HOTDAMNA

By: Vz Vualnam
(Scifi Fantasy)
Zuheisuktun
Pialgal Kum 6502

Van Lengpa’n Leitung zawi a khaak nung kum zanga lam bang a hita. Vehnawn leng a sawmkei. A simlei vaai ua va kigolh leng a sawmkei. Khawnbawl upa khenkhat in bel kum tampi ana maanna sa uh ahihmah in lungleng ua, va veh a a poimoh hun a va kigolh ding a ut ua, Van lengpa kun zel mahle uh Van lengpa’n hi sakpih ngeikei. Himahleh Leitung kum 2015 a Chimnuai suak Manipur a omte’ tung a thiltung in Van lengpa’ lungsim phawng ahi ding a, a tungthu ua va kigolh a, a khawnbawl upate’n thupuukna a bawl bangbang uh va semkhe ding in mohpuakna hon guan a, huchi in Pialgal kum 6502 Tunsik kha in khawnbawl upate’ vaihawmna bangbang semkhe ding in Leitung manoh in ka kuankhia uhi.
Leitung
2015 AD

Lianvung tuh nau nei ding in Lamka damdawiinn ah a lum dildel hi. Mi dang nau nei dingte bel a pasalte bang utoh, a nu-le-pate leh tanau-lainate toh hulum tak in a om khiukheu ua, amah bel tangkhat tak in ompihtu ding gina leng neilou in a om hi. Kua’n a limsak mah dia zawlgai khawng bang! Tulai Lamka zaang a zawlgai chih himhim zaak a a om nawnlouh nung a amah zawlta nei dia damdawiinn a om chih a kingaihsut chiang in a zum tuntun a, a ta toh sikhawm suk mai le uh chih bang a ut tuntun hi. 
Lianvung ahihleh Songtalte ahi a, a khua ua nungak suanhuai pawl ahi. Tuailai heutu bang a pang in amau khom in nuam a sathei mahmah uhi. A naute Lamka ah laizil in tanaute beel in a om ua, amah bel a nu leh pa toh lou nnasem in a khua uah a om uhi. A upa ahihleh Loukhoupawlpi ah a om hi.
Lamkalam a Bills thumte ziak a kumpi tung a helna a kipatna sawtkuam ahita hi. Pathianni suun khat Moody Thang a inn uah a va hoh a, heutute bangzah hiam hong hoh uh ahihdan hilh in, “Zingchia Loukhoupawlpite heutute hong hoh dek ua, annhuan hong panpih in aw,” chi in a va chial hi. “Nang hial in hong chial na hihleh hong huh leng,” chi’n ana dawng hi.
A zingchiang a buh leh meh buaipih a omlai un Moody Thang in, “Singpi leh sang tawi in la khualbuuk kong giatna ah va pia ou,”chi’n Lianvung a hong sawl hi. Lianvung leng kisa in a va kuan pah hi. Kong kiu in a va luut a, papi kum sawmnga vel ding mi, a theih ngeilouh khat lupna ah laizial teepkhu luahluah in ana tu a, a luut toh kiton in huai mipa’n, “Kong hon kalh ngal ou,” a na chi hi. Lianvung a kiguih zezen a, kamsiam tak in, “Kiiknawn pah ding ka hi, ka annhuan uh a lakloh a,” chi in a singpi a koih a, kiik dia a kisak lai in mipa’n, “Huchi kin ngaikei veh, ana en mahmah un teh, kong hon kalh inla hong tu zual in,” achi teitei hi. Lianvung tuh a diip a kaw mahmah a, “Hih di tamlua, mi kidaihlou a, ka va diang zok nawn di,” chia pai teitei dia a kisak lai in mipa’n, “Sparrow Khup na theih ka gingta. Bang ka loh dia? A kichiamna pawlpi kalh a gamta lai mat in a om a, ama’n bel ngaihdam a ngen a, ngaihdam di hia, ngaihdamlouh di hia ka theikei. Nang na theikha mai di e?” a chi hi. Huai a zaak in a kiguih zot a, a chi a hong liing a, a kho-ul bang a hong luang hi. A upa’ hinna manphazaw hia, a sianthouna manphazaw? A mittui bang a hong luang a, a upa’ hinna humbitna di’n awl in kong a kalhta hi.
A denlam chiang in dantan a pan a pawt in tangtak in kelkonglam a zuan a, Moody Thang in ana gaalmuh a, “Vung, kaw hoh dek e,” chi’n a va delh a, Lianvung in dawnglou in et leng enlou in a paisan hi.
Inn a tun in a nu’n inn kong ah meh ding anteh ana mal a, “Bang chi e n’ong pai a, ann va nelou di maw?” chi’n a na dong a, Lianvung in hih di teng zou a innlam hong pai a hihdan a hilh a, ann neek utlou a hihdan a hilh hi. “Ka gimlua,” chi in a lupna pindan ah a luut hi.

A zing in Lianvung in a nu ki’ah, “Nu ei, kei le Lamka lam ah ka om ut,” achi a, a nu’n, “Chi set e. Bang na va hih dia eita?” chi’n a dong a, Lianvung in, “Khawl a siamgat kizil ut. Ka nuneute a va kigatsak leh, ka naute etkol kawm in,” chi’n a dawng hi. 
“A nidang a genkhak a nei ngei le hilou tuni a a bang hon sawm teengtuung na hiam chi mahmah ke,” a nu’n a chi hi. “Ka chih taktak hi. Ka nuneute le Momawite Delhi a a pai nung uh tawm kisalua uh. Ka naute ompih kawm in ka va om di,” Lianvung in a chi nawn a, a nu’n, “Thei teengtuung khang. Na pa dong aw,” chi’n a dawng hi. Phal in phalkei le uh leng diangkhe thouthou ding in a lungsim a khentat hi. Huchi’n a khanawn in a Lamka a a nuneute inn a a naute toh om ding in a paisuk hi. 
Huchi’n a khonung sawtlou in naupai a hihlam a ki-etsakna ah doctorte’n a hilh ua, zum a kisa mahmah a, lah maituah louhngal lampi dang omlou ahihman in kihangsansak in haksatna a tuahte a hon paltou zel hi. A neih hun a hong tung a, a nuneu toh damdawi inn a om in, nauneih hun ding ngak in khava tak in a om uhi.
Leitung kum 2015, October kha in leitung ka boh uhi. Ka thil hih ding uh ke’n leng haksa ka sa, himahleh Van leng’ khawnbawlte thupuukna ahihman in hoihpen ding in ka gingta. A sukkhaak mihingte’n a theisiamkei ding uh. Ke’n leng ka theisiamkei. Himahleh thupiak semkhe dia hong kuan ka hihman in thupiak bangbang a sepkhiat tuh ka mohpuak ahi. Leitung mihingte kuama’n ka nnasep ahihlam a theikei ding uh. Himahleh kei a sem ding pa’n thei gige ka hihman in chikchiang in ka kisiamtanzou dia chih ka lunghimoh. Banghang a kumsuk a amau a dia va sual mailou ka hi ua? Banghang a hiai bang lampi sautak tot ngai sese ahia? Ka theikei. Khawnbawl upate kia in a thilhih uh a thei uh. Ka sukpichin a ngai hi.
Songtal kawl tuh ka munpi ding un ka teel uhi. A ziak ahihleh tel huntawk ka sa. Ka panpih dingte un huai gam ah munpi khat nei uh ahihman in. Himahleh maute kimuh a kitheihsak bel khaam ka hi uh. Alou theilou ahihkei leh amaute toh kithuzaaklou himhim ding a thupiak ka hi uh. Khatvei tuh Songtal kho gaal a ka lenna uh a hong buaizek a, mitampi’n honna mu uh hileh a kilawm a, a genthang kheukhou uhi. Himahleh bangmah thu gensau omlou in a hong veng vanglak hi. Tangtak a mihingte’ lak a va kigolh in a ginna uleh a khovel paidan uh a chimsesak ding hi. Huaiziak a mihingte toh tangtak a kisukkhak khaam bikbek ka hi ua, aguuk-agaal a nnasem dia thupiak ka hi uh. Ka munpi ua pan ka sep ding uh sem a, ka tup uh a lohchin matan ngak ding a thupiak ka hi uh. Huai tuh leitung a a tawmpen a kum sawmli bang ka om uh a kuul ding. Bang ka hih ding ua, hiai kum zouzai sung in? Ka theikei uh. 
Lianvung’ tung a tua bang thil a tunlai in ka na enzui gige ua, huchih lai in Lianvung tuh ka thiltup uh tangtunna dia lemtang leh hoihpen ding a up tintenna ka nei a, huchi’n Lianvung tung a huai bang thil a tunni nitak in ka lawmte ka sawlta hi. Ka daktor pa’n tua suun a Lianvung luppih a om a a suul a chi kisuang omlou hihdan a hon hilh a, ke’n leng a kuanna san uh supichin di’n thupiak ka peta hi. Huchi’n Zomite hutkhiatna ding a ka lemgeel uh, gam huaitan a ka hon puak uh tuh Lianvung suul ah koih in a omta. Lianvung in a tung a thiltungte chikmah chia a theihsiam ka gingtakei. Banghang a amah chiitchiat teel ka hia chih leng ka theikei. Denchiang in a hong gai ding a, Zuheisuktun a baw hoihpen, pilna leh kizenna bukim nei ding a bawl, ama’ gilsung a pan hong piang ding ahi chih a thei hetkei ding. 
Tu in ahihleh a hong khanzel enkai gige a, a chidam-ludam etzui gige ka nna uh ahita. Naungek tuh chidam tak a a hong pian ding ka nnapii masa uh ahita.
Huchi bang a Lamka damdawi inn a khava tak mai a a om lai in a kiang a a damtheihna enkai gige a Zuheisuktun a pan daktor siampente lak a khat om gige ahihlam thei leh khamuang mah ding hive’n. Khenchiang in tua bang thu bangchi hiam a theihsak ka ut a, himahleh ka nna a gin-om kuul ahihman in haksa sapi in a gentheihna ka enliam zel hi. Denchiang in ta pasal a hon nei ding a, mihing ngeina banglou tak a pil tungtuanna leh siam tungtuanna a hon nei ding a, a nu leh lawm leh vual a kizopkhaakpih mi dangte’n bangchi’n a en ding uhiam chih ngaihsuthuaipi ahi. Bangchituk a thil hihthei a hong hi ding hiam chih ke’n leng ka theikei. Kou bangbang a a hong hihleh tuh leitung mihingte’n pathian a sa hial ding uh. Kou sangmah a leng thil hihtheizaw a hong hih leng kua’n a thei a?
Leitung kum September 16, 2016 in Lianvung in Lamka damdawiinn ah ta pasal chidam tak a hon neikheta hi. Lianvung pa’n a min a sa a, denchia thil hong tung ding thei hileh kilawmtak in Tualthang- Thangzasut a phuak hi. Lianvung tuh a ta bangchi etkol a, bangchi kep ding hiam chih a lungzing mahmah. Ama’ sang in kou ka lung uh a ziingzaw chih a theikei. A chidamna, a ngaihsutna, thil tengteng nisim a ka etkai gige uh kiphamoh ahihman in. A tom a gen in a sihlouh ding, leitung mite thilchiin khamtheih zu-le-sa a apuuklouh ding chih ahi mai.
Hun a pai haat mahmah. Kum sawmnih bang a val man nawnta. Amau sung a kituahlouhna leh simleivai saita phot in angmasialna loungal tup leh ngim a neihlouh man in tuma a adinmun sang ua haksazaw ah a kia uhi. Neektaak zonna haksa a, semthei dia chitna nei hinapi a sep ding mulou mi huaizah zouzai a omna ah tua bang lungput aneih utuh lamdang ahikei. Sum muh na’ng ahihnaak leh bang teng a siang. Gam dangte leng hiai bang hun a na totkhaak hun uh omlua hi. Ngeina mah ahi a, ahi ding mawng leng ahi.
Ka mi kolpa uh leng a pichingta a, ka lam-et bang un a hinkhua a zangtou zel hi. A nu leng mi lamdangpi khat ahi. Gam-le-nam’ ziak a hi bang zahlaakna tuak hi a a kingaihsut lai in leng hehna leh thangpaihna in a lakei a, huchih naak sang in a tapa kiang ah gam leh nam a ding a kipia a, a sep theih bangbang sem ding in a neu a pan a kun hi. “Bawi nang zaw huai ding mah a hong piang na hi,” chi’n a thuhilh zel hi. Huai in kou nna ding tampi a hon sepsak. 
MIT apan Robotics zou, politics a lungluut mahmah tangval kum sawmnih-le-guk mi tuh ka khut ua om ahita. Bang ka loh ding ua ka theizoukei. A nu’n simleivai zom ding in kun zel a, ama’n leng lungluutnatak nei mahleh hinkhua teng va piakbei hial ding in haksa asa deuh zel hi.
Simleivai zom ding hitaleh koi pawl zom ding, atung a gamta ding maw anuai a, chihte’n lungbuaisak mahmah hi. Huai huai hun chiangchiang in tuh gamsung mite’ kituahlouh thei in kumpi in leng Loukhoupawlpi leh a kiim ua nambing pawl tuamtuamte thudonlouh geentaklouh a utut in bawl a, Manipur gamsung a leng munpi neithei nawnlou in Myanmar gammang ah a kibu uhi. Zomite’ makhua khual taktak ka hih uleh tuh Loukhoupawlpi a zop a, puah thak a, mite’ muanna a mansaksa uh ngah kiik a, huchia mite’n lam-etna thak a hon neih ua, thathak a hon laak ua, atung leh anuai a ahihtheih chiat uh hon hih le uh lampi om sakna nei ka hihman in Loukhoupawlpite zom ding in a lungtang ka thuzoh ua, huchi’n Loukhoupawlpi ah hong luut hi. Banghang a tua bang khop a nna semthei ka hi uhiam chih lamdang na sa maithei. Mihingte’ lungtang thuzoh ding kou di’n haksalou a, tu a mihingte’ theihsiam nailouh telsuina lam tuamtuam koute’n ka siamneelsate uh tungtawn a nnasem ka hi uh. Ka ut bang peuh uh sem ding leh gingta ding in mihingte’ lungsim ah thu ka genthei ua, himahleh ka lohcing gigekei uh. Pathian ka hikei uh. Ka siamneelsa uh telsuina zang ka hilel zaw uh. 
Phualpi leh a phualke kumpi toh kihou a kivaihawmna tuam delh ding in hun sawt alaak ding baan ah a aw uh akua-akua in leng a ngaihkhiat ding in ngaih zoulou kha ding chih muanmohna in galvan, mihingte theih ngeilouhte amaute piak a, tuate toh asak-akhang dou a, mahni kivaihawmna tungding ding a panlaakpih tuh a lampi dik pen in ka thei hi. 
Huchi’n gamtat dingdan lemgelsa diam a koih in tuate a lungsim ah ka thun uhi. Songtal kawl ah kokhuuk thuukpi ka khuakpih ua, huai ah galvan chituamtuam, leitung mihingte’n a theih ngeilouhte uh ka bawlpih uhi. Ka bawlpih ka chih hang un kou va kilaak ka hikei uh. A lungsim ua ngaihsutna leh hihtheihna guan ka hilel uh. 
India kumpi hileh Manipur kumpi hileh Zomite nelhsiah deuhdeuh in om ua, sepaihte leh Meitei gamnuaimite’ khut thuaklah mahmah uhi. Loukhoupawlpite a hong khanlohthak nung hun sawtpi a hinawnta a, mite’n leng amuanna uh hon ngathak in tu in tuh zodawn a tangvalnoute kia hitalou in Lamka zaang a laisiam taktak leh hausa taktakte leng Loukhoupawlpi ah hong luut in, nam leh gam itna diktak toh hong kipanthak uhi. Hiaitelawi ka muh chiang in Leitung kum 1948 lai a Isrealte gam a ka va kihel lai bang uh ka phawk hi.
Leitung kum 2046.
Kisakkholhna zohpian ahita a, kipat hunta hi in ka thei. Loukhoupawlpite’n India leh Myanmar kiang ah Nagalim bang a amau a dia leng mahni kivaihawmna bawlsak ahihkei leh Zomite’ tenna teng uh gawm a India leh Myanmar apan pawtkhe ding in thutawp a pia uhi. Tua thutawp kha guk sung a pichin ding in theisak ua, tua bang ahihkei leh kha guk a chinchin a Zogam a zalenna puang ding in vau uhi. 
Khovel kiguih hial ding un ka gingta. Hiaite kuamah theihkhaak le hilou a hong hichi hansan guih mawk uh. India bang houh a nuih lamlam za di’n ka gingta hi. Zomite’ lak ah leng thu-le-la theilou tamkhop patau a lungzing a om ua, Loukhoupawlpi makaite’ thilgeel mahni kisukmanthatna lampi hi a ngai in pawl a bawl ua, Manipur leh India maipha zong in a kipei kheukhou geuh uhi. 
Nite a paizel a, khate a liamzel a, bangmah thu a omkei. Munchih-mualchih a Zomite tengteng kiging ding a thupiak in a om uhi. Kha guk a chin nini a gal piang ding ahihman in. India leh Myanmar a khopi tuamtuam a Zomi mihausate a ding in tua bang a helna pomtheih ahikei a, Loukhoupawlpite khou ding leh tua bang a helna pat hileh siatgawpna a hon tut dingdan genpih ding in Lamka a kizothuan uhi. Himahleh Loukhoupawlpite huchia tawpmai ding ahikei uh. 
Tu hun in ahihleh mipi a tamzaw in Loukhoupawlpite gum ua, mite thunuai a haksa tak a om omsang in i sih leh leng sizaw ni, chi in a tawppha a pang ding in a kimin uhi. Sepaih leng a hau mahmah ua, pawl tuamtuam a khen in mun poimoh teng ah a seekkhawm khinta uhi. Galvan leng kiningching a seekkhawm ua, a tawp dong a ding a man ahita uh. 
Banghiam chia geeldan bang a a hong paikei leh amaute hun ding in kou leng kimansa in ka om uhi. 
India leh Myanmar in leng nitawp a hon naih hial leh a sepaihte kaikhawm in Zogam ah a tolhlut ua, ut hunhun a zat ding in lenna kimansa in a koih uhi. 
Ni tawp ni a hong tung a, bangmah thawm zaak in a omkei. Lamka bazaar ah ngeina bang in hinkhua a pai a, gaal himhim muh leh zaak ding ahikei. Tua bang daih didena in mipite a supatau zawsop hi. Bang hong chi ding ahia, bang thil hong tung ding ahia, chi’n lungnuamloupi in a om uh.
Himahleh a zingchiang zingkal tuh a dai dekkei. Lamka leh a sehveel ah Indiate’ helicopter a kivialleh hehu a, Tedim leh a kiim ah Myanmarte a a bohman khuuk omlou khop in a buai uhi. 
A thu zaak un India leh Myanmar a kamkasak heuhou hi. Lamka kiim leh kiang chihlouh Zodawn a India sepaihte omna teng zankhat thu a nuaimang in a om ua, mi khat lel leng a suaktakei uh. Tua bang mah in Kawl sepaihte leng Zogam sung a om teng nuaimang ahi uhi. 

India tuh a thangpai mahmah a, lenna zat ding lem hon sa a, lenna tampi a hon nawnluut a, Imphal lenna phual ah a tathei zahzah a henkhawm uhi. Huihkhua a Manipur leh polam kikawmna leng khaak in a om phot hi. 
Tua bang a lenna zang a Loukhoupawlpite nuai chimit sawm a a kisaklai un a gintaak louhlam tak un thil a hong tung zel hi. Imphal lenna phual a lenna leh galvan tuamtuam kisekkkhawmte zankaal a nuaimang in a om zel a, lenna phual leng hihsiat dimdem in a om hi. 
India a hong patau mahmah phiing hi. Huai nam neuchik, nam a leng a simlouhte un bang chidan a hichi bang a huaisia a gamtang thei uhiam chih a suikhe zoukei uh. A theih hetlouh uh ahihleh a melmate un leitung khutsuak hilou galvan a zat uh ahi. Mihingte theih ngeilouh galvante pua in amah leh amah kiheek in drone a sang a sim melma a luut masa a luut nanung suse ding in Zogam dung leh vai ah a kivialleh hehu uhi. 
Tezpur a panmun khoh thak in huai a pan gaalpan ding in a kisa thak uhi. Huai a pan in lenna a sawlkhe zungzung uhi. Himahleh Zogam huihkhua ah mel khat leng a leng mankei uh. Kaapkhiat in a om ua, missile a kapkhiatte uleng a kapkhiat nung uh sawtlou a hihsiat in a om uhi. Leilam ah lah pang theilou, huihkhua a lah pangthei samlou a a hong om chiang un India leh Myanmar tuh a hong patau mahmah uhi. 
Tu chiangchiang in Lamka leh a sehveel a India sepaih munpi teng leng nulmang ahita a, Zogam sung ah Inde sepaih khat leng om nawnlou uhi. Tua bang in simlam ah leng kidouna duaisankei. Kawl sepaih tampi thah in a om ua, Zogam maikaih a pan hawlkhiat a hita uhi. 
Lamka khosung a dai mahmah zikzik a, popawt himhim leng a omkei. Thil teng khaak in a om a, niteng hinkhua a dinkhawl hi. Zogam tuh thukhat ah zalen a hita a, India leh Myanmar in bangtan a doupeih ding uam chih thu a hilelta hi. 
Nite hong liam zel a, a kallak in kikaaptuahna om tou zeuhzeuh hi. Mallam ah Kangvai leh simlam ah Matupi tan Zomi leh a kiang a nam kigawmte’ khut ah a omta hi.
Kou bel ka nna uh zou ka himaita uh. Mahni kivaihawmna a hon tungkhe ding ua, bang a hong chi ding uhiam ka theikei. Vaihawmtu ding leh kong tuamtuam enkaitu ding mi pil leh mi kizen a om ding uhiam chih leng ka theikei. Zalenna a deih ua, zalenna tuh mu ahi mai uh. A keem thei ding uam? A zuun thei ding uam? Amau thu ahita. A zalenna uh vualzawlna ahong hi diam, hamsia a hong hi zaw diam? Midangte’ khutnuai a om houh amau dia hoihzaw ahi chih a hon theikhe phiing ding uam? Hiaite kei dawn ding ahikei. Amau mah kidawn uheh.
Zingni-thaini in ka gamlam ua sapkiik in ka om ding ua, chik chiang in ka hong phanawn ding ua chih ka theikei. Leitung a nam neuchik Zomite’n tuh ka lungtang ah mun a nei gige ding uh. Khangthakte’n a khangthu uh a hong sim ding ua, numei beven khat tungtawn a amaute hotdam a om uh ahihdan a theih chiang un bang ngaihsutna a nei ding ua?


©Siamsinna leh Vakiangbu

Comments

Popular posts from this blog

PATHAWI HIMAHLENG!!

PALLAI NITE

NATNA LAUHUAI COVID APAN PIANTHAKNA