MILUN PU LIANGOU GUITE TANGTHU

By ~Leon Guite
(A tragic love story)

Nidanglai chilehang kumzabi 17 leh 18 hunlai vaimim gau sanlaitak in Pu. Liangou Guite, Pu. Siakpau Guite leh Nu. Luandim Ngaihte tanu khak te' tapa neihsun hiding in Mualzang khua ah khovak hon mu hi. Akhual-atual in kipahpih mahmah in zubel lut leh pawt in a sangkil uh nuse ngeilou hi.

Pu. Siakpau ahih leh khosung vaihawm upa khat hi a, mipil mahmah ban ah thahat mahmah mikhat zong ahihi. Sa-le-gal tampi manzou leh tong zou ahi hi. Hausa pa'n zong azah mahmah leh athulak mahmah mikhat ahi hi. Thubuai-labuai omteng a hausa thudot pen leh muanpen ahi gige hi.

Vangsiat huaitak in Liangou kum nih aphak in apa'n tuahsia in sihsan hi. Sabet-galbet ut mi ahiman in nikhat sabeng a akuanna lam ah sahang toh kibingtuah kha in kisual uhi. Sahang in a khabeguh peh lawi sak a, liam kawmkawm in sahang that zou veve in a intan uh amahmah in paitung zoulai hi. Himahleh aliamna ma thuakzoulou in a ni nih nung in milun Pu. Siakpau si hi.

Apa uh ahongsih tak in nutate a hong zawngkhal mahmah uhi. Nidanga kuamah englou a nuamtak a khosa himahle uh. Tu in bel mite simmoh, nek-le-tak khoukhe zoulou in hinkhua haksa tak in hon zangtou uhi.

Naupang Liangou bel nasemthei a, anu panpih ding a naupang lolai ahihman in anu chauh petmah in anek di uh sutuah zou hamham in hong khosa tou nilnel uhi. Naupang Liangou in lawm di muzoulou a, kholak ah lawm thuah dinga a pawt khiak sunsun chiang in zong alawm te'n simmoh in tagah pa! Tagahpa! Chi in tawng gige ua, kimawlna te ah zong ngai ngeilou uhi. Himahleh naupang Chingno, hausapa tanu neihsun in ana hehpihmahmah a, amah toh kimawl khawm zel uhi.

Hun hongpaizel in, Liangou leh Chingnou te hong piching tou hiaihiai uhi. Kilawm polh tou den ahih man un akingaihna uh lian semsem hi. Himahleh, nungak-tangval kal a itna pen hilou in lawmta itna in amau gel kikhen zoulou di khop in akal uah kingaihnatna om hi. Liangou pen in Chingnou nikhat lel amuhlouh zek chiang in zong omthei lou in zuang kisa in Sannemla toh lungzuan sial in sun thapai in vuang ngekngek zel hi.

"Lia aw na tongsang lou in sunsawt hingzou la'ng e... Na tong sang nuam veng, lia aw koikuam sawlbang nahei hiam?...."

Liangou bel apa dungsun in samat-galmat hangsan ahi hi. Ahihhang in tagah ahihman in, mite simmohna teng toh haksatak in hinkhua zangtou den hi. Anu lah tekta ahihman in na semzou nawnlou a, niteng in aman gamvak toh lou khoh thuah tou den hi. Loukiang ah mankhawng kam in niteng in anu tektak sa puak zou gige hi. Midang amau it a ngaihsak omkeimah le uh. Amau gel ki-it in kingai mahmah uhi.

"Sengual in sanggah lua hon chi e... Sanggah muantui ah va bual ing e... Sanggah muantui tunnu mah hi e... Tun aw hong itlua ing e..." chi in mite'n simmoh mah le uh amau nuta in kuamah englou in khosa liklik uhi.

Chingnou zong hong nungak ta a, hausa tanu chihmah, khua sung a dinga nungak melhoih pen leh felpen hong hi hi. Tang Liangou in Chingnou pen ngaimah leh tagah ahih ban ah silh-le-ten neizou lou leh mite simmoh pen ahih man in Chingnou vahel ngam ngeilou hi. Ahel ding in kuan zel a, himahleh lut ngamlou in a bikhalap nuai ah Chingnou tongsuah va sim ngaihgu zel hi.

Chingnou lah ngai, sanggah lua lah kisa mahmah zel ahihman in haksa sa mahmah hi. Lawm lah pawl ngamlou, mite simmohna te angaihtuah chiang in kingaise thei mahmah hi. Ahihhang in anu a en zel a, ama a dinga haksatna namkim thuakmualsuah a ana khoiliantu anu a etchiang in hehpihlua in aluankhi guk nulnul mai hi.

Alawm avual te a en zel a, lungkhamna himhim neilou hial a, kithuahkhawm zaizai te a etchiang in eng thei mahmah mai hi. "Aw! Kei le mibang a pa nei hileng zaw maw... Mite muhsit leh engbawl a omlou a, lawm-le-vual toh nuamtak a kholkhawm thei ding hiveng maw... Pa aw hon ngailua ing..." chi in aphamsa apa ngai in aluankhi a guk in nulnul sek hi. Himahleh, anu theihding lau in anu kiang ah, kipaktak bang in omtheisam zel hi.

Nikhat chimlua in kholak hong vak khia hi. Phavang awl len hun ahihman in louna sep ding omlou in gamvak louh kal in chim thei mahmah sek hi. Ahong paizel leh theihkholh louh in hausate inkong hongtung guih hi. Amah leng tangval khat hisam chi in "zum leh saili a si omlou hiven maw..." chih toh hausate in ah honglut hi. Gintak hetlouh in Chingnu chauh ana om a, khaukheek in inka-tau ah ana tu hi.

Chingnou in Liangou amuh phet in "U Goupu, na hong hoh zenzen a gingtaklouh pi in. Kua pu asi dia aw maw..?" chi in chiamnuih kawm in tutna di pia in ana vaidawn hi. Chingnou in Goupu tuibuk muam ding apiak kawm in mit-at gu saih se hi. "Ching gingtak hetlouh pi in nang ngen in ah na na om a, hon ngailua ing a zum pipi a hongpawt kahi, nangkia na om a kakipak lua" chi in a zum luat man in kipahthu bang gen kha zozen hi. Tua tak in Chingnou in zong "Ngaih aw na tongsuah ningzu bang khum e, lia lungmawl in douzou lang e. Heh hongnem ve aw. Koi louh din pamlua chia..." chi in na dawngthuk pah hi.

Tuabang thu te Tang Goupu'n azak tak in "Lia aw natongsuah nemnou tak sinthu hileh chi'ng e... Kei sanggah hon sit ding hichia... Phulouh vangngai kahi zong. Lia aw kei ka nunna tual in niam e..." chi in hon dawng hi. Chingnou in tua thu a zak tak in. "U Goupu aw. Ken na zawn na ngau hang hong sit lou hing. Tembang hong deih takpi mah kahi hi. Chi in nemtak in dawng kik hi. Tua banga nuamtaka ahong kithuah uhleh theihloukal in nibang hong nem man in kikhelah kawm pi in hong kikhen phot uh kul hi. Goupu apai dek in Chingnou in "U aw katun-kazua hong bia aw, khokhat tuibang hongla ve aw. Halsawt lou aw ngaih aw" chi in vakhak malam hi.

Goupu le'ng thumu kisa in lungsim zangkhai tak toh innlam hon zuan hi. A itpen tongsuah ahon ngaihtuah kik chiang in kipaklua in a inn uh tungta ahihlam natawm mangngilh phial in a sangkil uah kipalpuk kha zomah hi. Tuni sun a athiltuah teng anu kiang ah hon gen a, alem theih di leh abaih theilam a valengla pah ding in a nu sawl ngal bok hi.

Anu'n leng "Na pa adamlai a hausa upa khat hibuang sam hiven, hausapa thulakpen khat ana hisam ahih chiang in, napa a zahtakna bek in hon mang sam na ngal unteh maw..." chi'n Chingnou te inn ah va lengla ding in kithukim uhi. Ahihhang in innsungdongta gina tak neilou, a tanau te un lah simmoh tak a en a a innsung uh natawm va sik ngeilou uh ahihman in sawl di dang kuamah neituanlou in anuta un zubel khat toh hongkuan khesam uhi.

Hausate' inn ahongtun un nuta te lutngampah lou in kelkong ah hun bangtan hiam ding den uhi. Atawp in innsung ah valut khong uhi. Hausapi'n ana muhtak in lamdangsa lua in "Liangou nu aw, hongtu in bang deih nahi hiam?" chi in tutna anapia hi. Huaitakin, Liangou nu'n ahohna san uh gen in, zubel hon pholhkhe kawm in, "Hausapu aw, katapa in natanu deihlua a, hon gengen tel ahih chiang in, gawm maile'ng la chi a hong kuan kahi uh... Hehpihtakin hon phalsak ding in kahon ngen hi." chi in thum hi.

Huaithu azaktak in hausapa'n "Nou phiangsan ka suak dia le kon deihlouh in hiai bang thu nahong gen uh. Ka khua a kon tensak maimai le kipak ve ua, na zak uh talou hia? Kin a kin in pai ua." chi in hankhum loiloi petmah hi. Tuabangthu azak tak un nuta te'n etna di le theilou in zum mahmah kawm in awl in pai ding in kisa ua, dingkhe pan kiangkiang chih ding in, hausapa'n Liangou nu a sam ah man in innkonglam ah kai pawt a, "Ka inn uh khatvei mah leng hong sik kha nawn ken." chi in innkongtual ah sawnpuk suk hi. Liangou nu leng khase mahmah kawm in hausapa kiang ah. "Pu aw, kei meithai lel himahleng, ka pasal adamlai a, na suan pen, nathudot pen hisam a, ama ziaka gal tampi zou chin a, nang leh nakhua ahon itna ziaka alubuk phal a namin a galte dou a, amaziaka galmuangtaka khosa hichin a maw. Tua non bawldan muleh bangchituk in akhase dia? Tunung hun hongpaizel di ah ka tapa Liangou, Apa na poimoh bang in napoimoh hun ahong om ngei ding. Huaihunchiang in kisuanglah lou hial in hong tai in aw" chi in paisan uhi.

Hausapa innsung alut nawn tak in a tanu Chingnou sam in akiang ah, "Chingnou aw, kon it kon duat uh nathei, kathu manglou a na om hun khatvei mah leng kathei kha kei. Huai tangval Liangou kingaihpih na maw?" chi in dong hi. Huaitakin, Chingnou in aw ling pepelh kawm in "Pa aw, ken ka U Goupu kaneu apan a ka it kangaih mah hi." chi in laukawm tak in dawng khialkhial hi. Huaitakin apa' hehmah mah in atanu Chingnou kiang ah, "huai Goupu, mi tagah, ki ngakna tak le hilou ka suak ding a zong kadeih louh na bang di chi na hia? Kin a kin in tawpsan in, a koimun tak ahia na itna?" chi in tai petmah in tai hi. Chingnou khase lua a kap huphup kawm in apa kiang ah,"Pa aw, tagah ahih theimah ing, tua hang a hehpih kahi. Pa aw, a genthei chih theimah ing, tua hang a ana itmah kahi." chi in dawng hi. Hiaibang thu atanu apan a zak tak in hausapa hehlua in hiaibang in tem pawng tawi lenlon kawm in hangzak hi. "Ka pusa in hon paih ahita, katanu in maw zahlaktak a ahon koih? Chikmah chiang in huai migenthei leh tagah Goupu ka makpa ahi ngeingei kei ding hi." chi in a innsung uah kitom a, a sutpi tem in sat toihtoih zozen hi.

Nutate'n leng dah leh khase tak in innlam zuan uhi. Inn a tun un apau zosam omlou in sawt kuamtak taptung ah mei awi in tu ua, atawp in Anu'n Liangou kiang ah hichi'n gen hi."Liangou aw, ka tapa hawmthoh tak napa damlai hileh zaw maw hiaibang simmohna leh tuahsia kituaklou mah ding hiven maw. Liangou pa aw hong leng aw kasiang uah, na thai leh na von te'n mubang hong ngailua unge..." chi'n khasetak in hong kap khe huphup hi. Liangou in zong anu khasia a kap amuh chiang in, a tagahna leh hausapa bawldan te thuakzoulou in anu ngawng koi in kahpih huphup mai hi.

Huaihun lai bel sa leh gal tamlaitak ahiman in tangvalte sawm giak in hausapa in ah omsek uhi. Huai hunlai a dia tangval hangsan leh hat a akhua ua minthang mahmah khat Lamgin in Chingnou deih in zol bawl sek hi. Nitak khat Lamgin in Chingnou kiang ah. "Ching aw, hong ngailua kahihteh, gawm ding sinthu ilel mai diam?" A chih aleh Chingnou in, " U Gin aw, ngaihsiat inle ngaiken la, ken Ka U Goupu kiang ah itna kapiaksa ahihman in nang hongpe theilou ding hi ing, hehpihtak in ngaihsiat in ana ngai ken aw. Ka pumpi tanga, kalungsim natan louh di pen ken zong ngaingam sam keng e" chi a dawng in lupna ah lupsan hi.

Lamgin in tuabangthu azak chiang in, zum leh heh mahmah thuah in, kuaman hon simmoh vual hilou, sa-le-gal tampi man a gallu kaizou zahlaktak a kibawl himhim chi in hehmahmah hi. Tuani apan in Liangou koihkhiak theih didan ngaihtuah den hi.

Nikhat Liangou kholai a kisu halh ding a hong pawtkhiak leh Lamgin in ana mu a, akiang ah. "Goupu aw, nang tagah maimai in ka nungak Chingnou nong tuh sawm himhim, ana kihem khemai in aw, nang leh na nu' hinna na it lai aleh." chi in simmoh nuihsan in ana chou bawl hi. Huaitakin Goupu in kamnemtak in Lamgin kiang ah, "Ginpu aw, vasa lenglai pen na khutsunga na tawi mateng kuamah a hithei buanglou hi. Hizong Chingnou pen ka khutsung ah amahmah a hong bawh ahiman in na deih leh kei apan nong sutkik kul ding hi. Tua ding in na hatna in chinlou ding ahihman in na kamsim kul ding hi." chi in awl in paisan hiau hi.

Goupu lungzuangtak in khomual lam zuan in awlawl in hong paizel a, Chingnou mah ngaihsun ngetngut kawm a ahong pailai tak in thakhat in "U Goupu, bang ngaihsun a kun dedu nahi hiam? Hong phukha dek mahmah chiai..." chih thu za guih in ahong dak khiak leh ama ah a itpen Chingnou, ngaihbang tak amah ana en gige toh kimutuah phut in kiguih zot zozen hi. Goupu'n "Chingnou, nang hiai ah bang hih na hia? Nang ngai a asun-azan a kong ngaihsut detna in katha teng bah gawp ta hi" ahon chih leh Chingnou in, "U Gou aw, ken nang kon it kon ngaihna hang in niteng in luankhi in hontum den e, kuah louh din pamlua chia maw U aw. Ken nang hong ngailua ing" chi in kidek zoulou in a U Goupu ang ah belh suk hi. Goupu in "Ching aw, thou in min hong muleh, na tun-le-zua te'n hong dawmlou ding ahihman un haksa salotel ding nahihman in kideek hamham ni maw. Mihing dai kuaman kai zoulou aihman in nikhat tei keitoh nunnuam laitual leng ding hihang. Ken zong hong ngailua ing." Chi a a ang apan Chingnou a phottouh laitakin. Lamgin in mibangzah hiam tonpih in amaulam ahon zuan uhi. Akiang uh ahong tuntak un Chingnou a ittak a U Goupu ang pan in kaikhia uhi. Goupu kiang ah Lamgin in, "Na sih ut kei a leh hon paikhiaksan in" chi in sawl hi.

Liangou in a ittak lau leh ling a om amuh tak in hehpih mahmah hi. Ama a ding leh a itpen Chingnou adinga hoihpen ding a atheihman in pau lou in awl a paisan ding a akinunghei laitak in anunglam apan in adek ah singkhuah in Lamgin in khen ek hi. Liangou leng thakhat in khophawklou in puksuk hi. Lamginte lawm teng in a deihdan tawk ua khutthak nul na a azat khitnung un amah chauh nusia in Chingnou te innlam hon zuan uhi. Lamgin in Chingnou' pa kiang ah Liangou in Chingnou sual asawmlai a lawmte toh vatuak kha a, Amahnu inn ah hon tonpih ahihdan zuau phuak in gen a, ahihtheih leh Chingnou a dinga le lauhuai ahihman in amah toh kitengsak mai ding in ngenlai dep hi.

Hausapan tuathu azak tak in hehmahmah hi. A tem luka lakhia in Lamgin kiang ah Chingnou toh kigawmsak ding ahihdan leh tu mahmah a Liangou omna mun ah pi ding in ngen ngal hi. Tuabang thute Lamgin in azaktak in thumu kisa in singsit hauhau kawm in hausapa leh alawmte Liangou omna mun zotpih hi. Chingnou lah a itpen ngai a kap in a zalkhun tung ah a itpen min lou in kap den a, an nelou tuidawnlou in a itpen ngai in huibang mauden hi.

Hausapa te amun atun un Liangou in khua na phawk nailou hi. Hentomsa in Hausapa kotpi bul ah khih uhi. A hong halh khiak tak in lamdang sa mahmah a, himahleh kuamah in adikna agente ngaihsak lou in simmohtak in chilphih khum laidep uhi. Liangou nu in tuabangthu azaktak in hausapa innlam manoh in hongtai phei a, himahleh hausapan atapa ittak toh akihou ding phallou hi. Tuakia leng hilou in Liangou mitmuh mahmah in anu soisak in om a, singkhuah a leitoh khetbelh in a om hi.

Liangou in anu ittak ama ziaka thuak amuhtak in kidekzou nawnlou in hausapa kiang ah ngaihdam ngen in a tunnu ittak bangmah lohlou ding in khitui toh ngen mah leh ngaihdam naksang in amitmuh mahmah in anu chil zialzial uhi. Atawp in Liangou nu in a soisak nate uh thuakzoulou in laitat hi. Liangou in anu laitat amuh tak in kidekzou nawnlou in ngaihtak a kikou in ahen na khuampi uh laitol vek hi. Hausapan thau a kap asawm man in anu luang laman lou in hong taisuah hi.

Atai kawmkawm in hausapa bawlsiat dante ngaihtuah kawmkawm in alungtangsung hehna in dim a, khatvei tei phuba la din in Pathian-Lungzai min in kichiam hi. Liangou leng khawllou hial in paizel a, atawp in a khopel ua khua khat Muizawl a chih uh hong tung hi. Muizawl bel Ngaihte hauhsakna khua hi a, Liangou a ding in apute mah ahi hi.

Liangou in apu hausapa kiang ah thu omdanteng hilh hi. Hausapa'n a sanggam nu bawlsiat a om leh thah a om ahihdan ahon theih tak in hehmahmah in phuba lak di dan hon ngaihtuah hi.

Inn lam ah Chingnou bel a U Goupu ngai in kap den a, apa kiang ah a U Goupu in bangmah loh lou a minsiatsak sawmlou ahih dan leh mohna neilou ahihdan agen hang in ngaihsak hilou a, tua naksang in Lamgin toh kiteng ding a sawl in omlai zomah hi. Akitenni ding uh leng akha nawn khalik zan a neih hiding in thukim ahita a, huaiziaka A u Goupu pen mangngilh mai ding a genkhum in omhi.

Chingnou in tuabangthute a zak takin apa kiang ah,"Pa aw, hon zahtak in nathumang nuam mahmah ing. Hizong ken ka U Goupu pen lunga ka it, katel ahihman in amah lou pasal dang himhim neilou ding hi ing." chi hi. Tuathu apa'n azak tak in, "Nang mihainu, ka thulou in bangmah nahih theikei ding. Huai Goupu mi tagah leh vakvai in ka gam kagou aluah theikei himhim ding." chi in atanu hawmthoh hehpihna bei in soisa zialzial hi. Chingnou in apa kiang ah, "Pa aw, natanu hon itlou nahi hiam? Gan sat a nong sat tel, hon that zomai ve maw pa, nalua eive." chi in kap keuhkeuh mai hi. Apa'n tuabangthu azak tak in heh deuhdeuh a,"hoih e, ka thumang lou ka tanu nahikei, hong that mah ning ei...." chikawm in a singtangthau vala in kap sawm hi. Himahleh vangphat huaitak in a lengla te'n pummat in atanu bangmah lohman zen lou hi. Tuani apat in hausapa in Liangou thah theihna ding hunlem gukzon den hi.

Liangou in apu te bel in khosakna honpan thak hi. Amah mihangsan, hat leh galhang ahiman in akim akiang ua khua omte amah heu in asim ding in kuan khia uhi. Asim khak khua te un ana nang zoulou in gallu tamtak toh khua hong chiah kik uhi. Tangvalte gallu tamtak toh hongkik amuh chiang un inn ngak a omten na dou in zu nalup ua, nuamtak leh kipaktak a zu te ne a dawn in lu-le-taw phawk lou zen in ni 7 sung lam uhi. Tua bang a nuamsa a a om laitak un Pawi ten va sim thahah uhi. Galten awlawl in khat khat in ngawng tan geihgeih uhi. Gal omlam theilou in nupi te in galte bang zu ne ding in a ban uah va kai guigui zomah uhi. Tampi mahmah thah a a om nung un gal omlam hon phawk khe phing ua, tuatak in Liangou in atemsau dok in galte lak ah dianglut a galte tampi mahmah sat lum hi. Galten nangzou nawnlou in taikek ua, Goupu in va nung delh in mi tampi tak va satlum lai hi. Akhua uh sim a hongkuante lak ah mi 5 chauh dam in suakta uhi.

Tua bang in Liangou hangsandan leh hatdan hong thangkhia in kuamah in Muizawl khua va sim ngam omlou uhi. Liangou hong minthang semsem a, nupi ten a tanu uh pasal ding a enlah in a inn ah atanu uh a ding a ngen dinga kuan nupi te khuai vaitung mah bang den uhi. Nungak thadah pen natawm leng Goupu ang ah miksi sang mah in leng thanuam zaw phial uhi.

Lehlam ah Lia Chingnou pen a it mahmah a U Goupu ngai in ann nezoulou in a it pen sakmin lou in kap den hi. Apa'n Goupu sikhinta ahiman in mangngilh a Lamgin toh kiteng ding in niteng in kun den a, himahleh Chingnou in a U Goupu lou ngal kuamah neilou ding ahih dan leh Lamgin toh kitensang a sih leng ut jaw ahihdan apa genkhum hi.

Chingnou pan tua bangthu a zak tak in heh mahmah hi. Chingnou kiang ah. "Goupu a bang pentak ahi a na itna? Huai tagah, nek di neilou, puansilh di natawm neilou pa in nang bang hon nek pih ding ahi a? Lamgin lou kuamah dang na kitenpih kei himhim ding. Na maban ding ngaihtuah in nuamsatak a hin hia na ut haksatak a hinkhua zat?" chi khum hi. Tua bangthu azak tak in Chingnou in apa kiang ah, "neih-le-lam thupitak te sang in ka U Goupu mah it zaw ing. Nopsakna sang in Amah toh gentheitak a tenkhawm katel zaw, nekding tampi nei a gilvahtak a omsang in Ka U Goupu toh gilkialtak a khosak khawm tel zaw in pa aw. Na tanu ganhing zuak a hon zuak tel ding na hi hiam pa aw?" chi in anu ngawng koi in kap huphup hi.

Atanu kamsuak azaktak in hausapa'n atanu hehpih mahmah sam mahleh lungtang khauhsak in, "Lamgin toh nakiten ni ding uh gen fel vek ahita. Ahitheilou ding ah kilungkham sak nawn ken." chi in pawt khiaksan hi. Chingnou khase mahmah in kap keuhkeuh a, akiang a om anu in leng ahehnep ding dan tuan theilou in kah pih mai hi. Atawp in anu'n akiang ah. "Chingnou aw, napa thu mang mai in. Nanga ding a hoih zaw di hon gelsak ahi." chi hi. Chingnou in anu kiang ah, "Nu aw nangbek in hontheisiam ding konsak leh kapuak gik hon behlap sak tu nahi maimah ve maw...." chi in aban genzomthei nawnlou in khophawk lou in puk suk a, a lungtang, a it mahmah a U Goupu a ding in neuchik petmah phu litlit lel hi.

Goupu leng a it Chingnou ngaihtuah in ann nezou lou in om hi. Apu in amuh tak in alungkhamna ziak dong hi. Goupu in im neihet lou in thu omdan teng apu hilh vek hi. Tuatak in apu in "Pasalpha pen te zong numei ma ah patnem mah bang hi hang ei..." chi in alem leh Chingnou toh ki gawm theih di dan ngaihtuah ding chi in Liangou hehnem hi.

Hunte hongpaizel in, nihgel in itna tongkum khawmtheilou in a omna mun uah lungzuang in huibang mauden uhi. Solkha tang nuai ah Goupu hongvak suah a, nidanga a it Chingnou toh kuamah englou a alenkhawmlai nite uh phawksuah in a it ngailua in a mittui hong luang khia hi. Nungak-tangval kingai a kop kop a solkha tangnuai ah itna simthu sutkhawm a vak khawm helhel te amuh chiang in Chingboi a itna lian semsem hi. Atawp in thuakzou nawn mahmah lou in, "Chingnou aw, nasiang zuan in khaubang hong chiah ing, haibang hong na ngak in maw..." chi in Chingnou te kholam zuan in akal honsuan hi.

Chingnou mahleng neuchik damdeuhta ahihman in kong ah hong pusuak hi. Solkha tang singseng, vakpha takmai in amai hon tan hi. A melmualtak te, a it mahmah Goupu ngai a akahkah na amit bawk thithiai te toh lunglengtak in solkha hon entou a, "Aw tungsolkhapi, bang dinga ka zuan behlap ding lel a hong tang sese nahiam? Aw solkhapi aw leng inla ka it siang ah, nang ngai in huibang mau veng, kasiang laitual hongleng aw. Na it nanglou gamgua bang hingzou keiveng e... Chi in va gen in aw nang tungsolkhapi." chi in a U Goupu ngailua in khavaknuai ah om ngamlou in a zalkhun tuanglam zuan in a it minlou in kap huphup hi.

Goupu ngeileng itna in bankaih in agalte omna mun lam zuan in hongpaizel a, amun tungta leh a it Chingnou toh akimu kha diam? Agalte'n alu ana lamaimah duam? Chih ngaihtuah kawm in lau huaimah leh a itpen Chingnou muh dingkia in alungsim luah gai ahihman in akhua uh kikal nidanga nikhat paina himahleh, tomloukal in khomual hongtung hi. Awl in khua sung honglut a, hausapa in lam zuan a awl a ahongpailaitak in, agal apan in Chingnou a innka tau ua khuam a kingai kawm a ding ahon galmuh hi.

Kipaktak in a it sianglam zuan in a hong taiphei a, kelkong ahong tuntak in awlkha in, "Chingnou, ka it Chingnou, nangmah himahteh maw? Nang mu dia gamlapi apan hongpai keive. Ken hong ngailua ing..." chi in sam hi. A itpen aw ajak tak in Chingnou thakhat hong kihei in hongdak suah a, kelkong ah a itpen in ding kawma ama lam en gige amuh tak in kipaklua in, "U Goupu, U Goupu bang dia honpaisan nahi hiam? Kei nang ngaia duangvul den keive. Koikuam sawlbang vahei nahi hiam?" Chi in a itpen sianglam hon delhphei a, Ginpu in a anga ah ana pom in sawtkuamtak kimu lou ahihman un kikhelah tak in kipom ngoihngoih in sawt tak gen di theilou in kikah khum ngoihngoih uhi.

Atawp in Goupu in Chingnou kiang ah, "Chingnou aw, kei nanglou a hingzoulou ding kahihman in nang pi dinga hongkuan kahi hi. Hon zui mai in maw?" chi hi. Tuathu azaktak in Chingnou in, "U Goupu aw, ken zong hong ngailua mahmah ing, nong deih taktak leh tu mahmah in hon pikhia in, ka paten Lamgin toh hong gawm sawm uh ahihman in leh nangpen thah dinga hong zongden ahihman in i kintat kul ding hi." chi in dawng hi.

Anih un pai ding in hong kisa uhi. Huchihlaitak in khosung vengbit tute lampi a hongpai te toh hong kibing tuah kha uhi. Goupu leh Chingnou leng kisel man nawnlou ahihman un, tangval te leh Goupu hong kisual ua, Goupu in a banbang in hon sat lum phei zelzul hi. Himahleh athawm un miteng phawng gai ahiman in khosung mipi hong taikhawm ua, Goupu a ding in pan ngaihna omlou ahihman in man ua, sikkol bulh in hausapa in ah paipih uhi. Chingnou lah a itpen mat a a om tak in mangbang leh lau thawng gawp in khophawk lou in lei ah puksuk hi.

Hausapa inn ahongtun tak un Goupu sutpi khuam ah hen uhi. Hausapan Goupu kiang ah, "Nang phiangsan in maw ka tanu na hong gukkhiak sawm himhim, ka suak ding natawm a kon deih louh in bang dinga ka tanu hawmthoh hong gukhia na hi hiam?" Chi in hangkhum loiloi hi. Mipiten Goupu chilphih khum in hamsia loh ua, naupang ten gophel in Goupu kap uhi.

Chingnou ahong halh khiaktak in sutpi bul ah kihen, a itpen panpihtu bei a vul ningniang amuh chiang in hehpih mahmah in tuibek adawn ding vape ning chi a akuanphei leh Lamgin in atuitawi ana bet khiaksak hi.

Huchi'n hausapa'n mipite zak ding in hiai bang in thu honpuang khia hi. "Kakhua katui te aw, tuni ei a ding in nunnopna ni ahi hi. I khosung uh leh ka tanu adinga gal lauhhuai pen tuni in ilak ah kol bunsa in ahong lut ta. Ka innsung hong lok ding leh ka tanu hawmthoh takmai hong lakmang sak ding in hiai i galpa uh a hongkuan a, himahleh Pathian-lungzai panpihna hang in mat in a omta. Ka mipite aw. Hiai i galpa uh bang loh lehang ahoih dia?" chi in mipite dong hi. Huaitak in mipiten kituaktak in, "THAT IN, HIAI TAGAH PA!" chi in kikou zuazua uhi. Hausapa'n leng thumu kisa in mipite kiang ah, "Achih leh, Goupu pen alutang tankhiak ahi dinga, khomual ah alu taak ahi ding. Kuapeuh huaimu in ka khua-le-tui te tung ah thil hoihlou bawlsawm te tua bang mah a gawtna piak ahi ding chih atheihna ding un. Huaiban ah i galpa uh man tu Tangval Lamgin pen tunitak mahmah in katanu hawmthoh tak Chingnou toh ka kitengsak ding." chi in hon gen hi. Mipiten hausapa thugen azak tak un kipak in awng zuazua uhi. Naupangten a gophel un Goupu kap ua, tangval ten a khuttum in su ua, nupiten asam ah lai in, hamsia chiteng loh khum uhi.

Tuabang thu teng leh a ittak Goupu soisak a om amuhtak in thuakzoulou in a a itpen va pumkoi hi. Goupu'n Chingnou amuh tak in akiang ah, "
Huchi'n hausapan mipite zak ding in hiai bang in thu honpuang khia hi. "Kakhu katui te aw, tuni ei a ding in nunnopna ni ahi hi. I khosung uh leh ka tanu adinga gal lauhhuai pen tuni in ilak ah kol bunsa in ahong lut ta. Ka innsung hong lok ding leh ka tanu hawmthoh takmai hong lakmang sak ding in hiai i galpa uh a hongkuan a, himahleh pathian-lungzai panpihna hang in mat in a omta. Ka mipite aw. Hiai i galpa uh bang loh lehang ahoih dia?" chi in mipite dong hi. Huaitak in mipiten kituaktak in, "THAT IN, HIAI TAGAH PA!" chi in kikou zuazua uhi. Hausapa'n leng thumu kisa in mipite kiang ah, "Achih leh, Goupu pen alutang tankhiak ahi dinga, khomual ah alu taak ahi ding. Kuapeuh huaimu in ka khua-le-tui te tung ah thil hoihlou bawlsawm te tua bang mah a gawtna piak ahi ding chih atheihna ding un. Huaiban ah i galpa uh man tu Tangval Lamgou pen tunitak mahmah in katanu hawmthoh tak Chingnou toh ka kitengsak ding." chi in hon gen hi. Mipiten hausapa thugen azak tak un kipak in awng zuazua uhi. Naupangten a gophel un Ginpu kap ua, tangval ten a khuttum in su ua, nupiten asam ah lai in, hamsia chiteng loh khum uhi.

Tuabang thu teng leh a ittak Goupu soisak a om amuhtak in thuakzoulou in a a itpen va pumkoi hi. Goupu'n Chingnou amuh tak in akiang ah, "Ching aw, kei lah khapham ding hitang, i tongchiam sate tangtun zou lou ding hita ing. Hon ngaidam in aw. Na tun-le-zua lungdeih paibang napom inla, ken zaw pialgal ah ngaklah tak in hong na ngak ning maw...." chi in khasetak in mittui luang zoihzoih kawm in gen hi. Hizong Chingnou in Goupu kiang ah, "Ngaih aw, ken hongzui ding hing. Hong paisan theikei niteh. Ken hong ngailua ing.... Pialgal ah khen nawnlou din...." genkhin manlou in apan vakai khia hi.

Hausapan kinle buang in a inndongtate hon samkhawm in, Chingnou leh Lamgin kitenna ding vai hon hawm hi. Lamgin inndongtate toh man-le-mual gen khawm in zu lup in dawn khawm ua, Chingnou kisa sak in Lamgin inndongtate zuihsak ngal sawm hi.

Himahleh, Chingnou in apa kiang ah, "Pa aw, kei natanu hon itlou nahi hiam? Ganhing zuak a non zuak tel! Ki awi nahiam zua aw? Ken Ka u Goupu loungal neilou ding hi'ng. Non sawl teitei leh kithat ding hi ing." chi in kap huphup kawm in temta la in a dip ngek tak ah ki dawt hi.

Chingnou in nasalua in sual ah kipek ek-ek hi. Anu-le-pa lah kisik in gen ding theilou in ngaihdam ngen in kap mah le uh hihtheih a om nawnta kei. Kisik in lei tuan mah le uh, thilteng kikhel ahita. Atanu uh sihsual a tuanglai ah kipek en in, atunga athil hihkhelh te ngaihtuah kawm in, "Hon ngaidam in aw bawi, kana hihkhial kha. Napa a simtak kahi kei, na ngaihdam na bek hon za sak lai ve aw...." chi in kap huphup hi.

Chingnou in awl in apa kiang ah, "Pa aw, kei hon ngaidam in aw... Na thu manglou in, na deihdan zuizoulou in ka na omkha... Hehpihtak in hon ngaidam in aw. Nu aw pa aw ana lua." chi in kap haksa sakawm pi in hon gen hi. Anu-le-paten gen ding theilou in ki en tuah liakliak lel uhi.

Chingnou alaitah dingkuan in, awl in apa kiang ah, "Zuapa aw, hehpihtak in ka it ka U Goupu kamu nuam, hon houpihsak in aw tomchik petmah bek..." chi in ngen hi. Angetna bang in Goupu hon pilut uhi. Chingnou amuh tak in akiang ah tusuk in koi suk a, "Ching aw bangchi na hi hiam? Nang kei hon nuse keive, nang tellou in kei bang kasuak ding hiam, Ching aw...." chi in kap keuhkeuh hi.

Chingnou a U Goupu kiang ah, "Ngaih aw nang kon itna hang in haksatak in hun kana zanga, nang toh omkhawm ka ut mahmah hang in, ka tun-le-zua ten singdang ang ah zal ding in hon sawl uhi. Hizong nang lou tulpih ut lou kahiman in, tua bangteng tung hita hi. U aw pialgal ah dawnbang tuak ding in ana paimasa ning maw... Haibang hon na ngakden ning.... Tua ah gibang khenna omlou..... Chi..... Uh...." chih teng gen man in kha pham hi.

Chingnou hongsihtak in anu-le-pate kisik mahmah in, Goupu kiang ah khitui luang zungzung kawm in; nidanga a bawlsiatna te uh toh amel natawm mungam lou in ngaihdam ngen uhi.

Himahleh Goupu in akiang uah, "Nu-le-pate aw, kei ka hizaw ngaihdam hon ngen ding. Na tanu hawmthoh tangzou di vual hikei mah leng, kana it khak ziakin hiaiteng tung ahita. Keimohna ahi hon ngaidam un, kenleng ka it Chi in agei a temsau omkhat la in kidawtlup sawm hi. Hausapan man in amahbek bangmah kiloh het lou ding in ngen ngutngut a, tunung chianga Chingnou a itna hangbek a a hauhsakna gam luah ding in nget petmah in ngen hi.

Goupu leng hong kingaih tuah in hong khawl thak a, hausapu'n leng Chingnou a itna ziak bek a pang hamham a, a ittak hoihtak a vui zaw ding in ngen hi. Goupu inleng lemsa in a ittak kosah ding ngaihtuah in buai in hong buai uhi.

Huchihlaitak in Lamginte pata in mibangzah hiam hon tonpih in lum leh tei toh hausapa in hon zuan uhi. Hausapan amau te amuh tak in ahong hoh nasan uh dong hi. Lamgin in hausapa kiang ah, "Liangou hanga ka zi ding taan kahih teh, Liangou hong pekhia in, na hong piak khiak kei leh nangtoh hong that khawm ding hing." chi in dawng hi.

Hausapa in tuabang thu azaktak in, Lamgou kiang ah, "Kei ziaka hiaibang teng tung ahihman in, na ngaihdamna uh ka hon ngen hi. Ka it mahmah ka tanu taan khin kahihman in, Liangou hong pekhe theilou ding hing." chi in dawng kik hi. Tua bangthu Lamgin in azak tak in hausapa thah sawm in akal honsuan phei a, himahleh Liangou in ana dal in hong kinang tuah uhi.

Huchi'n sawttak hong buaizak a ahong kisat tuah nung un. Lamgin leh alawm ten Liangou nangzoulou in hong puk uhi. Liangou in a lu uh tan khia in. Hanla honsa khe tuaituai hi.

Mipite'n hausapa' inn ah hanla kisa azak tak un phalvak in zubel toh hausapa inn ah hongtai khawm khiukheu uhi.

Hausapa'n mipite amuh in kong ah hong pusuak in hiai bang in thu hon gen hi. "Ka khua-le-tui te aw, kei haiman leh kilet sakman in hiaibangteng tung hi. Ka ki letsak man in Liangou nu' in hong sihsan a, ka lungtang khauh man in ka tanu in hong nusia hi. Ka hai gamtat man in, tuni in hiaibang sih-le-manna ka tung ah hong tu hi. Ka unaute aw noute tunga vaihawm ding in ka chinkei. Huaiziakin, ka sika vaihawm ding in tangval Liangou ka sep ahi. Aman natung uah vai ahawm dinga keibel aminpu in nahausa pa uh kahi ding. Thuneihna tengteng Liangou khut ah tuni in kapekhia hi. Athutheihpih te noumau mah nahi uhi."

Mipite'n tuabangthu azaktak un, lamdang samahmah uhi. Liangou vaitunna in zu lup in nuamsatak in lam uhi. Tuabanga nuamsatak a a omlai un, Liangou pu, amah zong ding in tangval bangzah hiam toh ahongtung phei uhi. Thu omdan teng ahon zaktakin, Liangou kipahpih mahmah kawm in a it mahmah Chingnou in a sihsan puaknat pih mahmah hi.

Chingnou luang thupitak a vuiliam in om a, Liangou in a it mahmah han ah pak niteng a va koih in ngailua in kah khum ngoihngoih zel hi. Anu leh Chingnou theih gige na ding hansuang doh hi. Huaini in gan tampi gou in mipite toh nekkhawmna nei zuazua uhi.

Liangou in Mualzang khua ah vai ahawm apan in akim akiang a khua te zou in gamliantak tung ah vai hawm a, amah nangzou ding leh dou ngam ding kuamah omlou hi. Akim akianga khua te ah siah kai in, Thupi tak leh vanglian tak in vaihawm hi. Adam sung in gal lu 1000(sangkhat) val la a, gamsa simsenglouh man hi.

Liangou in a itpen Chingnou tunga a ginomna langsak in zi neilou in adamsung omden hi. Kumteng in Chingnou sihni theih gige na in khua mipi'n huai ni tang ua, a inn chiat uah sawl bang uhi.

Liangou in kum 50 sung Mualzang ah vai hawm hi. Ataksa kum 85 dam in. A itpen anu leh ngak lah taka pialgal ah amah ngak den a itpen Chingnou toh dawnbang kituak a khen nawnlou a laitual lengkhawm ding in a ihmu den ta hi....

~BEITA~

©Siamsinna leh Vakiangbu

Comments

Popular posts from this blog

PATHAWI HIMAHLENG!!

PALLAI NITE

NATNA LAUHUAI COVID APAN PIANTHAKNA