VANGSIA KAKI SAK LEH!
By ~ Haopu Eimi
© Siamsinna leh Vakiangbu
Khota lianlou cik ah pa khat in Haupu kici takhat nei hi. Gan cing mi
ahih ziak un a neu a pan Haupu in gancing panpah a, nitumtum in gan
honte toh hun zang khawm zel uhi. Khen ciang in aki ngaihtuah zel a, "ka
lawm Lianboi te bang a skul kaizou hileng aw" a chi vungvung sek hi.
Tapa tang neihsun himahleh a khosakna un a zilh louh man in skul
kaizoulou a apa nung zui a ganching panpah ahi lel hi. Hun leh nite hong
kihei zel in, Haupu tuh naupang a pat piching lut di kisa in, a awte
bang hong kikhek a, a gamtat khohei leng hong tuam hiaihiai ta hi.
Nungak hoihsak bang nei mah leh phu akisak louh man in, ngaihsak in leng
nei ut taktak lou a, banah, miten gancingpa cia a theih uh haih lou in,
nek louh ding vong gah kei nuamlou tuh ahi pen mai...
Nu-leh-pa thumang leh nasep taima cia theih in om mahleh damsung a
din kuaman et in neilou ua, a hinkhua ah lawm leh vual eng vungvung hum
tam mahmah mai. Nikhat tuh a lungsim teng leh a kamsiam tawp thoh in,
hun sawtpi a pat ana vei leh, genkhiat vual a ana koih louh, a lungsim
tawng a pat pawt itna tuh genkhe din Hohoih kiang a hong zuan ta hi.
Hohoihte tuh mibang a hau hikei mahle uh, a melhoih ziak in luun mahmah
a, phung cing den khat ahi hi. Haupu leng ava tung ngei a, genpah sawm
mahleh, kisiam tanlouh na toh a awten a gawl ciang pel zoulou in buai
cihtak in buaise maimah hi. Hucia, dang awk kawmpi a Hohoih a kuplai in
khat nu'n a gennop ana man khin a kou cihtak in kou zialzial mai a,
"nang bang phiangsan in kakiang ah.." hiai bangthu na gen zumlou maw?
Lai theilou, siamna neilou nang sang in keikazum zaw, pai in lan kho
nawl a na omna zel biak inn lui ah na gante khat toh va kiteng ou" cin
kou zial2 hi.
Kingaisia leh vangtah kisatak in Haupu hong kik namnam a, pai veng2
in biak inn lui lam hong manoh a, pulpit tung ah khase tak in hong
kapkhe hup2 tamai hi. Hucia a kah2 nalam in a theihlouh kal in hong ihmu
kha a, mang lamdangtak hong nei hi. Hucin, a mang in van apat angel
khat hong kum a, "Thou in lan, hiai apat suahlam manoh kha thum lam ah,
nang a dia kakoih gou manphate vala in" cin va genta hi. Hong khanglou
a, a mang tuh lamdang asa petmah. Gintat haksa asa a lah a lungsim khat
a kam geuguau nilouh! A tawp in kuan din thupuk na ala khong a, anu
apa leh a sanggam numeite mangpha khak in, cikmah a muh leh apai
ngeilouh na gam tuh, ginna toh hong zuan vengveng ta hi.
Lamkal ah, Hohoih in a housiat nate khong a ngaihtuah zel a, a zumtha
bang suak tun2 leh a itdan lamdang asak dante ngaihtuah in ma asawn
zel hi. Hucin, khomui kuan in khota lianlou khat a tung a, huai ah mite
tuh kipak leh maitaitak ciat in a thei a, a thu a dot leh, "Hausa pan, a
lamet nawnlouh nung a tapa a neih kipahpih leh zingciang a khosung mipi
leh zin-leh-leng, huai hun a omkha teng a di nek khom saidek ahi" cin
putek khat in a hilh hi. A zing in hausa pa thupiak bang in khosung a
pat a pawpot kuamah omlou in, nek khawmna thupitak tuh kipak leh taitak
ciat in hong bawl uhi. A zing in a kipankhe nawn a, sun nisa nuai ah
gim-leh-tawl kisa in, khen ciah a thil hih bng haihuai a lehsak tun2 sek
a, himahleh, huai sun a akiang ngei a vakilak, angel thugen tuh a
lungsim ah vom tinten leh gintat louh vual salou in kinepna toh ma asawn
zel hi.
Haksatna tampi toh khanih lam bang apai nung in gamkeu/desert gam
hong tung a, a tuipuak teng beita ahih man in a bahse petmah ta tui zong
in dak vial2 mah leh a muh sun zaw a khebul a apat amuh tawp tan a
kiphahsuak leivui lel ahi. A dang atak luat man in amukte bng kang
phetphuat a, a chilte bang man dokdok hialta hi, banah, nisa in a haina
a lusipte bng sa velvul a, a mitten sau muban lou leh a kheten paw zou
nwnlou in, Haupu tuh leivui lak sehna in kinei a, khophawk lou in lum
denta mai hi. Hiai hun in hohoih leh kua dang leng a poimoh nawn takei,
a poimawh zaw, dawn ding tui ahi tamai..!
A khe leh lute' hi mul2 a thei in awl in a mit hong kak a, a dakvel
leh lupna tung a lum ana hi maimah a, a kiang ah putek khat nuihmai tak
in ana tu a, "lungkham ken, natha a chau lawlai a ahi, nikhat ninih zoh
ciah natha ngeina nawng pupah di, tun lung tawl dam hithiat in" cin aw
nemtak in houpih hi. Lamdang asa mah2 a, lah dotna bawl dia a aw asuah
zohlouh ziak in, a mitte khup in a tawldam nawn hi. Zingkhua hong vak
a, a kiang lam manoh a hong pai thom in Haupu tuh a phawng hi. Hucin a
mitte tuh hong kek a, cikmah a hiaibang a melhoih a muh ngeilouh leh
mudia leng aki gintat louh, alu apat akhe pektan gensiat beiding khop a
hoih tuh hong muta hi! Gingtalou a amitte' nuai thak2 a abuai kal in, aw
nemtak in,"U, hiai singpi leh sang tamlou ne in, natha hong ompah
nadin"cin, va houpih hi. A kiang atu, nuihmai sieuseu, buang thieuthiau
leh samsau ngihngiah amuh in, a bahna leh atawlna te luitatui taihmang
bang a mang hin athei a, ataksa current bit bangmai in a zelsuak a,
amitte tuh zanlai nisuak bangmai a vak hin a thei hial hi. Gen masak di
pen theilou a a omlaitak in, nungak in, namin bang hia, bang cin kon sam
di? cin a dong hi. Haupu tuh nervous kisa a amin nangon genthei zoklou a
aom sung in, kei min ching' "NUAMCHING" ahi cin, Ching in Haupu zahtak
di khualkawm in amin hong gen hi. Haupu'n leng aw ling pipelh kawm in
"ka.. min GI..GINHAU" ahia, min Haupu' cin hon sam uh cin dang awk pi'n
hong genkhe thei khong hi. Ching in sep ding a hauh ziak in, Haupu
kiah, nuamtak in ana tawldam in lan, sep di poimawhte kava sem meng2
dia, kapu hong tun hun2 ann i ne ding uh aw, cin taisan hi.
Lupna tung ah amah kia a taihsat a om himahleh, a lungsim ah zaw amah
kia ahi kei hial! Ching' in a lungsim teng luahsuak pah ahi mai. A
kingaihtuah a, bang ci bang a hiai mun a omkha mawk ka? cihte sutsawm
mahleh, dangtak leh mangbang a a-omlai khel a sut mong zel...
Hucin, hunlem masa ah Ching kiah dawt din athupukta hi. Lupna tung ah
hiai bangthute ngaihtuah a aom sung in, Nuamching in kapu' acih,...huai
putek akiang a nuihmaitak a ana tu tuh hong tung a, Ching in annnek
ding bawl pah sal2 in, Haupu leng tukhe zouta hiven, athum un ann hong
ne khawm uhi. Putek in "bawi nang" a cih pat2 leh, Ching in, pu amah
Hau' ahi 'Ginhau' cin ana pautuh a, ka u Mang', Haumang minbul toh
kibang a ngaihnat huaisa mah2 keive aci hi. Haupu leng kimaingal sak in,
eh! tua na UMang koi a om e, bangsem a? cia a dawt laizang leh! dawnna
bangmah amu zokkei, minit bangzah hiam apau zawsam omlou a, dai
khipkhep a a om nung un..a pu'n,"sum dawng a a zinna lamah suamhat ten
ana suam ua, kakinepna omsun katupa hinna analata uh" cin, lunglut lou
leh amai suah daang hial zen in dawn na kipah huailoutak hong dawng hi.
Haupu'n leng hehnep didan tuan theilou in, poi mah2 e maw? ko'n
thuakpih mah2! khovel i cih hici lel hitel hia maw? cin, ana kum hi.
Annte nekhin a hong mantak un, a pu'n, Ching tuni nang na uHau toh inn
ana ngak unlan, ken hiai puante a deih a omlai khak leh bazar ah kava
tutpih mai2 d, cin kuankhiat san hi...
Haupu kipak gusim mahleh kilangsak lou in Chingnu kiah, sep di bang
om a, i nasem khawm di aw? ci hi. Hucin, Chingnu nasepte seppih in hong
kithuah ua, haupu'n leng hunlem a la in, ching, bangci dan a hiai mun a
hong omkha mawk ka? cin dong hi. Chingnu'n, kapu toh khogal a kanite
vaveh kawngkik u leh, khophawk lou in nana om a, nasou omlai ahih man in
kep dia inn ah kong puak uh nahi, Pathian hehpihna toh nawng
halhkhepah vanglak a kipahhuai lua, cin hilh hi. Kanak kipah e maizen,
nou ana omkei leucin .... lamkal ah ganta sih a si maimah di hing a,
kanak kipahlua Ching! hiai kan in lah kakipahna kagensiam kei a lah piak
ding leng kawn neisamkei a, kadamsung in nahoih na uh kamangngilh ngei
kei ding, cin kipahthu gengen mai hi. Ching in leng, huai bang khem2,
panpih ngaite panpih ding mah hilou maw? a hitak in hong panpih thei di
dinmun a ka-om uh nangsang in kakipak zaw uh chih leh hong kipatna leh
bangsai a khualzin hihiam cihte dongzui ngal hi.
Maban khualzin nang saupi neilai ahihdan leh, atup a ngimte ciangtak
in hilh hi. A thugente a zak in Ching kiguih hial a, lamdangsak na toh
pumdim hi. Uhau, ka u adamlai a leng hici bangthu kapu kiang a genkha
eive, kapu'n thulakpih lou a, huai nung sawtlou a hong sihsan pah
zawmah a, hiai thu ciah zaw lamdang kasa ngeimai achi vung2 hi. Hiai
bangthute a zak in Haupu leng lamdangsa mah2 a, a lehlam a thathoh huai
leh a lametna su lian dedeuh hi. Hucia, lamdang asak dante uh kikum
khawm a a omlai un, naksam dekzen in mikhat hong tailut a napu suamhat
ten avua ua tun khophok lou in lam nawl ah a om, a kinthei lam in vadelh
un, cin hong gen hi.
Haupu leh Ching tuh beidong kisa in bazar lam hong kidelhsiak ua, a
pu sisan a pumkawt tuh damdawi in hong naihpihta uhi. Daktol ten buaipih
pah tingteng ua, amau tegel bel a kong a tut lah tumuang theilou in
result ngak in kivei leh thithe uhi. Haupu'n Ching maisuah a en a, haih
vuallouh lungkham na...maisuah tuh a hehpih petmah, beidong tak a
ki-entuah likliak a a omlai un daktolpa hong pawt a, a lu ahah hih khak
luat ziak un a khuak ah sisan a lut a, damna chance tam lolou in kathei,
cih teng gen in paisuaksan hi. Ching a din a lungkham huai ngeimai, ka
u bek in hong dampih lai hi mah2 leh aw, a ci vung2 mai! Tua lah panpih
di bei a om, atanau neihsun uh lah khual gam a om hlai, ban ah kinepna
tak hilou zawmah uh cihte ngaih tuah in, a sisa te ngaihna in a
mittuite hong takkhe keuh2 tamai hi.
Haupu'n Ching omdan a muh in nopmoh sa mah2 a, hih masat di pen leng
theilou in pumbuai hi. A tawp in Ching kiah a vatu a, Ching aw, bang dia
nehnou nahia? na lungkham na ah cikmah in kon taisan kei ding, nang
buaina kei a hia, huci bang in kei buaina leng nang a ana hi gige sam
vele, cin hong hehnem hi. Hucih lai in, nurse 1 hng pawt a ICU ah etkol
ngai di, banah sum leng sing nga vel kigin kholh di cin hong gen hi. Sum
lam zaw a pun ana kholsa leh bat a mikia ana hawm te utoh buaikai lua
ahi kei, himahleh numei tangkhat in a buaipih ding a maban angaih tuah
cia lungkham huai salua ahi hi. Haupu thugen te tungtawn in a lung nuam
deuh mahleh, a mah a theihngei leng hilou banah mikhual ana kep lel
hia, cihten a lungnop na bukimsak zoulou hi. Ut thu a tel hileh kuaman atelkei di, a tung a thiltungte puakhak asa mahmah.
Hucin, anih un hospital ah hong giaklut ua, lemlou pipi in damlou tuh
hongkem uhi. Damlou dangte a enzel a, nu-leh-pa sang gam tanau laina te
toh omkhawm lilial te a muh ciang in Ching in a engthei mah2. Nguitak a
om Ching tuh hehnep sawm in Haupu'n theihtop suah den a, khen ciah
tangthu peuh kihilh thethup zel uhi. Kua dang omlou, amau gelkia ahih
man un hong kinel mah2 ta ua thutuam2 gen a hong houlim nalam uah,
Chingte khosak dan thu hong kikumkha uhi. Ching in hong gen a, kaneu
mah2 lai in kapan damlouh na ziak in hon na omlouhsan a, kanu'n pasal
dang nei in hong taisan pah zomah in kapu leh ka u toh kong khosa uhi.
Kanu leng apasal neih nung sotlou in cancer natna vei in hong si nawn a,
tagahsa himah le ung, tagah diak hin kakingai hial hi. Kapun hong heh
nem zel a, nawng lian di ua, nungak tangval nawng hih ciang un tua i
haksatna te uh nopna hongsuak ding ahi, nasep thil bawl ah ginomtak in
om unlan mite deihsaktheih di'n hong om leucin, tua i gentheih nate uh
kipahna leh nopsakna in hong leh ding ahi, cin hong hilh zel hi.
Mipha dekta, nopsa pan2 kaki cih lai in, leitung a dia kalawm hoihpen
leh kasanggam neihsun in suamhat te khutlum thuak in hong napaisan nawn
a, tun kapu hiaimun a maban ciangkuang loupi in a om nawn, cih toh
mihing dan vuallouh khasiatna mittuite'n a biang nou ngeingeite tawn in a
khabe ah takkhe keuh2 mai hi. Haupu'n pau hetlou in ngai mahleh, amit
tui ana vung kilkel in Ching tuh a hehpihna leh a itna a leh tampi a
punloh hin athei hial hi.
A khabe ah domtou in a mittak enkilkel kawm in, "Ching aw, bangdia
nehnou nilouh na hiam? kahon taisan keiding, a poimoh namun ah nanu leh
pa kahi dia, na lungzuan ni in nang adia hehnemtu muanhuai kahi gige
ding. Ka-itna teng nang konpia ahi mai! tomkal sung itna hilou, tangtwn a
set ding itna ka honpia, saantak nasak zaw ka gingkei, himahleh kon
muhtuung apat itna kon napiak leh kalungtang analuah dimta ka-itpen
hiaibang a khasia leh panpih ding bei kisa a nehnoutak a na om in genkhe
dia hong phutluih ahi zaw! Hiai bang lungzin hun ah itna thu kahon gen
ka kisiamtan kei mahmah, nalunglou lam ahih khak zenzen leh na
ngaihdamna kahon ngen a hingal maihi", chin mittui pak nilnel in hong
genta hi.
Hiai bangthu a zak in Ching tuh kipah leh khasiat thuah in a Uhau
ngong ah kawibelh phei chot a, "keibang leltak tagah leh belh ding
neiloute maw nahon ittaktak,katan din kilawm kasa theikei! Uhau, na hon
itna a leh tampi'n hong itthuk mahleng, nang a din chin kakisa keilua,
pasal nei leh ngaih neitaak leng kahikei. Nang maban limchitak in kei
maban lungziin huaitak non kikoppih mai ding zaw, gintat hak kasa!" chi
in kidik hithit kawm in hong dawng hi.Haupu`n, "Ching ei, huchia
nangaihtuah ding ahi kei, itna bawlpa lou in itna a theisiam kei ding,
na gentheih ziak a hong it kahikei a, kamaban a limchit ziak leng ahi
samkei. Kanu gilsung a tuisik a ka om a pat itna kaneih, huai itna teng2
nang a dia hongpia ka hi. A nuam kia hilou, ahaksat tawpkhawk hun a
leeng linglou ding itna teng ahi kahon piak, bang dia sang ngamlou
nahiam?" chin a dawng thak hi. A Uhau ang a belh thinthen leh khophawk
lou a om apu enkwm in "Uhau ei, nang non it bang in kenleng kon it a,
leitung a dia kamuan pen leeng na hi, kanu kapa bang a kon ngaih na hi
a, ka sang-gam leh ka pasal leeng na hi. Hehpih in tua na thugente
tunung in kitheih moh bawl ken aw? huchilou in zaw phamsa te sun na puan
bang a hong thak nawn dia, khamkha vei in kasih loh hial kha ding" chi
in a Uhau khutzungte ama a toh kaalhelh in a pheitung ah tat thiamthiam
hi.....Hucin, Ching tuh a Uhau angsung ah lungmuangtak leh nuamtak in a
ihmu hithiat ta hi.
Zingkhua hongvak a, a pu lah a ngeingei a ngeilai ahihman in lung
himohtak in a om ua, mundang a puak ding bang lunggulh bawlsim guaugau a
a omlaitak un nurse nu`n patauh mel tak in Dactor pa ava houpih a,
Haupu leng a lung nuamlou in apu ava naih a, akhut te vot dekduk leh
khauh geugou a omtuh ava theita...A maisuah apat Ching in mankhin
ahihman in hongtaiphei a apu ngawngkawi in kap in hong kapkheta hi ..
Hiai hun ciah in Haupu'n leng kidek haksa asa mahmah! Hehnep dingdan
tuan theilou in a guk in ana kahpih mai sam hi! Ki-it in kingai mahle
uh, misi toh omkhawm den theilou ahihman un, khomipi te panpihna toh
khelah tak in apu ittak uh khakheta uhi. Ching' lungkham mangbang tak in
om mahleh, a it a Uhau in ompihden leh hehnem den ahih na ah, lungnop
huai tuan asa mahmah a, a itna bang pung hulhul in a theihial
hi.Hun-leh-ni te hong kiheizel in, sisuun lungkham na te leng ni in
tumpih zel in, Ching maisuah ah nuihmai bang hong kilang theinawn
panpanta hi. Huchia kipak leh ki-ittak a a omlai un Haupu tuh maban sawn
din hong kisanawn hi. A kikhelah mahmah uh chih in a kikhen ding uh a
ngaihngam louh dan uh a genchiang zoukei.
Ngaingam mahmah lou in Ching in zuihsawm zel mahleh, Haupu'n phallou
a, "ana om in lan gin-omtak in hon nangak in, tuahpha in tuahse lengle
nangpi dia hongpai nawn teitei ding kahi" chin hehnem a, maban sawn din
kuankhe nawn hi.Khattang lungzuan ana ngeimai, a taksa dam mahleh
lungzuan natna thuak in Ching tuh akpul vei a bang hial hi. Haupu leng
maban sawn in paizel a, a lungsim a second khat lel leng Ching a
khahsuah phal kei! Nungkaih a vei a, nisa nuai ah genthei akisa mahmah
hi.Khakhat lam ding apai khit in phaizang gam hongtung a, angle in a gen
huai mual lianlou chik tuh hong galmuh chiaichiai ta hi! A thate hong
thouthak in kilawptak in huai muallam hong delh thoh naknak hial hi.
Hong naih deuhdeuh a a mualvum a singkung liantak hong muh hialtak in
zaw, kipahluat nalam in a nehnou hial hi! ava tung ngei a, singkung bul
vel vutvut a a zon leisai tuh hong muta hi. Pathian kiang a kipahthu gen
in, a gou manpha khuat in leisaite paihkhia a, a gim leh tawl lam nasan
phawk lou hi.
Tha-it tak a leisai khuat a a omlai in a nunglam apat 'hey' kichi aw
hong zaguih a, lamdangsa tak a kinunghei a a etleh, pasal ngen mi nga,
puan hoihlou chikchik silh leh a khut ua tem leh singkhuah khawng tawi a
ding a hon mu hi.A lak ua khat in a gumtak in, "pautam lou in naneih
teng hiai bag ah guang in" chin bag khat paihkhum a, "na kintat kei leh
huntam neilou kahi uh", chin a tem lak a huai tuh, na hinna la ding kahi
kachihna ahi, chin en gemgam maimah hi. Haupu'n bangmah neilou leh
neilou mah ahih dan atheih un kivuak huan zialzial ua, nasa in kizial
ngeungeu mahleh a tung ah hehpihna malkhat leng neilou uhi. A tawp in a
lak ua a heutupa un sikai nieuniau haupu' humsam a man in, "nang uinou
in hiai a na bang mang hongzong na hia, a gam mang nahi hia leh?" chin
chilphih khum thuah a, "genve genve" chin a lu leitoh sutuah in a gawl
aat din kisa gemguam hi.
Haupu'n leng ki-im hunnawn kei chin, "pute aw, gam gamlapi a hong
kipan hi ing, nikhat kamanglam in Angel hong kilak a, pai in lan khathum
lam ah nang a dia kakoih gou manpha vala in chin hong gen a, huai dia
kongkuan leh hiaisan hong tung hi ing, hehpihtak in hong ngaidam un"
chin thum ngutngut hi.A gintat banglou tak in a dong tupa hong nuikhe
luahluah a, "mihai in huai khong gingta maw? na pathian in asi dia hiai
ah honsawl dan eive maw? Nahailua a kahon hilh maiding, ngai in, KEI
LENG NIKHAT MISUAM ZOU PHET, LOHCHING KISATAK A TUA NATUT DELDOL NAMUN
AH KATUTLAI IN KA IHMU KHA A, KAMANG IN ANGEL IN NANG KIA A GEN BANG IN
HIAI APAT KHATHUM LAM AH PAI LECIN, BIAK INN LUI BIMBEM KHAT ANA OM DIA,
HUAI PULPIT KHENCHIM LECHIN A SUNG A GOU MANPHA TAMTAK OM AHI, VAKILAK
IN, hong ci eive! Vakuan bang hileng nang mihai bang a huai mun ah vatu
nelnol khamoh lou ding keive maw?" chin, a lawmte khutvan zatzat a hiai
mihaipi thahtak kei chin taisan uhi.
A thuzak lamdangsa in Haupu tuh sibup bang akisa hial hi. A dingkhia
a, pai vengveng in a it Chingnou pimalam in a mang neih namun leh a gou
omna mun tuh kipaktak in a hong zuan vengveng ta uhi...
© Siamsinna leh Vakiangbu
trosduri_do Scott Greiner https://wakelet.com/wake/JoCZdsRjblS0nY0ZeI70z
ReplyDeletevijiralba