KA ZI MAW 'PhD DEGREE HOLDER' EIVE..!!

~K.Lianthansang @ K Thansang Zomi

Zi nei dia ki sawl veu mahmah ka zachim gawp. Huaiziakin, ‘Nungak Duangching leh Dangnal’ mahmah khat chu, ka ‘Giahbuuk Singtom’ tamai ve. A Naak (nose) nuai chet a, Kam (mouth) vang (hole) pen, zang manpha mahmah mi ahi zomah (banglam pang a manpha ahi diam a). Huaibanah, Ka Zi Numei a hihkhak zenzen ziak in ‘Nei fuh’ chu ka kisa mahmah ve, mi’n Pasal mah khawng aneih vengvung na kal uah…!!.Thilguuk laklak ah, Zi’ Guuk anuam pen lawi hi di’n ka gingta( hon zui biambiam lel uh hiven..hehe). Mi’ Guuk ngeilouh gu chu ka hihial kei na a, ka Zi’ neih nitak chu, ka kingaihtuah den a, ka ihmu theikei hial. ‘Damsung a Zi khatvei nei sunsun, a Guuk in neikei kha maileng zaw’ chih khawng ka ngaihtuah vungvung zozen hi. Thei(Fruit) guuk khawng a lim a, himahleh Zi Guuk zaw kisiik na di a tamtuak lawpah( a nitak mahmah in le). Huai toh ki bang in, Bazar a Van valei ahoih a, himahleh Bazar a Mihhing Valei zaw hoih ka sakei..(?) Huaiziak tak le ahi, Innmun apan ka va Guuk khiat hiau..!!

Sia-in-Pha leh, Zi’(Numei) nei chu ki hi tamai..!!. A ban ah, Sungte kiang a, “ Anntang, Nou Khat Khakbeh uau….” Chihlouh ngal gen di dang omlou. Ei Zi Ngoihngoih le a Pumpi a ki vaak zoulou, a tung leh Nuai a khen(divide) a, Sungte(Innkuante) toh Vaak khop ngai….!!. Huiha, mi bang a kaam(Job) nei bek ki hileh zaw, a vek a vaak zou sam di hi veng..!!.Sumpi(Sumpandi)’ Chiamnuih genna a, “ Bangziak a Mutlawng Leh koih? Bangziak a, Aaktui pumhuan di ka chih kang(fry) a, Kan(fry) di ka chih pen pumhuan chiitchiat…?” chih dan te ‘Apply’ dia lah hihial lou. Huai ‘Apply’ di’n ki sa ta mawk lengle, ei ‘Dang-Awk’ pi toh, honna ‘Khuplet’ ziahziah lel dia(?). Kei a di’n chu lungkim dan kizil pen ‘Damdawi Phapen’ himai di’n ka gingta.

Ka Zi, a dangnaal kia in hun leh phave, ‘Reservation for Women’ chih pansan a nei adiam, ‘ Head of the Family’ tuhkhe dia ki sa a, Innveng te kiang a ‘Campaign’ a va neih hial chiang in zaw…!!. Ka Kiteen tunglai ua zaw, Tengkol bang le ‘Tawpsa’ ngen a akoih hun om hi a, tua chu….” Kei Hong om ma a kuan Ann thuuk zel uh e….?” chih khawng hitamai. “Kei hong om ma a; Inn zuut, Puansawp leh Annhuan te’n na hih ngeingei uh hih un, na Portfolio chiat uh thazoh tak in hon semzom zel un, na dinmun uh kon tuh kei hial di” chidan a kampau a zatmun luat ziak in, ka Innsung uah ka Zi, ‘Speaker’ di’n ka zang zel uhi.

Zingkal khat, “ Khatvei Ann hon thuuk himhim ve…?” chi a ka Nu’n a sawl leh hong ki sapah vanglak hi. A thumang lua di I sak leh, Aw Khauh deuh mai in, “ Buhtei koi a koih uh e? Negai uh maw?” hon chi bang zaw…..Varandah( Sumtawng) a, Aakpi tuitha deklai bang, ham hok-hok kawm in tawmkhe hial hi. Bichiing(Inntung kawm) a Zusa(sazu) hon te bang leng, lau leh liing kawm a om hial di un ka gingta..!! Meisak a, Zawhmeng(Cat) leh Ui(Dog) te ngial bang, a na ki entuah liakliak mai uhi.Ann Neek lai in banghiam gen lelah, amah le apaungeilou mahbang a “ Ann nelai Paupau….” Chih hi geihgeih mai. Huai hun chiang in chu, Voknou leh Vokpi’ kihouna; Voknou te’n, “ Nu, Bangziak a Ek(dung) I Neek(Eat) uh a?” a chih ua leh a Pi’n, “ Ann neek lai a Ek thu gengen louh di…” chi in a sal gega, chi a Chiamnuih a kigen khawng ka ngaihtuahkhe kha dundun sek hi.

Pathianni khat, ka Zi’n Bawngsa(meat) duhthou hiven chi in, Sel Khat(Kg. khat a pha diam a) ka lei a, a Puul zaw hi hial di’n ka gingkei. Cooker ah, a Guhbawk khawng hoihtak in ka huan(phiit sak) uhi. Himahleh, maitai kawm in ann a netuankei. Ballon bangmai in a muuk a puaksak a, Maulak kaang puak phekphek bangmai in, meh leh buh beel te gingpuak phekphek lel hi.A Phunna di zonmgzong chu ahi ngei di. Saguh hoihtak a kakheuh siang vilvel leh hon ki pahpih naaksang in, “ Na Ui te’n kheuhsiam honsa mah duh, amau a di omlou zen a nakheuh ziak in, a Lu(head) uh hon peikhum ta ve ua….en ou…” hon chi a, ka et leh a Lu uh zaw a na Pei(Spin) zek sam uhi. Himahleh, kei Saguh kheuhsiang sipsip ziak ahi kei. Meikiang a kualden ahih ziak un, Meivuu in bohgawp a, huaite singkhia hilim ve uh.Malta khawng hahneek zek lelah, “ Malta hailua chin a, Innnuai a vok te’n na ek a nekkhak chiang ua, thak salua ua, a muuk ua lei phu-phu mai uh ahi…” hon chizel hi. Om didan le ka theizou nawnkei. Vok in lei a Phuut ziak khawng, kei Malta neek ziak ahih leh chu, malta haangtak hidi dan kahi. Ka Ek nasan thakzou lai tel ahihcia…(?). Traffic Police khawng ah ka Zi pang maizen leh a kiliau(fine) mun mah di…!!

Inn a I omchiang a hon phunsan den, chi in Pawtmang vengveng lelah, “ Innsung khuallou zen a pawtpawt…..na pawtpawt a neek piang di hia?” chih hizel. Inn ah om-om lelah, ‘Thadah’ chih kitang zel. Ka Zi zaw, mi ‘Title’ piaksiam tak ahi. Nikhat, Puan asawp sunsun ni a lah, ka sakhau sung a Rs.20 Note ka kuah toh a na sawpkhawm zomah. Bangbang hiam hon gen ma, hunlem a la in “ I Sum neih sunsun a siang mah di maw..?” chi a ka chiamnuih leh “ Siang mah tawk inte, na thadah lele, Na Sakhausung bek na check zel sam kei dia…...” chi’n hondawng taget zel. Lungkham huai himai..!!.

Kiphun sansan in, ki selsel mahle ung, Ta(child) neih di zaw hon daal tuanlou ahi ngei dia, ka kiteen nung uh Kha 9 a chin in, Tapa melhoih tak khat kon nei ta uhi. A Nu’ etkol na nuai a hong khanglian ngei di ahih cia, ka Tapa chu, ‘Lawyer(Ukil)’ a hongpan’ ngei ka lam-en. A Hihkei leh Politician khawg hong hi maimah diam a…?Tapa bang I neih hial ciang in zaw, Nu leh Pa a ki ngakngak chih ka ngaihdan ahi nawnkei. Sia in Phaleh, “Papa” chi a honsam di bang kinei sam ahih cia. Zawngkhuak piakkhak louh di’n chu, ka tapa ‘Pheng’ ka sa mahmah ve. Khatvei, a Pu varandah a sun-glass bunkawm a tulai, a mai ah vapai a, a Pu’n mulou dia gingta zaw ahi ngei dia, a va ‘Leikhah khum’ leh a pu’n a na Tal-kiuh geih hi( amah bang kap hetlou zomah).Nikhat taget lah, Nasem zou phet inn a ka pai leh ka Tapa, Innkong a varandah ah taang hetlou in a na tu(sit) a, “ Bawi, bangchi e?” ka chih patpat a leh aw ngaihdeuh in, “ Na Zi Control deuh ve….” hon chihkhum tamai zaw, gen di a vaang tel mai. Upa te’n, “ Sakhi a Pi a san leh a nou leng a san” chi a agen uh zaw adik ngial aka. “ Sakhia a Tal a san leh a suante leng a san” chih hileh bel, kei hon suun deuh di hia a…..!!.Innsung a ka lut leh, ka Lawmpa(Neulai a kithuahkhak pih, gamdang a sepna nei a om) a na ommawk hi. Ka Zi’n, “ Tu tantan nasem inn tunglou, banglak naa a na va sep khak…ki silsiang zok in lan ann ne ni, na tapa pa le gilkial a nuak hita ahi…” hon chihkhum zauzau hi. ‘Nasep lakloh chih bang le omthei ahihlam ka zi’n thei mahmah leh zaw….’ Chi vungvung kawm in, ka lawmpa toh Chibai ki buuk in, a kiang ah ka tu masa hi.Ka Lawmpa’n, “ Na Zi kha……khabe sepsiam ka sa mahmah ve, lai bang le a siam mahmah di maw?” hon chi hi. A Dawnna di zok ka thei zoukei. A tawp in, “ Ka Zi Maw ‘PhD Degree Holder’ Eive…!!” chi’n ka dawng tamai hi. Ka Lawmpa’n lamdang sakmel tak in hon-en a, “ Zi’ laisiam mahmah khat chu a na neikha neive maw, aman tulel a koimun ah sem a, a ‘Thesis’ dia banglam(Topic) a azat(agelh)?” hon chi sawnsawn hi.Sawt kihal manlou in, “ Hehe…Zi nei hoih mahmah ing e, Ruling Party leh Opposition Party om mah kabang ua, Opposition te’n(Ka Zi’n) le, ka Innsung uah na hoihsep mahmah dan uh ahi…Thesis le tampi mahmah a zang(gelh lou a genthoh) a, kathei seng nawnkei…” chi’n ka dawng lel hi. Ka lawmpa’n chu mak honsa sim mahmah ahi ngei dia, “ Bang chidan e, nagen kathei siamkei e…?” hon chi nawn leuleu hi. A Tawptawp in, “ Lawm, ken ‘PhD’ ka chih maw, ‘PhunDen’ chihna eive…….!” Ka chih leh a Nuih zalua ahi ngei dia, mai(face) mang(lost) zen in nui hi. Hong nuitawp pan I chih leh “ Kei zi le PhD ahih banah MBBS” le ahi bok” hon chih beh lai hi.

Ka Lawmpa toh ka kihou na uh lakloh in nuam mahleh, Kitchen Room lam a, ‘Beel kuang Daak’ hong gin taak ziak in, ka lawmpa’n le hon paisan ta hi.Writer’s Note:Hiai Tangthu, Phuahtawm pumlum ahi a, kua hiam kap tuam nei a ki gelh ahi kei. A Tup(aim) pen zaw, Nungak leh Tangval lai te’n, Zi leh Pasal di ‘Giahbuuk Singtom’ maimai kei ni chinuam dan ahi zaw. Huai Banah, Numei te Simmoh na leng ahikei a, Tate etkolna banah Innsung nuam leh kituak hihtheih na dia Numei te’n poimohna lianpi nei uh ahih dan taklatna ahi zaw. Ki Velchetna di’n zat sawm chiat ni aw….!!

INNSUNG NUAM zaw VANGAM NAI PEN AHI NGAL A.

1703 – KAKIPAK - 2014


©Siamsinna leh Vakiangbu

Comments

Popular posts from this blog

PATHAWI HIMAHLENG!!

PALLAI NITE

NATNA LAUHUAI COVID APAN PIANTHAKNA