ZALMANG MELMUH

By ~ ZM Tonsing

Lamnawl a ka na din leh anu toh hong kizui helhel ua, “Zan a honghohlou maw, na nau kia ka mu a” ka na chihmawk leh lamdang sakmeltak in hon en hi. “Hi, hong hoh manlou kei voi” chi’n kamsiam leh nemtak in hon dawng hi.

Anu toh kiton himahle uh hong awlpai zek in anu’ nung ah kougel ka kiton helhel nawn uhi. Akhut taklam in ka veilam khut ahon len a, a hon simna bang a lum hehu in a ulsuak zozen hi. Ka ma ua anu pai himahleh gen ngamlouh thil himhim omlou in maingal leh kipak takin ka kihou khawm uhi.

Huchia nuamsatak a kihou kawm a ka pai lai un ka liangtung ah alu hon ngai sawnsawn zo-mahlai hi. Zo-huihkhisiang nung hiauhiau te’n asam a hon mutleng selsel geuh ua, a kallak ah ka maibang hon zep nelhnelh zel uhi.

Ka khut ahon letlah hon khah maisawmlou, hon lenkip deuhdeuh abang zo-sop hi. Hiai khovel ah a sam himhim omlou, bukim sipsip, kuamah dangle engtuanlou a nuamsatak a ka paikhawm helhel lai un “Khimzing zalmang a tongsan, taksimthu hongtangin” chi’n ka phone hong ging daldal hi.

Ka phone la dia ka kisak leh ka khanglou guih a, ka phone alarm ging ana hi phiangsan hi. Nidang a ka alarm a gin chia off in ihmu kiiknawn zelsek himahle’ng hiai ni’n zaw alaa toh ka omdan kituaklua a diam ah off himhim sawmlou phetlou in a laa ka khah behlap lai hi.

Na vangngai a khattang sambang ka zalin,
Ka zalmang in ngaih na sakmel mu ing;
Itna simthu sutin, nunnuam leng khawm hang,
Khangtheibang ka lou a, kei aw khattang hi’ng e.

*Khimzing zalmang a tongsan, taksimthu hongtang in,
Khattang heisawt lo-ve’ng, ka kahkhua a sawtlua e;
Siamtu Tung Thiangmang aw, ka thumna mawlchikte,
Hon dawng inla Toupa,lungnopna hon pia in.

Unaupa V. Kappu’ tuah bangbang ana tuaktou tei dan ka hi maw ka chisim hi. Zingtung himahleh zalmang bek a melmuh khakleh chih lam-et leh ut ziakin suunni mual ah liama, muikhua ahongzing a zalmang doh-ai ka san hun dikal ka ngaklah! Zalmang melmuh kei a dia lam-etna omsun lah ahi ngal a!

Ka ngaihtuahna ah hiai la phuaktu Ukap@V. Kappu in hiai bang thil; keituah bangbang ana tuak keita leh hiai bang laa hoih a piang diam? Piang zenzen e. Piang lotel di. Aman ana tuakkei leh hiai laa pen ken phuak di ka kei! Ahia, kei tuah ma a aman ana tuak a, hiai laa ana phuak masa himahleh kei phuah bangbang in ka ngai!

Amel hoih danbel ‘hichi zo-deuh leh’ chihna di himhim a om kei. Siamtu’n a siam theihtawp suah a a bawl ahi ngeingei di. Abukim khop mai. Mipautam ahihlouh banah, kichei vekvuk chihdan in le a om ngeikei himhim hi. Hiai chiah ahi, ‘nanglou ngal singdang omlou’ chih khumkhum dia a hoihna banah, zalmang doh-ai sankal hon ngaklah saktu.

Taikhua vak ding buh-al khuang, Tuunnu’n zuangthou aw chi,
Zaitha patbang nem e, na vang ngaihtam sialna’n;
Sunkhua sawtlua sa’ng e, suunni mual ah liam in,
Muikhua hong zingta in, zalmang doh-ai sanning.

Nitak ka lupchiang in suun a a om dante ka ngaihtuah nilouh zel a, kichei vekvuk hetlou, ‘Meitei Dial’ maimai khawng teng diapdiap a hongpai daldal lai hunte.... Ka muhchiang a nnaseplai leh seplouhlai chih omlou, muh nana a chiik deuh in ka en ngawingawi sek hi. Et-chim chih himhim a om kei. Ka muhmun khop leh ka munuam deuhdeuh zo-mahlai hi.

Ka muhchiang a uanglua chih himhim omlou a mitdim phuphu zen a en nilouh sek ka hihman in huai mitdim zen a ka ette nitak ka lupchiang in chiang taktak in ka enkiik theizel hi! Mitkha a muhmai kia le hunsa lou, zalmang bek a le ka muhna dia thumna a le phawkzel hile’ng kilawm!

Eye-Brower vom nianua a kinuh chih anei ngeikei, muk san sehsuh a kinuh chihle a nei ngeikei bok. A chipum a thil omte himhim Pathian in amah toh kituak dia ana siamsate deihkhop huailua ahihdan a theichiang khopmai. Nuhbeh hiam ahihke’h lakhe khen chihte nei kholkei mahleh a muk bel a mah toh kituak hun di lel in a nuhzol kilkel hi.

Na vangngaih luat vangin laikhun belhzel mailouh,
Kei di’n nopna omlou, lenpih gualte gelle’ng;
Kop in laitual leng uh, zalmang melmuh kei di’n,
Lam-etna omsun hi, zalmang hizong leh ngaih.

Mi neizou leh khosathei tak innkuan a kipan khangkhia himahleh kingainiam leh kiniamkhiat takin hinkhua a zang deldel hi. Akhosakna uh, aneih-a-lam uh banah, a melhoihna kia lelleng khenkhat a dia kisaktheihpih tham chinglua himahleh ama’n bel hiaite khawng ziaka kisathei tak a hinkhua zattheih ahihlam a theikha kei. Mawl leh kingainiam takin hinkhua a zang deldel maimah hi.

Zalmang a itna simthu sutkhawm a, nunuam laitual ngabang lenkhop lunggulh ziakin ihmut nilouh maibang a ut huai hi. Zalmang lel himahleh amel i muh bangzaw sunnileng a mood fuh zou ahi. Maitai tak a zingkal hon thousaktu amah ahi a; sunni leng a mood fuhsaktu leng amah ngei ahi. Mang a i muh keile bel ihmutman le omlou toh kibang ahi mai.

Hichibang a melhoih, Angel’ dungsuun neitu nu-le-pa hampha hinatel zouzen uh e! Amau Pathian bang ana chi suklungkim khaktel ua hichi lawmlawm a tanu melhoih a vualzawl a om ahi ua? Siamtu Pathian in hiai nu a bawl na dingin zaw midangte a sangin a hun, tha-le-zung tam a sengzaw himhim di! Huan, hiai bang mihing bawl a neihlai a le zaw huaipen Ama’ a dia a limsiit hi’n teh!

~~11/03/2014~~

©Siamsinna leh Vakiangbu

Comments

Popular posts from this blog

PATHAWI HIMAHLENG!!

PALLAI NITE

NATNA LAUHUAI COVID APAN PIANTHAKNA