” SIH TAN PHA IN AW" (A lamdang itna)

By ~ Palemtheilou Papektawl

Tun aw’ na laukha bek in hong veh in.Tua hunlai in bel school kai a kisawl sang in, nu leh pa tamtakte’n neih leh lam kiningching louh ziak in a tate uh Lou lam ah sawl zel uhi. Mi tampite school kai a sawm chiang un, “bang nang school kai di gengen le ka za ning, Lou kuan di’n kisa inla kuan pah aw,” chia a kisawl lai un, kei bel neih ziak hilou in Nu-le-pa’n mailam saupi enkawm in school a hon na kaisak uhi. Pawl 2 (nih) ka sim kum in ka Nu’n a hon na omlouh san hi. Huchi’n ka pa toh kou gel chauh kong khosa uhi. Ka min ahihleh Mangpu ahi hi.

Hun bang tan hiam ka pa toh kou gel chouh in hinkhu ka hon zat nung un, ka pa’n ka nu sulnung a amah chouh vailou kuan thomhau kisa ahi ngei ding a, Ka Nu di’nLunching zi’n a hon nei hi. Nu chih di lah haksa ka sa a, chihlouh di lah kilawmlou, haksa ka sak thu a thil hithei hilou ahihman in awl-awl in ‘Nu’ chih ka kisintou tou a, atawp in zaw ”Nu” ka chithei khong sam hi. Ka Nu thak, chi maini, a siam mahmah a, ama sisan apiang a tapa bang a a hon et ziak in nuam ka sa mahmah hi. Ka nu-le-pa Lou nasem in, thousi- thouvai, nisa- vuahzu nuai ah, kei a tapa neihsun uh khualna in a ni teng hinkhua uh a zang uhi. Ken leng nu-le-pa sep gimna thawnsak lou ding, chi’n laisim ka hahpan mahmah hi. Hun leh nite hong kikhek zel in, ka nu’n a ta masa di’n tapa melhoihtak mai Lianboi a hon nei hi. Hinna nei peuhmah khanglet lam manawh a kihihman in, sawtlou nung in Lianboi leng school kai theita di dinmun a omta ahihman in, kei toh school khat ah ka kaikhawm uhi. Lianboi school kai tung kum in bel ken pawl 5 (nga) ka simta hi. Huchi’n Lianboi leng hong khang lian deuhdeuh a, a lungsimte hong kikhek in, duh leh deih a hon hau deuhdeuh a, ka Nu’n kei leh Lianboi khentuamna a hon nei panpan ta hi. Nuamsa lou chik a ka hinkhua ka hon zat touh lai’n. Nau numei ’Sawmi’ ka hon nei nawn uhi. Lianboi chouh ahih a leng khentuamna om hia, Sawmi hong khanglian leh kei zaw innsung ah le ka ta nawn kei di, chih khawng peuh ka ngaihtuah hi. Ka gintak mahbang in hun sawtlou chik sung in, Sawmi kum 4 (li) a hong ching a school a hong kai panta hi. Ka lak uah khentuamna alian deuhdeuh a, Lianboi leh Sawmi school fee pai’n kei a piaklouh khawng a om ahihman in, School apan pawl 8 exam manlou in hawlkhiat in ka om hi.

Lou nasem pan di’n ka hong kisa a, chikmah a Lou khou khalou ka hihman in, haichi tuamtuam leh buh kung bang ka satkhe mun thei mahmah hi. Huchih chiang in ka Nu’n, “hiai chiah phata a, lou le khou theilou bang a kivak sawm e ? ” Chi’n a hon sal sek hi. Huai chiang in, ka pa’n a kizil ahi huchi salh thoh lou in na hilh thoh di chi’n ka nu thuhilh sek hi. Ka Nu’n nang pau ngailou, ka ta ahi ka ut dandan in ka bawl di, a chih chiang in ka pa pau ngam nawnlou hi. Sun nitum a Lou nasem, lnntung chia ka naute’n tui ana tawi lou uh. Kisilna di omlou, huchih chiang in ka pa’n ka naute, Lianboi leh Sawmi tuitawi di’n sawl zel mah leh ka Nu’n Mangpu nang va tawi in la.. Na naute’n a lai uh sim uh heh, a chih chiang in, ka pa’n a naute’n va tawi zual le uh a ve le. Mangpu a Lou kuanna a gim sam kei di, chi zel mah leh ka Nu’n gimlouh a nek piang lou, Mangpu kuan kin aw, chi’n a hon sawl teitei hi. Ka pa’n lah bangmah gen ngam nawn tuanlou ahihman in, Tuithei seng a pua in lui lam ka mahnawh ta hi.

Bangzah vei hiam ka tawi zoh in ka kisil siang a, sawtlou nung in ann ka ne uhi. Gimsim ka hihman in ann ne zou sawt tulou in ka lumpah hi. Nitak dak 7pm, lakvel in ka lawmpa Muanlian in pawt di’n a hong manawh hi. Muan nang va pawt mai’n tuni tak zaw kong pawt dah di, ka na chi hi. Ka Nu kei tung a gilou mahleh mitung ah bel a siam mahmah mai hi. Lawmpa lah pawt dia hon ngak, ka Nu’n lah Mang na lawm va zui ve. Lawmte lak a le kihelzel di ahi, a hon chih ziak in, thu mu kisa in pawt di’n ka kisa hi. Kei bel ka lawmpa zui utlou mong ka hi kei a, ka nu mitmei ka ven ziak ahi zaw hi. Lawmpa toh ka hong ki zuidok ta ua. Hohna di pen le thei zoklou a ka mawk vakvak sung un dak 8 bang ana ging man maimah hi. A tawp in zaw inn khat ah ka lut khong sam uhi. Nungak hel dan le hilou lnn zualna/ hon munnate inn ahi hi. Manthei genzaw sam omlou in bang lou teng ka va gengen sung un, dak 9 a ging man ziak in ka pai nawn phot uhi. Mi pau nuam leh pawlhnop mahmah ka hihziak in, lawmte’n a hon ngai thei mahmah uhi. Muanlian toh mangpha kikhak in, inn lam tuak ah kong kikhenta uhi.

Sawtlou nung in inn ka tung pah ngal a, innsung ka lutsawm leh inn a kisungkalh ziak in ka lut theikei hi. Ka sungkuante’n a hon hawng uh lamen in, kongkhak ka soiging a, himahleh kong hon in ka om tuan kei. Sawt sim ka ngak nung in leng kong hawng a omlou ka hihman in, sumtawng ah sum tung ah ka lumsuk hi. Nipi lai ahihman in, khua bel avot kei hi. Himahleh thoukang toh ui-hik atam luat ziak in imut theina di vual ahi kei. Ka nu’n a hon hichi bawl nop man a ka pawt di hon phal eive mo ! ! chih khawn peuh ka ngaihtuah hi. Imu theilou in thoukang leh ui-hik hon keihna thaksa in ka kikhuatkhuat mai hi. Nu-le-pa ang-sung a nuamtak a ka imut laite mitkha ah hong kilang in, ka theihlouh kal in ka mittui aluang man hi. Nu aw hon dampih lai hi le chin zaw mo !! Na tapa ken hiai bang tuaklou di hi ing a, tun lah nuai simlei haksatna tuang nungsiah in, nu’n nop kimna thangvan ah na hon na paisanta a, nang tellou in zaw na ta kei hambang vai veng. Nu kon ngai lua. Ka zua in lah kei sang in hehpih zok leh ngaih zok aneita a, himahleh en dih Nu itna neuchik bek toh ka zalkhun hon zuan sak lai di ka sak leh, tu’n na damlai a, ui-nou natawm kong a na gaihsak noplou hia ! Tu’n na ta kei gamsate bang mai’n hehpihtu neilou a, genthei tak mai a tawldam hun lunggimna in ka zang ta. Nu aw na kiang ah kei le kong pai mai di, chi’n ka nu ka lungsim ngaihtuahna ah ka houpih pih sung in, khua a vak man hi. Ka nu nawn a hong thou a, zing zuntha di in innkong lam hon naihpah hi. Innkong a na ding ka hihman in a hon muh phet in, Mangpu nang tutan tan koi a pawt e…. ? Lut inla tuithei toh luilam zuanpah aw, a hon chi pah ngal hi. Nitak a ka omdan teng gen ngam di vual ka hihlouh man in, thumang tak in ka lut a, ka nu hon sawl bang in ka gamtang pah ngal hi.Zing nasep di om teng ka zoh in ann ka ne ua, ann ne zou Lou lam ka manawh nawn hi.

Hunte hong paizel in kumthak mel damtak in ka hong mu thei nawn hi. Ka nu hon muhdah/ huatna a lian deuhdeuh a, ka hinkhua a genthei deuhdeuh tamai hi. Kum khat kinepna Louvat ka hon pan nawn ua, ka pa toh Lou vat in ka kuanzel uhi. Huchi lai’n nikhat vangsiat huai tak in ka khe liansim mahmah ka sat kha a, kei tha hatna a inn tung zoulou di ka hihman in, ka pa’n lou vengte samkhawm in, a hon puak thoh uhi. Inn ka tun un ka nu’n milak chih om se lou in, na nasep chiang in le na thadah sep thei lua a ahi. Damdawi man di sum le omkei, hichin tuam thoh mai ni a hon chi hi. Hehpihtak a hon na enkol di ka sak leh, koi malak a salh ka tuak lai zomah hi.

Khosung a di a aneizou, a khosa thei deuhte ki hi a, kei a di damdawi tang khat, tang nih man lel di omlou chih ka ngaihtuah chiang in, naa ka sa mahmah mai hi. It tu ding leh hehpih tu ding ka neihlouh toh bang dia va kisatkha khelkhel ka hia ? chi’n kei leh kei bang ka kimohsa zel hi. Himahleh Pathian lemgel ahihziak in puaknat luat di’n ka koih kei hi. Hichin tuam mai ni, chi zen napi in atuamna di lah hon pelou, ka khe lah a si pawtpawt mai ahihman in, ka puan-ak ka bawt sia a, huai in ka tuam hi. Ka nu’n a hon na mukha khelkhel zomah a, Mangpu nag neizou lua kisa mo !! A hon chi sukpah ngal hi. ”Nu” neizou ka kisak man ahi kei, ka si-san luang a khawlna di ahi nak leh chi ka hi zaw, chi’n ka dawng hi.

Ka khe natsung bangmah sem theilou ka hihman in, semlou in chu ngol hen, a dik khop mai ann kichi himhim piak in ka omkei. Ni nih, ni thum ann kon ngolh chiang in ka tha a chau mahmah ta. Lupna tang zoulou gentak louh, ka sungkuante inn om di a om louh chiang un, innsung ah le a hon omsak nuam kei ua, kong chabi a kalh in, innkong ah a hon om sak zel uhi. Sun khat kei vuak innkong ah ka om a, gil kial lua mahmah ta ahihman in, tu’t leng tu peih nawnlou in ka lum dildilh mai hi. Hichih lai’n Umang imu mo? Chih ”aw” ging ka za hi. Awl in ka mit ka hak a, kua hiam chih thei nuam in ka en pah ngal hi. Nidang a school ka kailai a ka kithuahpih theih mahmah Manlun ana hi a, lamdang sa tak in ka en hiuhou maimah hi. Hon thei nawnlou na di e…. ? Nang zaw huchih pahpah lou di eive a hon chi ka zak leh imu ngamkhat a khanglou mah bang in khua ka hon phawk guih hi.  E…e… Man’ thei zenzen e, nang penpen i hon mangngilh mahmah dia ? Nong hoh zenzen a bang chi sim e? Chi’n ka dong hi. Louvat na a kisatkha ahi hon chi ua, a hun tak a lah hong kihoh theilou a, tua hong veh pan ka hi, na hoih deuh ta hia? Hoih deuh ta mah ing e.. Chi’n ka dawng nawn hi. Manlun i ka tanchin thei mahmah ahihziak in, lawmte chi’n a hon hehpih mahmah sam hi. Umang ann na ne ta hia? Chi’n a hon dawng nawn hi. Ne ta mah ing e…. Chi’n ka dawn nawn hi. Paulou in ka mai mahmah ah hon en in a mittui a hong luang mawk hi.  Man’ bang ziak a kap mawk na hia ? Tawp in chi’n khemtheih dandan in ka khem hi. Umang bang ziak a tu tan ann ngol a na om nung a le kei na lawm kiang a zuau gen a ann ne chi lailai na hiam ? Na omdan ka thei vek. Hong pai in, a lim zaw kon nekpih zou kei di hilele ka neih bangbang ka hon nek pih di, chi’n ka ban ah hon kaita mai hi. Man’ na hon daihsak a ka kipak lua, hilele kong pai dah mai di. Nang le kon ngaihlouh man ahi kei, ana pai phot mai in om sawt le chin den chiah a hoihlou a om kha di. Umang ka om sawt ziak a bang a ahoih lou di? A hon chih zoh toh kituak in ka nu singpua a hong tung chet a, pau lou in a hon en a, sawtlou nung in innsung ah a hon lutsan hi. Huchih tak in, Man ana pai phot mai in, dam leh hundang ah kimu nawn na ni, chi’n pai di’n ka sawl hi. Umang ana damta in aw, chi’n a hon paisan ta hi.

Manlun paizoh sawtlou nung in ka nu inn kong ah a hong pawt a, et le en ngamlou in ka kun den maimah hi. Ngamkhat in ka deksam a hong kilai a, Mangpu zum lou mo? Hichi dan a om na ut ziak a na khe hon sat nei ve mo !! Nang bang kisa e… !  A damlou le hikei teh… Na thadah man lel a kibawl na hi zaw, a kinlam in singkhuah kham di va pu aw, chi’n zep toh tempawng piak a hon thuah a, tha hatna neilou himah leng hehpihna tanglou ka hihman in, ding zoulou sasa  in ka ding a, tempawng la in, awl in gamlak mahnawh in ka bai suk liakliak ta mai hi. Khi tui luang zungzung kawm in dainawl ka tung khong sam hi. Sing lianlou ka sat a, inn puaktungna di’n tha himhim ka nei nawn kei. Ka satna mun apan lampi tan chu a hun sawt in ka tholh tung sam hi. Inn lam paipih di’n ka kisa a, ka liang putzel a, himahleh kal ka suanpih zou mahmah kei hi. Lampi ah ka sing sat tung ah tu in ka mitui ka nulnul mai hi. Lungsim ngaihtuahna a saupai khop mai, naupang chik ka hi lai a, innveng tangvalnoute singputna ka zuih sek lai a, ka singput zoh di a hon satsak uah, inn kiang tan a hon putsak zel ua, inn tun dek mahmah chiang in ken ka puzel a, inn ka tun chiang in ka nu’n a hon pahtak dan, bawi na hat lua, na gim mah di mo !! Singpi khum kon bawl di aw, chia a hon vaidawn lai khong ka ngaihtuah a, phamsa tunnu ngai in luankhi ka nulnul mai hi.

Nitak lam ni (sun) bang a hon niam a, himahleh ka singput di puzou mahmah lou, kei vuak a le pai theilou phial ka hihman in, ka omna mah ah ka omlai hi. Vangphat huai tak in ka lawmpa Muanlian pa, a hong pai kha zenzen a, ka singlukham sat a hon putsak a, ken awl in a nung ah ka zui hi. Inn ka tun di kuan un, Muanlian pa’n leng hon theisiam mahmah ahihman in, kei a hon pusak a, ana pai inla… Den deuh chia kei kong pai di a hon chi hi. Ken leng kipahthu gen theih dandan in ka gen a, inn lam ah ka paisanta hi.Silou phit in zaw inn ka tung khong sam hi, Tomchik sung pukha himahleng ka lel man mahmah hi. Pahtak tang di i kisakleh…. Sumkuang aw sumkuang tu tantan koi a na bang va hih e… Na sing sat di n’on bawl tawm hia? Amanna di chu na omkei thou mo, chi’n kamsia ka zalai hi. Ka khe ah si a hong pawt thak nawn a, na khe le va sat beh mo !! Gum na chia tua na satkhaksa teng le naa salaw di kon sak leh ut tak na hihleh kon satbeh lai diam a hon chih beh lai hi. Ka kam in genkei mah leh ka lungsim in gen a hau khop mai, mihing khat lawmlawm va kihichi bawltel chih ka ngaihtuah chiang in naa ka sa petmah hi. Haksatna tampi toh ka khe naa ka hon thuak touzel a, kha nih bang a hong ching hial tak in zaw a hong dam siang khong sam hi. Lou mangtom hun, buh tuh hun toh ka dam a kituak a, Lou nasem in ka niteng hikhua ka hon zang tou ta hi. Hunte’n mual hon liamsan zungzung in, hun thak, nithakte zong luankhi toh ka maituah tou zel hi.

Kumkhat a naupang kichi peumah in a ngaklah mahmah Naupang te ni(Children’s day) na tawm biakinn kai a hon kiphal kei hi. Lawmte toh kipawlh a, nuamtak a hun zatkhop ka ut mahmah sam hi. Himahleh ka ut louh lamtak in inn ah puansawp di’n a hon sawl ua, tui tawi haksa ahihman in, ka nu kiang ah lui lam ah sawp di in ka kingen a, a hon phal vang lak hi. Lawm leh vualte kithalawp tak a, biakinn lam zuante ka muh chiang in ka eng mahmah hi. Ka puansawp di tamlaw mahmah ahihman in zing tung in ka kuan pah hi. Sawtlou nung in biakinn adak a hong ging a, ka bil ah a lut mahmah hi. Ka nu a damlai a, lawmte toh kimawl dak ging lam le phawk manlou zen a nuamsa tak a ka omlai a, ka nu’n kikhop hunta chia utloupi pi hon kaihkhiat lai khong ngaihtuah in, kei vuak in luimun ah ka kap kha zel hi. Biakinn thomgingte ka ngai a, ka len vualpihte’n ”aw” a neih zahzah ua Pathian phat a laa asak gingte uh ka ziak chiang in kei leng kihel sam ka ut a, tua di’n ka hinkhua in a hon phal kei zel hi.

Thomhau leh lung ngai vungvung kawm in ka puante sawp a ka om lai in Gintak louh pi’n Manlun a hong hoh mawk hi. Ka muh phetphet in lamdang ka sa a, a kicheidan kikhawm di hi omtak a kichei ahihman in, Man kikhawm lou mo? Bang hong hih dek e..? Chi’n ka dong hi. Umang kikhawm ing a hilele nang kon etbawl chia hon mulou ing a, ka lungsim nuam theilou nang zong dia thumna neih kal a hong pawt gu ka hi. Na inn uh kong et leh lah kong chahbi a kikalh, nang lah hong kikhawmlou, na inn kiangte uh pi ka dot leh lui hoh hong tung nailou ahi di, hon chi a, luilam hon enpah ka hi, chi’n a hon dawng hi. Man paikik inla va kikhawm nawn in, kei zaw hihchi di mah ka hi. Denchia ka nute’n hon thei le uh a hoih kei kha di, chi’n paikik nawn di’n ka sawl hi. Umang ka kik nawn dah mai di, kon sawppih di aw, chi’n ka puan sawp a hon sawppih ta hi. Ka kisuanglah mahmah a gen di pen le ka thei nawn kei zezen hi.

Manlun ngaihna chiang ka nei mawk hi. Sawt simtak kihoulou a ka omlai un, Manlun a hong pau a, Umang na hehpih huai e mo, lawm leh vualte nopsak ni a leng nang nasem a na kuan tel. Na nute hai uh e mo? Na nu’n hon dampih nawn kei leh le, na pa damlai sam hia, hichi tel lawmlawm a hon koih ken thuak zoulou ka hi. Man nang hon hehpih tuk a hon hehpih nu leh pa nei hi leng ka kichi lua, himahleh kei zaw na hehpihna tangtak ka hi kei. Hun dang in bel school khong ah nuam i sa mahmah a, tua hun laite ka ngaihtuah ching in, pahna luankhi’n a hon tuum zel. Tu’n zaw nu neilou, pa neilou ka suakta a, nang toh kithuah ut mah leng ka kisuanglah lawta. Umang nu-le-pa neilou chi’n kon musit ahia? Man” tua dan a hon musit di na hi zenzen kei, khovel ah kei hon it nang chou ahi, kei ka kisuanglah kha pahpah ahi. Kihoulim kawmkawm in puan ka sawp zel ua, ka puan puak tamsim mah leh nuam ka sak ziak hia sawtlou chik sung in ka sawpkhin maimah uhi. Kikhawm tawp ma in inn tung kei leng ka nu’n hon sal zel di ahihman in, inn lam zuan in ka kik nawn uhi.

Lampi ah ka kihou na uh ka sunzom tou zel ua, bang mahlou kal in inn ka tung man uhi. Kikhawmte ana tawp nai kei vang lak ua, a kin thei bangpen in ka puansawpte uh, ka phou ua, ka zoh tak un Manlun in Umang sun kikhopna ah hoh thei hon sawm in aw, chi’n a hon paisanta hi. Kikhawmte a hong tawp ua, ka nu inn a hong tun tak in, Mang sawpzou baih na chia, nuai ngellou a tui a hon suk kawt thoh maimai mo! Naa hoih sep in aw ann na duh leh, a hon chi zui hi. Sem leng lah salh tuak, sem kei leng lah salh tuak, kei a di’n kipahna di himhim a om kei. Sun kikhopna a lah tel ka ut a, lah ka kingen ngam kei zel hi. Inn ah om in sep theihtheih sep in ka om lai in, ka lawmpa Muanlian a hong hoh a, Mang kikhop sawmlou mo? Kisa ve kikhom kei dia, hon chi hi. Muan kikhop sawm khollou hi veng aw, sep di tam toh chi’n ka dawng hi. Hulou halou in kikhawm di’n zot in hong zawnta mai hi. A tawp in ka nu kiang ah, Nu ka va kikhawm diam? Ka chih leh a hon phal vanglak a, kipak tak in kikhawm di’n ka kuanta hi. Lawmpa kiang ah, Muan ka hinkhua na theihsa hilou mo !! Bang dia hon hai gam tattat na hia? Mang” nang thu a lah pawt ngamlou na hihchia, lawm leh vual lak na ut sam gingta ing a, hong hi chih sek mah ka hi. Ka hih khial kha ngaihdam aw. Muan huchih zezen ngai kei na hon daihsaknate uh ka theisiam kei ahi, chia ka kihouhou sung un biakinn ka tung maimah uhi. Kikhop bel hun nailou ahihman in lawmte toh houlim in thu tuamtuam ka gen khawm ua, himahleh kei kup di a vang khop mai. Lawmte’n siamsin thu a gen ua, ken lou nasep louh genpih di ka nei kei a, a nopna a om tuan kei.

Kikhawp dak a hong ging a, lawmte toh biakinn sung ah ka lut nainai uhi. Program kon pan ua, items tuamtaum te khat khit khat in kon zang tou ziahziah mai uhi. A nuam a achang bang in gil vun na zezen in kinui zel hi. Himahleh Munlun mel ka muhlouh man in ka lungsim a nuam thei taktak tuan kei hi. Biakinn sung ah hun ka zat zoh un, Biakinn kong ah hun zatna ka nei lai uhi. Tua mun ah bel Manlun mel ka mu a, ka lungsim a nuam tuam mahmah hi. Naupangte lak ah gen nop nei a om leh hun zaatak hon ahi chi’n heutute’n a hon phang ua, Manlun a va ding mawk hi. Bang gennop nei ahi dia aw, a gen di hon gen zok leh chih bang ka guk ngaklah mahmah hi. Huchih lai in kei a hon sam mawk a, lin pipi in ka va pai sam hi. Kei hon gen nop ahihleh unau pa Mangpu in laa khat ka sa nuam a, himahleh hun ka ngen ngam kei a, nang hon ngetsak in a chih ziak a hong ding ka hi a, tu’n amah lasakna hun i pia ahi, chin a hon paisan a, ka lawm leh vualte’n khut beng in a hon ong khum zuazua uhi. Sak di pen theilou in ka kingaihtuah tuah lai in, ka lungsim ah Muana Ngaihte in a sak khat a hong suak guih a, keyboard toh kon sa ta hi. A la tuhh iai  ahi..

 *Ka zua Lunggel Piandang sang e…. 

Tun aw, a thai lianu’n tuang nung hon siah a,
Sing dang tun deih anglai naubang pom a,
Sanggah lungmawl kei di’n nalua sang e………!!

 

Ana vangsel vansin nuai ah,
Zua aw chi leng singdang tunnu’n hal,
Tun a chi leng luankhi’n tuibang hon tuum ,
Sanggah ka sial za in tam e maw gual aw…

 

** Sinlai simtu lung a ka gelgel chiang in,
Gelsau ngam lang tun leh zua simthu,
Sanggah lelliang siangmang laitan hi e….
Phamsa vangkhua mubang in ngai mai veng e….

 

***Gahliang gual lai ah ngabang ka lenzong in,
Sanggah tanbang kimpih ding omlou,
Kimpih vualngaihte’n siamsinthu lel uh e…..
Sanggah kei zuan nem ding omlou simlei ah.

Ka lawm leh vualte ka muh chiang in kipah melpu ka mu kei himhim hi. Manlun ka en a, a mittui a na nulnul mai hi. Ka hinkhua toh kituak sa ahi ngei di ua, ngaih nop le a sathei mahmah uhi. Ka lasak a thu ka ngaihtuah tuah chiang in ka khasiat tha hong suak a, a tawp tan le sa suak theilou phial in ka om maimah hi. Ka sak zoh in ka tutna lam zuan in ka va tu nawn hi. Nitak lam dak 4 vel in program ka zang zouta uhi. Ka zoh phetphet un inn lam zuan in ka pai pah vengveng hi. Manlun leh Muanlian in hon delh ua, a hon phak tak un, ka lasak siam hon sakdante khong uh hon gen ua, kei bel ka zum gu sim alah ka kipak mahmah hi. Sawt ton manlou in inn tung di’n ka kisa ua, ann nek lim aw chi’n kong kikhenta uhi. Hun leh nite hong liamzel in haksatna tampi kawmkal ah kipahna toh tangval dinmun in kong ding tou thei samta hi. Innsung a genthei kisa a hehpihtu neilou a ka om hun a leng hon taisan mailou a, hon hehnem zel Manlun” ka itna leh ka ngaihna a lian deuhdeuh a, nungak di et in ka enkha zel hi.

Ka nu thak in lah hon mudah deuhdeuh mai, ann nelou tui dawnlou a ka om hun a hon hehpih khenkhatte’n a inn khong uah hon guk sap in ann a hon nesak zel ua, kisuanglah mah leng gilkialman in uipi bang mai in mi inn teng ah ann ne in ka vial diandian mai hi. Nitak khat pawt ka paihak sim a, nidang mah bang in inn kalhkhum in ka om nawn a, ka lupna sum tung mah ah ka lum nawn hi. Ka pianna pa natawm in hehpihna neilou himhim in, nang kon vakvak sang in vokpi khat vak leng ka lawk zaw di, chih kampau tanpha hon zatkhum sek a, kei a di’n hinman himhim om ka saklouh hun atam thei mahmah hi. Kei aw bang di’n simlei tung a mimbang apiang ka hiam ? Tung Sianmang aw sanggah ka tung a na laitan, selungmawl ken theisiam zou lang. . Kei dia nopna kawlni hong suaklou ding hiam !! Ka tun ka zua in lah nenbang hong niil in, pianna tunnu ngai in naubang kapkap veng. Sian aw lailung dam di’n kei hong siam aw, sengual toh tanbang kim a nunnuam sawlbang hei nuam veng e……….

Ka hinkhua ka ngaihtuah chiang in, piang vangtah kisa in, kei hon siam tung Thianmang bang ka mohsa kha zel hi. Lawm leh vualte siamsin a, tun-zua toh nuamtak a khosate bang eng in ka hinkhua ka zang touta mai hi. Inn a om a ui hou, ak hou a kihou gegi sang in Lou a giah a, khattang lungzuan sial kei di’n a nuam zaw a, Pathian ni natawm innlam pailou in Lou lam ngen ah ka khosa hi. Kiginni khawng chiang in Manlun Lou a hong kuan zel a, kilawm in Lou na ka semkhawm zel uhi. Nikhat kou Lou ah, nikhat Munlun te Lou ah, hichi dan in Kiginni teng hun ka zang ua nuam ka sa thei mahmah hi. Kipawl khop tam ziak hia!! Manlun in ka lungsim teng a luah a, aguk tak in ka ngai a gensuk mai bang ka sawm hi. Gen taktak dia ka kisak chiang in lah ka hinkhua ziak in ka ngam kei zel hi.

Tu’n gen mawk ta leng hon ngai kei hen la hon mudah leh khovel a haksatna ka tuah hun a hon hehnem di om nawnlou di hia, gen in hon ngai zenzen ta leh lah a nu leh pate’n hon deihsak kei le uh gentheihna kiguan beh ka suak zel dia, chi’n lungsim nih leh thum suah in ka buaigu thei mahmah hi. Ahi thei tan a kidek a genlouh teitei ka sawm hi. Khat veivei lah gen a hon ngaih leh kiten pihpah a inntuam a om pah di, hileh ka gentheihna nuam tuam di, chih khawng ka ngaihtuah chiang in, hon ngai di sa bang in ka koih kha thepthup zel hi. Hunte’n lah mual hon liamsan zungzung in, ka hun tam zaw Manlun ngaihtuahna in ka zang zel hi. Mi gukngaih a haksa ngei mai, ani ani in ka itna apung hulhul a, Manlun in lah hon theihpih mahmah lou. Zan hun natawm imu manlou phialphial in ka ngaihtuah a, imu pan manglam ah kingai in nuamsa tak in hinkhua na kizangkhawm a, khanloh chiang in a tak di bang kisa hi. Lah zanmang lel ana hi zel hi.

Hi thei nawn mahmah lou genlouh teitei ka sawm chiang in, ka sung ah hon sawl teitei om hi in ka thei hi. Hon ngaih kei leh le poilou, ka lungsim a nop deuh nak leh chi’n gen di thupukna ka hon la a, gen ka sawm ta hi. Manlun mel ka muh chiang in ka zahtak a ka kam mahmah toh gen ngamlou in, ka sik in letter sawl ka sawm a, letter kon gelh panta hi. Lou lam ah zan hun ah thomging zak di om manglou ahihman in lungsim ngaihtuahna apai a, kei gelh dia le kilawm lou zezen kon gelhkheta hi. Hiai ahi a letter sungthu……

Ngilh ni omlou, it luat Manlun, 

Tuni’n na kiang ah gennop khat ka nei a, na ngaihdan ahi kei leh zong na hehpihna toh atawp tan hon simsuak sak di’n kon ngen masa ahi. Awle…. Na kiang ah genlouh ka sawm himahleh selung sung ah tuipi bang kihawt in, selunggu puakzak in zehzum khuallou a hon gen ka hi. Theisen neu apan lunglai ah tham den vangngaih. Tang sanggah lailung damna, kei di’n na selung sung tawng kot hon hong  inla, vangngaih simthu khau bang sutkhawm ni. Liapaal zatam lai ah nanglou kei di’n singdang omlou. Leitung tangbang damsung nunnuam sawlbang heikhawm di’n deih chibang ka tel nangbek hi chia, ahi zong in singdang sanmun muangsa na hihleh guallai nuihchiam hong lel lou aw. Vangngaih simthu tomkal bek hilou in. Pham dong a beilou ding itna toh ken nang hong it ing. Itna simthu kong lelte kei di’n sinlai laambang pahna hong suaksak in mo. Nang lou in gamgua bang hing zou kei veng, selung khat in vangngaih simthu sutkhawm in pheiphung suan khawm nuam veng…. …. 

Laikhak.. 

Nang a kinem… Mangpu. … 

Kiginni Lou hong kuan nawn a, kou Lou ah sun nitum in ka pang khawm uhi. Gelh zohsa himahleh a piak di ka huphul mahmah hi. Vaipai hunta ahihman in, pai nawn di’n a kisa a, kei leng pai di’n hon zawn mah leh ka ut kei hi. A paitan in le ka pe ngam nai tuan kei hi. A pai zoh buksung ka lut leh a sun ann puakna a mangngilh kha zenzen a, ka laithon a sung ah guang in, ka nung delh hi. Sau simpi ana tung man a, ka pha haksim hi. Ka phak in Man na tifin na mangngilh hong pe dek ka hi ch’n ka pepah hi. Kipahhuai lua Umang, ka na painawn di aw, ch’n a hon paisan nawn hi. A tum di kuan in, inn na tun ma in na tifin sung en in aw, ka gal chih a, Lou lam zuan in ka kik nawn hi. Hon thuk kik di kal bang ka ngaklah a, mi hon posak ngam di lah ka gingta kei a, Kiginni tung nawn ta leh chih bang ka ut mahmah hi.

Pathian ni sun kei kia ka kingaihtuah tuah a, hon khak kikleh bang thu a hong om mah dia aw… Tua va pai a va dot di hia le… Chih bang ka ngaihtuah hi. Inn lam pai leng lah hong kibawl didan teng thei lua ka hihman in ka pai ut kei zel hi. Ngaklah luat ziak hia, nikhat lel le sawt ka sahi. Ni bang tum hak ka sa thei mahmah hi. Hunte khawllou a na paipai sam hi ven, Kiginni a hong tung petmah a, nisuak et a nuam tel mai. Loukuante Lou a hong tung panpan ta ua, himahleh Manlun mel muh in a om kei. Dak 9 tan a le hong tung nailou ahiman in, ka ngaih apha thei ta kei. Sun nitum in Lou nasemlou zen in buksung ah ka lumden tamai hi. Nitak lam vaipai hun in ka lawmpa Muanlian a hong hoh mawk a, lamdang bang ka sa zozen hi. Mang damlou mo? Hon chipah hi. Dam e zezen, bang chi sim e…. No’ng hoh zenzen a. Bang chi chih le zaw omtuan kei. Manlun in hiai a na pia aw hon chi a, hong pezual ka hi. Ka na pai nawn mai di. Ka vaikai kha dia, chi’n hon paisan nawn pah hi. Lungsim guk a nuih pah mai, bang a kigelh mah dia aw, chih chouh ka thei ut ta hi. Sim pah ngamlou in ka koih hoih a, nitak ann nezou phutuan vak nuai ah hichin ka hon sim ta hi..

It luat Umang, 

   Chik chiang na tongdam ka za diam, chia selung ka gel lai in, tu’n na tongdam thelnah laileng pan ka muh in pahna’n ka dim. Selung khat a vangngaih simthu sutpih dia, liapaal zatam lai ah kei bang lel deih chibang no’n tel khak zenzen hampha kisa ing. Kei lou a gamgua bang hing zoulou na hihdante ka thei chiang in, kei din phulou bang ka sa kha zozen hi. Na tongdam ningzu bangkhum, damsung anuam, ahaksa thuak khawm di in, naubang na sang ing. Itna abei theilou itna toh kei nong it bangbang in ken zong nang hong it ing. Senvual in nihgel itna nuihchiam in hong lel zong selung liap ken mo? Tangbang dam lungtup mualsuah mateng sulkik simthu lel lou in machiang suankhawm ta ni. Sihna khenlouh ngal gibang kikhen kei ni mo Umang? 

Laikhak…….. 

Sihtanpha nang adia ginom, Manlun. 

Ka kipahna gen seng ding ahi kei. Khat vei chouh sim hun salou in, ka sim tuantuan mai hi. Zankhua in imu theilou zen in ka kingaihtuah a, kei vuak in ka guk nuihnuih mai hi. Zingkhua a hong vak a, ka etna lamlam kipak mai hi in ka thei, buhte huih in amul na lamlam ah abuk diamdiam ua, a etlawm khopmai, Manlun mel muhkal ka ngaklah chih tak in ka ngaklah tamai hi. Lou khoh bang nidang teng sang in anuam zaw hi in ka thei; dahna di himhim ka thei nawn kei. Kipahna in ka pumdim. Babare !! ahi mai.haha.

Niteng khawl in louna kon semtou zel a, ziltawp ni ann nekma in Lou ka zou khongkhong sam hi. Ann ne zou meh di tuamtuam la in loulai ah ka vak kualkual a, sawtlou nung in inn lam zuan in kong paita hi. Kalsuan anuam tel mai, innlam zuan kal-kin chih mahtak tomchik paipan ka kisak leh inntung dek ka na hi maimah hi. Inn ka tun in, ka nu ana om a, pahtak tang di i kisak leh, salh ka tuak lai zomah hi. Ka vanpuakte a koihna di munte ah ka koih zoh in ka kisil siang a, ka kisil zoh in inn sung nasep theihtheih ka sem hi. Mi inn a kiloh a om bang mai in, numei naa chih omlou in, innsung nna hi in, Lou nna hita leh ka sem khawm vek hi. Om noplouh ni chang chiang in nateng kisem fel zoulou in ki-omsek hi. Tua bang hun a leng theihsiamna himhim omlou in a hon salhna/taina ka tuak lai hi. Ka pa lah kei a di’n bangmah ahi nawn kei. Ka nu hon omlouh san nung a gentheih haksatna ka tuah hun a ka taina di himahleh, kei hon genthei saktu lel asuak hi. Nitak khua a hong mial a, ka ngaihnoute innlam zuan in ka kipankhia a, sawtlou nung in ka tungpah hi. Lengla ana hau mahmah ua, ka tutna di le a ong kei phial hi.

Zansawt dan zil in, lenglate a kiam hulhul ua, kuamah om nawnlouh tak in, Manlun kiang nai ah ka va tusam hi. Gen di ka thei zoukei, ka tuah khakpatna ahihman in haksa ka sa mahmah hi. Paulou in ka ki-entuah zel ua, gen di theizaw sam omlou in ka kinuihsan maimah uhi. A tawp in zaw kei a pasal zaw deuh chi in, Man ka itna na hon sangsak ziak in ka kipaklua ka chi thei khongsam hi. Umang kei bang na hon it khak zenzen kei ka kipak zaw. A hon chih leh gen di ka thei nawn ta kei hi. Kihou zel, sawt simpi pi paulou a om zel ka huchih sung un zan dak 9 ana ging man a, singtang a dia zansawt mahmah ta ahihman in pai di’n ka kisa hi. Munlun in innkong tan hong kha a, Umang hon ngai taktak nate mo? Chi’n a hon dawng hi. Man itna ka neih tengteng kon piak ahi a, ka neih beh lai leh le nang adi ahi, chi’n ka dawn hi. Umang lawm leh vual pawlhna ah hong pilvang mahmah in aw. Kei leng nang a dia ginom tak in ka na om tawntung ding. Man nang chouh na hi ka lailung damna, selung liaplou in aw chi’n, mangpha kikhak in kong kikhenta uhi.

Bangmah lou kal in ka ki itna un khosung teng a zelzuak a, aneu alian a theilou omlou, lamdang salou le omlou. Khen khat in houh Manlun toh mo Mangpu a kingaih uh, Mangpu a maimai a di’n a pamaih khong achi uhi. Kei tagah bangmai silh-le-teen hoih leng nei zoulou toh Manlun nu leh pa ang sung a nuamsa ta akhosa ahihman in kei a dia pammaih sa ahi uhi. Khosung thu tang Manlun nu-le- pate’n leng ana za sam ahi ngei di ua, nikhat……….

Nikhat Manlun nu’n, Manlun toh meisak a itna thu gen a ka omlai un, Mang Manlun toh na omdan uh ka et-et chiang in a kingai mah na bang ua, huchi houh na hi uh hiam? Chi’n a hong dawng a, ken leng ”Nu” kingai mah ung e.. Manlun ka damsung a dia ka tel ahi ta. Na hon deihsak kei tak un zong kikhelta ahihman in Manlun toh zaw hon khen mahmah kei un aw !! Chi’n ka dawng hi. Paulou in sawt sim a om a, Mang naupang chik na hi lai ua, tua dan thil om thei mawk lou di ahihman in tawpsan ana sawm zaw le chin ahoih zaw di ka chi hon chi hi. Nu, ken Manlun ka itna hichi mawk a bei thei di ahi louh ziak in hehpih in hon theisiam mai un. Mang itna kichi zaw a mawk a bei thei hi kei mah e…. I neih i lam, i khosakdan le a kikhai lua a, Munlun zaw nou innsung a hong lut thei di vual ahi kei, huaiziak in haksa mah leh tu’n ka muh mahmah in Manlun kiang ah khenna bawl mai in, chi’n Manlun khen di’n a hon sawt tamai hi. Manlun in lah, “Umang, hon khen mahmah ken aw!! Chi’n kap kawm in a hon kawi tuntun mai hi. Lungsim ah bangmah a om thei nawn kei. Manlun khen di lah khovel a ka lungmuanna om sun ahihziak in haksa ka sa zel. Khen kei leng lah itna ziak a agentheih di lel ka hi zel a.

Manlun mitui ka nul sak a, Man hon taisanlou ding ka hi. Lungmuang in nuam in haksa leh sihna khen louh ngal khenlou dia l simthu chiam pellou ding ka hi. Bang teng hi leh ka na pai phot mai di aw? Kilungnuam sak in mo !! Chia pai dia ka kisak leh Manlun in, Umang bang dia hon taisan sawm na hia? Ken leng ka hon zui ding chi’n ka khut ah hon len ta mai hi. Man ngaklah ken nikhat ni chia  hon zui law di na hi ka chih leh, Manlun nu’n chikmah chia hon zui ken teh….. Manlun, na hiaipa innsung a le tazoulou na zuih sawm himhim bang hon nekpih di sa e… !! Zumlou maw ! chin Manlun a sam ah man in innsung lam ah a kailut hi.

Manlun nu hon hounate a dik himahleh naa ka sa petmah hi. Kei a di’n pai mailouh hih theih om nawnlou ahiman in, kei zakkhop in man mangpha in aw, kon ngai lua. Ka chi a innlam zuan in ka paisan ta hi. Inn ka tun in vangphat huai tak in kong ana kikalh kei zenzen a, innsung ah lut in ka lumsuak ngal hi. Lum mah leng imu thei di vual ka hi kei. Bang ziak a ka phulou di theizenpi a, Manlun kiang a ka itna va gen sese ka hi dia aw. Tu’n lah ka itna bei thei mawk di ahi nawn kei a, it na zaw a lamdang lua. Ka theisiam thei kei. Kei ka pian phung tual aniam vang in maw !! Ka ngaih paallai heisa bang ka loh louh mai ding. Piang vang tah hi na lawmlawm ing e.. Manlun anu’n bang aloh dia aw. Bang ziak a ka khut hon len a, kon zui di achih lai a, anu’n akaih kik lai lentang ngamlou ka tel lawmlawm a. Man hon ngaidam in aw..? Mailam hun khualna vang ahi. A khen chiang in ka kimohsa a, akhen chiang in lah Manlun toh kihoulim dan in ka lungsim ah bang lou teng ka ngaihtuah a, atawp in zaw ka imu thei khong sam hi.

Zingkal ka khangma kha a, ka thoh in 6am bang ana ging man hi. Thouphet innkong a ka pawt leh ka nu’n hon maitang kawk in, Mangpu zumlou mo? Bang kisa himhim e? Hehpih a innsung kong tansak lai thei siamlou mo? Na bang suan di na nei a mi tanu na hel a, mi lak teng a hon suminse gige di na hih leh tuni apan inn na taisan di ahi. Tu mahmah in le pawt in la hong kik nawn koh chi’n chiang in hon sat a, bawng huanluh hawl bang mai in innlum taisan di’n a hon hawl ta mai hi.

Ut leh utlouh in hawlpawt in ka om ta mai hi. Zotna di leh tunna di theilou in munkhat ah tu in, tangval piching himah leng kap in ka kap khe hohoo mai hi. Tua mun tan a le ka nu’n chiang toh hon delh lailai hi. Huchi in beidong kisa in ka nu han ah ka va pai a, Nu” aw na luakha bek in hong veh dih, na vontawi ka tan na lung a kim hiam? Nu tuni apan hiai mun taisan di ka hi a, ka omna lamlam ah hon makaih in aw. Na ban lenlou in zaw lamkhang tuankhial ding ka hi. Ka sihna mun ding koisan hiam ? ka thei kei, himahleh ka sihna mun di zuan in ka paita ding. “Man, boi, hon ngailua kei ve.. Mel kimulou zong itna khaubang hualsa tolhlou di’n na ginom in aw. Kimuh nawn mateng mangpha.”  Ka lung sim in Manlun mangpha ka khak a. Manohna mawng neilou in gamlak ah ka paisukta hi.

Lungsim mumal le neilou in ka mailam ka manoh zel a, achang in gamken, khaugui, linglak teng pal in bah in ka puk zel hi. Sun hun in ka dang hong tak a, phavang khuakhal lai ahihman in tui a vang mahmah hi. Tui duh gentaklouh nitak lam in ka gil hong kial a, tha teng bei in mukhat peuhpeuh ah ka lum zel hi. Koi lam tungta ka hiam? Chih leng theilou ka hihman in, peihlou sasaa in singkung khat ah kal in ka dak kualkual leh ka omna a kipan mual nih vel hal ah khua hi omtak khat ka galmuh a, khua ahi leh tuh nitak bek a kitawldam theih khak leh chi’n huailam zuan in kong kipankhe nawn ta hi.

Gim leh tawl, gilkial dangtak bah/solsam nung in ka galmuhna mun ka tung khongkhong hi. Ka kilamet mah bang in khua ana hi a, ka etdan in inn 15 kan pha di’n ka ginta kei hi. Inn ka tuah masakna pen ah ka lut a, kho hausa kua hi hiam? A inn uh koisan hi hiam chih ka van kan a, naupang khat in hausapa inn tan hong kha a, huchi in hausapa’n leng hon thei ngeilou ahihman in. Koi a hong kipan na hiam? Bang a kei apan na poimoh? Bang a kon panpih thei di om hiam? Hon gen in. A hon chi a, ken leng tua i simsa ka tan chinte ka gen a, tu zan bek na inn ah hon tawldam sak in chi’n ka ngen hi. Huchih tak in hausapa’n lenga lehlam en in a mittui nul hi awmtak in a hong om mawk a, lamdang sakna lianpi ka nei hi. Sawtlou nung in a hong kihei phei a, na min bang hi hiam? A hon chi a, ken len Mangpu ka hi, chi’n ka dawng nawn hi. A mai suah ka et chiang in thil saupi ngaihtuah nei hi leh kilawm in ka mu hi. Lamdang sa ka hihman in, Pu aw, bang a na ngaihtuah? Ka chih leh. Mang lungkham ken, ken hon enkol di ka hi. Nang tuah bangbang tuak ka na hisam a, neuchik ka hih apan nu-le-pa neilou in ka om a; ka papite bel in genthei tak mai a na khosa ka hi hi. Ka nupi’n hon bawl gentheihnate thuak zoulou in, ka nungak nu toh ka nau nu toh innsung a kipan ka na taikhia ua, ni bangzah hiam gamlak a ka khosak nung un, mailam khualna in tua ka tenna khua ka na sat hi. Ka zi in kum paisa in a hon omlouhsan a, tun ka tate alian pen in pasal anei khinta a, ama nuai a tanu khat leh tapa khat ka nei a, amau toh tutan hiai mun a na khosa lai ka hi uh. Gentheihna tuak kha loute’n mi gentheite hehpihdan a theihlouh ziak un, a gentheite’n gentheih semna tuak i na hi uh. Bang teng hi leh tuzan hiai ah om phot inla, zingkhua hong vak dia na inn, na lou di bang leh l ngaihtuah ding, a hon chi chu kei a dia kipahna bukim ahi mai hi. A khe bul ah kuun in kipahthu ka gen a, chikmah a kithei ngeilou himahle ung. Hinkho zatdan kituah khak ziak in, ka kingawngkawi ua ka kikahkhum tuak ta mai uhi. Kihou zou ann khong hon ne sak a, ka nek zoh in thu vantang kihoulimna sawt sim tak ka neih zoh un lum di’n ka kisa ua, kong lum ta uhi.

Gim mahmah ka hihman in, lumpan ka kisak leh ka na ihmu man hi. Zing khua hong vak a, hausa pu’n khosung a inn suan apa chiat samkhom in, ka tanchin ahilh a, amau toh khosa khom ding ka hihdante leng ahilh vek hi. A gen beh na ah, eibang ahi kei a, silh leh ten, um leh bel neihsa bangmah neilou ahiman in l kiphal dandan amah adi’n pekhawm leng a hoih ding, chi’n thu apuang a, khosung ah hon maingal sak mahmah hi. Ka ki-etkolna di’n sum leh pai, sih leh ten bangkim hon sai fel sak ua, ikua mah luah louh inn khat ah hon omsakta uhi. Ka sap theithei sam in inn sung khosakna di ngaihtuah in ka buai thei mahmah hi.

Hun awl ka neih chiang in ka lungsim a saupai thei mahmah a, ka it Manlun bang chik chiang in na mel mu ding ka hiam? Na sakmel etlawm ko’n muhkik ni chiang in singdang anglai zalkhin na hi mai mah diam? Mel kimu lou, tong kisang theilou zong sihtanpha adia tongchiam mualsuah di’n na omlai na hiam ? Na tongdam sang nuam lai veng. Tu’n lah koi kuam sawlbang hei ka hiam chih leng ka kithei nawn kei. Himahleh ka lungsim bel Manlun kiang ah omden thouthou hi. Lungsim ngaihtuahna mai himahleh akhenchiang in mtitui nul hun atam thei mahmah hi. Bang chi teng in om mah leng Manlun chu kei a di sa in ka koih a, lungnopna khat ka nei veve hi.

Hunte hong pai zel in buh lak hun a hong tung a, ken bel buh lak di neilou ka hihman in, a nei zou deuhte kiang ah kiloh in ka kuan zel a, nikhat in nitha Teng 10 zel a hon pia uhi. Nitak chiang bang in Kha a vak a lungleng in hunluite ngaihna alian deuhdeuh hi. Manlun toh khavak nuai a khenlou dia ka kichiam laite uh mitkha ah a hong kilang a, lunglen apuangsak diak hi. Tua bang hun ah lungleng vungvung a ka om chiang in Muana Ngaihte in a sak….

SOLKHA TANG AW SOLKHA LENMUAL KHUMTA IN.
VANG NGAIH KA SIAL LEN PUANBANG THAK E….
NGAIH IN KA SIANG TONG A CHIAM SIMTHU,
SOLKHA HONG TANG CHIANG AW A LANG….!!

chih teng ka sa tuantuan mai hi. Ka lungsim guktak ah Manlun muhkik nawnna di lampi zong in kuamah theihpih louh in ka na guk lungkham thei mahmah hi. Khosung a leng ka inntek mahmah sam ta a, nitak pawt nopna bang ka hau thei mahmah hi. I chihsa mahbang in mipau nuam ka hihman in lawm bang ka hau a, nuam ka sa mahmah hi.

Hunte hong pai zel in kumtawp lam ahi toh Chirstmas gim hong nam panpan ta a, lunglen apuangsak mahmah hi. Nasep tha-it luat omlou ahihman in, nikhat sa beng di’n ka kisa a, zing ann ne zou gamlak zuan in kong kuankheta hi. Gamla sim inn apan in 4km vel ka pai zoh nung in Numei panpihtu di sam a kikou ”aw” ka za hi. Gamlak ahih toh kho nupi khat khong singpua bang hiam tuak hi di’n ka gingta a, ”aw” ka zakna lam zuan in ka tai vengveng hi.

Sawtlou nung in ka tung a, maizen ka gingtak banglou tak in pasal nih in sual luih/ rape sawm a panpihtu sam ana hi maimah hi. Loh ngaihna theilou in ka thau van lam ah ka kap leh pasalte gel in hon en ua, a kin thei bang pen in a taimang uhi. Numei kua hi hiam chih thei ut in a omna mun ah ka va pai a, ka tei aw…. Ka it Manlun ana hi mawk a, lamdang ka sa mahmah hi. Manlun ahih tak in, a kin thei pen in ka mai ka dial puak in ka tuam a, nang kua na hiam? Kitheihmoh bawl in, Koi a hong kipan na hiam? Chin ka dong hi. Kei ka hih leh Manlun ka hi a, hiai apan kigamla lawlou khua khat a hong kipan ka hi, chi’n a hon dawng hi. Bang hih a gamlak vak na hiam? Bang zong na hiam? Chi’n ka dawng nawn hi. Muh ut khat ka nei a, huai muh kinem a ka hun awng teng a gamlak vakvak mai ka hi. Chi’n a hon dawng nawn a, bang ahiam na muh ut? Kon panpih thei diam? Ka chi nawn hi. Hun bangtan hiam paisa in ah tangval khat toh ka kingai ua, ka tangval pa mi genthei mahmah ahih ziak in, ka nu leh pa’n a hon deihsak louhziak un genthei tak mai in hinkhua ka na zang tou ua, huchih lai in ka tangval pa inn apan hawl pawt in a om a, tun koi a om a ! Damlai hia ! Si hia chih leng ka thei kei, himahleh, ka ngaihsutna ah gamlak khong a khosa di’n ka gingta a, amah muh kinem ka hi. Nang min bang hi hiam? Na hong panpih a ka kipaklua, chi’n a hon dawng hi. Ka min leng a hong dong hi. Kei ka hih le Lalboi ka hi, chin ka khem hi. A ziak bel kei adia a ginom na ka theih ut man ahi hi. Ulal kon chi di aw, himahleh na mel ka mu nuam, ka mi zong ka chih pa toh na ”aw” a kibang lua, hehpih in na mel n’on mu sak thei diam? Man hon thei siam mai in, natna ka neih ziak a, ka tuam ahi a, mawk phel theih ahi kei. Ulal hehpih in hon kimuhsak mai in, na ”aw” suah kei a di’n thilthak ahi kei. Chi’n a hon ngen tuntun mai hi. Ki-iim sawm mah leng ka ”aw” in ka hihna langsak thouthou ahihman in, ka maituamna ka phel a, Man hon en in, muh kinem a na zong na Umang kei ka hi, ka chi khe khong hi. Umang ei…. Na na dam mo? Bang dia tu tantan ki-imm na hia!! Chi’n hon angkawi a, a khitui aluang zungzung mai hi. Ka it mahmah ka angsung a kidiik hihiit chiang in zaw, ki pasal sak zou sam lou in kei leng ka kidiiksam hi.

Sawtsim tak a kikhem zaw di sam omlou in ka kikahkhum zoh nung un, singliim nuai ah ka tusuk uhi. Sawtpi kimuh louh nung a kimu ka hihman un ka kingai mahmah ua, nuam leng ka sa mahmah tuak uhi. Ka kimuhlouh sung ua leng ginom tak a om ka hih dante uh ka kihilh tuah ua, ka lunglen dan khong uh leh ka kingaih dante uh gen di a tam mahmah hi. Gen nop teng genkhin manlou in nii in hong tumsan ding a bat maimah ziak in, Manlun paikik nawn di’n ka sawl hi.

Himahleh, Manlun a kik ut kei a, Umang paikik dia nawn sawl lailai bang chi dan e ? Chi’n a heh dek zozen hi. Man paikik nawn dah mai in chih kei leng ka ut mahmah himahleh lem khinlou ahi, chi’n khem theih dandan in ka khem nung in leng a ut tuan mahmah louh ziak in, a itlou, a ngailou le kihilou hi ven chi in, innlam ah ka paipihta hi.

Inn lam ah ka paipih mawk hang in ka lungsim bel a nuam thei mahmah kei hi. A nu a pa’n bang lunggel anei di ua aw !! Gal kiguanphet ka suak dia aw, chih khong ka ngaihtuah zel hi. Bang teng hi leh, itna ziak in poisak ka nei kei zel hi. Sawt simpi ka paizoh nung un, khua ka tung ua, kei hon na kemtu hausapu ka pa tuk a ka ngaih ahihziak in amah kiang ka tunpih masa hi. Hausapu’n leng a hon na kipahpih mahmah a, nuam ka sa mahmah hi.

Lawmte’n moulopna, chih di hia bang pen chi di ahia? Singpi awm na khong a hon nei ua, lawmte a joker diak te bang in, tua singpi pen moulopna hilou in, Mangpu samat a lawmte’n ka kipahpih uh chih etsakna ahi, Sabeng a kuan a hichi bang sa mat di ahihleh, kei le zingchiah ka kuan pah di. Bang lou hiamhiam gen in nuam ka sak mahmah sung un zan ana sawt man a mangpha kikhak in kong kikhenta uhi. Phalbi zan eichouh lupna a votsa tak a lup khenkhon lai a puanpi neih chu anuam tel mai. Zingkhua vakpah mai ahi.haha.

Khua hong vak a Lawinu chi tamai ni toh sungte innlam ah thil omdan gen di thukimna kon la ua, ann nek zoh in kong kuankheta uhi. Lamipi ah ka ngaihtuah na bel hon kaikhen thouthou di un ka gingta a, ka lingu mahmah hi. Khua chu kong tung petmah ta ua, ka diip in ‘kum 6. . . kum 6. . . . .’ achi zotzot mai hi. Manlun te inn ah ka lut duldul ua, kisuanglah mel deuh in ka tanchin uh a nu leh pate ka hilh ta hi….11na di leh abei na di tomchik omlai.

Ka gintak bang lou tak in, Manlun nu leh pa ana siam mahmah ua, bang teng kikhelta hi ven. Nupa ki it dan siamtak in nong khosa di ua, tu leh ta tampi suang di’n Pathian in hon vualzawl hen, a hon na chi uh bang chu, ka kipahna genseng di ahi kei. Manlun nu leh pa kiang ah kipahthu ka gen a, Manlun leng kipaklua sam ahi ngei dia ngamkhat in hon bohphei a, hon kawi mawk hi. Ken leng kawi thuk sam ding ka chih leh ngamkhat in ka khanglou a, lupna alum a lu-kham kawi ka na hi maimah hi.

AW… KA ZALMANG TAK SIMTHU HI MAI LE CHIN ZAW MAW !! Chi kawm in ka thoukhia hi.

B……………….E……………..I………………….. T…………………..A…………….

©Siamsinna leh Vakiangbu