KA HINKHUA: LAM SUK LEH TOU

By ~ Sang Hilsia

 "Ngai, bangmah ana hih ken aw, na na om mai mai di ahi", chi in ka pa'n ka nu kiang ah a chi a, "Nunu bye bye", chi kawm in ka pa toh skul kai di'n ka kuan uhi. Ka nu ahihleh kha 8 a upa naupaai ahi a, naungek pen kha 5 vel ahih in ka nu' damtheih na keniam in leh a naupaai a lelh ziak a bed rest a om den ahi hi. Ka nu bel mi fel tak, kizen tak mai, melhoih tak, mi maitai leh duangcing mahmah ahi. A kizennate' ziak leh a felna te' ziak in ka innsung uh a fel mahmah hi. Huaite kia le hi lou in, ka pa a zahtaak siam mahmah a, ka nu-le-pa ka muh a a kinak lam himhim uh ka thei ngei kei. Ka pa tosawntu ahi gige. A naupaai ziak a a deih bang a taang theilou in a om a, ka pa'n inn nna khawng a hon hih chiang in a kisuanglah thei petmah a, himahleh ahihtheih lah a om tuan kei a, kisuanglah mahmah le le kisuanglah lou dandan a a om ngai phot hi. Nidang a zaw ka pa' inn nna hih di a phal ngeilouh hi ven.. Ka pa'n bel a theisiam mahmah a, ka nu a awl theih tawp in a awl zel hi. Ken le ka hih theih bang tawk in ka panpih zel a. Ka pa bel private skul pu ahi. A sepna ah gin-om in a chitak a, huai ziak le ahi dia, Principal pa'n pa a deihsak mahmah a, Vice-Principal in a koih hi. A sepna a a gin-om na baan ah, Pathian lau mahmah ahi a, a khami a, saptuam a le ahih theih bang tawk in a kizang hi. Huai ziak le ahi dia, Pathian vualzawlna ka sungkuan un ka dong ua, mi bang in hau lua hikei mah le ung, ka ngawl kei ua, mi ka eng kei ua, kou khomkhom in nuam ka sa mahmah uhi. Mi pautam lawlou ahi a, himahleh mi te' thudot pen ahi gige. Skul ka kai apat ka pa' sepna skul ah ka kaai a, kuan-le-pai in ka pa toh ka kiton gige uhi. Laisiam thei tak leh feltak ka hih man in heutute' deihsakna ka tang nasa mahmah hi. Ka principal pa'n tanu Nun Siam  kichi a nei a, amah toh ka ki class ua, ka kithuah thei mahmah uhi. Thil neu chikchik bang le ka kihawm ua, ka hih khawm zel uhi. Ka tawp chiang un a inn uah ka pa ka na ngak zel a, a inn uh skul huangsung a om hi ven, ka pa'n a tawp chiang un hong pi zel hi. Huai ban ah lawm hoih mahmah Thangliankham@Khamboi ka nei a, amah le laisiam mahmah ahi a, ekzam chiang in ka thum un ka top gige uhi. Khamboi te bel mi neizou mahmah ahi ua, himahleh kisaktheihna himhim anei kei a, a paunuam in, a polh nop mahmah hi. Ka lawmta lak uah kei ka pau tawm pen a, Nun Siam in bang ka pau nuam deuh khak leh chi in hon houpih pih zel hi. Kou teng thum ka om nak u le bel, kua dang ka phawk lawm lawm kei uh. Lai lam ah bang chi tuk in panla in hahpan mah leng, ka lawm pa Khamboi ka dem zou kei vilvel mawk a, lamdang ka sa petmah. Aman ka Class  uah 1na a la gige a, ka eng thei mahmah mai hi.

Hunte hong kihei zel a, ka nu' nau neih di hong naita a, lel sim ahih na ah, daktor kiang bang pha zihzeh. Normal a nei thei lou di chih hong hi ta !! Huchi in, kou le lampi dang om tuanlou ahih ciang in chi a, damdoi inn ah ka ki admit uhi. Ka nu' ki-aat di ni in ka pa toh damdoi inn ah ka hoh ua, kei bel nau nei di chi in ka na guuk phur petmah a, numei ahi de o, pasal ahi de o chih peuh ka na ngaihtuah tuah hi. Ka pu te bang le ahong hoh ua, nuam tuam mahmah hi. Opreation Theater kong ah ka tu depdap uhi. Bang tan hiam zoh in daktol nu naungek pom kawm in hong pawt a, ka kipak petmah uhi. Ka pi bang TUNU nei chi in a kipahpih diak hi. Huchi kawm kal ah, daktor nu'n ka nu' damtheihna lauhhuai ahih dan hon gen ta mai hi. Sawt lou nung in hon tawl pawt ua, damdoi inn a ka room uah hon koih uhi. Ka nu'n bel khua a phawk kei !! Daktor nu bang in hon en khe zihzeh a, a mel ah lam-etna om lou abang !! Bangtan hiam nung in ka nu'n khua hon phawk a, ka kipak petmah ua, aman le naungek a en a, kipah na mittui a luang a, naungek tal ah a tawp hi. Himahleh ka pa' kiah gim mahmah ahih dan a gen a, huchi in a mit a si nawn a. Ka pa le lung himoh in daktor te a vasam a, amau le a kin thei bang pen in hong pai ua, check theih teng check mah le uh lam-etna a om lou ahih dan hon gen uhi. Ka nu'n a tangtawn mun di hon zotsan ta !! Ngai in samsam mah leng, a zaakna bilte'n a za nawn kei. Huai in kum 5 lel a upa ka hi hi. Ka khitui a luangluang a, ka nu ngai in ka kapkap sek hi. Himahleh phatuam di a om kei. Min le hon iit pih chiat uh ahi dia, hon suun pih thei petmah uhi.

Ka nau Vungboi le hoih zel in, ka duat theih bang tawk in ka duat a. A ek ka hah a, a zun ka hah a, a poimoh moh ka hih hi. Ka nau a di ahih nak leh hihlit ka nei kei. Midang sanggam iit di ka nei kei a, amah chouh ahi a, ka iitna tengteng ka pe vek hi !! Ka nau in ka nu a suun petmah a, a melhoih mahmah hi. Kap la kap lou, a don nop mahmah a, hon thadawn khat a suak hi. Buaihuai lua in a om kei. Ka skul kai tawp chiang in ka don a, ka pua a, ka kimawl pih sek a, nuam ka sa thei mahmah hi.

Kumte hong mualliam zungzung in, ka nau le skul kai thei di dinmun ah a ding a, ka pa toh ka 3 un ka kiton nainai zel uhi. Ka nau ngei leng lai a siam mahmah hi. A hong let deuhdeuh le ka nu a suun deuhdeuh a, lung a suleng thei petmah mai hi. Ka nau neu chik himahleh thil a theisiam baih mahmah a, a sinlaite, khosakna chih khawng a theisiam pah hi. Khatvei vei bang, "U nunu ka ngai e, a mel bek mu man leng ka nak ut e ", khawng a chi sek a, dawn didan a haksa mahmah. Amah ngei leng hong tleirawl panta a, mel kilawm tak mai in a hong khang khia hi. Mite'n enlah thei mahmah ua, a mu peuh in hoih a sa uhi. A hon itna a lian mahmah a, kei kiang lou ah a ihmu ut kei himhim hi !!

Hunte hong pai zungzung a, kei ngei leng pawl XII ekzam zou in rizal ngak in ka om hi. Hih hoih thou a ka kitheih man in, rizal bang ka ngaklah mahmah a. Nitaak lam khat ka pa toh varanda a houlim a ka om lai un, thakhat in hong puukphut a, damdoi inn a kin thei pen in ka zot pih hi. Khuaphawklou in a om a, ka beidong petmah a, taina di theilou in ka Principal pa ka hilh a, amau le a sungkuan un damdoi inn lam a hong tung pah uhi. Thil paidan bang kitheisiam chiah lou, kei khomkhom in ka buai petmah hi. Khuaphawklou a oxygen dakkal thum vel di khawng a kibulh nung in, ka pa'n a khualzin na leitung nusia in, a taangtawn mun di hon zotsan ta hi !! Ka lungtang a na petmah a, ka nau ka en a, ka pa' luang tung a kap hithit ka muh in chu kei le ka ki deek zou tuan sam kei. Kou naupang chik bang ka chi khosak di ua, ka pa ka kivakna pen un lah hon paisanta a !! Beidong tak in ka om a, a chang in Pathian bang ka ngoh dek sek na a lah, phatuam di om kei ka chi zel a. Ka nau laizilna lah  lakloh, kholsak ka ut kei himhim a, ka hih theih bang tawk in ka support ut a, kei nasem thei hi ve'ng chi in, niteng a nitha kiloh in ka kuan zel hi. Gim kisa in peih kei lengle aloutheilou ahih na ah, ka kuan louh theih louh hi. Ka nau bang a kisuanglah thei mahmah a, "U non itna, non khualna a lian a ka kipaak lua, hilele nang kia a nna na hi ci sep di zo hon phal het lou kei ve, kei le skul ka tawp dia, nna na sepsep kon seppih di ", hon chi sek a, himahleh ka phal kei a,"Lai hoih tak in non sim dia, nikhat tei mi khat suak di na hi. Pathian muang kawm in i maban di Amah kiang ah i laan dia, i sepgim gahte Hon vuaksuak sak lou di ahi", chi'n ka hehnem zel a. Nasem dia ka kuan chiang bang in ka lawmpa Khamboi toh khat veivei ka kituak kha sek ua, zum huai bang ka sa a, himahleh aman ka dinmun hon theihsiam pih mahmah a, hon hanthawn zel a, hi chi bang a lawmhoih ka neih ka kipaak mahmah hi. A lehlam ah, Nunsiam ngei leng kei hon muh ngei louh ziak a lungleng sim zaw ahi ngei dia, ka nau kiah nikhat hon na kan a, ka nau in ka khosak dan khawng uh ana hilh vek hi. Nunsiam toh bel neu apat kithuah ka hih ziak u le ahi dia, ka kaal uah kingaihnatna lianpi a om hi. Ka itna thu ama kiang ah gen kei mah leng, ka nau' kiang ah ka gen zel hi. Rizal bang hong suak petmah, kipah rualrual in khitui in hon buak a. Ka pa, ka laisiam di deih a panlatu pe'n ka ngaihna a puang hi. Ka pa om leh hon kipahpih di dan khawng ka ngaihtuah a, pawl X ka pass lai a kipaak a innsung a a nung a hon pua a hon taipih lai khawng ka mitkha ah a hong lang dundun hi. Maban lah sunzom zou nawn lou ka hih na ah, niteng in nasem in ka kuan zel a, hu chi kawmkawm in ka siamna toh kituak in ekzam tuamtuam khawng ka pe zel hi. Ka lawmpa Khamboi, Delhi a laisim a om bang ka eng thei petmah a, vangtah ka kisa thei petmah hi. Om mun kibat louh ziak in ka kithuzaak mengmeng thei kei uhi.

Kumte hong mualliam zel a, ka ekzam piakte lak a khat ah lohchinna ka hon ngah a, ka kipak petmah a. Huai hun lai vel in ka nau in le Pawl XII hon zou sam ta a, kipahna a saang diak hi. Sepna join in chikmah a manglam a matphak le hi lou Delhi khopi ah ka hong khosa samta ua. Kum 3/4 khawng kon sep nung in, koppih neih ka lunggulh thu ka nau ka hilh a, huai ban ah Nunsiam mah lunggulh ka hih thu ka gen hi. Aman le lem hon sakpih a, ka kipak mahmah hi. "Ash !! U,  nang zi nei lechin, kei kua toh lum ta di la ? Ka kawi di om lou di, na zi neih di kon phal kei ", chi khawng in hon chiamnuih zel a, "Lungkham kei ou, na kawi di i ngaihtuah pah na di", ka chi thuk zel a.

Kum 5 zoh in :
Pa, ka Nini Vung te, ka Ganggang Kham te hong hoh..

Ka nau bel ka lawmpa Khamboi toh kiteeng ahi ua, Khamboi bel IRS ahi hi.

'Hinkhua i chih anuam-ahaksa om ahi a, lam suk i tot hun le om dia, lam tou i tot hun le a om diing, hucih hun chiang in, lungke mai lou in, i tunung hinkhua di geel in hangsan tak in ka siamsin pih te kon chial ahi'. Kipaak e !!

"SINNI, SEEMNI, ZUUNNI"

©SIAMSINNA LEH VAKIANGBU