VONGGAH

By ~  Zo Khanthang

Kei adin khovel ahaksa tel, kei sese tung ah bang ziak a hichi tel a vangsiatna buakkhiak a om atel a, khat vei chian kei hon siampa ka muhdah kha maimah. Bangziak a hon siam ngal leh lamzang zodeuh dia khelhna lampi te apan hon pikhelou adio? Bangziak a deihtel na nei a hon bawl ta vetvet dik leh diklou kal a khensiamna le hon pelou atel dio chih hun atam ngei mai. Mihing ka hih na a nopsak na ka zonna ah thil nuam leng tampi kana maituah ta, tua ka ut bang a ka hinkhua kazat te deihkhop lou a ka mabang kalsuan na a khol hun ka neihlouh te ziak in lunggim leh ki ngaisia in ka omta.ka mabang khual amial tel mai. Miten hon en ua, nuihsan leh zumpih in ka om, ka hih peuhmah tuh alem asuakta,ngia belam mul silh bang in kei mahngei leng kaki koih ta. Sihna in ka hinkhua ah thukhenna nei mai heh ka chi a sih ka ut a himah leh ka ngamkei zel, koi ah kipah na kamu non dia,ka hinkhua paisa te lakik thak thei hi maizen leng aw..... pau lou leh dai khiin khian in ka hinkhua te siangthou tak in zang thak nuam namai zen ing e, maban hun hon pai ding te ah pil vengveng kasawm ta himahleh ka meima pawn, hun paisa a tat leek na te ama adam hang in a pawn in hon pumtuam a ka en a kipahna kichi himhim muh kei a din kinepna thawn lel ahi.

Ka neulai a pan in mi paunuam leh thoveng tak ka hi, tanu duat kana hitei a min leng hon iit ua kenleng nuam kana sa hi. Ka sanggam pianpih pasal dangteng kei tung a vek ahi ua, nautum kahih na zar in hon iit biik ua nuamsa tak in hinkhua kon paltou hi, pawl 6 kasim apat in ngaihzawng lam ah kana pumbuai khinta, huaite changkan na in kana ngai a kana ki saktheih pih mahmah mawk hi. Skul te ah bang mite hoih honsa thei ua keileng ka lungsim guuktak ah ki deihkhop na lianpi kanei hi, lawm te hau in pot te bang kahau hi, mi ki sathei tak ka hih na a mite bang kamsiam inleng kana houpih luat louh atam lam tu khon kon musuah maimah khonung hi, ka tangval pa ichi dia...huai toh kum thum lek ki ngai in atawp in zaw ki liansak cih toh khen hon thuah maimah hi. Huai hun in bel poi kasa dek kei, hon ngai atam, nang loule mi tam ei cih tuh ka kammal tawp ahi, a khongung in hon ngai thak ahi dia hon nung delh delh thak a himah leh eng tat in theihchian ngel louh khat kana ngaihsan hiau hi. Ahuntak in ka x pa choh kasa mahmah a kamsia tampi in ka hou a a khasiat dante kamuh ciah ka phur deuhdeuh a kidekna neilou hial in ka tawng zialzial sek hi. Tukhong in huailai ka ngaihtuah a ka omdante leh amah ka ngaihsak louh luat na te ziak a kisa theih ka hih ngei dan kana mu a kaki siik mahmah hi, ka simmoh pen pa tun bel ka zahtak mahmah, kholak ale a nung a le ka pai ngamlouh mi thupi hon suahsan maimah hi.

Athak pa toh kon kingai nimnem ua himah leh ngaih masak bang omlou ahih dan ka phawk a kaki sik a lah akikhel ta, tua pan hon zahtak hetkei a a hehhat a hehna aneih teng katung ah hon sungbo sek a. Kei a toh hon kigawm ciang in a kuangzak a kaki khen zihzeh mai uhi, huai kawmkal lak a hon deihdang le omthou hia bang cih dadio chin kaki ngaihtuah zel himah leh huai lampang bel ka genkha kei vanglak hi, nikhat tuh kaki hah nak mah2 ua,ka theih khiak thakthak leh midang toh ana kop ahi laizang hi. Keileng ki dek zoulou cih mahtak tuh tua hon ngai gu pa kiang ah ka ki lemlouh na thu uh lah ka tangval pa hon kop mna thu ka hilh ta hi. Ka thugen uh thuk lut deuh2 in kon kingai mawk guih uhi.ngaih tumta neilou aki hi maita, pasal tuh apil trhei mai uh cih ka man chiang lua khong ka chi a himaah leh kaman dek kei cih tuhun in kamu thakthak hi. Tua a thumna pa bel mi chalak thei tak leh kamsiam ahi,ahun tak a thil genlem thei mi ahi a, apau nuam a polh leng anuam, mi asu kipak a hon ngai tak2 hi inleng kamu hi, hunta hon pai in ka itna utuh thuktak a lut ta, ut le dah a om in ka sianthouna te ka khawngkhe ta hi, ka hunlui te uh hon kan ngeikei,zei tak ahi a hunlem omteng in mun thoveng a ka pot ua ka nuamtal sek uhi. Ka hun paite te ah leng a uanglua in omkei mah le ung ka siangthouna tuh khah suah khin tuh ka hih himhim hi, nopsak na zong kahi kaki chi a zumle zah khual lou in tua hinkhua pai lellel tuh hichi kan a khovel a iit te piak khiak ding itna omlou ahi cih a hon phat na te ziak in kiphal tak leh dohzou tak in viik in ka om ta uhi.

Nuamsa leh ki iit tak a omden ding sa in khawl lou hial in hinkhua kana zang ta uh. Himah leh kakal uah ki ninna hon om maimah. Hon lungkim sak tu cia ka thilchin hoihlou te un hon ki kih tuah sakta, mi theih ngei leng kahih man un ka ki taisan kei hamham lel sek uhi. Himah leh aman a guuk in hon khen asawm cih leng ka thei vilvel ahi, ken bel zumle zah khual lou a ka hihna teng ka pulak khit nasa ahih man in taisan thei non vual kahi kei, ka ngailua chi leng a dik ta mai ding. Ngai petmah ka hi cih aman leng ahaih kei.a chang in kimu vaang simsim in ka om ua, buai theilua cihte tuh suanlam buching tak leng amah a pn kaza mun hiai hiai ta hi, himah leh akal lak in hon hon ban ah kei mah2 leng hon sam zel a ka ut bang in ka omkhawm sek uhi,nuamsa leh kikhen ding diip kotak a ka omlai un thil uthuai lou pi ka tung uah hon tuta, ka period neihun in hon phakei,lungbuai lua ka hih dan ka hilh a amh ngei leng a lung a buai mahmah, inn alah kigen ngamlou ahih man in kholak te mah a kimuh a genkhop louh tuh kei a din tel di om takei hi, kaki muzel ua ka tangval pan ka gintak louh lamtak in nau pen sukkiak ding ahi hon cih san maimah hi. Kei bel huai ngamlou kahoh man in ka pan thaih dan2 in kapang a himah leh kaloh sam, ka hehtha te asuak a loh dingdan lah katheikei, ka pate kiang alah ka gen ngam si kei a lah kagil ngei len hon kilang ding a bat ziak kagen mai diam cih ka saikak nilouh sek hi,ka tangval pa ka phutluih a, kiteng mai ni ka cihchiang bang in a ut mah2 kei hi, kagil te hon kilang sim ahih man in inn sung bang ah ka dingtang ngam kei.

Kingaihsiat na in hon pumtuam tamai hi. Hai hina maizen ing e, zi dia le hon deihlou pasal khat ziak a hichi lawmlawm a ka haksat, ka nu le pa minsiat di kalauh man inlah ka gen ngam kei.. ahi alah min hon thei thou2 ding ua ka cih ciah haksa kasa mahmah hi... a nitak zan khosawt tan lumlou zen in inntung ah ka kaltou a kaki ngaih tuah2 a, nidang a milak a mi hoihtak bang a om a, sahkhua te limsak a lapawl te zil a mipi mai a kisawi lai a hichi bang a kei zumselna di bei a kagil hon let mawk di ngaihngam huai kasa kei tel kachi vungvung hi. Atawp inzaw ka ngaihtuah na apai sau ta, kithah mai ka tel ta, ka room ah kakum suk a ka school uniform necktie kala a. Chair ka doh a fan ah kiptak in kakhih a kagawl ah ka bat ta hi.. himah leh kagumna in zaou kei.. ka lawmpa kiang a va genzawk tuh ka telthak thei a, honna pampaih lele va lutkhum zawkmai ding chin gumtak in kakuan hi. Nitak khomial pi lak ah kapai a. Aguk in kava sam a iki teng mai ding, huchi lou inzaw ka luang tung ah vok tuuk nga liau a maizum tak a na om thou2 sang in cih toh a innsung ua lut in a lupna ah kava lum ta hi. Hon nung delh a kasam ah hon lai a hon sawl pawt sawm, himah leh hon sawlpawt zoukei, sih sang in maizum na katel zaw phot ahih man in, hon vo lelah a nau ka gil a pua kahih man in bangmah tuh hon loh theikei alah akipak kei cih kathei hi, zingkhua hon vak a a tapapa uh zi tuh kahi phot peuhmah hi, miten hon en khieukheu a, a khente aki pak ua a khente a kipak ding un ka gingta kei.

Mi kiteng dan toh kou kiten dan amak in akikhe tel mai maw.hinkhua ki pan ding ah kenleng kiging kholsa in ka om a thuak ding inleng kaki man hi. Ka gintak dan in hinkhua leng apai mah a bang hi, hon deih loulua mah zaw ahi cih katheinitak inleng ihmut nuamtak inleng ka ihmu ngeikei. Kiteng tung chilou din sawt pipi hon pawtsan a atamzaw ah khamsa in hon tung a hon nawk a pai din hon sawl a himah leh kam khat leng ka dawng kei. Kuang kasil lai bang in pai din hon sawl a ka sil teitei chiang in thangpai kisa in hon suhkhia a hon paihsak sek hi, khutlum a hon vuak ma bel kathuak angai, kei mohna hi a kakoih angai mai, hih leng ahi trhou in kathei hi. Kanau paai akha a ching ta. Ka duhgawl tha te hon suak a himah leh heh pihna neng chik leng kamu kei,kaduh kadeih te van a kikhai a gal et kawm a limchi na e chi a et toh akibang, a chang in ka khasia a ka guk kah ni atam, ka sungte muh in bel ka kap ut himhim kei hi. Nau neih hun ahong tung ta,damdawi inn ah hon pua ua himah leh ka pasal leh ka sungte mel ka en ngam kei, ka pianna nu kasam a hon hoh a hon enkol a huai leng hon kipah pih louh luat man un kanu'n leng nuamsa lou in aheh dan hon gen a ka nui a poilou ahi nu ka chi hi, naunei dia gimtak a sihsual a, sisan naisan toh kaki pek a ka pasal kasam a,amel kamu kei, koi a om a ka chi zel a ava zong ua amukei ua pot hon pai nailou.hai na zezen e a chi ua lah loh di athei tusankei uh.pathian panpihna in damtak in ka neikhe ta, numei melhoih tak ahi a, ka kipah na in minit khat leng a daih kei, apa hon lut a kham sa pi in hiai kei ta ahi kei, kei mel leng asun kei chin hon hang tamai hi, huaini inzaw ka hang zoukei cih ziak lel in kana ki dek hi, nauneih na ma damta cih ding in gong te hon thak toh, naungek pa veisiat toh ka heh tha kia suak2 maita hi, kanu ngei inleng pai kik dia tamvei pi hon thumop ahih na toh thil tampi suangtuah a ka omlai in kapasal zukhasia in inn hon tung a hon vo nopnop nilouh hi, ka dek te ah hon su a ka dip ah hon tyauh a naksam in ka puk a pial lai ah huih deih in kaki ing kon2 hi, naungek toh kouteng om kahih man un hon zapha ding lah a omkei,ka pasal in hon potkhiaksan a kenleng atawp in huih te diik thei khong in lupna ah ka lumtou a kaki ngaisia a kakap a nau ka pua a innlam ah kang guuk pai ta hi.

Atung in hon samkik ding kasa sim a himah leh kuaman hon samkik lou ahih man in kei leng chimoh lah hi loh ding theilou in ka omta hi.naungek ka pakta a himah leh dahna khitui toh amaimel te ka enzel hi. Ka hinkhua ah suansam ka hita.keimah thu in zaw ka pasal ang ah ka kik ngam non kei, nuthoi kahita, kinungak sak thak in khovelkilchih ah omdan hoih te zil thak leng leng kuan ahia hon siamtan ding cih ka ngaih tuah sek hi, ka tanu ngei leng a lian ta,laskloh tak in hinkhua ka zangta,nungak lah kahi non samkei, nupi din lah nungak ki sakna lungsim ka ponak a haksat na gen ngamlouh tampi toh leng ka om zomah hi, social thil ah kaki hel sek a, gensiat leh mi thu ki hou gukna topic tuh ka hi maimah ta.

VONGGAH-II

Society ah kaki hel sek a. Miten hon niam et uh kaki muh lai in kei mah leh ki zumpih na nasatak kanei ta. Nungak thak nu cih min katang ta. Alek aval a gamta kaki sak louh hun natawm in aguk a gen minthang. Nuthoi ki siamtawm thak tuh kahi mah ve. Kaki chei sek a. Miten pasal deihthak a hi di honchi ua.maiphaw bulh maimai kabang ta. Ka hun paisa a siatna leh vangtah nate puanlui aak tak nawnlouh bang a paih thei hileh kuamah phawkphak louh din leng kapaih utsam te. Society ah lah kavaal a bang maimah ta. Mite kanung a phun leh ki hougu kazak ciah ka hun paisa te hon kilang kik khasek a ka khasia a lah hihtheih kaneikei. Achang in milak a om zumhuai in kakoih a mite hilhna leh hanthawn naten ka lungsim a tokthou zou kei hi. Achang in miten akam vang un a utteng genta ve uh kachi a kaki hatsak a. Zalou bang in mite genna leh demna te ka nolkhin a himah leh sikhiip ka zezen maw ka chi. Tua mite demna ka nawlkhin sate hon taikik a ka lungsim tawng ah abelh a hon deng a na vulvul sa in kakap khazel hi. Katanu leng keibang mai a society zalen tak a hon khosa ding ka et ciang ing a maban ding ka ngaingamkei. Numei hehpih huai anu sun eive miten chiding bang in kakoih khasek a. Ki ngaihtuah dedu in ka om hi.

Ka lungkhamna ka puak te muhtheih hi maizen leh ser bangzah apha tel dio. Bang chituk in za uap in aliam de aw ka chisek hi.mahni leh mahni kisukhat sawm in laisiangthou bang ka cihmoh ciah ka sim a ka lung zaw tomcik anuam zel. Biakinn te naih in phatna late sa in lungsim tak2 pekhia a mi mai a ka din hun natawm in zummoh cih min katang. Pathian kizepna maiphaw a zang hi in miten honkoih ua. Kei a kikhekna a muh natawm unleng uangtak a lehgen katang zawsop hi.

Kangaih tuahna te pastor leh saptuam makai te bang ah hehnem tu kiim leh kiang telak ah ka pulak zel a. Pathian ka belh nung inleng ka hinkho lui a meima pawn dawk te mite muh in sel vual ahinawn takei. Mite mai ah phatna late sa a ka din inleng vuaktang a ding ka bang. Zum kisakna a dim na lailai mite etdan a lungtung lou kahi cihleng kaki thei hi..

Kuan ahia kei nuthoi leltak ngaisang ing chi d.kua ahia kei hon hehnem din. Ka lungsim a sia,ka neh a nou.khovel kaning chi in phunphun taleng le ka hihtheih a om nawnkei.kei leh kei ki khamuan a ka tanu a maban a kei bang bang a lamhaih thei tuh lampi dik a kapi kei a dia pathian seh ahi diam ka chi hi.

Hinkhua kana telsiamlouh man leh mahni kana ki thunun zohlouh ziak a hiaibang katuah dausia ka hi diam? Ken kadau asiat di ngaihtuah lou a dausiat ki guang ka zaw diam. Gawt kawm a hawidan siamtak a hawi a minsiat khutu kahi ta.. ka hinkhua ka lakik theikei.lakik nuam nang e.. Keileng pilvang nuam namai ing e.. ka hunlui in kei hon nehdeen denta ding adiam... neklouh ding vongah kanek ziak a ka damsung maizum leh gensiat tang ding kadiam? Society paidan dik hileh ka chi. Siik den a omlou hileng kenleng hun tampi kaneihlai te ah hoih theipen a mite khektu a pangthei sam zaw hi ing a maw.. vonggah khum ding sa a kanek leh kha natel e. 

(hiai tangthu mi 1 in tomkimtak a hon inbox apan kon helkhop/behlap ahi.amin leh ahihna genlat louh ding a cih man a kuamah min ki zanglou ahi..tangthu mai2 in ngaihtuah keini)
©Siamsinna leh Vakiangbu

Comments

Popular posts from this blog

PATHAWI HIMAHLENG!!

PALLAI NITE

NATNA LAUHUAI COVID APAN PIANTHAKNA