ZI/PASAL NA TEL CIANG

By ~ Tha Suante
Mihing ihihna ah hinkhua kikhek na hun thum om hi. Tuate pianni, zi/pasal neihni leh sihni hi. I suah ni leh sihni kithei loin,zi/pasal neih ni bek kithei hi. Tua ahih manin, zi/pasal kineih a manphatna i theih tel mah2 ding ahi hi. A hun lap keileng,mi hong bwlsiat hilo napi'n,khantwn gimna a tuam2te thuak theih hi. Jesu bangin a twp dong thuak zo maisak zote ihi kei hi. Zi/pasal neih hang kikhekna pen lamdang mah2 hi. A neisate suahtak ut,a nei loten neih tei2 ut uhi. I tuah ding pen nopsakna leh gimna khat tei2 hi. Laigelh min thang Leo Tolstoy tungah na piang hi. A zi phunsan,hansan,mai gum den thuak zolo in, azi ang lum sang vukkhal vwtlak ah pai khia in asisa in kimu hi. Hih zah tak siatna a piangsak thei ahih manin thu neu hilo hi.
Tua bang lungkhamna pan suahtakna dingin Disraeli in," zi/ pasal ding pen migina,mihoih,thu mang zon ding ahih tei hangin,tua sangin ei pumpi mah2 migina,mi hoih, thumang ihih masak ding kisam hi,"naci hi. Ei ginalo,hoih lopi ahoih deih mwk pen adah huai mah2 thu hi. Ei i hoih masak ding kisam hi. Tua hileh zi/pasal a gina,ahoih anei thei ding a cingtak aneithei hipan hi. Zi/pasal zonna toh kisai miten bang nagen uh hiam? Shakespare in,"Melhoihna sangin lungsim hoih bulphuh ding,"na ci in,Latinte in,"Pumpi hi lo lungsim hi,"na ci leu2 hi. Mel icih mittang ading hi a,i mit hong lapah hi. Lungsim hoihba in imit hong lalo napi in,i kikholh,i kithuah ciangin i lungtang hong man hi. Melin lungtang man zolo ahih manin i kikholh,kithuah nop na hong beisak hi. Lungsim hoih na in bel hong kithuah nuamsak sem2 hi. Tua ahih manin mel sang in lungsim hoih kisam zaw cihna hi."Mel hoih ningtui kidawn thei lo........."(Beauty without vertue is a flower without perfume) Mel hoih ding kihanciam thei lo a,mel hoih bang hong kimuh theih nang ki- hanciam thei hi. Mel kibwl twm thei lo a,lungsim hoih ding kibwl twm thei hi.
Kumtwn,khantwn kithuahpih ding pen lungsim laigil kithei nuam ciat hi. Tua pen thu baih hilo hi. A tangpi in nummeite thu ip hat lo zwdeuh ahih manin, twmvei kithuah kikhwl leng a lungsim teng hong gen khia thei uhi. Pasalte lungsim theih nangin hun swt kisam zw deuh hi. I phwk ding thukhat in, itkhin,ngaikhin leng mit neilo bang ki om in,hong deihsakte thugen nangwn aleh lamin kila ngwp thei hi. Mite gen siatna leh phatnate ngaihsun in, min bang cigen in bang ci ngaih sut uh hiam? Mi atamzw in aphat leh a pahtak theih mipen selaw lo ding hi. A siat aphat na-et na ah nang deihna,ngaihsutna bek ci ten tan kha kei in. Ama nuntakpih,inn- sak innkhang,lwm leh gual,asep a bwlpihte tung panin leh innkuan nuntakzia,gamtatzia panin kanin theih sawm in. Mi khatpeuh toh i kingaih ma-in hawmthohna leh hoih lohna a tuam2 kinei napi-in itkhin ngaikhin leng mit neilo toh kibang lian hi. Tua manin khang masate in tumah siamna leh hoih nate," khai kha agui ah gah,"ci in a pianna api apu khanggui nasut uh hi.
Nungak/tangval lai in i mizia kithei lo ihih manin a kizah tak tuah ihi bek hi. Tua banga kizah tuahna a om lai teng a hoih hi in, kizah takna bei in, kinel luatna a hong om ciangin,kidek theih lohna hong piangin,a gah kha nuam nuam mah2 hi. Pasalte in a mawhpih sa numei azi dingin deih nawn lon,azahtahna bei in,a muan na kiampah lian hi. Pasalin athak pakta in,a lui deih lo hi. Mi khem- peuhin a nopneh zohlohte a zak tak na hi bek hi. Mi khempeuh in amau sangin a gina zaw,a pibwl theih ding adeih hi beka,deih na2, deih hun2 azat theihte deih lo in, zang nuam bek uh hi. Na it na ngaih tungah na lungsim khem-peuh pia inla,na pumpi pia kei in, a hunciang na piak ding om nwn lo ding hi.
I gensa bangin na mit toh zi/pasal ding na zwn laitengin,a hoih leh hoih lo, vaihwm siam leh siam lo, leng lado siam leh siam lo, lungduai leh duai lo, a tuam2te mulo in,pualam hoihna bek na mu ding hi.
Lungsim leh gamtatzia kibatpih theih deuh ding ngaihsut ding hi. Pilna siamna,nek leh dwn,neih leh lam kikhai lua a kipan a tuam2te kituak thei ding hian?cih nang kidong in. I kituah pih ding tel ding hi. Ki-ittuah a kiten ding mi khempeuh deihna leh utpen hi. Ahih hang leitungin apianpih a hih mah bangin,ki-it a kingai khem peuh kiteng lo a,kiteng khempeuh a ki-it a kingai hikim lo hi. Nang hong it mi tel lecin nang a ding hoih hong deiihsakin,hong hehpih in,lungduaina toh hong kemin,a hong huai ning hi. Tua hileh nang a ding lungsim leh pumpi twldam na hong hi ding hi. Tua hileh mite en innkuan na hi ding hi.
Hih thutoh kisai khennen in at2 ni cileng tampi at ding om hi. Mi khempeuh in i deih agina ahoih ahih bang ei gina in hoih masak ding hi. I telkhelh leh mi hong bwl siatna hang hilo,ei kibwl in,khan twn lungkhamna,lunggimna i thuak ding hi. I telsiam leh khantwn lungnopna,twldamna leh khamuanna inei ding hi. Lim-tak ngaihsun in kithutuahpih,lung noppih theih tel ding thupi hi. Nang thu in na lungnuam dinga,nang thumah in na lungkham ding hi. Na ta in amah toh kituak kitenpih ahih lam thei inla lawm2 ci in hehsan kha kei in aw, a nung ciang kisik kik theih hi.
©Siamsinna leh Vakiangbu

Comments

Popular posts from this blog

PATHAWI HIMAHLENG!!

PALLAI NITE

NATNA LAUHUAI COVID APAN PIANTHAKNA