MAI ZEN!!

By: Sang Hilsia

Ka puansilh hong ki hawk a, lausim kawm a ka et leh, ka gei ah mi hong lum hi'n ka thei. Hon subuai het lou in a lum a, mu thei kei mah leng, a lupna mun kuak a, huai zoh puansilh ki kai tou hi. Ka lau mahmah a, himahleh ka pau ngam kei, tat le ka tang ngam kei. Hucia sawt sim mahmah ka om nung in, ihmu thei nawn ka hi dia, zingkal ka khanloh in, ni ana suak ta hi. Ka thil tuah ka ngaihtuah kha den a, ka innkuanpih te kiang ah gen lenglah hon gingta tuan lou di uh ahih cia, ka gen kei hi.

Huai kia le hilou in, nitak ciang khawng in ka ann bel uh hong ki sawk ging dan deuh khawng ka za zel a, ka va et ciang in ann kuang leh siik keu sual ah ana om zel a. Ka theisiam kei. Sikha hi di'n ka gingta a, ka lau deuhdeuh. Bang zah vei hiam hucia a hong om om tak in ka lunghimoh a, zon khiat ka sawm ta hi.

Nitak khat ka kiang ah hong lum om hi'n ka thei nawn a, kenle ka hangsanna tengteng la khawm in ka houpih ta a, "Nang kua e?" ka cih leh, "Lawm Sang aw, na lawm Muanpu ka hi" ci'n hon dawng a, ka ki guih zezen. Gintak haksa kasa!! Ka aw zak lah ka lawmpa Muanpu aw mah lah ahi a, lauh na in ka pumdim ta hi. Muanpu te bel innkuan nuam sa leh ki tuak ahi ua, ka neu ua pat a ki thuah, skul le kai khawm, ka pai na na ua ki zui ka hi uhi. Vangsiat huai tak in a nu'n kum nih (2) paisa in omlouh san a, huci'n a pa'n zi thak nei hi. Muanpu bel mi hoih mahmah leh nunnem mahmah ahi a, mi paunuam tak le ahi. Himahleh, tukum bul in ki-gui-awk (suicide) a, a tangtawn mun ding a zuan ta!! Hici bang a a hinna la mai di'n ka koih thei kei. Ka kiang a le bang mah a gen sam kei. A ziak lah bang mah gen-le-sak a nei kei a, a ziak om di'n ka gingta tinten. A ngaihzawng nu Mawite to lah buaina nei lou ua.

Bang tan hiam pau lou a ka om nung in, "Sang, lau ken aw, vot kasa lua a na kiang a hong lum ka hi" hon ci a. Dawnna di'n hangsanna ka nei nawn kei, ka dang a awk a, ka hehpih tha a suak petmah. "Lawm aw, na kiang ah gen ut ka nei. Huai tuh ka hinna ka lak na ziak ahi. Ka nu' hon omlouh san na thei, nu thak ka neih lam le na thei. Ka nu' hon omlouh san ziak a nu thak nei ci a ka kipahluat leh, ka gintak a bang kei. A hong om tung in bel hon duat a, kei ngei in le nuam kasa a, ka kipak a, amah bang a hon duat 'nu' ka neih khak nawn hampha ka kisa. Hilele maw, a hong sawt hiai hiai leh a ki lamdang deuhdeuh. Kei' sang in a ma tanu a pi bawl zo a, amah sun nileng a a lawmte toh pawt a nuamsa tak a a om lai in, kei inn nna cik mah a le ka sep ngei louh sep sak in ka om a, huci kawm kal ah kou siatna leh hamsiatna kampau na taktak in hon zui lai a, ka nu ngai a khitui ka nul hun a tam mahmah.

Nitak a inn a ka giah theihlouh ni a tam, ann gilvah tak a ka nek louh ni le a tam. Ann ngawl sak a ka om ni le a tam mahmah. Huai hun ciang in na kiang ah hong paisawm mah leng ka zum a, na inn uh kong lut ngam ngei kei. Khovot, a zu-a-ham thuak in nitak in kholai ah hun ka zang. Mi' veranda peuh khawng ah ka va giak zel a, ka hinkhua haksa kasa petmah. Kei kan a mi vangtah khovel ah om di'n le ka koih nawn kei. Lawm aw, hici mai a kon paisan na theisiam kei a, na po na cih ka thei, hilele ka hinkhua haksa sa lua ing a, thuak zou lou a, pan hi cia la mai ka hi. Hiai thu Mawite cih louh kua mah dang hilh ken aw, ka iit lailai cih le hon na hilh sak teitei in aw. Hiai thu kon gen ut ziak a, bang cik ni a pat na kiang a hong pai ka hi. Lawm aw, nget nop khat ka nei, SIH KHAMUANNA ka neih theih na di'n hon na thum sak lailai in aw. Tu ban zo kon subuai nawn kei di, mangpha in aw, Sang. Nikhat tei dawn bang tuak nawn ding hi hang", ci kawm in a thou a, a paikhia hi. Huai nung a hong ki lak nawn kei.

Ka ki ngaihtuah a, "Lawm aw, haksa na thuak te hon hilh hi lecin zo maw, hiai tantan thil tung lou di hia maw" ka ci vungvung a, ka khasiat tha a suak in, a nu thak huat na in ka pumdim hi. Huai nitak cu ka ihmu kei. Khua hong vak tak in, Mawite te' inn ah ka va hoh a, a hon thil gen teng a vek sipsip in ka gen a, Mawite ki dek zou lou in, khitui dan vual louh a mit a pat hong luang khe zungzung a, keile ka ki dek zou tuan sam kei. "Usang, umuan zo ngai lotel lai kei ve, hicia hon paisan mai zo ka theisiam thei kei", hon ci a, ka gen di ka thei kei, ka hehnep di dan le ka thei tuan kei. Ka hehpih petmah.

Zing ann nek ma a va hoh ka hi a, zing singpi dawn kawm in ka houlim nilouh ua. Mawite in, "Umuan in lah hon omlouh san ta a, a dam sunsun teng cu ki it tak a khosak di himai maw usang" hon ci a, hi kasak pih mahmah. Ka lawm it mahmah, nelhsiah leh itna tak a tan zohlouh ziak a a hinna bei mai ahi a, itna thil hih theih dan leh itna a manphatdan ka thei deuhdeuh. Hiai thu ka theih nung a nu ka mi sim nawn kei. It tuam leh deihsak tuam neih a hoih louh dan amah a pat ka mu.

Ka lawmpa' kha hong lang nawn kei mah leh, khat veivei amah dandan ka muh hun a om tham. Lauh di'n le ka ngaihtuah nawn kei. Ka ki ngaihtuah zel a, itna thupi lua ahih dan ka thei deuhdeuh. It in ana om hi leh ka lawmpa si di'n ka ging kei. A kha hong lang hial kei di. Theih ut huai lou pi ka thei kei di. Mawite toh ka ki houhou ua, ka gintak sang in a theisiam kasa vanglak. "Usang, mohsak di le om kei, itna tak a kisam a ahi. Pathian in hun a sa ta a, a hinna la hi'n ka koih mai, amah a a hinna ki lak himahleh. Hilele maw, a gentheihna lah kei kiang bek a le hon gen tel lou a, hon gen hi le zo, panpih theih dan om di hia maw. Tu'n lah ki khel ta a, ngai mahmah in kap kap mah leng le phatuam di om nawn lou a. Pathian ah a lungtang tengteng in ki kemsak le zo, hiai tantan tung lou maithei eive maw?" ci'n khase sim tak in hon gen a, dawn di dan ka thei kei.

Ka ki houhou ua leh, dak kua (9) bang hong ging a, kei le inn lam ah ka paita a. Ka ki ngaihtuah tuah a, Muanpu zaw mi' that ahi, a that tu om ahi ka ci tinten mai!! Amah leh amah a hinna a ki lak hang'n, huai tan hial tung di'n amah leh amah a ki bawl genthei kei. Huai tan hial tung dia bawl genthei tu cu tualthat ahi. A thil hih toh kituak a gawtna piak tak ahi. Itna i neih kei leh ei le it thuk in i om kei di cih na himai ahi.

Phuba lak ut huai mah leh, phuba lak ziak a phatuam di a om nawn louh ziak in Mawite toh dai maimai di'n ka ki thukim uhi. Ka lawmpa' hon omlouh san ziak in ning ka kisa a, ka hunlui te uh ka phawk den sek a, haksa kasa. Lawm le ka pawl tam nawn kei. Lungleng tak in ka om sek a, Mawite ka lawmhoih pen a hong suak ta hi. Nidang teng sang in ka ki ngaina zo uh. Ka lawmpa'n a deih tung a kei gensak ahi a, a palai ua pang ka hi a, ki theihsiam louh na bang a neih khak ciang un le kei kiang mah ah hon gen ua, kenle ka hih theih dandan in ka panpih zel a, huaiziak le ahi, Mawite in a hon zahtak!! Lungleng thei lua ahih dan khawng hon gen zel a, ka hih theih dandan in ka hasuan zel sam a. Po na tak leh lungleng tak in ka hinkhua uh ka zang ta uhi.

©Siamsinna leh Vakiangbu