KEI MAW 3G DEGREE HOLDER KEIVE..!!

Written By: K Lianthansang

Niangboi in,”U Lal, ‘LOL’ kichi ‘Lots Of Load-shedding’ chihna hia..?” hon chi a, adawn didan zok katheikei..!!. Atawp in, “LOL kichi ka theihkhelh ahihkeileh, ‘Lots Of Love’ chihna ahi” chi’n, romantic deuh in ka dawng ekh mawk hi. Ka lawmpa Mungpu’n ahihleh,”LOL kichi ‘Laugh Out Loud’ chihna hidan in ka thei..” chi’n, honna dawngpih gaih hi.

Huchia, bangbang hiam genkawm a Local News (The Lamka Post) ka simsim leh, ‘Employment News’ column ah, solkal in a nnasemtu diing bangzah hiam ladek ahihdan ka musuah hi. Qualification aa, ‘Monetary Qualification’ ka muhlouh man in, suun a sumzonna tawlsim mah leng inn a pai aa, maban a kaam awng om pen mitsuan kawm a laisim ka sawmta hi. Niangboi’ kiang ah,” Niang, tuni ka rickshaw tawlna ka gimlua a…ka na paiphot mai d’uh aw..?” ka chih leh, “ Awle U Lal, nou chih dandan ahi…zing nitaak chiah le honghoh nawn un aw?” hon chi hi. Ka lawmpa’n kindeuh mai in,” Vuah zu in, lampi lai ah hawktui luangdim noinoi leh leng, na U Lal honghoh lou a omlou di ahi, don’t worry” ana chi zatzat a, Mangpha kikhak in ka paita uhi.

Thuthak theihna dia News khat beek laaklouh pen, inn khat hingal aa vaak leh huihsiang a luutna dia tohlet(window) omlou toh kibang ahi chih, ka theih hang in ka lazou tuankei uh. Huaiziak in, Niangboi-te inn ah amah ka heelkawm in News(chikim phial) ka vasim zel hi. Suun chiang in Rickshaw tawl in sum ka zong a, nitaak chiang in News sim in zi ka zong hi. Inn kapai chiang in ahihleh, laibu sim in pilna ka zong zel a, ka gimluat chang in bel ka ihmu pah hi.

Tua nitaak bel gimsim mah leng, ka laisimna dohkan tung ah laibu omte ka baan veel a, maban a solkal’ buhpang sawk kawm a khawsaktheih khak leh chi’n, Bible sim masa in examna ding ah ka kisakhawl ngal hi. Niangboi-te inn ah News va simlou hileng, kaam awng om ahihdan ka theikei ding a, News khat beek laaklouh pen, inn khat hingal vaak leh huihsiang a luutna dia tohlet(window) omlou toh kibang ahi chih a dikna hong kilang semsem ding hi.

Niangboi-te bel, hausa lua a a-kilatlouh hang un, mi eng ngoihngoih in khawsa ngeilou ua, amau khomkhom in nuamsa mahmah uhi. Mi hehpihna hautak leng ahi ua, amau toh ka kitheikhak pen vualzawlna dan in ka ngai mai hi. Apa mahmah leng Government Schoolpu ahi a, midang toh kibang hetlou hi. Zodawn lam, School Building nasan a-omlouhna ah a-sepkhak chiang nasan in leng, a sepna khua ah Inn luah in om mai a, a chihtakna suahkhe giugeu mai hi.

Niangboi’ nu ahihleh, mi taima mahmah khat ahi a, inn kiim leh kiang ah huan bawl in meh chi tuamtuam chiing a, amau neekkhop vaal a neih banah a inn ua va lengla khenkhat-te natawm leng meh ana khol sek hi. Tua banah, Pearson khokhung lam ah leng mehlei bawl a, a khutma Pathian in vualzawl mahmah hi. Atanu Niangboi leng mi thadah ahikei a, tulai nungak khenkhat bang a Phone kia meek khop a, ahunte zangbei gige mi ahikei..!! Niangboi in a nu’ nnasepna a huhtheih dandan a huhsek lou hileh, amah toh theih leng ka kitheikha kei ding uh.

Ni khat, Pearson khawkhung a koih ding van bangzah hiam Rickshaw in ka kaitou a, Pearson lei sak a lampi tou ah keivuak in ka kaikai zoukei. Huchia, beidong tak a ka omlai tak in; Nungak duangching leh melhoih mahmah, jean khekol kigaak phetphut teeng lou leh lamtou a sukpai teitei ngai hial dia khedap bunlou khat hong paikha a, ka rickshaw hon sawnpih hi. Ama’ ziak in lamtou ka galkai zou a, kipahthu gensenglouh baa ka hihdan ka hilh hi.


Nnasep van a ki van ahih ziak in, kei bangbang a genthei hi ding in ka koih hi. Ki suanglah pipi in,”Bang chi’n k’on sam di..?” ka chih leh, “Niangboi hon chi lechin, nang la.?” hon chi a, ken leng, “Thianlal ahi ka min” ka chizui ngai hi. Lampi tou teng sawnkai zou aa khawlzek ka hihman un, ka naak thethu zozen ua, khaw-ul bang kai niuniau hial hi. Bangtan hiam zoh in,”Niang ka kipaak lua, hiai apan ken ka kaizou ta na di, hon paisan lechin leng poilou ahi..” ka chih leh,”U Lal, kisuahlah ngailou ahi..na koihna di tan kon sawnpih di…mi khat a di kia in a haksa law di..” hon chi hi. Huai hon chih chiah chu….neektheih hileh khum zungzung hial ding in ka gingta..!!

Bangtan hiam ka khawlzoh un, awl in rickshaw ka kaaitou a, Niangboi in a nunglam ah hon sawntou hi. Ka paikawm un,”Niang, nang Pearson-te maw..?” ka chih leh, ”Hilou, ka loubawlna lam ua ka nu nnasem a kuan a, tuni exam ka zohni uh ahihziak a ken leng va huhdek kahi…New Lamka-te kahi U Lal..?” chi’n hon dawng tiautiau a, huai apan mi fel leh taima mahmah ahihdan ka theingal mai hi. Hichituk a mi hehpihna hau leh fel, duangching leh melhoih zawmah midang ka mukha naikei. Muhchiil Vangngaih chihdan pian in, ka muh apan ka lungsim sung ah teeng pah ahihman in, a phone number ka ngen a, aman leng kei a deih ahihdan hon genkawm in ama aa hon pepah hi.

Hun-te hongpai zeel in, ka iitna grape gui uh hong zaam sau panpan ta hi. Mi chitak leh Pathian phawk Innkuan ahih man un, kei tagah himah leng hon musit in hon paampaih tuankei uh. Nu leh pa bei ka hihman in, Niangboi-te innkuan ka innkuan bang in ka bawl a, a nu leh pa bang leng kei nu leh pa bawl in ka bawl a, ka innteek pan mahmah hi. Van puak di banghiam om chiang in kei honsam zel ua, thasiallou hial in ka puaksak sek hi.

Rickshaw hawl a neek zong ka hihman in, a-chaang a ka vapawt peihlou hun a omtham. Huchih hun in leng, Niangboi in hon theisiam mahmah mai hi. Achaang in, ka thatawl luat ziak a ka hehkhak ni a omtham, himahleh Niangboi in Naungek don bang in hon don a, awneem tak in hon hehnem zel hi. Mi bang a nuamsa aa, ut hunhun a ihmu a, ut hunhun a pawtthei ka hihlouh man in poi kasa. Himahleh, Niangboi in bel hon iitna ziak in huai-te bangmah in a simkei a, “tunung chiang a nuamtak a i-omtheihna ding ahi zaw U Lal, lung kelou in hong pang in aw…nnasem gimsim mah lechin, maban a exam na piak ding pen manghilh ken aw…hon thuumpih gige kahi..” hon chih in, tha hon guan mahmah hi.

Hun leh nite mualliam zel in, solkal in nnasem-tu a laak thak-te uh lak ah laakkhak in ka-om zenzen hi. Pathian ziak ahi, chihlouh theih ahikei. Aziak ahihleh, mi tampi te’n singpi man ding a a-lakh a sim apiak nung ua leng a-chinglou omlai ua, ken chengkhat le senglou a ka lohching man in ka kipaak a, belhtaak leh muantaak phetlouh I poimoh leh kuul-te theihoih mahmah aa, ahun chetchet a pethei omsun Pathian kia ahihdan ka musuah semsem hi. Kei sang in, Niangboi-te innkuan a kipaak zawtham ua, hon lopsakna leh kipahthugenna aa ann hon neekpih masapen leng amau’ innkuan ahi bok uhi.

Mi tampi te’n,”Rickshaw hawl a neekzong khat in kaam hoihpi mu” chi’n, social networking tuamtuam ah gen vengvung ua, aneu alian in buai in hon buaipih naihnaih uhi. Huchibang kawmkal ah, electronic leh printed media lam te’n leng hon delhzui ngal ua, houlimna(interview chini) bang hon neihpih uhi. 

Huaihun in, ka mit apan khitui hongpawt a; kipahna mittui hia? Dahna mittui chih ka theikei..!! Ka kaam muh kipaak mah leng, ka nu leh pa’n hiai hun hon muhpih himaizen le uh naak kipah na unchia, chih khawng ka ngaihtuah khop ziak a ka mittui hong pawt ahi zaw…!!

Hon houlimpih te’n hon thildot uh ka mang-hilh theihlouh khat ahihleh,”Bangtan siamna nei aa, hiai kaam na muhtheih ahia? chih ahi. Ken leng, “ Kei Maw 3G Degree Holder Keive..!” chi’n ka dawng ngal mai hi. Ka dawnna theisiam a omkei ua, ki entuah heuhou kawm in khat in, “3G Degree chih chu..? Hehpihtak in non genchian thei diam..?” hon chi uhi. Ka gawl ka khuahsiang a,”3G Degree Holder ngah a haksakei a, himahleh a ngahpeih a tamkei. ‘3G’ kichi ‘G’ ngen thum kigawmkhawm chitna neih genna ahi a, huai ‘G’ thum te’n gen nei vek uhi. Huai ‘G’ thum-te I zuih vek leh 3G Activate I himai a, kaam bel awlsam tak a muh himai dan ahi. ‘G’ thum kigawm-te ahihleh; GOD, GOAL leh GOOD ahi. PATHIAN(God) phawk a, amah muanpen a koih masak ding ahi. Huaikia leng hilou in, TUPNA(Goal) kichiantak neih a, huai ngah matan pang tinten ding leng ahi. Atawpna ding in, MI HOIH(Good) leng ngai a, mihoih kei in, khamtheih sal peuh ah taang le hang kaam ki mugeilou ding ahi. Huaiziak in, 3G Activate siausiau in, 3M Degree pen ei Christian te’n Deactivate(nawlkhiin) phot ni” chi’n ka dawng hi.

Bangtan hiam nung in,” 3M Degree chih bang leng non genkha zual a, huai pen bang Degree hi peuhmah ahia?” hon chinawn leuleu uhi. Ken leng,” 3M Degree nei te’n ‘M’ ngenngen thum kigawm chitna nei uh chihna ahi. Huai omdan tak bel; MINISTER a neih ziak un sepna a muhlouh di tantan uh mu bang leng om ua, huaikia hilou in MONEY(Sum) a neihziak un leng, kaam hoih pipi leithei uhi. ‘M’ thumna pen ahihleh MAN ahi. MAN ka chihna bel, a Board-te lak mahmah ah leng tuitum mahmah, kaam muhna dia gensak-tu ding mimuanhuai mahmah neih ngai ka chihna ahi. Christian ka hikei kichingamlou te’n hiai 3M Degree pen I nawlkhiin uh deihhuai mahmah ta hi” chi’n ka dawng nawn leuleu hi.

Hon dot nanungpen uh ahihleh,”Hiai kaam na muhna ding a na kisakkhawl dan tangpi leh, na tuailaipih-te kiang a thuchah na bawlnop om hia?” chih ahi. Ken leng,” Tagah genthei tak ka hi a, Jugali a kilawh tawm in sum ka khol keuhkeuh sek hi. Sum bangzah hiam ka ngah tak in, Rickshaw ka lei a…huai tawl in suun chiang in sum ka zong keuhkeuh a, nitaak chiang in lai ka simzel hi. Iit tu di leh panpihtu di bei bang a ka kikoih hun tam mahleh, Pathian in ka Iit Niangboi-te apan a panpihna hon pia a, kaam hoihtak leng hon piak behlap lai hi. Huaiziak in, ka tuailaipih-te aw…Pathian mah muanpen in honnei un la’n, Tup kichiantak toh kalsuan in, thilchiin hoihlou lak ah hong pilvang mahmah le uchin, iitlou a pethei pa I Pathian un, na poimoh leh kuul te uh hon pe ding hi. 3G Degree nei in, huai mah hon Activate un la’n, 3M Degree pen ah kinepna hon koihnawn kei un. Kei tagah-lubawk in 3G Degree zang a kaam ka muhtheih leh, nou nu leh pa toh khawsa khawm te’n na mulah tuankei ding uh..” chi’n ka zou linlian hi.

Ka sepna a kum bangzah hiam ka sepnung in, Niangboi toh buhbeel khat sawkkhawm ding leh loubang ki tulpih a, sih matan tengkhawm den ding in tuibang ka kigawmta uhi. Innkuan nuamsatak in kong khosa ua, ta leh nau leng ka nei sam uhi. Pathian’ deihdan a ka tate uh ka pii theihna ding un, thuumna mah ka pibawl ua, setan’ deihdan a tate piikhak ding ka lau tinten uhi. Huaiziak in, Pathian deihdan mah dongkawm in ka hing(khawsa) ua, ka innkuan uh; ‘PATHIAN PAHTAAK’ INNKUAN’ ka suaksak ta uhi.

Laigelh-tu’ Lungsung Pan:
” Kei Maw 3G Degree Holder Keive..!!” chih pansan aa, Tangthu saulou I gelh pen Pathian in hon zatsak a, simtu-te’ salam leh khalam mit hon hihvaaksak ngei leng ka gingta hi. Huaiban-ah, hiai tungtawn a; Pathian mah muanpen a neih ding ahihdan mi teng in thei a, Pathian’ deihdan(3G Activate) a kaam zong a, innkuan bawltan dong a Pathian’ Pahtaak Innkuan suahsak sawm gige leng, aban teng awl a honghoih mai ding a hihdan hon musak hi. Huaiziak in, 3G Activate in 3M Deactivate chiat ni’u maw?


0504 – Ka Kipaak – 2015

©Siamsinna Leh Vakiangbu

Comments

Popular posts from this blog

PATHAWI HIMAHLENG!!

PALLAI NITE

NATNA LAUHUAI COVID APAN PIANTHAKNA