KAWLLAK KENSIA-SILPAK

By: MàSåñg LèìVåñg 
~ Vangngaih Special

Thu-leh-laphuahtawm pumlum hiam ahihke'h lungsim ngaihsutna apan hongsuakte apaidan zepmawi a va gelh i chih bang le thil haksapi ahihlam phawkthak thak in a om. Eisa siamzaw chile ana gelh-gelh a siam I sak mahmahte'n hon gelh sunzom maile uh chihna lungsim neihni atam mahmah. Huai kawmkal ah, mahni kihanthawnna apoimohdan kitheisuah in om deuhdeuh zel. Akoi-abang hileh Siamna thu hilou in siamna lunggulh ziakin theihtawp suah in gelh zelmai di chia hong kipan chu kahi peuhmah hi.

Kawllak Kensia-Silpak va chih mawk a huai a kawl kense lak piteng va bangelh suk gawp tuh omzia neulou ahi peuhmah hi. A omdan takin bel Singtanglam ka zinlai a ka gamvakna thu hon gelhsawm ka hi a, himahleh mahni tanchin limlailou khawng va bang gelhsuk mawk ale a nawngkaina tampi om chihna lungsimtoh huailam pumpelh in thildangdaih paipih sawm mai tuh ihilimve. Iitna kichi thil theihsiam haksapi ahi.

Khovel ah leh Vellou ah Iitna kichi chi 3 in a khentheih hi. Huaite bel mihingte, general tak a ki iitna (ngaihzawng, nu-pa, lawm-le-vual) ahi. Huan a nihna ahihleh Nu-le-pa in Tate a iitna ahi a, huleh Iitna lianpen Pathian hon Iitna ahi. Pathian kiang ah ithum a i haksatnate bang buak in i bokhe zungzung a, lametna nei a amah kiang a thuum tuh i hi peuhmah hi. Ahi a, amah hon dawnna zekai bang in i ngaihsun kha thei zel a, phetlou in, A hon iitna theihsiam haksa i sak ton atam. A omdan tak bel I haksat tawpkhawk hunchian Pathian min i lou munsek a, huai re-action i kinepna tuh banglam hiam a ahon panpihna ahihi. Himahleh ei gintak banglou hial a thil hongtun hun atam mahmah. Pathian tuh Perfect hitop ahi chih I mangngilhlouh a deih huai. Aman hun asakbangzel in A iitna ahonsulang zel mai hi. Nu-le-pate goutan lianpen tuh tate ahi.

Hiai Tate, Nu-le-pa'n a Iitna tuh Iitna manpha ahi kachi nuam hi. Ahi a, tate kepna ah Nu-le-pa in Iitluatziak hiam ahihke'h duatluat ziak in banghiam in hongpang henle mihonpha uheh i chihna lam a thunun khelh a bawlsual khak chih bangleng leng theih kholhlouh thil olsamtak ana hithei hi. Iitna kichi theisiam hilehang Nupa hinkhua kikhenna chih a omngei kei diing, phetlou in Zawlla ban-ah lunglenla leh Sisuunla chihbang leng ana kiphuak gingta khollou hi ingh. Gelh tellouh di chi khinphet la telh hong ngaizel. Honna ngaisiam mai uah (hehe).

Singtanglam kava zinna ah nikhat tuh kihihhalhna kawm in gam kava vak tei ua. Ka lunglutna lampangtak adiam ah nuam bang kasa zozen hi. Huai a ka ma zawn uah kawl sang venvon kikhun a om a, Pamzal kawl ahi achi uh. A noptuak khop mai a a nuai a ka dak tou veuvau hi. Tom chik ka paiphei ua, ka nuai lam uh kawl ana himai mah. Lauhbang ahuaisim zezen hi. Huai a tuh ka daksuk velval a Chongchin khua naichik in aki muthei. Ahi a, a pam zek ka etphei leh, paak ngaina chih mahtak tuh Paak lamdang sim bawk pha lihliah khat kawlnuailam ah a zamzii-ziai a, ka mit tuh a la petmah tamai hi. Ka lawmte theihlouh in a loh didan hiam ahihkeh a baa suantheih a lak didan ngaihtuah in a kalungsim a gukbuai a, ahi'n lou manlou in ka lawmte'n hon paipih uhi. Ka genkhiaklouh ziak a huai paak bawk pha lihliah tuh lou kha nawnlou ka himaimah ve.

Lamtungtawn in huai pak chihkia ka lungsim a ka ngaihtuah den a, aziaktuh kilawm leh ka muhngeilouh ahih ziak in ka deih bik hi. Lawmte lak a gen a a baa va saat a tuh dia vala di bang himaizen talengle va bangchi kum a va la di ka maimah diam ah. Ahimhim in va kum khia a valou dibang hitamawng lengle ahaksat didan kathei kholh hi. Ahi a, deihtakpi ka hihnak intuh a lak didan lampi bangchi zawng hiam bek a omdin ka gingta tlat. Gengen lengle a mukha nawnlou diingleh a kikhel thil gen maimai ka suakta hi.

Mihing I piankhiak ma; Tuunnu sung a i omlai, phetlou a, tuisih a omma, hinna i neihna dia hong kisiam ma nangawn in I purpose ana omkhin daihta hi. Hiai i purpose tuh i hinkhua bangchik hun hiam a dia ahi. I maban hunte a bang ahihke'h i hinkhua nichin nekzonna a bang. Himahleh I purpose masa leh damsung adia thupipen tuh Honsiampa Amahngei phat zingzing ahi. Mihing in I kituakpih leh i hinpihtheih diing, Khovel I hinsung din silthawnpiak mahni kitunding theihna dia banglam hiam a Talent nei in i piang tek uhi. Huaichibang mah in Pianken Vualphaloute leng ahi. Huai hitamahleh Khovel leh A sung a sil um zousiah siamtu pilna tuh mihing heetna maitoh a teh a teh vual ahihke'h Saikak vual ahi himhim kei hi. A vualzawlna silthawnpiak, i pianken a i kitunding theihna dia hon talent piaktuh awlsamtak a Va generate pahtheihleng ahi sam kei hi. Gimthuakna, Kuhkalna,Chihtakna, Amah phawktawntungna chihte a poimawh masa hi. Siamtu phawkna, gimthuakna / kuhkalna leh Ginomna tuh a kikhen theilou, lohchinna kalbite ahi.

Lohchinna kichi gimthuakna ban-ah ahi. Siamna di'n kizir angai a, heetna di'n theihchian angai a, theihchianna di'n kizil a poimoh hi. Kuapeuh, Lohchinna, Siamna, theihna i mamoh vek uhi. Huaite tuh mahni kitundingna dia poimoh thilte leng ahihim hi. Mahni kimuanngamna bangleng lohchinna dia khuam poimoh mahmah ahihdan ka genlang uut hi. Kong nung kikzuallai hamham di. (honna theisiam mai un o.....hehe) Pamzal kawllam a ka gamvakna utuh tutan kagenmang moh ka hinkhua zatdan lak apan hunliamsa neuchik thiltung ahi. Bangma dang ziak ahikei, huai paak, khenkhatte adi'n bel amuhmuhsa uh himahleh keidia ka muhpatna ahihman leh ka mit hon hiipluatziak ahipen mai hi.

Singtang loukhou mi in Gimtuak in, vuahzu-daikai, thousi-thouvai lak leh nisa nuai ah nek ding banghiam a piang khakleh chihna in gimthuak in kuhkaltak in na asem ua, a kumkhat nek di uh kumkhat sung a a khohdohlouh uh hun leng a tam hi. Hiailam sau gen isawm kei a, himahleh Lohchinna di'n gimthuakna, haksatna leh kuhkalna gen uang nuam selua ihi zaw.

Khovel lamtuamtuam a a changkang dan leh Siamna-pilna a sangtak dan i thei vek ua, genbeh ding a omkei. A hi a, Lametna nei leh i hinkhua banglam hiam a purpose nei ding a piangkhia ihih ngalleh lunggel theihna, aneu-alian in i neihvek u tuh seeng zek kipha moh kasa.

I neu apan I nu-le-pa in haksa sasa in Siamna leh Pilna poimohzia thei in Skul honna kaisak uh, Hiai ngei lohchinna kinepna leng ahi hi. Huai ngei galdot zing a haksatnate mualsuah a ginomna leh kuhkalna toh pangzing tuh a ngaihtuah thei a di'n thil kiphamoh penpen ahi a, a theisiamlou ding Skul kaitung naopangte leng hesiam ding a hasot kiphamoh hi.

Siamna I hon zil panta a, koilam a hong kipan ahia chih ithei kei; I laisinna hong hih buaithei ding Ling-le-khau tuh kong chituamtuam ah pal khak in a om. Hiaite a ki-awkkhak tuh Laisinsung kia a subuai kei, I ngaisutna hon hihbuai a, Lohchinna ding a hondal ban ah Hinkhua Pumlum susethei khop a thil hihthei ahi. Hiai ling-le-khau ichih hong kipatna a liankei, Neulai a Lawmte Pensil hiam ahihke'h Rubber hiam va guk bang, huan-ah Nu-le-pa apan Skul kuanteng a Sum nget gige bang ahi. I hong khanlet deuh in bangtuh Lawm-le-vual ngaih tuntunna bang I nei a, Iitna bang ahia chih theisiam nai hetlou diing Nungak-le-tangval thu a bang I buaisawmpah hi. Hiaite tuh High Skul kailai hunsung a I lohchinna diing leh maban hon daalthei Ling-le-khau tuh ahi. College Huangsung a luutpatna bang ngial mite tung ah kikoih bang in Lungsim I nei hi. Ahin ei ma in mi a Lakh asim in College tual ana tuan masa uh chih I mangngilh kei diing. College Life sung ah hon hih buaithei thilte gen kul in kathei kei. A ziak bangma dang hilou, hiaithu mahmah kei tuma kum 2 (nih) paita a college ka luuttung a Ka High skul hinkhua pan a honna hihbuaithei thil, ka khonung theih khiak ka ngaihsutna a hong om ka mangngilh theihlouh tua ka hon gelh khiak ahi hi.

Siamna bangtan hiam I hon zilzouta a, Innsak-innkhang leh lawm-le-vual lak ban ah Society a bang Lohching in I min hong om velvalta hi. Hiai hunchiang tuh kivaakna diing, mahni hilou Innsung khat beek vaakzohna diing sepna zontheihna dia Chitna (qualification) nei khattuh Ihi peuhmah hi. Hilehleng I chilai diing, hiai pen lohchinna diktak tung I hinaikei; Lohchinna leh Siamna zilsuahte zang a nek-le-tak zongthei diing a Chin (qualified) I hipanphet hi. I society mahmah aleng hiaitan a Bingkhawl a a ziiklam bansam Tuailai tampitak I om uhi. Huai ahih intuh Hiaiban step bangtan hiam paipih ngaina lai china ahi. Kawllak-kensia a Silpak galmuh I hipan hi. A lou I hinaikei.

Gelh tellouh di chi khinphet la telh hong ngaizel. Honna ngaisiam mai uah (hehe). Singtanglam kava zinna ah nikhat tuh kihihhalhna kawm in gam kava vak tei ua. Ka lunglutna lampangtak adiam ah nuam bang kasa zozen hi. Huai a ka ma zawn uah kawl sang venvon kikhun a om a, Pamzal kawl ahi achi uh. A noptuak khop mai a a nuai a ka dak tou veuvau hi. Tom chik ka paiphei ua, ka nuai lam uh kawl ana himai mah. Lauhbang ahuaisim zezen hi. Huai a tuh ka daksuk velval a Chongchin khua naichik in aki muthei. Ahi a, a pam zek ka etphei leh, paak ngaina chih mahtak tuh Paak lamdang sim bawk pha lihliah khat kawlnuailam ah a zamzii-ziai a, ka mit tuh a la petmah tamai hi. Ka lawmte theihlouh in a loh didan hiam ahihkeh a baa suantheih a lak didan ngaihtuah in a kalungsim a gukbuai a, ahi'n lou manlou in ka lawmte'n hon paipih uhi. Ka genkhiaklouh ziak a huai paak bawk pha lihliah tuh lou kha nawnlou ka himaimah ve.

Lamtungtawn in huai pak chihkia ka lungsim a ka ngaihtuah den a, aziaktuh kilawm leh ka muhngeilouh ahih ziak in ka deih bik hi. Lawmte lak a gen a a baa va saat a tuh dia vala d bang himaizen talengle va bangchi kum a va la di ka maimah diam ah.

Ahimhim in va kum khia a valou dibang hitamawng lengle ahaksat didan kathei kholh hi. Ahi a, deihtakpi ka hihnak intuh a lak didan lampi bangchi zawng hiam bek a omdin ka gingta tlat. Gengen lengle a mukha nawnlou diingleh a kikhel thil gen maimai ka suakta hi.

Mihing I piankhiak ma; Tuunnu sung a i omlai, phetlou a, tuisih a omma, hinna i neihna dia hong kisiam ma nangawn in I purpose ana omkhin daihta hi. Hiai i purpose tuh i hinkhua bangchik hun hiam a dia ahi. I maban hunte a bang ahihke'h i hinkhua nichin nekzonna a bang. Himahleh I purpose masa leh damsung adia thupipen tuh Honsiampa Amahngei phat zingzing ahi.

Mihing in I kituakpih leh i hinpihtheih diing, Khovel I hinsung din silthawnpiak mahni kitunding theihna dia banglam hiam a Talent nei in i piang tek uhi. Huaichibang mah in Pianken Vualphaloute leng ahi. Huai hitamahleh Khovel leh A sung a sil um zousiah siamtu pilna tuh mihing heetna maitoh a teh a teh vual ahihke'h Saikak vual ahi himhim kei hi. A vualzawlna silthawnpiak, i pianken a i kitunding theihna dia hon talent piaktuh awlsamtak a Va generate pahtheihleng ahi sam kei hi. Gimthuakna, Kuhkalna,Chihtakna, Amah phawktawntungna chihte a poimawh masa hi. Siamtu phawkna, gimthuakna/kuhkalna leh Ginomna tuh a kikhen theilou, lohchinna kalbite ahi.

Lohchinna kichi gimthuakna ban-ah ahi. Siamna di'n kizir angai a, heetna di'n theihchian angai a, theihchianna di'n kizil a poimoh hi. Kuapeuh, Lohchinna, Siamna, theihna i mamoh vek uhi. Huaite tuh mahni kitundingna dia poimoh thilte leng ahihim hi. Mahni kimuanngamna bangleng lohchinna dia khuam poimoh mahmah ahihdan ka genlang uut hi.

Kong nung kikzuallai hamham di.(honna theisiam mai un o.....hehe) Pamzal kawllam a ka gamvakna utuh tutan kagenmang moh ka hinkhua zatdan lak apan hunliamsa neuchik thiltung ahi. Bangma dang ziak ahikei, huai paak, khenkhatte adi'n bel amuhmuhsa uh himahleh keidia ka muhpatna ahihman leh ka mit hon hiipluatziak ahipen mai hi.

Kawllak a paak valoh diing chih tuh thil baihlam liai ahikei diing. A kawl saang bang ahih ngial intuh pilvaan zohlouh ziak hiam in bang sautak kituahsuk vungvung theih diingkhop a lauhhuai ahi hi. Lampi diing geel detdet a, paidiing dan kichiantak suichet masat a Huai paak omna tak paikhial lou hial a i tunna di gelkholh tek a ngai masa hi. Hiai ahi, hinkhua kivaakna dia sepna/kaam zonna! Ziingluplup leh mahni ki-displine taksapna a tuh Sepaih pan ka sawm intuh ka hinkhua omzebei; ui (dog) na tawm tuklou ka suak diing hi. Sepaih line ah chinna diing himhim ka mukei diing. Himahleh Sepaih tum ka hih intuh a Basic Traning leh bangbang hiam Sepaih sung a luuttheihna diing a thil poimoh ka suuichet a ngai hi. Ka tup taktak leh alampi kichiantak ka zonna in Ka kivakna ding hon pepan phet diing hi.

Huai kawl ngei ah Paak lou di'n i kisingsa ngei a, hiamleh suangdang siikkhak ziak hiam in bang saulou i ki zuut khekha hi. Hiai in tup taktak leh taktaklouh a hon sulang hi. Ki zuutkhiak khak ziak a peihtalou in i bing khawl mawkta hi. Hiai ahi Tuailai tamtak i koltaanna uh. Banglam hiam a Kam i va zong a ahihlouhleh Sepaih i vakilak a, PET a chinlahna i neihziak in i chingzou kei a, huai chinzohlouhna ki-enthak peihtalou in i khawlsanta hi. Kuhkalna i tasamlai uh chinuam hihangh!! A khatveina a tuh i va chingzoulou ahimaithei a, himahleh anihveina diing ah amasa a I suhkhelhna thei a huai i chinlahna ki-enthak a panlakthak kitasam hi. Kuhkal zouphot himhim in tumtinten phot himhim le, a honsiamtu in hon vuaksuaksak kei hialdiing I chi ngam hi.

Sepna inkuan khamkhop diing leh Kitundingna diing khoptuh hahpanna ziakin i hon muta hi. A lang-alang a ahon kipahpih ding a tamta a, huan isepzom diing leng a tam hi. Kenkhatte'n zineih bang Isawmpah diing a, khenkhat ngial Zi neikhinsa leng I hi tham diing. Himahleh pilvanna diing a tam, i gen seengkei diing. A koi-abang hitaleh Kawllak Silpak tuh a louzou ngei ihita ve...!!!

Hiai a bing khawl maidiing maw...?? Khawllou hial e maw...... I silpakloh en i kikep intuh a Vuaipah kha diing. A siamtumah kepsak diing ahi hi. Huaituh gahmasa Amah kiang tut ngeingei tuh A deihlam ahihi. Himahleh hiaituh akoltu a pa'n kuan hizawhen en genthei diing inei kei. Huaiban ah nu-le-pa tuh I leitung Pathian ahin bang in I lohchinna; Isilpak lohtuh amah uh Lungsim sungna leh hihtawl thei dinglam hilou a, akipaahna diinglam uh thil ahih adeihhuai phetlou in a kuul leh poimoh ahi hi. Huan ah Na loh sawm-a-khat Pathian maitam ah hehpihtak in Tawi ngiitngeet in aw.......... Huaipen takkha nang a hilou ahi..... Aneitu omsa ahi. A tawpna ah I silpak loh a Zu i tawptam pahkhak diing alau huai a, huaiziak in A paak zu leihthei a thilhihthei leh a tamsem a leithei Pathian hihlungkimna leh kiphalna kawng hon zohpih lechi'n a nang tawp seenglouh na innvengte natawm hamphat pihtheih SilPak ahi aw...........(Paunak3:7-10)

.............Beita.............

msleivang/2013

©Siamsinna leh Vakiangbu

Comments

Popular posts from this blog

PATHAWI HIMAHLENG!!

PALLAI NITE

NATNA LAUHUAI COVID APAN PIANTHAKNA