ZINGKAL KHAT KA THILTUAH LAMDANG…!!

~K.Lianthansang @ K Thansang Zomi


VIP zaw ka hikei..!!. Mi’ thil bawlsa va enkhia a, hoihlou sak na teng geen di vual(hial) a, SUM HAU leh THUNEIHNA NEI leng ka hisam kei..!!. Himahleh, Internet(adiak a Facebook) a ki hahgen lua(ahoih leh hoihlou) chihziak in, Tedim Road Lampi(‘Zero’ Point CCPur/PS apan Simlam manoh) , Paver Machine zang a ki bawl, MUHNOPNA in ka Pumdim hi( Va-et maimai asiatna om zen dia ka gintaklouh man in).Nidang in bel, Khua aphat chiang a Leivui a dim a, khua a siat chiang a Buannawi a adimna mun(Public leh Private Ground) ah Physical Training(PT) chi dan in ka Tai(Run) zel hi. Himahleh, Kum Sang Nih Leh Sawm Leh Li (2014),March SawmNihLehNga(25) ni’n ahihleh, Tedim Road Lampi kibawl ka muhnop ziak in, Tedim Road tawn in ka tai hi.New Lamka lam apan in, CCPur Police Station lam manoh in ka tai suk charchar hi. Huai hun ahihleh, khua avak ma ahi a, dak 03:00 am lak vel hi di’n ka gingta(?). Khua vak nailou himahleh; Aak , Sing-aat, Syntex , Meihol leh a dangdang Zuak dia pua tampi tak ka tuakkha hi. A Khen-te ngial, khekol langkhatlam leptou manlou zen in, Lampi nawl ah niin neng tomkhawm in a na om ua, ‘Ihmu manlou zen a, Next Dose di ngaihtuahna a Phatuamngai le a na om ahi maw’ ka chi lungsim hi.New Lamka lam a, Hol(Charcoal) Bag Nih tak pua a kamuh, Pasal khat kiang a, “ Na Hol puak kua-te a nalaak e..?” ka chih leh “ Kou a ka laak ahi, nou a ka laak lah hilou a, ng hon gen di bangmah omkei….!” Hon chihsan hi. Ka lung kimtheilou ahi ngei dia, “ Koi mun a nakoih dek e..?” ka chih nawn leh “ Salem Veng a ka Hotel ua di ahi….” Chi’n hon dawng nawn leuleu a, ka gingta kha dek zozen..!!. A Mel et mai a, Hotel bawl hial dia ka gintaklouh ziak in, a guuk a ka zuih leh New Bazar ah lut phei gelgel hi.

Ka zuihzuih leh New bazar a Bus Parking ah alutsuak phei a, Mission Road tawn a apaiphei tak in ken le Tedim Road lam ka naihsuk san ta( a ma’ Salem Veng gamla omlua hiven).Tedim Road ka suahsuk toh kiton in, Nehru Marg Junction lak ah Aak khat ana haam lawlaw a, mak salua a ka va naih leh Pasal khat in, a Bag(JANSPORT kichite) ah Aak tal lian mahmah khat a na kuah keihkaih mawk hi. Interview neihpih chidan le hituanlou in, “ Hiai Aak koi a nalaak, koi a nakoih sawm e..?” ka chihsuk pah leh “ Kou a ka laak ahi, ka Pu te ka piak dek ahi…” chi’n hon dawng ziau hi. Presence of Mind nei mahmah ka sak kawmkawm in, a Pu te a deihsak dan thupi ka sa mahmah (Khawvaak ma nasan a Pu-te aak piak sawm tel hiven).Tulai a, mimal leh Organisation khenkhat te hihdan zuih a, Gutate vanguuk teng laksak a, a ninawn ciah, News khawng a ‘A HUNCHIAM’ toh Flash mai di ka dia aw, honglaak kei ualeh ei a nei ki himai di…. chih khawng ngaihtuah mah leng Christian Hindan tawisang khalou dia kigintakna kaneih man in Police Station lam ah ka kikhoh suksan vengveng ta hi.Ka Theihlouh kal in JP Selection kong mai ka tungsuk a, Lampi ki bawlthakna ah mikhat a na om(tut thoh) hi’n ka mu. Himahleh, a kiang ka tun takin kuamah muh di a omnawn kei mawk. Police Station gei a, Tipaimukh Road tawn a ka taitouh zek leh Nupi’ melpu khat in Lampi a na kaan mawk hi. Hoihtak a ka et leh kuamah muh di kenei nawnkei zel. Lausim chu ka hi ngei dia, nungkik thak in…Tuibuang lam manoh in ka taisuk mawk hi.Ka tai suksuk leh mi khat in, Tempawng toh honna delh mawk a, sih utnailou kahih ziak in ka taikik nawn hi. Bangmah genlou pi a hondelh ahihmanin, keile bangmah genlou pi in ka taikik tou(Police Station lam manoh) hi. Ka taihat dan hon test nuam ahi dia aw , chih khawng ka ngaihtuah kawm a, a tawp in ka khawl a, ka na pang tenton ta mai ve. Ka kiang hongtun in, hon sat ngam hialkei, bangmi ahia chih le katheikei. Himahleh, eipau a “ Bangziak a non hichi delh mawk..? Ka taidan, Election Model Code of Conduct toh kikalh kha hia..?” ka chihsuk zialzial leh eipau a siamtheih tawp suah in “ Ka Aak uh hung ki gumang inchin maw, Guta di konsa a eikha, hon theisiam in aw Pu( Pu bang honchi zozen).” Hon chi hi.Pi-Pu te’n, DAWI LEH KAU a Biak lai un, Dawi leh Kau banah Gamsa khawng chauh lauhpen in a nanei uhi. Himahleh, Tuchiang in PATHIAN LEH MIHING I Bia ua, Lauh di mahmah atamta. Galmuang tak a Kholak pawtngam di vual ahi nawnkei. Hihlouhna pi a le thuaktheih mawk na khovel ahih taak dan khawng ka ngaihtuah dundun hi. Buaina peuh lah a pan(start) tu omlou..lah buaina tam deuhdeuh mai. A Group ahihkeileh a Veng-veng a ki delhtuah vengvung chih khawng I Hobby uh mah bangta hi.Tedim Road lampi kibawlthak etnuam ziak a ka thiltuah te thupi in lamdangthei ka sa mahmah mai. Lampi kibawl pen a hoihlouh luat na di om hi’n ka theikei. Sapte’n, “ Something is Better than Nothing” a chih uh, a theihlouh kal un a na koppih siam ni. I Paunak ua, “ Sial in Siik-siik leh Dawn-dawn a Thuah” chih dan a, bangteng gengen leng le, ei a dia, Tua sang a Thupi leh Manpha zaw hong omnawn pahlou khathei ahih man in, Siik-siik masa selou in Dawndan kizil thei leng ka chi lungsim hi.Tipaimukh Road lampi lah ka tawn nuam mahmah a, Police Station sak zek pen ah lah ka taitou ngam nawnkei zel. Tedim Road Lampi maam hinhen tawn in ka taitou zek a, Central Road ah ka taikawi phei hi. Huihnung ziak hia chih katheikei, “ ZION Hotel” kong ka tungphei di kuan in, ka khanglam(taklam pang) a Haipi(Mango), kung lianlou om pen hong kising(shake) nungnung hi. Khawl zena ka et chiang in a dai zel a, a kung ah kuamah muh di leng a omkei. Ka tai zek chiang in hong ki sing zel hi. Laulua kahihman in, ka kikhoh phei a, katheihlouh kal in Tipaimukh Road ka tungphei ngal mai.Hat theihtawp suah in,


Tipaimukh Road lampi phok sim bimbem lak ah ka kikhohtou a, uang gen le, lampi lai ah bawng-ek om leh leng ka siik maat mankei di. Public Ground gei chu ka tungtou pah a, Lampi kiang ah BUS khat a na khawl bembuam hi. A maizawn ka tuntak a, ka ettouh leh Driver te Tutna zawn ah mikhat tuu dan in kamu hi. Huaikia le ahikei, Helmet khukawm zomah hileh a kilawm. Two Wheeler a tuang khenkhat in, Helmet khuk di a lit-lit maizen utoh, hiai a Bus Driver pa’n bel Helmet khukawm kiuh-keuh lel hi. Ka Muh pe’n a tak ahih leh thillamdang mahmah chu ahi.BUS Driver in, Helmet khumawk chih ka ngaihtuah chiang in, ka lauhtha hongsuak deuhdeuh a, ka hattai zawsem hi. Lamdang ka sak mahmah ahihleh, ka tai chiang in Huih hat-ahat dan in kathei. Himahleh, Churachandpur College kiang a singkung te khawng lah liing mawngmawng lou zel uh. Lausim kawmkawm a ka nungtai(dek khawng zau huanhuan zozen ahih cia) nalam in, lampi lai a suangtum ah ka kisuipuk kha thepthup hi. Ka Khut leh khe khawng bang, lampi lai a suangphom lak ah ka tatdulh nengnung a, anuam law vak kei..!!Ka taitou zel a, BSNL Office gei a hanmual lak ka tuntak in, mi’n a gen zeuhzeuh te uh ka ngaihtuah khe kha nawn taget hi. Bangmah bel muh leh zaak di ka neikei. Himahleh, D.Phailian a lamtou kipat na bul ka tun di kuan in, Waiting Shed a lut khat om hi’n ka mu a,Ui maimai khawng hi di’n ka ngaihtuah lel hi. A mun ka tuntak in bangmah muh di ka neikei zel( Nikumlam in bel, akiang a Dawr sung ah kikhailum a om ngei…!!). Lampi tou om ahihlam le ka phawk nawnkei, ka gimluat lam le kathei kei…Bungmual lam mahoh in ka kikhohtou vengveng lel hi.Naak noh zen in Bungmual Auto Parking tan ka taitung tak in bel, Biakinn a Zing Thuumna nei dia kuan te khawng toh ka kituakkha ua, lung anuam tuan mahmah mai. Hotel khat ana kihong chet ziak in, huai ah Tuisiang khawng ka dawn a, Daily News Paper( The Lamka Post leh Manipur Express) te ka sim cheuh a, ka sim zoh in, Innlam ah ka pai a, ka kihahsiang ta hi.

Writer’s Note:“ Zingkal Khat Ka Thiltuah Lamdang…!!” chih ’ THUPI’ pansan a ‘THUPI LAWLOU(Khenkhat Ngaih a)’ tamlou kongelh khiat te Lak ah, a Kimkhat(50%) Phuahtawm pumlum ahi a, a Kimkhat(50%) mah kei Tuahkhak pansan a kongelh ahi. Mun min, a ki genkha te leng, huaimun chetchet a Thiltung ahi chihna ahi tuankei.Banah, Hiai thugelh saulou apan; Public Ground Puahphat angaihdan, Lamka Khawpi sung a Lamlianpi deuh teng bek Phuahphat a ngaihdan, Mahni tantawk a lungkim kizil mai a poimohdan, I Gam uh Galmuang nawnlou ahihdan, Guta-lata in Kiamlam sang a Punlam manoh deuhdeuh ahih dan tel in, thildang tampi mahmah taklang(Indirect in) hi.Tua ahihmanin; Nu leh Pa te, Saptuam-te, Politician-te, Khawsung makai te, Government Official-te, Dan leh Thupiak enkaitu te banah, aneupen apan alianpen tan a Pankhom ngai lawta ahihdan hon muchiansak hi. Ki gensetuah leh ki Simmoh tuah di Vual om khang....’Job Card leh BPL Card Holder’ Chiat hi hangh. Huaiziakin, Dial-dial in Diam-diam leng, Vualzawlna I Gamlei uah ni bang in hong taang ding in gintaakna ka nei hi.

3004 – KAKIPAK - 2004

©Siamsinna leh vakiangbu

Comments

Popular posts from this blog

PATHAWI HIMAHLENG!!

PALLAI NITE

NATNA LAUHUAI COVID APAN PIANTHAKNA