ZAWL-ZONG
By ~ Kei’min Pau Ngaihte
Zawl-Zong kichi THE (ganhing neu) khat
ahi a, lianlou, khuttal mai chia khawng lel ahi hi. The toh kibang in
kha nei ua,lengthei uhi. Ahihziak in the pen ham zoizoi in thawm nei
mahleh Zawl-zong pen a ham ging lam kitheilou hi. The pen singhiang leh
singnah peuh ah bawm ua, zawl-zong ahihleh singkung lian huntawk khat ah
dingtan khawng a sang in a hon in bawm tiltel uhi. Singkung chikhat kia
a bawm nuam,khat peuh a bawm lou uh ahihman in a singkungte pen
Zawl-zong kung/sing kichi hi. Mual dung leh tang tung lam ah kimu
khollou ua,luikuam leh mun daam (liap leh vot) ah kimu tangpi uhi.
Zawl-zong toh kisai in Upate’gendan leh
gintak dan ana nei ua,tua toh tulai khovel vai genkak sawm i hi hi.
Khangluite’n gendan in hiai Zawl-zongte pen mihon lak a i khahkhiak leh i
nungak/tangval deihtaak pen va boh geih chi uhi. Tua minu/mipa a boh
khak penpen toh leng kingai in kiteng kha nuam uh,peuh chi uhi. Atak hia
zuau chih pen genchet theih hikei mahleh a gen uh tuh gensa a hi
peuhmah phot hi. Zi-le-pasal zonna taktak di’n bel ahih uh gintak huai
lou hi.Ken leng experiment ka bawl khak hetlouh ziak in ka theihna hiai
tan ahi.
Zawl chih pen a mun leh mi dungzui in a
zatdan leng tuam thei hi. Indongta a zawl a kimatna, khua khat leh khua
khat a om tuak (kitanau bawl a zintun nopna dia) zawl a kimatna khawng
ahi hi. Hiai ah ZAWL i zat pen lawm genna hithou mahleh nungak-tangval
kal a kizawl ngaihna pen genna ahi zaw.
Tulai khovel ah Zawl-zong khah method
kuamah in zang nawn di un a taksan huaikei. Himahleh khovel khantouh
dungzui in banglam hiam ah zawl-zon dan tuamtuam om tou thou a diam chih
theih leh kilawm ka sa hi. Tuma hun kum 40/50 paita lak vel apat in
tangval in a nungak deih pen kiang LAITHON zang in a itna thu genta hi.
Hiai laithon tungtawn a zawl-zon dan in hun sawt kuamtak, hiai a gelhpa a
pian nung dong i lak uah mun a luah hi. Huchi’n,hun hong pai zel in
telephone i gam ah hong lut a,tua zoh in mobile phone in theihlouh kal
in aneu-alian hon pumtuam man hi.
Khovel hong khang dungzui in khat-le-khat
kithuzakna nuam tuan mahmah a, a phattuamna lam a tam zahzah in a
zangkhialte’ adi’n a siatna leng a tam hi. Mobile hong lut a,message
pack hong om in, kuapeuh in kithuzak tuah olsam kisa in nuam kisa chiat
hi. Tangval in nungak hoih a sak te houpih nuam taleh, a phone number
neih ding lampi zong masa pen hi. Tua dan mah in nungak in leng a hih
thou. Kihou, ki-message in mobile phone tungtawn in tulai tuailaite zawl
i kizong tuah kheukhou uhi. Khantouhna in hon behlap in tulai diak diak
in social networking site tuamtuam facebook, twitter leh adang dang in
hon pei nawn hi.
Whatsapp, messenger, nimbuzz, line leh
adangte’n leng zawl-zonna ah tuailaite hon makaih mahmah chi leng zuau
lua hi di’n ka gingta kei. Facebook ah i limlakte uh i upload ua,
kuapeuh in a muh theih di un i koih uhi. I limlak koihte uapat i mizia
ding uh bangtan hiam gen theih mawk hi. Tua ziak in, khovel sia i chih
pen a sung a teng mite i siat ziak uh hi lim inchin, i limlakte apat
mite’ ngapthoh leh “easy” dia koih in i om hia chih kivel tuak ka sa hi.
Mite’ muhnop leh kipahpih di zong a lim upload tuailai leh khangthakte i
hihman un social net working site-te tulai Zawl-Zong i chilou thei kei.
Whatsapp ngial bang kizen mahmah, limlak, video, sound, voice record
leh message kikhak pah theih tawmtawm hi. A zangkhial i chi diam, a zang
manpha te’n facebook tungtawn in zawl thak muhloh ua, khat mai a
lungkim lou in message ngaihzawng, facebook ngaihzawng chi in min
tuamtuam pusak zomah uhi. Limlak kia mu a kingai chih mahtak kingai
kuitung a tam kei ua, a tak a hong kimuh hial chiang un lungtung lou i
kikhen kik chih bangzah hiam ka theih a om hi. Nungak-tangvalte kia gen i
hikei a, koppih neisate nangawn leng i kisum tuankei ua, nupa khenkhat a
di’n kinakna, kiselna leh kikhenna tanpha a tun hi.
Hichi vingveng khovel a teng i hihna uah,
tuailai zawl-zong lai leh zong musate’n leng a zong ding dan diktak in
kizong le hang chi in i kingen hi. Tua pen bel Siamtu Pathian dong kawm a
zawl-zonna ahi. Kei leng a pilvang pen ka hikei a, a thei pen ka hi sam
kei. A zangkhial pawl ah ka tel hia chih pen kei mohpuak ahi a, ua
mahbang in TULAI ZAWL-ZONG te zatdik leh zatkhelh pen nang’ mohpuak ahi.
Khat in i zatkhelh chiang in mimal kia minsiatna hon tun kei a, insung
mite kholak a ui ek-khu bang in i koih kha thei a, i minam pihte namdang
lak ah maizum in i koih thei gige hi.
©Siamsinna leh Vakiangbu
Comments
Post a Comment