HIJRA

By : Vz Vualnam Ospa

Writer's Note : Sim mah dih uale...

Singtang a khanglian a kumkhat a Lamka khatvei khawng lel phakhate’ dia Delhi zin ding chih tuh thil namai ahikei. Singtang ah ka khanglian a, khosakna haksatziak in ka khua ua pawl giat ka zoh in abaan kaina ding lah ka khua ua om nawnlou ahihman in skul kai ka tawp a, ka nu-le-pa loukhoh ka huh hi. Ka naute nih ahihleh akai teitei uh deih in ka khua ua azoh un Lamka ah ka koih uhi. Ka paneu solkal a sepna liankuam nei in Delhi ah a om hi. Amah hun awl zing dia innlam ahong pai chiang in van ahon puakzel a, huaiching in ala ding in Lamka ka hohzel hi. Tu in amau inn ngak a va om ding in ahon deih ua, bangtan hiam tuh Delhi tualpi a va om tadih ding ka hi ding hi.

Zin hun ding ahong tungta a, ka zuih ding pa toh Lamka a kisutuah in Gwahati zuan in bus in ka kipankhia uhi. Lamka peel dia ka kisak uleh thawmhau luatna khat in ahon tuam a, nuam ka sa hetkei hi. Phaipi ka hong tungsuk ua , kei ding in tuh a thupi law pah hi. Hucia taizel achikkal a ihmukha ka hiam ah ka khanloh in khomial nuai a tai vungvung ka na hi uhi. Ka bus uh khawllou a taitai mah ahihchiang in Gwahati ka tung pah uhi.

Rail khawlmun ka hong luut utuh a thupidan tel ! Rail hon haam vouvou chiang bang in ka chimul athou thei sungsung hi. ‘Hiah ana om zual in,’ chi in ka lawmpa’n munkhat ah van toh ahon nawsia a, ami’ tam nuainuai toh ka guuk patauhsim mahmah hi. A hong kiikpah vanglak a, ‘Paam a pen di ahi,’ chi in ahon gaalkahpih hi.

Rail sung ka luut ua, kei bel ka hi heuhau simpian hi. Van khawng ka lepzoh un a lupna sawntung kei dia hon kawkmuh ah ka kal a, ka tawldam hi. Sawtlou ka lup nung in ka kumkhia a, anuai ah ka vatu hi. Tohlet a daak in mi’gam-mi’lei ka en a, ka kipatna tanggam toh ka tehkaak nilouh hi. Huchia ka taizel lai un theihlouhkal in ka ihmukha hi.

Khut kibeng ging ka mangzaak toh kiton in ka phei ahong kizuut a, thakhat in ka khanglou guih hi. Ka mit ka hahleh ka ma ah pasal numei siam a kisiam, a nawi bang bawl el-al khat ana ding a, maitai selsal in vaipau in ahon houhpih a, ka biang peuh ahon eusak hi. A dang khat in ka ma ua tu pasal khat ahoupih hi. Bangthu-bangla hita hiam chia patau leh lauh thuah a ka om lai in ka lawmpa’n teng sawm apia a, paikhe dia sawl ahi ngei a, bangbang hiam gen in apaikhia hi. Kipahthu ahi peuhmah ding.

A khonung a bangthu-bangla hipeuh hiam, kuate hi uhiam, banghang a hichia kisiamsia uhiam chih ka kan hi. Hijra te ahi uh chih hilh in ka om a, a tungtang uh leng hilh in ka om a, lamdang ka sa mahmah a, ka ngaihsunkha nilouh hi.

Taksa pen pasal taksa hingal a, lungsim pen numei a vaneih ding tuh thil buaihuaipi ahi ngut ding hi. Huchia a taksa ua a hihna uh nawlkhin a alungsim ua hi a akitheihna uh pomzaw a, a taksa uh leng tua toh kituak ding a kheek tang hilhialte Pathiante’n bang dinmun ah akoih ding ua aw? Tua bang a kikokalhna lah amau khutsuak mah hi ding in a gintakhuai a. A taksa ua ahihna uh ngaineu a, a lungsim a hi a akitheihna uh apomzawk ziak un siamlouh atan ding uam? Khenchiang in Pathiante leng nuihzaat huaipi ahi uhi. Mite’ mai ah lampi kilawmtak asial ua, peel ding in a lam-en uhi.

Pathiante’n zaw a ut-ut uh lohta ve uh. Ei vasaiphaak ahikei. Ei mihingte’n tua bang mite bang i loh a chih a poimoh hi. En leng i iplah in siamlouh i tan mai ding uh adiam? Ahihkaleh a dinmun uh theihsiampih in i lainat ding uh ahi diam? Tu a ka kipasal sak mahmah na lungsim ka put kei deihtelna hia ? Pasal’ taksa nei a, pasal’ lungput ka neih kei’ deihtelna hia ? Hi in ka theikei hial. Amaute bang a taksa a pasal hi a, lungput a numei a ana piantheih ahihlai a deihtel thei hetlou hinapi a huchi bang a pian khaaklouh tuh hamphat kisak in a om mahmah hi. Kei deihtel ziak a pumpi leh lungput kituak ka neih ahihlouh bang in amau leng adeihtelna ua taksa leh lungput kikolh nei ahikei uh chih ka pomsak hi. Tua ka pomna in amaute ka iplah ding leh siamlouh ka tan ding ahon daal hi. Huaiziak in ahehpih huaina uh thei in panpih theihlouh tawp in leng puakgik gotlouh tuh thilhoih ahi ka chi hi.

Ahihleh hiai bangte lawi ei lak a banghang a omlou uh ahia leh ? A omlouh himhim ziak hia ? Sahkhua in siamlouh atan ziak hia ? Khotang in apomlouhziak hia ? I tawndan uh (society) a naupan lai ziak a hong piangkhe nailou hia ? A hun in hon phak nailouh ziak hia ? Tua teng hang a a-om sunsunte leng alangtang a omkhe ngamlou uh hi hiam ?

Asun-azan a ka tai nung un Delhi ka tungkhong ua, rail khawlmun ah ka tonpihpa’ lawmte’ khat in ahong dawn hi. Ka tonpihpa’n pulaakna ahon bawl a, ‘Hiai Chinpu ahi,’ chi in ka min mipa ahilh a, chibai ka kibuklai un, ‘Amah Lawrance ahi,’ achi hi. ‘Lawlens e ?’ ka chi a, ka Lamzang lei in lou theilousim lampang ahi. Skul kailai a sappau sinna bu a DH Lawlens chih bang phawkkhiat in a om hi. A mel leh kampau lah Zomi hive’n, a min lah sapmin hive’n, chia banghang a pawlkhatte’n namdang leh hamdangte’ min khawng hichi deih khemkhem uhiam chih ka ngaihsut lai in rail sung a ka tuah Hijra-te ka lungsim ah ahong luut hi. Huai in hichi bang mite pomtheihna ahon pe leuleu hi. Rail sung a Hijra-te ana tuakkhalou a, a dinmun uh ana suilou hileng hichi bang a namdang-hamdang min deihte leng theihsiamna ka nei theikei kha ding hi. Huaiziak in tua bang min pute tuh a dinmun uh theihsiam pih a, lainat ding hizawta uh e ka chithei nawn leuleu hi.

Huchia Delhi tualpi a sawtkuam ka om nung in eilawi lak a a langtang a taksa a Hijra (biological Hijra) i omlouh hang un tawndan a Hijra (cultural Hijra) i tam mahmah heek-huuk uh chih ka mukhia hi. Bukim louhna khovel a om mah i hi a, tua bang a piangsual chihkhawng tuh a om ding him leng ahimah hi.
©Siamsinna leh Vakiangbu

Comments

Popular posts from this blog

PATHAWI HIMAHLENG!!

PALLAI NITE

NATNA LAUHUAI COVID APAN PIANTHAKNA