himahleh, ka na ngaihtuah khak
hetlouh leh ka kigin fel hetlouh bel, ‘A taktak a (ahong tun ngeileh) ahong tun chiang a bang chi zahta a hon deengkha diing hiam’
chih ahi. Ana suangtuah ngei hita mawng lengle, kiman (ready) chi a
khuttum zenmah a kiging hilengle, a taktak a tuahtheihna di hun na hon
piak hialtak in zaw a nuam hetkei chih inle a genkha hetkei diing.
Innsung kochiik lua chi in konglai ah pawtkhe le’ng le, ka hi ek-ok thou
a, koimun peuh ah va pai in va ki-tehsin mahle’ng nuamtak a naak
hiau-hiau theihna mun omkei veh aw. Nidang a lou ka kuankuan lai a,
khawlmun, huih vot hiauhiau in hon seemna mun, ka tawlngak zelna mun ah
va kiphou lengle ka awmkawm lak bing ek-ok thouthou diing a bang. Khat
veivei bang huih ka lakluut kawm in kidiik chih diing hia, huih a
bekbek a honglut chihzawk diing hia, ka kisat khasim dudut zel hi.
Houchik a gen in, ‘Kapdek ka bang! A nuam hetkei.’
Pammaih hon chihmawk diing lah bangziak a pammaih na hia? A si lah
hilou chin a. Mi’ adi’a pammaih hon chih diing lah, ka ngaihtuah
hoihtak chiang in mite’ sang in kei bang nimnem’ a di’a pammaih zotham
na hizel a! Theihsiam zaw a haksim mahmah a ka. Ahi a, na mel etlawmna
leh na fuhnate bel nikhat tei hong vul diing ahi chih chu thudik ahi a,
huai pammaih sa ka hi va chih diing lah ahuai lam tantan va ngaihtuah
man ka hikei zel hi. Va ngaihtuah in, loh a leng vul di, lohlouh a leng
pulh a vuaimai diing hilehle, ka ut chitchiatkei. Kei’ khut chiitchiat
a loh a, kei’ kepna nuai chiitchiat a avuai’ diing ka utlam leng ahi
dekkei. Ahi a, tua paak mite’n ahon loh ua, tui a nih ua, ke’n ka nih
zohlouh nihtheih-nihmoh anih nung ua, a tawp a ahong vuai thouthou
chiang in bang a loh diing ua chih lam khawng bangle ka lungsim a a
omluat hang in, tuate’n hon zoisak ahikei. Tuate’n ka diiphawmsak ahi
tuan naikei zel uhi.
Nidang a innsung hi in, kholai hitaleh, amah-le-amah le kilawmlua,
phetlou a, a gei a omte leh a neitute tanpha cheimawi, kisaktheihpih
tham ching pen, tuani chiang in amah ah kilawmna a om nawnkei diing a,
innsung hi in innpua hitaleh, a omna peuhpeuh a dongkholh leh
akiim-apam kilawmnate liahtu, etmai kia hi nawnlou, agim mahmah leng
namtui nawnlou a a omchiang a a dinmun leh ngaihtuahna diing gelsak a
hehpih ka hiban naikei! Ahitak in, ka ngaihtuahna leh ka deih gige bang
a hon iit thei leh duatzou diing kiang va pai leng na hi maithei.
Ahihleh bang ai ka lunggim pih? Ka theisiam chetkei e!
Angmasialna a pumdim a, ka neihleh neihlouh leng gellou a, na zahtak
huaina kembit a, a kilawmtan a kon ompih zoh di leh louh le enlou zen a
hazatna a pumdim ka hi a hia… ka kichih chiang in lah huchi ka
hihmelkei zel a. Genthei thuak diing in kuamah kiang a pai di’a ka hon
phallouh bang in, gentheitak a hinkhua ka zatpih di’n leng ka hon
baptis ngamkei. Ahi a, tua maban limchitak a na om a, lawm hoihtak leh
ka muan mahmah khat toh na kimai khak uh bang ziak a ka awmkawm lak in
ana huchi theih lehluh ahi diing? A gen minthang ten uh iitna ahimai di
e maw… Ahihleh iitna a chih uh le awmkawm sese a kipunkhawm uh ahi di
e!
Bangteng hileh, hinkhua a anih a zatkhop theih gige hilou a, khatvei
leh i lungtang i zat ngai a, khat veivei i khuak i zatngai zel mah
hiven maw… Nang ka hon genna ahikei. Kei ka kigenna ahi zaw hi. A om’
gige na chilou a, ka lungtang in ka awmkawm ahon phuut elh-ulh pen, na
hoihzawkna diing a ka khuak in a nanzoh teitei ngai ahih man in nang’
leng na hon theihsiam mahmah ka poimoh gige diing. Kipaktak in va pai
inla, thil na tuahte ahi diing mawng dan in la inla, lamdang sa in hong
nunghei hetken. Na hong kinunghei zenzen leh kei a na sa hitale’ng,
nang le ka hon suknat beh kha diing a, midang’ lungtang leng va
khoihkhata diing ka hihman in, malam en a na pai charchar ding ahi di.
Nunghei hetlou a, a diak a ken na paina lampi a pankhakna nei nawn
hetlou ka hi chih na theih hoih ka sa. A ziakbel, ka sanggam bang a ka
hon etnop hang in na hikei a, ka lawm bang a ka hon etnop hang in
ahithei taktakkei. Nang leng na hon confirm mun lomahmahta. Panna ka
neihleh ka tup om in omkei taleh, nungak bang a ka honna etkhak tak
ziak in a dik nawnkei diing.
Hinkhua ah lampi nuam a om ngeikei. A neizou leh a muang zodeuh
innsung ah lut lechin adan om zodeuh diing ka chihman ahi. Tua kal na
suan pen, hinkhua ah na kilehkiik thei nawnkei. Tua minute na zat na
lakiik thei nawnkei. Tua ni na zat na samkiik thei nawnkei. Na hihtheih
omsun bel, ziingchiang a ni hongsuak bangchi zat diing chih ahilel mai
hi. Haksa na tuahni in kap kenla, i pian apan a hawi nei hetlou a
hinkhua in a nuam diing kuamah bangmah hon chiamlou ahi chih thei gige
kawm in hattak leh khauhtak in na phu diing aw. Mi khenkhatte’n
ahitheilou diing pi hun leh a thilhihte uh lakiik nuam in amau-le-amau a
kisoisa ua, ke’n huchi diing in ka hon phalkei. A ziakbel, a
phatuamkei, phetlou in amau ah tawltuamna a tun zosop hi. Huaiziak in,
maban kal na suanna a etkiik theih diing bou lianlua na nutsiahlouh na
di’n tua na hinkhua pilvangtak leh etlawmtak in hon zang in. Hinkhua
lampi khat ahi a, i paina sa chu paina sa ahi a, lak kiik theih ahikei
a, va kipat thaktheih leng ahikei bilbel chih thei gige kawm in…
Ahi a, lakkiik theihlouh himahleh, hinkhua lampi ah nunglam etkiik
louh theihlouh hun na hon tuak ngei diing a, na hon enkiik ngei diing
a, na khekhaap zuihkiik na ut hun a tam diing a, na kampau khiakte lak
kiik leh bawlthak na ut hun ahong tung ngei diing. Huai hun chiang a na
theih tinten diing a ka deih khat bel, ‘Huaite ahi nang hon bawltu’
chih ahi. Mihing in na hong piang a, midang khat mah toh leng kibanglou
in na hoih a, na ngaihhuai a, na lampi leng a tuam a, na ngaihtuahna
leh na paukhiakte, na paina leh na totkhakte, lamphok a na kisuihkhakte
nasan… hiaite tengteng nang, nang hon hisaktu ahi chih na theih hoih ka
sa. Thilkhat na va hihkhelh, thilkhat na va hihdik, muhlouh ding khat
na muh, koihiam a hamphatna na tante tengteng in nang’ hinkho tangthu
bawl ahi chih phawk inla, avek ua bawlthak ngailou a poimoh vek uh ahi
chih phawk in. Huaite midang na hihlouhna, tu tantan a nang na hihna
leh maban a nang hon hisaktu, hon seektu dingte ahi uhi. Huaiziak in,
huchibang a nunglam et hun ahong tun chiang in midang hih sawm tuanlou
a, midang hihkhak ut tuanlou a, nangmah leh nangmah na kipom a, ‘Kei chu keimah ka na hi a, kei mah ka hi a, kei mah ka hitoutou diing’ chi a na kipom tawmtawm ka hon deihsak petmah.
A nihna ah, tuabang hun chiang in, na na totlouh lampi pen lampi
nuamzaw leh etlah huaizaw hidan in na hon mu diing a, tuate’n nang ahon
suna diing uh chih ka lau mahmah hi. A ziakbel, huaite gu/poison ahi
ua, nang leh na innkuan a hon bahsak thei diing ngaihtuahna diklou ahi
hi. Ka genta a, hinkhua khat peuhpeuh ah hitaleh, khovel in a nuam ahon
chiamkei. Huaiziak in, na paina lampi peuhmah a nuam a omkei diing a,
tua a haksat diakna na hon tuah chiang in na na laak/teel khaklouh
lampi pen ah na lung a leng diing a, tua hun chiang in na kinunghei kei
diing a, ma sawn miaumiau mai diing aw. A ziak bel, na totlouh lampi
pen na totkhak hetlouh lampi, na theihchet hetlouh lampi leh na
ngaihtuahna a lampi khat maimai, a taktak hilou lampi ahihziak lel a
nuam zodiing bang maimai ahih ziak in. Tot hileh tua lampi a haksa veve
di’a, tua lampi pen ana telkha hita lechin na palsuak zohlouh meel
kuan thei? Tua hun chiang a i suangtuahna gam leh i ngaihtuahna
lampite, i totkhaklouh ngaihtuahna maimai lampi ahihziak a a taktak
sang a nuamzaw leh etlah huai zotham a kilang mah ahi uh chih na theih
gige hoih ka sa. Mihing’ hinkhua hichimai mah ahi hi.
Bangteng hileh haksa tuak diing a hamsiat a om sapsap di’n, a
haksalua ki-om in, tuate’ saang a ana kikhaai kaang zodeuh ki-om a, a
nuamsa zodeuh leng ana ki-om mah e. Huaibel thudik ahi. Tuate’ lak ah a
hoihpen na deserved a, a nuampen ka hon deihsak. Hoihtak in hong om
touzel inla, nuam honsa in. Bangziak a hichi bang thu gelh ka hia achi a
om maithei? Mite’n ‘vasa leenglai a neitu omlou a chi ua, paak a kung toh kizom lai a lou zouzou in tang ahi’
a chi uh. Ke’n bel ka kaap ngamkei a, pulh diing thouthou hileh leng
tua paak ka khut a hong tu ahihkei ngalleh a lou di’n ka khut ka zankhe
ngamkei. Khenkhat te’n ahai ahon chi diing ua, khenkhat in ka hon
deihna/iitna ahon muangmohsak diing uh. Amaute’n a ut bangbang uh gen
uhenla, ka maitang hon kawk in ka nunglam ah kihousim uhen, a poikei. ‘Tua ka thuak sang a ka thuaknat zawk tamkei na inteh. Ka kiman.’
Kare, tamta e maw? Nang na tomsak theihlouh ziak ahi aw… hehe. ‘Ke’n
ka hon piak zohlouh, na tan di’a kilawm hon deihsak gige ka hi chih
theisiam henla, hinkhua na tung ah zahngai hen… Aw Toupa, hehpihtak in.
Amen.’
©Siamsinna leh Vakiangbu
Comments
Post a Comment