KAHTAM LOHNA PUAN
~M Mang Tonsing Kʞkʞ
Hall
sunga ka lut leh a zingchiang a program di ziakin hall hahna leh cheina
thupitak ana nei uhi. Mipil vek, thuthei bulom omkhawm chih mahtak
‘midangte’n bangmah theikei uh’ chi hile uh kilawm in kuamah thugen
kingai khukkhak himhim a om kei uh. Amau’ mimal ngaihdan chiat paipih in
a phe suausuau uhi. Bawlsa phelsia, heilamdang zek, amasa dan mah a
koihkik nawn. Bawlsa ngen mah bawlkik thakthak ahihman un a nasep uh a
lamzanna di thu himhim a om kei.
Ka pamlam maimit ka
suanphei leh tutna tung ah pasal khat puandum silhin ana lum ngeknguk
hi. Ka muh in ka chimul a thou a, thawmhauna khat ka nei simmawk hi. Gen
masak dipen le ka theikei zozen. Va naihphei a ‘bangchi e’ ka va
chihleh “ka khua damlua, votsa ka hi” chi’n hon dawng zo-mah. “Damlou,
puandum bang silh ngeknguk zo-mahlai. Ahim-him inle na kikhuh baih ngei,
kiphal na maw?” ka chih zualzual zoh in ka paikhiatsan. Ka thugen, ka
gennop tak aman diam chihzaw thei mawngmawng si’ng.
Damlou,
puandum bang silh ngeknguk zo-mah, ka mitkha ah a luai den, ka lung
anuam theikei. Ka gimneih mawk! Puandum lou deuh bek ana silh le zaw
va-ompih zek khamawhlou di hi’ng a, tua zaw hitheilou hive’ng aw.
Hitheilou himhim. I puandum te uh misi khuhna, ‘misi puan’ dia i nak
zatluat ziak un ka gimneih mawk hi. Hoih in etlawmsa mahle’ng ka ngaina
taktak theikei! Ka lau! Nuam ka sa kei. Puandum ka muhchiah ka lungsim
ah genkhiat theihlouh thilkhat ahi giauguau khat a om mawk. Ka thawmhau.
Puandum
lou, puandang deuh khawng zat theihlouh a diam, misi khuhna dia.
Nampuam sese poimawh ahih leleng puandum lou deuh. Nungak duangching
deuh, puandum toh kijem a hongpai ngiahngiah et-lawmlua, khatvei kia
hilou nihvei-thumvei bek ettuan thakthak ut-huai lo di hinapi’n huchi
bang muh di vang mahmah hi. I puandum uh ‘kahtam lohna puan’ dia pammaih
lua hilou hiam, chi nuam dan ka hih chu. Huchilou, a awh-thoh, but/buh
thoh, kuah thoh – sapum a neuchik a hong kilat zek a bawn huchitel a hon
cheimawi ahihleh, a kilangsar deuh lialua di’n zangle bangchituk in
honchei tel d’aw...?
“Hongpai ve i va kikhawm kei dia” ka
chihleh “ut khang, ke’n van neilou”, “Na van a Pathian be di maw?”,
“Khekol taw-kek toh Biakinn na kainuam hia? Na neulai in vanthak neilou
in Khristmas zatnuam nasa hia?” Ahi, dik mah. Lungsim leh lungtang
taktak hilou in neih-le-lam, silh-le-ten in Pathian’ mel i zong uh.
Banah, thukhat ah leitung a i damsung a zaw mihing lam le ki-etlouh
theihlouh sek hi. Huan, sa a nungta lai ihih ziakmah in khalam hilou,
salam le ana thupi mahmah ve thou hi.
Ka chihhang in hiai
silh-le-ten, kijemna sang taktak te ziaka utmah le uh milak a kihel
ngamlou, mi pawl ngamlou tamtak om ding in ka gingta hi. Hiai
silh-le-ten a mi phakzohlouhna in salam leh khalam a mimal’ khantouhna
diing nakpitak in hon dal in hon nengniam hi. Poipet mah.
Lapawl
form e, school uniform e, bang ‘form-form’ le ahia i thangsak mahmah te
uh. Hiai form te tup-le-ngim takzaw a zawng leh hau kal kideidanna
omlouhna ding ngimna ahi ichih man un, a dik in a hoih mahmah ve.
A’hleh, a zawng leh hau kal a kideidanna pumpelh sawm china pi’n a
genthei deuhte’ leizohlouh di hialkhop form poimawh ihia? Form neihpen
kideidanna omlouhna di i chih uh hinapi’n 3/4 neih zelzul pen kidemna,
kicheina leh sumdawnna suakzaw a maimah diam?
“Michih in
it pipi a pelou a, piaklouh theihlouh bang a le ngaihtuah a petuanlou
in, a lungtang ua tup bangzel un pechiat uhen...” Khomual a tangmai
dawn, vai hongpai-te kiah ‘aw’ neih tengteng in na kichih khum loiloi
hi. Ahon piakkei peuhmah ua le chu nasa deuh a phunkhum, chiik deuh a
gensia. Mu peih nawnvetlou! “Mi chih in....” chi a gawlgui dawk zenzen
leh chiltui kithehkhe phungphung zen a i kikou lawilawi pen bang a a
phattuamna? It ngoihngoih a honpiak sang ua, amau’ lungtang a tup
bangzel ua siangthou tak a ahon piaklouh pen uh kipahhuai zaw hikha ding
hi. Huan, i kikou loiloi na thupen in bang gen ahia(?) chih theilou
leng kihi kha maithei hi.
Thohlawm bangle a ginglou deuh; a tam
theilam piakchiat sawmni chi’a pulpit mai a kikoupih phauphau vettak le a
hoihpen ahi khol diam maw, chi mahmah ke. It pipi leh piaklouh
theihlouh banga ngaihtuah a tampi a hon piaksang un amau’ lungsim a om
leh amau’ kiphalna zah ahon piak chet pen uh vualzawl huai in leh gah
kipahhuai leh thupi ahon suang zaw kha diam maw... Phutluih thoh piansim
mawk sang in.
Midang’ ngaihdan leh hoihsak dante
ngeingaih lou a, eimah hoihsak dan leh ngaihdan kia paipih ngorngor pen
mavanhuai lou hi. Huai hall a nasemte’n le a ngaihdan chiat uh ‘sumkuang
chiangkeih’ tentan lou in, ngaihdan-te uh kikum uhen la, semkhawm
diamdiam le uh bawlsa bawl kik thakthak ngailou di hia. Banah, banner
tak kia lelle sunma hial zaw sualsam kei ve un chia! Hua, Puandum
Silhpa’n le ana silh chitchiat keileh ka om lemsak tuan mahmah di hiven.
Bakah, kenle zuihlouh di kei mimal ngaihdan va kum teisam di hi’ng a.
©Siamsinna leh Vakiangbu
Comments
Post a Comment