SULNUNG GAMDAI TANG ZOTA EE

By ~ Giakmawh Sumbawi

Writer’s Note : Mikhat tanchin mitheih dia kilawmlou himahleh ka khase lua mahmah ahihman in, mailam hun ah i minam i gam sung ah hiai bang thusia a om nonlohna di deihsakna toh mipi’n hon theihpih leh chih kon taklang hi.)

Ka neu tung apat kou Unau tengteng lak a Tapa duat pen, fel pen leh khel akhel, gilou mahmah khat leh khanvualte muhsit mahmah ban ah, lawmle vuallak a gualzou gige ka na hi kha hi. Ka nu-le-pate duat pen ka hih ziak in, milak hi’n kholak hileh ka gitlouh mah bang in, Nu-le-pate tapa suan/muan huai pen in ka na pang zel vanglak hi. Ka nu-le-pate hon duat luat ziak in kei chauh khovel a milian pen leh vual tungtuangpen di kisa in hun bangtan hiam ka na zangtou ta hi.

Huchia sikul kailai pek apat lawm le vualte thuaklah bek zong hilou in, kong khanglian deuhta a, guih theih khamtheih siatna thil bangkim kon zang theita zomah lai hi. A biktak a,”Zuu” ka na nakzat mahmah a, zu kham chiang bang in le, mi toh ka na kisual kha gige a, ka lawmte mi 8-9 ding khawng toh siatna lam ah ka na kithuhual khawm mahmah uh hi. Ka khosung ua mite muhdah, muhsit mahamh leh mite kihtak gimneih mahmah in ka om mai uhi. Naupang neu chikchik te bang in hon galmuh phet u lehle hon lau ua, ana kibu mang maimah uh hi.

Kholai a, zankim, zankhang, asun-azan chih omlou in ka “awng awng” kiko lum uaa-uaa leh misual michou gige mite lauh mahmah in ka lawmta teng un ka hun uh kon zang khawm hiaihiai ta uhi. Huchi’a siatna chikim leh khosung mite ettheih mawngmawng louh mite muhsit in ka hun uh kon zat nung un, mi Inn bang a khen chiang in ka va busim zel ua, ka sungkuante uh liausak gige in neilou sasa in ka nu ka pa milak, kholak ah zum le dai thuak a, thumna ngen in ka koih gige uh hi.

Vangsiat huaitak in nikhat ka khua ua concert hong om nawnta hi vaw, huai concert nitak a,lasiam tamtakte’n zaila hon awii hiahhiah mai ua, kou le ka lawmte toh ka ngaihnat la te uh hon sak chiang un, kou bek a mi kisa in kiliansak deuhtak in ka awng khum zuazua mai ua, mipi lak a kilawm hetlou a ka omlai un, a concert hall gate a duty police te’n hon khou ua, a chih leh kou le zaktaklou, potkhia uah?? hon chi un chin kou le hehgop ung a, thangpai lua ung a, police te nasan sisan naisan luang in mulkimna beitak in kon bawlsia gawpta uh.

Khosung a dia nawngkai mahmah bangmah manlouh leh nu le pa sulunggim gige ka hihziak un, kei ziak a ka nu le pa mite mai a, thumna ngaihdam ngen a, sum le paii neilou sasa in ngaihdam ngen a, ka nu le pate milak ah va minsia gige leh liausak gige ka hih chiang un a phattuamna a om theihkhak leh chi a, “Sepaih” pang di’n hon khum sawmta hial mai uh hi. Huchi’n phattuam ngaihna ahihleh chia ka lawmpa khat, ka neu lawm it deuh khat toh sepaih pan di ka kilawp mahmah vanglak uh hi.

Hunte hong paihat mahmah a,sepaih lut din ka it mahmah ka lawmpa khat toh ka kisata uh hi. Inn pawtsan di ni hong tung petmahta a, Meltheih, Tanau, sungkuan “U -e-Nau” “Beh-le-Phung” teng in Ann hon nekpih ua, ka kuankhiak di uh nitak bang chu…kahtha, khasiat tha bang suakgawp, mihangsan pasalpha himahle ung, paikhiat di taktak chiah, hon it hon ngaina deuh khenkhat in hon kah ngutngut uh a, hon mittui luan ngutngut mawk un chin, pasal kihi na a kidekzou nawnta lou, kou le “kap suk ek-ek mai” bang chik chiah “Nu-le-Pa, 
U-le-nau, Veng-le-pam, khua-le-tui toh i kimukik diam maw!!

Tua damtak a kikhen a, bang chikchiah cidam a, it leh ngaihteng toh kimukik di chih i ngaihtuah khak chiah, mailam hun di ei geltheih hilou a, singnuai gammual ah, thauvui thautang toh si kha zenzen leng, i guh i taang nasan Nu-le-pa, u-le-naute’n mukhalou a, gamlak a va si di maw ! Ahihkeileh dam a inn tunkik leh dam a kuakua in hon na vaidawn dia ? Kuakua in hon na mualliam san di chih khawng i ngaihtuah khaksam chiang a, pasalpha himahleng kidek zou nawnlou in kikap kha ek-ek maimah hi vaw.

Lungzuan sial zatam teng toh ka hun uh hong bei nawnta a, sepaih lut di’n ka kuan petmahta uh hi. (tom gen zualle) Ka khua pan ua Gari a ninih vel ka pai nung un chu, khuapi lam ka tungta ua, ka tunna di, ka mapanna di khua uh ka tungta uh hi. Munkhat “HOTEL” lian mahmah a,ka “Bag”uh nga in ka makai pa un ann hon nekpih bang chu….lim alim, sameh chi tuamtuam leh anteh chi tuamtuam hon luikhe pah phengphang un chin huchi gige di’n kinem zomah ung e.

Innlam ah hiai bang a mehlim kinezoulou ahihziak in, ka lawmpa toh ki-en gugu ung a, a guk in kisik phei zauhzauh ung a,”Lawm hiai dan mehlim i ne kha maw…I hampha lua” chi’n a guk in ka ki-en en ua ka nuinui zawzen ua, ka gil kawnggakna bang le phelkol zawzen ung a,hampha ka kisa petmah uhi. Kum tam nailou ka hihman un omna pepeuh a hiai bang a mehlim ne kha gige di kisa, kinem mahmah ung a, himahleh ka lut taktak un chu..ann le kikham ngeilou, ihmut kal mang (dream) lam nasan bang in le, inn a “Tunnu huansa” va kiluh gige veh aw…khasiat huai lua tel.

Zahmawh <Sexy> lampang himahleh Sepaih kitel thu tawm hon gen zual mawk leng, “chi dam maw! chi damlou hon et-et na ua….vuaktang pingpeng a, nungak melhoih iplah huai nounou tamtakte vuaktang mai ah hon omsak mawk bang uh chu….i va khoihkhak ngeilouh thuak hak petmah ee….Pasal chidam ana kihi khasam in chin..heheheheehe..! Huchidan teng zohtak chiang in,sepaih dia muanhuai mahmah kihita sam in chin, training kha (month) bangzah hiam khit nung in ka zouta uh. Training zawh khit chiang in, ka lawm-itpen ahi ka kithuahpih, ka inn pan ua ka potkhiakpih pa toh gam tuam ah kikhen di chih thu ka zata uh hi. Ka lawmpa toh kikhen utlou ung a, makaite’n hon dot leh UNAU ka hi uh! i chi di aw, chia thuguk ka kipiata uh hi.

Ka ngaituahna bang un ka lawmpa toh muntuam tuak ah hon khen sawm uh ana hitakpi. Kou le, kou gel Unau ka hi uh ka kikhenzou het kei di uh, ka chih ua leh, Ahahaii…ka choh lua uh..ka lawmpa toh Unau na hih ua leh gamlapi ah kikhen ngai di hon chi zomah uhi…ash !! Khelkik theih lah hinawn talou, gamthuk tuak ah hon khen tamai uhi. Ka lawmpa toh kikah ngutngut maimah ung, banah “hotel” a ka ann nek lai uh a bangnawnta kei, ann nasan gina a le kine kha nawn kei. A chang in khat veivei ka kimu zel uhi.

Bangtan hiam khualam a gamtat bang in gamsung ka kuan kei nak ua leh “zuu le sa ne in , khalawh na san kham zoulou in ka om hi ! Niikten, puansilh sepaih uniform te, a hunhun a hon piak chiang bang un leng, kei a athak ka ngahte zuak in zuu nekna’n ka nei a, a lui sia nipnepte ka zang lel hi. A changchang in sepaih sung thukhamte ka zuihzawhlouh chiang bang in, ka sir te un hon zep gawp bang le ka thuak zel, sapte hon zep dan bang chu… chik mah hun in mangngilh ngei nawn di hi kei. A theisa tampi i om di.

Huchia zu le sa gamtat hoihlohna toh ka kidim lai in i biak Pathian vualzawlna ka na tangta a, huai dante zaw ka zang nawn het kei. Khamtheih, guihtheih chi tuamtuam te ka tawpsan theita. Ka inn a ka tanaute ka nu ka pate a na kipak petmah uhi. Khamtheih chi tuamtuam ka tawpsan nung in ‘hong chiah in’ chi in hon samsam ua, himahleh ei deih thu a ut bangbang a va chiah theih hi kei.

Nikhat ka gam kuanna ua singnuai mite dou di’n ka pai ua, gamgi zul kou gam lam ah, singnuaimi (helt’en) “BENG” <KA NI> hon huan uh hi vaw… Luiguam khat ah tawldam kawm leh tuidawn dia ka om laitak un, ka sir pa un tui a va dipdek leh, singnuaimite khamtheih huan na/a sawpna uh “BENG” ka ni tui ahi…chih nin henhun a, hiai saklam ah KANI huan uh ahi chia hon theikhiata. Kou le va buluh dia kisata, zankhat ka pai nung un, a omna santak un theilou ung a, gamlak loutul buklui sia nipnep khat ka va bel zual uh hi.

Huai buk a khuam zawltung ah, nahpathem a kitun ningniang khat om in chin, ken le maksa sim ing a, ka va khoih dek leh ka sir pa’n ka awm a hon na manphei pah a, hon beng in chin, ka thangpaih dan chu, ka sir pa thau toh kap dia ngim khinta ka hi. Himahleh sihna pan Pathian in hon kem lai ahi. Huai nahpateh a tuam thilthel pen kha! singnuaimite “BOMB”kam ana hi zen ve le. Huai nahteh a kitun ka khoihdek pen ka sir pa’n hon na mumanlou hileh ka vek sisip un huai mun ah pulsih mang siang ding ka hi uh.

Ka khawlna buk uh potkhiaksanta ung a, bangtan hiam ka pai nung un, ka miluhna di mun uh ka tungta ua, kou le..dan om bang in va zial pah. Va khuut pah phangphang ung a, amau le theikhollou ahi ngei di ua taizak mang ua, a van teng uh nusia ua, amatman uh khat chiat toh taikhevek uh hi. A nusiatte uh zaw..a um-le bel puanza hoih nono, ka lawmte’n van hoih pipi tammante la uh a, ken chu….ka ann nek chiang ua sikkeu neilou ing a, sikkeu khat ka la topmai sam ve le. Ka ngaih tuahtuah chiah ken le van hoihte tampipi ana la tei mai leng zaw…chia ka nuih ek-ek hun bang le a om mai ve.

Kum li (4) ka omkhit nung un ka lawmpa kipekhia a, jail kum khat <1> tang in innlam a chiah sakta uhi. Kei leng ka nu a chi naa, damlou hon chiahsak un! ka chih leh chiahsak chih malak a, ka taisim di lau uh a, jail ah hon khum zomah lai uhi. Hun bangtan hiam om muangtak in ka omkhit nung in, kei le ka sepaih pan na pan taisim ing a, himahleh “gam, tawng apat in, khuapi zuatna di passport lou in mi maimai gari kituang theilou ahi a, kumpi gari kumpi gari lou lah mimal a,huai gam tawng pekpan in mimal gari ah om kei. Kumpi gari tuan theihna dia IC lah neilou, ban ah kumpi’n hon mankik leh gotmun sangpen hon pia di ua,damsung suangkulh taang dia, ann le tui zong ne kha lou dia, hun lou phatlou a sihsuk top mai ka hi ta di.

Kumpi gari tuan theihna dia mihai kineih khem ngaita, lungsim navak giauguau a mihai kineih bang tuh, a nuam het kei e. Mite’n bangmah a hon mulou banah i gei/kiang nasan kuaman hon neh utlou,,hahahaha. Aaa! utleh, ka gam ka tunkik nak leh poikei…chi’n mihai kineihna zaw kon gen dahmai d,i a zum huaina tam lua. hahahahaha. Mihai kineih khem a bangmah sum senglou a, bangtan hiam ka paikhiat nung in “ZOKHUA PI”ka tungta a, huai mun ka tun tak in aw…lungsim na vak petmah. Vangam tungkhin a bang maimah ta ve le.

Hun sawtlou in ka pian na “Vangkhua ZOGAM nuam” ka tungta a,Tun-le-zua, lia-le-tang, chiin-le-tua, I it leh ngaih teng in hon na vaidawn sosouh uh a, pahna luankhi nul in nuam ka sa petmah ta uh hi. Ka lawmpa bang toh ka kikah ek-ek zel ua, a khen chiang in ka tangthu uh sut zelzel ung a, nuamsa petmah ung. Huchia hun zat nuamtak a ka omlai un vangsiat huaitak in hon hektu khat ana om zozen sam a, huai hon hek tu zaw…ki-awi petmah . Bang hazatna hon nei mawk ei diam! Tun leh zua ciin-le-tuai toh hon khenchip ut lawmlawm ei diam ah…beh-le-phung, u-le-nau, veng-le-pam in le awi het kei.

Ka khua ua jial ah hon koih ua, himahleh vangphat huaitak in Pathian ven na jiak in, u-le-nau, veng-le-pam, beh-le-phung mah in hon panpih mahmah uh a, ka khua ua jail pan suakta kik thouthou ung. Huai hon hektute innkuan ka dam sung in ka mangngilh sawm di.

Lungmuang tak leh omnuam tak in ka hunte ka na zangtou ta a, hunte hong pai hat mahmah in, ngaihzawng bang le ka na neita thethup a, ka ngaihzawngnu min ahihleh #SenBoih ahi a, khosak dan nuamsa petmah uh ahi. A pa cu officer ahihziak in veng-le-pamte neih-le-lam a eng tuan kei uhi. Himahleh Senboih cu kei a din a hon phal het kei uhi. A nu-le-pate’n hon deihsak kei mah leh kou tegel cu, ka ki-itna uh a lian dedeuh mai a, kum khat val ka kingaih nung un, Senboih nu-le-pate’n hon deihsak kei mahleh, Senboih chu ka itpen leh hon itpen ahihziak in ka gu ek maita. Lou lam ah zan nih vel di taipih kibukpih ing a, a bang hileh huchia gamlak loulam a va om-om di le thil hi theilou khat ahih chiang in chi-in, inn lam ka chiah pih nawnta hi. Inn lam ka tunnung un Senboih nu-le-pate’n le hon khenkhia ngamnawn tuan samlou uh ahi. Himahleh kou nupa kal siatna di ngenngen a na ngaihtuah gige uhi.

Nikhat zankim laitak in mel theih ngeilouh pasal bangzah hiam in ka inn uh hon busim mawk uh a, kong hon sawm keimah le ung baang teng khensia dia ging lum dungdung in chin ken le ka kong uh ka va hong a, huai pasal bangzah hiam in ka innsung ua pat hon pikhe mawk uh a, khonawl lam ah hon vuakkhit nung un, hichi’n thu hon gen uh a, “tua na zi @Senboih nu-le-pate hon deihsaklouh hi a, bangziak a nang thuzoh a galmat samat a manmawk na hi hiam?” maban ah @Senboih toh na kiten lai ua leh na maban a lauh thawng huai mahmah ding”hon chih khit nung un ka inn hon zuansakta uh a, ka inn uh ka tuntak in ka zi-it @Senboih, ana om het kei. A nu-le-pa lakkhiat ahi. Hichi’n lungzuan dahna khitui toh bu-al khuang in taikhua hon val nawnta hi.

Nibang zah hiam leh khakhat paidekta hi vaw, Senboih a sulnung ka zuihzuih, ka zonzon hang in muhphak na ah a om nawn ta kei. Nikhat hon hilh ut peuh mah diam ! chi’a Senboih Ni kiang ah, “ka it ka zi omna koi teng hiam?” chi a ka dot leh hon hilhta petmah a, na kinem pha nawn kei di ee” a khua ua “Tuisialjang’ah anu leh pate deihsak toh kiteng ding ahi chi’n hon hilh khit phet in, “ash ! a si ka hia, a hinglai mah ka hia? ” chih nasan ka kithei kei. Ka laigui hon kuai, ka laidip teng bang hawm in, ka selung khimbang a jing, Zing nisuak mawh ding a bang maimah.

Bangteng hileh ka zi in hon it hon ngai petmah hi a, tua khakhat paipan lellel in pasal a nei naikei himhim di, chih ngaihtuah ing a, @Senboih la di’n “Tuisialjang’ zuan di’n kong kisa ta hi. TUISIALJANG ka tun chiang in meltheih tanau omna khua lah hilou, kua kiah zintung mawk ding ka hiam? chih ka ngaihtuah kawmkawm in ka “BEH” te uh ana om hiam chi’n ka gari tuanpihte khat ka dot leh, ka Behte omna le ka zintunna di mun man hon hilh hi. “TUISIALJANG” a ka BEH te inn ah ka tung a, nuam tak in hon na vaidawn uh hi. Ka hun ka vai ding teng ka genkhit nung in ka behte’n hon panpih ut petmah uhi.

Huchi dan thil om theilou ahi, hon mawk simmawh ua leh I BEH teng in i mawk om tuan kei di, hon chi uh a, ka beh teng un ka hun le vai di uh ka sukfel khit nung un Senboih te omna ah ka va hoh leh, Senboih in chu pasal ana nei nai het kei. Hon na kahkhum ngutngut in a, hon ngongkawi a, ka nih un ka kap ek-ek mai uhi. Si le hing kimu bang in pahna khitui in hon tumta maimah hi.

Ka it in hon it mahmah Senboih toh ki-it kingai tawk mah le ung, Sian lemgel loh himai lou di hia! huchi hun tomchik ka kithuah sung un, “Police” te’n hon delhpah ngal ua, bangziak a hi diam? “Ka sungh khialte’n Galkap taisim chia police te kiah hon na hek uh ahi a, a tanu uh Senboih toh hon na deihsak kei mah le uh ka hin na nasan taan dia damsung suangkulh tang din hon hek lawmlawm tel uhi. Ka damsung in ka mangngilh sawm di, ka khaselua mahmah.

Police te’n khopi lam hon pua naikei ua, sepaihte khut sung ah hon pekhe nailou uh ahihman in,”Ka sungh khialte khua “TUISIALJANG” ah bangtan hiam ka om a, huai ka om sung in nna hon semsak uh a, lei khawng hon tousak ua, kei hon ching/veng dia police te mi thum ♥> om un chin, ka leitoh kawmkawm in bang ngaihtuah ka hiam, chih leh “Tua hon mankhe taktak ta uh hi a, gamthuk lam hon puasuk le uh, damsung suangkulh tang di ka hi a, sithunam zeen a, nna semsem ding, ann lim tuilim le hon pelou zomah ding ua, banah vuak-le-satgawp thuak di ing a, hunlou phatlou pi a, nu-le-pa toh kimu khalou a, si di ka hih chiang in, ka sih leh ka sih, ka dam leh ka dam ! chi’n kei hon ching/veng mi thumte ka leitawhna tupi toh ka zial theih bangbang in ka zialgop a, “bang chih ka diam chih zaw genngam non ta khang ee. . . Delh chu hon delh thei nawn kei uh.

Mimal hon mute’n hon hehpih in hon panpih zaw uh ahihman in ka kikhihna khaute hon suutkhaiksak ua, kin akin in taimang vengveng in, i gam khengkhia in, tu mahmah in bangmah dang ngaihtuah nawn ken la, taimang vengveng in, gamdang lam ah chi’a hon sawl ua, kei le kin akin a kihemkhepah vengveng ing a, sun nga <5> leh zan nga <5> ann ngawl in theihlouh gammang tulsing bel in tulvuah luangnuai zansawt daidam, gentheihna chiteng thuak in gamsate toh singgah/theigah/haigah/chi teng, ka kituh zungzung maimah hi.

Huai gamlak a singnuai gammual a laisung gilkial laikuang sawk di neilou a theigah/haigah/singgah nam chi tuamtuam kei hon nekkhiattu ahi. Gamsa ganhing zusa/vasate tung ah ka kipak petmah. Gamsate’n a duh uh singgah chi tuamtuam te a nek laitak un ka va phawng khia a, “PU AW” nang ne in? hon chi mah a bang ua, hon lensan, hon taisan duamduam geuh uh a, a lenkhiat, a taikhiat khit chiang un, hon nutsiatte uh ken ne ing a, huchi’n mitvak in, tha nei in, ka taina di mun ka zuan thei hi. Mizogam ah tanau meltheihte kiang ah ka tun nitak in zaw gen masak pen di le thudang ah om kei. Ka kap top mai. Ka khasia lua mahmah.

Ka hun ka vai dan teng tanau mi nampih meltheihte kiang ah ka genkhit nung in hon limbawl mahmah ua, MI NAM PIHTE’N HON IT PETMAH UH. KA KIPAK. . . Himahleh bitna di om tuanlou. Huchia om-om a thusia bang hiam in hon naihkhak di lau ing a, kei le Mizogam apat in, Manipur lam ah ka tai nawn vengveng a, tulel in “UNAU NAGALAND gam KOHIMA khuapi ah kei hon it tu leh kei hon deihsaktu ahi hon khen nawnlou ding a, ka ittak ka sunghte hon deihsak a tanu ka zi-it toh nuamtak in khosa lellel ta ung ee.

Ka sungkhialte leh ka zi-it khialh kei hon musittu kuapeuh ana damsawt hen. Amau hon deih kei mah le uh! Kei a dia’ Sian lemgel sa ahi, hon deihsaktu ana om veve.

*KIPAK ING E.

Writer’s note: Hon ngainatu leh hon simsaktu kuapeuh na tung uah kipahthu sangtak in kon gen. Taklang lou di ka chih himahleh ka khase lua mahmah ahihman in mailam hun ah hiai bang thilsia a minam sung leh i gam sung ah a om nawnlouhna di diehna toh mipi’n hon theihpih leh chih kon pulak ahi.

* Laimal gelhkhelh khak a om leh ana zuun siamsak mai un.

LUNGDAM MAHMAH EE*

©Siamsinna leh Vakiangbu

Comments

Popular posts from this blog

PATHAWI HIMAHLENG!!

PALLAI NITE

NATNA LAUHUAI COVID APAN PIANTHAKNA