NUMEI-TE KIANGA LAIKHAK

~Mang Tonsing @ZM Tongsing
 
Nitak dak 9 bang ging hialta mahleh tanu hawmthoh Chingboi nitakpawt a painailouh nilouh ziakin Zenngaih in a lupsan ngamkei. Amehzuak di lakna lam a zing phalvak a thou a, bazar a tutpiha, huai a akhotzohlouh teng inn a ahon banzuak a a kivialleh tuahtuahna ziakin gim mahmah hi. Sunkhua a asiam gatna a kawng na velvul in lup tawldam hit-hiat lunggulh mahleh atanu a lupsan ngamkei.


Dak 9 leh a kim ginnang minute 5 khawnglel in asap hialtakin zaw a konglam uah gari ging ngaih vuvu khawng hon zata hi. Sawtlou kihal in tua gari gingte hong dai ua, kelkong kalhna zawlte hong kikhohkhia (hualkhia) lumlum in pasal bangzahhiam toh atanu Chingboi kipak leh nuamsa in hong nuiging nainai uhi. Zenngaih in atanu inn hongtung ahi chihthei in kipaksim mahleh a kipahna zaw a bukim kei.


Pasal mitbing chiichiai, sam laang lenglung, kihhuai dihial khop a chipum gelhthang nianua bangzahhiam toh Chingboi innsung ah honglut dengdeng uhi. Etmai in ihmut suahmel mahmah mahle uh lamdangtak in paunuam thei mahmah thethup uhi. Zenngaih-te zawn-le-ngau ziak zahtak lou uhia maingal in paunuam thei mahmah uhi.

Chingboi ngeileng nidang banglou in hiai nitak zaw a paunuam diakin, a om dan leng a tuam mahmah hi. Anu maivil in kamsiam takin houpih tautau hi. Zansawtta mahleh apaunopna uh a sousan laitak ahihmanin zansawt leh sawtlouh, mi ihmut leh ihmutlouh khuallou in a chiak vengvung uhi. Zenngaih in leng a tanu lupsan ngamlou ahihman in a lenglate uh paima a tutpih ngitnget hi.


Alenglate uh paizawh sawtlou in Chingboi-te nuta leng a lumta uhi. “Bawi, bang chi lawmlawm a nitak hiai tantan pawt natel ua? Koi a hoh uh e? Na Usangpi le honghoh a n’ong pai ngeilouh taka paimai eivoi. Numei nitak hiai tantan pawtnawn hetlouh di ahi. Ahihtheih liai leh nitak a pawt le pawtlouh himhim di ahi” chi’n Chingboi nu’n Chingboi kiang ah a chi hi.“Nu kua ka Usangpi eita? Sangpi kichi ka nak theih ngeikei nah e....” Chingboi in a chihleh a nu’n “Huai Ni-ong Veng a manou sing sak a te’ tapa a kei dia hia” a chihleh Chingboi in “Eh! Huai Khupginsang maw?! Abang hiha honghoh eita? Zummawhna mahmah e! Azawn-angau uh theilou a dia aw honghoh ngam chihtel! A innsung khosakna himhim ule cycle lel nasan le neizoulou ahih uh bang! Nu, tulai khawng bang a chu pasal two-wheeler le chinawn khang, four-wheeler tan beek neizouloute khawng mitsiik a le ki-ennawn teuhlou eivoi!


Tunitak inle Sangpi’n huai a T-Shirt rong dang dedulh, bang rong a chih nasan le kithei zou nawnlou tuk a luikhat hon silh nawn di maw... Huaikia silh; huailou puan-ak dangle neilou a tel diam ah! Ka na om khaklouh kizenna mahmah e. Nu, ken chu maw pasal hichi banga zawng leh genthei, neih-le-lam bangmah neiloute bangchu mi a le mu vetlou keive...amau toh kitheih khak dile lau himai!” chi’n a genkhe motmot hi.


Bawi, hai hina maizen chia hon chile’ng lah kei, nang honsuangtu na Tuun lungmawl honsun lah na hizel a. Ana haikha hina tel hang e bawi! Khovel ah Nu tamtak te’n atate un amau sun a, akhekhap uh a zuihtouh deihmahle uh ken zaw ka sulnung n’on zuihtouh di k’on phal mahmah kei. Kei na nu, nang hon suangtu hilhial himahle’ng salam leh khalam ah n’on etton a, ka khekhap na zuihdia kilawm leh ka deih hinkhua ka na zat a om kei. Kei, nang hon suangtu n’on sut in lungnopna leh kipahna hontun dia kilawmlua hinapi’n lunggimna leh mangbatna hon tun zaw hi.


Bawi, hun paisate zaw sapkiik theihvual ahi kei. Himahleh, huai, hun paisa a ka na om dante pen mailam huna na hinkhua nopna dia lamlaktu ahong hih ngei ka gingta. Nang, ka ta hawmthoh, kei a kipan zillai hoihtakna lakna dia Sian lemgel ahi mai diam? Bawi, kei a kipan zillai hoihtak na lakngei lam-en in k’on itluat man a nidang a k’on hilhngam ngeilouh tu’n k’on itluat man mahin k’on hilh ding. Hehpihtakin ana ngai inla, na zakkia mai a hunsaklou in maban ah na hinkhua bawlhoihtu dingin hon zang teitei in aw bawi....


Bawi, na lawm-le-vualte inkuan buching, unau ki-ittuah diamdiam a om khawm leh kipanpih tuah diamdiam a omkhawmte khawng a enhuai dan uh na ngaihtuah ngei hia? Bangziaka hun nuam leh haksa, buaina na tuahhun a honpanpih leh tawsawntu dia sanggam neilou na hia chih na ngaihtuah ngei hia? Huan, min ‘Nu’ hiam ahihke’h ‘Pa’ chih dingnei a, hiai khovel a ‘pa’ tamtak lai a bangdia nang ‘Pa’ chih ding na neihlouhtel! Na lawm-le-vual te'n aduh-adeih, haksat leh mangbat nikhua ua apa te uh kiangtun ua, pa’ vaihawmna inkuan sunga khosak a nop didan na ngaihtuah ngei hia? Innkuan sunga ‘pa’ poimawhna na thei hia?


Bawi, tu’n ka mel-le-puamte sia in etlah-tak ka hikei zongin nang bangbang a duangching leh etlawm, mite’ mit-hiip vungvung ka na hingei sam hi. Neih-le-lam a leng kuamah englou inkuan a kipan khangkhia ka na hihi. Neih-le-lam banah ka melhoih ziakin lawm-le-vual ka hau a, tangval ngialhouh hon ngai a tampetmah mai hi.

Neih-le-lam, sum-le-pai banah, melhoihna leh duang et-lawmna te bangmah hilou, pakbanga vulthei ahihlam theilou in ka na kisak theihpih petmah mai hi. Tua, nang hon genmah bangin neih-le-lam suan ding neilou pasalte mi inleng ka na sim kei. Honglengla, mitbing chiichiai leh lusu ngiaungiau zen a hon tutpih nilouh theite kia ka na ngaisang hi. Amaute’n sum hau ahihman un.


Gari hontawi a, ka utna munmun a hon hohpih a, ka duh leh deihte hontawi leh leisak pahpahte ka ngaisang petmah a, amaute toh kinellouh khak ding ka lauhpen ahi den hi. Amau te toh hunzatkhawm nuam ka sa petmah. Lehlam ah, kikhoptawp chiang a honghohpan, buai a kibuaisak banah kikhami sak, kikhawm deuhreng te chu bangmah di le ka chi kei. Kia mitsiik inle ka enkei himhim hi.


Sum-le-pai, neih-le-lam et-lahna ziakin itna taktak tellou in na pa ka na kitenpihta hi. Mi neizou tak inkuan sung a lut ka hihman in ka kipak petmah hi. Himahleh ka kipahna in sawt a daihkei.Ka kitennung uh kalkhat lel khawng paipan mahleh lunggimna leh mangbatna'n hon pumtuam ngal hi. Niteng-hunteng in na pa'n a khamtheih man dingin insung vante pokhe gige hi. Ka lunggim danbel genvual ahi kei.

Na pa khamtheih hihziak in ka hauhsakna uh bangmahlou a suak. Huih mutmang mah abang hi. Gentheihna leh lunggimna chiteng thuakin niteng hun ka zang gige hi. Nang k'on neihnung kal nih hiam paipan in na pan a khamtheih hihte ziakin hon omlouhsan hi. Ka pasal omlouh nungin keileng ka pasal' inn ah intektakin ka om theituan kei. Na pa' inkuanpihte toh omkhawm theilou in hawlkhiat in ka om hi.


Hiai hun tan inleng naupang chik ka hilai a, ka mel-ka puam banah ka duang etlawmna te amang naikei. Himahleh, min ka om dan bangkim hon theisuak ta ahihman un kuaman bangmah in hon simnawn kei uhi. Nidang a ka simmoh leh nuaisiah, mi a le ka muhlouhte nasan ka poimawh mahmah hangin ka tuh bangbang at ka hi maita hi.


Tua, huai Venglai a Tanlian' pa'n bang nidang in hon ngai petmah hi. Himahleh, huailai in Tanlian' pa (na Pathang) te zawng petmah uh ahihman un bangmah in ka simkei. Hon itna te khawng ka chiamnuih bawl a, a khenchiah ka su-minsia in ka zahlaksak thei mahmah hi. Na Pathang bel aneu a kipat mihoih, thanuam, chitak, kuhkal leh Pathian laumi ana hitou den mahleh a zawnluat ziak un bangmah in ka sim kei. Himahleh, Pathian in na Pathang-te' haksatna te a thei a, a thumna te dawngin tu'n i khosung ua dia mi hausa, suanhuai pen banah, ei a di mahmah a zong hon panpihtu omsun ahi maimah uhi.


Bawi, kipahna leh lungmuannate neih-le-lam, sum-le-pai in honpe di ka na sa a, himahleh huaite zaw sum-le-pai a om ana hikei. Huan, sum in itna ka na zong a, huai ah leng a om tuansam kei hi. Lunggimna leh mangbatna lel ka mu hi. Bawi, itna, kipahna leh lungmuan-nate sum-le-pai a om di nasak leh na khial lotel ding. Huaiziakin, bawi, ka sulnung zaw hon zui dah mahmah in, lungnopna kichi himhim a om kei.


Ahaute hau gige lou dinga; a zawngte leng zawng gige lou ding hi. Huaiziakin, Bawi, sum-le-pai, neih-le-lam te zaw a thupipen ana hikei hial hi. Hiai leitung a a thupipen zaw sum-le-pai, neih-le-lam a leng leitheihlouh, itna, kipahna leh lungmuanna-te ahi. Hausa in neih-le-lam ah kuamah engkei mahle itna a om keile zaw lungnopna leh kipahna himhim a omtuan kei ding.


Neknek-nekhawm-dawnkhawm a, anuam leh haksa thuakkhawm leh ki-ittuah diamdiam banah Pathian laukawm a hinkhua zat kan a nuam hiai khovel ah omlou ana hi hi. Hiaite tengteng lah sum-le-pai, neih-le-lam hauhna dia a kalbi masa leh poimawhpen ana hi ngal ua....

Bawi, sum-le-pai, neih-le-lam a itna, lungnopna leh kipahna-te zongna hihleh na mu kei ding. Itna tellou a hinkhua zat vasa kha neilou toh kibang lel ahi. Itna omna ah kipahna leh lungnopna banah ah salam leh khalam ah vualzawlna leh leitung thil ah hauhsakna bukim om ana hi zaw hi.

Bawi, mihing in i mailam hun ding khatle i theikei. Tuni a i simmawh leh nuaisiah mahmahte zong mailam hun a i muan leh i suanpen diing zong hithei hi. Mi nuamsa leh hausate koppih dia hoih hilou ahi ka chihna hizenzen lou in, koppih zonna ah neih-le-lam etlahna a tellouh ding ahi. Itna taktak omna ah thil bangkim buching ana hi zaw hi.


05/04/14


©Siamsinna leh Vakiangbu

Comments

Popular posts from this blog

PATHAWI HIMAHLENG!!

PALLAI NITE

NATNA LAUHUAI COVID APAN PIANTHAKNA