BAWI AW....BAWI AW....

By ~ Kattie Mawite 


Pawt khin phet kasak leh sawtlou nung in a hong tungkiik a, a innkong uah a ding gegu nilouh hi. Phalbi suukpi lai ahihman in khua a vot mahmah hi. Khomui zul ahi a, keileng inkong a tu in bangbang hiam ngaihtuah in kana lungleng sim hauhau hi. Huchia ka ngaihtuahna gamlapi a aom lai in kamin in hong kisam a, ka ngaihtuahna bang full stop koih mah bang hial in hong khawl chot zozen hi. Kua hi hiam chia kadak leh, dena pawt hongpai ka inveengnu uh ana hi a, hon sap ziak in amau inn ah kava paiphei hi. 

A chabi a khumna di a khum theilou(a kong uh heek hong theilou) ana hi laizang hi. "Mawi, hiai hon heek hong sak ve. A vot toh, ka kinsim toh ka liingliing a, avang ah le ka khumkha theikei ka chi" hon chi hi. Kenleng ka honsak a, innsung ah ka lut tuak uhi. Innsung ka lut uleh lamdang sakna in ka dim. Tuangtung ah anntang a kithehthang zengzung a, annekna kuang sillouh in a om nengnung. Banah, innsung ah zun gim a hat petmah. Van lah a munmun a koih chih omlou in, Damkam Bazar a niin buakna mah a bang zeizoi hi. 

Lamdang salua kahihman in, "Pi, bangchidan a na innsung uh? Ka theisiamkei. Na sungte la?" Chia ka dot leh, "Mawi, pawtkhe ni. Awl in houlim thak ni. Kintat ngai ahi" chiin hon dawnga, a kong kalhsak nawn in ka pawtkhe ta uhi.

Ahitak in, huaimun a om tuung kahihziak in thil omdan bangmah ka theisiam kei. Amau innkuan ngei leng mah kia kathei a, midangte ka mungei naikei. Ka thilmuh lamdang kasa petmah a, ka lungsim a luahden hi. Nitak khua hong mial in laisim din ka kisa a, laibu maituah in dohkaan gei ah tu mahleng, ka lungsim tuh ka innvengte innsung kia ah aom. Ka lungsim hon kam lua ahihman in kava daakpheia, himahleh a inn uh tuh a om ngeingei in a om a, kuamah hong pai nawn tuankei uh. Theihsiam haksa kasa mahmah. Eilah, inn ngaktu omloua kikoih khollou. Pawtkhiakvek ni aom khak chianga le inn bang ana chi de aw chia kilunghimoh hi a. Amau lah a inn uh ngaihsak mawngmawng lou uh. Zingkal tan in kuamah a hongpai kei lai uhi. Lamdang kasa petmh. Ahihkeileh, zan nasep poimoh neia vakkhe zel uh adiam chih bang kana ngaihtuah khemkhem hi.

Zingkal annekzoh in school kai din ka kuankhiaksan a, school ah bel kalawmte khawng toh ka om ziak adiama, ka phawkden samkei hi. Huchi in school kai tawp lungnuam tak in kapai nawn hi. Ka innsak lak ua bawng hong khihsek uh hiven, huaini in leng hong khih nawn uhi. Bawng lau himhim kahihziak in ka paisuk ngamkei. Bawng tamlua ahihman in a pelhna di a omthei tuankei. Kihangsansak a pai teitei ka sawm chiang in a hon naih gulgul zel ua, huaichiang in ka taikik doidoi zel hi. Bawng lauh le zaw nuam khollou tak ahi. Atawp in, bawngte'n hon etlouhkal uh chi in, mitsi zen in ka taisuk ta hi. Bangmah chilou in bawngte omna ka peelsuk thei sam hi.

Bawngte peel thei chi a kipaktak a ka paisuk leh, pasal khat in ka innvengte' kelkong(mau khumpheithoh te) ana khaak a, hon nungngat ahihman in a meel ka mutheikei. Etluat di lah nuamsalou, lah munuamsim in ka mitsiik in ka melh teitei hi. Gate a khakzoh in bawngte lau selou in a paitou ngiahngiah hi. Ken bawng ka lauhlauh maizen toh kana chi gusim hi. A inn uh ka en a, a kikalh ngei in a kikalh hi. Dena ka muhpa kua adaw? Bang chidan ahi mahmah daw hiaite innkuan?' Chi in lamdang kana sa mahmah hi. Gen ta maimai le, ka tangvalpa sang in le hiaite innkuan in ka lungsim a luahzou zaw uhi.

Hunte hong paizel a, kou lah ka om ngeingei ua om, amau lah hichi thou. Innveng dang neilou kahihman un, lawmbawl theih di midang a om tuankei hi. Innveng neih sunsunte lah, a inn kia uh muh dia om, huaile ka tangvalpa toh kakal uah hong kigolh zomah hi(Ka tangvalpa apan ka ngaihtuahna hon lakheek sak).

Kiginni sun hi in kathei, kasungte a pawt vek ua, keikia chimzen in inn ah ka om hi. Huailaitak in innvengte kelkong hong kihawtging nawn a, ka etleh pasal nih a hongpai ua, maingal tak in insung ah alut uhi. 'Zanlama khat, tuni a nih hi nawn. Anawn chiah zaw thum hita inte....' chih khawng kana ngaihtuah khemkhem hi.

Ka inn uh kinailua himahleh, a sung kimutheilou ahihziak in bangteng hih uh ahia chih ka theikei. TV en uh zaw a hi peuhmah ding, ngaihtaktak in sapte a hong paukhe ruahruah geuh uhi. Sawtlou nung in meiteipau ngaih pipi in hong ging nawn a, sappau le adai tuankei. Hiai hun in kei kana buaita. Kuate'n sappau zang a, kuate'n meiteipau zang chih kana theizoukei. Bangtan hiam nung in annkuang hong ging romrom nawn a, meiteipau toh sappau toh, ging in a ging bualbual maimah uhi. 

Thawmgingte hong daai a, pawt toh kongkalh toh hon thuah ngal uhi. Innkong hongtun tak in eipau toh meiteipau hong pawtta hi. Eipau hon zat uleh, kiselbuai uh ahi chih kana thei phet hi. Kelkong lak a tun un hong kisawk pah gawnggawng ua, meiteipau khawng a hahzat mahmah ziak un, meiteipau va dawn a, kham uh hi din kana gingta mawkmawk hi. Mi'n sappau bangle dawn uh ahihchiang a.

A hatzaw sam omlou in a kisutuah neknek mai sam uhi. Kana enen a, ka nuih lamlam a za. Amau zaw, hat kisa mahmah hi di hive un. Akam uh ahat tuk in a tha uh ahat kei. Kisualsual mahle uh bangmah kilohzou zawsam di omlou uh ahihman in kizen kasa vanglak hi. Hon muh di uh kalau a, lah ka munuam zel a, ki-ip khuaikhuai in kana guk et nilouh hi. A tawp in a zou thei khongkhong ua, khat in saklam a manoh a, khat innsung ah a luutkik hi. Innsunga lutpen inntekpa hi din kana koih a, a innkuan member uh mi nih ka theita hi.

Inna om toh omlouh thuah in a om ua, amah hong pailouh chiang in anu hong paizel. Chabi neituak uhia? Ahihkeileh khat a pai di chianga kipekhe zel? Kana buaipih khemkhem hi. A innkuan paidan uh bangmah ka theisiam kei. Anu a om chia a tapa omlou, atapa a om chia anu omlou. Mak kasa mahmah hi.

Ni bangzahhiam nung in a tapapa' thawm zak di a om nawnkei a, anu hong omta hi. A omdan uh lamdang salua kahihman in anu kiangah thu dotchiang ka ut ta hi.

Nikhat, school kai tawp, homework khawng gelh a ka omlai in innvengnu'n hon galsap a, kava paiphei hi. Ka lungsim thei a honsam mah a bang hial hi. Kava tunphei leh, ann huandek, a gas uh bei a khengtheilou ahihdan hon gen a, huai khensak dia honsam ana hi hi. Kenleng cylinder ka kheng kawmkawm in hichiin ka chita hi; Pi, nou bang chidan e, kon theisiam kei. Nang na omchia khat omlou, khat a om chia nang omlou. Nou innkuan nougel kia maw?

A ha huai zozen a, cylinder kheng zouta kahihman in, a ann huan di bawl kawmkawm in ka dotna hon dawng hi.

"Mawi, ka hinkhua ka chimtaak lo mahmah ta. Sih ut tuntun le ka hita. Hiai khovel ah hin a nopna di himhim ka mu nawnkei. Himahleh, Pathian in tutan hon damsak hiven, ka hinkhua a banghiam lamet leh deihna hon nei hinte ka chi a, huai in hon hingsak lai hamham ahi. Milaka gen diale thil nuamlou tak ahi. Himahleh non dong a, innveng hihna ziak leh denchia banghiam tuak lele hon panpihtu nai gige di pen nahihziak un, na theihlouh uh ka deihkei a, kon gen ding. Hoihtak in ana ngai in" hon chi a, keileng kana kisa bemten hi.

"Ka nungaklai in kakhua ua nungak melhoihpen a kigen kahi. Huaiziak mah in pasal hoihtak, kaam nei kana neikha hi. Ka pasal a hoih mahmah a, hon it mahmah hi in kathei. Kenle ka it petmah. Sepaih pang ahi a, a mihoih mahmah ziak in a sapte' deihsakna atang hi. Huchia a sapte' deihsakna atan chiang in aseppihte'n haza in hon thahsak uhi. Huaihun in tanu khat leh tapa khat ka neiman uhi. Huchi in ka pasal' loh keimin in a hongpai a, ka tate ka enkoltou hi. Naupangchik in meithai hinkhua ka zang pah a, haksa kasa mahmah hi. Himahleh, ka tate ka it ziak in ka haksatna teng bangmahlou in ka ngai a, ka tate hong pichin chiang ua ka hinkhua uh hong nuam a, kipaktak a hinkhua zang dia kilametna lianpi kanei hi. Melhoih kahihman in pasal hon ngai leh hon deih tampi a om ua, officer leh sepna hoih pipi nei le a omtham uh. Kei' nopsakna di kia en hilengbel, ka tate taihsan a huaite neihmai le baihsam tak ahi. Himahleh, huaite nei lengle, katate ka lungsima mang tuanlou di, nu pa chia asap di uh omlou di chih ka ngaihtuah chiang in ka tate toh om a, neek leh neekkhawm ding, ngolh a ngaih leh ngolh khawm ding ka teel zawta hi. 

Huchiin ka tate tung ah lametna lianpi kanei a, tunung chianga ka khosak didan uh ka lungsim mitkha in kamu a, keikia ka omkhak chiang in leng ka nui hauhau thei zel hi. Huai hunlai khawng ka hunnuam tawp ana hi chih tu a khonung in ka theikhe phing hi. Ka tanu a uzaw ahi a, pawl 12 zou manlou in pasal anei hi. Huai hun in anau in pawl 10 zilta hi. Laisiamthei tak ahi a, kuapeuh' pahtak a loh hi. Khatna a pang deuh gige ahihman in a fee ka awl kha deuh gige uhi. Ka tapa lai hong siam dia, officer in hong pang dia, gentheihna leh haksatna ka tuahte huaihun chiang in ka mangngilh ta ding chi in, huai hun di ka ngaklah mahmah hi.

Hunte hong paitou zel a, lawm ngai sam ahihman in pawtkhiakna di hun ka pezel hi. School a alawmte khawng toh kithuah zel tuh a hi peuhmah ding. Exam a zohni chiang bang un hong paihak thei mahmah uhi. Pawl 11 finala exam zohni un leng a hong paihak mahmah a, nitak dak 8 lam in inn hong tungpan hi. Kana lunghimoh mahmah a, kana lupsan ngamkei. Atawptawp in a hong tung khong a, zukhamsa in a hongtung zomah. Ka lungtang tei a dawt bang in ana a, kana kahkhum maimah hi. 

Zingkal khua hong vak in amah le a vengta a, kenleng ka hihtheih dandan in ka thuhilh a, Pathian thu te genpih in, ka kinepna ahihdan leh lai hoihtak leh kuhkaltak a lai a honsim leh, denchianga tua ka tagah gentheihnate uh mangngilh a, nuamsatak a om di kahihdante khawng uh ka genpih a, ka theisiamsak hi. Amah leng kisiik mahmah in ngaihdam hon ngen a, kenle ka thuhilhnate mang ngei dia gingta in, lungnuam tak in hun ka zang nawn hi.

Himahleh ka lametna teng a thawn a suak vek. A zingnawn lam chiang in khamsa in a hong tung zel a, ka genpih di ka thei nawnkei. A hon kham mun deuhdeuh a, atawp in khamsa in hong tung gige ta hi. A school kai tuh a sunzom lai hamham a, himahleh lai simnawnlou ahihman in a fail gige ta hi. Hichi niknek kawm in pawl 12 hon exam a, second in hon pass sam hi. Himahleh a ban a sunzom nuam nawnkei bilbel a, nna le a sempeih tuankei. Mi thulimlou teng toh kholak ah a vialvakvak ta hi. 

Zu dawn kia a hi nawnkei a, khamtheih chituamtuam hihtheihlouh a nei nawnkei. Nna semlou na nana tuh sum neilou ahihman in sum nget hong kipanta hi. Kenle ka neih dandan in ka pe zel a, tam ka piak leh tam bei, tawm ka piak leh tawm bei a himai. Innsunga van bangbang hiam zuak a honpan a, deih lailai, it lailai mah manpha ahihman in, huaite mah zuak din a enlah zel hi. Tu in ka innsung uh a hawm gaita. Hiai cylinder le mundang ah seel keileng ana zuak khinta di ahi. Nitenga sum hon ngen ahihman in ka pezou gige keia, a chang in mi a ka ba zel. Himahleh khamtheih man dia bat zon tuh thil nuamliai a hikei a, kuama'n le hon mawk piak kei uh. Sum piak di ka neihlouh chiang in thah din hon vau sek a, huaichiang in innsunga om ngamlou in ka taikhe zel hi. 

Ka taikhiat chiang in hunlemchang a la in, innsung vante ana pokhe zel a, koi koi hiam ah khamtheih khenna in ava neizel hi. It tak leh hawmthohtak a ka kep ka tapa tuh keia din dougaal a suakta. A pian apan haksatna tampi thuak in kana kemtou a, ihmut gina le mulou, duh-le-deih le ne ngamlou phial in ka tate ka it ziak in kana enkol tou a, amau ka it ziak in gentheihna chiteng kana palkai tou hi. Amau ka it xiak in kei nopsakna di teng taan khop in lametna leh itna lianpi toh kana kemtou a, himahleh, ka tate ka it ziak in ka taan te bangmahlou in ka ngai. Ka itna hon theisiam mahmah le uh zaw, kei, tuisik ahihlai uapan tuni tan dong a kemtu, hichibang hinkhua gentheihhuai tak hon thuaksak lou di uh hiven maw.... A chang chiang in ka lung a khamlua a, khamsa a hongpai a, a hong haan chiang in, BAWI AW....BAWI AW.... Kon itna theisiam lechin zaw maw? Chi in kana kahkhum ngoihngoih sek hi. A hong ven deuh chiang in thil a theisiam a, a hon hehpih mahmah. A omdan hoih a sakei a a, a kisik thei mahmah hi. Himahleh a duh hun in a phak chiang in itna leh hehpihna nengchik le a nei nawnkei. A khamtheih lunggulhna in thuzoh gawp ahihman in mihing ngeina le a pu zou nawnkei. Sum hon nget a I piakkei leh thah din hon vau a, taikhe kei leng hon that taktak mai di ahihziak in, inn a om ngamlou a mundang a kibu zel kahi. Amah omlai inle ka hongpai ngamkei. Zanlama non dot laia leng, ka poimoh bang hiam la dia hongpai kahi a, mangngilh ka nei chitchiat zomah hi. Khua avot toh, ka tapa hong paiman di kalauh toh, ka pum liing a, chabi hong theilou ka hizaw hi. Tate lau a taai zaw, thil namai hilou ahi" chi in a thugen hon zou hi.

Ka naak huaihuai zozen a, ahaksat didan a thilgen apan ka manchiang pah. Khamtheih in mi a thuzoh dan, I itte tata I dougal hon suaksak ahihdan hiaini in ka muchiang khop mai. Huaiban ah, khamtheih kichi zongsat baihlam mahmah ahihman in, KHATVEI MAH LE chep louh di ahi chih ka musuah hi.

Inn ah ka paiphei a, ka homework ka gelhzom thei nawnkei. Tualai tampite,laisiam taktakte, melhoih taktakte, bangziaka khamtheih sal a taangtaang mai ihi ua chih ka lungsim ah a mang theikei. Khamtheih in mihingte hon suksiat dan leh, I khalam hinkhua mahmah le a suksiat dan huaini in chiangtak in kamu hi. I tuailai, khamtheih in a sukkhak nailouhte bangchiin I humbit thei dia? Khamtheih sal a taang te bangchiin I pikiik thei dia? Hiai dotna nih tegel tuh kitheihmohbawl vual louh in ka lungsim tawng ah tunitan in a gingden lai hi.


©Siamsinna leh Vakiangbu

Comments

Popular posts from this blog

PATHAWI HIMAHLENG!!

PALLAI NITE

NATNA LAUHUAI COVID APAN PIANTHAKNA